Temat: Obliczanie wartości odżywczej posiłków
Cele:
Analiza ilościowa wartości odżywczej posiłków. Bilans energetyczny.
Wykorzystanie umiejętności matematycznych do obliczania.
Interpretacja informacji.
Pomoce dydaktyczne:
Prezentacja slajdowa w programie Power Point „Energetyczność”
Plik arkusza kalkulacyjnego „Badanie_ wartości_ odżywczej_ posiłków.xls”
Tabele wartości odżywczych
Poruszane treści
• ENERGETYCZNA WARTOŚĆ POKARMU1, kaloryczność, jeden z mierników wartości odżywczej artykułów spożywczych; ilość energii (ciepła) wyrażona w kilodżulach (kJ) – w układzie SI, dawniej w kaloriach (cal), jaką wnosi pokarm po jego strawieniu i przemianie w organizmie; dla poszczególnych składników pokarmu wartość energetyczność wynosi:
o 1 g białka — 17,2 kJ (4,1 kcal),
o 1 g tłuszczów — 35,0 kJ (9,3 kcal),
o 1 g cukrów — 17,2 kJ (4,1 kcal).
• Oznaczenie wartości energetycznej pokarmu polega na spalaniu określonej ilości pokarmu w urządzeniu zwanym kalorymetrem. Ciepło powstające podczas tego spalania powoduje wzrost temperatury wody. Wartość energetyczna pokarmu wyrażana jest w kaloriach. 1 kcal jest to ilość energii cieplnej potrzebnej do ogrzania 1 litra wody o 10 C.
W praktyce używa się obu jednostek (kalorii i dżuli), częściej jednak posługujemy się kaloriami, które łatwo przeliczyć na dżule:
1 kcal = 4,19 kJ
• Ilość energii pobranej z pożywienia = ilość energii zużywanej
Czyli
Bilans energetyczny powinien być zrównoważony.
Brak równowagi prowadzi do wychudzenia lub otyłości.
• Aby określić wartość odżywczą posiłku (energetyczność, zawartość składników odżywczych w posiłku) należy znać:
o Składniki posiłku,
o Skład chemiczny produktów lub zawartość poszczególnych składników odżywczych i energetyczność w odniesieniu do 100 gramów produktu (tabele wartości odżywczej lub informacja z opakowań),
o Ilość spożytych produktów (zważenie).