Wychowanie moralne

Wychowanie moralne, moim zdaniem jest jedną z najważniejszych dziedzin wychowania. Dlaczego?? Wydaje mi się, że właśnie od tego typu wychowania, jego przebiegu oraz osiągniętych rezultatów, kształtuję się indywidualny sposób oraz styl funkcjonowania jednostki w środowisku społecznym, w którym się znajduję. Dlatego też głównym celem takiego wychowania jest rozwój moralny, czyli przyswajanie wiedzy oraz nauka o istniejących problemach moralnych, o odpowiednim oraz skutecznym radzeniu sobie z takimi typu problemami. Uczy także bardzo ważnej umiejętności; rozróżniania tego co dobre, moralne i od tego co, nikczemne i złe oraz niemoralne. Prościej pisząc, jak ja to rozumiem- wychowanie moralne ma na celu ukształtowanie w człowieku odpowiednich oraz pozytywnych postaw społeczno- moralnych wobec siebie i innych, oraz odpowiednich cech osobowości które są wymagane i pożądane przez społeczeństwo: samodoskonalenia, harmonijne współżycie z innymi ludźmi, z uwzględnieniem ich potrzeb, poglądów, postaw, norm i zasad. Ale także wykształcenie cech takich jak: uczciwość, prawdomówność, rzetelność, odpowiedzialność. Dlatego problematyka moralna zajmuje w teorii wychowania pierwszoplanową pozycje.

Bardzo warto jest prześledzić etapy moralnego wychowania: Eliodora Muszyńskiego i Sergiusza Hessena.

Etap I-  anomia -  pierwsze 12 miesiącach życia. Dziecko postępuje w niezgodny z przyjętymi normami sposób. Nie ma świadomości i motywacji moralnej, zaspokaja wyłącznie własne potrzeby. Dlatego też są one rozumienie przez ogół.

Etap II- heteronomia - od 1 do 9 roku życia. W  początkowej fazie zwanej egocentryzmem (do 5 roku życia) dziecko nie pojmuje postępowania innych ludzi. Działa tak, by nie zostać ukaranym. Druga część heteronomii, konformizm (od 5 do 9 roku życia), zapobieganie o uznanie w otoczeniu. Chęć bycia podziwiany, zauważonym.

Etap III- socjonomia moralna -  od 9 do 13 roku życia i dzieli się na dwie fazy: moralność partykularystyczną i konwencjonalizm. Na tym etapie rozwoju dziecko przyjmuje zasady moralne uznawane przez społeczeństwo, ( nie są to jeszcze jego własne zasady).

Etap IV- autonomii moralnej  od 13 do 17 roku życia. Wtedy człowiek nabywa zdolność rozumienia i przestrzegania zasad moralnych oraz osiąga dojrzałość społeczno-moralną. Odczuwa wewnętrzną potrzebę postępowania według przyjętych norm, uznając je za własne.

Bardzo fajnie i prosto wyjaśnione zasady. Myślę, że warto się z nimi zapoznać, chociażby ze względu na często nie zrozumiałe przez rodziców i podopiecznych, zachowanie dzieci w różnym okresie ich życia. Dzięki uświadomieniu sobie jak odbywa się proces wychowania moralnego, wiedza ta, ułatwi dalsze postepowanie oraz podejmowanie odpowiednich metod kształcenia moralnego dzieci.

Literatiura:

- Leon Zarzecki, „Teoretyczne podstawy wychowania”, teoria i praktyka w zarysie, Jelenia Góra, 2012.