Ekonomia Sektora Publicznego

SEKTOR PUBLICZNY

def.: Sektorem publicznym nazywamy zbiór wszystkich państwowych i komunalnych osób prawnych oraz nie posiadające osobowości prawnej jednostki organizacyjne podległe organom władzy publicznej (państwowym i samorządowym).

Inaczej mówiąc za sektor publiczny uważa się wszystkie te jednostki, które stanowią własność Skarbu Państwa lub też samorządów albo państwowych osób prawnych.

Głównym zadaniem sektora publicznego jest wykonywanie lub finansowanie zadań, które z mocy obowiązującego prawa stanowią powinności państwa i samorządu terytorialnego

Czym zajmuje się ekonomia sektora publicznego?

Poszukuje odpowiedzi na pytania:

1. Jaka jest rola państwa w rzeczywistości gospodarczej?

2. Dlaczego państwo ingeruje w niektóre mechanizmy rynkowe?

3. Dlaczego państwo angażuje się w niektóre działania gospodarcze?

ZAWODNOŚĆ RYNKU

def.: Zawodność rynku to sytuacja, w której mechanizm rynkowy nie prowadzi do efektywnej (w sensie Pareta) alokacji zasobów. Nieefektywność ta jest wykorzystywana jako argument na rzecz interwencji państwa na rynku.

OPTIMUM PARETA

def.: Optimum w sensie Pareto oznacza taki podział dóbr, którego nie można już poprawić nie pogarszając jednocześnie sytuacji któregokolwiek z podmiotów.

Źródła zawodności rynku:

1. Zawodność konkurencji;

2. Istnienie dóbr publicznych;

3. Istnienie efektów zewnętrznych;

4. Brak lub niekompletność rynków;

5. Niepełna informacja rynkowa;

6. Bezrobocie.

Przyczyny „odczuwania” zawodności rynku:

1. Niezadowolenie z działania mechanizmu rynkowego;

2. Nieprawidłowe promocje w ilości wytwarzanych dóbr różnych rodzajów;

3. Margines społeczny.

Funkcje sektora publicznego:

1. Alokacyjna;

2. Redystrybucyjna;

3. Stabilizacyjna;

4. Kontrolna;

5. Bodźcowa;

6. Polityczna.

Funkcja:

Alokacyjna	polega na takim rozmieszczeniu dóbr i usług w gospodarce, które zapewnia efektywny rozwój całej gospodarki oraz zaspokaja potrzeby społeczeństwa poprzez mechanizmy publiczne i społeczne (dobra publiczne, społeczne).
Redystrybucyjna (nazywana funkcją sprawiedliwości społecznej)	polega na niwelowaniu różnic pomiędzy dochodami obywateli, rozdzielaniu części dochodu narodowego i przesuwaniu siły nabywczej pieniądza pomiędzy regionami, jednostkami sektora publicznego, sferą budżetową a społeczeństwem lub też podmiotami organizacyjnymi.
Stabilizacyjna	polega na oddziaływaniu za pomocą systemu finansów publicznych na gospodarkę w celu zmniejszenia amplitudy wahań koniunkturalnych (instrumenty polityki monetarnej, instrumenty polityki fiskalnej).
Kontrolna	polega na określeniu regulacji prawnych zapobiegających pogłębianiu się ułomności mechanizmu rynkowego.
Bodźcowa	polega na pobudzaniu określonych obszarów działalności gospodarczej poprzez instrumenty interwencjonizmu państwowego.
Polityczna	zależna od polityki rządu.

INTERWENCJONIZM

def.: Interwencjonizm to teoria ekonomiczna zalecająca bezpośrednie ingerencje państwa w rynek.

Teorię interwencjonizmu stworzył John Maynard Keynes, który twierdził, że w okresie dekoniunktury państwo może łagodzić jej skutki społeczne i ekonomiczne przez bezpośrednie inwestowanie pieniędzy podatników w gospodarkę.

• bezpośrednie finansowanie inwestycji gospodarczych z budżetu;

• dofinansowanie upadających przedsiębiorstw, o strategicznym znaczeniu (preferencyjne kredyty, oddłużanie i ew. przejmowanie na własność skarbu państwa);

• bezpośrednie dotacje do nierentownych gałęzi przemysłu (górnictwo);

• skup interwencyjny;

• operacje otwartego rynku oraz emisja papierów wartościowych (np. obligacji);

• bezpośrednia interwencja państwa w rynek walutowy (wykup dewiz);

• monopol państwowy;

• regulacja rynku poprzez system koncesji;

• płynną regulację podstawowych stóp procentowych (Rada Polityki Monetarnej);

• pomoc socjalna (np. zasiłki dla bezrobotnych);

• różnicowanie stóp podatkowych w różnych sektorach gospodarki, czy ulgi inwestycyjne.

• polityka antymonopolowa.

Wszystkie tematy w formie pytań, aby w sposób czytelny zasygnalizować problem. Eseje przeznaczone są dla dwóch osób i powinny składać się z:

• Wprowadzenie - wyjaśniamy ważność problemu, wyjaśniamy pojęcia występujące w problemie i przedstawiona zostaje teza eseju!

• Uzasadnienie (rozwinięcie), gdzie znajdować się będą rozważania na zasadzie ważenia korzyści i kosztów poparte przykładami!!!

• Podsumowania wraz z ustosunkowaniem się do tezy eseju i głównego pytania, ocena własna!

Eseje muszą bezwzględnie posiadać spis wykorzystanej literatury oraz przypisy w treści, wskazujące źródła informacji i danych.

---