Rewolucja na ziemiach polskich:
Przyczyny: wpływ rewolucji w Rosji, przyczyny narodowe, kryzys
ekonomiczny, syt. robotników, chłopi chcą wpr. j. polskiego w
gminach, Polacy domagają się zakończenia polityki rusyfikacji oraz
autonomii, uczniowie chcą wpr. j. polskiego do szkół i zniesienia sysyt.
policyjnego w szkołach, bezpośrednia przyczyna to KRWAWA NIEDZIELA.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rozpoczynają się strajki w całym zaborze rosyjskim, strajki w szkołach,
które doprowadzają do wyrażenia zgody na powstanie polskich szkół pry-
watnych. Rozpoczynają się strajki na wsiach (dopr. do wpr. j. polskiego
w szkołach ludowych i urzędach), manifestacje 1-go maja. W Łodzi 22-24
czerwca 1905 dochodzi do powstania, które zostaje krwawo stłumione. Car
pod wpływem strajków w Rosji wydaje ukaz, który obejmuje też zabór
rosyjski - Polaków nie zadowala jednak podjęta w nim kwestia swobód
obywatelskich. Na ziemiach polskich wybucha strajk listopadowy (żądano
powszechnej amnestii i wpr. republiki). Sytuacja w Polsce pogarsza się gdy
car załatwia sprawy z rewolucjonistami w Rosji. W listopadzie 1905 władze ro-
syjskie wprowadzają stan wojenny (np. wyrok śmierci bez sądu). Strajki nasilają
się lecz nie dają one rezultatów. Fabrykanci zaczynają stosować tzw. LOKAUT-
czyli zwalniali strajkujących robotników. W rewolucji aktywny udział biorą partie
robotnicze: PPS i SDKPiL. {Jednak PPS rozłamuje się (kwestia podejścia do
rewolucji): starzy( PPS Frakcja rewolucyjna) z Piłsudskim na czele: (tworzą ogr.
bojową)-uważali że org. bojowa będzie walczyć o wolność Polski, młodzi PPS
Lewica z Marią Koszubską: zbliżają się do SDKPiL programowo, gotowi byli
zrezygnować z walki o niepodległość na rzecz autonomii.}
ND-cja była przeciwna rewolucji. W 1905 tworzy ona narodowy zw. robotniczy,
a przy nim bojówki które walczą z socjalistami podczas rewolucji. ND-cja
rozpoczyna też współpracę z carem, gdyż uważała że tylko on może
powstrzymać rewolucję. Już w 1906 rewolucja powoli gaśnie.
Znaczenie rewolucji: powstały polskie szkoły prywatne, wpr. swobody
obywatelskie, powst. polskie stowarzyszenia, wpr. j. polski do urzędów i
szkół, pows. m.in. macierz szkolna, utrzymano zw. zawodowe, złagodzono pol.
rusyfikacji, powst. towarzystwa naukowe, poprawa syt. robotnika, mogą
powstawać legalne partie robotnicze, złagodzono antypolską politykę na Litwie,
Białorusi i Ukrainie, aktywizacja społeczeństwa polskiego.