1.Wyjaśnić czym zajmuje się dydaktyka ogólna, jako naukowa dyscyplina pedagogiczna, określić jej przedmiot badań oraz związki z psychologią, filozofią i socjologią 1.Dydaktyka-jest to teoria kształcenia, zajmuje się istotą oraz przebiegiem procesu kształcenia.Przedmiotem badań dydaktyki jest całokształt procesu kształcenia, czyli nauczanie uczenia się, a więc wszelkie świadomie podejmowane czynności nauczyciela i uczniów, składajace się na te procesy, czynniki, warunkujące ich przebieg oraz rezultat tych procesów. Przedmiotem może być działalność szkół oraz innych placówek kształcenia jak i oświaty zarówno w jednym jak i w w ielu krajach, jej cele i treści programowe, prace nauczyli i uczniów. Dydaktyka jest dyscypliną naukową mające rozległe powiązania z innymi naukami, korzystającą również w aspekcie teoretycznym i praktycznym z ich doboru. Jako nauka pedagogiczna ma ścisły związek z naukami pedagogicznymi, przede wszystkim z pedagogiką ogólną, teorią wychowania i psychologią, filozofią, socjologią. dydaktyka=filozofia -w procesie dydaktycznym kształtuje się też stosunek uczniów do otaczającej nas rzeczywistości oraz do odpowiedniej wartości, a także buduje się własne systemy wartości co jest to przedmiotem badań fiozofii jak i teorii wychowania -Badanie przebiegu procesów uczenia się i warunków w determinujących ten proces należy do podstawowych zadań z psychologii. -Socjologia też jest powiązana z dydaktyką, a głównie działy socjologii takie tak: socjologia wychowania i rozwijania. Jest ona potrzebna teoretykom dydaktyki w analizie i interpretacji tekstów i zjawisk dydaktycznych w aspekcie społecznym. Mogą to być badania nad wpływem rodziny, środowiska rówiesniczego, sytuacji materialnej i wykształcenia rodziców, na rezultat nauki szkolnej to są niektóre problemy, które łączą te nauki. 2.Przedstawić definicje (zakresy treściowe) takich pojęć, jak: pedagogika, dydaktyka ogólna, dydaktyki szczegółowe (przedmiotowe), wychowanie, kształcenie, nauczanie, szkolenie, samokształcenie, uczenie się, edukacja Pedagogika- jest to wszechstronna nauka o wychowaniu, której istotę stanowi całożyciowy rozwój człowieka oraz wszelkie dodatnie jak i ujemne wpływy jednych ludzi na drugich oraz wpływy środowiska Dydaktyka ogólna- zajmuje się analizą wszelkiego nauczania i uczenia się organizowanego w sposób świadomy, systematyczny i planowany, czyli analizą wszystkich czynności składających się na proces nauczania, uczenia się, a także samokształcenia Dydaktyka szczegółowa-to tzw. metodyki nauczania poszczególnych przedmiotów. Dla skutecznego realizowania procesu dydaktycznego poszczególnych przedmiotów, np. matematyki, jęz.polskiego, historii itd. potrzeban jest znajomość prawidłowości nauczania i uczenia się tych przedmiotów i tym zajmuja się dydaktyki szczególowe. Przedmotem dydaktyki szczegółowej jest tylko jeden przedmiot nauki szkolnej i pozaszkolnej w tym samokształcenie. Wychowanie- jest to wszelkie oddziaływanie środowiska społecznego i przyrodniczego na człowieka, a więc spontaniczne i okazjonalne wpływy innych ludzi lub grup ludzkich jak i wpływy przyrody klimatu. Jest też działem edukacyjnym. Wychowawca-wychowanek. Jest przygotowywaniem do zadań i ról życiowych, czyli zamierzoną pomocą w socjalizacji osoby Kształcenie- jest działaniem edukacyjnym zrównoważonym tzn,zamienianie, przekształcenie człowieka, zmienianie jego osobowości i charakteru, a jego wynikiem jest oczekiwana zmiana zachowania uczącego się w określonym czasie. Nauczanie- określa się planowaną i systematyczną pracę z uczniami, polegającego na wywołaniu i utrwalaniu zmian w ich wiedzy, dyspozycjach, postępowaniu i całej osobowości- pod wpływem uczenia się i opanowania wiedzy, przeważanie

wartości i własnej działalności praktycznej. Nauczanie tylko wtedy ma sens, kiedy wywołuje uczenie się i prowadzi do skutecznego przyswajania przez uczących sie odpowiedniego zasobu wiedzy oraz opanowanie określonych umiejętności i nawyków. Szkolenie- zajęcia pozaszkolne mające na celu uzyskanie, uzupełnienie lub doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych lub ogólnych potrzebnych do wykonywania pracy, w tym umiejętności poszukiwania zatrudnienia. Samokształcenie- nabywanie wykształcenia w toku działalności własnej, której cele, treści, wartości i środku ustala sam podmiot. Uczenie się- proces, w którego toku na podstawie doświadczenia, poznwania i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabytej. Uczenie się nie jest jednorazowym aktem, lecz procesem, pracą, układem zaplanowanych czynności, powiązanych ze sobą, podporządkowanych wspólnemu celowi. Jest waznym procesem wysępującym u człowieka Edukacja- to ogół oddziaływań międzygeneracyjnych służących formowaniu całokształtu zdolności życiowych człowieka (fizycznych, poznawczych, estetycznych, moralnych i religijnych), czyniącym z niego istotę dojrzałą, świadomie realizującą się, „zadomowioną” w danej kulturze, zdolną do konstruktywnej krytyki i refleksyjnej afirmacji 3.Określić istotę i rodzaje celów dydaktyczno – wychowawczych oraz wyjaśnić edukacyjny sens celów poznawczych, kształcących i wychowawczych Cele poznawcze-konkretyzacja a w jej obrębie operacjonalizacja tzn. wyrażanie tych celów w formie zadań, których rozwiązywanie może być przediotem obserwacji z zewnątrz i oceny oparte na wymiennych kryteriach. Po ustaleniu konkretnego celu nauczyciel dobiera niezbedne do jego realizacji metody i środki oraz czyni z nich właściwy użytek. Cele wychowawcze-przygotowanie dzieci i młodzieży do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, przygotowanie uczniów do pracy zawodowej, przygotowanie młodego pokolenia do czynnego udziału w życiu kulturalnym, zapewnienie wszechstronnego rozwoju moralnego, fizycznego i estetycznego Cele kształcenia- zaznajamianie uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy w przyrodzie, społeczeństwie, technice i kulturze, rozwiązywanie zdolności i zainteresowań poznawczych uczniów, kształtowanie u młodego pokolenia postaw akceptowanego społecznie systemu wartości. 4. Omówić główne metody, techniki i narzędzia badawcze wykorzystywane w badaniach różnych zjawisk oraz procesów edukacyjnych. Uzasadnić ich przydatność w badaniach zjawisk dydaktycznych Metoda badań dydaktycznych to system odpowiednio powiązanych ze sobą czynności i narzędzi, które umożliwiają odkrywanie zalezności między poszczególnymi elementami procesu dydaktycznego, jako całości oraz ogólnych prawidłowości kształcenia i oświaty. Wyróżnia się metody badawcze takie jak: -sondaż dydaktyczny-służy do ustalenia diagnozy problemów dydaktycznych. Sondaż może stanowić podstawę do określenia prawidłowości lub tendencji kształcących sie w praktyce dydaktycznej. -Stadium indywidualnych przypadków pozwala okreslić prawidłowości dydaktycznego postepowania nauczyciela, opisać a nawet zweryfikować jego indywidualne doświadczenia lub propozycje autorskiego programu. -Monografia jest to próba wszechtronnego opracowania i przedstawienia badanego zagadnienia. -Eksperyment pedagogiczny- jest metodą badania naukowego , -analiza porównawcza pozwala na porówanie orębnych systemów dydaktyki i ich elementów lub kontrolowanych procesówkszałcenia,-analiza pomiaru dydaktycznego stanowi odmianę sondażu o szerokim zastosowaniu i służy poznaniu stanu edukacji i efektów kształcenia. Do technik, które najczęściej się stosuje należą: obserwacja, ankieta, wywiad, badanie dokumentów, techniki socjomentryczne, analizy statystyczne Narzędzia badawcze służą do realizowania wybranej techniki badań i gromadzenia danych.

Do narzędzi zaliczamy: skale pomiaru, kwestionariusz ankiety, kwestionariusz wywiadu, testy Do realizacji badań procesów używa się: magnetofony, aparaty fotograficzne, kamery, komputer, arkusz obserwacji. 5.Dokonać analizy współczesnego rozumienia takich pojęć, jak: wyniki kształcenia, efektywność nauczania – uczenia się, jakość kształcenia, efekty kształcenia i osiągnięcia szkolne. Wyjaśnić istotę systemu oceniania wewnątrzszkolnego i zewnętrznego Ocenianie wewnątrzszkolne osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności oraz formułowania oceny w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programów nauczania. W ramach oceniania wewnątrzszkolnego są oceniane osiągnięcie edukacyjne uczniaa i zachowanie ucznia. Ocenianie zewnętrzne ma na celu diagnozowanie osiągnięć i braków edukacyjnych uczniów, monitorowanie poziomu nauczania i ocenę jakości oddziaływań edukacyjnych szkoły, a przede wszystkim obiektywną i faktyczną porównywalność zaświadczeń i dyplomów bez względu na miejsce ich wystawienia Do oceniania zewnętrznego zaliczamy: -sprawdzian z poziomu opanowania umiejętności w ostatniej klasie 6letniej szkoły podstawowej -egzamin w 3 klasie gimnazjum -egzamin zawodowy, przeprowadzony dla absolwentów szkół zawodowych -egzamin maturalny 6.Określić istotę szkolnego programu nauczania i programu ukrytego. Wyrazić własny pogląd na temat znaczenia takich wskaźników efektów kształcenia, jak: wiedza i rozumienie; stosowanie wiedzy i rozumienia; umiejętność wnioskowania i formułowania samodzielnych sądów; umiejętność komunikowania się; umiejętność uczenia się przez całe życie. Program ukryty jest to program nieformalny, niezaplanowany, nieoficjalny, zamaskowany, sekretny. Ukryty program to wszelkie poza dydaktyczne lecz wychowawcze ważne konsekwencje uczęszczania do szkół. Program ten wiąże się z tym, co uczniowie wynoszą ze szkoły oraz z ich funkcjonowaniem w grupach rówieśniczych. W jego tworzeniu biorą udział nauczyciele, choć nie zawsze zdają sobie z tego sprawę. 7.Wyjaśnić pojęcie nauczania tradycyjnego, na ogół zwanego herbertowskim oraz istotę nauczania poszukującego (aktywizującego, nowoczesnego) i powiązać te dwie koncepcje nauczania z ogniwami toku podającego i toku poszukującego W tradycyjnym modelu nauczania, uczenia się opracowanym przez dydaktykę Herbertowską zasadnicze znaczenie przywiązano do czynności wykonywanych przez nauczyciela. Stwierdzenie, że celem pracy szkoły jest przekazywanie dzieciom i młodzieży gotowego materiału do zapamiętania. Aktywizacja w procesie nauczania to ogół poczynań nauczyciela i uczniów zapewniających uczniom odgrywanie czynnej roli w realizacji zadań, które dotyczą zarówno nauczyciela, jak i wychowanka. Aktywizacja nauczania to metoda nauczania polegająca na wybraniu w uczniu aktywnego stosunku do nauki, wdrażanie go do samodzielnej pracy. W nowoczesnym modelu mzna wyodrębnić następujące ogniwa lub metody nauczania i uczenia się: *uświadomienie uczniom celów i zadań dydaktycznych *zaznajamianie uczących się z nowym materiałem * kierowanie procesem uogólniania przekazywanej wiedzy * utrwalenie wadomości uczących się *ukształtowanie umiejętności, nawyków i przyzwyczajeń *wiązanie teorii z praktyką *kontrola i ocena wyników nauczania Ogniwa procesu nauczania- uczenia się w toku podającym: -przygotwanie się do pracy-ukierunkowuje ono odpowiednio myślenie i kształtuje wolę uczniów, uświadamiając im czego i po co maja się uczyć

-podanie uczniom nowego materiału- do realizacji tego ogniwa służy "słowo mowione" np: może być wykład lub pogadanka lub "słowo pisane" -synteza przekazanego uczniom materiału- nauczyciel przywiązuje wagę nie tylko do tego, aby przekazać uczniom jak najwięcej szczegółowych wiadomości aby zapewnić im gruntowną znajomość treści podstawowych -Kontrola stopnia opanowania przez uczniów przekazywanych wiadomości, wykrywanie braków lub luk w wiadomościach i umiejętnościach uczniów, a także ocena trwałości opanowanej wiedzy przez uczniów. Ogniwa procesu nauczania-uczenia się w toku poszukującym: -uświadomienie sobie przez uczniów pracujących pod kierunkiem nauczyciela określonej trudności o charakterze terytorialnym lub praktycznym, co stanowi punkt wyjścia do samodzielnego sformułowania przez nich problemu -sformułowanie problemu (słowne okreslenie trudności) i jego analiza -sformułowanie hipotez. Hipotezy zostają odrzucone lub potwierdzone przez uczniów -Empiryczna weryfikacja przyjętej hipotezy na podstawie obserwacji, eksperymentu lub literatury odpowiednich materiałów -włączenie nowych wiadmości do systemu posiadanej przez uczniów wiedzy, utrwaleniu i zastosowaniu w działalności teoretycznej i praktycznej 8.Dlaczego twierdzimy, że kształcenie wielostronne skutecznie wpływa na rozwój harmonijnie ukształtowanej osobowości uczniów i jest przeciwieństwem jednostronnego uczenia się, opartego głównie na przyswajaniu gotowych wiadomości Teoria kształcenia wielostronnego to forma kształcenia polegająca na ujmowaniu w procesie 3 komponentów: aktywności poznawczej, praktycznej i afektywnej. Kształcenie wielostronne to złożony proces rozwoju człowieka dokonujący się pod wpływem kształcenia i to nie tylko szkolnego nauczania-uczenia się. System Herbarta i Dewey'a wyznaczony przez stopnie formalne to systemy typowo jednostronne. U Herbarta najwazniejszy była wiedza a u Dewey'a rozumowanie. Koncepcja kształcenia wielostronnego, której twórcą był Wincenty Okoń oparta jest na maksymalnej wielostronności kształcenia. Wielostronność ta przejawia się w wielostronności sposobów, czyli metod nauczania-uczenia się, wielostronności form organizacyjnych nauczania i pracy uczniów na lekcji. Koncepcja opiera się również na 3 podstawowych funkcjach osobowości człowieka: -poznanie siebie i świata -przeżywanie świata i nagromadzonych w nim wartości -zmienieniu świata Teoria kształcenia wielostronnego uruchamia różne drogi uczenia się człowieka, nauczaniu człowieka, sugeruje różne strategie kształcenia, typy lekcji z tym związane oraz różne postawy i predyspozycje człowieka. Stwarza również mozliwość znacznego urozmaicenia pracy lekcyjnej zwłaszcza, gdy weźmie się pod uwagę, że niektóre drogi nauczania-uczenia się można wiązać ze sobą, pod warunkiem jednak że o strukturze lekcji będzie decydować jedna strategia procesu nauczania 9.Przedstawić istotę zasad nauczania (kształcenia) i ukazać praktyczne aspekty przestrzegania kilku konkretnych zasad (rozróżnianych według Wincentego Okonia i Krzysztofa Kruszewskiego). Kształcenie ogólne rozpatrywane od strony rzeczowej obejmuje trzy podstawowe cele: *opanowanie podstaw wiedzy naukowej o przyrodzie, społeczeństwie, technice i sztuce *ogólne przygotowanie uczniów do działalności praktycznej *kształtowanie u uczniów naukowych przekonań i opartego na nich poglądu na świat jako całość Okoń wyróżnił następujące zasady nauczania: systemowości, poglądowość, samodzielność, związki teorii z praktyką, efektywność, stopniowanie trudności, zwązki indywidualizacji i uspołeczniania a)zasada systemowości czyli o porządkowaniu wiedzy w głowie uczniów

b)zasada poglądowości jest poszukiwaniem teorii na obszarze od konkretu do abstrakcji. Dotyczy poznawania rzeczywistości na podstawie obserwacji, myślenia i praktyki-na drodze od konkretu do abstrakcji do konkretu c)zasada samodzielności ograniczonej zależności ucznia od nauczyciela d)zasada związku teorii z praktyką-ma oczywiście swoje własne treści. Jej podstawę stanowi wiedza o tej stronie procesu kształcenia, która odnosi się do związku między poznawaniem rzeczywistości, czego efektem jest teoria, a jej zmienianie czyli praktyka e)Zasada efektywności - czyli związku między celami a wynikami kształcenia. Zasada ta dotyczy funkcjonowania, optymalizacji wielu czynników, biorący bezpośredni lub pośredni udział w procesie dydaktycznym f) Zasada przystępności - czyli pokonywania trudności uczniów w poznawaniu i przekształcaniu rzeczywistości g)Zasada indywidualizacji i uspołecznienia - czyli związku interesów jednostki i zbiorowości 10.Określić pojęcie metody nauczania i dokonać charakterystyki metod opartych na słowie, wskazując na ich zalety i słabości. Wyjaśnić znaczenie metod aktywizujących, w tym metody projektu oraz wyrazić własny pogląd na temat możliwości opracowywania przez nauczycieli własnych metod dydaktycznych Metody nauczania – celowo i systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, który umożliwia uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią w praktyce, jak również rozwijanie zdolności i zainteresowań poznawczych uczniów. Do metod opartych na słowie zaliczamy: *opowiadanie-zaznajamianie uczniów z pewnymi rzeczami czy zjawiskami poprzez ich słowny opis, metoda ta wykonywana jest zazwyczaj w 1 klasie szkoły podstawowej, powinny być obrazowe *Pogadanka- to dialog nierównoprawnych stron: nauczyciela, który w zasadzie stawia pytania różnie rozbudowane i ucznia, który odpowiada. Polega ona na rozmowie nauczyciela z uczniem, którego celem jest wspólne dochodzenie do wiedzy *dyskusja- jest metodą kształcenia, są dwa rodzaje dyskusji: wprowadzenie dyskusja właściwa, podsumowanie. Celem dyskusji jest rozszerzenie wiadomości na określony temat *wykład- podobnie jak opowiadanie, służy przekazywaniu uczniom okreslonych informacji z zakresu nauk o przyrodzie, społeczeństwie, technice i kulturze. Jest podstawową formą kształcenia dorosłych Metody aktywizujące(gry dydaktyczne); Burza mózgów- technika zespołowego, twórczego myślenia, dotyczącego rozwijania jakiegoś problemu. Metoda ta zmierza do tego, aby zachęcić do wysuwania śmiałych propozycji zgodnie z zasadą "Pierwsza myśl jest najlepsza". Zajęcia rozpoczynają się od: 1)Sformułowaniu problemu, 2)zgłaszanie przez uczniów pomysłów, 3) notowanie pomysłów Metoda sytuacyjna-celem tej metody jest umożliwienie zdobycia przez uczniów nowych wiadomości, rozwijanie myślenia analitycznego oraz wyrabianie zdolności samodzielnego podejmowania decyzji 11.Wyjaśnić współczesne rozumienie pedagogiki medialnej i przedstawić główne nurty badań podejmowanych przez tę subdyscyplinę pedagogiczną. Przedstawić własny pogląd na temat prób zastępowania podręczników papierowych, podręcznikami elektronicznymi (e – podręcznikami) Pedagogika medialna- jest nauką interdyscyplinarną, obejmującą wiedzę teoretyczną, empiryczną i praktyczną o komunikowaniu , wpływie i oddziaływaniu mediów oraz zasadach prawidłowego i efektywnego posługiwania się nimi. P. medialna odpowiada m.in na pytanie: Jak ludzie uczą się z mediów? Jak media wpływają na rozwój procesów poznawczych i wiedzy? Jakie mechanizmy leżą u podstaw kształtowania się wartości i postaw po wpływem mediów? Jak krytycznie korzystać z przekazów medialnych? Jak stosować media w procesach dydaktycznych i wychowawczych, aby uzyskiwać najlepsze rezultaty? Jak nauczać i uczyć się wykorzystująć nowoczesne technologie informacyjne?

Dzięki edukacji medialnej można przygotować różnego rodzaju materiały dydaktyczne niezbędne do proawdzenia zajęć. Rozwijane są też praktyczne umiejętności komputerowe i informatyczne, bez których w przyszłości uczeń na pewno się nie obejdzie. Edukacja medialna ułatwia pracę i naukę np: -komunikowanie się z uczniami za pośrednictwem poczty e-mail -komunikowaniu uczniów o uzyskanych wynikach -przekazywanie zagadnień do nauki -możemy nauczyć się języka nie wychodząc z domu pod fachowym okiem nauczyciela. Edukacja medialna może przynosić pozytywne efekty niemożliwe czasem do wykonania 12.Co to są kompetencje komunikacyjne i jaką pełnią rolę w pracy nauczycieli. Wyrazić własny pogląd na temat znaczenia dialogu, zaufania i autorytetu w komunikowaniu się nauczycieli z uczniami. Co to znaczy, że „kruszy się koncepcja autorytetu szkoły i nauczyciela wsparta (oparta) na funkcjach poznawczych, związana głównie z transmisją wiedzy oraz jej egzekwowaniem? Kompetencje komunikacyjne nauczyciela to jego umiejętności porozumiewania się. W ramach komptencji komunikacyjnych wyróżnia się: aktywne słuchanie, przemawianie, rozmowę Aktywne słuchanie(słuchani uważne). Aby aktywnie słuchać nie wystarczy po prostu słyszeć. Nauczyciel, który aktywnie słucha jest skoncentrowany na uczniu i nie przerywa mu wypowiedzi, ponadto jest otwarty na jego punkt widzenia, nawet gdyby okazał się dla niego zaskakujący. Przemawianie- w zawodzie nauczyciela jest nieuniknione, bo to główny sposób przekazywania uczniom wiedzy. W przypadku nauczyciela język powinien być zatem na tyle prosty, żeby wszyscy uczniowie mieli sznsę go zrozumieć. Rozmawianie- aby rozmowa z uczniem była efektywna, należy przede wszystkim aktywnie go słuchać. Podstawowymi umiejętnościami w ramach tej kompetencji są: stosowanie komunikatów typu "ja" oraz dawanie konstruktywnej informacji zwrotnej. Szkoła- jest jedną z podstawowych instytucji społecznych, jednocześnie najważniejsza jednostka w systemie oświaty-ma za zadanie kształcenie i wychowanie dzieci i młodzieży Funkcje szkoły: -rekonstrukcyjna-przekazywanie uczniom dorobku historycznego, dbanie o ciągłość kultury -adaptacyjna-pomoc w przystosowaniu do okreslonych warunków życia zawodowego i społecznego -emancypacyjna - przygotowanie uczniów do samorealizacji do aktywności w rozwoju samego siebie i przekształcaniu zastanej rzeczywistości Środowisko nauczycielskie ma przeświadczenie o spełnianiu ważnej funkcji społecznej, zaś przyczyną słabości i porażek szkoły dopatruje się przede wszystkim w czynnikach zewnętrznych *50% nauczycieli uważa, że szkoła nie uczy samodzielnego myślenia *50%, że nie rozwija zainteresowań *40% ,że nie zapewniają równego startu uczniom pochodzących z różnych środowisk.Prawie co piąty nauczyciel wątpi w to, że szkoła zapewni uczniom wysoki poziom wiedzy. Mimo nieustających prób reformowania szkoły niewiele zmienia się na korzyść w opini uczniów o szkole. Ich zdaniem, a także rodziców nadmiernie poszerza się edukacja korepetycyjna. Zarzuty młodzieży pod adresem szkoły dotyczą: -relacji nauczyciel-uczeń, która uznawana jest w większości nie za podmiotową a za przedmiotową i nakazowo dyrektywną -nieatrakcyjność programowej i metodycznej szkoły oraz dominacji kształcenia werbalnego i encyklopedycznego -małej aktywności społecznej szkoły w środowisku lokalnym -niewystarczająca troska o zdrowie i rozwój fizyczny uczniów Opinie uczniów o szkole są bardziej krytyczne niż nauczyciela. Uczniów charakteryzuje przeciążenie, lęk, zagrożenie oraz przedmiotowe traktowanie.

13. Jakie są główne cele i sposoby (metody, formy), poznawania uczniów i motywowania ich do systematycznego, samodzielnego uczenia się? Na czym polega stymulowanie aktywności intelektualnej, werbalnej, emocjonalnej i praktycznej uczniów w procesie kształcenia (nauczania, nauczania – uczenia się)? Celem poznawania uczniów może być: Zdobywanie informacji o uczniach jest celem samym w sobie. Poznawanie uczniów jest zbieraniem danych umożliwiających prowadzenie pracy wychowawczej opartej na racjonalnych postawach. Jest to więc działanie służebne wobec procesu wychowania. Głowne sposoby poznawania uczniów: nauczyciel może z pozytkiem poznawać uczniów, stosując: -obserwacje-polega na rejestrowaniu zachowań osoby obserwowanej oraz na interpretacji uzyskanych danych -proste ankiety-zadanie pytań z możliwością uzyskania odpowiedzi na piśmie -wywiad (swobodny)-nie ma planu przeprowadzenia rozmowy(kierowany)-nauczyciel ma przygotowane projekty pytań -socjometria-zadawanie specyficznych pytań dotyczących wzajemnej atrakcyjności osób w zespole 14.Na czym głównie polega wypełnianie przez szkołę funkcji adaptacyjnej, a na czym funkcji emancypacyjnej? Czy słuszny jest pogląd, że szkoła tradycyjna cechuje się autokratycznymi stosunkami w relacjach nauczyciele – uczniowie, a szkoła nowoczesna jest zorientowana na eksponowanie (docenianie) procesu uczenia się i wyzwalanie zachowań kreatywnych, twórczych i transgresyjnych? Odp w 12. W pojęciu tradycyjnym dominujące podejście uczenia się i nauczania może zostać opisane za pomocą następujących metod: *nauczanie to przekazywanie wiedzy *uczenie się to nabywanie wiedzy Uczniowie uczą się z podręczników oraz od nauczycieli, uczenie się to przenoszenie wiedzy z podręczników, umysłu nauczyciela do pamięci uczniów. W tradycyjnym nauczaniu kładzie się nacisk na przekazywanie uczniom gotowej wiedzy i umiejętności. Szkoła tradycyjna-charakteryzują ją autokrytyczne stosunki nauczyciel-uczniowie, gdzie zazanaczona jest dominacja nauczyciela. Surowa dyscyplina, nauczyciel steruje uczniami poprzez system karania i nagradzania, przede wszystkim najistotniejsze jest nauczanie i kształcenie mniej wychowanie(dyscyplina) wszystkie czynności uczenia się kierowane przez nauczyciela-brak samodzielności. Szkoła nowoczesna-w której jest miejsce na elastyczne uczenie się w małych grupach roboczych, uczniowie angażowani są w realizowanie projektów edukacyjnych, często wykraczających poza program szkoły. Zadaniem szkoły jest ukształtowanie postawy ucznia jako przyjaciela wiedzy. 15.Przedstawić istotę oraz znaczenie nauczania uspołeczniającego. Dokonać analizy głównych efektów uspołecznienia szkoły. Wyrazić własny pogląd na temat twierdzenia, że klasa szkolna jest konkurencją dla rodziny "Uczyć sie, aby być" Nauczanie uspołeczniające obejmuje nie tylko racjonalne przestrzeganie powszechnie znanej zasady wiązania nauczania z wychowaniem, czy inaczej wychowania w toku nauczania, ale także nawiązywania do dokonujących się przemian w życiu społecznym, ekonomicznym i kulturowym. Bardzo istotne jest również kształtowanie nastawienia wobec innych ludzi, sytuacji i procesów spolecznych. Wg. Okonia uspołecznianie to "rezultat procesu społecznego dojrzewania człowieka, wyrażający się w takim działaniu na rzecz innych w takiej trosce o dobro ogółum jak w działaniu i trosce na rzecz dobra własnego, w traktowaniu dobra ogólnego jako części dobra osobistego. "szkoła ma uspołeczniać wielkie gromady młodzieży, a więc praca uczniów musi być zespołowa" 16.Wyjaśnić istotę behawiorystycznego i konstruktywistycznego podejścia do uczenia się oraz oceniania według Bogusławy Doroty Gołębniak i Gerda Mietzela. Przedstawić zasadność tezy sugerującej pilną potrzebę wprowadzania do edukacji podejścia konstruktywistycznego, które w odróżnieniu od podejścia behawiorystycznego zakładającego pełną kontrolę nauczyciela nad procesem kształcenia, eksponuje znaczenie roli ucznia i procesu uczenia się. Behawiorystyczne podejście do uczenia się, oceniania wg. Bogusławy Doroty Gołębniak -przedmiotem oceny jest wiedza faktograficzna i niekonieczne związane z nią umiejętności -czynność oceniania stanowi formę wyizolowaną z nauczania(ocenianie stanowi na ogół pojedynczą, samą w sobie, wyodrębnioną z procesu nauczania sytuacje edukacyjną)

-dominującą strategią jest test wielokrotnego wyboru, wymagający zakreślenia odpowiedniej kratki, albo ćwiczenie typu "akademickiego" -kryteria oceniania są niejasne (zazwyczaj nie są one prezentowane publicznie) -ocenia się pojedyncze atrybuty- izolowaną widzę, nienazywanie umiejętności -główny akcent kładzie się na ocenę indywidualną Podejście konstruktywistyczne: -przedmiotem oceny jest operowanie wiedzą (korzystanie z wiedzy), ocenianie wpisane jest w autentyczne sytuacje od uczniów wymaga się korzystania z wiedzy w kontekstach realnego zycia -ocenianie jest zintegrowane z nauczaniem i uczeniem się, stosuje się ocenianie całościowe, poprzez przedmiotowe, dużą wagę przywiązuje się do tego, aby zadania były proponowane przez ucznia jako znaczące (osobiście ważne), oprócz oceniania sumującego stosuje się ocenianie ciągłe -akcentuje się konieczności upubliczniania kryteriów oceniania -oceny mają charakter wielowymiarowy (ocenianiu podlega wiedza, zdolności, myślenie, metapoznanie, efekty) -stosuje się ocenianie grupowe-ocenia się zdolność do współpracy i jej produkty. "Nie żyjmy tym, co wymyślili inni, bowiem dziś potrzebujemy odwagi, odwagi myślenia"