Diagnoza

dojrzałości szkolnej

jako podstawa

prognozy

funkcjonowania

dziecka w sytuacji

szkolnej

Dojrzałość, gotowość czy
zdolność dziecka do podjęcia
nauki szkolnej to pojęcia
zamiennie używane w literaturze
przedmiotu do określenia stanu
rozwoju dziecka wchodzącego w
nowy i niezwykle ważny okres
dziecka, w którym musi sprostać
nowym wymaganiom i
oczekiwaniom ze strony
otoczenia społecznego .

Dojrzałość jednostki stanowi
zawsze efekt współdziałania
dwóch immanentnie ze sobą
powiązanych procesów
rozwojowych, a więc procesu
dojrzewania, który jest
spontaniczny i uczenia się,
które może być zaplanowane i
polega na celowym ćwiczeniu
kształtującym pewne
właściwości dziecka.

Początkowo pojęcie dojrzałości
analizowano pod kątem
najodpowiedniejszego wieku dla
rozpoczęcia formalnego
kształcenia (dojrzałość wieku
życia) Kolejno jednak włączono w
zakres tego pojęcia coraz więcej
funkcji, począwszy od dojrzałości
fizycznej, przez umysłową, by
wreszcie objąć nim także
funkcjonowanie społeczne dziecka

Podstawowy warunek osiągnięcia
dojrzałości szkolnej stanowi zatem
odpowiedni rozwój fizyczno –
somatyczny, poznawczo – intelektualny,
emocjonalny, społeczny dziecka, zaś jej
efektem i wskaźnikiem jej osiągnięcia
stają się sukcesy, czyli powodzenie
szkolne dziecka warunkowane
możliwościami sprostania wymaganiom
szkoły, której funkcjonowanie jednakże
musi być dostosowane do specyficznych
właściwości dziecka znajdującego się na
określonym etapie rozwoju.

Sposoby

Definiowania

Dojrzałości

szkolnej

Dojrzałość szkolną można

operacjonalizować jako

osiągnięcie przez takiego

poziomu rozwoju

fizycznego, umysłowego,

emocjonalnego i

społecznego, które

umożliwia mu podjęcia

nauki szkolnej.

Często także wskazuje się

konkretne wyznaczniki dojrzałości

szkolnej dziecka, określając je jako

osiągnięcie przez dziecko 7- letnie

ściśle określonego poziomu

rozwoju sprawności fizycznej,

motorycznej, umysłowej,

pozwalającej mu na wykonywanie

określonych zadań, oraz

dojrzałości społecznej, którą

rozumie się jako zdyscyplinowanie,

umiejętność panowania nad sobą i

współżycia z innymi

Kryteria

warunkujące

gotowość szkolną

dziecka

1. Zainteresowanie dziecka uczeniem się

(ciekawość poznawcza), chęć bycia

uczonym (motywacja do uczenia się

od innych) oraz motywacja do

samodzielnego uczenia się

2. Długotrwałość zainteresowania, a więc

kontynuowanie zainteresowania

pomimo trudności i niepowodzeń,

wytrwałość i zdolność do czasowego

odraczania gratyfikacji (aspekt

wolicjonalny)

3. Osiąganie postępów w uczeniu się,

choćby były one nieznaczne, a więc

dokonywanie się zmian (aspekt

behawioralny) i czerpanie stąd

zadowolenia (aspekt emocjonalny)

Współcześnie dojrzałość
szkolną traktuje się jako zespół
cech jednostkowych zależnych
nie tylko od wewnętrznych
procesów dojrzewania, ale
głównie jako wynik interakcji
między przygotowanym do
wymagań szkolnych dzieckiem
a jego środowiskiem
rodzinnym i wychowaniem
przedszkolnym

Dziecko, które określimy jako
dojrzałe do podjęcia nauki
szkolnej, generalnie jest zatem w
stanie sprostać nakładanym na nie
wymaganiom, gdyż posiadane
przez nie cechy i właściwości
pozwalają mu odnieść sukces
szkolny, a więc stanowią
pozytywne rokowania co do
przebiegu jego kariery szkolnej, a
później także, choć pośrednio,
całej kariery życiowej

Podstawowe

uwarunkowania

osiągania dojrzałości

szkolnej

Można wyróżnić 2 rodzaje czynników

determinujących poziom dojrzałości

szkolnej
Uwarunkowania osobnicze, posiadające

znaczenie podstawowe (zdolności,

inteligencja i inne cechy kierunkowe)
Uwarunkowania środowiskowe, (m.in.:

miejsce zamieszkania, warunki

mieszkaniowe, wykształcenie i zawód

rodziców, uczęszczanie lub nie

uczęszczanie do przedszkola) mające

główne walor stymulujący rozwój

dziecka, bądź też powodujące jego

zaburzenie

Charakter, obszary i

modele diagnozy

dojrzałości szkolnej

Postępowanie diagnostyczne
w przypadku badania
dojrzałości szkolnej dziecka
zakłada interdyscyplinarność
jej oceny, a więc wiąże się z
przyjęciem modelu diagnozy
psychospołecznej,
pedagogicznej i medycznej

W badaniu psychologicznym

diagnozie podlegają różne funkcje

umysłowe, sfera emocjonalno

motywacyjna, wolicjonalna,

osobowość dziecka i kompetencje

społeczne
Badanie pedagogiczne wiąże się

głównie z oceną środowiskowych

warunków rozwoju dziecka i

jakości stymulowania jego rozwoju
W diagnozie medycznej zwraca

się uwagę na rozwój fizyczny i

motoryczny oraz stan zdrowia

dziecka

UŚMIECHNIJ SIĘ

UŚMIECHNIJ SIĘ