Leki mukolityczne

Leki mukolityczne

i przeciwkaszlowe

i przeciwkaszlowe

Leki mukolityczne

Leki mukolityczne

Wskazaniami

Wskazaniami

do stosowania leków

do stosowania leków

mukolitycznych, czyli wykrztuśnych i

mukolitycznych, czyli wykrztuśnych i

rozrzedzających wydzielinę oskrzelową,

rozrzedzających wydzielinę oskrzelową,

jest kaszel z wykrztuszeniem plwociny w

jest kaszel z wykrztuszeniem plwociny w

przebiegu ostrej choroby układu

przebiegu ostrej choroby układu

oddechowego

oddechowego

lub w wybranych przypadkach

lub w wybranych przypadkach

przewlekłych chorób układu oddechowego

przewlekłych chorób układu oddechowego

(zaostrzenie przewlekłego zapalenia

(zaostrzenie przewlekłego zapalenia

oskrzeli, mukowiscydoza

oskrzeli, mukowiscydoza

Celem leczenia preparatami o

Celem leczenia preparatami o

działaniu wykrztuśnym jest:

działaniu wykrztuśnym jest:



zmniejszenie lepkości i gęstości

zmniejszenie lepkości i gęstości

wydzieliny

wydzieliny



upłynnienie wydzieliny

upłynnienie wydzieliny



poprawa transportu śluzowo-

poprawa transportu śluzowo-

rzęskowego

rzęskowego

Bromheksyna

Bromheksyna

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Zmniejsza lepkość wydzieliny

Zmniejsza lepkość wydzieliny

przez depolimeryzację kwaśnych

przez depolimeryzację kwaśnych

polisachardyów

polisachardyów

i pobudzanie komórek

i pobudzanie komórek

gruczołowych do wydzielania

gruczołowych do wydzielania

obojętnych polisacharydów

obojętnych polisacharydów

Bromheksyna

Bromheksyna

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

Zaburzenia ze strony układu pokarmowego

Zaburzenia ze strony układu pokarmowego

Formy leku:

Formy leku:

•

Flegamina tabletki (0,008), syrop

Flegamina tabletki (0,008), syrop

Dawkowanie:

Dawkowanie:



Doustnie 32-64 mg/dobę w 3-4 dawkach podzielonych

Doustnie 32-64 mg/dobę w 3-4 dawkach podzielonych



Dożylnie lub domięśniowo 4 mg 3 x dziennie

Dożylnie lub domięśniowo 4 mg 3 x dziennie

Ambroksol

Ambroksol

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Pochodna bromheksyny o silniejszym

Pochodna bromheksyny o silniejszym

działaniu wykrztuśnym. Działa na gruczoły

działaniu wykrztuśnym. Działa na gruczoły

oskrzelowe, zmniejsza lepkość wydzieliny

oskrzelowe, zmniejsza lepkość wydzieliny

Formy leku:

Formy leku:

Mucosolvan

Mucosolvan

–tabletki (0,03); syrop

–tabletki (0,03); syrop

(0,006g/ml); roztwór do wstrzykiwań

(0,006g/ml); roztwór do wstrzykiwań

(0,0075g/ml), płyn do inhalacji z

(0,0075g/ml), płyn do inhalacji z

nebulizatora 0,0075g/ml (100 ml)

nebulizatora 0,0075g/ml (100 ml)

Dawkowanie:

Dawkowanie:

30 mg 2 x dziennie doustnie

30 mg 2 x dziennie doustnie

15-45 mg iv, im, sc 2-3 razy

15-45 mg iv, im, sc 2-3 razy

dziennie

dziennie

Acetylocysteina

Acetylocysteina

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:



Zmniejsza lepkość glikoprotein

Zmniejsza lepkość glikoprotein



Modyfikuje skład wydzieliny oskrzelowej,

Modyfikuje skład wydzieliny oskrzelowej,

powodując jej większe uwodnienie

powodując jej większe uwodnienie



Dzięki zawartości grup SH niszczy mostki

Dzięki zawartości grup SH niszczy mostki

dwusiarczkowe i powoduje fragmentację śluzu.

dwusiarczkowe i powoduje fragmentację śluzu.



Ma zdolność odtwarzania glutationu w wątrobie

Ma zdolność odtwarzania glutationu w wątrobie

Działanie kliniczne:

Działanie kliniczne:



Silne działanie wykrztuśne i mukolityczne,

Silne działanie wykrztuśne i mukolityczne,

upłynnienie wydzieliny.

upłynnienie wydzieliny.



Jest lekiem z wyboru w zatruciach paracetamolem

Jest lekiem z wyboru w zatruciach paracetamolem

Acetylocysteina

Acetylocysteina

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

Choroba wrzodowa

Choroba wrzodowa

Formy leku:

Formy leku:

ACC- tabletki musujące (0,1; 0,6),

ACC- tabletki musujące (0,1; 0,6),

granulat (0,1; 0,2; 0,6); roztwór do iv

granulat (0,1; 0,2; 0,6); roztwór do iv

0,1g/ml

0,1g/ml

Tussicom, Mucolina, Fluimucil

Tussicom, Mucolina, Fluimucil

Dawkowanie:

Dawkowanie:

600 mg/ dobę w 2-3 dawkach

600 mg/ dobę w 2-3 dawkach

podzielonych

podzielonych

ACC 600- jedna dawka/ dobę

ACC 600- jedna dawka/ dobę

Jodek potasu

Jodek potasu

(10%

(10%

Kalium

Kalium

iodatum

iodatum

)

)

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:



działa bezpośrednio i za pomocą odruchu

działa bezpośrednio i za pomocą odruchu

żołądkowo-oskrzelowego na gruczoły

żołądkowo-oskrzelowego na gruczoły

oskrzelowe.

oskrzelowe.



rozwadnia wydzielinę i działa wykrztuśnie

rozwadnia wydzielinę i działa wykrztuśnie



gromadzi się w gruczole tarczowym i

gromadzi się w gruczole tarczowym i

śliniankach

śliniankach

Jodek potasu

Jodek potasu

(10%

(10%

kalium

kalium

iodatum

iodatum

)

)

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:



choroby tarczycy

choroby tarczycy



nadwrażliwość na jod

nadwrażliwość na jod



ciąża

ciąża



choroba wrzodowa

choroba wrzodowa

Formy leku:

Formy leku:

Roztwory wodne

Roztwory wodne

1,5;3;5;10%

1,5;3;5;10%

Dawkowanie:

Dawkowanie:

25-300 mg 3x

25-300 mg 3x

dziennie

dziennie

Mesna

Mesna

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Rozbijanie dwusiarczkowych wiązań mukoprotein

Rozbijanie dwusiarczkowych wiązań mukoprotein

Lek podawany w postaci nebulizacji i wlewów dooskrzelowych

Lek podawany w postaci nebulizacji i wlewów dooskrzelowych

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:



Stany skurczowe oskrzeli

Stany skurczowe oskrzeli



astma

astma

Formy

Formy

leku:

leku:

Anti-Uron

Anti-Uron

Uromitex

Uromitex

an

an

roztwór

roztwór

do

do

nebulizacji

nebulizacji

Dawkowanie:

Dawkowanie:

3x dziennie 1 amp.w nebulizacji

3x dziennie 1 amp.w nebulizacji

lub

lub

wlew do oskrzeli, bez

wlew do oskrzeli, bez

rozcieńczania lub w

rozcieńczania lub w

rozcieńczeniu 1:1 z 0,9 % NaCl

rozcieńczeniu 1:1 z 0,9 % NaCl

Gwajakol, gwajakosulfonian

Gwajakol, gwajakosulfonian

potasu, gwajafenezyna

potasu, gwajafenezyna

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:



Zwiększa wydzielanie śluzu w oskrzelach

Zwiększa wydzielanie śluzu w oskrzelach



Upłynnia zalegającą wydzieliną

Upłynnia zalegającą wydzieliną

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

Zaburzenia ze strony układu pokarmowego

Zaburzenia ze strony układu pokarmowego

Gwajakol, gwajakosulfonian

Gwajakol, gwajakosulfonian

potasu, gwajafenezyna

potasu, gwajafenezyna

Formy leku:

Formy leku:

Guajazyl

Guajazyl

- syrop

- syrop

Kalium guajacosulfonicum

Kalium guajacosulfonicum

- syrop, tabletki

- syrop, tabletki

Robitussin expectorans-

Robitussin expectorans-

syrop (lek dostępny

syrop (lek dostępny

bez recepty)

bez recepty)

Dawkowanie:

Dawkowanie:

4 x 200 mg dziennie

4 x 200 mg dziennie

Leki przeciwkaszlowe

Leki hamujące leki pochodzenia Leki

Leki hamujące leki pochodzenia Leki

hamujące

hamujące

ośrodek kaszlu roślinnego odruch

ośrodek kaszlu roślinnego odruch

kaszlowy

kaszlowy

w CUN

w CUN

Kodeina śluzy roślinne: Okseladyna
Dekstrometorfan korzeń prawoślazu

Pentoksyweryna

babka lancetowata

Leki przeciwkaszlowe

Leki przeciwkaszlowe

Są w zasadzie

Są w zasadzie

przeciwwskazane

przeciwwskazane

gdy

gdy

kaszel jest produktywny, z

kaszel jest produktywny, z

wykrztuszaniem, gdyż w tym

wykrztuszaniem, gdyż w tym

przypadku kaszel spełnia pozytywną

przypadku kaszel spełnia pozytywną

rolę, umożliwiając oczyszczenie

rolę, umożliwiając oczyszczenie

drzewa oskrzelowego z zalegającej

drzewa oskrzelowego z zalegającej

wydzieliny

wydzieliny

Leki hamujące ośrodek

Leki hamujące ośrodek

kaszlu

kaszlu

w OUN

w OUN

Kodeina

Kodeina

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Kodeina jest pochodną morfiny. Hamuje ośrodek kaszlu

Kodeina jest pochodną morfiny. Hamuje ośrodek kaszlu

w OUN poprzez podniesienie progu pobudliwości

w OUN poprzez podniesienie progu pobudliwości

Działanie kliniczne:

Działanie kliniczne:



Silne działanie przeciwkaszlowe

Silne działanie przeciwkaszlowe



Działanie przeciwbólowe, uspakajające, narkotyczne

Działanie przeciwbólowe, uspakajające, narkotyczne



Długotrwałe podawanie leku może prowadzić do

Długotrwałe podawanie leku może prowadzić do

uzależnienia.

uzależnienia.



U dzieci obniża próg drgawkowy

U dzieci obniża próg drgawkowy



U osób w starszym wieku może wywierać hamujący

U osób w starszym wieku może wywierać hamujący

wpływ na ośrodek oddechowy

wpływ na ośrodek oddechowy

Kodeina

Kodeina

Formy leku:

Formy leku:

Codeinum

Codeinum

phosporicum

phosporicum

tabletki 20 mg

tabletki 20 mg

Dawkowanie:

Dawkowanie:

20-40 mg max 4x

20-40 mg max 4x

/dobę

/dobę



Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

kaszel z wykrztuszaniem wydzieliny

kaszel z wykrztuszaniem wydzieliny

astma

astma

rozstrzenie oskrzeli

rozstrzenie oskrzeli

Należy zachować dużą ostrożność przy

Należy zachować dużą ostrożność przy

stosowaniu leku u dzieci i osób w starszym

stosowaniu leku u dzieci i osób w starszym

wieku

wieku

Dekstrometorfan

Dekstrometorfan

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Pochodna morfiny.

Pochodna morfiny.

Działa hamująco na ośrodek kaszlowy,

Działa hamująco na ośrodek kaszlowy,

podnosząc próg jego pobudliwości

podnosząc próg jego pobudliwości

Działanie kliniczne:

Działanie kliniczne:



silne, porównywalne z kodeiną działanie

silne, porównywalne z kodeiną działanie

przeciwkaszlowe

przeciwkaszlowe



nie wywołuje uzależnienia

nie wywołuje uzależnienia



nie wpływa depresyjnie na ośrodek

nie wpływa depresyjnie na ośrodek

oddechowy

oddechowy



nie ma działania przeciwbólowego

nie ma działania przeciwbólowego

Dekstrometorfan

Dekstrometorfan

Formy leku:

Formy leku:

dostępny bez recepty

dostępny bez recepty

Robitussin antitussicum-

Robitussin antitussicum-

syrop

syrop

Acodin-

Acodin-

występuje także w mieszankach leków

występuje także w mieszankach leków

Dawkowanie:

Dawkowanie:

Robitussin

Robitussin

30 mg (20 ml syropu) 4 x dziennie

30 mg (20 ml syropu) 4 x dziennie



Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

kaszel z wykrztuszaniem

kaszel z wykrztuszaniem

astma

astma

kaszel o nieznanej przyczynie

kaszel o nieznanej przyczynie

Leki hamujące odruch

Leki hamujące odruch

kaszlowy

kaszlowy

Okseladyna

Okseladyna

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Zmniejsza ilość pobudzeń przekazywanych z

Zmniejsza ilość pobudzeń przekazywanych z

receptorów przez nerwy do ośrodka kaszlowego

receptorów przez nerwy do ośrodka kaszlowego

Działa jednocześnie wykrztuśnie

Działa jednocześnie wykrztuśnie

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:



Astma

Astma



Kaszel z wykrztuszaniem

Kaszel z wykrztuszaniem



Zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych

Zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych

Formy leku:

Formy leku:

Oxeladin

Oxeladin

- tabletki,

- tabletki,

syrop

syrop

Dawkowanie:

Dawkowanie:

10-20 mg 3-4 x

10-20 mg 3-4 x

dziennie

dziennie

Pentoksyweryna

Pentoksyweryna

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Zmniejsza ilość pobudzeń przekazywanych z

Zmniejsza ilość pobudzeń przekazywanych z

receptorów przez nerwy do środka kaszlowego

receptorów przez nerwy do środka kaszlowego

Działa cholinolitycznie i miejscowo znieczulająco

Działa cholinolitycznie i miejscowo znieczulająco

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:



Astma

Astma



Kaszel z wykrztuszanie

Kaszel z wykrztuszanie



Zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych

Zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych

Formy leku:

Formy leku:

Toclase-

Toclase-

tabletki, syrop

tabletki, syrop

Dawkowanie:

Dawkowanie:

25 mg 3-4 x

25 mg 3-4 x

dziennie

dziennie

Leki pochodzenia

Leki pochodzenia

roślinnego

roślinnego

Śluzy roślinne: korzeń

Śluzy roślinne: korzeń

prawoślazu, babka

prawoślazu, babka

lancetowata

lancetowata

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Działanie miejscowe, osłonowe w górnych drogach

Działanie miejscowe, osłonowe w górnych drogach

oddechowych

oddechowych

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

Nadwrażliwość na lek

Nadwrażliwość na lek

Formy leku:

Formy leku:

syrop

syrop

Dawkowanie:

Dawkowanie:

4 x dziennie

4 x dziennie