mgr Katarzyna Sobczak

Fizykoterapia

jest działem lecznictwa,

w którym stosuje się występujące

w przyrodzie naturalne czynniki fizyczne

np. promieniowanie Słońca oraz czynniki

fizyczne wytworzone przez różnego

rodzaju urządzenia,

np. urządzenia dostarczające energii cieplnej,

prądów małej częstotliwości, prądów wielkiej

częstotliwości, promieniowania świetlnego,

nadfioletowego, podczerwonego oraz

ultradźwięków.

Pojęcie

fizykoterapia

mylona jest często

z pojęciem

fizjoterapia

,

któremu przypisuje się zwykle szersze

znaczenie uważając, że w zakres fizjoterapii

wchodzi kinezyterapia, fizykoterapia

oraz masaż.

Fizjoterapia

Kinezyterapia

Fizykoterapia

Masaż

Czynniki fizyczne

mogą być:



naturalne (oddziałujące na ustrój ludzki czynniki

termiczne, promieniowanie słoneczne, elektryczność,
pole magnetyczne, ciśnienie atmosferyczne oraz
ruchy i wilgotność powietrza)



lub sztuczne, wytworzone przez odpowiednie

generatory.

Czynniki termiczne

Czynnik fotochemiczny

Czynnik elektrokinetyczny

Czynnik elektrochemiczny

Czynnik mechaniczny



Czynniki termiczne.

Bodźcem dla organizmu jest energia cieplna, która może

być przekazana drogą przewodzenia, przenoszenia

i promieniowania lub wytworzona w tkankach w

wyniku przepływu prądu o wielkiej częstotliwości,

oddziaływania

na nie pól elektrycznych, magnetycznych lub

elektromagnetycznych o wielkiej częstotliwości. Ciepło

powstaje również w tkankach pod wpływem drgań

mechanicznych o częstotliwości przewyższającej

granicę słyszalności ucha ludzkiego, czyli ultradźwięków.



Czynnik fotochemiczny.

Czynnik ten zależy od reakcji fotochemicznych

zachodzących w tkankach pod wpływem promieni

nadfioletowych.



Czynniki elektrochemiczne.

Istotą tych czynników jest przepływ przez tkanki stałego

prądu elektrycznego. Ponieważ protoplazma komórek

oraz płyn pozakomórkowy stanowią roztwór

elektrolitów, przepływ prądu powoduje

przemieszczenie jonów i zmiany

w ich stężeniu, co wpływa z kolei na chemizm tkanek.

Czynnik ten stanowi również istotę jontoforezy, która

polega na wprowadzeniu do tkanek (siłami pola

elektrycznego) jonów

działających leczniczo.



Czynnik elektrokinetyczny.

Różnego rodzaju prądy impulsowe powodują

pobudzenie tkanki nerwowej i mięśniowej. Wynikiem

tego pobudzenia

są skurcze mięśni.



Czynnik mechaniczny.

Czynniki te związane są z oddziaływaniem

mechanicznym. Przykładem może być

ciśnienie hydrostatyczne wody w czasie

kąpieli, uderzenie strumienia wody o ciało w

zabiegach wodoleczniczych, ultradźwięki,

masaż oraz nacieranie.

Odczyn

to reakcja tkanek na czynnik fizyczny. Powstaje na

skutek działania energii i zależy od:

- ilości energii, (natężenia danego czynnika)

- czasu działania energii,

- właściwości tkanki. (wrażliwość tkanki na daną postać

energii)



Odczyn progowy

- najmniejszy stwierdzalny odczyn (jeśli

natężenie danego czynnika fizycznego jest małe, a czas

jego działania krótki)



Odczyn nieodwracalny

- powstałe w wyniku uszkodzenia

tkanek, czyli upośledzenia lub zniesienia jej czynności, oraz

zaburzenia

lub zniszczenia jej struktury



Odczyn odwracalny-

ustępują po upływie pewnego czasu



Odczyn normalny

– przewidywalna, określona reakcja tkanek

wykazujących prawidłowe czynności.



Odczyn paradoksalny

– gdy pod wpływem zmian chorobowych lub

zaburzonych mechanizmów ustrojowych w tkankach występuje
reakcja odmienna od spodziewanej.

(Przykładem odczynu paradoksalnego może być reakcja naczyń krwionośnych na

bodziec cieplny, występująca niekiedy w zaburzeniach naczynioruchowych,

kiedy zamiast spodziewanego rozszerzenia naczyń następuje ich skurcz.)



Odczyn miejscowy -

występuje w miejscu działania energii.



Odczyn ogólny

- stanowi niejako odpowiedź całego ustroju lub

niektórych jego układów na dany bodziec fizyczny. Powstaje on w
wyniku wtórnych zmian zachodzących w ustroju pod wpływem
miejscowego działania energii
lub na drodze odruchowej.

(Przykładem odczynu ogólnego może być podniesienie temperatury ciała występujące po

długotrwałym ogrzewaniu kończyn. W tym przypadku miejscowe pochłonięcie dużej ilości energii

cieplnej prowadzi do podniesienia ogólnej temperatury ciała. Mechanizm powstawania odczynów

ogólnych na drodze odruchowej jest bardziej złożony. Pobudzenie miejscowe ograniczonej

powierzchni skóry może wywołać na drodze odruchowej odczyn w narządach wewnętrznych

unerwionych przez ten sam segment rdzenia, wyrażający się np. ich przekrwieniem.)

1) TERMOTERAPIA

-

Leczenie ciepłem

•

termożele

•

sauna

-

Leczenie zimnem

•

krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa

2) HYDROTERAPIA

3) ŚWIATŁOLECZNICTWO

-

Promieniowanie UV

-

Promieniowanie IR

-

Biostymulacja laserowa

4) ULTRADŹWIĘKI