Modele odpowiedzi do przyk∏adowych arkuszy egzaminacyjnych

Temat I

Temat: W jaki sposób artyÊci piszà o padajàcym deszczu? Porównaj dwa literackie opisy, analizu-
jàc i interpretujàc fragment

Ch∏opów W∏adys∏awa Reymonta i Deszcz jesienny Leopolda Staffa.

I. ROZWINI¢CIE TEMATU (maksymalnie 22 pkt)

Deszcz jesienny

Ch∏opi

w w w. o p e r o n . p l

■

J ¢ Z Y K P O L S K I – Z A K R E S R O Z S Z E R Z O N Y

1. OkreÊlenie obserwatora: u Staffa pierwszoosobowy, znajduje si´ w pomieszcze-
niu; u Reymonta trzecioosobowy, opisuje krajobraz.

2

2. Utwory m∏odopolskie.

1

Opis deszczu

3. MalarskoÊç:

1

3.1. ciemna kolorystyka: szaroÊci, czerƒ, brak Êwiat∏a (dal szara);

1

3.2. zatarcie konturów przedmiotów (mglista dal);

1

4. MuzycznoÊç zasadà organizacji wiersza:

1

4.1. onomatopeicznoÊç (j´k, pluszcze);

1

4.2. instrumentacja g∏oskowa (np. nagromadzenie g∏osek szumiàcych w refrenie);

1

4.3. rytmizacja wypowiedzi: sylabotonizm, powtórzenia, refren.

3

2 pkt za poda-

nie 2 cech

1 pkt za poda-

nie 1 cechy

Opis deszczu

6. MalarskoÊç:

6.1. ciemna kolorystyka: szaroÊci, czerƒ; brak Êwiat∏a (szare szkliwa deszczów);

1

6.2. zatarcie konturów przedmiotów (obrysy borów).

1

7. MuzycznoÊç:

1

7.1. zmiennoÊç d∏ugoÊci zdaƒ;

1

7.2. powtórzenia;

1

7.3. podkreÊlenie ciszy (noce g∏uche).

1

8. Efekty zapachowe (przegni∏e smugi).

1

5. Obrazy wywo∏ane padajàcym deszczem:

5.1. wspomnienia ludzkich tragedii (rozstanie, po˝ar, Êmierç, pogrzeb);

1

5.2. w´drówka personifikowanych mar i smutnego szatana;

2

1 pkt za poda-

nie 1 obrazu

5.3. odczytanie symboliki szatana, ogrodu, popio∏u.

3

1

pkt za prób´ od-

czytania symboliki

1 pkt za dostrze-

˝enie wieloznacz-

noÊci fragmentu

w w w. o p e r o n . p l

Podsumowanie

Uwaga: Kompozycj´ wypracowania ocenia si´ wtedy, gdy przyznane zosta∏y punkty za rozwini´cie tematu.

II. KOMPOZYCJA (maksymalnie 3 pkt)

Uwaga: JeÊli powy˝sze kryteria nie zosta∏y spe∏nione, nie przyznaje si´ punktów.

III. STYL (maksymalnie 3 pkt)

Uwaga: JeÊli powy˝sze kryteria nie zosta∏y spe∏nione, nie przyznaje si´ punktów.

IV. J¢ZYK (maksymalnie 10 pkt)

Uwaga: JeÊli powy˝sze kryteria nie zosta∏y spe∏nione, nie przyznaje si´ punktów.

V. ZAPIS (maksymalnie 2 pkt)

Uwaga: JeÊli powy˝sze kryteria nie zosta∏y spe∏nione, nie przyznaje si´ punktów.

VI. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY (0–4 pkt)

M O D E L E O D P O W I E D Z I D O P R Z Y K ¸ A D O W Y C H A R K U S Z Y E G Z A M I N A C Y J N Y C H I I – T E M A T I

■

9. Obrazy wywo∏ane padajàcym deszczem:

9.1. animizacja w´drujàcego smutku;

1

9.2. obszar w´drówki: przenikajàce si´ wzajemnie Êwiaty ludzi i przyrody.

1

10. Nastroje melancholii i schy∏kowoÊci (t´sknota, smutek):

1

10.1. schy∏kowa leksyka (popió∏, pogrzeb, ˝a∏oba, mogi∏a, rozpaczliwy);

2

1 pkt za podanie

przyk∏adów z tylko

jednego tekstu,

niepe∏ny wniosek

10.2. dekadencka postawa Staffa êród∏em schy∏kowego charakteru wiersza;

1

10.3. melancholia fragmentu Ch∏opów zwiàzana z porà roku.

1

11. Modernistyczne techniki:

1

12.1. dostrze˝enie elementów impresjonizmu;

1

12.2. dostrze˝enie elementów symbolizmu.

1

13. Sensualizm.

1

– podporzàdkowana zamys∏owi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewn´trz-
nie, przejrzysta i logiczna; pe∏na konsekwencja w uk∏adzie graficznym

3

– uporzàdkowana wobec przyj´tego kryterium, spójna; graficzne wyodr´bnienie g∏ów-
nych cz´Êci

1

– jasny, ˝ywy, swobodny, zgodny z zastosowanà formà wypowiedzi; urozmaico-
na leksyka

3

– zgodny z zastosowanà formà wypowiedzi, na ogó∏ jasny; wystarczajàca leksyka

1

– j´zyk w ca∏ej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona sk∏adnia, poprawne:
s∏ownictwo, frazeologia i fleksja

10

– j´zyk w ca∏ej pracy komunikatywny, poprawne: sk∏adnia, s∏ownictwo, frazeologia
i fleksja

7

– j´zyk w ca∏ej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w wi´kszoÊci poprawne:
sk∏adnia, s∏ownictwo i frazeologia

4

– bezb∏´dna ortografia; poprawna interpunkcja (nieliczne b∏´dy)

2

– poprawna ortografia (nieliczne b∏´dy ró˝nego stopnia); na ogó∏ poprawna inter-
punkcja

1