propozycje zajec czerwiec

Plan pracy – czerwiec

176. W P

lsce

si´ urodziliÊmy

177. My

, dzieci

Europy

• „Mazurek Dàbrowskiego” –

ys∏uchanie

hymnu paƒstwowego

• „Siedmiomilowe buty” –

zabawa ruchowa

çwiczeniami oddechowymi

II. A

• „P

alcem po mapie” –

próby odczytywania

mapy P

olski (odszukanie stolicy

, wi´kszych

miast, swojej miejscowoÊci, rzek, gór

, morza)

II. B.

• „Razem z

is∏à” –

„zwiedzanie” Krakowa,

arszawy

, Gdaƒska, wys∏uchanie legendy

„W

ars i

Sawa”

• „Nasza W

is∏a” –

nauka piosenki

III.

• „Pi´kny jest mój kraj” –

wykonanie

prezentowanie plakatów reklamowych (praca

zespo∏ach)

• „Krakowiak” –

nauka podstawowych kroków

taƒca

• „Dzieci spod znaku bieli i

czerwieni” –

zabawa

ruchowa przy muzyce

–

s∏ucham hymnu P

olski w

postawie stojàcej

–

odczuwam dum´, ˝e jestem P

olakiem (P

olkà)

–

çwicz´ narzàdy mowy

–

poznaj´ map´ P

olski

–

wiem, jak nazywa si´ stolica P

olski

–

poznaj´ znaczenie umownych znaków

symboli na mapie

–

zdobywam informacje o

najwi´kszych

miastach polskich

–

poznaj´ legend´ o

za∏o˝eniu W

arszawy

–

poznaj´ s∏owa i

melodi´ piosenki

–

opowiadam treÊç wys∏uchanego utworu

–

przygotowuj´ plakat o

wybranym regionie

olski

–

prezentuj´ swojà prac´ w

przedszkolnej galerii

–

poznaj´ kroki krakowiaka

–

taƒcz´ w

rytm muzyki

–

rozwijam sprawnoÊç ruchowà podczas zabaw

przy muzyce

CD Utwory… cz.

2 –

„Mazurek Dàbrowskiego”

(nr

mapa fizyczna P

olski

mapa fizyczna P

olski

albumy o

Krakowie, W

arszawie i

Gdaƒsku,

legenda „W

ars i

Sawa”

CD Piosenki cz.

2 –

„Nasza W

is∏a” (nr

37)

du˝e arkusze bia∏ego papieru, kredki, mazaki,

papier kolorowy

, farby

, p´dzelki, no˝yczki, klej,

pocztówki, ilustracje z

czasopism

CD Utwory… cz.

2 –

„Krakowiak” (nr

CD Piosenki –

„Dzieci Êwiata” (nr

36);

2 komplety flag P

olski, Austrii, Danii i

Monako

Kràg tematyczny: Z koƒca Êwiata czy zza Êciany to przyjaciel nasz kochany

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne:

• Kszta∏towanie Êwiadomej przynale˝noÊci do narodu i kraju;

• Przygotowanie do zgodnego wspó∏˝ycia w Europie i Êwiecie, kszta∏towanie tolerancji wobec ludzi innych ras i kultur;

• Rozwijanie orientacji przestrzennej, pos∏ugiwanie si´ nazwami kierunków;

• Odczytywanie symboli na mapie i globusie.

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

Czerwiec

30 Plan pracy – czerwiec

178. Przyjaciele

z koƒca Êwiata

• „Flagi” –

oglàdanie flag paƒstw europejskich

atlasach geograficznych

• „Nasza W

is∏a” –

utrwalenie piosenki

II. A

• „Mapa Europy” –

prezentacja mapy Europy

globusa, odszukanie P

olski na mapie

globusie, wymienianie nazw wybranych

paƒstw

• „Europejczycy” –

rozmowa na temat ˝ycia

ludzi z

ró˝nych krajów Europy

, zwrócenie

uwagi na wspólne tradycje

II. B.

• „Flaga dzieci Europy” –

zaprojektowanie

wykonanie flagi wed∏ug w∏asnych pomys∏ów

(praca w

zespo∏ach)

III.

• „O

to chodzi!”– praca z

„Kajecikiem”:

wys∏uchanie wiersza

M. Strza∏kowskiej,

wskazywanie na obrazku postaci opisanych

utworze, dokoƒczenie kolorowania obrazka

• „Berek czarodziej” –

zabawa ruchowa

•

„Lotnisko mi´dzynarodowe” –

zabawa

orientacyjno-porzàdkowa z

elementami liczenia

• „Dooko∏a Êwiata” –

zabawa z

globusem

II. A

• „Przyjaciele z

koƒca Êwiata” –

wys∏uchanie

opowiadania z

„Ksià˝ki”, rozmowa kierowana

pytaniami nauczyciela

–

poznaj´ flagi innych paƒstw

, dostrzegam

podobieƒstwa i

ró˝nice w ich wyglàdzie

–

Êpiewam piosenk´ w

grupie

–

wiem, ˝e P

olska le˝y w

Europie

–

wskazuj´ P

olsk´ na mapie Europy

–

pos∏uguj´ si´ nazwami wybranych paƒstw

europejskich

–

s∏ucham uwa˝nie kole˝anek i kolegów

–

bior´ aktywny udzia∏ w

rozmowie

–

zgodnie wspó∏pracuj´ z

kole˝ankami

kolegami z

grupy

–

wykazuj´ si´ pomys∏owoÊcià podczas

wykonywania pracy plastycznej

–

s∏ucham ze zrozumieniem wiersza czytanego

przez nauczyciela

–

wskazuj´ postaç na obrazku na podstawie

wys∏uchanego opisu

–

ch´tnie opowiadam o

tym, co lubi´ robiç

–

przestrzegam ustalonych regu∏ zabawy

–

bior´ aktywny udzia∏ w

zabawie

–

doskonal´ umiej´tnoÊç liczenia

–

poznaj´ nazwy stolic niektórych paƒstw europejskich

–

s∏ucham uwa˝nie opowiadania, odpowiadam

na pytania dotyczàce jego treÊci

atlasy geograficzne

CD Piosenki cz.

2 –

„Nasza W

is∏a” (nr

37–38)

mapa polityczna Europy

, globus

atlasy geograficzne, przewodniki po ró˝nych

krajach Europy

kartony z

bloku technicznego, kredki, mazaki,

farby

, p´dzelki, papier kolorowy

, bibu∏a,

no˝yczki, klej, patyczki

„Kajecik” cz.

2, s.

54–55

du˝e obr´cze lub kreda do narysowania kó∏,

b´benek

globusy

, encyklopedia dla dzieci

„Ksià˝ka” s.

104–105

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

Plan pracy – czerwiec

179. Kto mieszka

w wigwamie?

• „K

ontynenty” –

zapoznanie dzieci z

nazwami

kontynentów

. Odnalezienie na mapie

globusie kontynentu, na którym mieszkajà

bohaterowie opowiadania

• „Mam na imi´…” –

praca z

„Kajecikiem”:

s∏uchanie wypowiedzi i

oglàdanie zdj´ç dzieci

mieszkajàcych na Grenlandii i

Meksyku,

opowiadanie o

sobie, swojej miejscowoÊci

kraju

II. B.

• „Zabawy z

woreczkami” –

çwiczenia

gimnastyczne zapobiegajàce p∏askostopiu

III.

• „Prezent dla przyjaciela” –

wykonanie

upominku z

„W

ycinanek

-sk∏adanek”

• „Melodie z

ró˝nych stron Êwiata” –

zabawa

przy muzyce

• „Indiaƒski taniec” –

improwizacja ruchowa

przy muzyce

• „R

yczàcy Bawó∏ czy Szemrzàcy Strumyk?”

–

zabawa j´zykowa

II. A

• „W

indiaƒskiej wiosce” –

poznanie

charakterystycznego stroju, narz´dzi,

obrz´dów indiaƒskich na podstawie ilustracji

albumach i

rzygotowanych rekwizytów

• „Indianie” –

opowieÊç ruchowa

II. B.

• „Dzieci Êwiata” –

nauka piosenki

–

interesuj´ si´ ˝yciem dzieci mieszkajàcych

innych kontynentach

–

przedstawiam si´ imieniem i nazwiskiem

–

wiem, w

jakiej miejscowoÊci i

jakim kraju

mieszkam

–

çwicz´ mi´Ênie stóp

–

lubi´ sprawiaç przyjemnoÊç innym

–

odgaduj´, z

jakich rejonów Êwiata pochodzà

prezentowane melodie

–

naÊladuj´ ruchem gr´ na b´bnach, flecie,

gitarze oraz taniec indiaƒski

–

rozwijam twórczà ekspresj´ ruchowà

– wymyÊlam indiaƒskie imiona

–

zdobywam wiedz´ o

˝yciu Indian

–

naÊladuj´ ruchy nauczyciela

–

poznaj´ s∏owa i

melodi´ piosenki, opowiadam

jej treÊç

–

Êpiewam piosenk´ z

grupà

atlasy geograficzne, globusy

„Kajecik” cz.

2, s.

58, kredki

woreczki, obr´cz, kosz, pude∏ko, ∏aweczka

„W

ycinanki-sk∏adanki” cz.

2, s.

14 (instrukcja)

51 (projekt), drewniane klamerki do bielizny

klej

CD Utwory… cz.

2 –

Muzyka: afrykaƒska,

peruwiaƒska, indiaƒska, japoƒska, chiƒska

(nr

10–14), „Oberek weselny” –

melodia

popularna (nr

15)

CD Utwory… cz.

2 –

Muzyka indiaƒska (nr

12)

albumy lub ilustrowane ksià˝ki poÊwi´cone

kulturze i

zwyczajom Indian, pióropusze

indiaƒskie

CD Piosenki cz.

2 –

„Dzieci Êwiata” (nr

35)

32 Plan pracy – czerwiec

180. Spotkanie

chiƒskim

smokiem

III.

•

„W

igwamy” –

malowanie na p∏ótnie indiaƒskich

wzorów

, budowanie sza∏asów indiaƒskich

• „Pióropusz dla wodza” –

zabawa tropiàca

ogrodzie

• „P∏yniemy na Wschód” –

zabawa ruchowa

• „Dzieci Êwiata” –

utrwalenie piosenki

II. A

• „Daleki Wschód” –

próby odgadni´cia tematu

dnia na podstawie charakterystycznej muzyki

rekwizytów zgromadzonych w

sali

• „W

chiƒskiej restauracji” –

próby jedzenia ry˝u

pa∏eczkami

• „Chiƒski smok” –

praca plastyczno-

-konstrukcyjna (w

zespo∏ach)

II. B.

• „Zabawy z

szarfami i

pi∏kà” –

çwiczenia

gimnastyczne zapobiegajàce p∏askostopiu

III.

• „W

´˝owa skórka” –

praca z

„Kajecikiem”:

wycinanie obrazków z

marginesów

, uk∏adanie

nich wzoru i

przyklejanie na rysunku w´˝a

• „T

aniec smoka” –

zabawa muzyczna

wykorzystaniem rekwizytów

–

rozwijam p∏ynnoÊç ruchów nadgarstka przez

malowanie na du˝ych powierzchniach tkaniny

–

wykazuj´ si´ pomys∏owoÊcià podczas

budowania wigwamu

–

poruszam si´ zgodnie z

otrzymanà instrukcjà

–

wspó∏dzia∏am z

kolegami z

zespo∏u

–

szybko reaguj´ na umówiony sygna∏

–

Êpiewam piosenk´ solo i

grupie

–

dostrzegam ró˝nice mi´dzy ludêmi (kolor

skóry

, zwyczaje, j´zyk, pismo)

–

poznaj´ tradycje kulturowe narodu chiƒskiego

–

poznaj´ chiƒskie zwyczaje kulinarne

–

rozwiàzuj´ problemy konstrukcyjne

przez

manipulowanie ró˝nymi materia∏ami

–

uczestnicz´ w

pracach zespo∏owych

–

uzgadniam z

kole˝ankami i

kolegami podzia∏

pracy i

wybór niezb´dnych materia∏ów

–

rozwijam zr´cznoÊç i poczucie równowagi

–

bezpiecznie pos∏uguj´ si´ no˝yczkami

–

dostrzegam i

kontynuuj´ rytm

–

przeliczam wskazane elementy na obrazku

–

odczuwam zadowolenie z

uczestnictwa

zabawach muzyczno-ruchowych

–

wykorzystuj´ nietypowe rekwizyty podczas

zabawy

farby plakatowe, p´dzle, bia∏e p∏ótno, krzes∏a

kolorowe pióra, paski tektury falistej, tasiemki,

frotki –

dla ka˝dego dziecka

choràgiewki w

kolorze zielonym, ˝ó∏tym

czerwonym, klocki, krà˝ki, krzese∏ko

CD Piosenki cz.

2 –

„Dzieci Êwiata” (nr

35–36)

CD Utwory… cz.

2 –

Muzyka chiƒska (nr

14),

jedwab, porcelana, lampiony

, pa∏eczki

jedzenia ry˝u, naczynia z

laki, herbata,

próbki

chiƒskiego pisma

ugotowany ry˝ w

miseczkach, pa∏eczki

jedzenia ry˝u

kartonowe pud∏a ró˝nej wielkoÊci, rolki

papierze toaletowym lub r´cznikach

papierowych, krepina, taÊma i

folia

samoprzylepna, papier kolorowy

, mazaki

szarfy i

pi∏ki dla ka˝dego dziecka, ∏aweczki

„Kajecik” cz.

2, s.

56–57, no˝yczki, klej

chiƒskie smoki wykonane przez dzieci,

CD Utwory… cz.

2 –

Muzyka chiƒska (nr

14)

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

Plan pracy – czerwiec

181. Spotkanie

egzotycznymi

zwierz´tami

• „D˝ungla” –

nauka piosenki po∏àczona

zabawà ruchowà

• „Spotkanie z

ma∏pkà” –

çwiczenia ortofoniczne

II. A

• „W

d˝ungli” –

wys∏uchanie opowiadania

„Ksià˝ki”, rozmowa kierowana pytaniami

nauczyciela, oglàdanie i

wskazywanie

obrazku zwierzàt wymienionych w

utworze

II. B.

• „W

zoo” –

zorganizowanie wycieczki

ogrodu zoologicznego (lub obejrzenie filmu

zwierz´tach egzotycznych)

• „Zwierz´ta w

d˝ungli” –

rozwiàzywanie

zagadek ruchowych

III.

• „Dziki kot” –

ozdabianie sylwet dzikiego kota

„W

ycinanek

-sk∏adanek” (praca zbiorowa)

• „W

yÊcigi tygrysów” –

zabawy

przedszkolnym ogrodzie

–

poznaj´ s∏owa i

melodi´ piosenki,

przedstawiam ruchem jej treÊç

–

poprawnie wymawiam s∏owa piosenki

–

çwicz´ narzàdy mowy

–

s∏ucham z

zainteresowaniem opowiadania

–

poznaj´ zwierz´ta ˝yjàce w

d˝ungli,

ich

wyglàd, sposób poruszania si´

–

wiem, jak nale˝y si´ zachowywaç podczas

zwiedzania ogrodu zoologicznego

–

rozumiem potrzeb´ powstawania ogrodów

zoologicznych

–

poszerzam swojà wiedz´ o

Êwiecie zwierzàt

–

naÊladuj´ ruchem niektóre egzotyczne

zwierz´ta

–

rozwijam umiej´tnoÊç pracy w

grupie

–

ykorzystuj´ pomys∏owoÊç i

wyobraêni´

ozdabiania sylwety dzikiego kota

–

poruszam si´ szybko i

zwinnie podczas

zabawy

CD Piosenki cz.

2 –

„D˝ungla” (nr

39)

„Ksià˝ka” s.

106–109, albumy przyrodnicze

film o

zwierz´tach egzotycznych, albumy lub

czasopisma przyrodnicze ze zdj´ciami tych

zwierzàt

„W

ycinanki-sk∏adanki” cz.

2, s.

15 (instrukcja)

53 (projekt), obrazki przedstawiajàce tygrysa,

lwa, panter´, kartki z

bloku rysunkowego, pastele,

kredki, farby

, p´dzle, klej, skrawki ró˝nych tkanin,

w∏óczka, kolorowy papier

, plastelina, du˝y karton

drabinki, ∏awki, huÊtawki –

prz´t ogrodowy

Kràg tematyczny: CoÊ si´ skrada, coÊ szeleÊci, d˝ungla sto tajemnic mieÊci

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne:

• Umo˝liwienie dzieciom zdobywania wiadomoÊci na temat zwierzàt ˝yjàcych w d˝ungli;

• Rozwijanie zdolnoÊci liczenia, dodawania i odejmowania oraz grupowania elementów (okreÊlanie liczby elementów w zbiorze, rozu

mienie poj´cia „równoliczny”);

• åwiczenie spostrzegawczoÊci, pami´ci i wra˝liwoÊci s∏uchowej;

• Kszta∏cenie zdolnoÊci negocjowania podczas wspólnego tworzenia gier Êciganek.

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

34 Plan pracy – czerwiec

182. Rozmowy

zwierzàt

183. Kto

najwy˝szy?

• „Zoo” –

zabawa ruchowa

• „Co to za zwierz´?” –

zagadki s∏uchowe

II. A

• „Ma∏e i

du˝e” –

zabawa dydaktyczna,

rozmowa na temat zwierzàt zamieszkujàcych

d˝ungl´

• „D˝ungla” –

praca z

„Kajecikiem”: wycinanie

ma∏ych obrazków z

marginesów

, uzupe∏nianie

nimi du˝ej ilustracji, nazywanie zwierzàt

przedstawionych na ilustracji

II. B.

• „Zabawy z

obr´czami” –

çwiczenia

gimnastyczne

III.

• „R´kawiczkowy zwierzyniec” –

tworzenie

pacynek zwierzàt (np. ˝yrafy

, s∏onia, pawia)

• „Moje zwierzàtko” –

uk∏adanie rymowanek

pacynkach i

nagrywanie ich

• „Latajàcy pajàczek” –

zabawa ruchowa

• „D˝ungla” –

utrwalenie piosenki

II. A

• „˚yrafa u

fotografa” –

inscenizowanie

przez

nauczyciela wiersza

. K

erna

• „˚yrafa” –

praca plastyczna

–

rozwijam twórczà ekspresj´ ruchowà

–

rozpoznaj´ i

naÊladuj´ g∏osy ma∏py

, lwa,

s∏onia, tygrysa i

w´˝a

–

grupuj´ zwierz´ta wed∏ug wskazanego kryterium

–

przeliczam elementy zbioru

–

wypowiadam si´ na podany temat i

s∏ucham

wypowiedzi kole˝anek i kolegów

–

rozwijam spostrzegawczoÊç

–

doskonal´ umiej´tnoÊç ci´cia no˝yczkami

linii prostej i

naklejania

–

znam nazwy niektórych zwierzàt egzotycznych

–

szybko reaguj´ na umówiony sygna∏

–

rozwijam sprawnoÊç ruchowà

–

wykazuj´ si´ pomys∏owoÊcià w

tworzeniu

nowych rzeczy

–

rozwijam wyobraêni´ plastycznà

–

uk∏adam proste rymowanki o

zwierz´tach

–

przeskakuj´ obunó˝ przez skakank´

–

Êpiewam piosenk´ w

grupie

–

reaguj´ na umówione has∏o

–

uwagà s∏ucham wiersza ilustrowanego

pacynkà, dostrzegam humor w utworze

–

uzupe∏niam kontur ˝yrafy

, domalowujàc

niezb´dne szczegó∏y

CD Utwory… cz.

2 –

Odg∏osy egzotycznych

zwierzàt (nr

34)

kostka do gry

, kartki z numerami od 1

ilustracje przedstawiajàce: tygrysa, krokodyla,

gibona, s∏onia, komara, pajàka ptasznika

„Kajecik” cz.

2, s.

60–61, no˝yczki, klej

obr´cze

r´kawiczki, skarpetki, Êcinki materia∏ów

, guziki,

folia samoprzylepna, mazaki, w∏óczka

pacynki zrobione przez dzieci, magnetofon lub

dyktafon

skakanka, woreczek

CD Piosenki cz.

2 –

„D˝ungla” (nr

39–40)

. K

ern „˚yrafa u

fotografa”; sylweta lub

pacynka ˝yrafy

, album przyrodniczy

2 kartony z

rozci´tym na po∏ow´ konturem

˝yrafy dla ka˝dego dziecka, taÊma klejàca,

no˝yczki, farby

, p´dzle, kredki

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

Plan pracy – czerwiec

184. W

eso∏e

s∏onie

185. Gdzie jest

Hipcio?

II. B

• „Krokodyl” –

praca z

„Kajecikiem”: rysowanie

po Êladzie i

przeliczanie wzorów

III.

• „Krokodylowa rzeka”, „Bambusowe zmagania”

–

zabawy zr´cznoÊciowe w

ogrodzie

przedszkolnym

• „T

aniec s∏oni” –

zabawa muzyczno-ruchowa

• „T

ysiàc g∏osów w

lesie s∏yszysz” –

çwiczenia

ortofoniczne

II. A

• W

yszukiwanie ciekawostek o

zwierz´tach

(np.

które jest najszybsze, które najmniejsze)

dost´pnych êród∏ach

II. B.

• „K

ot i

myszka” i

inne zabawy –

çwiczenia

gimnastyczne

III.

• „Jaki jestem?” –

zabawa dydaktyczna,

rozpoznawanie zwierzàt, okreÊlanie

ich cech

• „Kapturek myÊliciela”, „S∏oniowa tràba”,

„Leniwe ósemki” –

çwiczenia wed∏ug

Dennisona

• „Gdzie jest Hipcio?” –

zabawa typu „Ciep∏o

–

zimno”, odszukanie maskotki ukrytej w

sali

• „100 ciekawostek o

hipopotamach”

–

rozmowa

–

rozwijam sprawnoÊç d∏oni

–

doskonal´ umiej´tnoÊç liczenia

–

rozwijam zr´cznoÊç i

kocznoÊç

–

naÊladuj´ ruchem sposób poruszania si´

s∏onia

–

reaguj´ na pauz´ w

muzyce

–

poruszam si´ i

gram w

rytm melodii

–

naÊladuj´ g∏osy niektórych leÊnych zwierzàt

–

poznaj´ nowe sposoby zdobywania informacji

–

poszerzam wiedz´ na temat zwierzàt

egzotycznych

–

çwicz´ refleks i

rzuty do celu

–

wymieniam charakterystyczne cechy

niektórych zwierzàt

–

wskazuj´ lewà i

prawà r´k´

–

wykonuj´ dok∏adnie çwiczenia proponowane

przez nauczyciela

–

doskonal´ orientacj´ w

przestrzeni

schemacie w∏asnego cia∏a

–

opisuj´ wyglàd hipopotama

„Kajecik” cz.

2, s.

59, zielone kredki

pola wyci´te z

szarego papieru lub woreczki,

skakanki, bambusowe kijki

pianino, instrumenty perkusyjne

ksià˝ki i

czasopisma przyrodnicze,

„Encyklopedia multimedialna”, Internet

szarfy w

kolorach, pi∏ka

obrazki przedstawiajàce ró˝ne zwierz´ta

(np.

lwa, geparda, papug´, ˝yraf´, myszk´,

wielb∏àda, s∏onia)

kartka papieru z

du˝ym rysunkiem leniwej

ósemki

maskotka przedstawiajàca hipopotama

zdj´cie lub rysunek hipopotama

36 Plan pracy – czerwiec

II. A

• „Prawda czy fa∏sz?” –

zabawa dydaktyczna,

ocenianie us∏yszanych informacji

zwierz´tach egzotycznych

• P

orzàdkowanie obrazków ze wzgl´du

miejsce, w którym ˝yjà przedstawione

nich zwierz´ta (d˝ungla, pustynia,

sawanna), tworzenie s∏ownika obrazkowo-

-wyrazowego (praca w

zespo∏ach)

II. B.

• „Zwierzàtka” –

lepienie z

modeliny dowolnego

zwierz´cia

III.

• „Kto pierwszy?” –

konstruowanie gry Êciganki,

ustalenie jej regu∏, wykorzystanie ulepionych

zwierzàt jako pionków (praca w

parach)

• „Berek” –

zabawa ruchowa

–

wykorzystuj´ zdobytà wiedz´ podczas zabaw

–

poznaj´ krajobrazy odleg∏ych krajów

np.

krajobraz pustynny

, d˝ungl´ i

sawann´

–

grupuj´ obiekty przedstawione na obrazkach

wed∏ug przyj´tego kryterium

–

podejmuj´ próby globalnego odczytywania

prostych wyrazów

–

lepi´ zwierzàtko z

modeliny

–

wymyÊlam gr´ wspólnie z

kole˝ankà

lub

kolegà

–

biegam szybko i

zwinnie, nikogo

nie

potràcajàc

CD Utwory… cz.

2 –

Odg∏osy egzotycznych

zwierzàt – wà˝ (nr

34);

˝ó∏te i

granatowe paski papieru

albumy przyrodnicze, poci´te na 4 cz´Êci

ilustracje przedstawiajàce d˝ungl´, sawann´

pustyni´, rysunki ró˝nych zwierzàt, kartoniki

nazwami tych zwierzàt, karteczki z

numerami

1 do

3, trzy koperty oznaczone numerami

1 do

3, du˝e kartony

, klej

modelina

kartki z

du˝ego bloku technicznego, mazaki,

kredki, zwierzàtka z

modeliny

, kostka do gry

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

Kràg tematyczny: Góry

, morze, wieÊ, jezioro, gdzie rodzice nas zabiorà?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne:

• Zapoznanie dzieci z krajobrazami charakterystycznymi dla ró˝nych regionów P

olski;

• Doskonalenie umiej´tnoÊci wyra˝ania myÊli w formie zdaƒ (poprawnych sk∏adniowo, logicznie i gramatycznie);

• UÊwiadomienie koniecznoÊci obj´cia ochronà niektórych gatunków roÊlin i zwierzàt;

• Budzenie zainteresowaƒ czytelniczych, zach´canie do podejmowania prób samodzielnego czytania;

• Wdra˝anie dzieci do wyodr´bniania g∏osek w prostych s∏owach;

• Rozwijanie umiej´tnoÊci wyra˝ania emocji w sposób akceptowany spo∏ecznie.

Plan pracy – czerwiec

186. Gdzie

sp´dzimy

wakacje?

187. „Muszka

bursztynie”

• „Daleka w´drówka” –

opowieÊç ruchowa

II. A

• „Na wakacje!” –

wys∏uchanie opowiadania

„Ksià˝ki”, rozmowa kierowana pytaniami

nauczyciela

• „Gdzie sp´dzimy wakacje?” –

zabawa

dydaktyczna: wybór planszy przedstawiajàcej

jeden z

regionów P

olski (góry

, morze, jeziora),

wypowiadanie si´ na temat sposobów

sp´dzania wolnego czasu

• W

yszukiwanie nazw roÊlin i

zwierzàt

zaczynajàcych si´ na

okreÊlonà g∏osk´

II. B.

• „W

akacje przedszkolaków” –

nauka piosenki

III.

• „Moje wakacje” –

praca plastyczna

wykorzystaniem materia∏u przyrodniczego

zespo∏ach)

• „Czym jedziemy na wakacje?”

–

rozpoznawanie odg∏osów ró˝nych pojazdów

• „Muszka” –

zabawa ruchowa z

elementami

ortofonicznymi

II. A

•

„Muszka w

bursztynie” –

wys∏uchanie opowiadania

Zdzitowieckiej, poznanie historii bursztynu

• Zabawy badawcze z

bursztynem

–

uporzàdkowanie wiedzy na temat jego

w∏aÊciwoÊci (oglàdanie ró˝nych okazów

porównywanie kszta∏tu, koloru, wielkoÊci)

–

szybko reaguj´ ruchem na umówiony znak

–

s∏ucham uwa˝nie opowiadania, odpowiadam

na pytania dotyczàce jego treÊci

–

wypowiadam si´ w

sposób zrozumia∏y dla otoczenia

–

poznaj´ krajobrazy typowe dla naszego kraju

–

przedstawiam propozycje zabaw

–

wymieniam nazwy roÊlin i

zwierzàt, zaczynajàce

si´ na t´ samà g∏osk´ co moje imi´

–

rytmicznie wypowiadam s∏owa piosenki

–

opowiadam, o

czym jest piosenka

–

gram rytm na instrumentach perkusyjnych

–

wyra˝am swoje prze˝ycia i

marzenia

pracach plastycznych

–

zgodnie wspó∏pracuj´ z

kolegami z

zespo∏u

–

odgaduj´ nazw´ pojazdu po us∏yszeniu jego

odg∏osu

–

çwicz´ pami´ç s∏uchowà

–

çwicz´ narzàdy mowy

–

rozwijam orientacj´ w

przestrzeni

–

przestrzegam ustalonych regu∏

zabawy

–

s∏ucham uwa˝nie opowiadania

–

dowiaduj´ si´, jak powsta∏ bursztyn

–

poznaj´ w∏aÊciwoÊci bursztynu podczas zabaw

badawczych

obrazki przedstawiajàce las, ∏àk´, góry

„Ksià˝ka” s.

110–111

plansze: ró˝ne regiony P

olski –

morze, góry

jeziora; rysunki: pi∏ka, wiaderko, ∏opatka,

schronisko górskie, kajak, ko∏o ratunkowe, ryba,

∏ódka, w´dka

„Ksià˝ka” s.

112–113

CD Piosenki cz.

2 –

„W

akacje przedszkolaków”

(nr

41), instrumenty perkusyjne

du˝e arkusze papieru, kredki, mazaki, muszelki,

piórka, piasek, zasuszone kwiaty i

trawy

, papier

kolorowy

CD Utwory… cz.

2 –

Muzyka do ruchu „Czym

jedziemy na wakacje” (nr

28)

H. Zdzitowiecka „Muszka w

bursztynie”,

ró˝ne

kamyki znad morza, kawa∏ki bursztynu

bursztyn w

ró˝nych kolorach, we∏niana tkanina,

rylce lub pilniczki do paznokci, metalowy

talerzyk

38 Plan pracy – czerwiec

188. OpowieÊci

muszli

II. B.

• „Skarby znad morza” –

wyszukiwanie w

kàciku

przyrody i

segregowanie okazów

, które mo˝na

znaleêç nad morzem

III.

• „Dobieramy do pary” –

uk∏adanie kartoników

„W

ycinanek

-sk∏adanek”

• „W

yÊcig ∏odzi pirackich” –

zabawa ruchowa

• „W

akacje przedszkolaków” –

utrwalenie

piosenki

II. A

• „Muszla” –

wys∏uchanie opowiadania

Hockuby

• „Skarby znad morza” –

zorganizowanie

wystawy muszli, odnajdywanie ró˝nic

podobieƒstw w

ich wyglàdzie, okreÊlanie

dêwi´ków wydawanych przez muszle

• „Skàd si´ wzi´∏y muszle?” –

burza mózgów

odwo∏anie si´ do w∏asnych doÊwiadczeƒ

II. B.

• „W

yÊcigi rz´dów” –

çwiczenia gimnastyczne

elementami odbiç, rzutu i

chwytu pi∏ki

III.

• „Gipsowe muszelki” –

odlewanie z

gipsu

muszli ró˝nej wielkoÊci, ozdabianie ich

pomocà farb, porównywanie liczebnoÊci

zbiorów

• „Na pla˝y” –

zagadki dêwi´kowe

–

grupuj´ przedmioty wed∏ug wskazanych cech

–

∏àcz´ w

pary obrazki i

pasujàce do nich napisy

–

czytam globalnie proste wyrazy

–

wspó∏dzia∏am z

kole˝ankami i kolegami

podczas zabawy

–

Êpiewam piosenk´ w

grupie

–

wykonuj´ akompaniament do piosenki

instrumentach perkusyjnych

–

s∏ucham uwa˝nie opowiadania

–

uk∏adam historyjk´ obrazkowà przedstawiajàcà

treÊç wys∏uchanego utworu

–

opisuj´ wyglàd ró˝nych muszli, wskazuj´

podobieƒstwa i

ró˝nice

–

s∏ucham szumu muszli, staram si´ okreÊliç ten

dêwi´k

–

snuj´ przypuszczenia na temat pojawienia si´

muszli

–

poruszam si´ szybko i

zwinnie

–

sprawnie çwicz´ z

przyrzàdem

–

wykonuj´ gipsowe muszelki i

ozdabiam je

wed∏ug w∏asnego pomys∏u

–

przeliczam elementy zbioru

–

rozpoznaj´ i

nazywam odg∏osy odtwarzane

p∏yty

muszle, kamyki, bursztyn

„W

ycinanki-sk∏adanki” cz.

2, s.

57–60

obr´cze

CD Piosenki cz.

2 –

„W

akacje przedszkolaków”

(nr

41–42), instrumenty perkusyjne

. Hockuba „Muszla”, uproszczone rysunki

przedstawiajàce treÊç opowiadania

muszle przyniesione przez dzieci,

Utwory

...

cz.

2 –

Muzyka relaksacyjna

„Zabawa na

pla˝y” (nr 28)

pacho∏ki, pi∏ki, krà˝ki, szarfy

gips, farby

, p´dzelki, foremki w kszta∏cie muszli

CD Utwory… cz.

2 –

Muzyka relaksacyjna

„Zabawa na pla˝y” (nr

26)

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

Plan pracy – czerwiec

189. Ws∏uchaj

si´ w

leÊnà cisz´

190.

Szmaragdowe

Morskie Oko

• „W

iatr i

liÊcie” –

zabawa ruchowa

II. A

• „Ile g∏osów w

lesie” –

wys∏uchanie wiersza

Badalskiej, rozmowa na temat w∏aÊciwego

zachowania si´ w

lesie

• „Co nam daje las?” –

wskazywanie jadalnych

darów lasu

II. B.

• „LeÊne ludki” –

çwiczenia gimnastyczne

woreczkami

III.

• „Dzieci na wakacjach” –

praca z

„Kajecikiem”:

wys∏uchanie czytanych przez nauczyciela

wypowiedzi dzieci o

wakacjach, przyklejenie

pod ka˝dym zdj´ciem naklejki z

∏aÊciwym

imieniem dziecka

• „W

eso∏e stacyjki” –

zabawa muzyczno-

-ruchowa

• „Przeglàdam si´ w

tafli wody” –

zabawa

ruchowo-naÊladowcza

• „åwiczenia grafomotoryczne” –

kreÊlenie

szlaczków literopodobnych

II. A

• „Legenda o

Morskim Oku” –

wys∏uchanie

legendy H.

Zdzitowieckiej, omówienie treÊci

utworu

–

reaguj´ szybko na umówiony sygna∏ podczas

zabawy

–

s∏ucham z

uwagà wiersza

–

podaj´ przyk∏ady odg∏osów

, jakie mo˝na

us∏yszeç w

lesie

–

wiem, jak nale˝y si´ zachowywaç w

lesie

–

poznaj´ grzyby i

owoce leÊne, które mo˝na

zbieraç i

których nie wolno

–

wskazuj´ dary lasu b´dàce przysmakiem

leÊnych zwierzàt

–

rozwijam sprawnoÊç fizycznà

–

doskonal´ poczucie równowagi

–

rozpoznaj´ i

nazywam region P

olski

podstawie ilustracji

–

s∏ucham ze zrozumieniem tekstu czytanego

przez nauczyciela

–

poruszam si´ zgodnie z

rytmem muzyki

–

naÊladuj´ wiernie ruchy partnera

–

kreÊl´ szlaczki po Êladzie

–

s∏ucham uwa˝nie legendy

–

wykonuj´ rysunek pasujàcy do treÊci

wybranego fragmentu legendy

p´k poci´tych wstà˝ek, b´benek

. Badalska „Ile g∏osów w

lesie”

igliwie, ga∏àzki, szyszki, kasztany

, ˝o∏´dzie,

orzechy

, zdj´cia lub rysunki przedstawiajàce:

jagody

, borówki, grzyby jadalne i

trujàce

pojemnik, woreczki

„Kajecik” cz.

2, s.

62–63

dzwonki

dla ka˝dego dziecka: szlaczek literopodobny

zaznaczonym kierunkiem kreÊlenia, o∏ówek

H. Zdzitowiecka „Legenda o

orskim Oku”;

kartki z

bloku rysunkowego, kredki

40 Plan pracy – czerwiec

• Odszukanie T

atr na mapie P

olski,

wyodr´bnienie elementów realistycznych

fantastycznych w

tekÊcie wys∏uchanej

legendy

II. B.

• „Jaka to melodia?” –

zabawa muzyczna,

rozpoznawanie piosenek na podstawie

fragmentów

III.

• „P

o˝egnanie” –

wys∏uchanie wiersza

Usenko z

„Ksià˝ki”

–

utrwalam znaczenie kolorów i

symboli na mapie

–

potrafi´

powiedzieç, które wydarzenia opisane

legendzie mog∏y byç prawdziwe, a

które

zosta∏y wymyÊlone

–

pami´tam poznane wczeÊniej piosenki,

potrafi´ je zaÊpiewaç

–

s∏ucham z

uwagà wiersza

–

odpowiadam na pytania dotyczàce treÊci

wys∏uchanego utworu

–

dziel´ si´ wspomnieniami z

pobytu

przedszkolu

mapa fizyczna P

olski

CD Piosenki cz.

2, cukierki

„Ksià˝ka” s.

114

Temat dnia

Dzia∏ania dzieci

Co poznaj´, co umiem, co czuj´

Ârodki dydaktyczne

Plan pracy wychowawczo-dydaktycznej opracowa∏y El˝bieta Zgondek i Lidia K

o∏odziej

176. W Polsce si´ urodziliÊmy

Zapis w dzienniku:

I. „Mazurek Dàbrowskiego” – wys∏uchanie hymnu paƒstwowego, zapoznanie z charakterem

pieÊni. „Siedmiomilowe buty” – zabawa ruchowa po∏àczona z çwiczeniami oddechowymi.

II. A. „Palcem po mapie” – próby odczytywania mapy Polski: wskazywanie wi´kszych miast,

rzek, gór, morza.

II. B. „Razem z Wis∏à” – „zwiedzanie” Krakowa, Warszawy, Gdaƒska. „Wars i Sawa” – wys∏u-

chanie legendy o Warszawie. „Nasza Wis∏a” – nauka piosenki.

III. „Pi´kny jest mój kraj” – wykonanie i prezentowanie plakatów reklamujàcych ciekawe

zakàtki Polski, praca w zespo∏ach. „Krakowiak” – nauka podstawowych kroków taƒca.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• s∏ucham hymnu Polski w postawie stojàcej,

• czuj´ si´ dumny, ˝e jestem Polakiem,

• çwicz´ narzàdy mowy,

• poznaj´ map´ Polski,

• wiem, jak nazywa si´ stolica Polski,

• poznaj´ znaczenie umownych znaków i symboli na mapie,

• zdobywam informacje o najwi´kszych miastach polskich,

• poznaj´ legend´ o za∏o˝eniu Warszawy,

• poznaj´ s∏owa i melodi´ piosenki,

• opowiadam treÊç wys∏uchanego utworu,

• przygotowuj´ wspólnie z kolegami plakat o wybranym regionie Polski,

• prezentuj´ swojà prac´ w przedszkolnej galerii,

• poznaj´ kroki krakowiaka,

• taƒcz´ w rytm muzyki.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Mazurek Dàbrowskiego” – wys∏uchanie hymnu paƒstwowego. Przed w∏àczeniem nagra-

nia nauczyciel wyjaÊnia dzieciom, ˝e hymn paƒstwowy jest jednym z naszych symboli na-

rodowych, podobnie jak bia∏o-czerwona flaga oraz god∏o Polski – Orze∏ Bia∏y. Po wspólnym

wys∏uchaniu hymnu w postawie stojàcej pyta dzieci:

Jaki charakter ma muzyka? Czy ktoÊ

z Was s∏ysza∏ ju˝ kiedyÊ hymn Polski? JeÊli tak, to gdzie by∏ on wykonywany? Nast´pnie

wyjaÊnia, w jakich okolicznoÊciach wykonuje si´ hymn paƒstwowy.

• „Siedmiomilowe buty” – zabawa ruchowa po∏àczona z çwiczeniami oddechowymi. Nauczyciel

rozmawia z dzieçmi o tym, co w czasie wakacji mo˝na robiç nad morzem, a co w górach.

Nast´pnie zach´ca dzieci, aby wyobrazi∏y sobie, ˝e majà siedmiomilowe buty, dzi´ki którym

mogà szybko przemierzaç ca∏à Polsk´. Dzieci maszerujà po sali wielkimi krokami i obserwu-

jà nauczyciela stojàcego przed mapà Polski. JeÊli nauczyciel poka˝e góry, dzieci naÊladujà ru-

chem i gestem wspinanie si´ po górach (podnoszà wysoko nogi, pochylajà tu∏ów) albo jazd´

na nartach. JeÊli poka˝e morze, naÊladujà p∏ywanie, nurkowanie, budowanie zamków z pia-

sku. Gdy nauczyciel przerywa wskazywanie miejsc na mapie, odpoczywajà – stajà na palcach,

biorà g∏´boki wdech, przeciàgajà si´ i opuszczajà r´ce, wypuszczajàc jednoczeÊnie powietrze

z p∏uc. Na sygna∏ nauczyciela znów przemierzajà sal´ wielkimi krokami.

113

Propozycje zaj´ç

Z koƒca Êwiata czy zza Êciany to przyjaciel nasz kochany

– „Mazurek
Dàbrowskiego” (nr 8)

mapa fizyczna Polski

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Palcem po mapie” – próby odczytywania mapy Polski. Nauczyciel wiesza w widocznym

miejscu sali map´ fizycznà Polski. Dzieci próbujà odnaleêç i wskazaç na mapie Morze Ba∏-

tyckie, wi´ksze miasta, rzeki i jeziora. Zwracajà uwag´ na kolory na mapie, a nauczyciel

t∏umaczy, ˝e ka˝dy kolor ma okreÊlone znaczenie: zielony oznacza niziny, ˝ó∏ty – wy˝yny,

bràzowy – góry.

II. B.

• „Razem z Wis∏à” – „zwiedzanie” Krakowa, Warszawy, Gdaƒska. Nauczyciel wskazuje

na mapie Polski trzy miasta po∏o˝one nad Wis∏à: Kraków, Warszaw´ i Gdaƒsk. Pokazuje

przygotowane wczeÊniej fotografie charakterystycznych obiektów znajdujàcych si´ w wy-

branych miastach i objaÊnia, co przedstawiajà. Nast´pnie zach´ca dzieci do wys∏uchania le-

gendy o Warszawie, zatytu∏owanej „Wars i Sawa”.

Wars i Sawa

Dawno temu, za niepami´tnych czasów, nie by∏o w Polsce ani miast, ani wsi. Kraj po-

krywa∏y ogromne, nieprzebyte puszcze, pe∏ne dzikiej zwierzyny. Tylko gdzieniegdzie znajdo-

wa∏y si´ niewielkie osady ludzkie.

W∏aÊnie wtedy w samym sercu mazowieckiego boru, nad Wis∏à, ˝y∏ m∏ody rybak imie-

niem Wars. By∏ to m∏odzieniec dzielny i pracowity. Sam zbudowa∏ ∏ódê, wyciosa∏ wios∏a

i cierpliwie wiàza∏ sieci. Sprzyja∏o mu szcz´Êcie, tote˝ kiedy wyp∏ywa∏ na po∏ów, zawsze po-

wraca∏ z siecià pe∏nà dorodnych ryb.

Wars cieszy∏ si´ ka˝dà chwilà sp´dzonà na wodzie, wpatrywa∏ si´ w bystry nurt i s∏u-

cha∏ ptasiego Êpiewu. Szczególnie lubi∏ nocne wyprawy. Na rzece panowa∏ wtedy niezmàco-

ny spokój, ksi´˝yc oÊwietla∏ Wis∏´ srebrnym blaskiem, a z lasu dochodzi∏y tajemnicze odg∏o-

sy nocnego ˝ycia.

Pewnego razu Wars zepchnà∏ ∏ódê na wod´, zarzuci∏ sieci i cierpliwie czeka∏, ukryty

wÊród wysokich trzcin. Nagle wzburzy∏y si´ wiÊlane fale i z rzecznych odm´tów wynurzy∏a

si´… przeÊliczna dziewczyna. M∏ody rybak zamar∏ z zachwytu i zdumiony patrzy∏ na prze-

dziwne zjawisko.

Dziewczyna mia∏a d∏ugie, jasne w∏osy, wielkie, szafirowe oczy i… od po∏owy cia∏a rybi

ogon, pokryty srebrzystà ∏uskà.

Wars przetar∏ oczy i spojrza∏ raz jeszcze, nigdy bowiem nie spotka∏ kogoÊ takiego. To by-

∏a syrena!

Syrena, nieÊwiadoma tego, ˝e ktoÊ jà widzi, podp∏yn´∏a bli˝ej i zacz´∏a Êpiewaç. Na dêwi´k

jej pi´knego g∏osu serce m∏odego rybaka zadr˝a∏o. Pokocha∏ jà od pierwszego wejrzenia.

Od tej pory co noc chowa∏ si´ w szuwarach, czekajàc na swojà ukochanà, a potem s∏u-

chajàc jej Êpiewu. A˝ nadszed∏ wieczór, gdy postanowi∏ powiedzieç syrenie, co do niej czuje.

Na szelest szuwarów zdziwiona dziewczyna przerwa∏a pieÊƒ i podp∏yn´∏a do wpatrzonego

w nià Warsa.

– Dlaczego podglàdasz mnie i pods∏uchujesz, jak Êpiewam?! – spyta∏a zagniewana.

– Jestem rybakiem, syreno… – zaczà∏ nieÊmia∏o Wars.

– Wiem dobrze, kim jesteÊ, wiele razy widzia∏am ci´ na WiÊle. Ale to jeszcze nie powód,

˝eby…

– Tak, wiem, ale od kiedy ujrza∏em ci´ po raz pierwszy i us∏ysza∏em twój Êpiew, nie mo-

g´ bez ciebie ˝yç. Kocham ci´, syreno – wyszepta∏ Wars.

– I ty tak˝e nie jesteÊ mi oboj´tny – westchn´∏a. – Ale przecie˝ tak bardzo si´ ró˝nimy: ja

jestem syrenà, a ty cz∏owiekiem… Przecie˝ nie b´dziesz móg∏ mieszkaç ze mnà w rzece. A je-

Êli to ja zamieszkam z tobà, czy b´dziesz móg∏ ˝yç z kimÊ takim jak ja?

– Kocham ci´, syreno, i tylko to si´ liczy – odpar∏ Wars.

114 Propozycje zaj´ç

mapa fizyczna Polski

„Wars i Sawa” [w:]
„Legendy polskie”, tekst
M. Gràdzka,
Wydawnictwo WILGA,
Warszawa 2000, s. 5–9

albumy o Krakowie,
Gdaƒsku, Warszawie

Syrena podp∏yn´∏a do brzegu. Wars wzià∏ jà na r´ce, mocno przytuli∏, po czym wyniós∏

z wody.

– Czy zostaniesz mojà ˝onà? – zapyta∏.

– Tak – odpowiedzia∏a.

Szcz´Êliwy Wars poca∏owa∏ syren´, a wtedy opad∏a z niej rybia ∏uska i w miejsce ogona

pojawi∏y si´ nogi.

– Syreno, ty jesteÊ kobietà! – zawo∏a∏ zdumiony Wars.

– Sprawdzi∏a si´ stara przepowiednia, zgodnie z którà, jeÊli cz∏owiek pokocha syren´,

a ona zgodzi si´ zostaç jego ˝onà, wówczas jej rybi ogon zamieni si´ w nogi – powiedzia∏a

syrena. – Na imi´ mam Sawa – doda∏a.

Wkrótce w chacie nad rzekà odby∏o si´ huczne wesele.

Wars i Sawa ˝yli d∏ugo i szcz´Êliwie, otoczeni mi∏oÊcià i szacunkiem ludzi.

Po latach wokó∏ ich domu powsta∏a du˝a osada rybacka, którà na ich pamiàtk´ nazwa-

no Warszawà.

DziÊ Warszawa jest wielkim miastem i stolicà Polski.

Po wys∏uchaniu legendy dzieci odpowiadajà na pytania:

– Kogo zobaczy∏ Wars, gdy pewnej nocy wyruszy∏ na po∏ów?

– Jak wyglàda∏a syrena?

– Co si´ sta∏o, gdy rybak us∏ysza∏ Êpiew syreny?

– O co Wars poprosi∏ syren´?

– W kogo zamieni∏a si´ syrena, gdy zgodzi∏a si´ zostaç ˝onà Warsa?

– Co powsta∏o wokó∏ domu Warsa i Sawy?

• „Nasza Wis∏a” – nauka piosenki. Najpierw nauczyciel realizuje çwiczenia emisyjne, oparte

na poczàtkowym motywie piosenki. Dzieci stojà w lekkim rozkroku, ramiona rozluênione.

Âpiewajà na sylabie

ma; çwiczenie jest z∏o˝one z dwóch dêwi´ków: do-do – la-la i powtórzo-

nego dêwi´ku

do-do. To samo powtarzajà od re i od mi, a potem odwrotnie – w kierunku

opadajàcym, czyli od

mi, od re i od do. Sylaby, na których dzieci wykonujà çwiczenie,

mogà byç ró˝ne. Nast´pnie dzieci siadajà swobodnie i s∏uchajà nagrania piosenki w wer-

sji ze Êpiewem. Poniewa˝ utwór jest d∏ugi, powinny pos∏uchaç go dwa razy z rz´du.

Po uwa˝nym wys∏uchaniu piosenki dzieci odpowiadajà na pytania:

O czym opowiada

piosenka? Przez jakie miasta p∏ynie Wis∏a? Dokàd p∏ynie i gdzie wpada? Piosenka ma

rytm walca, dzieci mogà wi´c jej s∏uchaç i taƒczyç parami. Dopiero po dobrym os∏ucha-

niu si´ z piosenkà mogà przystàpiç do nauki tekstu pierwszej i drugiej zwrotki

z refrenami, a potem melodii.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Pi´kny jest mój kraj” – wykonanie i prezentowanie plakatów reklamujàcych ciekawe za-

kàtki Polski. Nauczyciel pyta dzieci, jakie miejsca w Polsce odwiedzi∏y, które z nich spodo-

ba∏y si´ im najbardziej. Zach´ca do wypowiedzi pe∏nymi zdaniami. Dzieli grup´ na zespo-

∏y 4- lub 5-osobowe. Ka˝dy zespó∏ przygotowuje plakat reklamowy wybranego przez siebie

miejsca, regionu lub miejscowoÊci. Dzieci mogà wykorzystywaç pocztówki, zdj´cia, ilustra-

cje z czasopism.

• „Krakowiak” – nauka podstawowych kroków taƒca. Utwór sk∏ada si´ z trzech cz´Êci.

W pierwszej cz´Êci dzieci najpierw tworzà ko∏o, trzymajàc si´ za r´ce. Nast´pnie taƒczà po

obwodzie ko∏a w prawo, wykonujàc podskoki. W drugiej cz´Êci szybko dobierajà si´ w pa-

ry: ch∏opcy kl´kajà na jedno kolano, lewà r´k´ trzymajà na biodrze, a prawà podajà dziew-

czynce, która taƒczy podskokami dooko∏a ch∏opca. W trzeciej cz´Êci ch∏opcy energicznie

wstajà, biorà si´ z partnerkà pod prawe r´ce i taƒczà w kó∏ko podskokami. Na koƒcu two-

rzà ko∏o i przytupujà w rytmie: raz i dwa.

115

Propozycje zaj´ç

– „Nasza Wis∏a” (nr 37)

du˝e arkusze bia∏ego
papieru, kredki, farby,
p´dzelki, flamastry,
kolorowy papier, klej,
no˝yczki, pocztówki,
ilustracje z czasopism

– „Krakowiak” – melodia
ludowa (nr 9)

177. My, dzieci Europy

Zapis w dzienniku:

I. „Dzieci spod znaku bieli i czerwieni” – zabawa ruchowa przy muzyce. „Flagi” – oglàdanie

flag paƒstw europejskich w atlasie geograficznym. „Nasza Wis∏a” – utrwalenie piosenki.

II. A. „Mapa Europy” – prezentacja mapy Europy i globusa, odszukanie Polski na mapie

i na globusie, wymienianie nazw wybranych paƒstw. „Europejczycy” – rozmowa na temat ˝y-

cia ludzi z ró˝nych krajów Europy, zwrócenie uwagi na wspólne tradycje.

II. B. „Flaga dzieci Europy” – zaprojektowanie i wykonanie w zespo∏ach flagi dzieci Europy

wed∏ug w∏asnych pomys∏ów.

III. „O to chodzi!” – praca z „Kajecikiem”: wys∏uchanie wiersza M. Strza∏kowskiej, wskazywa-

nie na ilustracji postaci opisanych w utworze, dokoƒczenie kolorowania obrazka. „Berek cza-

rodziej” – zabawa ruchowa.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• rozwijam sprawnoÊç ruchowà podczas zabaw przy muzyce,

• poznaj´ flagi innych paƒstw, dostrzegam podobieƒstwa i ró˝nice w ich wyglàdzie,

• Êpiewam piosenk´ w grupie,

• wiem, ˝e Polska le˝y w Europie,

• wskazuj´ Polsk´ na mapie Europy,

• pos∏uguj´ si´ nazwami wybranych paƒstw europejskich,

• bior´ aktywny udzia∏ w rozmowie,

• zgodnie wspó∏pracuj´ z kole˝ankami i kolegami z grupy,

• wykazuj´ si´ pomys∏owoÊcià podczas wykonywania pracy plastycznej,

• s∏ucham ze zrozumieniem wiersza czytanego przez nauczyciela,

• wskazuj´ postaç na obrazku na podstawie wys∏uchanego opisu,

• ch´tnie opowiadam o tym, co lubi´ robiç,

• przestrzegam ustalonych regu∏ zabawy.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Dzieci spod znaku bieli i czerwieni” – zabawa ruchowa przy muzyce. Nauczyciel prezen-

tuje dzieciom flagi czterech paƒstw europejskich: Austrii, Danii, Monako i Polski, zwraca

uwag´ na ró˝nice i podobieƒstwa. Flagi tych paƒstw sà wybrane celowo, gdy˝ majà te sa-

me barwy – biel i czerwieƒ, ale ró˝nià si´ mi´dzy sobà ich uk∏adem. Nauczyciel umieszcza

je w ró˝nych widocznych miejscach sali. Dzieci biegajà w podskokach w rytm muzyki od-

twarzanej z p∏yty. Na sygna∏ dany przez nauczyciela – podniesiona w gór´ r´ka z jednà

z przygotowanych flag – ustawiajà si´ we w∏aÊciwym miejscu. Zadaniem dzieci jest rozpo-

znanie flagi danego paƒstwa i ustawienie si´ pod nià.

• „Flagi” – oglàdanie flag paƒstw europejskich w atlasach geograficznych, zwrócenie uwagi

na podobieƒstwa i ró˝nice, wyeksponowanie flagi Unii Europejskiej.

• „Nasza Wis∏a” – utrwalenie piosenki. Aby przypomnieç dzieciom s∏owa i melodi´ utworu, na-

uczyciel w∏àcza nagranie piosenki w wersji wokalnej. Potem sprawdza, czy dzieci zapami´ta-

∏y tekst dwóch pierwszych zwrotek z refrenami. JeÊli zachodzi taka potrzeba, niektóre frag-

menty nale˝y powtórzyç. Nast´pnie dzieci Êpiewajà piosenk´ z podk∏adem muzycznym.

Nauczyciel wyjaÊnia, ˝e piosenka jest w rytmie walca, czyli liczy si´ jà w rytmie na trzy, i pro-

si, aby dzieci Êpiewa∏y jà z klaÊni´ciem na „raz” w ka˝dym takcie.

116 Propozycje zaj´ç

2 komplety flag Austrii,
Danii, Monako i Polski

– „Dzieci Êwiata” (nr 36)

atlasy geograficzne

– „Nasza Wis∏a”
(nr 37–38)

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Mapa Europy” – prezentacja mapy Europy i globusa, odszukanie Polski na mapie i na glo-

busie, wymienianie nazw wybranych paƒstw. Nauczyciel przedstawia dzieciom politycznà

map´ Europy i globus. WyjaÊnia, do czego s∏u˝y mapa, a do czego globus, który jest kuli-

stym modelem Ziemi. Dzieci przy pomocy nauczyciela odszukujà po∏o˝enie Polski na ma-

pie i na globusie. Rozmawiajà o paƒstwach sàsiadujàcych z Polskà, dzielàc si´ swojà wiedzà.

• „Europejczycy” – rozmowa na temat ˝ycia ludzi z ró˝nych krajów Europy, zwrócenie

uwagi na wspólne tradycje. Korzystajàc z przewodników i atlasów geograficznych, dzieci

wspólnie z nauczycielem ustalajà, jakim j´zykiem pos∏ugujà si´ mieszkaƒcy wybranych

paƒstw europejskich, jak si´ nazywajà stolice tych paƒstw, jaka waluta obowiàzuje w tych

krajach.

II. B.

• „Flaga dzieci Europy” – zaprojektowanie i wykonanie flagi. Nauczyciel proponuje dzieciom

wykonanie flagi dzieci Europy wed∏ug ich pomys∏u. Dzieci mogà pracowaç indywidualnie

lub w niewielkich zespo∏ach. Flagi wykonane przez dzieci nauczyciel umieszcza w pobli˝u

wiszàcych w sali flag paƒstwowych i flagi Unii Europejskiej.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „O to chodzi!” – praca z „Kajecikiem”: wys∏uchanie wiersza M. Strza∏kowskiej, wskazywa-

nie na obrazku postaci opisanych w utworze, dokoƒczenie kolorowania obrazka. Nauczy-

ciel czyta dzieciom wiersz kilka razy. Pierwszy raz przed oglàdaniem przez nich obrazka.

S∏uchajàc wiersza po raz drugi, dzieci oglàdajà obrazek. Nast´pnie nauczyciel czyta dzie-

ciom polecenia i zwraca uwag´ na ich poprawne wykonanie.

– S∏uchaj wiersza jeszcze raz i wskazuj na obrazku dzieci opisane w tym utworze: Ew´, Ed-

ka, Karolka, Zuzi´, Jasia.

– Dokoƒcz kolorowaç obrazek.

– Opowiedz, co lubisz robiç.

• „Berek czarodziej” – zabawa ruchowa. Dzieci biegajà w rozsypce. Wybrane dziecko – berek

czarodziej – stara si´ schwytaç uciekajàce dzieci. Kogo dotknie, tego prowadzi do zaczaro-

wanego ko∏a, wyznaczonego w rogu sali. Dziecko z∏apane i zaczarowane przez berka cza-

rodzieja pozostaje w kole dopóty, dopóki jakiÊ kolega lub kole˝anka go nie odczaruje – pod-

biegnie i dotknie. Berka czarodzieja nale˝y cz´sto zmieniaç, aby jak najwi´cej dzieci

wystàpi∏o w tej roli.

178. Przyjaciele z koƒca Êwiata

Zapis w dzienniku:

I. „Lotnisko mi´dzynarodowe” – zabawa orientacyjno-porzàdkowa z elementami liczenia. „Do-

oko∏a Êwiata” – zabawa z globusem.

II. A. „Przyjaciele z koƒca Êwiata” – wys∏uchanie opowiadania z „Ksià˝ki”, rozmowa kierowa-

na pytaniami nauczyciela. „Kontynenty” – zapoznanie dzieci z nazwami kontynentów, wyszu-

kiwanie na mapie i na globusie kontynentu, na którym mieszkajà bohaterowie opowiadania.

„Mam na imi´...” – praca z „Kajecikiem”: oglàdanie zdj´ç dzieci mieszkajàcych na Grenlandii

i w Meksyku, opowiadanie o sobie, o swojej miejscowoÊci i kraju.

117

Propozycje zaj´ç

mapa polityczna Europy,
globus

atlasy geograficzne,
przewodniki po ró˝nych
krajach Europy

kartony z bloku
technicznego, kredki,
farby, flamastry, p´dzelki,
papier kolorowy, bibu∏a,
no˝yczki, klej, patyczki

na podstawie: K. Wlaênik,
„Wychowanie fizyczne
w przedszkolu. Przewodnik
metodyczny dla
nauczyciela”,
Wydawnictwo JUKA,
Warszawa 1999, s. 95

cz. 2,

s. 54–55

II. B. „Zabawy z woreczkami” – zestaw çwiczeƒ gimnastycznych zapobiegajàcych p∏askostopiu.

III. „Prezent dla przyjaciela” – wykonanie upominku z „Wycinanek-sk∏adanek”. „Melodie

z ró˝nych stron Êwiata” – zabawa przy muzyce.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• bior´ aktywny udzia∏ w zabawie,

• doskonal´ umiej´tnoÊç liczenia,

• poznaj´ nazwy stolic niektórych paƒstw europejskich,

• s∏ucham uwa˝nie opowiadania, odpowiadam na pytania dotyczàce jego treÊci,

• interesuj´ si´ ˝yciem dzieci mieszkajàcych na innych kontynentach,

• przedstawiam si´ z imienia i nazwiska,

• wiem, w jakiej miejscowoÊci i w jakim kraju mieszkam,

• çwicz´ mi´Ênie stóp,

• lubi´ sprawiaç przyjemnoÊç innym,

• odgaduj´, z jakich rejonów Êwiata pochodzà prezentowane melodie,

• naÊladuj´ ruchem gr´ na b´bnach, flecie, gitarze oraz taniec indiaƒski.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Lotnisko mi´dzynarodowe” – zabawa orientacyjno-porzàdkowa z elementami liczenia.

Nauczyciel wyznacza kilka lotnisk (du˝e obr´cze roz∏o˝one na pod∏odze lub ko∏a narysowa-

ne kredà). Na ka˝dym lotnisku znajduje si´ okreÊlona liczba samolotów (4–5 dzieci). Samo-

loty startujà i wylatujà z lotnisk, krà˝à bez potràcania si´ w dowolnych kierunkach. Na ha-

s∏o:

Awaria! i uderzenie w b´benek wracajà szybko do najbli˝szego lotniska. Samolot,

który si´ spóêni, musi lecieç dalej i szukaç sobie miejsca na innym lotnisku.

• „Dooko∏a Êwiata” – zabawa z globusem. Wskazywanie na globusie dowolnego paƒstwa

i ustalenie wspólnie z nauczycielem, jakim j´zykiem pos∏ugujà si´ jego mieszkaƒcy, jakie

miasto jest jego stolicà. Weryfikowanie odpowiedzi z encyklopedià lub leksykonem geogra-

ficznym.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Przyjaciele z koƒca Êwiata” – wys∏uchanie opowiadania z „Ksià˝ki”, rozmowa kierowana

pytaniami nauczyciela:

– Z jakiego kraju przybyli nowi przyjaciele Jagódki i Sebka?

– Polska to Twoja ojczyzna. Dlatego mo˝esz powiedzieç: Jestem…

– Jak nazywa si´ miejscowoÊç, w której mieszkasz?

– W Polsce ludzie witajà si´ s∏owami „Dzieƒ dobry”. Zapytaj doros∏ych, jak witajà si´ Ro-

sjanie, jak Niemcy, a jak Anglicy.

– Przywitaj si´ z kolegà w obcym j´zyku.

• „Kontynenty” – zapoznanie dzieci z nazwami kontynentów, wyszukiwanie na mapie i na

globusie kontynentu, na którym mieszkajà bohaterowie opowiadania.

• „Mam na imi´...” – praca z „Kajecikiem”: s∏uchanie wypowiedzi i oglàdanie zdj´ç dzieci mieszka-

jàcych na Grenlandii i w Meksyku, opowiadanie o sobie, swojej miejscowoÊci i kraju. Polecenia:

– Pos∏uchaj, co mówià o sobie dzieci: Karen i Carlos.

– Wska˝ zdj´cia, na których jest Karen. Wska˝ zdj´cie, na którym jest Carlos.

– Narysuj swój portret.

– Teraz opowiedz o sobie. Jak si´ nazywasz? Jak nazywa si´ Twoja miejscowoÊç? W jakim

kraju mieszkasz?

118 Propozycje zaj´ç

obr´cze, kreda, b´benek

s. 104–105

globusy, encyklopedie
dla dzieci

atlasy geograficzne,
globusy

cz. 2,

s. 58, kredki

II. B.

• „Zabawy z woreczkami” – zestaw çwiczeƒ gimnastycznych zapobiegajàcych p∏askostopiu:

1. W siadzie skulnym podpartym lub na stojàco – chwytanie palcami stopy woreczka i pod-

noszenie go.

2. Chód w ró˝nych kierunkach z woreczkami trzymanymi palcami stóp (ka˝da stopa trzy-

ma jeden woreczek).

3. W pozycji stojàcej – chwytanie woreczka palcami stopy z pod∏ogi i przekazywanie do ràk

z przodu, z ty∏u lub podrzucanie i chwytanie.

4. W pozycji stojàcej lub na siedzàco – chwytanie woreczka palcami stóp i rzucanie do celu,

np. do le˝àcej obr´czy, kosza, pude∏ka.

5. W siadzie skulnym podpartym – chwytanie woreczka palcami jednej stopy i prze∏o˝enie

przez kolano drugiej nogi.

6. Le˝enie ty∏em, nogi wzniesione i zgi´te, kolana rozchylone szeroko – chwytanie worecz-

ka palcami jednej stopy i przekazywanie drugiej stopie (stopy przekazujà sobie woreczek

na zmian´).

7. Le˝enie ty∏em – jazda na rowerze z jednoczesnym trzymaniem woreczków palcami stóp

(mijajà si´ kolana, a stopy mocno peda∏ujà).

8. W pozycji stojàcej – przenoszenie woreczka palcami jednej, a nast´pnie drugiej stopy

z pod∏ogi na ∏awk´ (krzese∏ko) i odwrotnie (çwiczà obie stopy).

9. W pozycji stojàcej przodem do Êciany, z odleg∏oÊci 2–3 kroków – próba celowania w Êcia-

n´ woreczkiem rzucanym kolejno palcami prawej i lewej stopy. Ka˝de dziecko otrzymuje

dwa woreczki, jeden do rzucania prawà, drugi – lewà stopà. Umo˝liwia to kontrol´ rzutów

obiema stopami.

10. åwiczenie w parach: jedno dziecko le˝y przodem i palcami stóp przytrzymuje woreczki

(ka˝da stopa trzyma woreczek), nast´pnie rzuca je w przód ponad g∏owà, drugie dziecko

stoi z przodu i chwyta lub podnosi kolejno woreczki rzucane przez wspó∏çwiczàcego. Mo˝na

równie˝ rzucaç jednym woreczkiem w∏o˝onym mi´dzy stopy.

11. Le˝enie ty∏em, nogi skulnie – chwytanie woreczka palcami stopy i rzucanie za siebie

prawà i lewà stopà na zmian´.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Prezent dla przyjaciela” – wykonanie upominku z „Wycinanek-sk∏adanek”. Nauczyciel

proponuje dzieciom zrobienie oryginalnej pracy plastycznej o walorach u˝ytkowych. Wyko-

rzystujàc drewniane klamerki do bielizny oraz elementy z wycinanki, dzieci wykonujà pre-

zenty dla bliskich osób. Obdarowani mogà ich u˝ywaç jako zak∏adek do ksià˝ek lub spina-

czy do kartek.

• „Melodie z ró˝nych stron Êwiata” – zabawa przy muzyce. Dzieci s∏uchajà kolejno nagrania

muzyki: afrykaƒskiej, peruwiaƒskiej, indiaƒskiej, japoƒskiej, chiƒskiej i polskiej. Nauczy-

ciel prosi, aby w trakcie s∏uchania stara∏y si´ wczuç w rol´ muzyków danego kraju. Kiedy

brzmi muzyka afrykaƒska, dzieci siadajà po turecku i uderzajà r´kami w uda jak w b´bny

afrykaƒskie. S∏uchajàc muzyki peruwiaƒskiej, naÊladujà gr´ na flecie – przebierajà palca-

mi obu ràk na wysokoÊci nosa. Kiedy rozbrzmiewa muzyka indiaƒska, chodzà po sali i wy-

dajà nieartyku∏owane dêwi´ki i okrzyki, podobne do tych, które s∏ychaç w nagraniu. Gdy

zabrzmi muzyka japoƒska, siadajà i naÊladujà gr´ na gitarze. S∏uchajàc powolnej muzyki

chiƒskiej (orkiestra gra na instrumentach strunowych szarpanych), dzieci dobierajà si´

w pary i improwizujà ruchem uk∏ony w ró˝nych kierunkach. Przy dêwi´kach polskiego

„Oberka weselnego” pary biorà si´ pod r´k´ i obracajà si´ podskokami raz w jednà, raz

w drugà stron´. Po tej zabawie dzieci siadajà na pod∏odze i s∏uchajàc ponownie muzyki, od-

gadujà, z jakiego kraju pochodzi.

119

Propozycje zaj´ç

K. Wlaênik „Wychowanie
fizyczne w przedszkolu.
Przewodnik metodyczny
dla nauczyciela”,
Wydawnictwo JUKA,
Warszawa 1999,
s. 186–187

woreczki, obr´cz, kosz,
pude∏ko, ∏aweczka

cz. 2,

s. 14 (instrukcja) i s. 51
(projekt), drewniane
klamerki do bielizny, klej,
elementy z wycinanki

– Muzyka: afrykaƒska,
peruwiaƒska, indiaƒska,
japoƒska, chiƒska
(nr 10–14), „Oberek
weselny” – melodia
ludowa (nr 15)

179. Kto mieszka w wigwamie?

Zapis w dzienniku:

I. „Indiaƒski taniec” – improwizacja ruchowa przy muzyce. „Ryczàcy Bawó∏ czy Szemrzàcy

Strumyk” – zabawa j´zykowa, wymyÊlanie indiaƒskich imion.

II. A. „W indiaƒskiej wiosce” – poznawanie charakterystycznego stroju, narz´dzi, obrz´dów

indiaƒskich na podstawie ilustracji w albumach i przygotowanych rekwizytów. „Indianie”

– opowieÊç ruchowa.

II. B. „Dzieci Êwiata” – nauka piosenki.

III. „Wigwamy” – budowanie sza∏asów indiaƒskich. „Pióropusz dla wodza” – zabawa tropiàca

w ogrodzie.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• rozwijam twórczà ekspresj´ ruchowà,

• zdobywam wiedz´ o ˝yciu Indian,

• wymyÊlam indiaƒskie imiona,

• wiernie naÊladuj´ ruchy nauczyciela,

• poznaj´ s∏owa i melodi´ piosenki, opowiadam jej treÊç,

• odpowiadam na pytania dotyczàce wys∏uchanego utworu,

• Êpiewam piosenk´ w grupie,

• rozwijam p∏ynnoÊç ruchów nadgarstka, malujàc na du˝ych powierzchniach tkaniny,

• wykazuj´ si´ pomys∏owoÊcià podczas budowania wigwamu,

• poruszam si´ zgodnie z otrzymanà instrukcjà,

• wspó∏dzia∏am z kole˝ankami i kolegami z zespo∏u.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Indiaƒski taniec” – improwizacja ruchowa przy muzyce. Dzieci w swobodnej rozsypce wy-

konujà w∏asny, oryginalny taniec. Ruchem cia∏a starajà si´ oddaç charakter muzyki, sku-

piajàc si´ na jej rytmie.

• „Ryczàcy Bawó∏ czy Szemrzàcy Strumyk” – zabawa j´zykowa, wymyÊlanie indiaƒskich

imion. Nauczyciel proponuje zabaw´ w wymyÊlanie indiaƒskich imion. WyjaÊnia dzieciom,

˝e imiona Indian sà dwucz∏onowe lub wielocz∏onowe i okreÊlajà cechy danego cz∏owieka.

Nie mogà byç obraêliwe.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „W indiaƒskiej wiosce” – poznawanie charakterystycznego stroju, narz´dzi, obrz´dów in-

diaƒskich, oglàdanie ilustracji w albumach i przygotowanych rekwizytów.

• „Indianie” – opowieÊç ruchowa. Dzieci siedzà na pod∏odze ze skrzy˝owanymi nogami. S∏u-

chajà opowieÊci nauczyciela i naÊladujà jego ruchy.

W pewnej indiaƒskiej wiosce zapanowa∏ g∏ód. „Uuuu...” (dzieci wydajà j´ki rozpaczy). In-

dianin Wielkie Sokole Oko zwo∏uje zebranie i powiada: „Pos∏uchajcie, bracia. Musimy wy-

braç si´ na polowanie, poniewa˝ skoƒczy∏y si´ zapasy jedzenia. Kto pojedzie ze mnà?” (dzieci

zg∏aszajà si´, unoszàc r´k´ w gór´).

Indianie wsiadajà na koƒ – siup (podskakujà) – i jadà

(naÊladujà jazd´ na koniu, podskoki w siodle).

Rozglàdajà si´ za bizonem (rozglàdajà si´,

120 Propozycje zaj´ç

– Muzyka indiaƒska
(nr 12)

albumy o Indianach,
pióropusze indiaƒskie

„W co si´ bawiç
z dzieçmi? Piosenki
i zabawy wspomagajàce
rozwój dziecka”,
oprac. M. Bogdanowicz,
Wydawnictwo
HARMONIA,
Gdaƒsk 2005, s. 124

przyk∏adajàc obie d∏onie do czo∏a),

a bizona ani Êladu. Jadà dalej, przeje˝d˝ajà przez

drewniany most (uderzajà d∏oƒmi o kolana), jadà dalej, przeje˝d˝ajà przez ˝elazny most

(uderzajà d∏oƒmi o pod∏og´),

jadà dalej, rozglàdajà si´ (rozglàdajà si´). Przeje˝d˝ajà przez

b∏oto (klepià si´ po policzkach, wydajàc jednoczeÊnie dêwi´ki przypominajàce odg∏os roz-

pryskujàcego si´ b∏ota),

wycierajà si´ z b∏ota (wycierajà twarz r´koma). Przybywajà na po-

lan´, rozglàdajà si´ (rozglàdajà si´). Dostrzegajà (wysuwajà do przodu g∏ow´, otwierajà

szeroko oczy – przyglàdajà si´)

pod drzewem bizona. Skradajà si´ cichutko (skulone, po-

ruszajà r´koma zgi´tymi w ∏okciach, jakby si´ skrada∏y),

wyciàgajà strza∏y – ciach (si´ga-

jà r´kà do ty∏u, przez rami´ – do ko∏czana),

napinajà ∏uki (trzymajàc lewà r´k´ wyprosto-

wanà, d∏oƒ zaciÊni´ta, prawà d∏onià si´gajà do lewej, nast´pnie przyciàgajà do siebie

prawà r´k´, zginajàc jà w ∏okciu)

i – psium (prostujà prawà r´k´, otwierajàc jednoczeÊnie

d∏oƒ – lecàca strza∏a). (...)

Patrzà – trafili. Biegnà po bizona (dzieci poruszajà szybko r´-

koma zgi´tymi w ∏okciach, jakby bieg∏y).

Wk∏adajà bizona na konia – aaa siup (wykonu-

jà ruchy naÊladujàce uk∏adanie bizona na koniu) –

a bizon, ˝e jest ci´˝ki, spada z konia

– ∏up (opuszczajà r´ce – bizon spada z konia). Ponownie wk∏adajà bizona na konia – aaa

siup (wykonujà ruchy naÊladujàce uk∏adanie bizona na koniu) – a bizon, ˝e jest ci´˝ki, spa-

da z konia – ∏up (opuszczajà r´ce – bizon spada). Zez∏oÊcili si´ Indianie. Ostatni raz bizo-

na na konia – aaa siup (wykonujà ruchy naÊladujàce uk∏adanie bizona na koniu), sami na

konia – siup (podskakujà) i wracajà do wioski (naÊladujà jazd´ na koniu, podskoki w sio-

dle). (...)

Rozpalajà ognisko, piekà bizona, krojà (wykonujà ruchy przypominajàce kroje-

nie)

i zjadajà (udajà, ˝e jedzà – poruszajà ustami, oblizujà si´). Teraz brzuchy majà pe∏ne

i wydajà indiaƒskie okrzyki: „Uuuu…!” (wydajà indiaƒskie okrzyki radoÊci). Ale nadesz∏a

pora snu – ca∏ujà ˝ony i dzieci (cmokajà, udajàc, ˝e ca∏ujà w oba policzki ˝ony i dzieci)

–

i k∏adà si´ spaç – chrr..., chrr..., chrr… (uk∏adajà g∏ow´ na z∏o˝onych d∏oniach i udajà,

˝e chrapià).

II. B.

• „Dzieci Êwiata” – nauka piosenki. Piosenka ma ˝ywe tempo, ∏atwo wpada w ucho. Ju˝

w czasie pierwszego s∏uchania utworu mo˝na pozwoliç dzieciom na improwizowany taniec,

bo trudno im b´dzie usiedzieç w miejscu. Kiedy si´ wyhasajà, siadajà na pod∏odze lub na

krzese∏kach i s∏uchajà s∏ów piosenki. Nast´pnie odpowiadajà na pytania dotyczàce jej tre-

Êci:

Jakimi zabawkami lubià si´ bawiç dzieci na ca∏ym Êwiecie? Czy wszystkie dzieci mówià

tym samym j´zykiem? Czy majà ten sam kolor skóry? Czego lubià s∏uchaç wieczorami? Czy

Dzieƒ Dziecka obchodzony jest na ca∏ym Êwiecie? itp. Po rozmowie dzieci uczà si´ tekstu

kolejnych zwrotek, a potem melodii.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Wigwamy” – budowanie sza∏asów indiaƒskich. Dzieci malujà farbami indiaƒskie wzory

na p∏achtach bia∏ego p∏ótna. Po wyschni´ciu farb wykorzystujà ozdobione w∏asnor´cznie

p∏ótna do budowy wigwamów.

• „Pióropusz dla wodza” – zabawa tropiàca w ogrodzie. BezpoÊrednio przed zabawà nauczy-

ciel chowa w ogrodzie kolorowe pióra (trzeba je ukryç doÊç dok∏adnie), a nast´pnie zwraca

si´ do dzieci:

Wódz Indian – Ràczy Jeleƒ – pogubi∏ pióra ze swojego pióropusza podczas za-

bawy w podchody w naszym ogrodzie. Bardzo prosi o pomoc w ich odnalezieniu. Pami´ta,

gdzie si´ chowa∏ podczas zabawy, wi´c mo˝e w tych miejscach le˝à jego pióra. Aby nie by∏o

ba∏aganu, podzielimy si´ na kilkuosobowe zespo∏y. Ka˝dy zespó∏ b´dzie oddzielnie szuka∏

piór. W tym momencie nauczyciel dzieli dzieci na zespo∏y. Ka˝dy zespó∏ otrzymuje opask´

do zrobienia pióropusza (pasek tektury falistej z tasiemkami do zawiàzania na g∏owie). Na-

uczyciel zaprasza kolejno zespo∏y i podaje im instrukcje, np.:

121

Propozycje zaj´ç

– „Dzieci Êwiata” (nr 35)

bia∏e p∏ótno, farby
plakatowe, p´dzle,
krzes∏a

E. Gruszczyk-Kolczyƒska,
E. Zieliƒska,
„Wspomaganie rozwoju
umys∏owego czterolatków
i pi´ciolatków”, WSiP,
Warszawa 2004,
s. 102–103, scenariusz nr 4

kolorowe pióra, paski
szarej tektury falistej,
tasiemka, frotki – po 1 dla
ka˝dego dziecka

–

Prosz´ stanàç przede mnà i na lewà r´k´ w∏o˝yç gumk´ frotk´…, odwróciç si´ do mnie ple-

cami i patrzeç w tamtà stron´ (gest).

–

Niech pozosta∏e dzieci stanà za mnà. Patrzcie i nie przeszkadzajcie, bo odnalezienie piór

jest trudne. Uwaga! Kieruj´ krokami pierwszego zespo∏u:

Prosz´ iÊç pi´ç kroków do przodu… i jeszcze trzy kroki…

Teraz trzeba wyciàgnàç lewà r´k´ w lewà stron´… i przesunàç si´ w lewo o trzy kroki…

Teraz trzeba zrobiç do ty∏u dwa kroki… i popatrzeç w prawo…

Tam zobaczycie piaskownic´. Wydaje mi si´, ˝e to dobry trop. W tym miejscu szukajcie

pierwszego pióra.

Kiedy pióra zostanà odnalezione i ozdobià opaski pióropuszy, dzieci gromadzà si´ ko∏o na-

uczyciela. Ka˝dy zespó∏ pokazuje swój pióropusz i opowiada, gdzie schowane by∏y pióra

i jak trudno by∏o do nich dotrzeç.

180. Pochód z chiƒskim smokiem

Zapis w dzienniku:

I. „P∏yniemy na Wschód” – zabawa ruchowa. „Dzieci Êwiata” – utrwalenie piosenki.

II. A. „Daleki Wschód” – próby odgadni´cia tematu dnia na podstawie charakterystycznej

muzyki i rekwizytów zgromadzonych w sali. „W chiƒskiej restauracji” – próby jedzenia ry˝u

pa∏eczkami. „Chiƒski smok” – zespo∏owa praca plastyczno-konstrukcyjna.

II. B. „Zabawy z szarfami i pi∏kà” – zestaw çwiczeƒ gimnastycznych zapobiegajàcych p∏askostopiu.

III. „W´˝owa skórka” – praca z „Kajecikiem”: wycinanie obrazków z marginesów, uzupe∏nianie

wzoru na rysunku w´˝a. „Taniec smoka” – zabawa muzyczna z wykorzystaniem rekwizytów.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• szybko reaguj´ na umówiony sygna∏,

• Êpiewam piosenk´ solo i w grupie,

• dostrzegam ró˝nice mi´dzy ludêmi (kolor skóry, zwyczaje, j´zyk, pismo),

• poznaj´ tradycje kulturowe narodu chiƒskiego,

• poznaj´ chiƒskie zwyczaje kulinarne,

• rozwiàzuj´ problemy konstrukcyjne przez manipulowanie ró˝nymi materia∏ami,

• uczestnicz´ w pracach zespo∏owych,

• uzgadniam z kole˝ankami i kolegami podzia∏ pracy i wybór niezb´dnych materia∏ów,

• rozwijam zr´cznoÊç i poczucie równowagi,

• bezpiecznie pos∏uguj´ si´ no˝yczkami,

• dostrzegam i kontynuuj´ rytm,

• przeliczam wskazane elementy na obrazku,

• odczuwam zadowolenie z uczestnictwa w zabawach muzyczno-ruchowych,

• wykorzystuj´ nietypowe rekwizyty podczas zabawy.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „P∏yniemy na Wschód” – zabawa ruchowa. Roz∏o˝one w sali klocki i krà˝ki b´dà podwod-

nymi ska∏ami na morzu. Dzieci (statki) ustawiajà si´ swobodnie. Jedno z dzieci, wybrane

122 Propozycje zaj´ç

krà˝ki, klocki, choràgiewki
w trzech kolorach

na stra˝nika, pe∏ni stra˝ na wie˝y stra˝niczej, czyli staje na krzese∏ku (na Êrodku) i zielo-

nà choràgiewkà daje „statkom” znak do wyp∏yni´cia z portu. Wszystkie „statki” i „okr´ty”

p∏ywajà po morzu – dzieci biegajà. ˚ó∏ta choràgiewka w r´ku „stra˝nika” oznacza niebez-

pieczeƒstwo: trzeba zwolniç tempo i omijaç podwodne ska∏y – dzieci chodzà ostro˝nie. Kie-

dy „stra˝nik” podniesie czerwonà choràgiewk´, ruch ustaje. Zabaw´ powtarza si´ kilka

razy, zmieniajàc cz´sto kolory choràgiewek.

• „Dzieci Êwiata” – utrwalenie piosenki. Nauczyciel powtarza z dzieçmi tekst utworu, a na-

st´pnie prosi o wys∏uchanie nagrania w wersji wokalnej. Po przypomnieniu piosenki wy-

biera czworo dzieci, które zaÊpiewajà po jednej zwrotce. Pozosta∏e dzieci b´dà Êpiewaç po-

wtarzajàce si´ wersy. Na zakoƒczenie mogà do∏àczyç do Êpiewu w∏asne improwizacje

taneczne.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Daleki Wschód” – próby odgadni´cia tematu dnia na podstawie charakterystycznej muzy-

ki i rekwizytów zgromadzonych w sali. Nauczyciel przy dêwi´kach muzyki z p∏yty ekspo-

nuje przygotowane przedmioty i pyta dzieci, z czym im si´ one kojarzà. Pomaga dzieciom

skojarzyç zebrane rekwizyty z najwi´kszym azjatyckim paƒstwem – z Chinami.

• „W chiƒskiej restauracji” – próby jedzenia ry˝u pa∏eczkami. Nauczyciel objaÊnia, jak nale-

˝y jeÊç ry˝ pa∏eczkami. Demonstruje prawid∏owy sposób trzymania pa∏eczek i technik´ je-

dzenia. (Istotne znaczenie ma metoda gotowania ry˝u – ry˝ gotowany w Chinach jest lep-

ki i zbity w grudki ∏atwe do uchwycenia pa∏eczkami).

• „Chiƒski smok” – praca plastyczno-konstrukcyjna w zespo∏ach. Nauczyciel proponuje dzie-

ciom wykonanie chiƒskiego smoka jedynie na podstawie opisu s∏ownego:

Chiƒski smok ma

cia∏o w´˝a, pysk wielb∏àda, ∏uski karpia, ∏apy tygrysa i szpony or∏a. W pysku cz´sto trzyma

per∏´, która oznacza doskona∏oÊç. Po kilkakrotnym przeczytaniu dzieciom tego opisu na-

uczyciel stara si´ zainspirowaç je do dzia∏ania, eksponujàc najwa˝niejsze cechy smoka.

Wykorzystujàc zebrane w sali materia∏y, dzieci przy pomocy nauczyciela konstruujà smo-

ki. Wa˝ne, aby ka˝dy smok mia∏ ruchome, wyginajàce si´ cia∏o. W tym celu poszczególne

jego cz´Êci nale˝y ∏àczyç paskami taÊmy samoprzylepnej.

II. B.

• „Zabawy z szarfami i pi∏kà” – zestaw çwiczeƒ gimnastycznych zapobiegajàcych p∏asko-

stopiu.

1. W siadzie skulnym podpartym na pod∏odze, w siadzie na ∏aweczce (krzese∏ku) lub

w pozycji stojàcej – chwytanie szarfy palcami stopy lewej i prawej na zmian´, podnosze-

nie, potrzàsanie, rzucanie w przód i dobieganie do szarfy.

2. Pozycja wyjÊciowa jak wy˝ej – zbieranie rozciàgni´tej szarfy palcami stopy lub stóp

(fastrygowanie, szycie).

3. W le˝eniu ty∏em, w siadzie skulnym, podpartym – palce stóp trzymajà koƒce szarfy,

ruchy nóg naÊladujà jazd´ na rowerze, trzymana szarfa imituje ∏aƒcuch rowerowy.

4. Chód na pi´tach, trzymanie koƒców szarfy palcami stóp.

5. Siad skulny, podparty lub siad na ∏aweczce (krzese∏ku) – toczenie pi∏eczki podeszwowà

cz´Êcià stopy w przód i w ty∏ na zmian´ lewà i prawà oraz obiema stopami jednoczeÊnie.

W tych pozycjach mo˝na jednoczeÊnie wykonywaç pi∏kà ruchy okr´˝ne.

6. Siad skulny, podparty lub le˝enie ty∏em, kolana rozchylone, stopy obejmujà pi∏k´ i ca∏y-

mi podeszwami przylegajà do wypuk∏ej powierzchni pi∏ki – wznos nóg nad pod∏og´ i obra-

canie pi∏ki stopami.

7. W le˝eniu ty∏em, pi∏ka mi´dzy stopami – przeniesienie pi∏ki za g∏ow´, dotkni´cie nià pod-

∏ogi, a nast´pnie przeniesienie nóg w przód i postawienie skulnie (le˝enie przewrotne).

123

Propozycje zaj´ç

K. Wlaênik, „Wychowanie
fizyczne w przedszkolu
– przewodnik metodyczny
dla nauczyciela”,
Wydawnictwo JUKA,
Warszawa 1999, s. 82

– „Dzieci Êwiata”
(nr 35–36)

– Muzyka chiƒska (nr 14)
jedwab, porcelana, lampiony,
pa∏eczki do jedzenia ry˝u,
naczynia z laki, herbata,
próbki chiƒskiego pisma

ugotowany ry˝
w miseczkach, pa∏eczki
do jedzenia ry˝u

pud∏a kartonowe ró˝nej
wielkoÊci, rolki po
papierze toaletowym lub
r´cznikach kuchennych,
krepina, taÊma i folia
samoprzylepna,
kolorowy papier,
flamastry

K. Wlaênik, „Wychowanie
fizyczne w przedszkolu.
Przewodnik metodyczny
dla nauczyciela”,
Wydawnictwo JUKA,
Warszawa 1999 s. 188–189

szarfy i pi∏ki dla ka˝dego
dziecka, ∏aweczki

8. Siad z kolanami podkurczonymi i rozchylonymi, pi∏ka w∏o˝ona mi´dzy stopy tak, a˝eby

do niej przylega∏y podeszwy stóp – podrzuty pi∏ki stopami i chwyty oburàcz.

9. W le˝eniu ty∏em – toczenie pi∏ki stopami po Êcianie (kolana zgi´te).

10. W siadzie na ∏aweczce (krzese∏ku) – odbijanie pi∏ki o pod∏og´, na zmian´ prawà i lewà

stopà.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „W´˝owa skórka” – praca z „Kajecikiem”: wycinanie obrazków z marginesów, uzupe∏nia-

nie wzoru na rysunku przedstawiajàcym w´˝a. Nauczyciel czyta dzieciom polecenia i po-

maga je wykonaç.

– Dzieci w przedszkolu Kajtka uk∏adajà na w´˝u wzór z obrazków. Zacz´∏y uk∏adaç od g∏o-

wy. W niektórych miejscach brakuje wzorów. Znajdziesz je na brzegach stron. Oderwij brà-

zowe paski i wytnij obrazki tak, aby ka˝dy by∏ osobno.

– Po∏ó˝ palec na g∏owie w´˝a. Przesuwaj go w stron´ ogona. Patrz na obrazki: na zielonym

tle sà dwa, na ˝ó∏tym tak˝e dwa, na zielonym brakuje jednego. Poszukaj obrazka, który tu

pasuje. Przyklej go.

– Przesuwaj palec dalej. Patrz na obrazki: na ˝ó∏tym tle sà dwa, na zielonym znów brakuje

jednego. Poszukaj obrazka, który tu pasuje, i przyklej go.

– Ju˝ wiesz, jak trzeba uzupe∏niç wzory. Dopasuj pozosta∏e obrazki i przyklej.

– Mo˝esz policzyç zielone lub ˝ó∏te cz´Êci w´˝a. A mo˝e uda Ci si´ policzyç wszystkie obraz-

ki tworzàce wzór na w´˝u?

• „Taniec smoka” – zabawa muzyczna z wykorzystaniem rekwizytów. Dzieci maszerujà do-

oko∏a sali przy dêwi´kach chiƒskiej muzyki, animujàc skonstruowane samodzielnie smoki.

Mogà te˝ wyjÊç z sali i spacerowaç po ca∏ym przedszkolu, dajàc dzieciom z innych grup

szans´ obejrzenia smoków.

Propozycje zaj´ç do tematów 176–180 opracowa∏a Marta Pietrzak

124 Propozycje zaj´ç

cz. 2,

s. 56-57, no˝yczki, klej

– Muzyka chiƒska (nr 14),
chiƒskie smoki wykonane
przez dzieci

181. Spotkanie z egzotycznymi
zwierz´tami

Zapis w dzienniku:

I. „D˝ungla” – nauka piosenki po∏àczona z zabawà ruchowà. „Spotkanie z ma∏pkà” – çwicze-

nia ortofoniczne.

II. A. „W d˝ungli” – s∏uchanie opowiadania z „Ksià˝ki”, omówienie treÊci utworu, nazywanie

zwierzàt przedstawionych na ilustracji.

II. B. „W zoo” – wycieczka do zoo (lub oglàdanie filmu o zwierz´tach egzotycznych), obserwa-

cja zwierzàt i poznawanie ich zwyczajów. „Zwierz´ta w d˝ungli” – rozwiàzywanie zagadek

ruchowych, naÊladowanie zachowania poznanych zwierzàt.

III. „Dziki kot” – ozdabianie sylwety dzikiego kota z „Wycinanek-sk∏adanek”, tworzenie stada

zwierzàt na jednym kartonie (praca zespo∏owa). „WyÊcigi tygrysów” – zabawy ruchowe w ogro-

dzie przedszkolnym.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• poznaj´ s∏owa i melodi´ piosenki, przedstawiam ruchem jej treÊç,

• poprawnie wymawiam s∏owa piosenki,

• çwicz´ narzàdy mowy,

• s∏ucham z zainteresowaniem opowiadania,

• poznaj´ zwierz´ta ˝yjàce w d˝ungli, ich wyglàd, sposób poruszania si´,

• wiem, jak nale˝y si´ zachowywaç podczas zwiedzania ogrodu zoologicznego,

• rozumiem potrzeb´ powstawania ogrodów zoologicznych,

• poszerzam swojà wiedz´ o Êwiecie zwierzàt,

• naÊladuj´ ruchem niektóre egzotyczne zwierz´ta,

• rozwijam umiej´tnoÊç pracy w grupie,

• wykorzystuj´ pomys∏owoÊç i wyobraêni´ do ozdabiania sylwety dzikiego kota,

• poruszam si´ szybko i zwinnie podczas zabawy.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „D˝ungla” – nauka piosenki po∏àczona z zabawà ruchowà. Utwór ma ˝ywe tempo. Po wy-

s∏uchaniu piosenki w wersji wokalnej dzieci opowiadajà, jakie zwierz´ta mo˝na spotkaç

w d˝ungli (ma∏py, papugi, w´˝e, s∏onie, tygrysy). Nast´pnie uczà si´ tekstu piosenki, po-

wtarzajàc kolejne wersy za nauczycielem. Kiedy opanujà pierwszà zwrotk´, mogà spróbo-

waç zaÊpiewaç jà z nagraniem. Po przyswojeniu s∏ów obu zwrotek dzieci naÊladujà ruchy

zwierzàt wymienionych w piosence.

• „Spotkanie z ma∏pkà” – çwiczenia ortofoniczne. Nauczyciel opowiada historyjk´ o ma∏pce,

a dzieci naÊladujà zachowanie zwierzàtka:

Ma∏pka podskakuje i wyciàga wysoko ∏apki

– chce zerwaç z drzewa banany. Zerwa∏a pierwszego banana i zjada (dzieci uk∏adajà usta

w ciup, stukajà z´bami).

By∏ pyszny, ma∏pka oblizuje si´ (oblizujà usta w kó∏eczko) i g∏asz-

cze po brzuszku (g∏aszczà si´ po brzuchu). Zerwa∏a drugiego banana i próbuje go wepchnàç

ca∏ego do buzi (dzieci maksymalnie rozciàgajà usta w szerokim uÊmiechu, potem wysuwajà

usta do przodu, robiàc ryjek).

Zjad∏a owoc ze smakiem, starannie prze˝uwajàc (wykonujà

125

Propozycje zaj´ç

CoÊ si´ skrada, coÊ szeleÊci, d˝ungla sto tajemnic mieÊci

– „D˝ungla” (nr 39)

okr´˝ne ruchy z∏àczonymi wargami).

Sok bananowy troch´ sklei∏ jej buzi´, wi´c nie mo˝e si´

swobodnie oblizywaç, ale jej j´zyk potrafi kr´ciç piruety nawet w zamkni´tej buzi (wykonujà

ruchy okr´˝ne j´zykiem przy zamkni´tych ustach).

Najedzona ma∏pka po∏o˝y∏a si´, by chwi-

l´ odpoczàç. Zasn´∏a, oddycha bardzo g∏´boko (wdech nosem, wydech ustami z g∏oÊnym wy-

puszczeniem powietrza „fuuuuuu”).

UÊmiecha si´ leciutko – na pewno Ênià si´ jej s∏odkie

banany (dzieci uÊmiechajà si´).

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „W d˝ungli” – s∏uchanie opowiadania z „Ksià˝ki”, omówienie treÊci utworu, wskazywanie

i opisywanie zwierzàt przedstawionych na ilustracji. Nauczyciel gromadzi wokó∏ siebie

dzieci i mówi:

Czy wiecie, ˝e Kajtek lubi s∏uchaç, jak pani w przedszkolu czyta ksià˝ki? Lu-

bi te˝ oglàdaç w nich obrazki. Pos∏uchajcie, co mu si´ przytrafi∏o, kiedy oglàda∏ obrazki

w pewnej ksià˝ce. Nast´pnie czyta opowiadanie „W d˝ungli”. Po wys∏uchaniu utworu dzie-

ci odpowiadajà na pytania:

– O czym by∏a ksià˝ka, którà oglàda∏ Kajtek?

– Jakie zwierz´ta „spotka∏” Kajtek w d˝ungli?

– Czy w Polsce mo˝na spotkaç zwierz´ta z d˝ungli?

– Jakie zwierz´ta mo˝na zobaczyç w zoo?

Po rozmowie dotyczàcej treÊci opowiadania dzieci oglàdajà ilustracje w „Ksià˝ce”. Nauczy-

ciel czyta polecenia i w razie potrzeby pomaga je wykonaç.

– Obejrzyj zwierz´ta na obrazku. U góry z ga∏´zi zwisa…, a na dole, na liÊciu jest… Na Êrod-

ku jest… A tu, u góry siedzà… Pod nimi jest…

– Wybierz sobie jedno zwierz´ i opowiedz o nim.

Nauczyciel uzupe∏nia wypowiedzi dzieci, podajàc ciekawostki dotyczàce tygrysa, s∏onia,

ptasznika, pytona, gibona. Zach´ca te˝ do obejrzenia albumów przyrodniczych, w których

sà zdj´cia tych zwierzàt.

II. B.

• „W zoo” – wycieczka do zoo. Dzieci siadajà wokó∏ nauczyciela, który zadaje im pytania:

Czy

zwierz´ta, o których mówiliÊmy, ˝yjà tylko w d˝ungli? Gdzie jeszcze mo˝emy je spotkaç? Po

co ludzie budujà ogrody zoologiczne? Po krótkiej rozmowie nauczyciel proponuje dzieciom

wycieczk´ do zoo, by mog∏y obserwowaç zachowanie ró˝nych zwierzàt i zebraç o nich wi´-

cej informacji. Przed wyjÊciem mówi o przestrzeganiu zakazu karmienia zwierzàt, stawa-

niu w bezpiecznej odleg∏oÊci od klatek i wybiegów, zachowaniu ciszy, by nie p∏oszyç i nie

dra˝niç zwierzàt.

Uwaga! JeÊli nie ma mo˝liwoÊci zorganizowania wycieczki do zoo, dzieci mogà obejrzeç

film lub albumy, czasopisma o zwierz´tach.

• „Zwierz´ta w d˝ungli” – rozwiàzywanie zagadek ruchowych. Dzieci siadajà ko∏em na dy-

wanie. Nauczyciel objaÊnia, ˝e za chwil´ jedno z nich b´dzie naÊladowa∏o za pomocà pan-

tomimy jakieÊ zwierz´ ˝yjàce w d˝ungli, a pozosta∏e b´dà odgadywa∏y jego nazw´. Nast´p-

nie prosi ch´tne dziecko i w tajemnicy wyznacza mu zadanie, np.:

–

Poka˝, ˝e jesteÊ lwem.

– Poka˝, jak porusza si´ wà˝.

– JesteÊ pajàkiem. Poka˝, jak chodzisz.

Pozosta∏e dzieci odgadujà, w jakiej roli wyst´puje kolega lub kole˝anka.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Dziki kot” – ozdabianie sylwet dzikiego kota z „Wycinanek-sk∏adanek” (praca zespo∏owa).

Ka˝de dziecko rozdziera kartk´ z bloku rysunkowego na cztery cz´Êci, a nast´pnie koloruje

126 Propozycje zaj´ç

s. 106–109, albumy
przyrodnicze

film lub albumy
i czasopisma
o zwierz´tach

suchymi pastelami, ka˝dà cz´Êç innym kolorem. Kolory nie muszà byç jednolite i mogà si´

mieszaç. Pokolorowane cz´Êci kartki dzieci malujà wodà, aby barwy sta∏y si´ bardziej wy-

raziste, i pozostawiajà do wyschni´cia. W tym czasie wypychajà z „Wycinanek-sk∏adanek”

sylwet´ dzikiego kota, który mo˝e si´ zmieniç w tygrysa, lwa lub panter´ – wszystko zale-

˝y od tego, w jaki sposób zostanie ozdobiony. Zanim dzieci zdecydujà, jakiego dzikiego ko-

ta chcà wykonaç, nauczyciel pokazuje im ilustracje przedstawiajàce zwierz´ta i zwraca

uwag´ na ich charakterystyczne cechy. Aby nadaç dzikiemu kotu odpowiedni wyglàd, dzie-

ci mogà wykorzystaç: papier w c´tki i prà˝ki, skrawki tkanin, kawa∏ki w∏óczki, kolorowy

papier i inne materia∏y. Po ozdobieniu sylwety kota przygotowujà t∏o. Na du˝ym kartonie

przyklejajà pomalowane wczeÊniej pastelami i wodà paski papieru. Do tak powsta∏ego t∏a

przymocowujà swoje „koty”, ukrywajàc je w trawach lub leÊnym gàszczu, zrobionym z ka-

wa∏ków papieru, materia∏u lub dekoracyjnej trawy. Dzieci wspólnie decydujà o ostatecz-

nym kszta∏cie pracy.

• „WyÊcigi tygrysów” – zabawy ruchowe w ogrodzie przedszkolnym.

1. „WyÊcigi tygrysów” – zabawa na czworakach. Nauczyciel dzieli grup´ na dwa zespo∏y.

Ka˝dy zespó∏ ustawia si´ w szeregu tak, ˝eby mi´dzy dzieçmi by∏y spore odleg∏oÊci. Dzieci

trzymajà si´ za r´ce. Na sygna∏ nauczyciela (klaÊni´cie) – dziecko, które stoi pierwsze,

zmienia si´ w tygrysa i na czworakach przebiega tras´ slalomem, omijajàc kolegów i kole-

˝anki. Kiedy dobrnie do mety, „doczepia si´” do ostatniego „tygrysa” i tworzy kolejne ogni-

wo. WyÊcig wygra ten zespó∏ „tygrysów”, który najszybciej pokona tras´.

2. „Ucieczka przed lwem” – zabawa ze wspinaniem. W wyznaczonym miejscu siedzi troje

dzieci – „lwy”. Przy wodopoju, czyli po wyznaczonej cz´Êci ogródka, biegajà „antylopy”.

Kiedy nauczyciel krzyknie:

Uwaga lwy!, „lwy” wyruszajà na polowanie. „Antylopy”, aby

uniknàç lwich pazurów, muszà wejÊç na podwy˝szenie: drabinki, huÊtawk´, ∏awk´ – wtedy

„lew” nie mo˝e ich ju˝ schwytaç.

3. „Polowanie” – nauczyciel dzieli dzieci na dwie grupy, które stajà naprzeciwko siebie, i ry-

suje mi´dzy nimi lini´ rozgraniczajàcà dwa terytoria. Na has∏o:

Polowanie! ka˝da grupa po-

kazuje gestem, jaki gatunek zwierzàt chce reprezentowaç. W trakcie zabawy obie dru˝yny

muszà si´ staraç „przeciàgnàç” na swojà stron´ jak najwi´kszà liczb´ graczy dru˝yny prze-

ciwnej. Zaczynajà te „zwierz´ta”, które powszechnie uznawane sà za silniejsze. JeÊli jed-

nak oka˝e si´, ˝e sà s∏absze, muszà uciekaç, by nie daç si´ z∏apaç i przeprowadziç do dru-

giej dru˝yny. Polowanie trwa krótko, bo nauczyciel szybko przerywa poÊcig has∏em:

Stop!

Wtedy grupy wracajà na swoje terytoria, ponownie naradzajà si´, który gatunek egzotycz-

nych zwierzàt chcà reprezentowaç, i czekajà na powtórny sygna∏ nauczyciela.

127

Propozycje zaj´ç

cz. 2,

s. 15 (instrukcja) i s. 53
(projekt), suche pastele,
kredki, p´dzle, farby,
klej, no˝yczki, skrawki
ró˝nych tkanin, w∏óczka,
kolorowy papier, papier
w c´tki lub prà˝ki, trawa
dekoracyjna, du˝y
karton, kartki z bloku
rysunkowego, ilustracje
przedstawiajàce tygrysa,
lwa, panter´

K. Wlaênik, „Wychowanie
fizyczne w przedszkolu.
Przewodnik metodyczny
dla nauczyciela”,
Wydawnictwo JUKA,
¸ódê 1996, s. 88

drabinki, ∏awki, huÊtawki
– sprz´t ogrodowy

182. Rozmowy zwierzàt

Zapis w dzienniku:

I. „Zoo” – zabawa ruchowa, doskonalenie koordynacji s∏uchowo-ruchowej. „Co to za zwierz´?”

– rozwiàzywanie zagadek s∏uchowych.

II. A. „Ma∏e i du˝e” – zabawa dydaktyczna, rozmowa na temat zwierzàt zamieszkujàcych

d˝ungl´. „D˝ungla” – praca z „Kajecikiem”: wycinanie ma∏ych obrazków i uzupe∏nianie nimi

du˝ej ilustracji, doskonalenie analizy i syntezy wzrokowej.

II. B. „Zabawy z obr´czami” – çwiczenie mi´Êni grzbietu.

III. „R´kawiczkowy zwierzyniec” – tworzenie pacynek przedstawiajàcych dzikie zwierz´-

ta. „Moje zwierzàtko” – uk∏adanie i nagrywanie swobodnych tekstów i rymowanek o pa-

cynkach.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• rozwijam twórczà ekspresj´ ruchowà,

• rozpoznaj´ i naÊladuj´ g∏osy ma∏py, lwa, s∏onia, tygrysa i w´˝a,

• grupuj´ zwierz´ta wed∏ug wskazanego kryterium,

• przeliczam elementy zbioru,

• wypowiadam si´ na podany temat i s∏ucham wypowiedzi kole˝anek i kolegów,

• rozwijam spostrzegawczoÊç,

• doskonal´ umiej´tnoÊç ci´cia no˝yczkami po linii prostej i naklejania,

• znam nazwy niektórych zwierzàt egzotycznych,

• szybko reaguj´ na umówiony sygna∏,

• rozwijam sprawnoÊç ruchowà,

• wykazuj´ si´ pomys∏owoÊcià w tworzeniu nowych rzeczy,

• rozwijam wyobraêni´ plastycznà,

• uk∏adam proste rymowanki o zwierz´tach.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Zoo” – zabawa ruchowa. Przed rozpocz´ciem zabawy nauczyciel przypomina, jakie zwie-

rz´ta mo˝na spotkaç w d˝ungli. Nast´pnie wybiera troje dzieci i prosi, aby stan´∏y obok sie-

bie wewnàtrz kr´gu. Zadaniem ka˝dej trójki jest przedstawienie wskazanych zwierzàt ru-

chem, gestem, u∏o˝eniem cia∏a. Przyk∏ady:

– ˝yrafa – dziecko stojàce w Êrodku staje na palcach, dzieci stojàce po jego lewej i prawej

stronie doprawiajà ró˝ki „˝yrafie”, ustawiajàc na jej g∏owie pi´Êci – jedna na drugiej;

– ma∏pa – troje dzieci drapie si´ jednà r´kà po g∏owie, a drugà po brzuchu;

– s∏oƒ – dziecko stojàce poÊrodku uk∏ada r´k´ tak, aby przypomina∏a uniesionà tràb´ s∏o-

nia, dzieci stojàce po bokach przedstawiajà u∏o˝eniem obu ràk s∏oniowe uszy.

• „Co to za zwierz´?” – zagadki s∏uchowe. Dzieci siedzà na dywanie i s∏uchajà odtwarzanych

z p∏yty odg∏osów egzotycznych zwierzàt. Nast´pnie starajà si´ odgadnàç, jakie to by∏y zwie-

rz´ta. Mogà te˝ okreÊliç – przy pomocy nauczyciela – jak brzmià poszczególne g∏osy, np.:

– ma∏pa – przerywany g∏os przypominajàcy Êmiech,

– lew – niski, groêny ryk,

– s∏oƒ – g∏os podobny do dêwi´ku tràby,

128 Propozycje zaj´ç

– Odg∏osy egzotycznych
zwierzàt: ma∏pa, lew,
s∏oƒ, tygrys, grzechotnik
(nr 34)

– tygrys – groêne parskni´cia i pomruki,

– wà˝ – dêwi´k kojarzàcy si´ z grzechotkà.

Po rozpoznaniu i okreÊleniu odg∏osów nauczyciel zaprasza dzieci do zabawy. Ka˝demu

dziecku przydziela rol´ jakiegoÊ egzotycznego zwierz´cia. „Zwierz´ta” gromadzà si´ w jed-

nej grupie i „rozmawiajà” ze sobà swoimi zwierz´cymi g∏osami.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Ma∏e i du˝e” – zabawa dydaktyczna: rzucanie kostkà i przeliczanie oczek, odgadywanie,

jakie zwierz´ znajduje si´ na obrazku, klasyfikowanie zwierzàt na du˝e i ma∏e oraz okre-

Êlanie ich liczby. WczeÊniej nauczyciel wiesza na tablicy ilustracje przedstawiajàce du˝e

i ma∏e zwierz´ta, które mieszkajà w d˝ungli, i zas∏ania je szeÊcioma ponumerowanymi

(od 1 do 6) kartkami. Numery odpowiadajà liczbie oczek na Êciankach kostki do gry. Prze-

bieg zabawy: najpierw dzieci ustalajà, które zwierz´ chcia∏yby zobaczyç na odkrytej przez

siebie ilustracji. Nast´pnie jedno z nich rzuca kostkà i przelicza oczka. Nauczyciel odcze-

pia zas∏on´ z numerem odpowiadajàcym liczbie oczek podanej przez dziecko. Dzieci przy-

glàdajà si´ ilustracji i stwierdzajà, jakie zwierz´ przedstawia i czy jest to zwierz´ wczeÊniej

przez nich wybrane. JeÊli odpowiedê jest negatywna, nast´pne dziecko rzuca kostkà. W ten

sposób zostaje odkryty kolejny element umo˝liwiajàcy identyfikacj´. Dzieci rzucajà kostkà

i ods∏aniajà poszczególne ilustracje dopóty, dopóki nie trafià na ilustracj´ zgodnie ze swo-

im wczeÊniejszym wyborem. Po ods∏oni´ciu wszystkich ilustracji dzieci dzielà przedstawio-

ne na nich zwierz´ta na dwie grupy: du˝e i ma∏e. Przeliczajà je, porównujà ich liczb´, a na-

st´pnie próbujà odpowiedzieç na pytanie:

Czy ma∏e zwierz´ta sà mniej groêne od du˝ych?

Nauczyciel s∏ucha wypowiedzi dzieci i wyjaÊnia wàtpliwoÊci.

• „D˝ungla” – praca z „Kajecikiem”. Nauczyciel czyta dzieciom polecenia, wyjaÊnia je w mia-

r´ potrzeby i czuwa nad ich wykonaniem.

– Na du˝ym obrazku jest przedstawiona d˝ungla. W d˝ungli ˝yje wiele zwierzàt. Patrz na

obrazek i pokazuj zwierz´ta. Na dole obrazka jest tygrys. Obok chodzi po liÊciu pajàk ptasz-

nik. Z drzewa nad tygrysem zwisa wà˝. Skrada si´ dziki kot – to pantera. Zza palmy wychy-

la si´ s∏oƒ. Po pniu drzewa wspina si´ jaszczurka. Na ga∏´zi siedzi papuga, a obok jest

ma∏pka. Widaç te˝ krokodyla, a dalej tapira.

– Obrazek przedstawiajàcy d˝ungl´ trzeba uzupe∏niç. Oderwij zielone paski z ma∏ymi obraz-

kami i wytnij obrazki tak, aby ka˝dy by∏ osobno.

– Pouk∏adaj ma∏e obrazki na zielonych kwadratach. Majà pasowaç do du˝ego obrazka.

Przyklej je.

– Powiedz, co wiesz o zwierz´tach przedstawionych na obrazku. Mo˝esz zapytaç o nie kogoÊ

doros∏ego.

II. B.

• „Zabawy z obr´czami” – çwiczenia gimnastyczne.

1. Zabawa orientacyjno-porzàdkowa – „Ucieczka przed tygrysem”. Dzieci biegajà wokó∏

roz∏o˝onych na pod∏odze obr´czy jak antylopy, przeskakujà z nogi na nog´, robià du˝e kro-

ki. Na klaÊni´cie nauczyciela, które oznacza zbli˝anie si´ niebezpieczeƒstwa, wszystkie

„antylopy” chronià si´ w swoich kryjówkach – wskakujà do obr´czy. Po ponownym klaÊ-

ni´ciu wychodzà z obr´czy i znów biegajà. Przed kolejnym klaÊni´ciem nauczyciel mo˝e

zabraç jednà obr´cz. Dziecko, które tym razem nie zdà˝y znaleêç bezpiecznego miejsca,

odpada z gry.

2. åwiczenie du˝ych grup mi´Êniowych. Dziecko stoi i trzyma przed sobà obr´cz na wysoko-

Êci kolan. Najpierw wchodzi do Êrodka obr´czy, a potem wychodzi z niej, przemieszczajàc si´

ca∏y czas do przodu. åwiczenie powtarza kilkakrotnie.

129

Propozycje zaj´ç

kostka do gry, kartki
z numerami od 1 do 6,
obrazki: tygrys, krokodyl,
s∏oƒ, gibon, komar, pajàk
ptasznik

cz. 2,

s. 60–61, no˝yczki, klej

K. Wlaênik, „Wychowanie
fizyczne w przedszkolu.
Przewodnik metodyczny
dla nauczyciela”, JUKA,
¸ódê 1996, s. 144–146

obr´cze

3. åwiczenie tu∏owia – „Proca”. Dziecko siedzi po turecku na pod∏odze. Trzyma obr´cz tak,

jakby to by∏a proca: jednà r´kà trzyma obr´cz z przodu, a drugà z ty∏u i stara si´ ciàgnàç

obr´cz tak, jak naciàga si´ proc´. Po krótkim napi´ciu mi´Êni nast´puje rozluênienie i za-

miana ràk – r´ka, która trzyma∏a obr´cz z przodu, teraz naciàga proc´.

4. åwiczenie mi´Êni grzbietu – „Tunel”. Po∏owa dzieci ustawia si´ jedno obok drugiego

i wystawia przed sobà obr´cze tak, by powsta∏ z nich tunel. Tunel powinien byç tu˝ nad

ziemià, by pozosta∏e dzieci mog∏y przejÊç przez niego na czworakach. Po przejÊciu tunelu

dzieci zast´pujà kolegów trzymajàcych obr´cze, którzy teraz b´dà przechodziç przez tunel.

5. åwiczenie uspokajajàce. Dzieci maszerujà wko∏o parami, trzymajàc mi´dzy sobà obr´cz.

Obr´cz mo˝na trzymaç tylko jednà wyprostowanà d∏onià. Palce sà wyprostowane, nie za-

ciskajà si´ na obr´czy.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „R´kawiczkowy zwierzyniec” – tworzenie pacynek przedstawiajàcych dzikie zwierz´ta.

Na Êrodku z∏àczonych sto∏ów dzieci rozk∏adajà przyniesione z domu r´kawiczki i skarpet-

ki, kawa∏ki materia∏ów, w∏óczki, guziki. Nauczyciel wk∏ada na r´k´ jednà ze skarpetek

i zaczyna nià poruszaç jak pacynkà. Zmienia g∏os, przedstawia pacynk´ jako kotka Milut-

ka. Wchodzàc w rol´ Milutka, wita si´ z dzieçmi, pyta, co u nich s∏ychaç. Po chwili wycho-

dzi z roli i zwraca si´ do dzieci:

Czy podczas rozmowy z kotkiem wyobra˝aliÊcie sobie, ˝e

jest prawdziwy? Powiedzcie, czego brakuje pacynce, aby by∏a podobna do kotka. Jak mo˝-

na jà ozdobiç? Dzieci zg∏aszajà swoje propozycje, a nauczyciel zmienia zgodnie z nimi

zwyk∏à skarpetk´ w kotka. Nast´pnie prosi dzieci, by w ten sam sposób spróbowa∏y prze-

mieniç skarpetki w dzikie zwierz´ta. Dzieci wspólnie zastanawiajà si´, jak mo˝na zrobiç

krokodyla, ˝yraf´, panter´, ma∏pk´, a nawet pajàka. Potem przyst´pujà do wykonywania

pacynek.

• „Moje zwierzàtko” – uk∏adanie i nagrywanie swobodnych tekstów i rymowanek o pacyn-

kach. Po ukoƒczeniu pacynek dzieci wchodzà w role wykonanych zwierzàt. WymyÊlajà

krótkie scenki, w których przedstawiajà jeden dzieƒ z ˝ycia swojego zwierzàtka, uk∏adajà

rymowanki o zrobionych pacynkach. Nauczyciel mo˝e im w tym pomagaç – podsuwaç sko-

jarzenia, przypominaç charakterystyczne cechy zwierz´cia albo podawaç pierwszà cz´Êç

rymowanki, którà trzeba dokoƒczyç. Wszystkie twórcze pomys∏y nale˝y nagrywaç.

183. Kto najwy˝szy?

Zapis w dzienniku:

I. „Latajàcy pajàczek” – zabawa ruchowa z elementami podskoku. „D˝ungla” – utrwalenie pio-

senki.

II. A. „˚yrafa u fotografa” – inscenizacja wiersza L.J. Kerna, poznanie naturalnego Êrodowi-

ska ˝ycia ˝yrafy oraz jej sprzymierzeƒców i wrogów. „˚yrafa” – praca plastyczna.

II. B. „Krokodyl” – praca z „Kajecikiem”: wodzenie palcem po Êladzie oraz rysowanie po nim

kredkà.

III. „Krokodylowa rzeka”, „Bambusowe zmagania” – zabawy zr´cznoÊciowe w ogrodzie przed-

szkolnym, doskonalenie precyzji ruchów.

130 Propozycje zaj´ç

r´kawiczki, skarpetki,
Êcinki materia∏ów, guziki,
folia samoprzylepna,
mazaki, w∏óczka

pacynki zrobione
przez dzieci,
dyktafon lub
magnetofon

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• przeskakuj´ obunó˝ przez skakank´,

• Êpiewam piosenk´ z grupà,

• reaguj´ na umówione has∏o,

• z uwagà s∏ucham wiersza ilustrowanego pacynkà, dostrzegam humor w utworze,

• uzupe∏niam kontur ˝yrafy, domalowujàc niezb´dne szczegó∏y,

• rozwijam sprawnoÊç d∏oni,

• doskonal´ umiej´tnoÊç liczenia,

• rozwijam zr´cznoÊç i skocznoÊç.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Latajàcy pajàczek” – zabawa ruchowa z elementami podskoku. Nauczyciel stoi w Êrodku

ko∏a utworzonego przez dzieci. W d∏oni trzyma skakank´ z przywiàzanym woreczkiem,

imitujàcà nitk´ z pajàczkiem. Po chwili zaczyna nià obracaç, wprawiajàc w ruch „pajàcz-

ka”, który lata tu˝ nad ziemià po obwodzie ko∏a. Dzieci przeskakujà nad nim zr´cznie, tak

aby nie zerwaç „nitki”.

• „D˝ungla” – utrwalenie piosenki. Dzieci s∏uchajà piosenki w wersji wokalnej. Po powtórze-

niu s∏ów próbujà Êpiewaç utwór z podk∏adem muzycznym.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „˚yrafa u fotografa” – inscenizacja wiersza L.J. Kerna. Nauczyciel przygotowuje scen´, na

której b´dzie inscenizowany wiersz „˚yrafa u fotografa”. Zaprasza dzieci na przedstawie-

nie, a kiedy wszystkie usiàdà, staje przed parawanem i mówi:

Pos∏uchajcie historii pewnej

˝yrafy, która postanowi∏a zrobiç sobie zdj´cie. Nast´pnie chowa si´ za parawanem i recytu-

je wiersz, poruszajàc odpowiednio pacynkà (sylwetà lub maskotkà) ˝yrafy.

˚yrafa u fotografa

Przysz∏a pewna ˚yrafa

W niedziel´ do fotografa.

– Czy to pan robi zdj´cia?

– Ja.

– A ∏adne sà te zdj´cia?

– Ba!

– I tak sam pan je robi?

– Sam.

– A ma pan aby klisz´?

– Mam.

– A nie p´knie ta klisza?

– Nie ma mowy.

– A objà∏ mnie pan ca∏à?

– Nie, do po∏owy.

– A co b´dzie z drugà po∏owà?

– Zdejm´ osobno.

– Czy za t´ samà cen´?

– Nie, za dop∏atà drobnà.

– A na jednym zdj´ciu si´ nie da?

– Wykluczone.

– To trudno, niech pan robi.

131

Propozycje zaj´ç

K. Wlaênik, „Wychowanie
fizyczne w przedszkolu.
Przewodnik metodyczny dla
nauczyciela”, Wydawnictwo
JUKA, ¸ódê 1996, s. 106

skakanka, woreczek

L.J. Kern „˚yrafa
u fotografa” [w:]
L.J. Kern „Portret poety”,
Wydawnictwo WILGA,
Warszawa 2003, s. 46

pacynka lub sylweta
˝yrafy, album
przyrodniczy

– D˝ungla (nr 39–40)

– Pstryk!

Pstryk!

Zrobione.

– A teraz?

– Teraz zlepi´ te zdj´cia najlepiej jak potrafi´

I wr´cz´ pani za chwil´ wspania∏à fotografi´.

Ludwik Jerzy Kern

Po przedstawieniu nauczyciel wychodzi z pacynkà do publicznoÊci i rozpoczyna rozmow´,

nawiàzujàc do treÊci wiersza. ˚yrafa (pacynka) pyta dzieci:

– Po co posz∏am do fotografa?

– Jaki k∏opot mia∏ fotograf?

– W jaki sposób fotograf zrobi∏ mi zdj´cie?

Nast´pnie ˝yrafa opowiada o tym, gdzie mieszka (pokazuje w albumie zdj´cia sawanny), ja-

kich ma przyjació∏ w afrykaƒskim Êwiecie zwierzàt (zebry, nosoro˝ce, antylopy, s∏onie),

a jakich wrogów (lwy). Mówi te˝, co lubi jeÊç i jak szybko biega. PodkreÊla, ˝e jest najwy˝-

szym zwierz´ciem na Êwiecie. Po krótkiej rozmowie proponuje dzieciom, aby spróbowa∏y

si´ wczuç w rol´ fotografa, który ma jà sfotografowaç. ˚yrafa wyg∏asza swoje kwestie tak

jak w wierszu, a dzieci mogà jej odpowiadaç w∏asnymi s∏owami.

• „˚yrafa” – praca plastyczna. Nauczyciel wr´cza ka˝demu dziecku dwa kartony z rozci´-

tym na po∏ow´ konturem ˝yrafy. (Rysunek ˝yrafy powinien byç du˝y). Dzieci muszà

skleiç je taÊmà klejàcà i domalowaç niezb´dne szczegó∏y: plamki, oczy, pyszczek, ró˝ki,

kopytka.

II. B.

• „Krokodyl” – praca z „Kajecikiem”. Nauczyciel czyta dzieciom polecenia i pomaga je wy-

konaç.

– „Rysuj” krokodyla palcem po Êladzie, zaczynajàc od kropki.

– Potem „rysuj” palcem po Êladzie wzory na jego grzbiecie.

– Narysuj krokodyla kredkà po Êladzie.

– Ile jest kresek na grzbiecie krokodyla? Ile jest zygzaków? Policz wszystkie proste kreski

i zygzaki. U∏ó˝ tyle patyczków, ile ich jest razem.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Krokodylowa rzeka”, „Bambusowe zmagania” – zabawy zr´cznoÊciowe w ogrodzie przed-

szkolnym.

1. „Krokodylowa rzeka” – nauczyciel rozk∏ada kamienie (nieregularne pola z szarego pa-

pieru lub woreczki) w ró˝nych odleg∏oÊciach na wyznaczonym skakankami terenie, który

symbolizuje rzek´. Dzieci muszà si´ przeprawiç z jednej strony „rzeki” na drugà tak

ostro˝nie, by nie wpaÊç do wody, w której p∏ywajà krokodyle. Nie jest to ∏atwe, bo mi´dzy

kamieniami sà spore odleg∏oÊci. Po drugiej stronie rzeki czekajà ich kolejne zadania.

2. „Bambusowe zmagania” – dzieci dobierajà si´ w pary i stajà naprzeciwko siebie. Mi´dzy

nimi le˝y bambusowy kijek o d∏ugoÊci ok. 1 m. Zadaniem pary dzieci jest uchwycenie kijka

z ka˝dej strony tylko jednym palcem i wspólne podniesienie go z ziemi. Dzieci próbujà to

robiç do skutku. Kiedy uda im si´ podnieÊç kijek i utrzymaç, powinny spróbowaç nim

ostro˝nie poruszaç, tak aby go nie upuÊciç.

132 Propozycje zaj´ç

po 2 kartony z rozci´tym
na po∏ow´ konturem ˝yrafy
dla ka˝dego dziecka,
taÊma klejàca, no˝yczki,
farby, p´dzle, kredki

cz. 2, s. 59,

zielona kredka

pola wyci´te z szarego
papieru lub woreczki,
skakanki, bambusowe kijki

184. Weso∏e s∏onie

Zapis w dzienniku:

I. „Taniec s∏oni” – zabawa muzyczno-ruchowa, doskonalenie wra˝liwoÊci s∏uchowej przez ró˝ni-

cowanie us∏yszanych dêwi´ków. „Tysiàc g∏osów w lesie s∏yszysz” – çwiczenie ortofoniczne.

II. A. Wyszukiwanie ciekawostek o zwierz´tach w dost´pnych êród∏ach.

II. B. „Kot i myszka” i inne zabawy – çwiczenia gimnastyczne.

III. „Jaki jestem?” – zabawa dydaktyczna, rozpoznawanie zwierzàt, okreÊlanie ich cech. „Kap-

turek myÊliciela”, „S∏oniowa tràba”, „Leniwe ósemki” – çwiczenia wed∏ug P. Dennisona.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• naÊladuj´ ruchem sposób poruszania si´ s∏onia,

• reaguj´ na pauz´ w muzyce,

• poruszam si´ i gram w rytm melodii,

• naÊladuj´ g∏osy niektórych leÊnych zwierzàt,

• poznaj´ nowe sposoby zdobywania informacji,

• poszerzam wiedz´ na temat zwierzàt egzotycznych,

• çwicz´ refleks i rzuty do celu,

• wymieniam charakterystyczne cechy niektórych zwierzàt,

• wskazuj´ lewà i prawà r´k´,

• wykonuj´ dok∏adnie çwiczenia proponowane przez nauczyciela.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Taniec s∏oni” – zabawa muzyczno-ruchowa. Nauczyciel wystukuje na pianinie ró˝ne

dêwi´ki – niskie, wysokie, szybkie, wolne, i pyta:

Które dêwi´ki najbardziej przypominajà

Ci poruszajàcego si´ s∏onia? Dzieci s∏uchajà gry nauczyciela i udzielajà odpowiedzi. Na-

st´pnie nauczyciel zwraca si´ do dzieci:

Za chwil´ podziel´ Was na dwie grupy. Jedna gru-

pa dostanie instrumenty muzyczne, dzi´ki którym skomponuje muzyk´ dla taƒczàcych s∏o-

ni, a druga zataƒczy do „s∏oniowej muzyki”. Tancerze muszà uwa˝aç. JeÊli muzyka

ucichnie, to znaczy, ˝e jest to czas odpoczynku dla s∏oni – zwierz´ta udajà si´ do wodopoju.

Przypomnijcie sobie, jak poruszajà si´ s∏onie. Sà du˝e i ci´˝kie. Przy jakiej muzyce mogà

taƒczyç? W trakcie zabawy nauczyciel dyryguje orkiestrà. Wskazana przez niego pauza

oznacza czas odpoczynku przy wodopoju. Potem nast´puje zamiana ról. Grupa taƒczàca

zmienia si´ w orkiestr´, a muzycy w tancerzy.

• „Tysiàc g∏osów w lesie s∏yszysz” – çwiczenie ortofoniczne. Dzieci wczeÊniej pozna∏y ju˝

dêwi´ki wydawane przez niektóre zwierz´ta. Teraz nauczyciel pyta, które z nich zapami´-

ta∏o g∏os jakiegoÊ dzikiego zwierz´cia. Ch´tne dzieci kolejno naÊladujà g∏osy zwierzàt, a po-

zosta∏e odgadujà ich nazwy. Nast´pnie wszystkie razem powtarzajà kolejne dêwi´ki,

naÊladujàc ruchem i gestem sposób poruszania si´ zwierzàt wydajàcych takie g∏osy.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• Wyszukiwanie ciekawostek o zwierz´tach. Nauczyciel zwraca si´ do dzieci:

Chc´ dowie-

dzieç si´ czegoÊ wi´cej o ró˝nych zwierz´tach. Wiem, ˝e wielb∏àdy mogà prze˝yç nawet kil-

kanaÊcie dni w´drówki na pustyni bez pokarmu i wody. Zamieszkujàcy piaszczyste pustynie

133

Propozycje zaj´ç

pianino, instrumenty
perkusyjne

atlasy zwierzàt, czasopisma
i ksià˝ki przyrodnicze,
„Encyklopedia
multimedialna”, Internet

grzechotnik jest w´˝em jadowitym, majàcym na koƒcu ogona grzechotk´, która przy poru-

szaniu wydaje terkoczàcy dêwi´k. Gepard jest najszybszym spoÊród wszystkich dzikich ko-

tów, ma smuk∏à budow´, d∏ugie nogi i ˝ó∏tawe futro w drobne c´tki. Ptasznik jest du˝ym pa-

jàkiem, który nie buduje sieci ∏ownych. Poluje g∏ównie w nocy na owady, niekiedy równie˝

na ma∏e ˝aby, jaszczurki i ptaki. A mo˝e wiecie, które zwierz´ jest najwi´ksze? Jak i gdzie

mo˝na to sprawdziç? Pomó˝cie mi. Nauczyciel odgrywa rol´ ucznia, a dzieci przedstawiajà

swoje propozycje rozwiàzania problemu. Nale˝y wczeÊniej zadbaç, aby encyklopedie dla

dzieci, czasopisma i ksià˝ki o zwierz´tach by∏y w zasi´gu r´ki, a tak˝e zapewniç dost´p do

Internetu. W trakcie poszukiwaƒ nauczyciel pomaga dzieciom i zadaje kolejne pytania,

np.

Który z ptaków jest najwi´kszy, a który ma najwi´kszy dziób? Stara si´ przekazaç jak

najwi´cej ciekawostek o nowo poznanych zwierz´tach, np.

–

StruÊ emu jest najwi´kszym ptakiem.

– Tukan ma najwi´kszy dziób.

– S∏oƒ afrykaƒski jest najwi´kszym zwierz´ciem làdowym.

– Ptasznik to jeden z najwi´kszych pajàków.

II. B.

• „Kot i myszka” i inne zabawy – çwiczenia gimnastyczne.

1. „Âcie˝ka z ka∏u˝ami” – çwiczenie kszta∏tujàce. Nauczyciel uk∏ada szarfy w kszta∏cie kó∏,

w odleg∏oÊci jednego kroku jedna od drugiej, tak aby dziecko mog∏o stanàç mi´dzy nimi.

Dzieci ustawiajà si´ w rz´dzie i kolejno pokonujà Êcie˝k´. Przeskakujà przez szarfy obunó˝:

pierwszy skok – dziecko robi rozkrok, by ominàç szarf´, a nast´pnie zeskakuje za nià, ∏à-

czàc nogi, i tak powtarza wielokrotnie rozkrok i zeskok a˝ do koƒca Êcie˝ki.

2. „Zmiana miejsc” – çwiczenie zwinnoÊci. Dzieci stajà naprzeciwko siebie w Êrodku szarf

u∏o˝onych w kszta∏cie ko∏a. Ich zadaniem jest zamienienie si´ miejscami bez dotkni´cia

pod∏ogi poza szarfami.

3. „Kot i myszka” – dzieci tworzà ko∏o i rzucajà do siebie pi∏k´. W Êrodku ko∏a stoi „kot”,

który musi jà z∏apaç. JeÊli mu si´ to uda, wchodzi do ko∏a na miejsce dziecka, które rzu-

ci∏o pi∏k´.

4. åwiczenie uspokajajàce – dzieci maszerujà po obwodzie ko∏a. Trzymajà szarf´ oburàcz

przed sobà, unoszà jà do linii barków i opuszczajà.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Jaki jestem?” – zabawa dydaktyczna. Dzieci siedzà w kr´gu. Nauczyciel rozk∏ada przed

nimi karteczki z rysunkami zwierzàt, odwracajàc je rysunkiem do do∏u. Ch´tne dziecko lo-

suje karteczk´, pokazuje innym i uk∏ada zdanie, wymieniajàc w nim cechy wylosowanego

zwierz´cia, np.

Gepart jest bardzo szybki i zwinny, ma ∏adne futro.

• „Kapturek myÊliciela”, „S∏oniowa tràba”, „Leniwe ósemki” – çwiczenia wed∏ug P. Dennisona.

1. „Kapturek myÊliciela” – dzieci siadajà na dywanie. Najpierw pokazujà nauczycielowi pa-

lec wskazujàcy i kciuk u prawej i lewej r´ki. Nast´pnie tymi palcami delikatnie masujà

brzegi uszu, zaczynajàc od góry. åwiczenie powinno byç wykonywane w ciszy i skupieniu.

2. Ruchy naprzemienne – dzieci stojà, uginajà i podnoszà lewe kolano, którym dotykajà

∏okcia prawej r´ki. Po opuszczeniu nogi podnoszà prawe kolano, ∏àczàc je z ∏okciem lewej

r´ki. Kilkakrotnie powtarzajà çwiczenie.

3. „S∏oniowa tràba” – dzieci stojà, prawà r´kà chwytajà czubek nosa, a lewà przek∏adajà

przez dziur´, którà utworzy∏a prawa r´ka. Po wykonaniu tego çwiczenia zmieniajà r´ce.

Teraz muszà lewà r´kà chwyciç nos, a prawà prze∏o˝yç przez powsta∏y otwór.

4. „Leniwe ósemki” – nauczyciel rysuje na du˝ej kartce papieru leniwà ósemk´, t∏umaczàc,

jak si´ to robi, skàd zaczyna i gdzie koƒczy. Nast´pnie dzieci stajà w pewnej odleg∏oÊci od

134 Propozycje zaj´ç

K. Wlaênik,
„Wychowanie fizyczne
w przedszkolu.
Przewodnik metodyczny
dla nauczyciela”,
Wydawnictwo JUKA,
¸ódê 1996, s. 151–152

szarfy w dwóch
kolorach, pi∏ka

karteczki z rysunkami
przedstawiajàcymi
geparda, papug´, lwa,
˝yraf´, myszk´,
wielb∏àda, s∏onia

kartka papieru z du˝ym
rysunkiem leniwej ósemki

rysunku i patrzàc na ósemk´, próbujà jà kreÊliç wyprostowanà r´kà w powietrzu. Zaczyna-

jà od Êrodka, prowadzà r´k´ do góry w lewà stron´, nast´pnie w dó∏, przecinajà Êrodek,

by „narysowaç” jej prawà cz´Êç. Ruch r´ki powinien byç coraz bardziej p∏ynny i swobodny.

Po kilku powtórkach dziecko zmienia r´k´.

5. „Relaks” – dzieci k∏adà si´ na pod∏odze, oddychajà swobodnie. Nabierajà powietrza

nosem, a wydychajà je ustami. Wdechy i wydechy sà spokojne i d∏ugie.

185. Gdzie jest Hipcio?

Zapis w dzienniku:

I. „Gdzie jest Hipcio?” – zabawa typu „Ciep∏o – zimno”, odszukiwanie ukrytej w sali zabawki

wed∏ug wskazówek nauczyciela. „100 ciekawostek o hipopotamach” – rozmowa.

II. A. „Prawda czy fa∏sz?” – zabawa dydaktyczna, ocenianie us∏yszanych informacji o zwierz´-

tach egzotycznych. Porzàdkowanie obrazków ze wzgl´du na miejsce, w którym ˝yjà przedsta-

wione na nich zwierz´ta, poznawanie charakterystycznych cech sawanny, pustyni i d˝ungli,

uk∏adanie puzzli, tworzenie s∏ownika obrazkowo-wyrazowego.

II. B. „Zwierzàtka” – lepienie z modeliny dowolnego zwierz´cia egzotycznego, rozwijanie

wspó∏pracy r´ki i oka.

III. „Kto pierwszy?” – konstruowanie gry Êciganki w parach. „Berek” – zabawa ruchowa.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• doskonal´ orientacj´ w przestrzeni i w schemacie w∏asnego cia∏a,

• opisuj´ wyglàd hipopotama,

• wykorzystuj´ zdobytà wiedz´ podczas zabaw,

• poznaj´ krajobrazy odleg∏ych krajów, np. krajobraz pustynny, d˝ungl´ i sawann´,

• grupuj´ obiekty przedstawione na obrazkach wed∏ug przyj´tego kryterium,

• podejmuj´ próby globalnego odczytywania prostych wyrazów,

• lepi´ zwierzàtko z modeliny,

• wymyÊlam gr´ wspólnie z kole˝ankà lub kolegà,

• biegam szybko i zwinnie, nie potràcajàc innych osób.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Gdzie jest Hipcio?” – zabawa typu „Ciep∏o – zimno”. Rano przed zaj´ciami nauczyciel cho-

wa maskotk´ Hipcia, tak by nikt jej nie widzia∏. Powinien wybraç miejsce w pobli˝u roÊlin

lub wody. W odpowiednim czasie zaprasza dzieci na dywan i t∏umaczy zasady zabawy:

W sali zosta∏a ukryta maskotka – hipopotam. Musicie jà odnaleêç. B´d´ Wam pomagaç,

udzielajàc wskazówek, w którà stron´ macie iÊç, o ile kroków powinniÊcie si´ przesunàç. Po-

s∏uchajcie. Hipcio jest… (nauczyciel opisuje maskotk´). Zwierz´ to ˝ywi si´ roÊlinami i lu-

bi d∏ugo przebywaç w wodzie. Kto jako pierwszy chce wyruszyç na poszukiwanie hipopota-

ma? Nauczyciel podpowiada dziecku, jak ma iÊç, by jak najszybciej znaleêç pluszaka.

Kolejne dziecko, które chce szukaç Hipcia, musi wyjÊç za drzwi, ˝eby nauczyciel móg∏ scho-

waç maskotk´ w innym miejscu. Na dany znak powraca i rozpoczyna poszukiwania. Przy

135

Propozycje zaj´ç

maskotka
przedstawiajàca
hipopotama

nast´pnej zmianie poszukujàcego nauczyciel mo˝e spróbowaç powierzyç rol´ podpowiada-

jàcego któremuÊ dziecku z grupy.

• „100 ciekawostek o hipopotamach” – rozmowa. Nauczyciel zwraca si´ do dzieci:

Przyjrzyj-

cie si´ hipopotamom na ilustracji i powiedzcie, jak wyglàdajà. Dzieci opisujà wyglàd hipo-

potamów, a nast´pnie s∏uchajà ciekawostek o tych zwierz´tach.

Czy wiecie, ˝e hipopotamy:

– ˝yjà w rzekach, jeziorach i bagnach,

– w ciàgu dnia Êpià lub odpoczywajà w wodzie, a w nocy pasà si´ na brzegu,

– sà doskona∏ymi p∏ywakami,

– ˝ywià si´ tylko roÊlinami, g∏ównie trawà i roÊlinami wodnymi,

– nale˝à do najwi´kszych zwierzàt ˝yjàcych w Afryce.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Prawda czy fa∏sz?” – zabawa dydaktyczna. Nauczyciel rozdaje dzieciom po dwa pa-

ski papieru – ˝ó∏ty i granatowy – i mówi:

Za chwil´ rozpoczniemy zabaw´, w której b´-

dziecie musieli okreÊliç, czy wypowiedziane przeze mnie zdanie jest prawdziwe czy te˝

nie. JeÊli jest prawdziwe, podnieÊcie ˝ó∏ty pasek, a jeÊli fa∏szywe – granatowy. W zda-

niach sà informacje dotyczàce egzotycznych zwierzàt, o których rozmawialiÊmy przez

ca∏y tydzieƒ. Uwaga!

–

Hipopotamy jedzà tylko roÊliny. (prawda)

–

Gepard ma futro w czarne paski. (fa∏sz; w c´tki)

–

˚yrafa jest najwy˝szym zwierz´ciem na Êwiecie. (prawda)

–

Gibon jest ma∏pkà mieszkajàcà w d˝ungli. (prawda)

–

Takie odg∏osy wydaje grzechotnik. (nauczyciel w∏àcza nagranie odg∏osu wydawanego

przez w´˝a; dzieci udzielajà odpowiedzi twierdzàcej)

–

Pyton jest jadowitym w´˝em ˝yjàcym na pustyni. (fa∏sz; pyton jest niejadowitym w´˝em

dusicielem ˝yjàcym w d˝ungli).

• Porzàdkowanie obrazków ze wzgl´du na miejsce, w którym ˝yjà przedstawione na nich zwie-

rz´ta – praca w grupach. Nauczyciel pokazuje zdj´cia przedstawiajàce trzy ró˝ne Êrodowiska

przyrodnicze: d˝ungl´, sawann´ i pustyni´, a nast´pnie krótko charakteryzuje ka˝de z nich.

Sawanna to obszar, na którym rzadko pada deszcz. Rosnà tam g∏ównie wysokie trawy.

Gdzieniegdzie mo˝na zobaczyç krzewy i drzewa.

Pustynia to bezludny obszar ca∏kowicie lub prawie ca∏kowicie pozbawiony roÊlinnoÊci i wo-

dy. Drzewa i traw´ mo˝na zobaczyç jedynie w oazach, gdzie sà êród∏a. Na pustyni w dzieƒ

jest bardzo goràco, niczym w piekarniku, a nocà ch∏odno. Pustynia mo˝e byç piaszczysta lub

skalista.

D˝ungla to wilgotny las tropikalny, w którym ˝yjà liczne dzikie zwierz´ta. W d˝ungli jest

ciep∏o i wilgotno, bo cz´sto padajà tam deszcze. RoÊlinnoÊç jest tak bujna, ˝e trudno przejÊç

– trzeba sobie wycinaç drog´ maczetami, specjalnymi d∏ugimi no˝ami.

Po takim wprowadzeniu dzieci szukajà w albumach przyrodniczych ilustracji odpowiadajà-

cych opisom nauczyciela. Nast´pnie losujà karteczki z cyframi od 1 do 3, dzielàc si´ w ten

sposób na trzy grupy. Ka˝da grupa wybiera kopert´ z takim samym numerem, jaki wylo-

sowa∏a na karteczce. Siada na wyznaczonym miejscu i wysypuje zawartoÊç koperty. Sà to

poci´te na cztery cz´Êci ilustracje przedstawiajàce sawann´, pustyni´ i d˝ungl´. Dzieci

uk∏adajà cz´Êci w ca∏oÊç i okreÊlajà przedstawiony krajobraz. Po wykonaniu tego zadania

nauczyciel wydaje nast´pne polecenie:

Za chwil´ dostaniecie obrazki przedstawiajàce ró˝ne

zwierz´ta. Waszym zadaniem jest wybranie zwierzàt ˝yjàcych w tych miejscach, które u∏o˝y-

liÊcie z puzzli. JeÊli b´dziecie mieç k∏opoty, na pewno Wam pomog´, ale najpierw spróbujcie

sami wykonaç zadanie.

136 Propozycje zaj´ç

zdj´cie lub ilustracja
przedstawiajàca
hipopotamy

paski papieru w kolorze
˝ó∏tym i granatowym

– Odg∏osy egzotycznych
zwierzàt: wà˝ (nr 34)

albumy przyrodnicze,
karteczki z numerami
od 1 do 3, trzy koperty
oznaczone cyframi
od 1 do 3, poci´te
na cztery cz´Êci ilustracje
przedstawiajàce
sawann´, pustyni´
i d˝ungl´, rysunki
ró˝nych zwierzàt,
kartoniki z nazwami tych
zwierzàt, du˝e kartony,
klej

Zespó∏, który u∏o˝y∏ z puzzli obrazek przedstawiajàcy d˝ungl´, otrzymuje rysunki gibona,

tygrysa, delfina i papugi. Zespó∏, który u∏o˝y∏ krajobraz sawanny, dostaje rysunki ˝yrafy,

pingwina, antylopy i lwa. Zespó∏, który u∏o˝y∏ krajobraz pustynny, otrzymuje rysunki wiel-

b∏àda, wieloryba, skorpiona i grzechotnika. Po wybraniu odpowiednich rysunków zwierzàt

dzieci naklejajà na du˝ym kartonie krajobraz u∏o˝ony z puzzli, a pod nim obrazki przed-

stawiajàce zwierz´ta, które ˝yjà w takim Êrodowisku. Nauczyciel przyczepia w odpowied-

nich miejscach kartoniki z nazwami zwierzàt i g∏oÊno je odczytuje. Potem nazwy czytajà

dzieci i przyklejajà kartoniki obok odpowiednich rysunków zwierzàt. Pod koniec zaj´ç na-

uczyciel przyczepia kartony ze s∏ownikiem obrazkowo-wyrazowym do tablicy, aby wszyst-

kie dzieci mia∏y do nich dost´p.

II. B.

• „Zwierzàtka” – lepienie z modeliny dowolnego zwierz´cia. Zanim dzieci zacznà lepiç, na-

uczyciel prosi, by zrobi∏y z modeliny kul´ (najpierw jednà d∏onià, potem drugà), wa∏eczek

i placek. Po krótkiej rozgrzewce d∏oni dzieci mogà przystàpiç do pracy. W trakcie formowa-

nia modeliny nauczyciel mo˝e obserwowaç napi´cie mi´Êniowe i wspó∏prac´ r´ki i oka

dziecka.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Kto pierwszy?” – konstruowanie gry Êciganki w parach. Nauczyciel rysuje na du˝ej kart-

ce papieru tras´ wyÊcigu i zwraca si´ do dzieci:

Za chwil´ dobierzecie si´ w pary i zagracie

w gr´ „Kto pierwszy?”. Gra b´dzie polega∏a na jak najszybszym dotarciu do mety. B´dziecie

rzucaç kostkà, przeliczaç liczb´ oczek i przesuwaç pionek o takà samà liczb´ pól. Kto pierw-

szy dotrze do mety, ten wygrywa. B´dzie Wam potrzebna plansza, na której b´dziecie si´ Êci-

gaç. Spróbujmy jà narysowaç. Trasa musi byç podzielona na pola. Ja odmierz´ je klockiem,

a Wy policzcie, ile jest pól (dzieci liczà pola). I ju˝ mamy plansz´. Jeszcze tylko zaznacz´ start

dla dwóch pionków i met´. Jako pionki wykorzystamy Wasze zwierzàtka z modeliny. Skoro

ju˝ wiecie, jak narysowaç tras´ i graç, dobierzcie si´ w pary. Dzieci siadajà parami na pod-

∏odze. Nauczyciel wr´cza ka˝dej parze karton z narysowanym poczàtkowym odcinkiem

trasy i mówi:

Dokoƒczcie tras´ wyÊcigu, rysujàc kolejne pola. Nie zapomnijcie o narysowa-

niu dwóch miejsc startowych, na których stanà Wasze pionki, i jednego miejsca na mecie

dla zwyci´zcy. Po narysowaniu planszy mo˝ecie rozpoczàç gr´.

Uwaga! Grajàc po raz kolejny, dzieci mogà zmieniç partnerów.

• „Berek” – zabawa ruchowa. Nauczyciel wybiera spoÊród dzieci berka. Berek stara si´

schwytaç któreÊ z uciekajàcych dzieci. Kto przykucnie, tego chwytaç nie wolno. Uciekajàc

przed berkiem, dzieci biegajà w ró˝nych kierunkach, a kucajà tylko wtedy, gdy nie mogà

w inny sposób uniknàç z∏apania.

Propozycje zaj´ç do tematów 181–185 opracowa∏a Kamila Staros

137

Propozycje zaj´ç

modelina

na podstawie:
E. Gruszczyk-Kolczyƒska,
E. Zieliƒska,
„Wspomaganie rozwoju
umys∏owego czterolatków
i pi´ciolatków”, WSiP,
Warszawa 2004,
s. 119–121

kartki z du˝ego bloku
technicznego, mazaki,
kredki, pionki – zwierzàtka
z modeliny, kostka do gry

186. Gdzie sp´dzimy wakacje?

Zapis w dzienniku:

I. „Daleka w´drówka” – opowieÊç ruchowa.

II. A. „Na wakacje!” – wys∏uchanie opowiadania z „Ksià˝ki”, rozmowa kierowana pytaniami

nauczyciela. „Gdzie sp´dzimy wakacje?”– zabawa dydaktyczna, wybór planszy przedstawiajà-

cej jeden z regionów Polski (góry, morze, jeziora), propozycje sp´dzania wolnego czasu. Wyszu-

kiwanie nazw roÊlin i zwierzàt rozpoczynajàcych si´ okreÊlonà g∏oskà.

II. B. „Wakacje przedszkolaków” – nauka piosenki.

III. „Moje wakacje” – praca plastyczna wykonywana zespo∏owo na du˝ych arkuszach papieru,

z wykorzystaniem ró˝nego materia∏u plastycznego i przyrodniczego. „Czym jedziemy na waka-

cje?” – rozpoznawanie odg∏osów ró˝nych pojazdów.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• szybko reaguj´ ruchem na umówiony znak,

• s∏ucham uwa˝nie opowiadania, odpowiadam na pytania dotyczàce jego treÊci,

• wypowiadam si´ w sposób zrozumia∏y dla otoczenia,

• poznaj´ krajobrazy typowe dla naszego kraju,

• przedstawiam propozycje zabaw,

• wymieniam nazwy roÊlin i zwierzàt, które zaczynajà si´ tà samà g∏oskà co moje imi´,

• wypowiadam rytmicznie s∏owa piosenki,

• opowiadam, o czym jest piosenka,

• gram rytm na instrumentach perkusyjnych,

• wyra˝am swoje prze˝ycia i marzenia w pracach plastycznych,

• zgodnie wspó∏pracuj´ z kole˝ankami i kolegami z zespo∏u,

• odgaduj´ nazw´ pojazdu po us∏yszeniu jego odg∏osu,

• çwicz´ pami´ç s∏uchowà.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Daleka w´drówka” – opowieÊç ruchowa. WczeÊniej nauczyciel przygotowuje kartki z ry-

sunkami przedstawiajàcymi las, ∏àk´ i góry. Pokazuje je dzieciom i objaÊnia, jak nale˝y si´

poruszaç, gdy uniesie w gór´ któràÊ z nich. Kiedy podniesie kartk´ z rysunkiem lasu, trze-

ba si´ poruszaç tak, jak w lesie – iÊç powoli, podnosiç wysoko nogi, omijajàc wystajàce ko-

rzenie drzew. Gdy podniesie kartk´ z rysunkiem ∏àki, mo˝na biec. Widzàc kartk´ z rysun-

kiem gór, nale˝y iÊç bardzo wolno, naÊladujàc ruchem wspinaczk´. Nast´pnie nauczyciel

zwraca si´ do dzieci, które chodzà swobodnie po sali:

Za chwil´ wszyscy wyruszymy w da-

lekà w´drówk´. Przed nami do pokonania ∏àka, las i góry. Gdy zobaczycie podniesionà kar-

teczk´, na której jest las, przypomnijcie sobie, jak si´ poruszamy w lesie. Tylko ci z Was, któ-

rzy podczas zabawy si´ nie pomylà, dotrà do celu w´drówki.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Na wakacje!” – wys∏uchanie opowiadania z „Ksià˝ki”, rozmowa kierowana pytaniami

nauczyciela.

– Dokàd dzieci pojadà na wakacje?

– Gdzie mo˝na znaleêç jagody?

138 Propozycje zaj´ç

Góry, morze, wieÊ, jezioro, gdzie rodzice nas zabiorà?

karteczki z rysunkami
przedstawiajàcymi góry,
∏àk´ i las

s. 110–111

– Co dziadek buduje dla wnuków?

– Co mo˝na robiç na pla˝y?

– Jak w mieÊcie dzieci sp´dzajà wakacje?

– Czym mo˝na jechaç na wakacje?

– Dokàd mo˝na pojechaç na wakacje?

Po rozmowie dotyczàcej treÊci utworu nauczyciel odwo∏uje si´ do osobistych doÊwiadczeƒ dzieci:

– Latem przedszkole bywa zamkni´te, bo sà wakacje. Czy wyje˝d˝aliÊcie latem z rodzicami?

JeÊli tak, opowiedzcie o tych wyjazdach.

W dalszej cz´Êci zaj´ç dzieci oglàdajà ilustracje do opowiadania. Nauczyciel zach´ca do wy-

konania polecenia:

Popatrz na zdj´cia. Powiedz, co przedstawiajà.

• „Gdzie sp´dzimy wakacje?”– zabawa dydaktyczna, wybieranie planszy przedstawiajàcej jeden

z regionów Polski (góry, morze, jeziora), propozycje sp´dzania wolnego czasu. Nauczyciel wie-

sza na tablicy plansze przedstawiajàce ró˝ne krajobrazy: góry, jeziora, morze, a na pod∏odze roz-

k∏ada wyci´te z czasopism obrazki, na których sà przedstawione ró˝ne przedmioty (np. pi∏ka,

wiaderko, ∏opatka, rolki, rower, kajak, ko∏o ratunkowe, ∏ódka, p∏etwy, w´dka). Dzieci oglàdajà

wszystkie obrazki, a potem po kolei ka˝de z nich wybiera po jednym obrazku i przypina pod

planszà z krajobrazem, uzasadniajàc swój wybór. Nauczyciel pomaga dzieciom formu∏owaç pe∏-

ne zdania, np.

Nad jeziorem mo˝na ∏owiç ryby. Potrzebna jest do tego w´dka i przyn´ta.

Nast´pnie nauczyciel zach´ca do obejrzenia obrazków w „Ksià˝ce” (s. 112–113) i czyta po-

lecenie:

–

Te obrazki zosta∏y namalowane przez dzieci podczas wakacji. Na Êrodkowym obrazku sà

góry, bo dziecko sp´dza∏o wakacje w górach. Obejrzyj ka˝dy obrazek i powiedz, co jest na

nim namalowane. Gdzie dzieci by∏y na wakacjach?

• Wyszukiwanie nazw roÊlin i zwierzàt rozpoczynajàcych si´ okreÊlonà g∏oskà. Nauczyciel

prosi dzieci, aby usiad∏y ko∏em na dywanie. Proponuje im zabaw´ polegajàcà na tym, ˝e

trzeba podaç w∏asne imi´, powiedzieç, jakà g∏oskà si´ ono rozpoczyna, a nast´pnie wymie-

niç zwierz´ i roÊlin´, których nazwy rozpoczynajà si´ tà samà g∏oskà, np.

Mam na imi´

Marta. Moje imi´ zaczyna si´ na „m”. Nazwa zwierz´cia na „m” – ma∏pa, nazwa roÊliny

– mak. JeÊli dziecko ma k∏opoty z wyodr´bnieniem pierwszej g∏oski imienia, nauczyciel wy-

powiada jego imi´, akcentujàc lub wyd∏u˝ajàc pierwszà g∏osk´. W drugiej cz´Êci zabawy

ka˝de dziecko kolejno wypowiada dowolnà g∏osk´, a osoba z prawej strony podaje nazw´

zwierz´cia lub roÊliny, rozpoczynajàcà si´ tà g∏oskà.

II. B.

• „Wakacje przedszkolaków” – nauka piosenki. Wst´pem do nauki utworu jest rozmowa o wa-

kacjach. Po wys∏uchaniu piosenki dzieci odpowiadajà na pytania dotyczàce jej treÊci:

Jak ma-

jà na imi´ dzieci wyst´pujàce w piosence? Gdzie Zosia i Kuba wyje˝d˝ajà na wakacje? Co b´-

dà robiç w czasie wakacji? O jakich dzieciach mówi refren piosenki? Nast´pnie dzieci uczà

si´ tekstu piosenki, powtarzajàc kolejne wersy za nauczycielem. Kiedy opanujà s∏owa pierw-

szej zwrotki, mogà spróbowaç zaÊpiewaç jà z nagraniem. W ten sam sposób uczà si´ refrenu

i drugiej zwrotki. W dalszej cz´Êci zaj´ç nauczyciel prosi dzieci o recytacj´ rytmicznà pierw-

szego wersu:

Zo-sia wy-je˝-d˝a dziÊ z ro-dzi-ca-mi (çwierçnuta, dwie ósemki, dwie çwierçnu-

ty – powtórzone dwa razy), a potem innych wersów:

Ku-ba w´-dru-je z ta-tà hen, w gó-ry;

A kto zo-sta-nie na wsi lub w mie-Êcie. Do zabawy nale˝y w∏àczyç instrumenty perkusyjne.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Moje wakacje” – praca plastyczna wykonywana w zespo∏ach. Nauczyciel przygotowu-

je na stoliku potrzebne materia∏y plastyczne i przyrodnicze. Dzieci wybierajà przez

g∏osowanie jeden z regionów, który przedstawià w swojej pracy plastycznej. Opowiada-

139

Propozycje zaj´ç

plansze: ró˝ne regiony
Polski – morze, góry,
jeziora; rysunki: pi∏ka,
wiaderko, ∏opatka,
schronisko górskie,
w´dka itp.

s. 112–113

– „Wakacje
przedszkolaków” (nr 41)

instrumenty perkusyjne

du˝e arkusze papieru,
papier kolorowy, kredki,
mazaki, muszelki, piasek,
zasuszone kwiaty, trawy

jà, czym si´ ten krajobraz charakteryzuje, i wybierajà materia∏y, które b´dà im po-

trzebne. Dzieci pracujà samodzielnie. Kiedy prace zostanà ukoƒczone, nauczyciel de-

koruje nimi sal´.

• „Czym jedziemy na wakacje?” – rozpoznawanie odg∏osów ró˝nych pojazdów. Na wst´pie na-

uczyciel pyta dzieci, gdzie chcia∏yby pojechaç latem, gdzie ju˝ by∏y podczas wakacji i czym

podró˝owa∏y. Po zaprezentowaniu muzyki z p∏yty prosi o podanie nazw pojazdów, których

odg∏osy by∏o s∏ychaç w nagraniu (samochód, pociàg, samolot, statek). Nast´pnie ponownie

odtwarza nagranie i zach´ca do naÊladowania ruchem jazdy ka˝dym z tych pojazdów. Kie-

dy dzieci s∏yszà odg∏os samochodu, siadajà na pod∏odze, zginajà nogi i trzymajàc „kierowni-

c´”, naÊladujà warkot auta. Na gwizd pociàgu ustawiajà si´ rz´dem i jedno z nich – maszy-

nista – kieruje „pociàgiem”. Gdy us∏yszà dêwi´k samolotu, stajà w rozsypce i podskakujà

kilkakrotnie, wyrzucajàc r´ce w gór´. Kiedy us∏yszà odg∏osy p∏ynàcego statku, siadajà

skrzy˝nie i udajà, ˝e obserwujà morze przez lornetk´. Koƒczàc zabaw´, nauczyciel pyta:

Czym udajemy si´ w dalekie podró˝e? Jakimi pojazdami pokonujemy bli˝sze odleg∏oÊci?

187. „Muszka w bursztynie”

Zapis w dzienniku:

I. „Muszka” – zabawa ruchowa z elementami ortofonicznymi.

II. A. „Muszka w bursztynie” – wys∏uchanie opowiadania H. Zdzitowieckiej, poznanie historii

bursztynu. Zabawy badawcze z bursztynem, uporzàdkowanie wiedzy na temat jego w∏aÊciwo-

Êci (oglàdanie ró˝nych okazów, porównywanie kszta∏tu, koloru, wielkoÊci).

II. B. „Skarby znad morza” – wyszukiwanie w kàciku przyrody i segregowanie okazów, które

mo˝na znaleêç nad morzem (muszle, kamyki, bursztyn).

III. „Dobieramy do pary” – uk∏adanie kartoników z „Wycinanek-sk∏adanek”, dobieranie do pa-

ry obrazka i pasujàcego do niego napisu.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• çwicz´ narzàdy mowy,

• rozwijam orientacj´ w przestrzeni,

• przestrzegam ustalonych regu∏ zabawy,

• s∏ucham uwa˝nie opowiadania czytanego przez nauczyciela,

• dowiaduj´ si´, jak powsta∏ bursztyn,

• poznaj´ w∏aÊciwoÊci bursztynu podczas zabaw badawczych,

• grupuj´ przedmioty wed∏ug wskazanych cech,

• ∏àcz´ w pary obrazki i pasujàce do nich napisy,

• czytam globalnie proste wyrazy.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Muszka” – zabawa ruchowa z elementami ortofonicznymi. Jedno z dzieci jest ˝abà, pozo-

sta∏e sà muszkami. „Muszki” biegajà swobodnie po sali, wo∏ajàc

bzzz, bzzz, bzzz. Na has∏o:

˚aba idzie! zastygajà w bezruchu. JeÊli któraÊ z „muszek” poruszy si´, zostaje schwytana

przez „˝ab´”. Uratowaç jà mo˝e dok∏adne naÊladowanie miny lub figury, którà pokazuje

„˝aba”. JeÊli „muszka” wykona prawid∏owo to zadanie, wraca do zabawy.

140 Propozycje zaj´ç

– Muzyka do ruchu
„Czym jedziemy
na wakacje” (nr 28)

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Muszka w bursztynie” – wys∏uchanie opowiadania H. Zdzitowieckiej, poznanie historii

bursztynu.

Muszka w bursztynie

– Nigdzie nie ma takich ∏adnych kamyków jak nad morzem – powiedzia∏a Hania, roz-

k∏adajàc na kocu swoje skarby.

By∏y tam bia∏e, ró˝owe, szare, czerwone i czarne, i ∏aciate, a wszystkie okràg∏e, równiut-

ko obtoczone. Bo fale morskie przerzucajà kamyki z miejsca na miejsce, ocierajà jedne o dru-

gie, a˝ zrobià si´ g∏adkie, bez ostrych kraw´dzi.

– A ja mam inny, nie taki jak twoje, i leciutki – odezwa∏ si´ Leszek, patrzàc na roz∏o˝o-

ne kamyki.

– Poka˝, jaki? – spyta∏a Hania.

Leszek otworzy∏ zaciÊni´tà piàstk´. Jego kamyk by∏ kanciasty, chropowaty, z jednej stro-

ny jakby od∏amany. I w∏aÊnie w tym miejscu by∏ naj∏adniejszy, bo i kolor mia∏ ciemnopo-

maraƒczowy, i po∏ysk, i taki by∏ jakiÊ przezroczysty. Hania przyjrza∏a mu si´ uwa˝nie.

– Zobacz! Tam coÊ jest w Êrodku! – zawo∏a∏a. – Chyba jakaÊ malutka muszka… Chodê,

poka˝emy mamusi!

– To bursztyn, i jaki ∏adny – powiedzia∏a mama. – Zaraz si´ przekonamy, czy si´ nie myl´.

Urwa∏a kilka drobniutkich skrawków papieru i dotkn´∏a ich potartym mocno o we∏nia-

ny kostium bursztynem. Papierki przyczepi∏y si´ do bursztynu.

– Ja te˝ tak zrobi´…

Leszek potar∏ jeden z kamyków i przy∏o˝y∏ do papieru.

– Nie ∏apie… – zmartwi∏ si´.

– Bo kamieƒ nie przyciàga papierków, tylko bursztyn – t∏umaczy∏a matka.

– A bursztyn to nie kamieƒ?

– Nie. Bursztyn to ˝ywica, stwardnia∏a ˝ywica.

Dzieci zdziwi∏y si´.

– ˚ywica? Taka jak na soÊnie i na Êwierku?

– A skàd ona si´ wzi´∏a w morzu?

– I skàd w tym bursztynie znalaz∏a si´ muszka?

– Muszka? – zainteresowa∏a si´ mama. – Ale˝ tak, widz´ jà… Jaka szkoda, ˝e ta musz-

ka nie mo˝e nam opowiedzieç, co si´ tu dzia∏o przed wielu, wielu tysiàcami lat…

– A skàd ona mog∏aby to wiedzieç? – zdziwi∏a si´ Hania.

– Bo ona ˝y∏a przed tysiàcami lat, kiedy nie by∏o jeszcze ludzi na ziemi i kiedy nie by∏o

tu jeszcze morza…

– A co by∏o? – zapyta∏ Leszek.

– By∏y wielkie lasy, w których ros∏y przeró˝ne drzewa. Ros∏y te˝ i sosny, du˝o sosen…

Mi´dzy drzewami uwija∏y si´ wi´ksze i mniejsze owady, a wÊród nich i nasza ma∏a musz-

ka…

– Ta sama, co w tym bursztynie?

– Ta sama. Dostrzeg∏a b∏yszczàcà kropl´ na sosnowej korze i pomkn´∏a ku niej.

Mo˝e to odrobina porannej rosy? Mo˝e s∏odki sok, który tak ch´tnie spija∏a z innych

roÊlin?

Zanurzy∏a tràbk´ w z∏otej b∏yszczàcej kropli. Musn´∏a jà przednimi ∏apkami…

Co to? CoÊ trzyma i nie chce puÊciç… Zatrzepota∏a skrzyde∏kami… Teraz ju˝ i skrzyde∏-

ka przylgn´∏y do niebezpiecznej kropli. Jeszcze troszk´, a muszka utonie w lepkiej, z∏otej ˝y-

wicy, która wyp∏yn´∏a ze zranionej sosnowej ga∏´zi. Ostrze˝one przygodà swej towarzyszki,

inne muszki odlecia∏y. Zosta∏a tylko ta jedna, ale zosta∏a na zawsze…

– A co si´ potem sta∏o?

141

Propozycje zaj´ç

H. Zdzitowiecka,
„Muszka w bursztynie”
[w:] T. Dziurzyƒska,
H. Ratyƒska, E. Stójowa,
„Na s∏oneczne
i deszczowe dni”, WSiP,
Warszawa 1998,
s. 112–113

ró˝ne kamyki
przywiezione znad
morza, kawa∏eczki
bursztynu

– Potem?... Có˝, potem mo˝e ta kropla ˝ywicy z muszkà zatopionà w Êrodku spad∏a na

ziemi´. Mo˝e ca∏à sosn´ obali∏a wichura. Nie wiemy. Wiemy tylko, ˝e póêniej, po wielu la-

tach, dawny las zala∏o morze, ˝e z tych dawnych sosen zosta∏y tylko bry∏ki stwardnia∏ej na

kamieƒ ˝ywicy, a w jednej z tych bry∏ek nasza ma∏a muszka. Jej towarzyszki zgin´∏y bez Êla-

du… Ona przetrwa∏a tysiàce lat.

– Czy ta ˝ywica to bursztyn? – spyta∏ Leszek.

– Tak. Po ka˝dej burzy morze wyrzuca na brzeg du˝e i ma∏e kawa∏ki bursztynu. Jedne

sà jasne, ˝ó∏tawe, inne koloru miodu albo jeszcze ciemniejsze. I cz´sto mo˝emy w nich zoba-

czyç zatopione muszki, pajàczki albo kawa∏ki mchu czy ga∏àzki sprzed wielu tysi´cy lat.

Hanna Zdzitowiecka

Czytajàc poczàtek opowiadania, nauczyciel rozk∏ada na dywanie ró˝ne kamyki przywiezio-

ne znad morza. Pyta dzieci, czy wiedzà, dlaczego te kamienie sà takie g∏adkie. S∏ucha ich

odpowiedzi, po czym kontynuuje czytanie. Zatrzymuje si´ przy fragmencie zawierajàcym

opis kamyka Leszka i pokazuje bursztyn. Nast´pnie prosi dzieci, by pos∏ucha∏y, w jaki spo-

sób mama Hani i Leszka sprawdzi∏a, czy znaleziony przez ch∏opca kamyk jest bursztynem.

Zapowiada, ˝e takie doÊwiadczenie przeprowadzà póêniej na zaj´ciach.

Po przeczytaniu ca∏ego opowiadania nauczyciel nawiàzuje do historii powstawania burszty-

nu. WyjaÊnia, ˝e bursztyn, nazywany dawniej jantarem, to pochodzàca z odleg∏ych czasów

˝ywica drzew iglastych. Tworzy on nieregularne bry∏ki o ró˝nej barwie – od jasno˝ó∏tej

do brunatnej, a ich przejrzystoÊç zale˝y od zawartoÊci drobnych p´cherzyków powietrza.

Bry∏ki bursztynu zawierajà niekiedy zatopione owady lub szczàtki roÊlin.

• Zabawy badawcze z bursztynem, uporzàdkowanie wiedzy na temat jego w∏aÊciwoÊci.

Cz´Êç I: „Kto wie?” – kwiz. Nauczyciel zadaje pytania, s∏ucha wypowiedzi dzieci, uzupe∏nia

je ciekawostkami lub sam udziela odpowiedzi.

– Bursztyn jest ci´˝ki czy lekki?

Bursztyn jest lekki. Dzi´ki temu od wieków u˝ywa si´ go do wyrobu bi˝uterii: naszyjników,

wisiorów, kolczyków. Ozdoby te mogà byç okaza∏e.

– Czy bursztyn ma w∏aÊciwoÊci lecznicze?

Tak si´ powszechnie uwa˝a. Bursztyn zawiera kwas bursztynowy – substancj´ leczniczà.

– Gdzie w Polsce mo˝na znaleêç bursztyny?

W najwi´kszych iloÊciach bursztyn wyst´puje na wybrze˝ach Morza Ba∏tyckiego.

– Czy bursztyn p∏ywa czy tonie?

Bursztyn p∏ywa w morskiej wodzie, która jest s∏ona. W ch∏odnych miesiàcach (marzec, li-

stopad) pod wp∏ywem falowania morza unosi si´ z dna, a fale wyrzucajà go na pla˝´.

– Jakie kolory majà bursztyny?

Bursztyn mo˝e mieç ró˝ne barwy: od barwy bia∏ej poprzez wszystkie odcienie ˝ó∏ci i brà-

zów do specyficznej czerwieni. Spotyka si´ równie˝ bursztyn o barwie niebieskawej, zielon-

kawej, a nawet czarnej.

Cz´Êç II: DoÊwiadczenia z wykorzystaniem zgromadzonych okazów bursztynu.

1. Co sprawia, ˝e bursztyn mo˝e przyciàgaç drobinki suchej trawy i skrawki papieru? Kie-

dy bursztyn przyciàga kawa∏eczki papieru? (doÊwiadczenie do przeprowadzenia przez dzie-

ci pod kierunkiem nauczyciela).

Nauczyciel przygotowuje potrzebne pomoce: bursztyn, skrawki papieru, kawa∏ek we∏nia-

nej tkaniny i prosi dzieci o wykonanie poleceƒ:

– Zbli˝cie bursztyn do skrawków papieru i zobaczcie, co si´ dzieje.

– Potrzyjcie bursztyn kawa∏kiem we∏nianej tkaniny (kilka razy) i zbli˝cie do skrawków

papieru.

– Powiedzcie, co si´ sta∏o po potarciu bursztynu we∏nianà tkaninà.

142 Propozycje zaj´ç

kawa∏ki bursztynu
w ró˝nych kolorach,
we∏niana tkanina, rylce
lub pilniczki do paznokci,
metalowy talerzyk

Dzieci wspólnie wyciàgajà wniosek, ˝e bursztyn potarty kawa∏kiem we∏nianej tkaniny

przyciàga skrawki papieru. Nauczyciel wyjaÊnia to zjawisko:

Bry∏ki bursztynu pocierane

we∏nà elektryzujà si´ i przyciàgajà kawa∏eczki papieru.

2. Czy bursztyn si´ pali? (doÊwiadczenie do przeprowadzenia przez nauczyciela)

Nauczyciel spala kawa∏eczek bursztynu. Dzieci obserwujà przebieg doÊwiadczenia, a na-

st´pnie stwierdzajà, ˝e bursztyn pali si´ jasnym p∏omieniem, roztaczajàc przy tym przy-

jemnà ˝ywicznà woƒ.

3. Czy bursztyn jest twardy, czy mi´kki? Czy w bursztynie ∏atwo mo˝na wy˝∏obiç jakiÊ

wzór? (doÊwiadczenie do przeprowadzenia przez dzieci pod kierunkiem nauczyciela).

Dzieci sprawdzajà za pomocà rylca lub pilniczka, czy na powierzchni bursztynu mo˝na coÊ

„narysowaç”. Dochodzà do wniosku, ˝e bursztyn jest dosyç mi´kki. Rylec zostawia na jego

powierzchni jasnà rys´ i drobne okruszki. Nauczyciel dodaje, ˝e bursztyn ∏atwo poddaje si´

obróbce: mo˝liwe jest jego szlifowanie, ci´cie, rzeêbienie.

II. B.

• „Skarby znad morza” – segregowanie zgromadzonych „skarbów” znad morza. Przed zaj´-

ciami nauczyciel prosi rodziców dzieci, by zaopatrzyli kàcik przyrodniczy w nowe ekspona-

ty: muszle, kamyki, bursztyn. Zgromadzony materia∏ przyrodniczy rozk∏ada na plastiko-

wej folii le˝àcej na dywanie. Zadaniem dzieci jest grupowanie przygotowanych rzeczy

wed∏ug okreÊlonych cech. Przyk∏adowe polecenia:

– Nazwijcie przedmioty, które le˝à na dywanie. Podzielcie je na grupy, tak aby w jednej gru-

pie by∏y przedmioty o tej samej nazwie.

– Pogrupujcie te przedmioty wed∏ug koloru.

– Pogrupujcie przedmioty o podobnym ci´˝arze.

– Pogrupujcie przedmioty o podobnym kszta∏cie.

– U∏ó˝cie wszystkie przedmioty od najmniejszego do najwi´kszego.

– U∏ó˝cie wszystkie przedmioty od najwi´kszego do najmniejszego.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Dobieramy do pary” – uk∏adanie kartoników z „Wycinanek-sk∏adanek”, dobieranie do pary

obrazka i pasujàcego do niego napisu. Nauczyciel uk∏ada porozcinane kartoniki na pod∏odze.

Prosi dzieci, aby powiedzia∏y, co przedstawiajà obrazki. Potem czyta napisy na kartonikach.

Zadaniem dzieci jest ∏àczenie w pary obrazków i pasujàcych do nich napisów. Kartoniki mo˝-

na dobieraç w pary tak˝e wed∏ug zasad Memo.

143

Propozycje zaj´ç

muszle, kamyki, bursztyn

cz. 2,

s. 57–60

188. OpowieÊci muszli

Zapis w dzienniku:

I. „WyÊcig ∏odzi pirackich” – zabawa ruchowa. „Wakacje przedszkolaków” – utrwalenie piosenki.

II. A. „Muszla” – wys∏uchanie opowiadania J.A. Hockuby, uk∏adanie historyjki obrazkowej.

„Skarby znad morza” – zorganizowanie wystawy muszli, wskazywanie ró˝nic i podobieƒstw

w ich wyglàdzie, okreÊlenie dêwi´ków wydawanych przez muszle. „Skàd si´ wzi´∏y musz-

le?” – burza mózgów, samodzielne wyciàganie wniosków, odwo∏ywanie si´ do w∏asnych do-

Êwiadczeƒ.

II. B. „WyÊcigi rz´dów” – çwiczenia gimnastyczne z elementami odbiç, rzutu i chwytu pi∏ki.

III. „Gipsowe muszelki” – odlewanie z gipsu muszli ró˝nej wielkoÊci, ozdabianie ich za pomo-

cà farb, porównywanie liczebnoÊci zbiorów. „Na pla˝y” – zagadki dêwi´kowe.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• wspó∏dzia∏am z kolegami podczas zabawy,

• Êpiewam piosenk´ w grupie,

• wykonuj´ akompaniament do piosenki na instrumentach perkusyjnych,

• s∏ucham uwa˝nie opowiadania,

• opisuj´ wyglàd ró˝nych muszli, wskazuj´ podobieƒstwa i ró˝nice,

• snuj´ przypuszczenia na temat pojawienia si´ muszli,

• poruszam si´ szybko i zwinnie,

• sprawnie çwicz´ z przyrzàdem,

• wykonuj´ gipsowe muszelki i ozdabiam je wed∏ug w∏asnego pomys∏u,

• przeliczam elementy zbioru,

• rozpoznaj´ i nazywam odg∏osy odtwarzane z p∏yty.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „WyÊcig ∏odzi pirackich” – zabawa ruchowa. Dzieci dobierajà si´ trójkami. Ka˝da trójka

otrzymuje obr´cz. Jedno dziecko staje wewnàtrz obr´czy, a dwoje pozosta∏ych na zewnàtrz.

Wszystkie dzieci trzymajà obr´cz na wysokoÊci bioder. Trójki bioràce udzia∏ w wyÊcigu sta-

jà na jednej linii w szeregu. Na sygna∏ biegnà do wyznaczonego miejsca i z powrotem. Wy-

grywa trójka, która pierwsza wykona zadanie.

• „Wakacje przedszkolaków” – utrwalenie piosenki. Nauczyciel powtarza z dzieçmi s∏owa

piosenki. Po wys∏uchaniu nagrania utworu w wersji wokalnej dzieci Êpiewajà piosenk´

z podk∏adem muzycznym.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Muszla” – wys∏uchanie opowiadania J.A. Hockuby, uk∏adanie historyjki obrazkowej. Na-

uczyciel przygotowuje kartki z nast´pujàcymi rysunkami: pó∏ka z le˝àcà na niej muszelkà,

morskie dno z kolorowymi ˝yjàtkami, wzburzone morze, pla˝a, s∏oƒce, gwiaêdzista noc,

cz∏owiek podnoszàcy muszl´. Informuje dzieci, ˝e przeczyta im opowiadanie, a ich zada-

niem jest pouk∏adanie rysunków w takiej kolejnoÊci, aby utworzy∏y historyjk´ obrazkowà.

Nast´pnie nauczyciel czyta tekst, robiàc d∏u˝sze pauzy. W ten sposób daje dzieciom czas na

zastanowienie si´ i wybranie odpowiedniego rysunku. Podczas s∏uchania opowiadania na

dywanie powinna powstawaç historyjka obrazkowa.

144 Propozycje zaj´ç

obr´cze

J.A. Hockuba „Muszla”
[w:] T. Dziurzyƒska,
H. Ratyƒska, E. Stójowa
„Na s∏oneczne
i deszczowe dni”, WSiP,
Warszawa 1998, s. 86

kartki z rysunkami
przedstawiajàcymi treÊç
opowiadania

– „Wakacje przedszkolaków”
(nr 41-42)

Muszla

– Skàd si´ wzi´∏aÊ? – zapyta∏o ma∏à, kremowà muszelk´ okràg∏e pude∏ko, które dzieli-

∏o z nià miejsce na pó∏ce.

– KiedyÊ mieszka∏am w domu z szarego piasku – odpowiedzia∏a muszelka. – Ca∏a by-

∏am zanurzona w wodzie, w której porusza∏y si´ dziwne, kolorowe istoty. Wyglàda∏y zupe∏-

nie inaczej ni˝ my, muszle. Zawsze chcia∏am wiedzieç, gdzie odp∏ywajà. Ale nie mog∏am ru-

szyç si´ z miejsca. A˝ któregoÊ dnia woda wokó∏ mnie zacz´∏a si´ ko∏ysaç i jakaÊ si∏a

podnios∏a mnie w gór´.

– Och, wyobra˝am sobie, jak bardzo si´ ba∏aÊ! – wtràci∏o si´ pude∏ko.

– Ba∏am si´, ale by∏am bardzo ciekawa, co b´dzie dalej – powiedzia∏a muszla.

– I co by∏o dalej? – niecierpliwi∏ si´ jej s∏uchacz.

– Szumiàca, ciemna woda unosi∏a mnie w gór´ – ciàgn´∏a swojà opowieÊç muszla.

– Trwa∏o to bardzo d∏ugo.

– Jak dobrze, ˝e mnie tam nie by∏o. Przemók∏bym do suchej drzazgi! – wtràci∏o pude∏ko.

– W koƒcu znalaz∏am si´ w dziwnym miejscu. By∏ piasek, ale nie by∏am zanurzona ju˝

w wodzie. By∏o bardzo jasno. Ta jasnoÊç sp∏ywa∏a z góry, chyba z wn´trza wielkiej, ˝ó∏tej kuli.

– Wiem, wiem, to pewnie by∏a taka du˝a lampa, jak ta, która wisi w naszym pokoju

– ucieszy∏ si´ z odkrycia jej towarzysz.

– Mo˝liwe – zgodzi∏a si´ muszla i opowiada∏a dalej. – Le˝a∏am d∏ugo na piasku nieru-

chomo, a˝ zrobi∏o si´ zupe∏nie ciemno. Wtedy pojawi∏y si´ w górze kolorowe, b∏yszczàce

punkty. To by∏o bardzo pi´kne. Wpatrywa∏am si´ w nie bardzo d∏ugo, a˝ do chwili, gdy znik-

n´∏y i znowu zrobi∏o si´ jasno. Wtedy pojawi∏a si´ dziwna istota, której nigdy nie widzia-

∏am wczeÊniej, podnios∏a mnie i przynios∏a tutaj – zakoƒczy∏a swojà opowieÊç muszla.

– Czasami z twojego wn´trza wydobywa si´ dziwny szum. Podoba mi si´, ale robi mi si´

smutno, gdy go s∏ucham.

– Bo ja wtedy p∏acz´.

– Dlaczego?

– Nie wiem.

Jadwiga Aleksandra Hockuba

Po zaprezentowaniu opowiadania nauczyciel rozpoczyna rozmow´ dotyczàcà treÊci utworu.

Zadaje dzieciom pytanie:

W jaki sposób muszelka znalaz∏a si´ na pó∏ce? Ch´tne dzieci opowia-

dajà o przygodzie muszelki, korzystajàc z u∏o˝onej historyjki obrazkowej. Ka˝de dziecko stara

si´ wzbogaciç swoje opowiadanie, dodajàc szczegó∏y, których nie uwzgl´dni∏ jego poprzednik.

• „Skarby znad morza” – zorganizowanie wystawy muszli, odnajdywanie ró˝nic i podo-

bieƒstw w ich wyglàdzie, okreÊlenie dêwi´ków wydawanych przez muszle. Nauczyciel gro-

madzi dzieci wokó∏ sto∏u, na którym sà pouk∏adane muszle ró˝niàce si´ kszta∏tem, kolorem

i wielkoÊcià. Bierze do r´ki dwie muszle o innym kszta∏cie i opowiada ciekawostki dotyczà-

ce ich budowy. W dalszym ciàgu zaj´ç pokazuje dzieciom ró˝ne okazy muszli, pozwala je

obejrzeç, pos∏uchaç ich szumu, zadaje pytania i uzupe∏nia lub koryguje odpowiedzi dzieci.

– Co to jest muszla?

Muszla to wapienny szkielet zewn´trzny Êlimaków i ma∏˝y.

– Czym si´ ró˝nià muszle?

Muszle ró˝nià si´ kszta∏tem, wielkoÊcià i kolorem. Muszle Êlimaków sà jednocz´Êciowe, zwykle

spiralnie skr´cone, muszle ma∏˝y zaÊ sk∏adajà si´ z dwóch po∏ówek po∏àczonych wiàzad∏em.

– Kto schowa∏ morze w muszelce?

Nauczyciel prosi dzieci, by przy∏o˝y∏y muszle do ucha i pyta:

Jak myÊlicie, co tak szumi? Na

chwil´ w∏àcza muzyk´ relaksacyjnà z szumem morza. Dzieci odpowiadajà, ˝e tak szumi morze.

• „Skàd si´ wzi´∏y muszle?” – burza mózgów, swobodne wypowiedzi dzieci, samodzielne

wyciàganie wniosków.

145

Propozycje zaj´ç

ró˝ne okazy muszli

– Muzyka relaksacyjna
„Zabawa na pla˝y”
(nr 26)

II. B.

• „WyÊcigi rz´dów” – çwiczenia gimnastyczne z elementami odbiç, rzutu i chwytu pi∏ki.

Dwie lub trzy dru˝yny ustawiajà si´ w rz´dach za linià startu.

1. Le˝enie ty∏em. Na sygna∏ pierwsze dziecko z ka˝dego rz´du wstaje, biegnie do pi∏ki le-

˝àcej przed nim, trzy razy podrzuca jà nad g∏owà i powraca biegiem na koniec rz´du.

2. Siad prosty. Na sygna∏ pierwsze dziecko wstaje i poruszajàc si´ krokiem dostawnym,

z pi∏kà trzymanà przed sobà w wyciàgni´tych r´kach, dobiega do krà˝ka, zostawia pi∏k´

i wraca biegiem na koniec rz´du. Wtedy nast´pne dziecko biegnie do pi∏ki, wraca z pi∏kà

trzymanà przed sobà w wyciàgni´tych r´kach i przekazuje jà kolejnemu dziecku.

3. Le˝enie przodem. Jedno dziecko stoi przed swoim rz´dem w odleg∏oÊci 2 m z pi∏kà w r´-

kach. Dzieci kolejno startujà, dobiegajà do szarfy roz∏o˝onej na pod∏odze, ∏apià pi∏k´ rzu-

conà przez koleg´ czy kole˝ank´, biegnà na koniec rz´du i siadajà. Konkurencja jest skoƒ-

czona, kiedy wszystkie dzieci usiàdà w rz´dach ze skrzy˝owanymi nogami.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Gipsowe muszelki” – odlewanie z gipsu muszli ró˝nej wielkoÊci, ozdabianie ich za pomo-

cà farb, porównywanie liczebnoÊci zbiorów. Nauczyciel przygotowuje mas´ gipsowà i fo-

remki w kszta∏cie muszli. Ka˝de dziecko robi odlew, który po zaschni´ciu gipsu maluje far-

bami wed∏ug w∏asnego pomys∏u. Wszystkie gotowe muszelki zostajà pogrupowane w zbiory

wed∏ug kolorów i przeliczone. Podczas przeliczania zbiorów dzieci majà mo˝liwoÊç utrwa-

lenia liczebników g∏ównych i porzàdkowych w zakresie dziesi´ciu.

• „Na pla˝y” – zagadki dêwi´kowe. Dzieci s∏uchajà nagrania, a nast´pnie mówià, o czym opo-

wiada muzyka, np.

Dzieci bawià si´ na pla˝y. Po chwili s∏ychaç, jak ktoÊ wchodzi do wody.

S∏ychaç te˝ odg∏osy skoków do wody. GdzieÊ obok przep∏ywa motorówka. Po kolejnym od-

tworzeniu nagrania nauczyciel pyta dzieci:

Jakie odg∏osy s∏yszymy najcz´Êciej, gdy sp´dza-

my wakacje nad morzem? W co si´ mo˝na bawiç nad wodà?

189. Ws∏uchaj si´ w leÊnà cisz´

Zapis w dzienniku:

I. „Wiatr i liÊcie” – zabawa ruchowa.

II. A. „Ile g∏osów w lesie” – wys∏uchanie wiersza W. Badalskiej, rozmowa na temat w∏aÊciwe-

go zachowania si´ w lesie. „Co nam daje las?” – wskazywanie jadalnych darów lasu.

II. B. „LeÊne ludki” – çwiczenia gimnastyczne z woreczkami.

III. „Dzieci na wakacjach” – praca z „Kajecikiem”: wys∏uchanie czytanych przez nauczyciela

wypowiedzi dzieci o wakacjach, przyklejenie pod ka˝dym zdj´ciem naklejki z w∏aÊciwym imie-

niem dziecka. „Weso∏e stacyjki” – zabawa muzyczno-ruchowa.

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• reaguj´ szybko na umówiony sygna∏ podczas zabawy,

• s∏ucham uwa˝nie wiersza,

• podaj´ przyk∏ady odg∏osów, jakie mo˝na us∏yszeç w lesie,

• wiem, jak nale˝y si´ zachowywaç w lesie,

• poznaj´ grzyby i owoce leÊne, które mo˝na zbieraç i których nie wolno,

146 Propozycje zaj´ç

pi∏ki, krà˝ki, szarfy

gips, foremki w kszta∏cie
muszli, farby, p´dzelki

– Muzyka relaksacyjna
„Zabawa na pla˝y”
(nr 26)

• wskazuj´ dary lasu b´dàce przysmakiem leÊnych zwierzàt,

• rozwijam sprawnoÊç fizycznà,

• doskonal´ poczucie równowagi,

• rozpoznaj´ i nazywam region Polski na podstawie ilustracji,

• s∏ucham ze zrozumieniem tekstu czytanego przez nauczyciela,

• poruszam si´ zgodnie z tempem muzyki.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Wiatr i liÊcie” – zabawa ruchowa. Nauczyciel wybiera dziecko, które b´dzie wiatrem,

i wr´cza mu p´k wstà˝ek. Pozosta∏e dzieci b´dà liÊçmi. Kiedy s∏ychaç szum „wiatru” (dziec-

ko wybrane do tej roli biega, machajàc wstà˝kami), „liÊcie” wirujà – dzieci biegajà po ca∏ej

sali. Gdy „wiatr” ucichnie (dziecko ze wstà˝kami zatrzymuje si´), „liÊcie” zastygajà w bez-

ruchu. Na znak zbli˝ajàcej si´ burzy (kilkakrotne uderzenie w b´benek) „wiatr zmiata

liÊcie” – dzieci biegnà szybko pod Êcian´.

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Ile g∏osów w lesie” – wys∏uchanie wiersza W. Badalskiej, czytanego przez nauczyciela,

wypowiedzi na temat zachowania si´ w lesie.

Ile g∏osów w lesie

Gdy si´ ws∏uchasz w leÊnà cisz´,

tysiàc g∏osów mo˝esz s∏yszeç:

Êpiewa wilga, komar bzyka,

Êwierszczowa gra muzyka,

strumieƒ nuci swà piosenk´,

z∏ota pszczo∏a leci z brz´kiem,

szumià drzewa, dzi´cio∏ stuka,

kuku∏eczka w gàszczu kuka.

Bàk kosmaty huczy basem,

ma∏a ˝abka skrzeknie czasem,

stuk! – o ziemi´ szyszka stuknie,

trzaÊnie g∏oÊno ga∏àê sucha…

Tysiàc g∏osów w lesie s∏yszy,

kto uwa˝nie umie s∏uchaç.

Wiera Badalska

Po zaprezentowaniu wiersza nauczyciel pyta dzieci, czy zapami´ta∏y, jakie odg∏osy s∏y-

chaç w lesie. JeÊli dzieci nie zapami´ta∏y nazw ptaków i owadów, wypowiada pojedyncze

s∏owa, np.

wilga…, a dzieci dopowiadajà: Êpiewa; bzyka…, a dzieci dopowiadajà: komar.

Nast´pnie nauczyciel zach´ca dzieci do wypowiedzi na temat w∏aÊciwego zachowania si´

w lesie.

• „Co nam daje las?”– wskazywanie jadalnych darów lasu. Przed rozpocz´ciem zaj´ç na-

uczyciel gromadzi na stoliku naturalne eksponaty: szyszki, kasztany, ˝o∏´dzie, orzechy, ja-

gody, borówki (mogà byç w s∏oiczku, jako konfitura, ale wówczas nale˝y pokazaç dzieciom

rysunek roÊliny), igliwie, ga∏àzki. Rozk∏ada te˝ obrazki przedstawiajàce grzyby jadalne

i muchomora. Nast´pnie prosi dzieci, aby podzieli∏y zgromadzone przedmioty na dwie

grupy – na jadalne dary lasu i te, których si´ nie je. Ka˝dy wybór powinien byç przez dzie-

ci uzasadniony. Przy okazji tej zabawy nauczyciel mo˝e zadaç pytania:

Które z tych darów

sà smako∏ykiem zwierzàt? Jakie przetwory mo˝na zrobiç z leÊnych owoców?

147

Propozycje zaj´ç

na podstawie: K. Wlaênik,
„Wychowanie fizyczne
w przedszkolu. Przewodnik
metodyczny dla
nauczyciela”, Wydawnictwo
JUKA, Warszawa 1999, s. 56

p´k wstà˝ek, b´benek

W. Badalska „Ile g∏osów
w lesie” [w:]
T. Dziurzyƒska,
H. Ratyƒska, E. Stójowa,
„Na s∏oneczne
i deszczowe dni”, WSiP,
Warszawa 1998, s. 52

igliwie, ga∏àzki, szyszki,
kasztany, ˝o∏´dzie,
orzechy, zdj´cia lub
rysunki przedstawiajàce
grzyby jadalne i trujàce,
jagody, borówki

II. B.

• „LeÊne ludki” – çwiczenia gimnastyczne z woreczkami.

1. Marsz z woreczkiem na g∏owie: wspi´cie na palce – wdech, opad na pi´ty, ramiona

wzd∏u˝ cia∏a – wydech.

2. Marsz z woreczkiem na g∏owie, r´ce na biodrach – zrzucenie woreczka przez sk∏on g∏o-

wy do przodu.

3. Le˝enie ty∏em, woreczek mi´dzy stopami, nogi wyprostowane le˝à na pod∏odze. Na sygna∏ (np.

klaÊni´cie) dzieci podnoszà nogi z woreczkiem, wykonujà zamach i rzucajà woreczek za g∏ow´.

4. Siad prosty. Dzieci chwytajà woreczek palcami prawej stopy i przenoszà go z prawej na

lewà stron´ i z lewej na prawà.

5. Marsz z woreczkiem na g∏owie. Dzieci kolejno podchodzà do pojemnika i zrzucajà do

niego woreczek.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Dzieci na wakacjach” – praca z „Kajecikiem”: wys∏uchanie czytanych przez nauczyciela

wypowiedzi dzieci o wakacjach, przyklejenie pod ka˝dym zdj´ciem naklejki z w∏aÊciwym

imieniem dziecka. Polecenia:

– Znajdê naklejki z imionami dzieci. Pos∏uchaj, co dzieci mówià o swoich wakacyjnych wy-

jazdach. Przyklej ka˝dà naklejk´ z imieniem pod w∏aÊciwym zdj´ciem.

– Pos∏uchaj, co mówi Ala. Poka˝ jej zdj´cie. Przyklej naklejk´ z jej imieniem pod tym zdj´ciem.

– Pos∏uchaj, o czym opowiada Janek. Poka˝ jego zdj´cie. Przyklej naklejk´ z jego imieniem

pod tym zdj´ciem.

– Dokàd pojecha∏a na wakacje Ola? Pos∏uchaj, co powiedzia∏a. Poka˝ jej zdj´cie. Przyklej

naklejk´ z jej imieniem pod tym zdj´ciem.

– Pos∏uchaj ostatniej wypowiedzi. Kto tak powiedzia∏? Przyklej naklejk´ z imieniem dziec-

ka pod jego zdj´ciem.

– Powiedz, dokàd chcesz pojechaç na wakacje i co chcesz tam robiç.

• „Weso∏e stacyjki” – zabawa muzyczno-ruchowa. Dzieci (wagoniki) stojà jedno za drugim,

tworzàc pociàg. Kiedy us∏yszà dêwi´ki melodii granej przez nauczyciela, poruszajà si´ po

sali w ró˝nych kierunkach. Podczas pauzy w muzyce „pociàg” zatrzymuje si´. Gdy nauczy-

ciel wymienia nazw´ stacji, wówczas „wagoniki” roz∏àczajà si´ i dzieci wykonujà ruchy,

które sugeruje nazwa stacji, np. Stacja Zajàczkowo – dzieci kicajà jak zajàce, Stacja Ptasz-

niki – dzieci naÊladujà lot ptaków.

190. Szmaragdowe Morskie Oko

Zapis w dzienniku:

I. „Przeglàdam si´ w tafli wody” – zabawa ruchowo-naÊladowcza. åwiczenia grafomotoryczne:

kreÊlenie szlaczków literopodobnych.

II. A. „Legenda o Morskim Oku” – wys∏uchanie legendy H. Zdzitowieckiej, omówienie treÊci

utworu. Odszukanie Tatr na mapie Polski, wyodr´bnienie elementów realistycznych i fanta-

stycznych w tekÊcie legendy.

II. B. „Jaka to melodia?” – zabawa muzyczna, rozpoznawanie piosenek po us∏yszeniu ich fragmentów.

III. „Po˝egnanie” – wys∏uchanie wiersza N. Usenko z „Ksià˝ki”, rozmowa dotyczàca treÊci

utworu.

148 Propozycje zaj´ç

woreczki, pojemnik

cz. 2,

s. 62–63

dzwonki

Przewidywane osiàgni´cia – co poznaj´, co umiem, co czuj´:

• naÊladuj´ wiernie ruchy partnera,

• kreÊl´ szlaczki po Êladzie,

• s∏ucham uwa˝nie legendy czytanej przez nauczyciela,

• wykonuj´ rysunek pasujàcy do treÊci wybranego fragmentu legendy,

• utrwalam znaczenie kolorów i symboli na mapie,

• potrafi´ powiedzieç, które wydarzenia opisane w legendzie mog∏y byç prawdziwe, a które

zosta∏y wymyÊlone,

• pami´tam poznane wczeÊniej piosenki, potrafi´ je zaÊpiewaç,

• s∏ucham z uwagà wiersza,

• odpowiadam na pytania dotyczàce treÊci wys∏uchanego utworu,

• dziel´ si´ wspomnieniami z pobytu w przedszkolu.

Przebieg dnia:

I. Zaj´cia poranne

• „Przeglàdam si´ w tafli wody” – zabawa ruchowo-naÊladowcza. Dwoje dzieci staje naprze-

ciwko siebie. Jedno wykonuje ruchy imitujàce dowolnà czynnoÊç, drugie stara si´ je dok∏ad-

nie naÊladowaç, jakby by∏o jego lustrzanym odbiciem. (Dziecko naÊladujàce ruchy partne-

ra powinno wykonywaç ka˝dy ruch innà r´kà i nogà).

• åwiczenia grafomotoryczne – kreÊlenie szlaczków literopodobnych. Nauczyciel rozdaje

dzieciom przygotowane wczeÊniej kartki formatu A4 ze szlaczkami. Nast´pnie pokazu-

je prawid∏owy kierunek kreÊlenia szlaczka. Dzieci powtarzajà jego ruchy, kreÊlàc szla-

czek palcem w powietrzu, potem palcem po Êladzie na kartce, a dopiero na koniec o∏ów-

kiem. Podczas wykonywania çwiczenia przez dzieci nauczyciel zwraca szczególnà uwag´

na prawid∏owe trzymanie o∏ówka i w∏aÊciwà postaw´ (proste plecy, g∏owa uniesiona nad

sto∏em).

II. A. Zaj´cia g∏ówne

• „Legenda o Morskim Oku” – wys∏uchanie legendy H. Zdzitowieckiej, omówienie treÊci

utworu.

Legenda o Morskim Oku

(wersja skrócona)

Dawno, dawno temu za siedmioma górami, za siedmioma rzekami ˝y∏ ˝eglarz, który

wszystkie morza i oceany przep∏ynà∏ w poszukiwaniu skarbu i bogactwa. A skarb ten po-

trzebny mu by∏, aby pomóc rodzicom.

Wreszcie po wielu, wielu latach znalaz∏ go – zebra∏ pe∏nà z∏ota i klejnotów szkatu∏´.

A kiedy tak p∏ynà∏ i ju˝ zbli˝a∏ si´ do wybrze˝a, nagle wybuch∏a burza straszliwa.

Nie min´∏o wiele czasu, a okr´t strzaskany powoli zanurzy∏ si´ w wodzie. Szkatu∏ka pe∏-

na z∏ota znikn´∏a w g∏´binie. Tylko sam ˝eglarz, uczepiony z∏amanego masztu, ocala∏.

Na nic zda∏y si´ jego trudy… Nie ma po co wracaç w rodzinne strony…

Ze ÊciÊni´tym sercem poszed∏ ˝eglarz prosto przed siebie. Szed∏, a˝ zagrodzi∏y mu drog´

góry si´gajàce nieba. Poczà∏ si´ na nie wspinaç, a˝ stanà∏ wreszcie na prze∏´czy, z której wi-

dok by∏ na jezioro ze wszystkich stron ska∏ami otoczone, w blasku s∏onecznym mieniàce si´

barwami szmaragdowymi, niczym morskie fale.

A w∏aÊnie opodal na zielonej hali pas∏ m∏ody juhas stado owiec.

– Co to za jezioro? – spyta∏ go ˝eglarz.

– Morskie Oko.

– Morskie Oko…?

149

Propozycje zaj´ç

kartki ze szlaczkami
literopodobnymi, o∏ówki

H. Zdzitowiecka,
„Legenda o Morskim
Oku” [w:] T. Dziurzyƒska,
H. Ratyƒska, E. Stójowa,
„Na s∏oneczne
i deszczowe dni”, WSiP,
Warszawa 1998,
s. 116–117

kartki z bloku
rysunkowego, kredki

Zatrzàs∏ si´ na t´ nazw´ ˝eglarz, bo mu skarb utracony przypomina∏a i coÊ go ciàgn´∏o

do tej wody tajemniczej.

– Chcia∏bym zejÊç na brzeg – powiedzia∏, spoglàdajàc na ska∏y urwiska pod stopami.

– A czemu by nie? Przed zachodem sprowadz´ owce na dó∏, to ze mnà pójdziecie

– zach´ca∏ juhas. – Samemu to wam niebezpiecznie, bo drogi nie znacie.

– Dobrze, poczekam – zgodzi∏ si´ ˝eglarz.

Kiedy s∏oƒce chyli∏o si´ ju˝ ku zachodowi, ˝eglarz z juhasem znaleêli si´ na dole. Siedli

na tratw´, by si´ przeprawiç na drugi brzeg. W∏aÊnie dop∏ywali do Êrodka jeziora, gdy spo-

kojne dotàd fale wzburzy∏y si´, choç wiatru nie by∏o.

– Pewnie tam, na morzu, burza byç musi ogromna – powiedzia∏ juhas, rozglàdajàc si´

niespokojnie. – Bo to wiecie, panie, powiadajà, ˝e si´ to nasze Morskie Oko pod ziemià

z morzem ∏àczy i nieraz nocà woda w nim przybiera i na brzeg resztki zatopionych okr´tów

wyrzuca.

˚eglarz pochyli∏ si´ nad wodà. CoÊ b∏ysn´∏o nade dnem… JakaÊ ryba nieryba dziwne-

go kszta∏tu… W chwil´ potem spieniona fala przewali∏a si´ przez tratw´, zostawiajàc u stóp

zatrwo˝onego w´drowca srebrnà, misternie wykutà szkatu∏´, jego skarb, zatopiony przed

wielu, wielu dniami w morskiej g∏´binie…

Hanna Zdzitowiecka

Czytajàc legend´, nauczyciel robi pauzy i prosi, by wskazane dzieci zrobi∏y rysunki ilustru-

jàce przeczytany fragment. Na rysunkach powinny si´ znaleêç: ˝eglarz, okr´t, morze, szka-

tu∏ka ze skarbami, burza na morzu, okr´t tonàcy w morzu, juhas, owce pasàce si´ na hali,

jezioro otoczone górami, spieniona fala, szkatu∏ka le˝àca na tratwie. Zadaniem dzieci jest

dok∏adne zapami´tanie fragmentu, który by∏ przez nie ilustrowany. Po ukoƒczeniu rysun-

ków dzieci opowiadajà treÊç przydzielonych im fragmentów legendy. Nauczyciel wskazuje

kolejnych narratorów. W ten sposób dzieci samodzielnie opowiedzà legend´.

• Odszukanie Tatr na mapie Polski, wyodr´bnienie faktów i elementów fantazji w tekÊcie

wys∏uchanej legendy. Nauczyciel wyjaÊnia dzieciom, ˝e Morskie Oko to jezioro po∏o˝one

w Tatrach. Pokazuje Tatry na mapie Polski. Nast´pnie jeszcze raz czyta dzieciom legend´

i prosi, by wskaza∏y te wydarzenia, które wed∏ug nich mog∏y wydarzyç si´ naprawd´, oraz

te, które zosta∏y wymyÊlone. Pokazujàc na mapie Polski góry i morze, zadaje pytanie:

Czy

jest to mo˝liwe, by szkatu∏ka ze z∏otem sama odby∏a tak d∏ugà podró˝ pod ziemià?

II. B.

• „Jaka to melodia?” – zabawa muzyczna, rozpoznawanie piosenek po wys∏uchaniu krótkich

fragmentów. Nauczyciel wyjaÊnia, jakie regu∏y b´dà obowiàzywa∏y podczas zabawy. Wybie-

ra troje ch´tnych dzieci do pierwszej rundy. Ka˝de dziecko wys∏ucha trzech melodii. Dzie-

ci mogà sobie wybraç z grupy dwóch pomocników, w ten sposób o zwyci´stwo b´dà si´ ubie-

gaç trzy dru˝yny trzyosobowe. Za ka˝dy odgadni´ty tytu∏ piosenki dru˝yna otrzymuje

jeden punkt. Do drugiej rundy przechodzà tylko dwie dru˝yny. JeÊli nie uda si´ wy∏oniç

zwyci´zców, odbywa si´ dogrywka mi´dzy dru˝ynami – ka˝da dru˝yna s∏ucha melodii; jeÊli

nie odgadnie tytu∏u piosenki, odpada z gry. W drugiej rundzie dzieci losujà tytu∏y piosenek

i muszà je zaÊpiewaç. Dla zwyci´skiej dru˝yny nagrodà jest s∏odka niespodzianka.

III. Zaj´cia popo∏udniowe

• „Po˝egnanie” – wys∏uchanie wiersza N. Usenko z „Ksià˝ki”. Nauczyciel czyta dzieciom

wiersz, a nast´pnie zach´ca do udzielenia odpowiedzi na pytania:

– Dlaczego w przedszkolu zrobi∏o si´ cicho?

– Czego Kajtek nauczy∏ si´ w przedszkolu? Czego przesta∏ si´ baç?

– Co w naszym przedszkolu zmieni∏o si´ w ciàgu tego roku?

150 Propozycje zaj´ç

cukierki

mapa fizyczna Polski

s. 114

– Co zmieni∏o si´ w naszej sali?

– Czego w tym roku nauczyliÊcie si´ w przedszkolu?

– Jakie macie wspomnienia? Czy pami´tacie jakieÊ wspólne zabawy i uroczystoÊci?

– Co takiego wydarzy∏o si´ w przedszkolu, o czym chcielibyÊcie opowiedzieç swoim kolegom?

Nast´pnie nauczyciel prosi dzieci o dokoƒczenie zdaƒ:

Dobrze by∏o byç pi´ciolatkiem, bo…

W tym roku najbardziej podoba∏o mi si´…

Zadanie, które najbardziej lubi´…

Byç dy˝urnym to znaczy…

Zabawa, którà pozna∏em w przedszkolu…

Wycieczka, o której nie zapomn´…

Lubi´ swoje przedszkole…

Dzieci mogà te˝ obejrzeç zdj´cia z kroniki przedszkolnej i podsumowaç w ten sposób

miniony rok w przedszkolu.

Propozycje zaj´ç do tematów 186–190 opracowa∏a Marta Ko∏akowska

151

Propozycje zaj´ç

159

Piosenki

Dzieci Êwiata

muzyka Jan Kasprzyk

Weso∏o

s∏owa Józef Soliƒski

1. Pi∏ka, klocki i skakanka to zabawy wszystkich dzieci

od bieguna do bieguna, s∏owem, na calutkim Êwiecie. / bis

2. Choç ró˝nymi j´zykami co dzieƒ z mamà rozmawiajà,

do przygody, psot, figielków jednakowy zapa∏ majà. / bis

3. Wszystkie te˝ kochajà bajki, znajà wró˝ki i zakl´cia.

Wieczorami lubià s∏uchaç baÊni o pa∏acu ksi´cia. / bis

4. W Tokio, ¸odzi i Londynie swoje Êwi´to dzieci majà;

kartk´ z dniem pierwszego czerwca w kalendarzu dobrze znajà! / bis

160 Piosenki

Nasza Wis∏a

muzyka Franciszka Leszczyƒska

Umiarkowanie

s∏owa Barbara Lewandowska

161

Piosenki

1. Wytrys∏a Wis∏a z gór,

chcia∏ jà zatrzymaç bór.
Szumia∏y jej drzewa
i ptak dla niej Êpiewa∏,
lecz zostawi∏a bór.

Ref.: P∏ynie Wis∏a, nasza Wis∏a,

najpi´kniejsza z polskich rzek.
Chce zatrzymaç Wis∏´ wioska,
wysz∏a na wiÊlany brzeg.

2. Lecz Wis∏a dalej mknie,

bo Polsk´ zwiedziç chce.
Uros∏a po drodze,
ju˝ statki i ∏odzie
na falach huÊtaç chce.

Ref.: P∏ynie Wis∏a, nasza Wis∏a,

najpi´kniejsza z polskich rzek.
Chce zatrzymaç Wis∏´ Kraków,
wyszed∏ na wiÊlany brzeg.

3. Lecz Wis∏a dalej mknie,

znów mija miasta, wsie.
Jest bardzo ciekawa,
jak roÊnie Warszawa,
Warszaw´ witaç chce.

Ref.: P∏ynie Wis∏a, nasza Wis∏a,

najpi´kniejsza z polskich rzek.
Chce zatrzymaç jà Warszawa,
wysz∏a na wiÊlany brzeg.

4. Lecz Wis∏a dalej mknie,

znów mija miasta, wsie.
Weso∏a, szcz´Êliwa,
do Gdaƒska podp∏ywa
i morze spotkaç chce.

Ref.: P∏ynie Wis∏a, nasza Wis∏a,

najpi´kniejsza z polskich rzek.
Nic jej w drodze nie zatrzyma,
bo ju˝ widaç morski brzeg.

bis

162 Piosenki

D˝ungla

muzyka Krzysztof Heering

˚ywo

s∏owa Józef Soliƒski

1. Gdzie sà liany, drzewa, trzcina, tam przeró˝na jest zwierzyna.

Ona skacze, pe∏za, wyje: oto d˝ungla, która ˝yje!
Zanim zacznie si´ ulewa, pani ma∏pa z∏azi z drzewa.
Szybko si´ przed deszczem chroni: liÊç-parasol trzyma w d∏oni.

2. Skaczà, Êmiejà si´ papugi, ˝e wà˝, chocia˝ taki d∏ugi,

nagle czegoÊ si´ przestraszy∏: wi∏ si´, pe∏za∏ i gdzieÊ zaszy∏.
Kiedy s∏oƒ powala drzewo, macha tràbà w prawo, w lewo.
Tygrys wtedy przed nim zmyka i w zaroÊlach g´stych znika.

Gdzie sà liany, drzewa, trzcina, tam przeró˝na jest zwierzyna.
Ona skacze, pe∏za, wyje: oto d˝ungla, która ˝yje!

163

Piosenki

Wakacje przedszkolaków

muzyka Edward Sielicki

Z o˝ywieniem

s∏owa Józef Soliƒski

1. Zosia wyje˝d˝a dziÊ z rodzicami,

z piasku zbuduje zamek z wie˝ami.
Pozbiera bursztyn, muszle, kamyki
i b´dzie s∏uchaç morza muzyki.

Ref.: A kto zostanie na wsi lub w mieÊcie,

temu pomys∏ów podsun´ dwieÊcie.
Mo˝e na przyk∏ad podglàdaç mrówk´,
pasikonika czy bo˝à krówk´.

2. Kuba w´druje z tatà hen, w góry,

chce byç wysoko jak bia∏e chmury.
Zacznà w´drówk´ od ma∏ej górki,
gdzie pod kamieniem ˝yjà jaszczurki.

Ref.: A kto zostanie na wsi lub w mieÊcie,

temu pomys∏ów podsun´ dwieÊcie.
Mo˝e na przyk∏ad uczyç si´ p∏ywaç,
nurkowaç, skakaç, owoce zrywaç.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Propozycje zajęć dla klas pierwszych
propozycje zajec maj(1)
SPOTKANIA Z DZIECMI NADPOBUDLIWYMI[1], Propozycje zajęc z dziecmi nadpobudli wymi
Propozycja zajęć wprowadzających pojęcie z zakresu
propozycje zajęć rew wych dla dzieci z głęboką niepełnosprawnością
Entliczek Pentliczek Propozycje zajec Luty Marzec Kwiecien
NASI SKRZYDLACI SASIEDZI propozycje zajęc w terenie
4996 , Propozycja zajęć z lekturą „Słoń Trąbalski”
propozycja zajęć muzycznych
Bajka o jesiennym szalu i propozycje zajęć
PROGRAM NAUCZANIA I PROPOZYCJE ZAJĘĆ?KULTATYWNYCH W GIMNAZJUM
SCENARIUSZ ZAJĘĆ czerwiec
Propozycja zajęć w świetlicy terapeutycznej
propozycja zajec złota rybka Magda Szymańska
Umiastowska, Danuta Propozycje zajęć warsztatowych przeciwdziałających zachowaniom agresywnym (2015
Gumola, Katarzyna; Maszorek Szymala, Anna Propozycje zajęć profilaktycznych kształcących codzienne

więcej podobnych podstron