Porównaj słownik języka polskiego i encyklopedię (dobór haseł, zawartość słowników, opracowanie hasła).
Porównaj opracowanie haseł w różnych słownikach. Z czego wynikają zasadnicze różnice w sposobie opracowywania haseł?
Omów historię słowników języka polskiego.
Wymień typy polskich słowników.
Wymień typy definicji. Wskaż różnice między nimi.
Jak rozpoznać definicję?
Omów celowość zastosowania w słownikach różnych typów definicji.
Wyjaśnij terminy:
leksykologia,
leksykografia,
frazeologia,
słownictwo,
semantyka,
etymologia,
onomastyka,
toponomastyka.
Wymień podstawowe definicje wyrazu. W myśl jakich kryteriów można definiować wyraz?
Na wybranych przykładach przedstaw stosunek między znakiem a desygnatem:
w obrębie jednego języka,
z różnych języków.
Przedstaw graficznie zakres wyrazów:
fiat, pojazd, samochód;
pomieszczenie, służbówka, pokój;
druk, czasopismo, „Onomastica”, rocznik;
Guy de Maupassant, człowiek, nowelista, pisarz.
Przedstaw graficznie wzajemny stosunek zakresów następujących wyrazów: orzeł, ssak, drapieżnik, ptak, kręgowiec, kot, żbik, Mruczek, rekin.
Wyjaśnij, czym jest znaczenie właściwe i przenośne. Omów mechanizm przeniesienia znaczenia.
Wyjaśnij znaczenie terminów homonimia, homonimy. Jakie znasz typy homonimów? Podaj przykłady. Omów proces dehomonizacji w języku polskim.
Wyjaśnij znaczenie terminu synonimy i wymień typy synonimów. Omów stopień zamienności wyrazów oraz stanowiska językoznawców na temat istoty synonimu. Przeprowadź analizę wybranej grupy synonimów. Wyjaśnij też, czym są wyrazy jednoznaczne, a czym bliskoznaczne.
Wyjaśnij znaczenie terminu antonimy. Jakie funkcje pełnią te wyrazy? Jakie istnieję typy antonimów?
Wyjaśnij, na czym polega wartość strukturalna (historyczna), na czym wartość aktualna, a na czym semantyczna wyrazów. Czym jest proces konkretyzacji? Jakie znasz zabarwienia uczuciowe wyrazów?
Przedstaw historię wyrazów: król, ksiądz, obraz.
Dokonaj analizy semantycznej i formalnej wyrazów przyłbica i niecnota.
Jaka jest etymologia wyrazów wszeteczność i wszeteczny.
Omów staropolski formy fleksyjne: południe, (wyjść) za mąż, dotychczas.
Objaśnij znaczenie wyrazów: przyjemca, samowtór, samotrzeć, samoczwart.
W jaki sposób powstały wyrazy: potomny, zdrożny, nikczemny.
Omów różnice między wyrazem zleksykalizowanym niezleksykalizowanym: piwo - mięsiwo, pierca - mówca, potok - pomruk.
Omów następujące zjawiska z podaniem przykładów:
zamieranie wyrazów w języku polskim,
repartycja znaczeń,
zmiana zakresu wyrazu,
zmiana barwy wyrazu.
Czym są archaizmy? Jakie mają znaczenie? Jakie pełnią funkcje?
Dokonaj analizy formalnej i semantycznej wyrazu sąpierz.
Objaśnij różnice między etymologią ludową a naukową.