12. Cynk i stopy cynku
Cynk (Zn) jest metalem ciężkim o gęstości 7,133 g/cm3. Temperatura topnienia cynku wynosi 409,5 oC.
W zależności od sposobu wytwarzania rozróżnia się cynk: rektyfikowany, elektrolityczny, rafinowany, hutniczy lub wtórny. Od sposobu wytwarzania zależy także zawartość różnych zanieczyszczeń takich jak Pb, Cd, Fe, Cu, As, Sb, i głównie Sn.
Cynk i jego stopy są stosowane głównie w formie: blach, odlewów, odkuwek, drutów oraz wyciskanych kształtowników. Bardzo dużą rolę, szczególnie w technice okrętowej odgrywają powłoki z cynku jako doskonała ochrona stali przed korozją od wody morskiej. Coraz szerzej stosuje się obecnie zabezpieczenie elementów stalowych w konstrukcjach lądowych, takich jak maszty telekomunikacyjne, ogrodzenia, mosty stalowe, balustrady, ale także w zabezpieczeniu blach i elementów podwozi karoserii samochodowych. Jednym z zastosowań cynku jako składnika stopu z magnezem są elektrody chroniące kadłuby statków przed korozją elektrochemiczną w wodzie morskiej, mocowane w części podwodnej do kadłuba statku. Podobne elektroy magnezowo-cynkowe montuje się w celu ochrony przed korozją na rurociągach, w zbiornikach (np. elektrody takie ma wewnątrz zbiornik wody ciepłej w domowej instalacji grzewczej)
Powłoki z cynku na stali mogą być nanoszone w następujący sposób:
ogniowo w kąpieli z stopionego cynku,
jako powłoki nanoszone galwanicznie metodami elektrochemicznymi,
metodami metalizacji natryskowej przez rozpylanie ciekłego cynku,
przez tzw. mechaniczne galwanizowanie polegające na nanoszeniu proszku cynku metodami chemicznymi lub mechanicznymi.
Stopy cynku
Techniczne zastosowania maja stopy cynku z aluminium, zwane znalami (3-30% Al). Znale wieloskładnikowe mogą także zawierać Mg (0,06%) i Cu (do 5%).
Stopy o dużym stężeniu Al. Używane sa jako stopy odlewnicze na odlewy, głownie odlewy ciśnieniowe, korpusów, obudów i pokryw urządzeń w przemyśle precyzyjnym, elektrotechnicznym i motoryzacyjnym (np. gaźniki samochodowe, maszyny do pisania, liczniki, obudowy czujników pomiarowych, korpusy przekładni i mechanizmów, a także łożyska ślizgowe oraz tuleje).
W stanie obrobionym plastycznie znale mają własności podobne do mosiądzów i często je zastępują.
1/1