Untitled

Choroby skóry bydła

Objawy kliniczne i specjalne badania

Nieprawidlowe zabarwienie

Zaburzenia wydzielania potu

Zaburzenia wydzielnicze gr lojowego

Zmiany we włóknach welny i wlosach

Patologia specjalna

Wpływ czynności fizjologicznych na choroby skory

Głowne zasady leczenia chorob skory

Choroby naskorka i skóry właściwej:

- parakeratoza (długotrwały niedobór Zn jest główną przyczyną zapotrzebowanie 80mg/kg suchej masy paszy)

- zgrubienie skory (pachyderma)(wywolane przez jednostajne dzialanie bodzca na jedno miejsce - ucisk)

- liszaj (przy złych warunkach sanitarnych, gdy obora nie jest odpowiednio często dezynfekowana)

- pokrzywka (jest wynikiem uczulenia)

- egzema (też jest często skutkiem uczulenia)

- zapalenie skóry (różna etiologia - bakteryjna, grzybicza, wirusowa, przy niektórych chorobach zakaźnych np. różyca u świń)

- uczulenie na światło

*techno patia - choroba wynikająca z nieprawidłowego dobrostanu, złych warunków utrzymania w oborze

Choroby włosa, wełny, mieszków włosowych, gruczołów skórnych, rogów oraz kopyt:

- siwizna (brak molibdenu w diecie)

- choroby kopyt i rogów

Choroby tkanki podskórnej

- obrzęk tkanki podskórnej

- obrzęk naczyniowo-nerwowy

- zapalenie naczyń chłonnych

- ropień podskórny

Ziarniakowe uszkodzenia skóry

Nowotwory skórne

- brodawczak i sarkoid (brodawczaki leczymy autoszczepionkami)

- rak łuskowaty skóry

- skórna naczyniakowatość

- guz z komórek tucznych

- wrodzona nerwiako-włókniakowatość

- histiocytoma - guz z histiocytów

- hemangioma i hemangiosarkoma

- rak komórek siateczki

Wrodzone wady skóry

Fazy żywienia krów mlecznych

*okres poporodowy = okres przejściowy

*ujemny bilans energetyczny związany z laktacją może występować u około 85% krów - największy okres zachorowalności zwierząt

- zarówno u ssaków, jak i ptaków skóra utworzona jest z owłosienia lub upierzenia, naskorka, skory właściwej i warstwy podskórnej.

- rozwoj filogenetyczny sprawil, ze snkora nie tylko oslania i chroni organizm od zewnatrz, lecz także zespala go ze środowiskiem, w którym zyje

- organizm zwierzat i człowieka nieustannie narazony jest na wpływy środowiska zewnetrzengo oraz wielu czynnikow wewnętrznych

- wypadkowa oddziaływania czynnikow zewnętrznych i wewnętrznych jest stan skory. Sklada się na niego nie tylko wyglad zewnętrzny lecz kształt, wrażliwość na dotyk, zdolność obronna i ochronna oraz adaptacja.

- oddziaływanie czynnikow zewnętrznych, a przede wszystkim wewnętrznych odbywa się za pośrednictwem układu nerwowego oraz hormonalnego

- neuro-hormonalny mechanizm oddziaływania sprawia, ze dosc często dla początkującego lekarza weterynarii rozpoznanie choroby może nastręczać pewnych trudności

- wyrazem silnego zespolenia narządów wewnętrznych ze skora mogą być tzw. Strefy Haeda. Łączność odbywa się za pośrednictwem układu nerwowego, a przejawia się nadrwazliwoscia lub bolesnością skory

- chroby pierwotne maja zwykle charakter ograniczony jedynie do skory. Jednak w sporadycznych przyadkach również zajmowac inne narzady.

-poszczegolne obszary skory sa niezwykle powiazane z narzadami wewnętrznymi. Powstające w narzadach wewnętrznych bodzce mogą powodowac w odpowiednich obszarach skory charakterystyczne objawy kliniczne, które w niektórych przypadkach można uważać za objawy patognomoniczne

- jeśli nie stwierdza się objawow klinicznych choroby w innych narzadach niż skora to można przyjąć ze jest to choroba pierwotna

- choroby wtorne skory zwykle biora swój porzatek w innych narzadach

- pierwotne choroby skory od wtornych można odróżnić na podstawie dokaldnego wywiadu i badania klinicznego

- stan zdrowotny skory zwierzat i ludzi jest wiec wynikiem równowagi metabolicznej, powstającej w wyniku odzialywania wielu czynikow egzo- i endogennych

- jednak organizm nie zawsze jest w stanie uruchomic wszystkie mech biopchem, które gwarantuja utrzymanie procesow przystosowawczych na poziomie proporcjonalnym do oddziaływania bodzca. Wówczas mamy objawy ze strony skroy

Czynniki wpplywajace na stan zdrowotny skory zwierzat gospodarskich

- czynnikizewnetrzne - mechaniczne, chemiczne, mikrobiologiczne, alergiczne, fizyczne, żywieniowe, organizmy wielokomorkowe

- czynniki wewnętrzne - zaburzenia w trawieniu, choroby wirusowe, bakteryjne, grzybicze, zaburzenia hormonalne, choroby metaboliczne, niedobory mineralne, uwiąd starczy, leki.

Rodzaje chorbo skory

- autoimmunologiczne - pecherzyca

- choroby skory powstające z powodu nadwrażliwości - pokrzywka

- inne syndromy, powstające z powodu nadwrażliwości skory - anafilaksja, alergia mleczna, rumien wielopostaciowy

- choroby skory o etiologii niedoborowej - parakeratoza

- choroby bakteryjne - czyraczyca, liszajec

- choroby wirusowe - brodawczakowatosc, plytka zwiazana z aura

- nowotwory i torbiele - sarkoid itp.

- choroby skory o etiologii nieznanej lub pochodzenia genetycznego - łojotok, albinizm, bielactwo nabyte, leukotrichia siatkowata, nadelastycznosc skory, skrobowica skorna, uczulenie na światło, pachydermia

*hypotichoza często się pojawia u zwierzat rasy hereford - wada wrodzona, wystepuje także smiertelna wersja tej choroby - cieleta rodza się martwe lub giną zaraz po porodzie

Rodzaje chorób skory w zależności o czynnik etiologicznego:

- Tla żywieniowego

- tla alergicznego

- powstające z powodu zaburzen w rogowaceniu

- tła pasożytniczego

- zaburzen przemiany materii

Wystepowanie chorob skory bydla w Polsce o roznej etiologii:

- ch pasożytnicze - 32,8%

- ch skory o etiologii nidoborowej - ok. 11%

- ch autoimmunologiczne - ok. 9,8%

- ch bakteryjne - 9,6%

-ch skory, powstające z powodu nadwrażliwości - ok. 7%

- ch grzybicze - ok. 7%

- o nieznanej etiologii lub genetyczne ok. 6%

- ch wirusowe - ok. 6%

- inne syndromy, powsajace z powodu nadwrażliwości skory - ok. 5%

- nowotwory i torbiele- ok. 4%

- odmrożenia - 1,6%

Termniologia stosowana w rozpoznawaniu uszkodzen skory

Uszkodzenia skory rozprzestrzeniające się (istota uszkodzenia, lokalizacja uszkodzenia w odniesieniu do skory, powierzchnia jaka zajmuje)

- krostowate i luszcace się wykwity na skorze - skora sucha, zluszczajaca się, luskowata, zmiana ma charakter powierzchowny, nie wnika w glan skory, powierzchnia skory nie peka i jest nieprzerwana

- zadrapanie - urazowe otarcia, zadrapania, poniżej naskorka wnikaja, powierzchnia skory zmienna, uszkodzenie zalezy od rodzaju czynnika

- pekniecie - glebokie pęknięcia, do tkanki podskórnej, powierzchnia skory nieprzerwana

- zgorzel sucha - sucha zrogowaciala, beznaczyniowa, ochronno-podobna, na zewnętrznej powierzchni skory, zwykle obejmuje wszystkie warstwy, powierzchnia skory zmienna

- wczesna wilgotna zgorzel - niebieska, czarna, zimna, sączący się wyusiek, może wsytepowac na powierzchni lub znacznych głębokościach sięgając do tkanki podskórnej

- keratoza - przerost suchej zrogowcialej warstwy naskorka powyżej skory, jednak warstwa koronowa nie jest uszkodzona

- akantowa - keratozopodobna zmiana - wilgotna, miekka, wyrasta ponad powierzchnie kory, dochodzi do obrzeku warstwy kolczystej skory

- hiperkeratoza - nadmierny przerost naskorka i on staje się strupopodobny, wznosi Si enad powierzchnie skory, skora nie przerwana na ogol

- parakeratoza - przylega do skory, wyrasta ponad skore, dotyczy komorke jądrzastych warstwy koronowej

- wyprysk - rumieniowate, sedzace zapalenie skory, dotyczy zazwyczaj powierzchownych warstw naskorka, powierzchnia skory pokryta sączącymi porozrywanymi strupami

Uszkodzenia ograniczone

- pęcherzyk - srednica 1-2 cm, wypelniony plynem surowiczym o charakt wysiekowym, na powierzchni skory, nie jest ona przerwana, może być jednak martwa

- krosta - pęcherzyk o średnicy 1-5 mm, w jego srodku ropa, na powierzchni skory, może być rozerwana

- Bąbel - obrzękły, rumieniowaty, swędzący, przejściowy, powierzchowny lecz mzoe obejmowac wszystkie warstwy, nie uszkadza skory

- grudka - wzniesiona ponad powierzchnie skory, bedaca w stanie zapalnym grudka z martwiczym srodkiem o średnicy do 1 cm, powierzchowny na ogol obejmuje wszystkie warstwy, może być niekiedy rozerwana ta grudka

- guzek - zwarty, wznoszący się ponad powierzchnie skory, srednica do 1 cm, obejmuje wszystkie warstwy skory, powierzchnia na ogol nie przerwana- płytka - wiekszy guzek o średnicy do 4 cm, obejmuje wszystkie wartwym, powierzchnia skory nie przerwana

- tradzik - zakazona krosta, zakazenie gruczolu lojowego, obejmuej wszystkie warstwy, powierzchni skory może być rozerwana

- liszajec - zwiotczale pęcherzyki, wielkości do 1 cm, mogą przypominac krosty lub strupy, wznosza się nad powierzchnie skory, naskorek może być uszkodzony

- strup - fragmenty skrzepu, surowicy, krwi, ropni, wznosi się and powierzchnie skory, skora może być uszkodzona, ma nieregularna powierzchnie

Badanie dodatkowe

- bakteriologiczne (wykonać przy okazji antybiogram), mykologiczne, parazytologiczne

- histopatologiczne

- badanie przy pomocy lampy Wooda

- metoda tomografii komputerowej

- metoda tomografii emisyjnej

- wykorzystanie techniki NMR (jadrowy rezonans magnetyczny - bezinwazyjny) lub MRI

* zespół łysego cielęcia - autosomalna cecha recesywna - występują najczęściej u HF-ów - skąpe owłosienie ciała

- technika EPR - elektronowy rezonans paramagnetyczny inaczej ESR - można wykorzystać tylko u małych zwierząt u dużych tylko małe struktury