Socjologia-jest nauka społeczną, zajmująca się badaniem zjawisk i procesów, tworzenia się różnych form zbiorowego życia ludzi, struktur różnych form zbiorowości ludzkich, zjawisk i procesów zachodzących w tych zbiorowościach i wynikających ze wzajemnego oddziaływania ludzi na siebie, sil skupiających i sil rozbijających te zbiorowości, zmian i przekształceń, zachodzących w tych zbiorowościach. Socjologia pracy-zajmuje się aspektami pracy, praca jako procesem społecznym i wpływem warunków społecznych a motywy, intensywność i wyniki pracy. Socjologia kierowania- zajmuje się wzajemnymi stosunkami pomiędzy przełożonymi a podwładnymi. Socjologia przemysłu-bada fakty, zjawiska, procesy, w obrębie przemysłowego zakładu pracy, zajmując się stosunkami społecznymi zarówno wewnątrz tych zakładów pracy jak i pomiędzy nimi. Socjologia organizacji- zajmuje się badaniem, opisywaniem, wyjaśnianiem i przewidywaniem, zachowań człowieka w organizacji. Metody socjo.: *obserwacja uczestnicząca *zbieranie materiałów źródłowych *badanie ankietowe *analiza danych socjologicznych (pozorna, wzajemna, jednokierunkowa). Potrzeby- są wytworem cech biologicznych i psychicznych człowieka ukształtowanych przez oddziaływanie środowiska kulturowego i naturalnego. Motyw-stan organizmu, w którym jego energia jest zmobilizowana i skierowana ku czemuś, co często, choć nie zawsze jest elementem środowiska zewnętrznego i zwane jest celem. Motywacja- kompleks wewnętrznych ustaleń, pod wpływem których działamy. Liczy się chęć, pragnienie, realizacja marzeń, chęć bycia kimś. Motywacja wewnętrzna- zaspokojenie priorytetowych potrzeb, zapewnienie bytu sobie i swojej rodzinie. Motywacja zewnętrza- potrzeby ekonomiczne są na 1.miejscu, realizowanie się, szukanie uzn. społecznego, potrzeby związane z ochrona siebie i najbliższych. Natura motywów- motywy są wypadkowa ludzkiej genetyki, ludzkich warunków wzrostu i rozwoju, charakteru, nawyków, upodobań, a także pragnień i ambicji. Postawa- to stosunek do innego człowieka lub przedmiotu przejawiający się w konkretnym działaniu, wynikający z nagromadzonych w dotychczasowym życiu informacji, doznań, uczuć. Stosunek społeczny- system unormowanych, wzajemnych oddziaływań, miedzy partnerami na gruncie określonej platformy. To pewien układ, zawierający elementy: dwóch partnerów, przedmiot, postawę, interes, sytuacje, która stanowi platformę tego stosunku. Wieź społeczna- to relacja i zależność wiążąca jednostkę ze zbiorowością i grupami społecznymi lub innymi jednostkami. Styczność przestrzenna- to spostrzeżenie innego człowieka czy innych ludzi, zlokalizowanie w ich przestrzeni, uświadomienie sobie ze te osoby funkcjonują w tej przestrzeni i ze ten fakt ma dla nas choćby bardzo przejściowe i krótkotrwale znaczenie. Styczność psychiczna- to spostrzeżenie drugiego człowieka czy zbiorowości ludzkiej i stwierdzenie że człowiek czy ci ludzie posiadają cechy które mogą być użyteczne z zaspokojeniu naszych potrzeb. Styczność społeczna- pewne układy złożone przynajmniej z dwóch osób oraz pewnej wartości, która jest przedmiotem tej styczności i pewnej czynności dotyczącej tej wartości. Zachowanie- jest zależne od sytuacji ale nie jest prosta reakcja na bodźce bezpośredniej sytuacji. Jest to narzędzie pomagające zaspokoić nasze potrzeby. Działania społeczne- to tylko te zachowania czy czyny społeczne, które są sensownymi zespołami czynności podjętymi w celu osiągnięcia jakiegoś celu. Zależności społeczne- zachodzą wówczas gdy jeden człowiek zależny jest od drugiego ze względu na pewne przedmioty czy wartości które znajdują się w posiadaniu drugiego człowieka. Norma społeczna- to wcześniej ustalony, wiążący i funkcjonalny wzór zachowania członków grupy. Kontrola społeczna- rozwijany przez każdą grupę system zawierający: miary, sugestie, zakazy, nakazy, sposoby perswazji i nacisku, sankcji aż do przymusu fizycznego włącznie a także sposoby wyrażania uznania, wyróżnienia, nagrody, dzięki którym doprowadza się do zachowania jednostek do respektowania przyjętych kryteriów wartości.(kontrola państwowa, społeczna, organizacyjna) Zwyczaj- ustalony sposób zachowania się w określonych sytuacjach, który nie budzi sprzeciwu i nie spotyka się z negatywnymi reakcjami. Obyczaj- ustalony sposób postępowania z którym grupa wiąże już pewne oceny moralne i którego naruszenie wywołuje sankcje negatywne. Sankcje- reakcje grupy a zachowanie się członków w sytuacjach społecznie ważnych.(sankcje prawne, etyczne, satyryczne, religijne). Organizacja społeczna- względnie trwały, celowo uporządkowany system działań i zachowań ludzi. Organizacją jest wszystko(nasz pokój, sposób uczenia się). Instytucje społeczne- to określone osoby, posiadane środki i zespoły urządzeń materialnych, całokształt ich środków działania, którymi się posługują aby wykonywać czynności, które umożliwiają zaspokojenie potrzeb. To ludzie(premier, prezydent), organizacje, różne środki materialne. Elementy instytucji społecznej(personalne ,czynnościowe, baza materialna, społeczne). Struktura społeczna- układ stosunków i zależności, występujących między jednostkami, zbiorowościami i kategoriami społecznymi. rodzaje zależności wyst. w str.spol:(stosunki zależności wzajemnych, jednostronnych, dystansu, więzi i antagonizmów). Stratyfikacja społeczna-rodzaj i stopień przywilejów i upośledzeń społecznych, związanych z rolą społeczną pełnioną przez jednostkę ludzką. Cechy definicyjne grup(łączność przestrzenna, poczucie więzi, wzajemne zależności, podobieństwo cech indywidualnych i społecznych). Zbiorowość społeczna- to trwała forma życia zbiorowego, obejmująca te skupienia ludzi w których wytworzyła się i utrzymuje się pewna więź społeczna.(klan, plemię, lud, naród). Grupa-to przynajmniej 3 osoby, powiązane systemem stosunków, uregulowanych instytucjonalnie, posiadających niektóre wspólne wartości, wspólne zadania i cele i oddzielone od innych zbiorowości wyraźną zasadą odrębności. Małe gr. społeczne- wszechobecność, wywierają bardzo silny wpływ na swoich członków, wpływ grupy może być pozytywny lub negatywny. Wielkość gr.- małe-prosta str.wewn, brak podziału na podgrupy, duze- rozbudowana str.wewn. istnienie wielu podgrup. Rodzaj więzi- pierwotne-członków łączy więź emocjonalna i kontakty osobiste. wtorne- gr. zorganizowane dla realizacji określonego celu. Stopień sformalizowania- formalne *tworzone celowo, do tworzenia zadań zgodnych z celami. Zwykle funkcjonują stałe i doraźne gr formalne. Nieformalne- tworzą się spontanicznie, nie maja sformalizowanej str. org. Gr. Społ. Spełnia funkcje społeczne: wpajanie poglądów, zapoznaje jednostkę z wartościami, ustala normy, dostarcza motywacji, ustala wzór zachowania człowieka, wytwarza system norm, stosuje sankcje. Rola społeczna- zespół norm postępowania, nakazów, zakazów, cech psychicznych i fizycznych oraz wartości, które tworzą pewien wzór wytworzony przez społeczeństwo. Pozycja społeczna-miejsce, jakie zajmuje konkretna osoba, w hierarchii ról społecznych w danych środowisku, wynikająca z zajmowanego stanowiska a czasem z faktu posiadania dóbr materialnych. Rola zawodowa- zespół czynności roboczych, wynikających z techniki danego zawodu oraz spełnienie obowiązków i korzystanie z uprawnień społecznych towarzyszących wykonywaniu danego zawodu. Społeczeństwo-jest to forma zbiorowego trybu życia. Forma życia zbiorowego ludzi tworząca się spontanicznie która kieruje się naturalnymi prawami niezależnymi od woli ludzkiej, określa nam czego wolno a czego nie. Kłamstwo- to sytuacja w której 1 osoba ma intencje zmylenia drugiego człowieka, czyniona rozmyślnie bez uprzedzenia o posiadaniu takiego zamiaru, może być uspr albo nie. Konflikt-wzajemna relacja pomiędzy jednostkami w sytuacji gdy w jakiś sposób obie te jednostki wzajemnie od siebie zależą, a w danym okresie lub nawet tylko w danej chwili żywią wobec siebie uczucie wrogości oraz obwiniaj się nawzajem za ten stan rzeczy. Poziomy konfliktów- sprzeczki, starcia(kłótnie),wiadomo decyzja o zerwaniu kontaktu.