cw. 7 Złudzenia, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN


7. B. Wojciszke „Złudzenia, które pozwalaja zyc”

DANE I PSEUDODANE W PROCESIE SPOSTRZEGANIA LUDZI

Kontakt z człowiekiem daje nam na jego temat wiele informacji, dlatego:

Mimo to człowiek posiada skłonności do uzupełniania danych na temat jakiejś osoby o informacje będące jego własnym wytworem.

Wyróżniamy dwa zbiory danych o poznawanym człowieku, które pokrywaja się tylko częściowo:

Dane rzeczywiste nie wykorzystywane - domena błędów pominięcia informacji

Dane wykorzystywane przez poznającego, ale nierzeczywiste - domena błędów nadużycia

ŹRÓDŁA PSEUDODANYCH

Pseudodane często są PRAWDOPODOBNE. Człowiek formułując je posługuje się swą ogólna wiedzą o świecie.

Bransford i Johnson; jedna grupa badanych otrzymała tekst bez tytułu, druga z tytułem. Tekst napisany był niejasno, dopiero tytuł mówił o czym on właściwie jest. Eksperyment ten pokazał jak istotna w przetwarzaniu informacji z zewnątrz jest wiedza nagromadzona wcześniej przez podmiot.

Informacja z zewnatrz może zostac w ogóle niezrozumiana i słabo zapamietan, gdypodmiot nie może odnieść się do znanej sobie kategorii interpretacyjnej z powodu:

SCHEMATY POZNAWCZE:

Wiedza ogólna może być rozważana jako schematy poznawcze.

Wiedza ogólna potrzebna nam jest do:

Schemat poznawczy - umysłowa reprezentacja jakiegoś fragmentu świata; jest to reprezentacja ogólna, oderwana od konkretnych zdarzeń których dotyczy.

Istotne klasy schematów:

  1. schematy typów osob, czyli stereotypy

  2. schematy sekwencji zdarzeń, czyli skrypty (ciąg zdarzeń mających na celu konkretne działanie, np. wstawanie rano, ułozonych w kolejności czasowej)

  3. schematy cech, ich egzemplarzami są zachowania wyrażające te cechy.

Uniwersalna zasada budowy schematów - ZASADA PROTOTYPOWOŚCI

Rdzeniem znaczeniowym każdego schematu jest jego prototyp, czyli pojedynczy, idealny, bądź rzeczywisty egzemplarz najlepiej spełniający dany schemat, np. prototyp uczonego - Einstein.

Spełnia on liczne i ważne funkcje orientacyjne, wpływa na proces poznawania świata przez człowieka.

Zidentyfikowanie zdarzenia = dane z zewnątrz + wewnętrzny prototyp schematu -> zewn. dane zostają dostosowane do schematu, są nierozróżnialne

Konstruujące przetwarzanie informacji- ingerencje inf. Schematopochodnych we wspomnienia konkretnych epizodów; przejaw generatywnego a nie tylko reproduktywnego charakteru pamięci.

Fałszywe alarmy - wiarygodne wskaźniki nakładania się informacji schematopochodnej na informację odebrana z zewnatrz. Dotyczą rozpoznawania; polegaja na NIETRAFNYM ROZPOZNANIU INFORMACJI FAKTYCZNIE NOWEJ JAKO JUŻ PREZENTOWANEJ I STAREJ.

Trafienia - przeciwieństwo fałszywych alarmów; trafne rozpoznanie jako starej informacji, informacji poprzednio prezentowanej.

Arthur Graesser i współpracownicy; analizowali względną częstość fałszywych alarmów i trafień w procesie przypominania. Dawali badanym historyjki o postaci - Jacku, które zawierały jakis skrypt, np. wstawanie rano. Opuszczone w nich były pewne bardziej (ubieranie się) lub mniej typowe (czytanie gazety) zdarzenia. Badani po ich zobaczeniu mieli stwierdzić, które zdarzenie było w historyjce, a które nie. Proporcja trafień była tak samo wysoka zarówno przy zdarzeniach typowych jak i nietypowych - przyczyną jest łączne działanie przypominania danych i produkowania pseudodanych, natomiast fałszywych alarmów było bardzo dużo w przypadku typowych zdarzeń; w przypadku zdarzeń nietypowych nie było ich w ogóle. Jest to wskaźnik skłonnosci do wytwarzania pseudodanych.

Za rzeczywiste dane odpowiada - PAMIĘĆ REPRODUKTYWNA

Za pseudodane odpowiada - PAMIĘĆ GENERATYWNA

POZIOM PRZYPOMINANIA CZYSTO REPRODUKTYWNEGO określa różnica między trafieniami a fałszywymi alarmami. Im bardziej typowe jest jakies zdarzenie jako element skryptu, tym słabsza jest jego pamięć reproduktywna.

Nancy Cantor i Walter Mischel; prezentowali badanym opisy stanowiące dobra lub złą charakterystyke ekstrawertyka i introwertyka. Łatwiej było im zapamiętać opisy typowe niż dotyczące typów mieszanych. Przy opisach typowych pojawiało się więcej pseudodanych.

SCHEMATY -> wywierają silny wpływ na zapamiętywanie danych dotyczących typowych opisów, ale tylko gdy zostana one wydobyte z pamięci długotrwałej w procesie przetwarzania danych.

BŁĄD NADUZYCIA SCHEMATU - objawia się wytwarzaniem pseudodanych; „przypominaniem” takich informacji, które wywodzą się nie z widzianego zdarzenia, ale ze znanego schematu.

Warunki nasilające skutki posługiwania się schematami:

UKRYTE TEORIE OSOBOWOŚCI

Część pseudodanych ma źródło we wnioskowaniu między schematycznym, np. wnioskowanie na podstawie znajomości, obserwowanych cech człowieka o innych niezaobserwowanych, np. wnioskujemy, ze osoba nietowarzyska musi być tez niepopularna i nie mieć poczucia humoru co nie musi być prawdą.

Solomon Asch; podał badanym zbiory cech charakteryzujących pewną osobę i poprosił o wskazanie, jakie inne cechy je jeszcze charakteryzuja. Cechy te w dwóch grupach różniły się tylko jedna cechą - w jednej grupie było to ciepły a w drugiej chłodny. Osoba ciepła otrzymywała więcej superlatyw.

UKRYTA TEORIA OSOBOWOŚCI - ukryta, bo nieświadomie stosowana w procesie spostrzegania; jest to system przekonan o związkach cech i ich współzmienności.

Bada się ja m.in. za pomocą SKALOWANIA WIELOWYMIAROWEGO. Powstaje przestrzenna mapa, obrazująca relacje między poszczególnymi cechami. Punkty w przestrzeni odpowiadaja cechom a dystanse między nimi - wyrażaja współwystępowanie, czyli stopień funkcjonalnego podobieństwa danych cech.

Skąd bierze się UTO?

Korelacja pozorna - gdy oczekujemy jakiejs współzmienności to dostrzegamy ją nawet wtedy, kiedy jej nie ma. Wynik tendencyjnego przetwarzania danych.

Rezultatem naszego wnioskowania na temat cech osobowości danej osoby jest zbiór cech o jednakowej wartości - dobrych lub złych.

Wnioski te to pseudodane, tracimy więc przez nie na trafności.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Psychologia cw.6, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
Społeczny kontekst twórczości.Ćw.2, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii,
Psychologia cw.6, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
Psychologia skrypt r. 4, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
ROZDZIAŁ VII(całość), Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
Wolni od lęku, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
ROZDZIAŁ 9 cz.1, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
ROZDZIAŁ I (2), Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
Mietzel. Rozdział V cz. 1, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, EGZAMIN
Psychologia - 5 stycznia 2010, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do psychologii, Wykła
Kępiński, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do pedagogiki, skrypty
Wundt i poczatek kryzysu, Psychologia I Rok, I semestr, Wprowadzenie do psychologii
pytania z psychoterapii (2), III, IV, V ROK, SEMESTR I, WPROWADZENIE DO PSYCHOTERAPII, pytania
gadacz i inni, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do pedagogiki, skrypty
K.Ablewicz Hermeneutyczno, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR I, Wprowadzenie do pedagogiki, skrypty
14.Rubacha K.Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin, Resocjalizacja - Rok I, SEMESTR
Artefakty, Psychologia, Psychologia I semestr, Wprowadzenie do psychologii i historii myśli psycholo
Informacja o przepisywaniu ocen, Psychologia WSFiZ I semestr, Wprowadzenie do psychologii

więcej podobnych podstron