DAWKI
1. W zależności od skutków rozróżniamy dawki:
a) dawka graniczna (DM) - jest to ilość substancji, która wywołuje jeden spostrzegawczy skutek biologiczny, nazywamy go progiem działania, który definiujemy jako najmniejszy poziom narażenia lub najmniejszą dawkę, która powoduje zmiany biochemiczne, przekraczające granicę przystosowania homeostatycznego
b) dawka lecznicza (DC) - wykazuje działanie farmakoterapeutyczne, nie wywołuje istotnych zakłóceń procesów fizjologicznych
c) dawka toksyczna (DT) - ilość substancji, która po wchłonięciu do organizmu wywołuje efekt toksyczny
d) dawka śmiertelna (DL) - ilość substancji, która powoduje śmierć organizmu po jednorazowym podaniu
e) dawka śmiertelna medialna (LD50) - jest to statystycznie obliczona na podstawie badań doświadczalnych ilość substancji chemicznej, która powoduje śmierć 50% organizmów badanych po jej podaniu w określony sposób
2. Zatrucie - to proces chorobowy z klinicznymi objawami, wywoływany przez substancję chemiczną pochodzenia egzo lub endogennego.
3. Rodzaje zatruć:
a) zatrucie ostre - charakteryzuje się szybkim rozwojem objawów chorobowych, zmiany szkodliwe powstają w krótkim czasie po wprowadzeniu jednorazowej dawki trucizny do żołądka, jelita lub po naniesieniu na skórę, te zatrucie charakteryzują nagłe objawy, które mogą doprowadzić do śmierci
b) zatrucie podostre - szkodliwe zmiany w organiźmie występują mniej gwałtownie po podaniu jednorazowej lub kilku dawek, w zatruciu podostrym wykrycie powstałych zmian patologicznych jest często możliwe po zastosowaniu fizjologicznych badań czynnościowych narządów
c) zatrucie przewlekłe - powstaje w skutek działania małych dawek trucizny, podawanych przez dłuższy okres czasu, na ogół pod wpływem kumulacji substancji w organiźmie, zatrucie przewlekłe powstaje w wyniku zatruć przypadkowych np. przebieg zatruć zawodowych ma przeważnie charakter przewlekły, ponadto substancje toksyczne zanieczyszczające środowisko człowieka występują w przeważnie tak małych stężeniach, że wywołują tylko działanie przewlekłe
4. Zatrucia występujące wśród ludzi:
a) zatrucia rozmyślne:
zatrucia samobójcze - w celach samobójczych stosowano i stosuje się następujące grupy leków: hinina, leki uspokajające, tabletki od bólu głowy, fosforek cynku; a do popicia alkohol etylowy; obecnie w celach samobójczych najczęściej stosowane są opiaty czyli pochodne makowca, stosuje się również amfetaminę z barbituranami oraz benzodiazepin
zbrodnicze - arszenik, cyjanek, sublima, strychmina
b) przypadkowe:
można się z nimi spotkać w życiu codziennym
jest to m. in. omyłkowe zjedzenie jakiegoś leku, zatrucie chemikaliami w gospodarstwach domowych, spożywanie żywności zatrutej mikroorganizmami jak też zatrutej środkami toksycznymi, również zatrucie samymi bakteriami (jad kiełbasiany)
5. Reakcje organizmu na wnikanie związków toksycznych zależą od ich:
właściwości fizykochemicznych
drogi wchłaniania
dawki
płci
wieku
ogólnego stanu zdrowia i odżywienia
czynników zewnętrznych - temperatura, wilgotność
6. Lek - substancja chemiczna, która wykazuje działanie farmaterapeutyczne, powodujące odstąpienie objawów chorobowych.
7. Sposoby leczenia:
przeciwstawne leczyć przeciwstawnym - np. wymioty - lek przeciw wymiotny
podobne leczyć podobnym (leczenie homeopatyczne) - tego typu leki podaje się w bardzo małych dawkach