NIEPŁODNOŚĆ I NIEMOŻNOŚĆ DONOSZENIA CIĄŻY

(sterilitas)

(Infertilitas)

1. Małżeństwo niepłodne.

Brak ciąży po 2-letnim okresie współżycia z chęcią posiadania dziecka

1) Przyczyny:

• po stronie kobiety - 45 - 50%

• po stronie mężczyzny - 30%

• przyczyny immunologiczne - 5%

• po stronie obojga partnerów - 10 - 20%

2. Niepłodność kobiety.

Niemożność zajścia w ciążę (impotentia concipiendi)

1) Podział niepłodności:

• pierwotna - sterilitas primaria

• wtórna - sterilitas secundaria

3. Niemożność donoszenia ciąży:

Kobieta posiada zdolność zajścia w ciążę (potentia concipiendi) ale nie może ciąży donosić tak aby urodzić zdolne do życia dziecko (impotentia generandi)

1) Przyczyny:

• zaburzenia endokrynologiczne

• zmiany anatomiczne w narządzie rodnym

• zaburzenia chromosomalne

• czynnik męski

4. Płodność kobiety:
Prawdopodobieństwo zajścia w ciążę.

• w wieku 15-19 lat - około 48%

• 30-letnia - około 30%

• 40-letnia - około 3%

• dane te pochodzą z 1934 r. - obecnie, w dobie planowania rodziny, nie jest możliwa ich weryfikacja

• Bezdzietne kobiety możemy sklasyfikować w grupy

• Nie jest możliwe usunięcie przyczyny nie- płodności (brak macicy, dysgenezja gonad)

• przyczyna może być usunięta (zaburzenia układu p-p-j, endometrioza, niedrożność jajowodów, wady macicy)

• niemożność donoszenia ciąży dostępna postępowaniu med. (szew okrężny)

• ciąża zagrożona (leczenie hormonalne)

UWAGA!

Leczenie niepłodnego małżeństwa stanowi zagadnienie medyczne, które dotyczy oboj- ga partnerów z punktu widzenia prawa (jednak obowiązuje zachowanie tajemnicy lekarskiej w stosunku do każdego z osobna)

1) Przyczyny niepłodności kobiecej:

• gonadalnie uwarunkowane wady rozwojowe

• wady rozwojowe narządów płciowych

• zmiany zapalne i pozapalne

• niepłodność psychiczna

• immunologiczne i serologiczne czynniki

• wieloczynnikowe pozaginekologiczne

2) Gonadalnie uwarunkowane wady rozwojowe z towarzyszącą niepłodnością:

• zespół Turnera

• czysta postać dysgenezji gonad

• zespół feminizujących jąder

• hipergonadotropowy niedorozwój jajników

3) Wady rozwojowe narządów płciowych przy prawidłowych jajnikach:

• brak pochwy

• wady macicy

• brak macicy

• brak jajowodów

4) Immunologiczne i serologiczne czynniki niepłodności:

• w wyniku reakcji na różne antygeny mogą w narządach płciowych powstać liczne auto- lub alloprzeciwciała niszczące plemniki

• wieloczynnikowe poza ginekologiczne czynniki

• choroby gruczołu tarczowego

• zaburzenia czynności kory nadnerczy

• choroby trzustki (cukrzyca)

• niedostateczne odżywianie

• używki, narkotyki

• zatrucia przemysłowe

• promienie jonizujące

• wyczynowe uprawianie sportu?

5. Niepłodność męska:

• niezdolność do współżycia - niemoc płciowa - impotentia coeundi

• niezdolność płodzenia - impotentia generandi

• nieznane (w 50 - 80% przypadków)

1) Niezdolność do współżycia:

• psychicznie uwarunkowany niepełny wzwód prącia

• wady rozwojowe prącia

• przedwczesny wytrysk

2) Niezdolność płodzenia:

• niedrożność dróg odprowadzających nasienie

• zaburzona spermiogeneza:

- choroby endokrynologiczne

- przemiany materii

- zakaźne (świnka)

- nadmierny wysiłek fizyczny

- żylaki powrózka nasiennego

- przyczyny termiczne, toksyczne, urazowe

6. Leczenie niepłodności:

• hormonalne (przy braku owulacji)

• HSG i persuflacja (drobne zmiany)

• chirurgiczne

• unasiennienie sztuczne (inseminatio artificialis)

• zapłodnienie pozaustrojowe i transfer zarodka

1) Leczenie chirurgiczne:

• korekta pochwy, szyjki, trzonu macicy

• przywrócenie drożności jajowodów (uwolnienie zrostów - salpingolisis et ovariolisis, plastyka ujścia brzusznego jajowodu, wytworzenie nowego ujścia brzusznego, zespolenie jajowodu, wszczepienie jajowodu)

2) Unasiennienie sztuczne:

• homologiczne (nasienie męża)

• heterologiczne (nasienie dawcy)

• unasiennienie okołoszyjkowe i doszyjkowe

• unasiennienie domaciczne (najmniej skuteczne)

3) Wskazania do zapłodnienia pozaustrojowego:

• obustronna, nieodwracalna niedrożność jajowodów

• brak obu jajowodów

• rozległa endometrioza

• obniżona jakość plemników

• przeciwciała w śluzie szyjkowym

• niepłodność idiopatyczna