Noworodek

Faza noworodka (ocena stanu noworodka, tryb życia, zmiany fizyczne, odruchy, praca zmysłów, zdolności ruchowe).

Minimum to umiejętność udzielenia odpowiedzi na pytania: jakie są odruchy bezwarunkowe specyficzne dla pierwszych miesięcy życia i kiedy zanikają, jakie parametry określają stan noworodka (np. waga, długość, skala Apgar, budowa ciała, tryb życia, proporcje ciałą, czynność oddechowa, praca serca; jak pracują zmysły noworodka.

Treść wykładu należy wzbogacić lekturą (B. Harwas-Napierała i J. Trempała: Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia. T. 2. Rozdziały 1 i 2.

NOWORODEK

Pierwszy miesiąc życia

Pojęcie normy rozwojowej – normy to wartości określonych cech organizmu człowieka uznawane za prawidłowe w danej populacji dla osobnika określonej płci i wieku; stosowane najczęściej w: antropologii, medycynie, psychologii, pedagogice i w wychowaniu fizycznym.

DZIECI O WADZE

• poniżej 2500 gramów – niska masa urodzeniowa;

• poniżej 1500 gramów – bardzo niska;

• poniżej 1000 gramów – skrajnie niska.

• Uważa się, że minimum wagi koniecznej do przeżycia to: 500-600 gramów (przeżywa ¼) lub 23 tydzień ciąży. Choć są wyjątki.

• Długoterminowe problemy rozwojowe zdarzają się zwłaszcza tym dzieciom, które ważyły mniej niż 1000 gramów.

SKALA APGAR
2 – 1 - 0

• czynność serca (brak tętna, poniżej 100, powyżej 100),

• oddech (brak oddechu, słaby, OK.),

• napięcie mięśni (zwiotczenia, niewielkie napięcie kończyn, OK.),

• odruchy (brak, niewielkie poruszenie, OK),

• zabarwienie skóry (sine, blade dziecko, sine kończyny, reszta różowa, OK.).

• Bada się bezpośrednio i po 5 minutach (b. wiarygodne).

• Autorką metody jest lekarka Virginia Apgar (1953).

PROPORCJE CIAŁA NOWORODKA

• Duża głowa (30% masy ciała);

• Krótkie kończyny;

• Długi tułów;

• Obwód głowy większy od obwodu klatki piersiowej;

• Leżenie w pozycji asymetrycznej.

Jest to okres trudny, przystosowawczy do życia w nowym pozamacicznym środowisku. Warto zwrócić uwagę na:

• fizjologiczny spadek wagi ciała;

• żółtaczka fizjologiczna;

• smółka;

• odruchy;

ODRUCHY

• Odruch Rootinga, czyli odruch poszukiwania piersi;

• ODRUCH MORO, czyli odruch obejmowania;

• ODRUCH SZERMIERZA, czyli toniczno-szyjny;

• ODRUCH CHWYTNY RĄK I STÓP;

• ODRUCH SSANIA;

• ODRUCH BABIŃSKIEGO;

• ODRUCH CHODU AUTOMATYCZNEGO;

• ODRUCH PEŁZANIA;

• ODRUCH PŁYWANIA.

SPECYFIKA OKRESU:

• Kolka gazowa.

• Ciepłochwiejność.

• Oddechy są bardzo szybkie.

• Tętno noworodka w I DOBIE ZBLIŻONE JEST DO RYTMU PŁODOWEGO, CZYLI BARDZO SZYBKIE.

• Oczy noworodków są podobne – niebieskie.

• Tkanka kostna przypomina bardziej tkankę chrzęstną, jest obficie unaczyniona, ma małą ilość soli mineralnych.

• Są 2 ciemiączka.

• Mięśnie są cienkie, siła skurczu niewielka. Przewaga zginaczy.

• Układ nerwowy nie jest jeszcze dostatecznie dojrzały. W istocie szarej nie wytworzyły się jeszcze typowe warstwy, wypustki nerwowe są słabo zróżnicowane, a drogi przewodzące niedojrzałe.

BADANIE NOWORODKÓW

• Technika preferencji.

• Technika ssania nie odżywczego.

• Pomiar tętna i oddechu.

TRYB ŻYCIA

• Głęboki sen

• Lekki sen (REM)

• Czuwanie bez aktywności

• Aktywne czuwanie

• Płacz

PRACA ZMYSŁÓW

• ZMYSŁ RÓWNOWAGI

• SŁUCH – A. DeCasper

• SMAK

• WĘCH

• DOTYK

• WZROK– Robert Fantz