Zadanie

Oblicz rzeczywisty koszt emisji obligacji jeśli koszty związane z emisją wynoszą 2% wartości nominalnej, a podatek wynosi 19%

K = 325

Wn = 5000

C_o = 4915, 32

e = 100

n = 4

$$K_{\text{ob}} = \frac{325 + \frac{5000 - (4915,32 - 100)}{4}}{\frac{5000 + (4915,32 - 100)}{2}} = \frac{325 + 46,17}{4907,66} = \frac{371,17}{4907,66} = 0,0756 \rightarrow 7,56\%$$

Średni ważony koszt kapitału

Obliczyć średni ważony koszt kapitału:

- kapitał z akcji wynosi 50 000 a jego koszt 9,8%

- kapitał pozyskany z akcji uprzywilejowanych wynosi 12 000 a jego koszt 8,25%

- zyski zatrzymane wynoszą 25 000 a ich koszt 9,5%

- kapitał z kredytów bankowych wynosi 63 000

- emisja obligacji 50 000

Kapitał	Koszt nominalny	Koszt uwzględniający tarczę podatkową	Koszt ważony	Udział kapitału
Akcje	50 000	0,0980	0,0980	0,0245
Akcje uprzywilejowane	12 000	0,0825	0,0825	0,00495
Zyski zatrzymane	25 000	0,0950	0,0950	0,0119
Kredyt bankowy	63 000	0,12868	0,1042	0,0328
Obligacje	50 000	0,0756	0,0612	0,0153
RAZEM	200 000	X	X	0,08945

Dźwignia operacyjna i dźwignia finansowa

Dźwignia operacyjna – występuje wówczas gdy zmianom w przychodach ze sprzedaży towarzyszą większe zmiany w zysku operacyjnym przed spłatą odsetek i opodatkowaniem (EBIT).

W związku ze stałością części kosztów każdy przyrost wielkości produkcji (sprzedaży) przyniesie przedsiębiorstwu ponad proporcjonalny wzrost zysku.

Stopień dźwigni operacyjnej

$$DOL = \frac{EBIT\ \left( \% \right)}{S\ \left( \% \right)}$$

DOL - stopień dźwigni operacyjnej

∆EBIT (%) - procentowy przyrost zysku przed spłatą odsetek i opodatkowaniem

∆S (%) - procentowy przyrost przychodów ze sprzedaży

$$DOL = \frac{S_{o} - \text{Kz}_{o}}{\text{EBIT}_{o}}$$

S_o - przychody ze sprzedaży wg stanu wyjściowego

Kz_o - poziom całkowitych kosztów zmiennych wg stanu wyjściowego

EBIT_o - poziom zysku przed spłatą odsetek i opodatkowaniem

Zadanie

Obliczyć stopień dźwigni operacyjnej jeżeli:

- przychody ze sprzedaży wynoszą 120 000

- koszty zmienne 96 000

- koszty stałe wynoszą 12 000

$$DOL = \frac{S_{o} - \text{Kz}_{o}}{\text{EBIT}_{o}} = \frac{120000 - 96000}{12000} = 2$$

Dźwignia operacyjna pozwala szacować zmiany zysku nie tylko przy wzroście sprzedaży ale również w przypadku jej spadku czy to chwilowego czy to długotrwałego. Daje więc możliwość prognozowania przyszłych zysków przedsiębiorstwa.

Oblicz o ile spadną zyski jeśli sprzedaż spadnie o 20%

20%×2 (wspolczynnik) = 40%

Najwyższy stopień dźwigni występuje w pobliżu progu rentowności. Nawet niewielki wzrost sprzedaży powoduje znaczny wzrost zysku operacyjnego.

Nawet niewielki spadek sprzedaży może spowodować poniesienie straty.

Oblicz stopień dźwigni operacyjnej jeżeli:

- przychody ze sprzedaży wynoszą 110 000

- koszty zmienne wynoszą 96 000

- koszty stałe wynoszą 12 000

$$DOL = \frac{110000 - 96000}{2000} = 7$$

Dźwignia operacyjna związana jest z kosztami stałymi.

Jeżeli udział kosztów stałych w kosztach całkowitych jest wysoki to wrażliwość zysku operacyjnego na wahania sprzedaży jest również wysoka. Jeśli udział kosztów stałych w kosztach całkowitych jest relatywnie niski to również niska jest wrażliwość zysku operacyjnego na wahania sprzedaży.

Np.:

$$\frac{108001 - 107950}{1} = 51$$

Gdy dźwignia operacyjna wpływa na zysk przed zapłatą odsetek od kapitału obcego oraz przez zapłatą podatków to dźwignia finansowa wpływa na zysk po zapłacie odsetek i podatków. Wpływa więc na dochody pozostające do dyspozycji właścicieli

Dźwignia finansowa

Efekt dźwigni finansowej występuje wówczas gdy wraz ze wzrostem kapitału obcego rośnie rentowność kapitału własnego.

• zyskowność (rentowność) całego kapitału przedsiębiorstwa

$$\frac{\text{EBIT}}{\text{KC}} > r$$

będzie wyższa od stopy oprocentowania długu

• zbyt wysoki udział zadłużenia w kapitale całkowitym może spowodować wzrost kosztów tego kapitału. Wzrasta bowiem ryzyko dla kapitało dawców przez co będą chcieli oni zrekompensować sobie to poprzez zwiększenie potencjonalnego zysku (oprocentowanie, prowizja).

Wzrośnie w związku z tym koszt pozyskania tego kapitału co osłabi lub zniweluje efekt dźwigni finansowej.

Punkt graniczny dźwigni finansowej

EBIT_x = (Kw+Ko) × r

EBIT_x - graniczny poziom zysku przez spłatą odsetek i opodatkowaniem

Kw - kapitał własny

Ko - kapitał obcy

r - oprocentowanie kapitału

Punkt graniczny dźwigni to taki poziom EBIT dla którego rentowność kapitału własnego netto jest taka sama niezależnie od struktury finansowania

Zadanie

Przedsiębiorstwo rozpatruje 2 warianty finansowania projektu inwestycyjnego.

W wariancie pierwszym całość jest finansowana kapitałem własnym w wysokości 100 000 zł

W wariancie drugim 70 000 zł stanowi kapitał własny, natomiast 30 000 kredyt (14%)

Przewiduje się ze roczne przychody ze sprzedaży wyniosą 155 000, natomiast koszty całkowite (bez odsetek) 120 000 zł.

Oblicz graniczny punkt dźwigni finansowej

1. EBIT_x = 100 000

2. EBIT_x = (70 000+30 000) × 0, 14 = 14000

	Wariant I	Wariant II	Wariant III	Wariant IV
Kapitał całkowity	100 000	100 000	100 000	100 000
Kapitał własny	100 000	70 000	50 000	20 000
Kapitał obcy	0	30 000	50 000	80 000
EBITx	14 000	14 000	14 000	14 000
Odsetki	0	4 200	7 000	11 200
Zysk brutto	14 000	9 800	7 000	2 800
Rentowność kapitału własnego brutto	0,14	0,14	0,14	0,14

$$\frac{\text{zysk\ brutto}}{kaptaly\ wlasne} = rentownosc$$

Graniczny poziom stopy zwrotu z kapitału własnego

$$rx = \frac{\left( \text{EBIT}_{x} - O \right) \times (1 - p)}{\text{Kw}}$$

rx - graniczny poziom stopy zwrotu z kapitału własnego

O - odsetki

p - stopa podatkowa

Kw - kapitał własny

Zadanie

Oblicz graniczny poziom stopy zwrotu z kapitału własnego netto

$$rx = \frac{\left( 14000 - 4200 \right) \times \left( 1 - 0,19 \right)}{70\ 000} = 0,1134$$

Przyrost stopy zwrotu z kapitału własnego

$$R = \frac{\text{Ko}}{\text{Kw}} \times \left( \frac{\text{EBIT}}{Kw + Ko} - r \right) \times (1 - p)$$

	Wariant I	Wariant II	Wariant III	Wariant IV
Kapitał całkowity	100 000	100 000	100 000	100 000
Kapitał własny	100 000	70 000	50 000	20 000
Kapitał obcy	0	30 000	50 000	80 000
EBITx	35 000	35 000	35 000	35 000
Odsetki	0	4 200	7 000	11 200
Zysk brutto (EBIT – odsetki)	35 000	30 800	28 000	23 800
Zysk netto (po potrąceniu podatku)	28 350	24 948	22 680	19 278

$$R = 0 \times \left( \frac{35000}{100000} - 0,14 \right) \times \left( 1 - 0,19 \right) = 0$$