GRUPA 1.

Cechy baroku:

- niepokój

- zmysłowość

Filozofia:

- Baruch Spinoza

Literatura:

- nurt mieszczańsko-plebejski

GRUPA 2.

Cechy baroku:

- ruch

- dysharmonia

Filozofia:

- John Locke

Literatura:

- nurt sarmacko-szlachecki

GRUPA 3.

Cechy baroku:

- nieład

- niejasność

Filozofia:

- Kartezjusz

Literatura:

- nurt dworski

GRUPA 4.

Cechy baroku:

- skomplikowanie

- indywidualizm

Filozofia:

- Pascal

Literatura:

- nurt sowizdrzalski

GRUPA 1.

Cechy baroku:

- niepokój

- zmysłowość

Filozofia:

- Baruch Spinoza

Literatura:

- nurt mieszczańsko-plebejski

GRUPA 2.

Cechy baroku:

- ruch

- dysharmonia

Filozofia:

- John Locke

Literatura:

- nurt sarmacko-szlachecki

GRUPA 3.

Cechy baroku:

- nieład

- niejasność

Filozofia:

- Kartezjusz

Literatura:

- nurt dworski

GRUPA 4.

Cechy baroku:

- skomplikowanie

- indywidualizm

Filozofia:

- Pascal

Literatura:

- nurt sowizdrzalski

Kartezjusz- fr. Rene Descartes (1569-1650) Zadanie, jakie postawił przed sobą ten XVII-wieczny myśliciel, to odnalezienie prawdy, chociaż jednego twierdzenia, którego nie dałoby się podważyć. Punktem wyjścia dla Kartezjusza jest więc sceptycyzm czyli wątpienie w prawdziwość rzeczywistości, która nas otacza. Kartezjusz wyszedł z założenia, że Bóg jest pod każdym względem istotą doskonalszą od człowieka. Świat (podobnie jak ciało ludzkie) pojmował Kartezjusz jako mechanizm, którego zasady działania można poznać.

Błażej Pascal- fr. Blaise Pascal (1623-1662) Pascal, w przeciwieństwie do Kartezjusza, ukazywał człowieka jako istotę niezdolną do racjonalnej weryfikacji swoich przekonań. Istota ludzka jest słaba, rozdarta wewnętrznie, jest kruchym i znikomym punktem. To stanowi o jej dramacie. Człowiek musi podjąć ważną decyzję, dokonać wyboru: odrzucić Boga lub go przyjąć. Jeśli Go nie ma, nie tracimy niczego. Jeśli uznamy, że istnieje, również niczego nie tracimy, za to możemy zyskać życie wieczne. Wyszedł z założenia, że Bóg jest pod każdym względem istotą doskonalszą od człowieka. Dobra materialne nie mają szansy rywalizować z dobrami duchowymi

Baruch Spinoza (1632-1677) Filozof wyklęty. Pochodził z osiadłej w Niderlandach rodziny żydowskiej, która wcześniej musiała ze względu na prześladowania religijne opuścić Hiszpanię. Twierdził, że Bóg istnieje we wszystkim, a wszystko w Bogu. Bóg objawia się tylko poprzez świat. Taki pogląd nazywamy panteizmem. Spinoza twierdził, że Pismo Święte jest wyłącznie dziełem człowieka, na dodatek dziełem historycznym, a więc nieprzystającym w ogóle do problemów współczesnych.

John Locke (1632-1704), filozof angielski, czołowy przedstawiciel empiryzn genetycznego. Pionier liberalizmu Zaproponował zastąpienie metafizycznego programu filozofii przez epistemologiczny. Za podstawowe zadanie filozofii uznał badanie poznania, jego pochodzenia, pewności i zakresu. Przyjął, że wiedza pochodzi wyłącznie z doświadczenia. Doświadczenie wg Locke’a nabywamy na dwóch drogach: 1) doświadczając rzeczy zewnętrznych (postrzeżenia) i 2) doświadczając samych siebie (refleksje). W swoich poglądach ekonomicznych opowiadał się za wolnością gospodarczą.

Kartezjusz- fr. Rene Descartes (1569-1650) Zadanie, jakie postawił przed sobą ten XVII-wieczny myśliciel, to odnalezienie prawdy, chociaż jednego twierdzenia, którego nie dałoby się podważyć. Punktem wyjścia dla Kartezjusza jest więc sceptycyzm czyli wątpienie w prawdziwość rzeczywistości, która nas otacza. Kartezjusz wyszedł z założenia, że Bóg jest pod każdym względem istotą doskonalszą od człowieka. Świat (podobnie jak ciało ludzkie) pojmował Kartezjusz jako mechanizm, którego zasady działania można poznać.

Błażej Pascal- fr. Blaise Pascal (1623-1662) Pascal, w przeciwieństwie do Kartezjusza, ukazywał człowieka jako istotę niezdolną do racjonalnej weryfikacji swoich przekonań. Istota ludzka jest słaba, rozdarta wewnętrznie, jest kruchym i znikomym punktem. To stanowi o jej dramacie. Człowiek musi podjąć ważną decyzję, dokonać wyboru: odrzucić Boga lub go przyjąć. Jeśli Go nie ma, nie tracimy niczego. Jeśli uznamy, że istnieje, również niczego nie tracimy, za to możemy zyskać życie wieczne. Wyszedł z założenia, że Bóg jest pod każdym względem istotą doskonalszą od człowieka. Dobra materialne nie mają szansy rywalizować z dobrami duchowymi

Baruch Spinoza (1632-1677) Filozof wyklęty. Pochodził z osiadłej w Niderlandach rodziny żydowskiej, która wcześniej musiała ze względu na prześladowania religijne opuścić Hiszpanię. Twierdził, że Bóg istnieje we wszystkim, a wszystko w Bogu. Bóg objawia się tylko poprzez świat. Taki pogląd nazywamy panteizmem. Spinoza twierdził, że Pismo Święte jest wyłącznie dziełem człowieka, na dodatek dziełem historycznym, a więc nieprzystającym w ogóle do problemów współczesnych.

John Locke (1632-1704), filozof angielski, czołowy przedstawiciel empiryzn genetycznego. Pionier liberalizmu Zaproponował zastąpienie metafizycznego programu filozofii przez epistemologiczny. Za podstawowe zadanie filozofii uznał badanie poznania, jego pochodzenia, pewności i zakresu. Przyjął, że wiedza pochodzi wyłącznie z doświadczenia. Doświadczenie wg Locke’a nabywamy na dwóch drogach: 1) doświadczając rzeczy zewnętrznych (postrzeżenia) i 2) doświadczając samych siebie (refleksje). W swoich poglądach ekonomicznych opowiadał się za wolnością gospodarczą.

Literatura - 4 nurty:

- dworski (Jan Andrzej Morsztyn), rozwijający się na dworach magnackich i królewskim. Ten typ literatury uprawiany był na wzór europejski, zwłaszcza modna stała się poezja włoskiego Marina, którego naśladowali polscy poeci. Poezja dworska miała więc zaskakiwać odbiorcę, dowodzić mistrzostwa autora, wreszcie bawić i uatrakcyjniać uczty i rozmaite dworskie spotkania.

- sarmacko-szlachecki (Pasek, Potocki) - charakterystyczny dla szlacheckich dworów ziemiańskich, odległych od miast tętniących własnym życiem, kultywującym własne tradycje. Literatura tego nurtu, odmiennie niż nurt dworski przykładała ogromną wagę do rodzimych tradycji, wręcz tworzyła własną szlachecką ideologię i swój polski rodowód uznawała za najważniejszy. Nurt ten nazywa się także sarmackim, od słynnej teorii o sarmatach, bardzo rozpowszechnionej w XVII w. i oddziałującej na późniejsze epoki.

- mieszczańsko-plebejski (Piotr Baryko). Bohaterem tej poezji jest człowiek - jego miejsce w społeczeństwie, jego postawa wobec konfliktów i uroków miast. Przedmiot rozważań stanowią także uniwersalne prawa ludzkie.

- sowizdrzalski (żacy i ich nauczyciele) - człowiek epoki baroku charakteryzuje się: zawężonymi horyzontami myślowymi, rozdwojeniem wewnętrznym w sprawie głównych celów człowieka.

Literatura - 4 nurty:

- dworski (Jan Andrzej Morsztyn), rozwijający się na dworach magnackich i królewskim. Ten typ literatury uprawiany był na wzór europejski, zwłaszcza modna stała się poezja włoskiego Marina, którego naśladowali polscy poeci. Poezja dworska miała więc zaskakiwać odbiorcę, dowodzić mistrzostwa autora, wreszcie bawić i uatrakcyjniać uczty i rozmaite dworskie spotkania.

- sarmacko-szlachecki (Pasek, Potocki) - charakterystyczny dla szlacheckich dworów ziemiańskich, odległych od miast tętniących własnym życiem, kultywującym własne tradycje. Literatura tego nurtu, odmiennie niż nurt dworski przykładała ogromną wagę do rodzimych tradycji, wręcz tworzyła własną szlachecką ideologię i swój polski rodowód uznawała za najważniejszy. Nurt ten nazywa się także sarmackim, od słynnej teorii o sarmatach, bardzo rozpowszechnionej w XVII w. i oddziałującej na późniejsze epoki.

- mieszczańsko-plebejski (Piotr Baryko). Bohaterem tej poezji jest człowiek - jego miejsce w społeczeństwie, jego postawa wobec konfliktów i uroków miast. Przedmiot rozważań stanowią także uniwersalne prawa ludzkie.

- sowizdrzalski (żacy i ich nauczyciele) - człowiek epoki baroku charakteryzuje się: zawężonymi horyzontami myślowymi, rozdwojeniem wewnętrznym w sprawie głównych celów człowieka.