INSTYTUCJA KONTRASYGNATY
Polega na uzależnieniu ważności aktów podejmowanych przed głowę państwa od ich zaakceptowania przez Premiera lub odpowiedniego ministra
DWIE FUNKCJE USTROJOWE
* Uzależnia możliwości działania głowy państwa od tych działań z rządem
* Przejęcie politycznej odpowiedzialności przez Premiera lub ministra, którzy złożyli podpis na akcie głowy państwa
AKTY URZĘDOWE PREZYDENTA
Pojęcie szersze niż akty prawne
Obejmuje:
Akty normatywne wydawane przez prezydenta (np. rozporządzenia)
Inne akty prawne, tzn. akty, które rodzą wiążące skutki prawne po stronie swych adresatów
Pozostałe akty urzędowe
KONTRASYGNATA
Może być dokonana tylko wobec aktu urzędowego, który przybrał formę pisemną
Wszelkie odstępstwa od uzyskania kontrasygnaty muszą być w sposób wyraźny określone w przepisach konstytucyjnych (art. 144 ust. 3)
ZAWSZE UDZIELA PREMIER
PREROGATYWY PREZYDENTA
W systemie parlamentarno-gabinetowym określenie kompetencji głowy państwa, które mogą być wykonywane samodzielnie, tzn. bez konieczności uzyskania aprobaty rządowej, wyrażonej w formie kontrasygnaty
STOSUNKI PREZYDENTA Z PARLAMENTEM
ORGANIZACYJNE (zarządza wybory parlamentarne, zwołuje pierwsze posiedzenie nowego Sejmu)
INICJATYWNE (posiada inicjatywę ustawodawczą, podpisuje ustawy, zarządza ogłoszenie ich w Dzienniku Ustaw RP)
HAMUJĄCE (posiada prawo weta zawieszającego w stosunku do projektów ustaw, posiada prawo rozwiązania parlamentu (w sytuacjach określonych przez konstytucję))
STOSUNKI PREZYDENTA Z RZĄDEM
powoływanie rządu
desygnowanie premiera
przyjmowanie dymisji Rady Ministrów
odwołanie ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności
zwoływanie Rady Gabinetowej (obrady Rady Ministrów pod przewodnictwem prezydenta; powoływana w sprawach szczególnej wagi)
STOSUNKI PREZYDENTA Z WŁADZĄ SĄDOWNICZĄ
powołuje sędziów
powołuje Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego
powołuje Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego
powołuje Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego
Kompetencje w zakresie spraw zagranicznych
reprezentuje państwo na arenie międzynarodowej (razem z premierem i ministrem spraw zagranicznych)
ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe
mianuje i odwołuje ambasadorów Polski
Kompetencje w zakresie zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi kraju oraz państwowej obronności
jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych
za pośrednictwem ministra obrony narodowej, sprawuje w czasie pokoju zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi
mianuje szefa Sztabu Generalnego oraz dowódców Sił Zbrojnych
na czas wojny mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych
nadaje stopnie wojskowe
w razie zagrożenia państwa zarządza powszechną bądź częściową mobilizację oraz użycie sił zbrojnych do obrony kraju
posiada organ doradczy do spraw bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego, którym jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego
Tradycyjne uprawnienia prezydenta
nadawanie obywatelstwa
nadawanie orderów i odznaczeń
prawo łaski
nadawanie tytułów naukowych
POZAPRAWNE DZIAŁANIA
Udział Prezydenta w różnego rodzaju uroczystościach państwowych
Wygłaszanie przemówień
Spotkania z przedstawicielami rozmaitych środowisk
Wizyty i wyjazdy