Instytucje i organy
Unii Europejskiej
Instytucje i organy
Unii Europejskiej
Struktura instytucjonalna UE
Komisja Europejska główny organ
wykonawczy
Komisja jest politycznie
niezależną instytucją,
reprezentuje i dba o
interesy całej UE.
Siła napędzająca system
instytucjonalny UE:
zgłasza projekty aktów
prawnych, proponuje
kierunki polityki i
programy działania, a
także jest
odpowiedzialna za
wykonanie decyzji
Parlamentu i Rady.
Komisja Europejska
•
Skład i działanie
•
Komisja składa się z 27 członków, wybranych
z racji ich kompetencji i oferujących wszelkie
gwarancje niezależności. Członkowie Komisji
są mianowani przez Radę po zatwierdzeniu
przez Parlament Europejski na okres pięciu
lat.
•
Przewodniczącego Komisji wyznacza Rada
Europejska i zatwierdzana Parlament
Europejski.
Komisja Europejska
Komisja jest organem kolegialnym (wspólne
decyzje), podzielona na dyrekcje generalne, a
każda z nich jest odpowiedzialna za konkretną
dziedzinę działania.
Komisja jest politycznie odpowiedzialna przed
Parlamentem, który jest uprawniony do odwołania
jej (wotum nieufności).
Komisja uczestniczy we wszystkich sesjach
Parlamentu, podczas których ma obowiązek
objaśniać i uzasadniać kierunki swojej polityki.
Również regularnie odpowiada ona na pisemne i
ustne interpelacje zgłaszane przez
deputowanych.
Komisja Europejska
Na czele KE stoi
Przewodniczący –
José Manuel
Barroso (druga
kadencja) –
Portugalczyk
Komisja Europejska
Komisja Europejska
•
Siim Kallas Estonian Vice-President Transport
•
Joaquín Almunia Spanish Vice-President Competition
•
Catherine Ashton British Vice-President High Representative
of the Union for Foreign Affairs and Security Policy
•
Antonio Tajani Italian Vice-President Industry and
Entrepreneurship
•
Viviane Reding Luxembourgish Vice-President Justice,
Fundamental Rights and Citizenship
•
Neelie Kroes Dutch Vice-President Digital Agenda
•
Maroš Šefčovič, Słowacja, Wiceprzewodniczący, Stosunki
międzyinstytucjonalne i administracja
•
Na 27 członków Komisji jest 9 kobiet, czyli 30%.
•
W KE jest 7 wiceprzewodniczących (w tym 3 kobiety) .
Komisja Europejska
Bieżącymi zadaniami Komisji zajmują się jej urzędnicy
administracyjni, eksperci, tłumacze pisemni i ustni
oraz personel biurowy.
Europejska służba cywilna = 24 000 osób. W
rzeczywistości jest ona mniejsza niż liczba osób
zatrudnianych przez władze miejskie większości
dużych miast w Europie – deficyt zarządzania w UE.
Służba cywilna składa się z urzędników z każdego
kraju UE, wybranych w drodze konkurencyjnych
egzaminów, którzy współpracują ze sobą.
Funkcjonariusze Komisji – podobnie jak personel
pozostałych instytucji UE – są rekrutowani przez
Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO):
.
Komisja Europejska
•
Zespół 27 komisarzy obraduje w Brukseli raz w
tygodniu, zwykle w środy. Każdy punkt w porządku
obrad jest referowany przez komisarza
odpowiedzialnego za dany obszar polityki, a
Kolegium podejmuje w danej sprawie kolektywną
decyzję.
•
Personel Komisji pracuje w departamentach zwanych
Dyrekcjami Generalnymi (DG) oraz służbami (np.
Służby Prawne oraz Służby Tłumaczeniowe). Każdy
DG zajmuje się określonym obszarem polityki pod
kierunkiem Dyrektora Generalnego, który jest
odpowiedzialny przed jednym z komisarzy.
Komisja Europejska
To właśnie DG faktycznie opracowują i sporządzają
przedstawiane przez Komisję projekty aktów prawnych.
Najważniejsze DG to: DG ds. rynku wewnętrznego, DG
przemysłu, DG rolnictwa, DG spraw zagranicznych i na ogół są
one kierowane przez komisarzy z najsilniejszych państw
W KE istnieją „kontyngenty narodowe” – gwarantujące
równowagę narodową
Obowiązuje francuski model zarządzania – ścisłe przestrzeganie
drogi służbowej
KE rocznie przygotowuje ok. 230 projektów
rozporządzeń, 270 decyzji, 60 projektów decyzji, 290
komunikatów, memorandów i raportów,
Rocznie KE wydaje ok. 6 tys. rozporządzeń
wykonawczych.
P O L I C I E S
E X T E R N A L and INTERNAL R E L A T I O N S:
Agriculture and Rural Development
C
, Economic and Financial Affairs
EuropeAid - Co-operation Office, Education and Culture,
,
Employment, Social Affairs and Equal Opportunities
,
G E N E R A L S E R V I C E S: Fisheries and Maritime Affairs,
Communication, Health and Consumer Protection,
,
,
I N T E R N A L S E R V I C E S:
Bureau of European Policy AdvisersTaxation and Customs Union
Infrastructures and Logistics - Brussels
Infrastructures and Logistics - Luxembourg
„Deficyt zarządzania” w Komisji
Europejskiej
•
„Jesteśmy pod wielką presją czasu i przeciążeni
obowiązkami, jednocześnie odczuwamy olbrzymie braki
kadrowe. Mój dział jest odpowiedzialny za 44 Dyrektywy i
89 innych regulacji; każdego miesiąca musimy
przygotowywać merytoryczne odpowiedzi na ok.350
zapytań. …do wykonania tego wszystkiego mam zaledwie
9 ludzi. W administracji USA podobny dział zatrudnia 600
pracowników”.
•
- fragment wypowiedzi urzędnika Komisji
Europejskiej, cytat za Burston Marsteller,
1991/Coen, 1997
„Deficyt zarządzania”
•
– na 10 tys. obywateli UE przypada tylko jeden
urzędnik zatrudniony w instytucjach Unii, a średnia
w państwach członkowskich na 10 tys. mieszkańców
przypada 322 urzędników.
•
Dlatego też w procesie przygotowywania projektu
aktu prawnego, szczególnie w fazie merytorycznego
ustalania szczegółów, urzędnicy chętnie zasięgają
opinii ekspertów i specjalistów w danej dziedzinie
•
Co więcej, już Traktaty Rzymskie, a następnie
Traktat o UE nałożyły na Komisje obowiązek
prowadzenia konsultacji z zainteresowanymi daną
kwestią środowiskami.
Kompetencje KE:
•
1. prawo inicjatywy legislacyjnej
•
2. realizacja polityk i budżetu UE
•
3. jest strażniczką traktatów („psem
łańcuchowym”)
•
4. reprezentuje UE na zewnątrz
Kompetencje KE:
1. Posiada niemal monopol na inicjatywę
ustawodawczą:
odpowiada za sporządzanie wniosków w
sprawie nowych aktów ustawodawczych, które
przedkłada Parlamentowi i Radzie UE
Rocznie przygotowuje ok. 230 projektów
rozporządzeń, 60 dyrektyw, 270 decyzji, 290
komunikatów i raportów,
Uczestniczy aktywnie w kolejnych etapach
procedur legislacyjnych.
Kompetencje KE:
2. Wdraża polityki i wykonuje budżet Unii
zapewnia zarządzanie i stosowanie budżetu
Unii; wdraża polityki i programy przyjęte przez
Parlament i Radę.
Jednym z przykładów polityki aktywnie
prowadzonej przez Komisję jest polityka
konkurencji: KE monitoruje działania karteli i
koncentracje przedsiębiorstw oraz upewnia się,
że państwa UE nie dotują swoich sektorów
gospodarki w taki sposób, który naruszałby
konkurencję.
Kompetencje KE:
3. Jest strażniczką traktatów („psem
łańcuchowym”)
- czuwa nad wprowadzaniem przepisów prawa
wspólnotowego przez osoby prywatne, Państwa Członkowskie
i inne instytucje.
może narzucić sankcje osobom prywatnym i
przedsiębiorstwom za naruszanie prawa UE.
może wszczynać postępowania o przestępstwo przeciwko
Państwom Członkowskim i wezwać je do naprawienia
zaistniałej sytuacji, może złożyć do Trybunału
Sprawiedliwości odwołanie w sprawie naruszenia prawa
wspólnotowego przez Państwa Członkowskie lub przez inne
instytucje
.
Kompetencje KE:
•
4. Reprezentuje UE na zewnątrz:
•
prowadzi w imieniu UE negocjacje w celu
zawarcia umów międzynarodowych z państwami
trzecimi lub z organizacjami międzynarodowymi
np. WTO.
•
Przykładem może być Umowa Cotonou, w której
przedstawiono warunki ważnego partnerstwa w
zakresie pomocy i handlu między UE a
rozwijającymi się krajami Afryki, Morza
Karaibskiego i Pacyfiku.
System komitetów -
komitologia
Współpraca KE z komitetami (przedstawiciele
państw) – forma kontroli Rady UE nad KE
Komitety: doradcze, administracyjne,
regulacyjne.
Komitologia – proces przyjmowania przez KE
aktów wykonawczych do aktów prawnych Rady
UE
W ilu językach pracują
instytucje UE?
•
W UE obowiązują 23 języki urzędowe: bułgarski,
angielski, czeski, duński, estoński, fiński, francuski,
grecki, hiszpański, irlandzki, litewski, łotewski,
maltański, niderlandzki, niemiecki, polski,
portugalski, rumuński, słowacki, słoweński,
szwedzki, węgierski i włoski.
Koszt unijnych służb językowych, tj. tłumaczy
pisemnych i ustnych – (za 2005 rok) łączne roczne
koszty wynoszą 1,2 mld EUR, co stanowi 1 %
rocznego budżetu ogólnego UE. Podzielona przez
liczbę ludności Unii, kwota ta daje koszt 2,28 EUR
na obywatela rocznie.
Aktualności KE:
Priorytety: „Europa 2020”: promocja przemysłu emitującego małe ilości
CO2, inwestowanie w badania i rozwój, lansowanie gospodarki cyfrowej
i modernizacja sektora kształcenia i szkoleń, wzmocnienie wspólnego
rynku i zmniejszenie deficytu budżetowego w krajach UE (obecnie 20
państw przekracza próg 3% deficytu)
Nie mięczak, lecz ryba – KE na wniosek Francji (lobby rolnicze) zaliczyła
pospolitego ślimaka winniczka do kategorii ryb lądowych.
Europejska rewolucja spadkowa – KE przygotowała projekt aktu
prawnego, w którego jeśli obywatel jednego kraju Unii żył i umarł w
innym państwie UE, to spadkobierców obowiązuje prawo spadkowe
kraju, w którym mieszkał zmarły chyba że zmarły zarządził inaczej. Ta
propozycja KE przyniosłoby wielkie zmiany w sytuacji Polaków za
granicą, spadek Polaków zamieszkałych np. w WB mógłby być
dziedziczony według prawa brytyjskiego - nawet jeśli wszyscy
spadkobiercy mieszkają w Polsce i tam też jest dziedziczony majątek. A
prawo brytyjskie nie zna m.in. polskiej klauzuli zachowku, która niejako
zmusza do oddania części spadku współmałżonkowi i dzieciom.
Parlament Europejski
Parlament Europejski
Skład i działanie
Parlament Europejski składa się obecnie z 736
deputowanych wybranych w wyborach powszechnych i
bezpośrednich na okres pięciu lat.
Liczba deputowanych w każdym państwie zależy od
liczby jego ludności. Członkowie Parlamentu zasiadają
zgodnie z przynależnością polityczną we frakcjach
partyjnych.
Członkowie Parlamentu rozdzieleni są na wiele komisji i
delegacji specjalnych. Sprawozdania sporządzane przez
komisje parlamentarne poddawane są głosowaniu na
posiedzeniu plenarnym. Posiedzenie to poświęcone jest
również interpelacjom skierowanym do Komisji i do
Rady, obradom pilnym i oświadczeniom prezydencji.
Kompetencje
1 Władza ustawodawcza – ograniczone
kompetencje
•
Parlament współdecyduje wraz z Radą UE w
tworzeniu aktów prawnych.
•
Akty prawne przyjmowane są za wspólną zgodą
Parlamentu i Rady, a zgoda Parlamentu na tekst
końcowy jest niezbędna do jego przyjęcia.
•
2 Kontrola budżetu
Parlament dzieli władzę budżetową z Radą
Zatwierdza ostatecznie budżet, kontroluje
jego wykonanie i udziela absolutorium z
jego wykonania.
3 Kontrola władzy wykonawczej
Komisja ponosi polityczną odpowiedzialność
przed PE. Parlament zatwierdza
przewodniczącego i członków Komisji i może ich
odwołać.
Parlament bada regularnie sprawozdania Komisji
i przekazuje Komisji i Radzie zapytania pisemne i
ustne.
Rocznie jest to ok. 4 000 pytań do KE oraz 400
pytań do Rady UE
Może utworzyć tymczasowe komisje śledcze w
celu kontrolowania domniemania wykroczeń lub
niewłaściwego stosowania prawa
wspólnotowego.
Szersze kompetencje PE
po Traktacie z Lizbony
•
Traktat lizboński nadaje PE nowe kompetencje
ustawodawcze: teraz decyduje on o większości
unijnego prawa.
•
Ponad 40 nowych obszarów, między innymi rolnictwo,
polityka energetyczna, imigracja i fundusze unijne
znalazło się w obrębie procedury współdecydowania,
w której PE dzieli po równo władzę z Radą UE.
•
Parlament ma ostatnie słowo w sprawie budżetu UE.
Większa władza oznacza większą odpowiedzialność.
Polityczna rola PE:
•
Parlament Europejski jest forum, na którym
swoje stanowiska przedstawiają przywódcy i
politycy.
•
Stał się on rzecznikiem działań zewnętrznych i
wewnętrznych Unii, umożliwiając posłom, a
zatem i obywatelom udział w kształtowaniu ich
wizji polityki europejskiej.
•
Główne dziedziny zainteresowań PE to: polityka
zagraniczna, globalizacja, obrona praw człowieka,
prawa obywatelskie itp.
Parlament Europejski
mianuje
Europejskiego
Rzecznika Praw
Obywatelskich,
upoważnionego do
otrzymywania skarg
dotyczących
przypadków złego
administrowania
działaniami instytucji
bądź organów UE.
Organizacja Parlamentu
Parlament Europejski
jest jedyną instytucją
ponadnarodową,
której członkowie są
demokratycznie
wybierani w
powszechnych
wyborach
bezpośrednich.
Jest on
przedstawicielem
obywateli Państw
Członkowskich.
Parlament Europejski
•
Zgodnie z ogólną
zasadą miejsca są
podzielone
proporcjonalnie do
liczby mieszkańców
każdego kraju.
•
Każde Państwo
Członkowskie posiada
stałą liczbę miejsc:
maksymalnie 99 a
minimalnie – 5.
•
Od następnej kadencji:
max. 96, min. 6
•
Liczebność:
•
–162 posłów
•
–410 posłów
•
–434 posłów
•
–518 posłów
•
–567 posłów
•
–626 posłów
•
–732 posłów
•
-785 posłów
•
–736 posłów
Siedziba Parlamentu
Europejskiego
•
PE ma trzy siedziby – w Brukseli, w
Luksemburgu i w Strasburgu (Francja).
•
Posiedzenia całego Parlamentu
(„posiedzenia plenarne”) odbywają się w
Strasburgu i w Brukseli.
•
Posiedzenia komisji parlamentarnych
odbywają się w Brukseli.
•
Luksemburg jest siedzibą administracji
Parlamentu – Sekretariatu Generalnego.
Organizacja PE
•
•
•
•
•
•
•
Parlament Europejski
Przewodniczący PE od
stycznia 2012:
Martin Schulz z frakcji
socjaldemokratycznej
Przewodniczący jest
wybierany na odnawialny
okres dwóch i pół roku, to
jest na połowę kadencji.
Przewodniczący
reprezentuje Parlament
na zewnątrz i w
stosunkach z innymi
instytucjami UE.
Komisje parlamentarne
•
Komisje są odpowiedzialne za przygotowanie prac
sesji plenarnych Parlamentu.
- opracowują sprawozdania na temat projektów
legislacyjnych i przedstawiają na posiedzeniach
plenarnych
•
Komisje stałe – 20 według sektorów: np. sprawy
zagraniczne, rozwój, handel międzynarodowy,
budżet
•
Komisje śledcze – ds. naruszenia lub
niewłaściwego stosowania prawa UE.
Posłowie w PE
•
Parlament Europejski składa się z 736 posłów,
wybranych w 27 Państwach Członkowskich..
•
Od 1979 r. posłowie są wybierani w powszechnych
wyborach bezpośrednich na okres 5 lat.
•
Każde Państwo Członkowskie określa własną
ordynację wyborczą, lecz stosuje identyczne zasady
demokratyczne, to jest prawo do głosowania w
wieku 18 lat, równość płci i tajność głosowania.
•
Wspólne zasady: bezpośredni i powszechny
charakter wyborów, zasada proporcjonalności i
odnawialny mandat pięcioletni.
Grupy (frakcje) polityczne
w PE
Posłowie są członkami grup politycznych ; do grup wstępują bez
względu na narodowość, w zależności od poglądów politycznych.
Obecnie w PE istnieje 7 grup politycznych. Aby utworzyć grupę
polityczną, potrzeba 25 posłów reprezentujących co najmniej
jedną czwartą Państw Członkowskich. Grupy polityczne:
EPP : Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy
Demokraci)
S&D : Grupa postępowego sojuszu socjalistów i demokratów w
Parlamencie Europejskim
ALDE : Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz
Europy
GREENS/ EFA : Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie
ECR : Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
GUE/ NGL : Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy
Europejskiej / Nordycka Zielona Lewica
EFD : Europa Wolności i Demokracji
NA : Niezrzeszeni
Skład PE 2009-2014:
EPP : Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci)
S&D : Grupa postępowego sojuszu socjalistów i demokratów w Parlamencie Europejskim
ALDE : Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy
GREENS/ EFA : Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie
ECR : Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
GUE/ NGL : Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej/Nordycka Zielona Lewica
EFD : Europa Wolności i Demokracji
NA : Niezrzeszeni
Skład PE 2009-2014:
Skład PE 2009-2014:
•
EPP : Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrzescijańscy
Demokraci)
•
S&D : Grupa postępowego sojuszu socjalistów i demokratów
w Parlamencie Europejskim
•
ALDE : Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na
rzecz Europy
•
GREENS/ EFA : Grupa Zielonych / Wolne Przymierze
Europejskie
•
ECR : Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
•
GUE/ NGL : Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy
Europejskiej/Nordycka Zielona Lewica
•
EFD : Europa Wolności i Demokracji
•
NA : Niezrzeszeni
Grupa Europejskiej Partii
Ludowej
EPP
- w kadencji 2009-2014 jako Europejska Partia Ludowa - Europejscy
Demokraci – największa frakcja – 265 posłów ze wszystkich 27 krajów Unii,
stanowi liczącą się siłę na arenie polityki europejskiej. Powstała w 1953r.
W szerszej perspektywie, jedenastu premierów państw UE jak i
Przewodniczący Komisji Europejskiej wywodzi się z tej politycznej orientacji.
Biorąc pod uwagę narodowość deputowanych, największy blok stanowią
Niemcy - jest ich 49. Najmniej - po jednym pośle - mają Dania i Estonia.
W EPP- zasiadają chrześcijańscy demokraci i konserwatyści.. Od 1999 jest to
najliczniejsza grupa w Parlamencie. Obecnie ma dużą przewagę nad
politycznym rywalem - Grupą Socjalistyczną.
W ostatnich wyborach w 2009 grupa odniosła sukces zdobywając 36%
głosów. Jako największej z parlamentarnych grup, EPP przysługuje większość
kluczowych stanowisk w PE. Obecnie członkowie grupy pełnią rolę
przewodniczących 9 spośród 22 komisji i podkomisji w Parlamencie.
Przewodniczący Parlamentu oraz czterech spośród 14
Wiceprzewodniczących pochodzi z tej grupy
Postępowy Sojusz
Socjalistów i
Demokratów
•
Solidarność i sprawiedliwość społeczna oraz zapewnienie
stabilności systemu socjalnego - to podstawowe założenia
socjaldemokratów, socjalistów i członków S&D.
•
Są drugą pod względem liczności grupą w PE. Grupa
zdobyła 25% głosów w wyborach w 2009 roku, co dało jej
członkom 184 miejsc w PE.
•
Posłowie pochodzą ze wszystkich krajów i zasiadają we
wszystkich komisjach parlamentarnych, siedmiu z nich
objęło funkcję przewodniczących komisji.
•
Najwięcej posłów: N-23, H-21, Wł-21, Fr-14, WB-13, Pl-7.
Grupa Porozumienie
Liberałów i Demokratów
na rzecz Europy
•
ALDE to partia centrowa, liczy 84 posłów z 19
krajów i jest trzecim pod względem wielkości
ugrupowaniem w Parlamencie.
•
Grupa łączy zdecydowanie federalistyczną
orientację z poszanowaniem krajowych
różnorodności – centrum.
•
Najliczniej reprezentowani są w ALDE Włosi, zaraz
po nich Brytyjczycy i Francuzi. Liberałowie i
Demokraci odgrywają często rolę łącznika ponad
politycznymi podziałami.
Europejscy
Konserwatyści
i Reformatorzy (ECR)
•
ECR podziela wiarę we współpracę państw
narodowych, dzięki której można budować
stabilną Europę opartą na różnorodności.
•
Opowiada się za zasadą subsydiarności uważając,
iż pozwala ona, w interesie obywateli, na
sprawiedliwy podział kompetencji pomiędzy UE a
władze państwowe i lokalne.
•
Jest to młoda frakcja – od 2009r.
•
Obecnie grupa liczy 54 posłów, w tym z Pl -15
(PiS-11, PJN-3, NZ-1), WB -26 (PK), Cz-9 (ODS).
Grupa Zielonych /
Wolny Sojusz
Europejski
•
Program: kwestie ekologii oraz walka o
zagwarantowanie sprawiedliwej równowagi między
reformami gospodarczymi i kwestiami socjalnymi, a
także reprezentowanie „narodów bez państw”.
•
Młoda frakcja – od 1999 r. w PE, ale wcześniej Zieloni
pojawili się w PE w latach 80-tych.
•
Wolne Przymierze Europejskie – na rzecz demokracji i
praw narodów nie posiadających własnego państwa
oraz praw regionów europejskich do samostanowienia.
•
Grupę tworzy 55 posłów z 13 krajów. Wśród nich
niemiecka delegacja jest najliczniejsza (14)
•
i z Francji (7).
Zjednoczona Lewica
Europejska - Nordycka
Zielona Lewica
•
GUE/NGL to ekosocjaliści i eurokomuniści , jest szóstą pod
względem wielkości grupą w Parlamencie Europejskim.
Obejmuje 35 posłów z 12 państw i stanowi płaszczyznę
współpracy dla partii o orientacji lewicowej. Z Niemiec – 8,
Fr-5, Cz-4, Port-4.
•
Grupa deklaruje chęć budowania "innej Europy: socjalnej,
pokojowej, demokratycznej, feministycznej, ekologicznej
Europy, solidarnej z ludźmi całego świata"
GUE/NGL powstała w 1991 r. Posłowie wywodzą się z 12 krajów
Unii. W skład grupy wchodzi szesnaście różnych partii
europejskich: komunistycznych, lewicowych i socjalistycznych.
Europa Wolności i
Demokracji - EFD
•
To eurosceptycy, liberałowie i konserwatyści.
•
Program: sprzeciw wobec Konstytucji Europejskiej oraz
przeciwstawienie się "centralizacji i biurokratyzacji Europy".
Powstała w lipcu 2004, obecnie grupa liczy 32 posłów z 9 krajów
(WB-9, Wł-9).
•
Sami członkowie określają się rozmaicie jako: "krytycy UE,
eurosceptycy albo eurorealiści".
Największym blokiem w grupie jest brytyjska Partia Niepodległości
(UKIP – 9 członków)). Prowadzi otwartą kampanię postulując
wystąpienie WB z UE.
•
Pozostali członkowie grupy są reformistami akceptującymi
członkowstwo swoich krajów w Unii, jednakże domagającymi się
"mniejszej centralizacji, nie rozmywania suwerenności narodowej i
pozostawienia większej władzy w rękach parlamentów narodowych".
•
Niezrzeszonych posłów w PE jest 27.
Polscy posłowie w PE:
•
Europejska Partia Ludowa: PO (25)+PSL
(3)
•
Europejscy Konserwatyści i
Reformatorzy: PiS-11, PJN-3, NZ-1
•
Sojusz Socjalistów i Demokratów: SLD-
UP-7
Poziom frekwencji w wyborach
do PE:
Podział mandatów w PE
według płci
•Źródło: TNS opinion we współpracy
z PE.
Rok wyborów
Mężczyźni (%)
Kobiety (%)
1979-1984
84
16
1984-1989
82
18
1989-1994
81
19
1994-1999
74
26
1999-2004
70
30
2004-2009
69
31
2009
65
35
Roczny kalendarz prac PE
•
Co roku Parlament przyjmuje roczny
kalendarz prac.
•
Dzieli się on na sesje i posiedzenia.
•
Kalendarz ten przewiduje:
•
12 czterodniowych plenarnych sesji co
miesiąc w Strasburgu i 6 dodatkowych
dwudniowych sesji miesięcznych w
Brukseli,
•
2 tygodnie w miesiącu na posiedzenia
komisji parlamentarnych i delegacji
międzyparlamentarnych,
•
1 tydzień w miesiącu na posiedzenia
grup politycznych,
•
4 tygodnie rocznie poświęcone
wyłącznie na pracę posła do PE w jego
okręgu wyborczym i umożliwiające mu
obecność na jego terenie.
Wybory w Polsce do PE
•
W Polsce podczas wyborów do PE 5% próg
wyborczy dla partii politycznych
•
Czynne prawo wyborcze – 18 lat i nie
pozbawiony tych praw
•
Bierne prawo wyborcze – 21 lat, prawo do
głosowania, nie został skazany za przestępstwo,
na stałe zamieszkują w Polsce lub innym prawie
członkowskim UE od co najmniej 5 lat.
•
Ordynacja proporcjonalna
Specyficzne cechy PE:
•
PE jako „dom spokojnej starości”
•
Wysoka rotacja deputowanych (50%)
nowych członków
•
Wysoki poziom absencji deputowanych
•
Prointegracyjna socjalizacja deputowanych
•
Podział partyjny delegacji danego kraju
odzwierciedla system partyjny tam
istniejący
Prawo do złożenia petycji do
PE
•
Każdy obywatel (oraz organizacja, przedsiębiorstwo, stowarzyszenie) ma
prawo złożenia petycji do PE w sprawie, która wchodzi w zakres działalności
UE
•
Petycja może mieć formę skargi lub wniosku i może dotyczyć spraw leżących w
interesie publicznym lub prywatnym.
•
Petycja może zawierać indywidualny wniosek, skargę lub komentarz dotyczący
stosowania prawa UE, lub też wezwanie PE do przyjęcia stanowiska w danej
sprawie.
•
Petycje te umożliwiają Parlamentowi zwrócenie uwagi na wszelkie przypadki
naruszenia praw obywateli UE przez państwo członkowskie, władze lokalne lub
instytucję.
•
Najczęściej petycje dotyczą ochrony środowiska i praw obywateli
•
W 2010 r. złożono 1655 petycji (głównie przez internet)
Aktualności w PE
Rada Europejska
Rada Europejska
•
Jest to zinstytucjonalizowana forma spotkań
szefów państw i rządów (tj. prezydentów i/lub
premierów) wszystkich państw UE oraz
Przewodniczącego Komisji Europejskiej.
•
Rada Europejska spotyka się cztery razy do roku
lub częściej w celu uzgodnienia ogólnej polityki UE
oraz dokonania weryfikacji osiągniętego postępu.
•
Spotkania te są nazywane szczytami, gdyż Rada
decyduje o kierunkach rozwoju i strategii działania
UE.
Rada Europejska
•
Kompetencje: „nadaje Unii impulsy niezbędne do jej
rozwoju i określa ogólne wytyczne jej polityki”,
Odgrywa wiodącą rolę w procesie integracji
europejskiej
•
Na czele Rady Europejskiej stoi Przewodniczący Rady
Europejskiej (2,5 letnia kadencja, obecnie Herman Van
Rompuy – dotychczasowy premier Belgii), zwany
nieformalnie prezydentem UE.
•
Jego zadania: reprezentowanie Unii na zewnątrz w
sprawach WPZiB. Nie ma już rotacyjnego półrocznego
przewodniczenia przez dane państwo w RE.
Rada Europejska
•
Organy UE mają w stosunku do RE
charakter wykonawczy
•
Decyzje podejmowane są przez RE nie w
drodze głosowania, ale na zasadzie
kompromisu i konsensusu
Rada UE: głos państw
członkowskich
Rada UE – główny organ
legislacyjny
Rola: Organ legislacyjny UE reprezentujący
państwa członkowskie.
Członkowie: Jeden minister z każdego kraju UE.
Prezydencja: Zmienia się rotacyjnie co 6
miesięcy.
Posiedzenia: W Brukseli
Rada UE
•
Rada jest głównym organem
decyzyjnym UE. Podobnie jak
PE, Rada została powołana w
latach 50. na mocy traktatów
założycielskich.
•
Reprezentuje państwa
członkowskie, a w jej
obradach uczestniczy jeden
minister z każdego rządu
krajowego UE.
Rada UE
Różni ministrowie uczestniczą w różnych
posiedzeniach w zależności od rodzaju zagadnień w
porządku obrad.
Jeśli Rada ma obradować nad problemami ochrony
środowiska, w obradach weźmie udział Minister
Ochrony Środowiska z każdego państwa UE; w tym
przypadku będzie ona zwana Radą Ochrony
Środowiska.
Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych zajmuje
się stosunkami UE z innymi krajami oraz sprawami
ogólnymi
Rada UE
Wysoki przedstawiciel ds. WPZiB w Radzie
UE.
Wysoki przedstawiciel (obecnie Catherine Ashton) przewodniczy
Radzie ds. Zagranicznych oraz jest odpowiedzialny za realizację WPZiB,
w której potrzebna jest jednomyślność państw członkowskich. Jest
także odpowiedzialny za implementację decyzji podjętych przez Radę i
Radę Europejską. Ważne jest budowanie konsensusu.
Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych (GAERC) jest podzielona
na Radę ds. Zagranicznych (FAC), której będzie przewodniczył wysoki
przedstawiciel, oraz Radę ds. Ogólnych (GAC), której prezydencję będą
rotacyjnie sprawować państwa członkowskie. Zakres działania FAC
obejmuje całość działań zewnętrznych UE (w tym służba działań
zewnętrznych), a więc również politykę handlową i politykę rozwojową.
W GAC będą podejmowane decyzje związane z rozszerzeniem UE.
Wysoki przedstawiciel pełni funkcję wiceprzewodniczącego KE.
Rada może obradować w
dziewięciu różnych konfiguracjach:
•
sprawy ogólne i stosunki zewnętrzne (teraz
podzielone na dwie),
•
sprawy gospodarcze i finansowe (ECOFIN),
•
wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne,
•
zatrudnienie, polityka społeczna, ochrona zdrowia
i konsumenta,
•
konkurencyjność (rynek wewnętrzny, przemysł i
badania),
•
transport, telekomunikacja i energetyka,
•
rolnictwo i rybołówstwo,
•
ochrona środowiska,
•
edukacja, młodzież i kultura.
Kompetencje Rady :
•
1. Uchwala akty prawne UE.
W wielu
dziedzinach dzieli władzę ustawodawczą z
Parlamentem Europejskim.
•
2. Koordynuje ogólną politykę
gospodarczą państw członkowskich.
•
3. Zawiera umowy międzynarodowe
między UE a państwami trzecimi lub
organizacjami międzynarodowymi.
Kompetencje Rady cd.
4. Wraz z Parlamentem Europejskim
zatwierdza budżet UE.
5. Określa kierunki Wspólnej Polityki
Zagranicznej i Bezpieczeństwa,
opierając się na wytycznych ustalonych
przez RE
6. Koordynuje współpracę między
krajowymi organami sądowymi i służbami
policyjnymi w sprawach kryminalnych
Jak zorganizowana jest praca
Rady?
COREPER
Każde państwo członkowskie UE posiada w Brukseli
przedstawicielstwo, które je reprezentuje i broni jego
narodowych interesów na szczeblu UE. Osoba stojąca
na czele każdego przedstawicielstwa jest
ambasadorem swojego kraju akredytowanym przy UE.
cotygodniowe spotkania w ramach Komitetu Stałych
Przedstawicieli (COREPER). Komitet przygotowuje
obrady Rady, z wyjątkiem kwestii związanych z
rolnictwem przygotowywanych przez specjalny
Komitet ds. Rolnictwa.
COREPER jest wspierany przez liczne grupy robocze, w
których skład wchodzą urzędnicy z administracji
krajowych.
Prezydencja Rady
•
Przewodnictwo w Radzie zmienia się
rotacyjnie co sześć miesięcy.
•
Każdy kraj UE kolejno obejmuje kierownictwo nad
ustalaniem porządku obrad Rady i przewodniczy wszystkim
spotkaniom przez okres sześciu miesięcy, podejmując
decyzje legislacyjne i polityczne oraz wypracowując
kompromisy między państwami członkowskimi.
Państwa sprawujące
prezydencję:
Rok
1 I – 30 VI
1 VII – 31 XII
Program prezydencji Polski w
UE:
Tryb funkcjonowania Rady
•
Obrady są tajne.
•
Członkowie Rady reprezentują interesy państw.
•
Przedstawiciele państw muszą uczestniczyć
osobiście (wyjątkowo dopuszczalny jest
pełnomocnik).
•
Posiedzenia Rady są przygotowywane przez
Komitet Stałych Przedstawicieli
(COREPER I i
COREPER II)
•
Decyzje w mniej kontrowersyjnych sprawach są
podejmowane przez COREPER i tylko formalnie
zatwierdzane przez Radę.
Tryb podejmowania decyzji
W zależności od istotności sprawy Rada podejmuje
decyzje:
▫
większością zwykłą – jest to domyślny sposób
podejmowania uchwał, jednak w praktyce stosuje się go
tylko do spraw technicznych;
▫
większością kwalifikowaną – obecnie uchwala się tak
większość decyzji merytorycznych;
▫
jednomyślnie – obecnie rzadko stosowane, ograniczono
jego używanie na rzecz większości kwalifikowanej; dalsze
ograniczenie przewiduje projekt Traktatu z Lizbony
Większość kwalifikowana w Radzie
Rozkład głosów ważonych
Państwo
do 2004
od 2004
10
29
Wielka Brytania
10
29
Francja
10
29
Włochy
10
29
Hiszpania
8
27
Polska
8
27
Holandia
5
13
Grecja
5
12
Czechy
5
12
Belgia
5
12
Węgry
5
12
Portugalia
5
12
Szwecja
4
10
Austria
4
10
Słowacja
3
7
Dania
3
7
Finlandia
3
7
Litwa
3
7
Irlandia
3
7
Łotwa
3
4
Słowenia
3
4
Estonia
3
4
Cypr
2
4
Luksemburg
2
4
Malta
2
3
W przypadku głosowania większością
kwalifikowaną każdemu z państw przypisuje
się określoną liczbę głosów ważonych
Od 1 listopada 2004:
▫
jeśli akt głosowany będzie na wniosek KE: 232 na
321 głosów (72,27%);
▫
w pozostałych przypadkach: 232 głosy oddane
przez co najmniej 2/3 ogółu (czyli 17) państw;
▫
w każdym przypadku członek Rady będzie mógł
zażądać sprawdzenia, czy państwa stanowiące
większość kwalifikowaną stanowią co najmniej 62%
ogółu ludności Unii; jeśli nie – uchwała nie zostanie
podjęta.
Dalsze zmiany w sposobie głosowania
większością kwalifikowaną przewiduje projekt
Traktatu z Lizbony. Zniesiony ma być system
głosów ważonych (od 2014r.), ma go zastąpić
system podwójnej większości:
jeśli akt głosowany będzie na wniosek Komisji
lub Ministra Spraw Zagranicznych: zwykła
większość państw reprezentujących co
najmniej 3/5 (60%) ludności Unii;
w pozostałych przypadkach: większość 2/3
państw reprezentujących co najmniej 3/5
(60%) ludności Unii.
Mechanizm z Joaniny
pozwoli mniejszości krajów UE na podwyższenie wymogów
dotyczących większości potrzebnej do wydania aktu prawnego
przez Radę. Jeśli grupie członków Rady nie wystarczy głosów do
zablokowania określonej uchwały, będą mogły mimo to odwlekać
podjęcie decyzji w tej sprawie. Warunkiem będzie odpowiednia
wielkość tej grupy (do 2017: kraje reprezentujące co najmniej
75% ludności lub 75% liczby państw niezbędnych do utworzenia
mniejszości blokującej; od 2017: 55% ludności lub 55% liczby
państw niezbędnych do utworzenia mniejszości blokującej).
Traktat mówi o możliwości odwlekania podjęcia decyzji przez
"rozsądny czas".
Do 2014r. będzie w Radzie UE obowiązywał system głosowania wg
Traktu z Nicei. Później system podwójnej większością(55% państw
reprezentujących co najmniej 65% ludności Unii). Jednak do
2017r. każde państwo będzie mogło zażądać powtórzenia danego
głosowania zgodnie z nicejskim systemem głosów ważonych.
Ile razy w Radzie głosowano, kto
wygrywał, kto przegrywał, kto się
wstrzymywał?
W 2006 r. Rada UE, na szczeblu COREPER I podjęła
189 decyzji w obszarach, gdzie można głosować.
Faktycznych głosowań było 36, pozostałe decyzje
podjęto jednomyślnie.
Które państwa przegrały głosowania?
W 5 przypadkach Polska była w grupie państw, które
zostały przegłosowane: 3 razy nasz ambasador
głosował przeciw, dwa razy się wstrzymał.
Państwa, które zostały przegłosowane: 0- Słowacja,
Luksemburg; 1- Hiszpania, Czechy i Estonia; 5-
Niemcy; 7- Wielka Brytania; 8-Holandia
"Siła głosu nie jest najważniejsza"
Państwa przegrywają głosowanie w Radzie z różnych
przyczyn. Okazuje się, że siła głosu nie jest najważniejsza,
istotna jest szybkość przygotowania stanowiska (np. Niemcy
przegrywają głosowania bo zwlekają z ustaleniem
stanowiska),
Mniejszość blokującą sformowano tylko raz
W 2006 r. w Radzie UE tylko jeden raz udało się sformować
tzw. mniejszość blokującą – 7.11. 2006 r. głosowanie
dotyczące słynnej dyrektywy o czasie pracy. Decyzję
zablokowały: Francja, Hiszpania, Włochy, Grecja i Cypr (bez
Polski).
Polska nie zawsze potrafi wykorzystać swoją
siłę głosu.
Deficyt demokracji w UE
- polega na tym, że to organy władzy
wykonawczej posiadają głównie kompetencje
tworzenia prawa UE, a nie Parlament Europejski,
- w Unii Europejskiej podobnie jak we wszystkich
innych organizacjach międzynarodowych – to
rządy (władza wykonawcza), a nie parlamenty
reprezentują poszczególne państwa w
instytucjach wspólnotowych i to głównie rządy
tworzą prawo Unii Europejskiej.
•
Zasada podziału władzy wg
Monteskiusza w systemie
demokratycznym:
•
Władza ustawodawcza – Parlament (jedno
lub dwuizbowy)
•
Władza wykonawcza – rząd, Rada
Ministrów
•
Władza sądownicza – niezawisłe sądy
Jak ograniczyć deficyt
demokracji w UE?
W UE występuje deficyt demokratyczny, nawet po
najnowszych reformach. UE krytykowana jest za brak
dostatecznego oparcia się na regułach
demokratycznych. Proces decyzyjny odbywa się przy
niewielkim udziale Parlamentu Europejskiego.
W celu zredukowania tego deficytu
demokratycznego podjęto określone działania:
- rozszerzenie kompetencji Parlamentu
Europejskiego,
- ograniczenie funkcji Rady UE i Komisji Europejskiej,
- wprowadzenie obowiązku prowadzenia konsultacji z
obywatelami we wszystkich instytucjach UE,
- zwiększenie przejrzystości procesów decyzyjnych i
legislacyjnych,
Trybunał Sprawiedliwości UE –
rozbudowany organ
sądowniczy
Trybunał Sprawiedliwości UE
– w jego skład
wchodzą:
Trybunał Sprawiedliwości, Sąd I instancji i
Sąd ds. Służby Publicznej.
siedziba w Luksemburgu
- jeden z organów głównych UE, pełniący funkcję sądu
międzynarodowego, konstytucyjnego i
administracyjnego.
powstał na mocy traktatu o EWWiS. W 1989 r. przy
Trybunale utworzono Sąd Pierwszej Instancji, którego
orzecznictwo dotyczy spraw osób fizycznych i prawnych.
Skład Trybunału
Sprawiedliwości:
- 27 sędziów, mianowanych
przez państwa członkowskie.
Muszą spełniać przesłanki
powoływania na najwyższe
stanowiska sędziowskie lub są
najwybitniejszymi autorytetami
w dziedzinie prawa.
Sędziowie są przedstawicielami
UE i nie mogą orzekać w
sprawach, których stroną jest
państwo, które ich
nominowało.
Wybierają spośród siebie
przewodniczącego; obecnie
funkcję tę pełni
Vassilios Skouris
Trybunał Sprawiedliwości
polskim sędzią jest
Marek Safjan
Przy Trybunale działa 8
rzeczników generalnych
(adwokatów)
obsadzanych na
sześcioletnią kadencję.
Co trzy lata dokonuje
się częściowej wymiany
składu sędziowskiego i
adwokackiego (rotacja).
Kompetencje TS:
•
Trybunał Sprawiedliwości
•
- dokonuje wykładni prawa UE, aby zapewnić
jego stosowanie w taki sam sposób we wszystkich
państwach UE
•
- rozstrzyga spory prawne między rządami a
instytucjami UE.
•
- rozpatruje sprawy wnoszone przez osoby
fizyczne, przedsiębiorstwa lub organizacje, które
uważają, że ich prawa zostały naruszone przez
instytucje UE.
Kompetencje TS
1. orzeka o legalności aktów prawnych
wydawanych przez inne organy UE oraz ich
zgodności z Traktatami,
Akty prawne wydane przez organy WE mogą być
zaskarżane, jeśli zostały wydane mimo braku
kompetencji do ich wydania, naruszają istotne
wymogi proceduralne, a także w przypadku
bezczynności organu (braku decyzji) naruszającej
postanowienia Traktatu. Trybunał ponadto rozstrzyga
spory kompetencyjne między organami Wspólnot.
Kompetencje TS
•
2. dokonuje obowiązującej wykładni
aktów prawnych,
ETS zapewnia jednolitą wykładnię prawa
wspólnotowego przez wydawanie na wniosek
sądu państwa członkowskiego orzeczeń
wstępnych. W przypadku wątpliwości
interpretacyjnych sąd krajowy może zwrócić
się do TS z wnioskiem o dokonanie
interpretacji prawa wspólnotowego.
Kompetencje TS
na wniosek KE podejmuje decyzje wobec
państw nie wypełniających zobowiązań
traktatowych (przypadek Polski w sprawie
budowy autostrady przez dolinę rzeki
Rospudy),
rozpoznaje spory między państwami
członkowskim lub między państwami a KE,
dokonuje rewizji wyroków Sądu I Instancji,
•
Ze skargą do Trybunału
mogą wystąpić organy
UE, państwa
członkowskie,
natomiast osoby
fizyczne i prawne nie są
do tego upoważnione.
•
Orzeczenia Trybunału
mają charakter
ostateczny.
•
Urzędowym językiem
Trybunału jest język
francuski.
Sąd Pierwszej Instancji
•
- trybunał powołany w 1989r. na mocy JAE
dla odciążenia TS.
•
Skład: obejmuje 4 izby rozstrzygające
spory osób fizycznych i prawnych z UE.
Odwołanie się od jego orzeczeń możliwe
jest jedynie w kwestiach proceduralnych.
•
Wszystkie sprawy rozpatrywane w
pierwszej instancji mogą być tematem
apelacji do TS.
Sąd Pierwszej Instancji
Kompetencje:
•
skarg wniesionych przez osoby fizyczne lub prawne na akty, których są
adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie oraz na akty
regulacyjne, które dotyczą ich bezpośrednio i nie wymagają wydania
środków wykonawczych;
•
skarg państw na nieważność aktów ustawodawczych, aktów Rady, KE EBC
PE zmierzających do wywarcia skutków prawnych wobec podmiotów
trzecich,
•
skarg państw członkowskich, instytucji Unii oraz, w ograniczonym zakresie,
osób fizycznych i prawnych na zaniechania Komisji, Parlamentu
Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady
•
skarg o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje Unii lub
pracowników;
•
skarg na decyzje Rady w sprawach pomocy publicznej i środków
ochronnych w handlu;
•
skarg na decyzje Europejskiego Banku Centralnego.
Sąd do spraw Służby Publicznej UE
•
Sąd do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej
rozpatruje, w pierwszej instancji, spory miedzy
Unią a jej pracownikami.
•
Odwołania od jego orzeczeń rozpatruje Sąd,
jednak prawo do odwołania ograniczone jest do
kwestii prawnych.
Trybunał Obrachunkowy
(Rewidentów Księgowych)
od 1977 r.
•
Powierzono mu zadanie
pełnienia kontroli finansowej
we WE: badanie zgodności z
prawem i prawidłowości
wszystkich wydatków i
dochodów oraz ocenę
racjonalności i prawidłowości
zarządzania finansami.
•
sporządza sprawozdanie z
wykonania budżetu, które
staje się podstawą do
uchwalenia przez PE
absolutorium dla Komisji.
•
Składa się z piętnastu osób,
mianowanych na sześć lat
przez Radę UE,
Komitet Ekonomiczno-
Społeczny
•
– organ doradczy i
opiniodawczy
•
Reprezentuje przedstawicieli
zorganizowanego
społeczeństwa
obywatelskiego,
wywodzących się z różnych
grup zajmujących się
działalnością gospodarczą i
społeczną, np. pracodawcy,
związki zawodowe , rolnicy,
konsumenci i pozostałe
grupy interesów.
Komitet Ekonomiczno-
Społeczny
•
Podstawowe funkcje:
•
- przedstawia opinię wobec KE, PE i Rady w
kwestiach dotyczących polityki gospodarczej
i społecznej. Opinie Komitetu nie są dla nich
wiążące, mają wyłącznie charakter doradczy.
•
zachęca społeczeństwo obywatelskie do
większego angażowania się w kształtowanie
polityki UE
•
wzmacnia rolę społeczeństwa
obywatelskiego w krajach nienależących do
UE oraz pomaga tworzyć struktury doradcze.
Komitet Ekonomiczno-
Społeczny
•
Obecnie w KES zasiada 344 członków. Polsce
przyznano 21 miejsc. Liczba członków z każdego
państwa UE odzwierciedla wielkość jego populacji.
Zgłaszani przez państwa członkowskie kandydaci
są mianowani przez Radę UE na okres 4 lat.
•
Członkowie wybierają spośród siebie
przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących.
Obecnie funkcje przewodniczącego Komitetu
sprawuje Staffan Nilsson.
Grupy w KES:
•
I. Pracodawcy – przedstawiciele sektorów
przemysłowych, małe i średnie przedsiębiorstwa, izby
handlowe, handlu hurtowego i detalicznego,
bankowości i ubezpieczeń, transportu i rolnictwa.
•
II. Pracownicy - obejmuje zatrudnionych wszystkich
kategorii, od pracowników fizycznych po kadrę
kierowniczą. Wywodzą się z krajowych organizacji
związków zawodowych.
•
III. Grupa reprezentuje różnorodne interesy:
organizacje
pozarządowe, organizacje rolnicze, małe
przedsiębiorstwa, rzemiosło, wolne zawody, organizacje
konsumenckie i ekologiczne, stowarzyszenia reprezentujące
rodzinę, kobiety, itp.
Komitet Regionów
•
- organ doradczy i opiniodawczy UE
(powołany w 1994) reprezentujący
interesy ponad 250 regionów w UE.
Komitet Regionów
•
Obecnie liczba członków KR wynosi 344 – są
to przedstawiciele organizacji
samorządowych państw członkowskich.
Polsce przypada 21 miejsc.
•
Kandydaci na członków KR są wyznaczani
przez rządy państw UE. Następnie Rada
zatwierdza mandaty członków na cztery
lata.
•
Członkowie Komitetu są całkowicie
niezależni politycznie w wykonywaniu
swoich obowiązków.
Kompetencje:
opiniodawczo-doradcze
•
- reprezentuje stanowiska władz lokalnych i
regionalnych wobec ustawodawstwa UE poprzez
wydawanie opinii na temat propozycji legislacyjnych
KE
•
- Komisja i Rada są zobowiązane do zasięgania opinii
KR w sprawach, które bezpośrednio dotyczą władz
lokalnych i regionalnych,
•
- Komitet może również wyrażać opinie z własnej
inicjatywy i przedkładać je Komisji, Radzie a także PE.
•
- W KR istnieje sześć komisji, m.in: Komisja ds.
Polityki Spójności Terytorialnej (COTER), Komisja ds.
Polityki Gospodarczej i Społecznej (ECOS), Komisja
ds. Zrównoważonego Rozwoju (DEVE).
Europejski Bank Centralny
•
To bank centralny
UE, a także bank
emisyjny w
odniesieniu do
waluty euro,
przyjętej przez 17
krajów Unii.
Siedzibą EBC jest
Frankfurt nad
Menem.
Kompetencje EBC:
•
EBC jest bankiem centralnym Unii
Europejskiej i w tym charakterze odpowiada
za:
•
nadzorowanie systemów bankowych w
krajach Unii;
•
zbieranie danych statystycznych potrzebnych
dla prowadzenia polityki monetarnej;
•
funkcjonowanie systemów płatniczych
(zwłaszcza systemu TARGET);
•
zapobieganie fałszerstwom banknotów;
Europejski Bank Centralny
•
Przy realizacji zadań EBC współpracuje z
bankami centralnymi w ramach:
•
Europejski System Banków Centralnych (ESBC):
27 banków centralnych krajów UE (w tym NBP)
•
Eurosystem: 17 banków centralnych strefy euro
•
EBC jest niezależny w zakresie prowadzonej
przez siebie polityki monetarnej od jakichkolwiek
władz krajowych lub unijnych - jest on uznawany
za najbardziej niezależny bank centralny na
świecie.
Europejski Bank Centralny
•
W węższym zakresie, EBC
jest bankiem emitującym
wspólną walutę i
prowadzącym politykę
monetarną w strefie euro,
m.in. poprzez ustalanie
podstawowych bankowych
stóp procentowych oraz
operacje rynku otwartego.
•
W tym zakresie EBC jest
wspierany przez 17 banków
centralnych krajów, które
przyjęły walutę euro -
tworzą one ściślej
współpracującą grupę
zwaną Eurosystemem.
Władze EBC
•
Naczelną władzą EBC jest Rada Prezesów, która
decyduje o działaniach EBC, w tym o kierunku
prowadzonej przez niego polityki monetarnej.
•
Zarząd EBC składa się z prezesa, wiceprezesa
oraz czterech członków mianowanych przez rządy
państw Eurosystemu.
•
•
Prezes NBP jest członkiem Rady Ogólnej EBC.
Prezes EBC
•
Mario Draghi
Prezes EBC
•
Włoch, profesor ekonomii,
•
Były wiceprezes i dyrektor
amerykańskiego banku
inwestycyjnego Goldman
Sachs