GEOGRAFIA TURYSTYKI

WYKŁAD III 15 I 2012

Temat 1 : PODZIAŁ POLSKI NA MAKROREGIONY TURYSTYCZNE

Makroregion	Województwa
POMORZE	Pomorskie , zachodnio-pomorskie, kujawsko-pomorskie
WIELKOPOLSKA	Wielkopolskie, lubuskie
ŚLĄSK	Śląskie, opolskie, dolnośląskie
WARMIA I MAZURY	Warmińsko-mazurskie
MAZOWSZE I PODLASIE	Mazowieckie, łódzkie, podlaskie
MAŁOPOLSKA	Małopolskie, świętokrzyskie

1. Makroregion POMORSKI I

Woj. Zachodnio-pomorskie – znaczenie międzynarodowe

Krajobraz : polodowcowy, 33,6% lasów, klify między Darłowem a Ustką, Puszcza Bukowa

Jeziora : Gardno, Łebsko, Dąbie, Miedwie

Parki narodowe :

1. Słowiński : wydmy wędrujące 6-10m/rok

2. Woliński : klify, wydmy, orzeł bielik

Kąpieliska i ośrodki nadmorskie : Lubin ,Wolin, Trzebież, Nowe Wapno, Stopnica, Dźwirzyno, Kołobrzeg, Ustronie Morskie, Sarbinowo, Chłopy

Miasta : Szczecin, Świnoujście, Koszalin, Słupsk, Sławno, Darłowo, Kołobrzeg

Uzdrowiska : Świnoujście, Międzyzdroje, Kamień Pomorski, Dziwnówek, Kołobrzeg

1. Makroregion POMORSKI II

Woj. Pomorskie – znaczenie międzynarodowe

• Pobrzeże Kaszubskie, Jastrzębia Góra, Rozewie

• Mierzeja Helska (Jurata, Jastarnia)

• Żuławy wiślane (Polska Holandia)

• Największy dąb polski we wsi Kadyny

Miasta : Trójmiasto, Elbląg, Braniewo, Frombork, Hel

Były obóz koncentracyjny : Stutthof

Uzdrowisko : Sopot

GDAŃSK : starówka, Dwór Artusa, Zielona Brama, Złota Brama, Westerplatte, Katedra NMP

MALBORK – zamek krzyżacki (zabytek UNESCO)

1. Makroregion POMORSKI III

Woj. Kujawsko-pomorskie – znaczenie krajowe

Park Narodowy: Bory tucholskie 1170km (drugi największy kompleks leśny po Białowieży)

Dolne Powiśle – znaczenie międzynarodowe

- lewobrzeżna część doliny dolnej Wisły i kotlina toruńska

TORUŃ - Kraków północy

• Najstarszy ratusz gotycki

• Dom Kopernika

• Starówka toruńska

Miasta : Bydgoszcz, Świecie, Gniew, Peplin

1. Makroregion WIELKOPOLSKI I

Woj. Wielkopolskie

Krajobraz: nizinny, mało urozmaicony, mało lasów i jezior

• Pradoliny : Notecka i Warszawsko – berlińska

• Wielkopolski P.N. – formy lodowcowe

• Jezioro Gopło

POZNAŃ - skrzyżowanie szlaków europejskich

• katedra, romański kościół św. Jana XIIw. , mauzoleum pierwszych Piastów

• ZOO i ogród botaniczny, Palmiarnia w Parku Wolińskim

• Rogalin – Dąbrowa Rogalińska 960 dębów średnica 2-9m

• Kórnik – gotyk angielski, Arboretum, Zakład Dendrologii PAN

Inne miasta : Gniezno, Leszno, Swarzędz (meble) , Licheń, Jarocin, Kruszwica, Szarnotuły

BISKUPIN : odkrycie grodu łużyckiego (1933), jedno z największych archeologicznych znalezisk w Polsce

1. Makroregion WIELKOPOLSKI II

Woj. Lubuskie

- Odra - jeziora zbąszyńskie – Wzgórza Żarskie i Dałkowskie

- bez żywej kultury ludowej

- dogodne położenie trasy międzynarodowej E-30 Londyn-Moskwa, E-65 Skandynawia-Adriatyk

Miasta : Świebodzin, Gonów Wielkopolski, Zielona Góra, Zagan – Stalag, Łągów Lubuski

ŁĘKNICA – Park Muzakowski na granicy z Niemcami

1. Makroregion ŚLĄSKI I

Woj. Śląskie

- w centrum zagłębie węglowe, dawniej wydobycie ołowiu i cyny, od XIX w. węgla

Krajobraz : antropogeniczny – zapadliska, hałdy, nasypy, wiadukty, wykopy

Miasta : GOPu, Tarnowskie Góry, Pszczyna

- pustynia błędowska 8x4m piasku nagiego

- WPKiW w Chorzowie

Częstochowa – nie należy do historycznego Śląska :

• Klasztor Paulinów

• Kłobuck – korniki Długosza

• Jurajski Park Krajobrazowy

Na południu : BESKIDY

Miasta pogórza : Cieszyn, Bielsko-Biała, Żywiec

1. Makroregion ŚLĄSKI II

Woj. Opolskie

• OPOLE - ratusz a’la florencki Palzzo Vecchio ,

• Brzeg, Racibórz, Góra św. Anny, Paczków

Rudy – cysterskie kompozycje krajobrazowe

Łambinowice – Stalag

Zbiornik Turawski

Góry Opawskie (Biskupia kopa)

1. Makroregion ŚLĄSKI III

Woj. Dolnośląskie

WROCŁAW – stolica dawnego Śląska – nowy Lwów

- Ossolineum, Uniwersytet, Hala Stulecia (Ludowa), Panorama Racławicka, Rynek gotycki, Wyspa piaskowa, Most Tumski, ZOO

Inne miasta : Oleśnica, Oława, Legnica (legnickie pole)

Bory Dolnośląskie

Na południu : Sudety (Karkonosze – Śnieżka 1602m n.p.m.)

- krajobraz górski

- dobrze zagospodarowane : Szklarska Poręba, Sobieszów, Jagniątków, Karpacz

Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy

Inne miasta : Jelenia Góra, Kotlina Kłodzka, Duszniki Zdrój

1. Makroregion WARMIŃSKO-MAZURSKI

Woj. Warmińsko-mazurskie

Turystyka wodna

Mazurki Park Krajobrazowy

Największe jeziora w Polsce : Śniardwy, Mamry, Mikołajskie, Bełdany, Nidzkie

Jeziorak – najdłuższe jezioro – 27km

Mniejsze : Olsztyńskie, Mrągowskie, Chełmińskie , Dobrzyńskie, Brodnickie

Miejsca wypoczynkowe : Ruciane, Nida, Giżycko, Wilkasy, Mikołajki, Ryna, Węgorzewo

Miasta: Olsztyn, Ostróda, Iława, Nidzica, Szczytno

• Grunwald

• Gierłoz – Wilczy Szaniec – kwatera Hitlera

• Święta Lipka – bazylika XVII/XVIII w.

• Reszel – gotycki zamek z XIV w.

• Lidzbark Warmiński – Wawel Północy, Perła Warmii – zespół zabytkowy

1. Makroregion MAZOWIECKI I

Woj. Mazowieckie

Stolica : Warszawa i jej strefa rekreacyjna

- odbudowane STARE MIASTO

- zamek, trakt Królewski, Łazienki, Wilanów

- zalew Zegrzynecki – Nieporęt, Jadwisin, Jachranka, Rynia, Zegrze

- Kampinos – Park Narodowy

- Pułtusk - Zamek Biskupów płockich

- Żelazowa Wola

- Jabłonna – pałac Michała Poniatowskiego

inne miejscowości : Czerski, Niepokalanów (M. Kolbe), Treblinka (obóz)

1. Makroregion MAZOWIECKI II

Woj. Łódzkie

Południowy skraj Niziny Środkowopolskiej

Miasta : Łódź, Łowicz, Łęczyca, Piotrków Trybunalski, Sieradz, Nieborów – Arkadia – pałac Radziwiłłów

1. Makroregion MAZOWIECKI III

Woj. Podlaskie

Jeden z najbardziej przyrodniczo zachowanych obszarów – gł. Walory : lasy i jeziora

Parki Narodowe :

Białowieski (puszcza)

Biebrzański (torfowiska, łąki)

Narwiański (torfowiska, lasy)

1. Makroregion MAŁPOLSKI I

Woj. Małopolskie – wybitne znaczenie międzynarodowe

- 3 mln przyjezdnych

- Wyżyna krakowsko – częstochowska i dolina Wisły, na południu Tatry, Pieniny, Beskidy, Gorce

KRAKÓW – Wawel, rynek, Sukiennice, Kazimierz, Zbiory Czartoryskich

WIELICZKA

Ojcowski P.N., renesansowy zamek Pieskowa Skała

AUSCHWITZ

KALWARIA ZEBRZYDOWSKA

Kościoły drewniane Dębno i Lipnica

Olkusz – Niepokalanice – Puszcza

1. Makroregion MAŁPOLSKI II

Woj. Świętokrzyskie

• Park Narodowy Góry Świętokrzyskie

• Krzemionki Opatowskie – kopalnia krzemienia

• Nowa i Stara Słupia – dymarki

• KIELCE – pałac biskupów krakowskich

• Jędrzejów – klasztor cystersów

• Oblęgorek – posiadłość Sienkiewicza

1. Makroregion MAŁOPOLSKI III

Woj. Podkarpackie

Miasta : Rzeszów, Krosno, Przemyśl

Uzdrowiska : Iwonicz, Rymanów

Park Narodowy : Magurski

• łemkowskie cerkiewki : Krempa i Świątkowa

• przemysł naftowy : skansen w Bóbrce, kopalnia nafty w Turaszówce

• kościoły drewniane : Binarowa, Sękowe, Blizne, Haczów

Bieszczady – jeden z najciekawszych krajobrazów w Polsce

• dzikość Bieszczadów

• Sanok – skansen

• Zalew Soliński – Pętla bieszczadzka

1. Makroregion MAŁOPOLSKI IV

Woj. Lubelskie

Krajobraz : polskich równin, małe jeziora, bagna, brak większych lasów

Najatrakcyjniejsza część : Roztocze

Występują : Skały kredowe, lessy , wąwozy koło Nałęczowa, roślinność stepowa

Park narodowy : Poleski

Łęczna, Włodawa – tradycyjne żydowskie, Sobibór – obóz zagłady

Miasta :

• Zamość – Jan Zamojski – Padwa Północy

• Kazimierz – malownicze miasto, Kazimierski Park Krajobrazowy

• Nałęczów – uzdrowisko od XIXw.

• Puławy, Józefów, Chełm

Lublin : zabytki : kaplica zamkowa św. Trójcy, gotycki zamek Kazimierza Wielkiego, zbiornik Zembrzycki, Majdanek

Temat 2: GEOGRAFIA TURYSTYCZNA ŚWIATA : EUROPA

1. Kwestia granic, linia brzegowa

Europa nie ma jednoznacznie określonej granicy z Azją. Nie jest to właściwie kontynent, a raczej tylko półwysep kontynentu Eurazja.

Najbardziej rozczłonkowany kontynent :

• 69 % kadłub kontynentalny

• 23 % półwyspy

• 8% wyspy (Wielka Brytania, Islandia, Irlandia, Wyspy Nowej Ziemi)

1. Ukształtowanie pionowe

Średnio : 292m

Niziny do 300m – 72%

Ponad 1000m – 5,1%

1. Niziny : Niż Wschodnioeuropejski – tarcza prekambryjska

2. Wyżyny i góry :

Najstarsze KALEDONIDY : Skandynawia, Bretania

HEDYNIDY : Pd. Anglia, zach. Półwysep Iberyjski, Bretania i masyw Centr., Niemcy, Masyw czeski

Najmłodsze ALPIDY: Alpy, Pireneje, Sierra, Nevada, Apeniny, Karpaty, Góry Dynarskie, Bałkany

1. Strefy klimatyczne

Klimat : umiarkowany

Północne obrzeża : subarktyczny

Południe : podzwrotnikowy

1. Rzeki Europy :

1. Wołga – 3700m

2. Dunaj – 2850 m

3. Dniepr – 2282 m

4. Don – 1970 m

5. Peczora – 1790 m

6. Dniestr – 1360m

7. Ren – 1320m

8. Łaba – 1165 m

9. Wisła – 1068m

1. Jeziora Europy (tys. km²⁾

1. Ładoga 18,4 Rosja

2. Onega 9,9 Rosja

3. Wener 5,5 Szwecja

4. Saimaa 4,4 Finlandia

5. Pejpus 3,6 Estonia/Rosja

1. Lodowce (tys. km²⁾

1. Spitsbergen 58

2. Nowa Ziemia 23

3. Ziemia Fr. Józefa 18

4. Islandia 12

5. Al.py 3,2

6. Norwegia 3,0

1. Flora i fauna

1. Roślinność

Państwo roślinne wokół biegunowe – Holarktyka

• Obszar arktyczny

• Euro syberyjski

• Śródziemnomorski

1. Zwierzęta

Zakres gatunkowy zubożały przez okres zlodowaceń – małpa gibraltarska – magot

1. Ludność

• Liczba : 720 mln

• Gęstość zaludnienia : ok 120 osób / km²

• Maksimum : kraje Beneluksu – 300-400 os/km²

• 2/3 ludności Europy żyje w miastach

Miasto	Moskwa	Stambuł	Londyn	Paryż	Madryt
Ludność w mln	14	13	12	11	6

1. Regiony kulturowe

Języki

SŁOWIAŃSKIE

GERMAŃSKIE

ROMAŃSKIE

Celtyckie

Bałtyckie

Ugrofińskie

Grecki

Albański

Baskijski

Religie

Chrześcijanie

Muzułmanie

Żydzi

Nie praktykujący

Ateiści

1. Sytuacja polityczna

1. Unia Europejska 27 krajów

2. Obszary problematyczne : Bałkany (Bośnia, Serbia, Kosowo, Macedonia) , Europa wschodnia (Białoruś, Mołdawia), Cypr

3. W samej UE : północna Irlandia, Kraj Basków, Korsyka, Katalonia

4. Kryzys gospodarczy : główny problem – zadłużenia, recesja dotknęła prawie całą Europę – wpływ na turystykę