Chiny
Chiny położone są w Azji Wschodniej nad Morzem Chińskim, Zatoką Bengalską i Morzem Żółtym.
Zajmują powierzchnię 9 597 tys. km kwadratowych. Są czwartym pod względem obszaru państwem na świecie, wyprzedza je bowiem tylko Rosja, Kanada i USA.
Stolicą Chin jest Pekin.
Państwa sąsiadujące z Chinami:
Afganistan
Bhutan
Birma
Indie
Hongkong
Kazachstan
Korea Północna
Kirgistan
Laos
Makau
Mongolia
Nepal
Pakistan
Rosja
Tadżykistan
Wietnam
Ustrój Polityczny - republika ludowa
Język - chiński
Głowa Państwa - prezydent Hu Jintao
WALUTA
Walutą obowiązująca jest Jen (juan)
W języku chińskim oznacza po prostu pieniądz
Flaga państwowa Chińskiej Republiki Ludowej
Czerwony kolor flagi jest symbolem rewolucji. Na fladze jest 5 pięcioramiennych gwiazd koloru złotego, cztery mniejsze gwiazdy mieszczą się wokół wielkiej gwiazdy, co symbolizuje wielką jedność narodu chińskiego pod kierownictwem Komunistycznej Partii Chin. Układ gwiazd jest także odzwierciedleniem położenia geograficznego Chin. Flagę wprowadzono 1 października 1949 roku.
Obecnie w Chinach są 34 jednostki administracyjne na szczeblu prowincji,
m.in. 4 miasta wydzielone, 23 prowincji, 5 regionów autonomicznych i 2 specjalne regiony administracyjne.
4 Miasta Wydzielone
Pekin
Szanghaj
Tianjin
Chongqing
23 prowincje
Hebei
Shanxi
Liaoning
Jilin
Hei Longjiang
Zhejiang
Anhui
Fujian
Jiangxi
Shandong
Henan
Hubei
Hunan
Kanton
Hainan
Syszuan
Guizhou
Yunnan
Shanxi
Gansu
Qinghai
Tajwan
5 regionów autonomicznych
Mongolia Wewnętrzna
Tybet
Guangxi
Ningxia
Xinjiang
2 specjalne regiony administracyjne
Hongkong
Macao
Rzeźba terenu Chin jest niezwykle skomplikowana i urozmaicona. Wyżyny i góry zajmują duże obszary Chin. Niziny natomiast stanowią tylko 12% powierzchni kraju i są terenami o największej koncentracji ludności. Rzeki w Chinach, szczególnie w części wschodniej tworzą gęstą sieć.
Mieszkańcy
Chiny zajmują pierwsze miejsce pod względem liczby ludności. Według oficjalnych danych liczba mieszkańców wynosi ponad 1,3 mld., z czego tylko około 30% stanowią mieszkańcy miast. W celu ograniczenia wzrostu populacji rząd wprowadził ogólnonarodową kontrolę urodzin, której zasady zezwalają rodzinie na posiadanie tylko jednego dziecka.
Około 93% całej populacji stanowią Hanowie, a mniejszości narodowe stanowią jedynie 7%. Oficjalnie uznawanych jest 55 mniejszości narodowych, które zamieszkują najczęściej na terenach przygranicznych.
Klimat
Chiny leżą w zasięgu 3 stref klimatycznych: zwrotnikowej - południowe wybrzeża oraz wyspa Hajnan, podzwrotnikowej - zachodnia, środkowa i wschodnia część kraju oraz umiarkowanej - północne i północno-wschodnie Chiny. Południowo-wschodnia i wschodnia część kraju ma klimat monsunowy z porą deszczową i suchą.
Ukształtowanie terenu
Dwie trzecie powierzchni kraju zajmują góry, pustynie, zbiorniki wodne i rzeki oraz tereny, na których z różnych powodów nie można prowadzić produkcji rolniczej. Nieurodzajne są również znaczne powierzchnie Mongolii Wewnętrznej, Wyżyny Tybetańskiej i Qinghai oraz Xinjiangu. Z całej powierzchni Chin produkcja rolnicza może być prowadzona na jedynie 15-20 % terytorium.
Jangcy
Rzeka w środkowych Chinach, najdłuższa w Azji i trzecia po Amazonce i Nilu pod względem długości na Ziemi.
Długość według pomiarów chińskich geografów wynosi 6300 km
Zachodnią część kraju ograniczają wyżyny: Wyżyna Tybetańska (4 500 m n.p.m) oraz Qinghai. Na południowym zachodzie rozciągają się Himalaje, których najwyższy szczyt Mt.Everest (8848 m n.p.m.) wznosi się na granicy chińsko-nepalskiej. Od północy terytorium Chin ogranicza pustynia. Na terenie regionu autonomicznego Xinjiang znajduje się największe bezodpływowe słone jezioro Lop Nur oraz największa chińska pustynia Takla Makan
Kultura
Kultura chińska jest jedną z najstarszych kultur świata. Już w czasach starożytnych osiągnęła wysoki stopień rozwoju. Także chińska myśl techniczna może poszczycić się wielkimi osiągnięciami. Liczne wynalazki powstały tu znacznie wcześniej niż w kręgu kultury śródziemnomorskiej, np. papier, ruchoma czcionka i druk, proch strzelniczy, kompas, sejsmograf.
Religia
Trzy silne nurty myśli ludzkiej - taoizm, konfucjanizm i buddyzm - miały wpływ na kształtowanie religijnej postawy mieszkańców Państwa Środka.
Taoizm zapoczątkowany został przez mistrza Laozi, żyjącego w szóstym wieku przez Chrystusem
Według nauki w swoim życiu ludzie powinni dążyć do życia uporządkowanego, w zgodzie z naturalnym ładem wszechświata.
Konfucjonizm - Jego twórca był Konfucjusz.
Główną zasadą był szacunek i obowiązek dzieci wobec rodziców, posłuszeństwo młodszych wobec starszym, kobiet wobec mężczyzn. Cały naród natomiast miał być posłuszny i składać hołd cesarzowi.
Religia buddyjska dotarła do Chin z Indii. W pierwszym wieku po Chrystusie do Chin przybyli pierwsi mnisi buddyjscy oraz sprowadzone zostały pisma religijne i posąg Buddy. Stało się tak za przyczyną ówczesnego cesarza Ming z dynastii Han, który żywo zainteresował się nowa religią.
Dzięki tłumaczeniu na język chiński pism buddyjskich sprowadzanych z Indii religia ta zdobywała coraz szersze rzesze zwolenników
Armia Terakotowa
W 1974 roku rolnicy kopiący studnię natrafili na fragmenty posągów żołnierzy armii terakotowej. Fakt ten został uznany za największe wydarzenie archeologiczne XX wieku.
Obecnie można ją oglądać w trzech ogromnych pawilonach w Muzeum z Xian
W 1987 roku zespół grobowców został uznany przez UNESCO jako ósmy cud świata.
Pekin
Pekin to stolica i drugie co do wielkości, po Szanghaju, miasto Chin. Stolica tego ogromnego kraju jest miastem kontrastów, z jednej strony jest to nowoczesna metropolia na miarę XXI wieku, z drugiej to właśnie tu znajdują się najstarsze zabytki Państwa Środka.
Pekin położony jest w północno-wschodniej części Chin, na północnym krańcu Niziny Chińskiej. 160 km na wschód od Pekinu leży Morze Żółte.
Prawie dwie trzecie miasta położone jest na wzgórzach, najwyżej usytuowane są dzielnice północno-wschodnie, które leżą na pogórzu gór Yen i północno-zachodnie na zboczach gór Daihang
Największe miasto Chin i jedno z największych miast świata, ma swój niepowtarzalny urok, swoją specyficzną atmosferę
Plac Tiananmen
W sercu miasta znajduje się jeden z największych placów świata plac Tiananmen - plac Niebiańskiego Spokoju.
Od północy ogranicza plac Brama Niebiańskiego Spokoju, za którą rozpościera się Zakazane Miasto. Od XIV wieku, kiedy panowała dynastia Ming, a następnie dynastia Qing na placu otoczonym murem znajdowały się ustawione w kształcie litery T główne urzędy państwowe
Przez całe wieki wstęp na plac mieli tylko najwyżsi dostojnicy państwowi. Wszystkie te budynki zostały wyburzone do końca lat czterdziestych.
Obecnie w centrum placu wznosi się monumentalne mauzoleum Przewodniczącego Mao Zedonga wzniesione w 1976 roku po jego śmierci.
Wielki Chiński Mur- 80 km od Pekinu - pomimo to, że ciągnie się 6300 km, to dla turystów są otwarte dwa odcinki, najbardziej znany to na przełęczy Badaling - 8 km lub 4 km do przejścia, jak kto woli
Zakazane Miasto - zlokalizowane w Centrum miasta przy placu Tianmen, olbrzymi kompleks pałacowy z ogrodem, wstęp 30 Yuanów (15 zł), jak ktoś chce zwiedzać muzea w środku np. biżuterii, ceramiki, brązu to wtedy przed wejściem do obiektu kupuje oddzielny bilet.
Świątynia buddyjska Lamy - jedyna czynna buddyjska świątynia w Pekinie (otwarta jeszcze dla zwiedzających), jest naprawdę piękna, a 18 metrowy Budda w ostatnim pałacu zwala z nóg ... coś nieprawdopodobnego. Niestety filmowanie i robienie zdjęć w środku zabronione
Świątynia nieba - podobno najpiękniejszy zespół architektoniczny Chin - otoczona pięknym parkiem (Chińczycy mają naprawdę cudowne parki - sama finezja: jeziorko, kanałek, mostek, pagoda, brama, pole lotosów, skałki). Jeśli udasz się tam wcześnie rano 6.30 można spotkać tam starszych ludzi trenujących tai-chi (tzw. walka z cieniem).Czasami można też ich zobaczyć i wieczorem, ale rano jest podobno ich znacznie więcej.
Pałac letni - położony na północny zachód od Pekinu, po drodze można sobie zobaczyć ZOO z misiami Panda, pałac i park został przekazany cesarzowej przez jej syna jako prezent urodzinowy. Największy z parków i chyba najpiękniejszy, można tam śmiało spędzić cały dzień
Szanghaj
Ogród Yu Yuan
Klasyczny chiński ogród z czasów dynastii Ming.Ogród został zbudowany w XVI w.
Świątynia Nefrytowego Buddy
W północno-zachodniej części miasta wznosi się Świątynia Nefrytowego Buddy pochodząca z początku XX wieku. Jest ona jedną z niewielu buddyjskich świątyń w Szanghaju i stanowi ważny ośrodek kultu religijnego. W świątyni znajduje się nefrytowy, wysoki na dwa metry posąg Buddy bogato zdobiony złotem i klejnotami. Tu również w salach wystawowych na pierwszym piętrze zobaczyć można kolekcję zabytkowych przedmiotów służących do kultu religijnego.
Guilin - kraina niezwykłych krajobrazów
Guilin jest jednym z najbardziej malowniczych i zielonych miast Chin. Wielu uważa je za najpiękniejsze miasto świata. Swój urok miasto Guilin, oraz rozległa okolica wokół miasta zawdzięcza wapiennym wzniesieniom oraz pagórkom o fantastycznych kształtach.
Guilin znajduje się na obszarze kresowym, gdzie erozja 300 mln lat temu stworzyła mnóstwo jaskiń i malowniczy krajobraz, w którym dominują skały o dziwacznych kształtach, poprzecinane rzekami i jeziorami. W samym Guilinie na uwagę zasługują parki, w których znajdują się liczne formacje skalne oraz potężne jaskinie.
Suzhou - Wenecja Wschodu
To jedno z najstarszych miast w dorzeczy rzeki Jangcy.
Ze względu na swoją korzystną lokalizację nad Wielkim Kanałem Suzhou przekształciło się w ważny ośrodek transportu i handlu.
W XIII wieku zaczęła rozwijać się tu produkcja jedwabiu, a w XIV wieku miasto było czołowym, znanym producentem tego materiału i pozostało nim do dnia dzisiejszego.
Główna atrakcją Suzhou obok muzeum jedwabiu i muzeum regionalnego miasta są ogrody.
Uważa się, że chińska sztuka zakładania ogrodów pochodzi właśnie stąd. Ogrody Suzhou są najczęściej ogrodami zamkniętymi, ogrodzonymi wysokimi murami. Wchodzi się do nich ozdobnymi bramami.
Luoyang
Miasto to było trzecią ważną stolicą dawnych Chin.
Dzisiejszy Luoyang to miasto przemysłowe, do którego co roku przybywają dziesiątki tysięcy turystów zwabionych charakterystycznym starym centrum, a przede wszystkim znanymi w świecie buddyjskimi skalnymi świątyniami jaskiniowymi Longmen, oddalonymi od Luoyang o 14 km na południe.
Groty Longmen
W Chinach można dziś podziwiać nie tylko tysiące posągów buddyjskich w świątyniach i klasztorach, ale i we wspaniałych zespołach jaskiń wyciosanych w kamiennych zboczach. Najstarsze z nich zaczęły powstawać w 366 roku koło miasta Dunhuang na skraju pustyni Gobi, będącym ważnym ośrodkiem przy Jedwabnym Szlaku. W XIV wieku popadły w zapomnienie. Zachowało się w nich 2400 terakotowych posągów, 45 000 metrów kwadratowych wspaniałych malowideł ściennych, wiele naczyń rytualnych i cennych dokumentów pisanych.
W 1900 roku pewien taoistyczny mnich odkrył przypadkiem jaskinie, większą część biblioteki i przedmiotów artystycznych sprzedał europejskim uczonym i kolekcjonerom. Najstarsze posągi, modelowane w glinie, mają nienaturalne proporcje, pozbawione wyrazu twarze, ale już późniejsze, z epoki Tang, są artystycznie dopracowane i zindywidualizowane. Rzeźby z Dunhuangu mają także i tę właściwość, że dokumentują rozwój rzeźbiarstwa chińskiego na przestrzeni całego tysiąclecia.
Kraina górskich jezior i wodospadów
Sichuan. Wyprawa do jednego z najpiękniejszych rezerwatów świata Jinzhai Gully, jak i trekking po rezerwacie są niesamowitym przeżyciem, również estetycznym.
Kuchnia chińska
Jest to zbiorcza nazwa wszystkich zwyczajów kulinarnych ludów mieszkających w Chinach, a często również w innych krajach wschodniej i południowo-wschodniej Azji.
Mimo wielu cech wspólnych (np. duża ilość warzyw), między regionami Chin występują bardzo duże różnice pod względem używanych składników, przypraw oraz sposobów przyrządzania. Wyróżnia się cztery główne szkoły kuchni chińskiej : pekińska, kantońska, szanghajska i syczuańska
Najbardziej znana jest kuchnia południowo-wschodnich Chin (okolic Kantonu), używająca ryżu i drobno posiekanych składników szybko smażonych na woku (naczynie przypominające głęboką patelnię). W morskich regionach Chin dominują potrawy z ryb i owoców morza.
Najbardziej odmienna jest jednak kuchnia północnych Chin, w której widoczne są wpływy Azji Środkowej. Nie ma tam ryżu, więc używane są różne zboża. W niektórych tych regionach dominuje islam, nie je się tam zatem popularnej na południu wieprzowiny.
Ciekawostki
ludność Chin stanowi 20% całej ludności świata.
w listopadzie 2005 Chiny wystrzeliły drugi załogowy statek kosmiczny
w lipcu 2006 uruchomiono najwyżej na świecie położoną linię kolejową łączącą stolicę Tybetu-Lhasę z Pekinem
w Chinach znajdują się największe na świecie zasoby wolframu (60%)
karp podawany na nasze polskie, wigilijne stoły pochodzi z Chin
najstarsze zachowane wino ma ponad 3000 lat i pochodzi z Chin
Festiwal Księżyca to wielkie święto rodzinne w całych Chinach.
Największe święto w Chinach to Chiński Nowy Rok, zwany także Festiwalem Wiosny.
Armia Terakotowa - Każda figura posiada cechy indywidualne, każda twarz jest inna i przedstawia inne emocje, żołnierze przedstawieni są w różnych pozycjach, posiadają różne uzbrojenie i fryzury. Wśród figur żołnierzy znajdują się również postaci medyków i zwykłych cywili.