Podstawy prawne praz geodezyjnych i kartograficznych
Podstawowe uregulowania prawne:
Ustawa z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne o kartograficzne.
Ustawy związane z geodezją:
-o księgach wieczystych i hipotece
-o gospodarce nieruchomościami
- o scaleniu i wymianie gruntów
- o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Rozporządzenie związane z geodezją: Rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego i budownictwa z dnia 29 marca 2001r w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Inne akty prawne:
-kodeks cywilny
-kodeks postępowania administracyjnego
Państwowa służba geodezyjna i kartograficzna-realizuje politykę państwa w zakresie geodezji i kartografii poprzez:
-administrowanie zasobem geodezyjnym i kartgraficznym i jego aktualizację,
-organizowanie i finansowanie prac
-kontrolowanie urzędów, instytucji publicznych i przedsiębiorców co do przestrzegania przepisów.
Nadzór nad realizacją zadań geodezyjnych charakterze ogólnokrajowym sprawuje Główny Geodeta Kraju za pośrednictwem Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.
Instrukcje tech:
O-1 Ogolne zasady wykonywania prac geodezyjnych
O-2 Ogólne zasady opracowania map do celów gospodarczych
O-3 Zasady kompletowania dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej
O-4 Zasady prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego o kartograficznego
G-1 Pozioma osnowa geodezyjna
G-2 Wysokościowa osnowa geodezyjna
G-3 Geodezyjna obsługa inwestycji
G-4 Pomiary syt i wys
G-5 EGiB
G-7 Geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu
K-1 Mapa zasadnicza
K-2 Mapy topograficzne do celów gospodarczych
K-3 Mapy tematyczne
Dokumentacja prawna w ustalaniu właności nieruchomości
Źródłami info niezbędnej w czynnościach prawnych są :
-mapa zasadnicza
-kataster nieruchomości
-miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
-księga wieczysta
Ustalenie przebiegu granic
Dane do odszukiwania granic w terenie zwykle uwidocznione są na szkicu podstawowym lub zarysie pomiarowym. Stwierdzając brak lub zniszczenie kamienia granicznego geodeta odszukuje stabilizację naziemną.
Jeżeli przebieg granicy jest trudny do ustalenia w terenie geodeta przeprowadza procedurę wznowienia granic, która polega na ponownej sygnalizacji w obecności obu stron, w określonym wcześniej terminie. Dokumentem powstałym w wyniku tej grupy czynności jest protokół przyjęcia granic, zawierający opis przebiegu granic i podpisy stron.
Dokumentacja prawna w ustalaniu własności nieruchomości
Podstawowe dokumenty stwierdzające prawo własności nieruchomości: zapisy na temat własności gruntów i praw z nimi związanych przechowywane są w dwóch niezależnych prowadzonych rejestrach.
EGIB
Starosta prowadzi ewidencje gruntów i budynków która stanowi państwowy rejestr danych o działkach , właścicielach, o rodzajach i klasach użytków gruntowych oraz o zbudowie trwałej związanej z tymi działkami. EGIB składa się z 2 części: graficznej i opisowej.
Info ewidencyjna
Zawiera podstawowe dane graficzne i opisowe przechowywane w geodezyjnym operacie ewidencyjnym. Udostępniana jest właścicielom oraz projektantom w związku z realizacją projektowania obiektu użytku publicznego.
JPEG-jednostka prowadząca EGIB działająca według określonych kompetencji stosowane do zasad wynikłych z kodeksu postępowania administracyjnego, w której przechowywane są zasoby EGIB.
ODGK-ośrodek dokumentacji geodezyjno-kartograficznej
JPEG: MODGiK i PODGiK
Dane ewidencyjne-dane o obiektach EGIB (działki, budynki i lokale).
Jednostka ewidencyjna(j.e)-obszar zbierania danych ewidencyjnych ( z określoną nazwą własną oraz z obowiązującym identyfikatorem rejestru terytorialnego GUS) zawarty w granicach:gminy, miasta, dzielnicy.
Obręb-część jednostki ewidencyjnej, ustalany dla zbierania danych i sporządzania operatu ewidencyjnego. Podziału na obręby dokonuje JPEG w uzgodnieniu z właściwymi miejscowo organami statystycznymi i zagospodarowania przestrzennego . Każdy obręb ma nr porządkowy , w ramach jednostki ewidencyjnej. Definicje obrębów różnią się pomiędzy sobą, w zależności od stosowanego przepisu prawnego. Granice obrębów stanowią granice działek . Obrębem może być teren zamknięty -np. teren wojskowy. Obręb posiada identyfikator (nr) określający go w j.e. Podział na obręby wykazany jest na mapie przeglądowej w skali 1: 10 000 lub 1: 25 000. Granice obrębów powinny być zgodne z granicami wsi, miejscowości i sołectw.
Działka-Ciągły obszar gruntu , położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym , wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznej.
Działka budowlana-ustawa z dnia 27 marca 2003r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym stanowi , iż przez działkę budowlaną należy rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość , cechy geometryczne , dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego.
Działka gruntowa-niepodzielona, ciągła część powierzchni ziemskiej stanowiąca część lub całość nieruchomości gruntowej.
Działka ewidencyjna-jest najmniejszą jednostką powierzchniową podziału kraju dla celów EGIB. Według rozporządzenia w sprawie EGIB, działka ewidencyjna jest to ciągły obszar gruntu , położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych.Jednorodność prawną gruntów rozpatrywuje się wyłącznie w ramach praw do nieruchomości uwidacznianych w EGIB (np. własność, użytkowanie wieczyste). Działak jest określona pod względem geometrycznym poprzez jej wydzielenie z otoczenia liniami granicznymi. Fizycznie linie graniczne są reprezentowane w terenie przez punkty.
Budynek-jest to obiekt budowlany wymagający pozwolenia na budowę w myśl prawa budowlanego. Za budynek uważa się również jego część, stanowią segment pionowy w układzie bliźniaczym lub szeregowym i stanowiący przedmiot odrębnych praw własności , chćby był wzniesiony na jednej działce i stanowił odrębną całość architektoniczną.
Lokal-jest to wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynki izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą do zaspokajania ich potrzeb mieszkaniowych w myśl ustawy o własności lakali.
Użytek gruntowy-ciągłą część pow ziemi , która jest wykorzystywana w jednolity sposób. Użytki gruntowe dzielą się na grupy. Większość grup dzieli się na rodzaje , odpowiednio oznaczane literami. Zasięg użytku jest określony poprzez granice użytku.
Klasa użytku gruntowego-cecha użytku określająca jego jakość. Klasyfikowane są tylko niektóre użytki gruntowe. Klasy użytków są oznaczane liczbą rzymską z dodatkiem literowym.
Nieruchomość-część pow ziemskiej stanowiący odrębny przedmiot własności, także budynki trwale związane z gruntem oraz lokale, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Wyróżniamy nieruchomości gruntowe, budynkowe, lokalowe i zabudowane.
Nieruchomość gruntowa-jest to wydzielona pow gruntu ze względu na odrębny przedmiot własności. Granice określające nieruchomość jako wydzieloną część pow ziemskiej należy rozumieć w sensie formalnoprawnym a nie w sensie fizycznym. Fizyczny podział nieruchomości jest mniej ważny niż ten prawny. Ustawione ogrodzenie nie musi być zawsze takie same jak granice danej nieruchomości dlatego nie można się sugerować fizycznym wydzieleniem nieruchomości lecz prawnym stanem , który jesy w księdze wieczystej i w ewidencji gruntów. Nieruchomosc może się składać z 1 lub kilku działek gruntu. Nieruchomość nie może być jako ciągłą część pow ziemskiej.
Nieruchomośc budynkowa-występuje tylko jeden przypadek kiedy powstaje nieruchomość budynkowa. Powstanie nieruchomości budynkowej występuje z chwilą oddania w użytkowanie wieczyste gruntu zabudowanego budynkiem lub z chwilą wybudowania budynku przez użytkownika wieczystego na gruncie oddanym mu w użytkowanie wieczyste bez zabudowań . W myśl artykuły 235 kodeksu cywilnego „ Budynki i inne urządzenia „ wzniesione są na gruncie należącym do granicy bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własnośc.
Nieruchomość lokalowa- zgodnie z art. 2 ust. 1 i 3 ustawy z 25 czerwca 1994r o własności lokali, stanowi samodzielny lokal wykorzystywany zgodnie z przeznaczeniem na inne ale niż mieszkalne, jeżeli stanowi odrębną własność . Samodzielnym lokalem mieszkalnym jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokojeniu ich potrzeb mieszkaniowych.
Nieruchomość rolna-stanowi nieruchomośc rolną w rozumieniu art.,461 k.c., czyli taką która jest lub może być wykorzystywana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej, zwierzęcej, a także ogrodniczej.
Gospodarstwo rolne-stanowi gosp rolne w rozumieniu znowelizowanego art.533 k.c., w skłąd którego wchodzą grunty orne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami , urządzeniami i inwentarzem.
Osoba fizyczna-osobą fizyczną jest każdy człowiek. Pozostaje nią od urodzenia aż do śmierci. Każdy człowiek jako osoba fizyczna posiada zdolność prawną czyli zdolność do posiadania określonych praw i obowiązków w zakresie Prawa cywilnego.
Osoba prawna-jest to trwale dokonane na podstawie właściwych przepisó prawnych zespolenia pewnej gr osób fizycznych i środków majątkowych dla osiągnięcia określonych celów społecznych lub ekonomicznych (np. gmina , powiat)
Właściciel-osoba fizyczna lub prawna, która posiada prawo własności do rzeczy np. do nieruchomości. Dokumentem stwierdzającym prawo własności do nieruchomości gruntowej , oznaczonej jako działka w EGiB, budynku lub lokalu stanowiącego nieruchomość jest:
-akt notarialny
-pomocne orzeczenie sądu
-ostateczna decyzja OAP
-odpis z Księgi Wieczystej
-inne dokumenty.
Władający-osoba fizyczna lub prawna, która nie posiada własności do rzeczy, ale posiada wszelkie inne uprawnienia związane z posiadaniem i używaniem rzeczy oraz pobieraniem pożytków.W EGiB za władającego przyjmowane są między innymi podmiaty , tj.: użytkownik, Użytkownik wieczysty, trwały zastępca, dzierżawca.
Operat ewidencyjny-zakłądny dla obrębu, skąłda się z 2 części:
1)operat geodezyjno-prawny(zbiór dowodów, prowadzonych dla każdego obrębu ewidencyjnego, uzasadniających wpisy do komputerowych baz danych)
2) operat opisowo-kartograficzny, który składa się z :
- komputerowych wydruków raportów, obrazujących dane ewidencyjne w momencie zakładania ewidencji, czyli:
a)rejestru gruntów
b)rejestru budynków
c)rejestru lokali
d)kartoteki budynków
e)kartoteki lokali
f) mapy ewidencyjne
-fragmentu mapy przeglądowej z podziałem na obręby.
Podmioty EGIB
W EGIB są rejestrowane obiekty ewidencji czyli: działki, budynki i lokale oraz podmioty, przypisane do tych obiektów poprzez:prawa, które w odniesieniu do nich posiadają.
Zgodnie z przyjętą umową, podmiotem EGiB jest:
-osoba fizyczna, prawna
-jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej
Osoba prawna:
1)jednostki samorządu terytorialnego:gmina, powiat, województwo
2)Skarb Państwa, Spółki kapitałowe: spółki akcyjne, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
////////
Spółdzielnia, przedsiębiorstwo państwowe, kościół, wyższa uczelnia
//////
Fundacja, partia polityczna, stowarzyszenia, samodzielny publiczny z.o.z, związek zawodowy
Jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej:
1)Jednostka państwowa lub komunalna(gmina, powiatowa lub wojewódzka), o zawartej strukturze, inna niż osoba fizyczna lub osoba prawna
2)spółka cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, spółki osobowe, stowarzyszenie zwykłe.
Włąsnosc jest najszerszym i najmocniejszym prawem do rzeczy.
Pojęcie własności jest związane z tzw triadą uprawnień:
a)prawem do posiadania rzeczy
b)prawem do używania rzeczy i pobierania użytków
c) parem do rozporządzania prawem
Za posiadania samoistnego uważa się „osobę która włada nieruchomością jak właściciel, wyraża wolę bycia właścicielem, lecz nie ma dowodu jej własności”
Problem posiadania samoistnego może być uregulowany jedynie w drodze zasiedzenia nieruchomości, orzekanego przez sąd w postępowaniu nieprocesowym.
Poprzez orzeczenie o zasiedzeniu posiadacz samoistny nabywa prawo własności do nieruchomości, w tym przede wszystkim nieruchomości gruntowej.
Zgodnie z prawem geodezyjnym i karto w EGIB ujawniony jest zatem:
1)właściciel
2)w odniesieniu do gruntów Skarbu Państwa i Jednostek Samorządu Terytorialnego także osoby władających.
Właścicielem gruntu jest zawsze SKP lub JST.
Za osobę władającego tym gruntem uważa się przy tym,przede wszystkim:
a)użytkownika wieczystego, w przypadku podmiotu, którym jest os fizyczna lub prawna,
b)zarządce trwałego , w przypadku podmiotu , którym jest państwowa lub komunalna jednostka bez osobowości prawnej: użytkownika, dzierżawcę.
Może mieć miejsce szczególny przypadek własności obiektów EGIB innych niż działak. Ma ono miejsce w przypadku prawa użytkownika wieczystego i polega na tym żę: choć właścicielem gruntu, stanowiącego działkę ewidencyjną jest Skarb Państwa lub Jednostka Samorządu Terytorialnego, to jednak właścicielem budynku znajdującego się na tej działce jest użytkownik wieczysty.
Podobnie choć nieco szerzej przedstawia się problem lokalu stanowiącego nieruchomośc.
Działka ewidencyjna.
Atrybuty działki(przestrzenne i opisowe) czyli dane ewidencyjne działki są uwidaczniane:
1)na mapie ewidencyjnej
2)w dokumentacji opisowej(rejestry, wykazy, zestawienia, itp.)
Dane ewidencyjne działki:
położenia, granice, nr, oznaczenia dokumentów określających prawa do działki, jednostki i gr rejestrowe, wartość nieruchomości gruntowej, właściciel lub władający, pole powierzchni (pole pow klas gleboznawczych, pole pow użytków).
Położenie czyli identyfikacja opisowo-przestrzenna(mapa ewidencyjna):
a)nazwa jednostki ewidencyjnej
b)nazwa i nr obrębu
c)nr działki i opis
d) nr księgi wieczystej
Granice-najważniejszy atrybut podawany jako numeryczny opis granic działki ewidencyjnej. Rozróżniamy:
a)granice prawne, powstałe wyniku takich czynności geodezyjno prawne jak: rozgraniczenie nieruchomości, podział nieruchomości, scalenie i podział nieruchomości, scalenie i wumiana gruntów, wywłaszczenie nieruchomości,
b)granice według stanu faktycznego na gruncie, uzyskane przy zakładaniu EGIB lub przy przejsciu z katastru gruntowego na EGIB.
Pole pow-pow działki zawarta w granicach działki (dokumentacji-rejstr gruntów), wyznaczona: ze współrzędnych, z miar.
Obszar działki tworzą:
a)obszar użytku-zawarty w granicach działki i konturu użytku/ konturu kwalifikacyjnego.
b)obszar konturu klasyfikacyjnego(odnosi się tylko do niektórych użytków, niezależnie od stosowanego przepisu prawnego).
Użytki-wyróżnia się 7 grup użytków gruntowych, a śród niektórych z nich rodzaje użytków. Użytki rolne: grunty orne R, sady-oznaczone symbolem złożonym z S oraz symbolem odpowiedniego użytku gruntowego np. S-R, S-Ł, S-Ps, łąki trwałe Ł, pastwiska trwałe Ps, grunty rolne zabudowane-oznaczone symbolem złożonym z litery B, np. B-R, B-Ł, B-Ps, grunty pod stawami Wsr, rowy W.
Działka ewidencyjna, danymi ewidencyjnymi dotyczącymi użytków gruntowych i klas gleboznawczych w granicach poszczególnych konturów są:
-numeryczne opisy konturów tych użytków i klas,
-oznaczenia uzytków gruntowych i klas gleboznawczych oraz ich oznaczenia.
Rodzaj klasy podawany jest tylko dla 3 gr użytków gruntowych:
a)użytki rolne: sady, łąki trwałe Ł I-VI, pastwiska trwałe Ps I-VI, VIz, grunty orne.
b)grunty leśne oraz zakrzewione i zadrzewione: lasy i grunty leśne Ls I-VI, grunty zadrzewione i zakrzewione Lz I-VI.
c)grunty pod wodami: grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi Ws przy czym klasyfikacji dokonuje się w klasach od I do VI dla gruntów do 10ha.
Jednostki rejestrowe(gruntów)-to działki położone w granicach jednego obrębu wchodzącego w jego skład nieruchomości, przy czym odrębną jednostkę rejestrową tworzą również:
a)działki stanowiące część nieruchomości jeżeli:
-związane jest z nim inne niż własność praw rzeczowych
-zostały przekazane w zarząd lub trwały zarząd
-wchodzą w skład gospodarstwa rolnego
b)działki o nieregularnym stanie prawnym , stanowiące przedmiot odrębnego władania,
c)działki stanowiące część nieruchomości, będące przedmiotem dzierżawy.
Identyfikacja jednostki rejestrowej
1)nr jednostki rejestrowej-liczba naturalna. Nr jednostki rejestrowej zlikwidowany z jakichkolwiek przyczyn Ne może być użyty po raz drugi,
2)nazwa jednostki rejestrowej:
-imię i nazwisko właściciela/władającego
-nazwa-dla op/bop oraz adres.
Grupy rejestrowe
Jest to zbiór jednostek rejestrowych o tym samym charakterze podmiotu właściciel władania lub sposobie używania gruntu przez podmiot. Pojęcie to jest tworzone przede wszystkim dla celów opracowań statystycznych. Grupy rejestrowe różnią się między sobą w zależności od przyjętych rozwiązań prawnych. W związku z tym wyróżnia się 15 grup rejestrowych. W obrębie każdej gr rejestrowej istnieje wiele podgrup rejestrowych.
15 Grup rejestrowych
1 Skarb państwa , jeżeli nie występuje w zbiegu z uw.
2 Grupy SKP, występuje w zbiegu z uw.
3 Jednostkowe spółki SP, przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe osoby prawne.
4 Gmina i związki międzygminne, jeżeli nie występują w zbiegu z uw.
5 Gmina i związki międzygminne,jeżeli występują z wbiegu z uw.
6. Jednostkowe spółki JST i inne osoby prawne, których organami założycielskimi są organy JST.
7 osoba fizyczna
8 spółdzielnie
9 kościoły i związki wyznaniowe
10 wspólnoty gruntowe
11 powiaty i związki powiatów, jeżeli nie wystepują w zbiegu z uw.
12 Powiaty i związki powiatów, jeżeli występują w zbiegu z uw.
13 województwa, jeżeli występują w zbiegu z uw.
14 województwa , jeżeli nie występują w zbiegu z uw.
15 spółki prawa handlowego i inne podmioty ewidencyjne nie wymienione w poprzednich punktach.
Zasady numeracji
Działka jest wyróżniona przez nr, który ma postać liczby naturalnej, bądź tez ułamek q/p w którym:
-q-jest liczba naturalną oznaczającą nt działki ewid pierwotnej,
-p-jest najmniejszą liczbą naturalną umożliwiającą wyróżnienie każdej nowej działki ewidencyjnej pierwotnym nr działki.
W przypadku połączenia działek ewidencyjnych, nowopowstałą działkę Ewie oznacza się kolejną niewykorzystaną liczbą naturalną. Numeracja odbywa się w sposób ciągły w obrębie, a zatem i na mapie ewidencyjnej.
BUDYNEK
1 Położnie, 2 oznaczenie funcji użytkowej, 3 rok zakończenia budowy, 4 materiał, 5 pole pow zabudowy w m^2, 6 łączne pole pow użytkowej, 7 nr jednostki rejestrowej budynków, 8 oznaczenie dokumentacji określających prawa do budynku, 9 liczba i nr lokali, 10 liczba kondygnacji naziemnych oraz liczba kondygnacji podziemnych,
11 wartośc budynku.
Położenie czyli identyfikacja opisowo-przestrzenne(mapa ewi):
-nr ewide budynku, stanowiący część składową identyfikatora budynku,
-nr porządkowy budynku,
-numeryczny opis konturu budynku
-nr działek ewid, na których usytuowany jest budynek
Oznaczenie funkcji uzytkowej budynku: budynki: mieszkalne, przemysłowe, transportu i łączności, handlowo usługowe, biurowe, szpitali i zakładów opieki medycznej, oświaty, nauki i kultury oraz budynki sportowe, produkcyjne , usługowe i gospodarcze dla rolnictwa, inne budynki niemieszkalne,; zbiorniki, silosy i budynki magazynowe.
Przynależnośc budynki do odpowiedniego rodzaju ustala się zgodnie z zasadami klasyfikacji środków trwałych, wprowadzanej na podstawie przepisów o statystyce
Materiał/ jednostki
Materiał z którego zbudowane są zew ściany budynku: mur, drewno, inne materiały.
Półkondygnacja-jeżeli strop jest niższy niż 2,20m
LOKAL
1 położenie, 2 oznaczenie funkcji użytkowej lokalu, 3 liczba izb wchodzących w skład lokalu oraz liczba i rodzaj pomieszczeń przynależnych do lokalu, 4 pole pow użytkowej lokalu w m^2 oraz pole pow pomieszczeń przynależnych do lokalu, 5 Oznaczenie dokumentów określających prawo do lokalu.
Funkcje lokalu: mieszkalne i niemieszkalne.
Położenie/funcka czyli identyfikacja opisowo-przestzrenne(mapa ewidencyjna): nr lokalu stanowiący część składową identyfikacje lokalu, nr ewid budynku w którym znajduje się lokal.
ZASADY I METODY POZYSKIWANIA DANYCH (PRZESTZRENNYCH) EGIB
W EGIB mamy dane przestrzenne i opisowe, przy czym dla obiektu będą to dane przestrzenne i ipisowe, zaś dla podmiotu dane opisowe. Najważniejsze dane przestrzenne dotyczą działki, z uwagi na fakt ze obiektem wiodącym EGIB jest działka. Do danych ewidencyjnych o charakterze przestrzennym należą: granice działki, nr działki w obrębie, pow działki.
Granice działki-najważniejszy atrybut przestrzenny działki.
Dane o granicach działki to dane o numeryczne, określające położenie każdego punktu granicznego, czyli punktu załamania linii granicy.
Dane przestrzenne
W obecnej EGIB wyróżnić można zasadniczo 3 metody pozyskiwania danych o granicach działki:
-metoda kartometryczna(najgorsza jeśli chodzi i dokładność)
-metoda bezpośrednia(jak najdokładniejsza)
-metoda fotogrametryczna (mniej dokładna)
Metoda bezpośrednia-metoda ta jest oparta o bezpośredni sytuacyjny pomiar terenowy. Położenie punktów granicznych jest określane z najwyższą dokładnością, metada kosztowna, stosowana na terenach zurbanizowanych. Im dokładniej wyznaczone granice tym dokładniej wyznaczony zasięg prawa własności podmiotu do działki oraz jej powierzchnia. Dokładność wyznaczenia pow działki ma istotne znaczenie dla okreslenia podstawy wymiaru podatku od nieruchomości-ważnego atrybutu dla każdego podmiotu ewiden. Mały przyrost treści w jednostce czasu.
Metoda fotogrametryczna-oparta o źródłowe materiały fotogrametryczne. Stosowana na terenach rolnych i leśnych. Duza liczba prac terenowych, a dokładnośc jej jest mniejsza niż metody bezpośredniej i wynosi około 20cm
Metoda kartometryczna- polega na tym , że określa się położenie punktów granicznych działek ewiden na podstawie istniejących map, ewiden lub katastralnych, na których naniesione są te działki. Proces pozyskiwania danych z map wchodzi w zakres prac objętych tzw „modernizacją EGIB”. Jest to najszybsza i najtańsza metoda pozyskiwania danych o punktach granicznych działek ewid pomimo ze nie daje ona zadawalających rezultatów w zakresie uzyskiwanych dokładności. Otrzymany produkt w wyniku stosowania takiej metody jest bowiem nieskiej jakości i nie przystaje do potrzeb jakie są stawiane danym ewid. Uzyskanie w pełni zadawalających dokładności w zakresie położenia punktów granicznych na podstawie mapy jest niemożliwe. W metodzie kartometrycznej można wymienić 2 technologie:
1)digitalizacja istniejących map ewid lub katastralnych. Odczytywane są współrz każdego punktu załamania granicy działki ewid w układzie lokalnym mapy.
2) skanowanie istniejących map ewid lub katastralnych. Z istniejących map, uzyskujemy jej kopię, „obrazek” mapy w postaci cyfrowej (rastrowej). Raster można przekształcić w procesie tzw wektoryzacji.
Dane przestrzenne dla budynku
Dane przestrzenne budynku określają jego położenie: metoda bezpośrednia, fotogrametryczna, kartometryczna.
Dane o położeniu budynku są pozyskiwane zawsze z wysoką dokładnością, odpowiadającą dokładności pomiaru szczegółów syt grupy I.
Dane przestrzenne dla lokalu-to dane wskazujące położenie działki w obrębie , położenie budynku na działce i wskazanie , w którym miejscu budynki znajduje się lokal.
Pozyskiwanie danych o nr działki ewid
Ten problem stanowi pewien formalizm. Nr ten jest bowiem podzielony w obręb przez JPEG, zgodnie z przyjętymi zasadami. Dotyczy to także nr działki powstałej po podziale działki pierwotnej. Wówczas pojawia się jednak problem tzw „ uzgodnienia mianowników” w nr działek powstałych po podziale.
Pozyskiwanie danych o pow działki ewid –jest czynnością w pewnym sensie umowną. Danej dotyczącej wartości pow działki nie pozyskuje się w sposób bezpośredni, z jedynie wlicza ją, na podstawie danych dotyczących położenia punktów granicznych działki. Pow działki ewid powinna być określana z możliwie wysoką dokładnością.
MODERNICACJA EGIB- ZAMIANA INFO Z ANALOGOWEJ NA NUMERYCZNE. Najważniejsze granice działek. Dane o granicach działek nie tylko powinny być przedstawione w postaci numerycznej. Najlepszą metodą modernizacji jest metoda bezpośrednia. Możliwa jest również, w niektórych przypadkach metoda fotogrametryczna.
Rozporządzenie z 2001r.
Modernizacja EGIB to zespół działań technicznych , organizacyjnych i administracyjnych podejmowanych przez starostę w celu:
-uzupełnienia bazy danych ewidencyjnych i utworzenia pełnego zakresu zbiorów danych ewid,
-modyfikacja istniejących danych ewidencyjnych do wymagań określonych w rozporządzeniu,
-poprawy funkcjonowania informatycznego systemu.
Założenie ewidencji gruntów i budynków
Założenie EGiB to sporządzenie dokumentacji przestrzennej i opisowej (operatu EGiB) o obiektach ewidencji oraz ich atrybutach dla jednostki ewidencyjnej, na podstawie pozyskanych danych zgromadzonych w bazach danych ewidencyjnych, według stosownych przepisów dotyczących ewidencji, w postępowaniu administracyjnym przeprowadzanym przez właściwy organ prowadzący EGiB. Termin „zakładanie EGiB”, odnosi się w chwili obecnej przede wszystkim do zakładania ewidencji budynków i lokali. Występuje też możliwość, a nawet konieczność założenia także ewidencji gruntów - gdy dotychczasowa EGiB, w zakresie dotyczącym gruntów, znajduje się w takim stanie technicznym i prawnym, że nieopłacalne lub wręcz niepożądane byłoby dla niej wykonywanie tak zwanej modernizacji, o czym będzie mowa później.
Proces założenia EGiB jest procesem pierwotnym, w którym wszystkie czynności, właściwe dla tego procesu wykonywane są od samego początku. Założenie EGiB dokonywane jest przez organ prowadzący ewidencję, czyli przez starostę powiatu.
Wszczęcie postępowania ewidencyjnego… Czynności założenia EGiB są rozpoczynane poprzez wszczęcie postępowania ewidencyjnego przez organ prowadzący EGiB. Postępowanie ewidencyjne ma charakter administracyjny i jest wszczynane z urzędu w drodze postanowienia. Treść postanowienia jest podawana do publicznej wiadomości w formie zawiadomienia o wszczęciu postępowania w sprawie założenia EGiB. Zawiadomienie podpisane przez organ prowadzący EGiB, jest ogłaszane w prasie lokalnej oraz na tablicach ogłoszeń urzędów powiatowych i urzędów gminnych, przez okres 14 dni.
W postanowieniu o założeniu EGiB podawane są informacje o tym:
jakiego zakresu dotyczy postępowanie ewidencyjne (założenie ewidencji gruntów, budynków bądź lokali),
kto wszczyna postępowanie,
jakiego obszaru dotyczy postępowanie, przy czym podawana jest nazwa obrębu i jednostki ewidencyjnej.
Właściwe założenie EGiB jest poprzedzane czynnościami wstępnymi, wykonywanymi przez organ prowadzący i zmierzają do opracowania projektu założenia EGiB. Projekt założenia EGiB wymaga uzgodnienia z wojewódzkim inspektorem nadzoru geodezyjnego i kartograficznego.
Projekt założenia EGiB określa (między innymi):
charakterystykę obiektu, na którym jest zakładana ewidencja,
źródła danych ewidencyjnych, przy czym są nimi:
materiały geodezyjno-kartograficzne zgromadzone w PZGK, przede wszystkim szczebla powiatowego,
pomiary geodezyjne,
pomiary i opracowania fotogrametryczne,
rejestry, prowadzone przez: sądy wieczysto-księgowe, OAP oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne,
dokumentacja udostępniona przez zainteresowane osoby, organy i jednostki organizacyjne,
dokumentacja architektoniczno-budowlana tworzona i przechowywana przez OAP,
wyniki oględzin,
metody pozyskiwania danych ewidencyjnych,
system informatyczny, w którym prowadzona będzie ewidencja,
przewidywany koszt założenia EGiB oraz sposób jego finansowania
Ustalenie granic / stanu posiadania… Ustalenie granic jednostek podziału administracyjnego i ewidencyjnego: Ustalenie granic tych jednostek odbywa się w trybie przepisów pr g i k. Granice obrębów, jako jednostek podziału ewidencyjnego, są wyznaczane na podstawie projektu podziału jednostki ewidencyjnej na obręby, z zachowaniem stosownych zasad (projekt jest sporządzany przez JPEG i zatwierdzany przez starostę). Ustalenie granic działek ewidencyjnych to najważniejszy problem formalny i techniczny procesu zakładania EGiB.
Od metody wyznaczenia granic działek ewidencyjnych zależy bowiem w dużej mierze poprawne funkcjonowanie całej EGiB.
Ustalenie granic działek ewidencyjnych jest stwierdzeniem w terenie zasięgu prawa podmiotów do działek. Najbardziej wartościowymi i pożądanymi granicami działek w EGiB, są granice prawne, gwarantujące najlepsze określenie zasięgu prawa własności posiadanego przez podmiot, a które wyznaczane są podczas niektórych czynności geodezyjno-prawnych.
Podczas ustalania przebiegu granic działek należy kierować się następującymi zasadami:
granice działek ewidencyjnych stanowiących przedmiot własności, przyjmuje
się zgodnie z istniejącymi dokumentami prawnymi,
w przypadku stwierdzenia niewielkich rozbieżności w położeniu granicy,
przyjmuje się ustalone protokolarnie granice według tak zwanego
faktycznego spokojnego stanu posiadania,
w przypadku gdy widoczna jest w terenie granica nieruchomości gruntowej,
a pomimo to nikt z podmiotów jej nie wskaże, przyjmuje się granice działki
według stanu faktycznego co oznacza, że działka ewidencyjna zawiera dwie
lub więcej nieruchomości gruntowe, przy czym jest to przypadek tak
zwanego nieformalnego scalenia.
Jeżeli brak jest dokumentacji przyjętej do PZGK, sporządzonej w trybie administracyjnym lub sądowym lub jeśli zawarte w niej dane nie są wiarygodne, lub nie odpowiadają przyjętym standardom technicznym, przebieg granic działek uzyskuje się na podstawie:
terenowych pomiarów geodezyjnych,
terenowych pomiarów fotogrametrycznych.
O czynnościach ustalenia przebiegu granic wykonawca zawiadamia wezwaniem na piśmie, wysłanym za zwrotnym poświadczeniem odbioru, stosowne podmioty ewidencyjne, czyli: właścicieli, uw, państwowe op, dzierżawców gruntów, itp. O czynnościach ustalenia granic działek, wykonawca zawiadamia podmioty ewidencyjne, na 7 dni przed datą ustalenia, przy czym, nieusprawiedliwione niestawiennictwo nie wstrzymuje czynności ustalenia granic.
Ustalenie przebiegu granic działek na gruncie dokonywane jest w oparciu o złożone do protokołu granicznego zgodne oświadczenia woli osób, które stawiły się na gruncie przed wykonawcą w wyznaczonym terminie.
Ustalone punkty graniczne wykonawca oznacza na gruncie w sposób umożliwiający ich przyszły pomiar.
Trwała stabilizacja punktów granicznych może nastąpić wyłącznie z inicjatywy i na koszt zainteresowanych podmiotów. Spory graniczne nie wstrzymują czynności związanych z założeniem EGiB.
W przypadku sporu przebieg granic wykazuje się na podstawie:
danych pochodzących z PZGK,
wyników stanu posiadania, stwierdzonego na gruncie.
Ustalenie stanu posiadania działek to stwierdzenie stanu prawnego bądź faktycznego działki, w zakresie jej posiadania. Stan prawny działki wynika z dokumentów, stanowiących podstawę wpisu do EGiB, zaś stan faktyczny, wynika z rzeczywistego stanu działki w zakresie jej używania przez podmiot, który nie potrafi jednak udowodnić prawa do tej działki. Podczas ustalenia stanu posiadania działek wykonuje się następujące czynności przygotowawcze:
Badanie stanu prawnego obszaru objętego założeniem EGiB, czyli ustalenie
liczby i stanu nieruchomości gruntowych, przy czym wykonywane są tu
następujące czynności:
badanie treści Kw w zakresie działu I, II i III, lub treści zbioru dokumentów, przy czym należy brać pod uwagę tak zwane wzmianki,
tworzenie wypisów hipotecznych z Kw,
badanie innych, nie ujawnionych w Kw, aktów własności lub decyzji administracyjnych, orzeczeń sądowych.
Wykonanie mapy przeglądowej stanu prawnego nieruchomości.
Przygotowanie protokołów ustalenia stanu prawnego nieruchomości.
Przygotowanie ogłoszeń i zawiadomień o ustaleniu granic i stanu posiadania.
Ustalenie stanu posiadania dokonywane jest równolegle z ustaleniem granic.
Można zauważyć, że:
najczęściej właściciel jest jednocześnie władającym,
jeżeli właściciel nie włada gruntem to:
wpisuje się nazwiska władających,
podaje się charakter i podstawę prawną władania.
Przy sporządzaniu protokołu ustalenia stanu władania należy wpisać także dane dotyczące współmałżonka podmiotu.
Podczas ustalania stanu posiadania działek tworzony jest tak zwany „roboczy porównawczy wykaz zmian”, zwany również wykazem równoważników lub wykazem synchronizacyjnym.
Do ustalenia stanu posiadania działek wykorzystywany jest rejestr prawny, czyli Kw, w których zapisane są prawa dotyczące nieruchomości gruntowej, przeważnie stanowiącej działkę, ujawnioną w EGiB.
Zatem treści Kw w dziale I, przyporządkowane są: numer działki, jej
granice i powierzchnia, które powinny być zarejestrowane w EGiB.
Jeżeli jednak z różnych przyczyn jest inaczej (na przykład w przypadku występowania numeru działki pochodzącego jeszcze z dawnego katastru - lub w przypadku niezgodności powierzchni działki wykazanej w EGiB i w dziale I Kw, to sporządza się równoważnik. Równoważnik to dokument geodezyjny o charakterze administracyjnym, sporządzany przez wykonawcę, w którym uzgadnia się poprzednie, niewłaściwe dane o działce z danymi aktualnymi, zawartymi w EGiB. Przypadek sporządzania równoważników ma miejsce w przypadku gdy zakładana jest nowa EGiB, prowadzona wcześniej w oparciu o kataster gruntowy, bądź gdy dokonuje się modernizacji dotychczasowej EGiB prowadzonej w obrębach miejskich o powierzchni około 10 ha (tak zwane „małe obręby” na terenach objętych zasięgiem byłego katastru austriackiego), na nową EGiB prowadzoną w obrębach o powierzchni około 100 ha.
Tworzenie zbiorów danych mapy ewidencyjnej jest dokonywane w dwóch etapach. W pierwszym etapie tworzy się zbiory zawierające:
granice działek wraz z numerami działek,
granice użytków wraz z oznaczeniami użytków,
granice klas wraz z oznaczeniami klas,
obrysy budynków wraz z opisami budynków,
inne oznaczenia. Na podstawie zbiorów danych jest sporządzany wydruk mapy w postaci analogowej, z danymi przedstawianymi powyżej. Wydruk ten posłuży do aktualizacji klasyfikacji gleboznawczej w obrębie. Drugi etap opracowania mapy ewidencyjnej rozpoczyna się od uzyskania dodatkowych materiałów, którymi są aktualne szkice klasyfikacyjne. Szkice te uzyskiwane są od właściwych jednostek organizacyjnych zajmujących się klasyfikacją gleboznawczą. Przeważnie są to „biura geodezji i urządzeń rolnych”, które przechowują operaty klasyfikacji gleboznawczej.
Zgodnie z prawem geodezyjnym i kartograficznym problematyka klasyfikacji gleboznawczej leży w kompetencji starosty powiatu.
Na podstawie aktualnych szkiców klasyfikacyjnych, wykonywany jest pomiar uzupełniający, polegający na zaktualizowaniu przebiegu granic użytków oraz granic klas.
Na podstawie pomiaru uzupełniającego wprowadza się do bazy aktualne dane o użytkach i klasach. Na podstawie bazy z aktualnymi danymi opracowuje się mapę numeryczną o obiektach powierzchniowych EGiB, która z kolei jest podstawą do sporządzenia raportu, czyli mapy ewidencyjnej w postaci analogowej, która jest podstawą dla dalszych działań organizacyjnych i technicznych.
Przedstawiony schemat opracowania projektu mapy ewidencyjnej dotyczy przede wszystkim terenów rolnych i leśnych, na których szczególnie występuje problem klasyfikacji gleboznawczej. Na terenach zabudowanych i zurbanizowanych problem ten nie występuje w takim zakresie.
W obliczeniu powierzchni obiektów stosuje się metodę, z zastosowaniem wspomagania komputerowego. Metoda ta wykorzystuje zasadę obliczenia powierzchni stosowane w metodzie klasycznej. W metodzie klasycznej przyjmuje się zasadę „od ogółu do szczegółu”. Polega ona na etapowym obliczeniu powierzchni obiektów. Etapy:
1)Obliczenie powierzchni każdej działki - Pd w obrębie metodą analityczną, czyli ze współrzędnych punktów granicznych działek lub z miar terenowych.
2)Obliczenie powierzchni ewidencyjnej obrębu – Pe ,
gdzie: n - liczba działek w obrębie.
3)Obliczenie wielkości r = Pe - Pg, gdzie Pg jest powierzchnią geodezyjną obrębu, otrzymywaną z wcześniejszych obliczeń powierzchni obrębu, dokonanych metodą analityczną.
4)Wyrównanie sumy powierzchni działek do powierzchni teoretycznej.
5)Obliczenie powierzchni wyrównanej każdej działki.
6)Obliczenie powierzchni konturów użytków i klas zawierających się w działce.
7)Wyrównanie sumy powierzchni użytków i klas w działce, do wyrównanej powierzchni działki.
8)Zsumowanie powierzchni części użytków i klas zawartych w działce. W wyniku takiego działania otrzymujemy całkowitą powierzchnię konturu użytku i konturu klasyfikacyjnego w obrębie. Opisane działania, przy zastosowaniu stosownych kryteriów dokładności, nazywają się rozliczeniem powierzchni w EGiB.
Rejestry stanowią podstawowe dokumenty części opisowej operatu opisowo-kartograficznego. Rejestry różnią się pomiędzy sobą (rejestry gruntów, budynków i lokali). Najważniejszym rejestrem, sporządzanym w pierwszej kolejności, jest rejestr gruntów. W celu sporządzenia rejestru gruntów należy najpierw pozyskać dane o strukturze przestrzennej obiektów powierzchniowych, a następnie rozliczyć ich powierzchnie. Najważniejsze wspólne informacje, które zawierają rejestry są następujące:
imię nazwisko podmiotu, wraz z dodatkowymi danymi personalnymi identyfikującymi podmiot (na przykład: imię ojca, data urodzenia, itp.),
adres zamieszkania,
numer jednostki rejestrowej dotyczącej gruntów, budynków lub lokali,
rodzaj posiadania przez podmiot jednostki rejestrowej gruntów, budynków
lub lokali (na przykład: własność, uw, itp.)
numer rejestru prawnego, czyli Kw. Dla rejestru gruntów dodatkowo dołączane są następujące informacje:
numer grupy rejestrowej gruntów,
powierzchnie działek, użytków i klas w działkach, tworzących
jednostkę rejestrową.
Treść operatu opisowo-kartograficznego musi odpowiadać stanowi faktycznemu i prawnemu. Projekt operatu opisowo-kartograficznego podlega wyłożeniu do wglądu zainteresowanych osób przez okres co najmniej 14 dni w starostwie powiatowym i w urzędzie GM, na terenie której zakładana jest EGiB. Wyłożeniu podlega także aktualna mapa klasyfikacji gruntów, dla obszaru, na którym jest zakładana EGiB. Projekt operatu opisowo-kartograficznego stanowi podstawę do ogłoszenia stanu posiadania obiektów EGiB czyli określenia:
co ma podmiot, czyli jaki obiekt posiada podmiot EGiB i jaki jest
charakter tego posiadania,
ile ma podmiot, czyli jak wiele posiada podmiot w zakresie powierzchni (to znaczy: jaka jest powierzchnia gruntów stanowiących działki) lub ilości (to znaczy: ile budynków lub lokali),
jakie są obiekty należące do podmiotu, czyli jakiej jakości i rodzaju jest grunt stanowiący działkę (określane poprzez rodzaj użytku i klasę) oraz jakiej jakości jest budynek i lokal (określane poprzez stan budynku lub lokalu).
Organ prowadzący EGiB, czyli starosta powiatu, zawiadamia w stosowny sposób wszystkie zainteresowane podmioty o wyłożeniu projektu operatu opisowo-kartograficznego, przy czym zawiadomienie zawiera informacje o:
założeniu EGiB,
miejscu i terminie wyłożenia projektu operatu opisowo-kartograficznego,
możliwości zapoznania się z odpowiednimi danymi ewidencyjnymi, stanowiącymi podstawę do sporządzenia projektu operatu
możliwości zgłaszania uwag i zastrzeżeń do protokołu,
pouczeniu podmiotu o tym, że niestawienie się w terminie i miejscu
określonym w zawiadomieniu nie stanowi przeszkody do kontynuowania
postępowania w sprawie założenia EGiB.
Protokół, stanowi podstawę do wprowadzenia zmian do projektu operatu i
zawiera w szczególności:
datę i miejsce jego sporządzenia oraz oznaczenie obrębu i jednostki ewidencyjnej,
wyszczególnienie zainteresowanych osób oraz stosowne oświadczenia tych osób w sprawie okazanych danych ewidencyjnych, w tym szczegółowy opis uwag i zastrzeżeń wyrażonych przez te osoby,
imiona i nazwiska osób, które z upoważnienia wykonawcy prac, brały udział w okazaniu projektu.
Uwagi i zastrzeżenia do okazanych danych ewidencyjnych w projekcie operatu rozpatruje starosta. Postępowanie ewidencyjne w sprawie założenia EGiB, kończy decyzja starosty w sprawie zatwierdzenia operatu opisowo-kartograficznego. Decyzja ta, zgodna z zasadami wynikłymi z kpa, zawiera przede wszystkim:
datę i miejsce jego sporządzenia oraz oznaczenie obrębu i jednostki ewidencyjnej,
określenie sposobu i zakresu uwzględnienia uwag zgłoszonych przez podmioty w trakcie wyłożenia projektu operatu,
uzasadnienie stanowiska starosty dotyczące nieuwzględnionych uwag i zastrzeżeń podmiotów. Z uwagi na fakt, że postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne, każdy kogo dotyczy decyzja starosty może złożyć odwołanie od tej decyzji, do organu wyższej instancji, w terminie 14 dni od dnia w którym decyzja została doręczona.
Zgodnie z pr g i k, tym organem jest wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego. Ostateczna decyzja starosty w sprawie zatwierdzenia projektu operatu opisowo-kartograficznego stanowi podstawę do:
umieszczenia na tych dokumentach adnotacji o ich zatwierdzeniu,
przyjęcia operatu opisowo-kartograficznego oraz baz danych do PZGK w formie klauzuli,
uruchomienia informatycznego systemu obsługującego bazy danych ewidencyjnych. Od momentu, gdy decyzja starosty w sprawie założenia EGiB stanie się ostateczna, operat ewidencyjny staje się dokumentem urzędowym, czyli stanowiącym dowód tego, co zostało urzędowo potwierdzone. Wszelkie zatem sprawy zgłaszane przez podmioty, a dotyczące danych zawarte w operacie, będą mogły być rozpatrywane jedynie przez organ prowadzący EGiB, w trybie postępowania administracyjnego