NAJWIĘKSZE KATASTROFY 
MORSKIE JAKO 
PRZYCZYNA 
ZANIECZYSZCZEŃ MÓRZ I 
OCEANÓW

•

PLAN PREZENTACJI:

PLAN PREZENTACJI:

Wstęp

Definicja

Przyczyny katastrof morskich

Od czego uzależnione są ich skutki?

Przykłady największych katastrof morskich

Przykład innego zanieczyszczenia morza

Podsumowanie

1. Definicja

•

Katastrofa ekologiczna (MORSKA), 
często nazywana też klęską ekologiczną, 
to trwałe, nieodwracalne w naturalny 
sposób  uszkodzenie lub zniszczenie 
dużego obszaru środowiska, wpływające  
negatywnie na życie i zdrowie człowieka i 
innych organizmów żywych. W tym 
przypadku mająca największy wpływ na 
środowisko wodne i wodno-lądowe.

4

2. Przyczyny katastrof morskich

Obiektywne:



Dynamiczne zmiany warunków pogodowych



Wadliwość elementów budowlanych lub technologicznych



Niedostateczne wyposażenie w aparaturę kontrolno – pomiarową

 Ludzkie:



Nieprzestrzeganie reżimów technologicznych



Nieprzestrzeganie przepisów przeciwpożarowych



Nieprzestrzeganie zasad obsługi urządzeń



Niska dyscyplina pracy (lekkomyślność i pospiech)



Brak dostatecznej wiedzy o prowadzonym procesie



Nieumiejętności przewidywania skutków zakłóceń procesu

5

3. Skutki katastrof

Skutki katastrof naturalnych i antropogenicznych zależą od:

•

Rozmiarów zdarzenia

•

Gęstości zaludnienia

•

Różnorodności fauny i flory na danym terenie

•

Gęstości infrastruktury i poziomu technologicznego

•

Działań zapobiegawczych 

•

Odpowiedniego zarządzania antykryzysowego

6

Przykłady największych katastrof 
morskich

7

Wojna w Zatoce Perskiej,  1990 r.

Od początku Wojny w Zatoce Perskiej 
w końcu stycznia 1991 r. armia iracka 
niszczyła tankowce, terminale i 
platformy wiertnicze, uwalniając, wg 
różnych źródeł, od 800 tys. do 1,5 mln 
ton ropy naftowej. „Jeziora” ropy 
pokryły 49 km2 powierzchni lądu, a 
953 km2 pow. wodnych zostały 
skażone.

•

KATASTROFY TANKOWCÓW

12 grudnia 1999 r., Bretania

ok. 70 mil morskich na południe od 
Brestu - głównego portu francuskiej 
Bretanii doszło do przełamania się 
maltańskiego tankowca „Erka”, 
płynącego z Francji do Włoch.

10

Przyczyny:

Maltański tankowiec Erka, płynący z Francji do Włoch z 
nieznanych przyczyn rozłamał się na dwie części. 26-
osobowa załoga opuściła statek w szalupach ratunkowych 
i wkrótce została bezpiecznie podjęta przez śmigłowce 
ratunkowe. 

Skutki:

Do oceanu wydostała się prawie połowa z 30 000 ton 
mazutu przewożonego przez tankowiec. Niezwykle silne 
sztormy, które nawiedziły Francję wkrótce po rozbiciu 
statku, znacznie opóźniły rozpoczęcie skutecznej akcji 
ograniczania szkód ekologicznych oraz przyczyniły się do 
rozproszenia plamy mazutu na rozległy obszar. Klęska 
objęła ponad 500 km wybrzeży – jednych z najbardziej 
urokliwych i najcenniejszych pod względem 
przyrodniczym w Europie

11

19 listopad 2002r. wybrzeże Hiszpanii i Portugalii

150 mil od wybrzeży Hiszpanii uszkodzony tankowiec „Prestige”, 
który przewoził ponad 70 tys. ton oleju napędowego przełamał się na 
dwie części i zatonął na wodach Atlantyku. 

12

19 listopad 2002r. wybrzeże Hiszpanii i Portugalii

150 mil od wybrzeży Hiszpanii uszkodzony tankowiec „Prestige”, 
który przewoził ponad 70 tys. ton oleju napędowego przełamał się na 
dwie części i zatonął na wodach Atlantyku. 

•

Przyczyny:

   

Awaria maszyn i kadłuba z którego zaczął wyciekać 

niebezpieczny ładunek

•

Skutki:
Władze hiszpańskie podały, że jeszcze przed katastrofą ze 
statku wydostało się 5 tys. ton oleju tworząc 17-
kilometrową plamę. Wiatry i prądy morskie zepchnęły 
plamę w kierunku wybrzeży hiszpańskiej Galicji powodując 
katastrofę ekologiczną o niewyobrażalnej skali. Olej dostał 
się na wybrzeże co spowodowało ogromne szkody m.in. 
olejem zostało zabrudzonych wiele ptaków morskich, co 
powoduje wymieranie wielu gatunków objętych ochroną.

13

Wyciek ropy w Zatoce Meksykańskiej, Deepwater Horizon, 
2010 r.

Wyciek ropy
 Wyciek, którego nie udało się opanować od 20 kwietnia 2010 roku, 
spowodował skażenie Zatoki Meksykańskiej około 80tys. do nawet 
640 tys. tonami ropy.

•

Przyczyny:

   a

waria szybu Deepwater Horizon

•

Skutki:
„Zdjęcia martwych żółwi morskich, całkowicie 
pokrytych w ropie naftowej, przedstawiają zupełnie 
inny obraz niż to, co pokazywali nam amerykańscy 
urzędnicy” – powiedział John Hocevar, biolog morski 
współpracujący z Greenpeace. „Podczas gdy Biały 
Dom starał się w przekazach medialnych kłaść nacisk 
na historię uratowanych zwierząt wypuszczonych na 
wolność, ukrywał obrazy przedstawiające worki na 
śmieci pełne martwych żółwi morskich” – dodał. 

Francja, Tricolor, 2002 r.

W nocy z 13 na 14 Grudnia 2002 r. w Cienienie 
Kaletańskiej w Kanale La Manche zatonął norweski 
transportowiec Tricolor, przewożący luksusowe 
samochody osobowe, ciągniki i dźwigi. Miał on również 
na pokładzie 2 tys. ton paliwa. Położenie wraku na 
bardzo ruchliwym szlaku żeglugowym na głębokości 
zaledwie 25 m było przyczyną kilku kolizji, m.in. z 
tureckim tankowcem Vicky, przewożącym 70 tys. ton 
ropy. Najgroźniejsza jednak kolizja, która miała miejsce 
w końcu stycznia 2003 r., z duńskim holownikiem 
ratunkowym, spowodowała niekontrolowany wyciek 
paliwa z wraku.

 Skutki

Plama na powierzchni morza rozciągnęła się na długości 8 km. 
Szacuje się, że ropa z "Tricolor" spowodowała śmierć od 40 do 100 
tys. ptaków zimujących u wybrzeży Francji, Holandii i Belgii.

        Skażenia morza

Jak wiemy morza i oceany są połączone ze sobą  jak również z 
rzekami ( większość ujść rzek stanowią morza). 
Gdy dochodzi do katastrofy morskiej skażony zostaje nie tylko 
obszar najbliższy katastrofie.

SKAŻENIA TRUJĄCYMI ODPADAMI

30. Styczeń 2000 r. Baia Mare Rumunia

W Zakładach Aunu SA produkujących w procesie 
wzbogacania rud odpadowych srebro i złoto 
doszło do przerwania zapory retencyjnej i 
przedostania się do dopływu Dunaju dużej ilości 
odpadowych roztworów zawierających cyjanki, ich 
kompleksy i metale ciężkie.

20

Przyczyny:

•

Nieprawidłowy projekt zapory, błędy obsługi, 
niekontrolowane parametry technologiczne i zła 
pogoda. W efekcie doszło do niekontrolowanego 
zrzutu 100 000m3 ścieków, skażenie wody 50-100 t 
cyjanków.

Skutki:

•

Transgraniczne skażenie środowiska miało na dużą skalę 
negatywny wpływ na ekosystemy rzeczne. Zginęło 1240 
ton ryb, doszło do całkowitego zaniku fito i zooplanktonu a 
także przerwania zaopatrzenia w wodę pitną miejscowej 
ludności, a zanieczyszczenia wraz z nurtem rzek dotarły do 
morza zaburzając równowagę w środowisku.

21

PODSUMOWANIE SKUTKÓW WYCIEKU ROPY:

*Ropa szybko rozprzestrzenia się po powierzchni morza tworząc na 
wodzie warstewkę o grubości 0,3 mm i powodując zanieczyszczenie 
wybrzeża

*Najlżejsze składniki ropy parują, a najcięższe mieszają się z wodą 
morską i powoli opadają na dno(wyniszczając faunę i florę strefy 
dennej)

*Lepka ropa skleja pióra ptaków morskich oraz skrzela ryb i innych 
zwierząt wodnych

*Na skażonym obszarze ropa uniemożliwia zwierzętom wodnym 
poruszanie się, oddychanie i odżywianie się

*Warstwa ropy nie przepuszcza potrzebnego organizmom tlenu i 
promieniowania słonecznego

*Bakterie stopniowo usuwają ropę, zużywając do tego celu cały tlen 
rozpuszczony w wodzie

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !!!

24