Duszyc Michał
Chojnacki Mateusz
Laboratorium z Podstaw Robotyki
Temat :
Wykorzystanie manipulatora linkowego do wyznaczania przemieszczenia zwrotnicy koła
względem nadwozia.
Przedstawienie obiektu badań.
a)schemat zawieszenia 5-wahaczowego
b)analiza strukturalna
W powyższym mechanizmie można wydzielić cztery wahacze, łącznik prowadzący połączony z przekładnią kierowniczą. Mechanizm ten posiada dwie pary przesuwne, dwanaście przegubów kulistych oraz dziesięć ogniw.
Różnica pomiędzy zawieszeniem typowo 5-wahaczowym dla koła tylniego a zawieszeniem przednim polega na zastąpieniu jednego wahacza z przodu łącznikiem prowadzącym prowadzący przez zębatkę kierowniczą.
Obliczenie ruchliwości (m)
M= 6(n-1)-5p5-4p4-3p3-2p-p1 -wzór ogólny
M-ruchliwość
n- liczba ogniw , p5- liczba ogniw klasy V , p4- liczba ogniw klasy IV , p3- liczba ogniw klasy III
p2-liczba ogniw klasy II , p1- liczba ogniw klasy I
Dla naszego przypadku : n=10 , p5=2, p4=12
M=6*9-5*2-3*12=8
Powyższy wzór nie uwzględnia tzw. „ruchów lokalnych” , które nie mają wpływu na ruch całego mechanizmu. W rozpatrywanym przez nas przykładzie jest ich 6 ( pięciu wahaczy oraz modułu amortyzatora- sprężyny resorującej wokół ich osi podłużnej. Wprowadzając tą korektę:
M=8-6=2
Albo dokładnie rozpisując wzór teoretyczny uwzględniając istnienie ruchów lokalnych.
M=6*9-4*6-3*6=2
Ruchliwość rzeczywista mechanizmu wynosi 2. Położenie wahacza możemy zatem określić za pomocą dwóch zmiennych zębatki kierowniczej oraz ugięcia sprężyny resorującej.
c) Pozycja i orientacja zwrotnicy względem nadwozia
Schemat kinematyczny zawieszenia 5-wahaczowego
W wyniku analizy przełożeń zawieszenia 5-wahaczoego wyznacza się wektor pozycji Ob i macierz orientacji Rb zwrotnicy koła, odpowiadające wartości niepoliczonych [ ugięcia sprężyny oraz przesunięcia zębatki.
Określenie przełożenia zwrotnicy koła względem nadwozia
a) zadanie proste kinematyki
bib , i=1,..,5
ai= i=1,2,4,5,6
di=|wc| i=1,…,5
Każdemu wahaczowi można przypisać wektor di = Rb bib +Ob - ai ; i=1,2,3,4,5
Uwzględniając stałe wymiary wahaczy można zapisać diT di = di 2 i= 1,2,3,4,5
b) Zadanie odwrotne kinematyki
di=|bi-ai|
Metoda rozwiązania zadania odwrotnego mechaniki jest łatwiejsza od metody rozwiązania zadania prostego, ponieważ nie są wymagane dodatkowe przekształcenia
Wykorzystanie manipulatora linkowego do wyznaczenia przemieszczenia zwrotnicy koła względem nadwozia.
a) schemat manipulatora linkowego.
b) schemat stanowiska pomiarowego
c) zadanie proste kinematyki
d) Zadanie odwrotne kinematyki
Wnioski
Wielowahaczowe zawieszenie kół samochodu można rozpatrywać jako mechanizm z platformą o ruchu przestrzennym. Mechanizmy prowadzące przednie koła samochodu wykazują dwa stopnie ruchliwości , które możemy opisać za pomocą parametrów :
ugięcia sprężyny resorującej
przesunięcie zębatki kierowniczej
Zawieszenie 5-wahaczowe wykazują najkorzystniejsze możliwości zrealizowaniu odpowiednich własności kinematycznych
Wygodną metodą analizy położeń i przemieszczeń zwrotnicy koła względem nadwozia jest wykorzystywanie manipulatora 6-linkowego będącego przykładem mechanizmu o strukturze równoległej
Zadanie 1.
Na podstawie danej pozycji i orientacji określonej względem układu xyz oraz współrzędnych punktów Bi i=1…6 określonych względem układu lokalnego xbybzb ciała wyznaczyć współrzędne tych punktów Bi względem układu globalnego xyz
Narysować schemat;
o = | [ | -39,2 | -39,2 | 151,6 | ]T |
---|
Tabela 1. Współrzędne punktów Bi (bib, i =1, 2...n, n ≥ 6)
[mm] | b1b | b2 b | b3 b | b4 b | b5 b | b6 b |
---|---|---|---|---|---|---|
x | 173.2 | 175.2 | -78.2 | -96.9 | -96.9 | -78.2 |
y | -12.0 | 12.0 | 156.0 | 146.0 | -144.0 | -156.0 |
z | -6.8 | 12.5 | 0 | 13.2 | 2 | 7.2 |
bi=Rb*bib+ob.
Zadanie 2.
Na podstawie danych współrzędnych punktów Ai, gdzie i = 1, 2, …6 określonych względem układu {xyz} wyznacz układ lokalny ciała (przyjąć oznaczenie układu {xayaza}) oraz wyznacz współrzędne tych punktów względem układu lokalnego.
Tabela 2. Współrzędne punktów Ai (ai, i =1, 2...n, n ≥ 6)
[mm] | a1 | a2 | a3 | a4 | a5 | a6 |
---|---|---|---|---|---|---|
x | 175.2 | 173.2 | -76.2 | -94.9 | -96.9 | -76.2 |
y | -12.0 | 14.0 | 156.0 | 144.0 | -142.0 | -156.0 |
z | 2.0 | 4.3 | 4.0 | 4.2 | 1.8 | -3.8 |
$\hat{x}$a=$\frac{\overset{\overline{}}{A_{3}A_{1}}}{\overset{\overline{}}{\left| A_{3}A_{1} \right|}}$ = [ 0,83 0,56 -6,6 x 10-3] T
$\hat{z}$a=$\frac{\overset{\overline{}}{A_{3}A_{5}}x\overset{\overline{}}{A_{3}A_{1}}}{|\overset{\overline{}}{A_{3}A_{5}xA_{3}A5}|}$ = [ 2,88 x 10-3 7,58 x 10-3 1 ] T
$\hat{y}$a=$\hat{x}$a x $\hat{z}$a = [ -0,56 -0,83 -4,7 x 10-3 ] T
aia = Ra−1 * (ai−0a)
Zadanie 3.
Wyznaczyć wektor pozycji i macierz orientacji układu {xayaza} względem układu {xyz}
Jeżeli dane są wersory określone w układzie {xyz}, jako:
= [1 0 0]T, = [0 1 0]T, = [0 0 1] T, = [m1 n1 k1] T, = [m2 n2 k2] T, = [m3 n3 k3] T
oraz współrzędne początku układu współrzędnych {xayaza} jako: A0 = (2, 4, -1)
Obliczenia wykonać na symbolach.
Ra $= \begin{bmatrix} {\hat{x}*\hat{x}}^{a} & {\hat{x}*\hat{y}}^{a} & {\hat{x}*\hat{z}}^{a} \\ {\hat{y}*\hat{x}}^{a} & {\hat{y}*\hat{y}}^{a} & {\hat{y}*\hat{z}}^{a} \\ {\hat{z}*\hat{x}}^{a} & {\hat{z}*\hat{y}}^{a} & {\hat{z}*\hat{z}}^{a} \\ \end{bmatrix}$
Ra =$\ \begin{bmatrix} m_{1} & m_{2} & m_{3} \\ n_{1} & n_{2} & n_{3} \\ k_{1} & k_{2} & k_{3} \\ \end{bmatrix}$
Zadanie 4.
Określić wielkości stałe i zmienne w zadaniu
Rys. 2. Wektory pozycji i macierze orientacji układów odniesienia koła-platforma B- platforma A-nadwozia
Wielkości stałe:
0a, Ra, okb, $\sum_{}^{}a_{i}^{a},\ \sum_{}^{}b_{i}^{b}$
Wielkości zmienne:
$\sum_{}^{}b_{i}^{a}$, Rb, oab, Rk