Co to jest Ubezpieczenie społeczne ?

Ubezpieczenie społeczne- To obowiązkowe, regulowane ustawą ubezpieczenie pracowników od pewnej kategorii ryzyka. Aby ubezpieczenie miało charakter społeczny, nie prywatny musi istnieć:

• obowiązek przystąpienia do ubezpieczenia

• związek ubezpieczenia z pracą zawodową

• ustawowo określony system finansowania

Ubezpieczenia społeczne to system świadczeń zabezpieczający pracowników i ich rodziny przed negatywnymi następstwami utraty lub ograniczenia możliwości zarobkowania, utraty żywiciela lub zwiększenia obciążeń rodzinnych (choroba, macierzyństwo, inwalidztwo, starość, śmierć, powiększenie się rodziny, brak pracy) i zgodnie z obowiązującymi przepisami ubezpieczeniem musi być objęta większość osób czynnych zawodowo, przede wszystkim pracobiorców.

Co to jest ubezpieczenie finansowe/ gospodarcze?

Ubezpieczenia finansowe- to gwarantowanie przez zakład ubezpieczeń finansowej rekompensaty wierzycielowi z tytułu zrealizowania się ryzyka niewykonania lub niewłaściwego wykonania zobowiązania umownego przez kontrahenta ( dłużnika) lub gwarantowanie przez zakład ubezpieczeń finansowej rekompensaty ubezpieczonemu z tytułu zrealizowania się ryzyk nieobjętych innymi umowami ubezpieczenia powodującymi straty finansowe z powodu np. utraty zatrudnienia, złych warunków atmosferycznych , utraty zysków , niewystarczającego dochodu, stałych wydatków ogólnych , sprzeniewierzenia itd.

Różnice w ubezpieczeniach społecznych i gospodarczych

Społeczne	Gospodarcze
Tylko osobowe	Zarówno osobowe jak i majątkowe
W większości obowiązkowe	W większości dobrowolne
Zapewniają min. socjalne	Uzupełniają, rozszerzają ub. Społeczne
Pracodawca ubezpiecza pracownika	Os. Ubezpieczająca jest najczęściej os. Ubezpieczoną
Część składki opłaca pracodawca	Płacona osobiście
Wypłata świadczeń gwarantowana jest przez państwo	W większości nie ma gwarancji w niektórych przypadkach działa UFG
Świadczenia pieniężne i rzeczowe	Świadczenia i odszkodowania- tylko pieniężne
Powstają z mocy ustawy	Powstają z mocy umowy
Różne usługi ubezpieczeń świadczą różne usługi ubezpieczeniowe

Wymień ryzyka socjalne / społeczne.

• ryzyko choroby

• ryzyko macierzyństwa

• ryzyko inwalidztwa

• ryzyko śmierci żywiciela

• ryzyko wypadków przy pracy

• ryzyko bezrobocia ;

• ryzyko starości

• ryzyko nagłych wydatków

Wypłacane Świadczenia z tytułu systemu ubezpieczeń społecznych.

• emerytury

• renty

• zasiłki

Instytucje Ubezpieczeń społecznych

• KRUS

• ZUS

klasyfikacja Ubezpieczeń społecznych obejmuje ubezpieczenia:

1.emerytalne – zabezpieczają ryzyko utraconych dochodów wieku poprodukcyjnego. Świadczenia z tego tytułu to emerytury, renty

2.rentowe – chronią przed ryzykiem utraty zdolności do pracy zawodowej w okresie dłuższym. Świadczenia to renty inwalidzkie

3.chorobowe – chronią pracowników przed utratą dochodów w skutek zachorowania, czyli przejściowej niemożności podjęcia pracy zawodowej. Świadczenia – zasiłki chorobowe

4.wypadkowe – chronią przed spadkiem dochodów pracownika spowodowane wypadkiem przy pracy bądź choroby zawodowej. Świadczenia to odszkodowania powypadkowe

Konstrukcja systemu emerytalnego

I Filar – zreformowany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), do którego jest przekazywana składka emerytalna, zapisywana jednak na indywidualnym koncie ubezpieczonego. Składka ta jest waloryzowana w stosunku do inflacji i wzrostu funduszu płac. I filar - ZUS nadal opiera się na realizowaniu tzw, umowy pokoleniowej,

II Filar – Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE), tworzone i zarządzane przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE). Podstawową funkcją PTE jest pomnażanie wpływających do OFE składek,

III Filar – dodatkowy, całkowicie dobrowolny system oszczędzania umożliwiający podniesienie wysokości podstawowej emerytury otrzymywanej w przyszłości z I lub z I i II filaru.

Podział świadczeń ubezpieczenia społecznego ze względu na czas ich trwania

1.długoterminowe, np. renty i emerytury

2.krótkoterminowe, np. zasiłki chorobowe, macierzyńskie

3.świadczenia jednorazowe- odszkodowania powypadkowe, zasiłek pogrzebowy, zasiłki z tytułu urodzenia czy adopcji dziecka

Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór nad:

• sektorem bankowym,

• rynkiem kapitałowym,

• rynkiem ubezpieczeniowym i emerytalnym,

• nadzór nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych,

• oraz nadzór nad instytucjami pieniądza elektronicznego( nadzór nad KNF sprawuje prezes

Gwarancyjny Fundusz Ubezpieczeniowy

Zajmuje się wypłatą odszkodowań niewinnym ofiarom wypadków spowodowanych przez nieubezpieczonych właścicieli pojazdów oraz nieubezpieczonych rolników. Wypłaca również odszkodowanie osobom poszkodowanym w przypadku gdy sprawca wypadku drogowego uciekł z miejsca zdarzenia i jest nieznany. Zajmuje się także kontrolą i karaniem nieubezpieczonych, - realizacja projektu by zapewnić lepszą ochronę ofiarom wypadków drogowych,- ograniczeniem liczby nieubezpieczonych pojazdów. Jeżeli Towarzystwo Ubezpieczeniowe ogłasza upadłość GFU przejmuje odpowiedzialność z tytułu OC.

Instytucje ubezpieczeniowe ( ubezp. Społ)

• Zakłady Ubezpieczeń,

• Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny,

• Polskie Biuro ubezpieczeń Komunikacyjnych

• Polska Izba Ubezpieczeń,

• Komisja Nadzoru Finansowego,

• Rzecznik ubezpieczonych

• Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych

Instytucje ubezpieczeń gospodarczych

• Zakłady Ubezpieczeń,

• Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny,

• Polskie Biuro ubezpieczeń Komunikacyjnych

• Polska Izba Ubezpieczeń

• Komisja Nadzoru Finansowego,

• Brokerzy ,

• Agenci ,

• Klienci zakładów ubezpieczeń,

• Rzecznik ubezpieczonych

Pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika ( agenta lub brokera ubezpieczeniowego) za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub prawnych związanych z zawarciem lub wykonywaniem umów ubezpieczeniowych

Agent wykonuje działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany jest do rejestru agentów ubezpieczeniowych. Wykonuje czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń zwane „czynnościami agencyjnymi”

Broker jest to osoba fizyczna lub prawna posiadająca wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej i wpisana jest do rejestru brokerów ubez. (działa dla klienta). Czynności brokerskie są wykonywane w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej i polegają na zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczeniowych oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, a także w sprawach o odszkodowanie jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności brokerskich

Formy funkcjonowania firm ubezpieczeniowych

• Spółka akcyjna

• Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych

Podział ubezpieczeń gospodarczych

• Osobowe- to ubezpieczenia zapewniające pokrycie potrzeb finansowych wynikłych w skutek określonych zdarzeń w życiu człowieka (choroba, kalectwo, dożycie określonego wieku lub śmierci)

• Majątkowe to ubezpieczenia dotyczące mienia albo odpowiedzialności cywilnej .Mają one na celu pokrywanie strat materialnych, w wyniku szkody. Podział tych ubezpieczeń zależy od przedmiotu ubezpieczenia oraz rodzaju ryzyka, przykładem takiego ubezpieczenia może być między innymi ubezpieczenia morskie, budynków od ognia itp.

Elementy umowy ubezpieczenia

• przedmiot ubezpieczenia

• ogólne warunki ubezpieczenia

• zakres obowiązywania polisy

• obowiązki ubezpieczającego

• dane (adres)

Zawarcie umowy jest to Pisemne oświadczenie woli ubezpieczającego, powinna zawierać wszelkie informacje niezbędne do zawarcia umowy.

Cechy umowy ubezpieczeniowej:

• jest dwustronna,

• wzajemnie zobowiązująca,

• odpłatna(płatność składek)

• umowa oświadczenie usług,

• jest to umowa nazwana kwalifikowana( jedną stroną jest zawsze Zak. Ubez.)

• warunkowa( zakład ubezpieczeń u wypłaca odszkodowanie jak jest zajście losowe)

• losowa

Rozdzielność działalności ubezpieczeniowej

1. dział ubezpieczenia na życie

2. dział ubezpieczenia majątkowe i pozostałe ubezpieczenia osobowe

Uposażony – osoba imiennie oznaczona przez ubezpieczonego w umowie ubezpieczenia jako uprawniona do otrzymania od ubezpieczyciela świadczenia z tej umowy na wypadek zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego. Jest to akademicki przykład osoby trzeciej, na korzyść której zostaje zawarta umowa. Osoba wyznaczona w umowie ubezpieczenia do uzyskania odszkodowania lub świadczenia.

Ubezpieczony- osoba której mienie, życie albo zdrowie jest przedmiotem ubezpieczenia

Ubezpieczający- Osoba fizyczna lub prawna, a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, z którą ubezpieczyciel zawiera umowę ubezpieczenia i która zobowiązuje się opłacić składkę ubezpieczeniową. Ubezpieczający nie musi być jednocześnie ubezpieczony.

Ubezpieczyciel- Strona umowy ubezpieczenia, zobowiązana do wypłacenia odszkodowania lub innego świadczenia w razie wystąpienia określonego zdarzenia losowego.

Umowa ubezpieczenia jest regulowana przepisami kodeksu cywilnego. Przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Strony umowy ubezpieczenia

• zakład ubezpieczeń

• ubezpieczający