POSTAWY OSÓB STARSZYCH

POSTAWA AKTYWNA /pozytywna/konstruktywna

• postawa współdziałania i współpracy
  z najbliższym otoczeniem,

• podopieczni realizują to min. w postaci samopomocy i pomocy innym, /kombatanci – pracują w organizacjach, przekazują doświadczenie życiowe itp./,

• starość oceniają jako coś naturalnego, nie przeraża ich śmierć,

• spełniają rolę „cementującą” w rodzinach wielopokoleniowych – nawet jeśli mieszkają osobno,

• pełna integracja wewnętrzna, akceptacja starości,

• harmonijne kontakty z otoczeniem,

• harmonijne stosunki interpersonalne nacechowane empatia i chęcią pomocy,

• optymizm życiowy,

• mają dodatni bilans życiowy

• tolerancyjność, samokrytycyzm

• duże poczucie humoru,

• wysoka kultura osobista

• zdolność do oceny porażek i sukcesów,

• silna konstrukcja psychiczna,

• pewność siebie,

• zdolność przebaczania i właściwego wyrażania uczuć,

• samodzielne, cieszą się drobiazgami,

• pielęgnują zainteresowania,

• ich dzieciństwo – spokojne,

• udane życie małżeńskie,

• dobrze sobie radzą z finansami

POSTAWA BIERNA /zależna/

• oczekiwanie i zgoda na to co otoczenie zaproponuje, zadecyduje i zrobi,

• tak zachowują się osoby stare, słabe duchowo i fizycznie,

• starość postrzegają jako trudny ciężar,

• tolerancyjne w kontaktach z innymi, ale pełne obaw i podejrzliwości,

• POSTAWA BIERNA /zależna/cd.

• jeśli brak sympatii i życzliwości to czują się bardzo nieszczęśliwe,

• osoby te starają się sprawiać jak najmniej kłopotów, niczego nie chcą, o nic nie proszą, zamykają się ”we własnym pancerzu” i istnieją na „łasce”,

• ośmielenie ich polega na uświadomieniu im własnych praw i celów działań opieki społecznej,

• łatwo ulegają poczuciu krzywdy i pretensji,

• stronią od odpowiedzialności,

• praca nie przynosi im satysfakcji,/wcześniejsza emerytura/,

• lubią rozrywki i przyjemności przekraczające możliwości finansowe,

• w małżeństwie są uległe i podporządkowane,

• w stosunku do otoczenie przejawiają oportunizm, względną tolerancję, brak zaufania, podejrzliwość do nowych osób,

• cechuje ich zadowolenie z życia, nadmierny optymizm, brak realizmu, niska zaradność życiowa,

POSTAWA WYCZEKUJĄCA, OBRONNA

• dotyczy osób przesadnie opanowanych, skrępowanych konwenansami,

• sztywne, izolują się od innych,

• przesadnie kontrolują własne zachowania,

• przestrzegają konwenansów i zwyczajów,

• są samowystarczalne,

• wyraźny brak zaufania do otoczenia,

• nie chcą nawiązywać kontaktów towarzyskich i emocjonalnych,

• zazwyczaj mają swoje zdanie, słusznie lub niesłusznie o opiekunach społecznych, lub sytuacji w domach opieki społecznej,

• nie wierzą nikomu, starają się być samodzielne i niezależne,

• mają wygórowane poczucie własnej godności,

• bardzo czynne – obsesyjnie narzucana aktywność,

• dość trudni podopieczni, nieraz udaje się im wyperswadować takie zachowania,

• dobrze funkcjonują na polu zawodowym, a główną motywacją jest zabezpieczenie finansowe,

• chcą być postrzegane jako osoby niezależne, samodzielne, samowystarczalne,

• mają nastawienia lękowe,

• unikają wypowiadania własnych poglądów,

• nie rozmawiają na temat własnego życia rodzinnego i kontaktów społecznych,

• nie ujawniają uczuć,

• podejmują wiele zajęć aby uciec od starości,

• zazdrośni o młodość,

POSTAWA AGRESYWNA, WROGA

• osoby bardzo podejrzliwe, agresywne, tzw. starzy gniewni,

• starość uważają za słabość, która budzi niechęć i odrazę, pełna wyrzeczeń, nędzy, zależności,

• życie oceniają jako nieudane wskutek wrogiego działania innych osób, czy złych zdarzeń w rodzinie,

• bardzo długo bronią się przed przejściem na emeryturę, rzucają się w wir pracy,

• często popadają w konflikty i tracą pracę,

• wikłają się w trudne sytuacje osobiste,

• starają się pokazać, że mogą pracować
  i często umierają przy pracy,

• na starość cierpią na zaburzenia lękowe,,

• przeważa pesymizm,

• ciągły niepokój przed popełnianiem błędów,

• paraliżujący lęk przed śmiercią,

• łączy się to nieraz ze zmianami inwolucyjnymi w mózgu, bądź wynika to z charakteru /typ kłótliwy, agresywny w młodości/,

• nieraz próbują „uciec”, z domu – idą szukać lepszego otoczenia /trudni podopieczni/,

POSTAWA WROGOŚCI WOBEC SIEBIE

• wynika z rzeczywistych lub urojonych niepowodzeń życiowych,

• osoby pasywne, bez inicjatywy,

• są przekonani o niezależnym fatalizmie życiowym, z którego wynikło ich nieudacznictwo,

• łatwo tłumaczą swoje lenistwo i zaniedbania,

• jednostki o niskiej samoocenie,

• mają negatywny bilans życia,

• nie przejawiają wrogości wobec otoczenia,

• czują się niepotrzebni nikomu,
  nie wykazują żadnych zainteresowań, celów życiowych,

• obojętny stosunek do innych ludzi, nie chcą kontaktów z innymi,

• deficyty w rozwoju uczuć społecznych,

• dominuje smutek, poczucie żalu, winy,

• towarzyszy im anhedonia – brak lub utrata odczuwania przyjemności,

• czekają na śmierć, nie wyzwala paniki, jest wyzwoleniem z egzystencji,

• granice pomiędzy „normalnością” a chorobą psychiczną są płynne,

• częściej u mężczyzn, postawy depresyjne,

• z trudnością się przystosowują.

POSTAWA LEKCEWAŻENIA, POGARDY WZGLĘDEM INNYCH OSÓB I SAMEGO SIEBIE

• widoczna u osób zdemoralizowanych,

• uważają, że należy żyć chwilą, bez zobowiązań i szacunku dla osób przyjaznych,

• kierują się impulsami, piją alkohol,

• nie chcą mieszkać w jednym miejscu, lubią przebywać np. w podziemnych urządzeniach ciepłowniczych, dworcach,

• bardzo trudni podopieczni.