REHABILITACJA

Rehabilitacja przywrócenie do czci osoby poprzednio skazanej przywrócenie utraconych praw, przywrócenie dobrej opinii

Rehabilitacja przywrócenie utraconej sprawności psychofizycznej

Nadrzędny cel maksymalna sprawność niezależność

FRANKLIN DELANO ROOSEVELT 1882-1945

CHRISTOPER REEVE 1952-2004

STEPHEN HAWKING 1942

Niepełnosprawność trwała lub czasowa utrata lub utrudnienie wykonywania czynności codziennych

Kalectwo jakakolwiek stała utrata struktur lub funkcji

Inwalidztwo trwała lub czasowa utrata lub utrudnienie wypełniania ról życiowych

Międzynarodowa klasyfikacja Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia

ICF

Uszkodzenie Działanie Uczestnictwo

Anatomicznej struktury fizjologicznej wykonanie zadania angażowanie w określone

lub psychicznej funkcji lub podjęcie działania sytuacje życiowe

Uszkodzenie 10 struktur i funkcji

Działanie 671 działań w skali 0-4

Uczestnictwo 7 dziedzin, 106 sytuacji w skali 0-5

Ocena niepełnosprawności

Utrudnienie niewielki ubytek funkcji

Ograniczenie mierne ograniczenie sprawności funkcjonalnej

Uniemożliwienie upośledzenie funkcji znacznego stopnia

Kryteria niepełnosprawności

Medyczne ocena stanu zdrowie

Zawodowe zdolność podjęcia pracy w zawodzie

Społeczne możliwość pełnienia roli społecznych w rodzinie pracy i środowisku

Stopnie niepełnosprawności

Znaczny niemożliwe zatrudnienie stała lub długotrwała pomoc w wykonywaniu ról społecznych lub czynności codziennych

Umiarkowany możliwa praca na przystosowanym stanowisku częściowa lub okresowa pomoc w wykonywaniu ról społecznych lub czynności codziennych

Lekki możliwość pracy nie wymaga pomocy innych osób

Problemy niepełnosprawnych we współczesnym świecie

Przyczyny niepełnosprawności

600 milionów osób niepełnosprawnych na świecie 10% co 10 osoba ma deficyty fizyczne, psychiczne lub narządów zmysłów 25% każdego społeczeństwa to ludzie obciążeni niepełnosprawnością

Przyczyny niepełnosprawności według WHO

50% ludzkich niepełnosprawności można uniknąć

Choroby prowadzące do niepełnosprawności

Problem niepełnosprawnych w Polsce

1978 r. - 2mln. 485 tys.

1988 r. – 3mln. 250 tys.

1996 r.- 4 mln. 376 tys.

2008r.- ponad 5 mln

Dynamika rocznego przyrostu 5-6%

Problem niepełnosprawności w Polsce

5 mln ludzi niepełnosprawnych (52% kobiet) 15%

11% niepełnosprawnych to ludzie między 20-39 rokiem życia

30%niepełnosprawnych przed 15 rokiem życia

Struktura niepełnosprawności w Polsce

Struktura niepełnosprawności w Polsce

Padaczka 1,4%

SM 0,7%

Dystrofie mięśniowe 0,6%

Choroba Parkinsona 0,4 %

Struktura niepełnosprawności dzieci i młodzieży w Polsce

MPD 20 tys.

Urazy, wrodzone 20-30 tys.

Przyczyny niepełnosprawności w Polsce

Choroby układu krążenia choroby niedokrwienne serca 36%, nadciśnienie tętnicze 32%, Choroby układu ruchu, Choroby nowotworowe

Problemy niepełnosprawności w Polsce

77% (1 mln. 617 tys.) osób niepełnosprawnych jest biernych zawodowo 1 mln. Osób niepełnosprawnych jest całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji wzrost z 17 do 22%

Czynniki rozwoju rehabilitacji

Historia rozwoju rehabilitacji

2380r p.n.e Egipt Pierwsze kule

2698r p.n.e Chiny Turnieje zdrowotne

Diokles, Empedokles Grecja zastosowanie kinezyterapii w leczeniu

Hipokrates Podstawy nowożytnej rehabilitacji amputacje protezowanie, obuwie korekcyjne

300r. p.n.e Drewniana proteza kończyny dolnej

Galeon (130-199r.) Kinezyterapia w leczeniu

Aurelianus (210 r.) Ćwiczenia bierne w porażeniach

Średniowiecze kalectwo karą za grzechy zakłady dla chorych i kalek i starców

Pare XVI w. Francja nowe zasady amputacji rehabilitacji i protezowania, gorsety w wadach kręgosłupa

XVII w Anglia Inwalictwo w oficjalnych dokumentach

1633r. zakłady dla kalekich dzieci

1741r. Andre Orthopaedia

Glisson XVI/XVII w. ćwiczenie w zniekształceniu klatki piersiowej I kręgosłupa

Andry ćwiczenia antygrawitacyjne

Guthsmuths XVIII/XIX w ćwiczenia fizyczne jako środek leczniczy

Ling (1776-1839) twórca gimnastyki leczniczej kształcenia kinezyterapeutów

Pinel 1798r. Rehabilitacja chorych psychicznie

Zander (1835-1920) Mechanoterapia

Mc Murtie 1918r. Rehabilitacja

1929 Ćwiczenia Klappa

1939 metoda Kenny

1947 Wydział rehabilitacji i medycyny fizykalnej w szpitalu w Bellevue w N.Y.

1951 metoda Kabat-Kaiser (PNF)

Połowa lat 50 Metoda Bobath

XV w W. Oczko leczenie ruchem według Galena

XVII w S.Petrycy ćwiczenia fizyczne czynnikiem leczniczym

1837 r. L. Bierkowski Kraków Zakład gimnastyczno- ortopedyczny

1841r. T. Matecki Poznań Zakład gimnastyczno-ortopedyczny

1844r. Eichler Warszawa Zakład gimnastyczno-ortopedyczny

1892r. Kuczalska Warszawa Zakład gimnastyczno-ortopedyczny

1896r. Mayówna Kraków Zakład gimnastyki szwedzkiej

1906r. Kuczalska Warszawa Szkoła gimnastyki zdrowotnej i leczniczej oraz kursy masażu

1901r. Gabryszewski Lwów zakład ortopedyczny

1913r. Wierzejski Poznań Zakład ortopedyczny

1925/26 Poznań Zajęcia gimnastyki leczniczej na 3 roku AWFU

1930r. Dega Poznań Kursy gimnastyki korekcyjnej

1937r. Dega Bydgoszcz Oddział usprawniania leczniczego

1951r. epidemia Polio

1960 r. Poznań Katedra Medycyny Rehabilitacyjnej

1961r. Konstancin Katedra Medycyny Rehabilitacyjnej

1962r. Konstancin STOCER

1969r. Wytyczne rozwoju rehabilitacji w Polsce

Polski model rehabilitacji

Powszechna niezależna od rodzaju stopnia nasilenia choroby metody i etapu leczenia

Wczesna zapoczątkowana przed leczeniem lub w fazie ostrej choroby

Ciągła szpitalna, poszpitalna wczesna, poszpitalna późna

Kompleksowa medyczna, społeczna, zawodowa

Zespół rehabilitacyjny

Rehabilitacja lecznicza przywrócenie utraconego zdrowia farmakologia chirurgia fizjoterapia

Fizjoterapia wykorzystanie w procesie rehabilitacji czynników fizykalnych i ruchu

Kinezyterapia wykorzystanie w procesie rehabilitacji ćwiczeń ruchowych (ćwiczeń i metod kinezyterapeutycznych

Fizykoterapia wykorzystanie w procesie rehabilitacji różnych form energii

Masaż wykorzystanie w procesie rehabilitacji energii mechanicznej

PODSTAWĄ REHABILITACJI MEDYCZNEJ JEST FIZJOTERAPIA

FIZJOLOGICZNY CHARAKTER STOSOWANYCH BODŹCÓW

DOBRA TOLERANCJA I DŁUGOTRWAŁE SKUTKI

BRAK SKÓDKÓW UBOCZNYCH

ŁATWY DOSTĘP I NISKI KOSZT

PODSTAWĄ FIZJOTERAPI JEST RUCH

PODSTAWĄ REHABILITACJI MEDYCZNEJ JEST
FIZJOTERAPIA

WPŁYW RÓŻNYCH CZYNNIKÓW NA ZDROWIE CZŁOWIEKA

STYL ŻYCIA- 53%
DZIEDZICZNOŚĆ- 21%
OPIEKA ZDROWOTNA- 16%
ŚRODOWISKO- 10%

XX WIEK- OBNIŻENIE UDZIAŁU MIĘŚNI W CZYNNOŚCIACH CODZIENNYCH O 80%

WIEK XXI- hipokineza

CZYNNIKI RYZYKA CHORÓB CYWILIZACYJNYCH:

CHOROBY CYWILIZACYJNE

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z ĆWICZEŃ FIZYCZNYCH

-OBNIŻENIE POZIOMUCUKRU WE KRWI
-ZWOLNIENIE AKCJI SERCA
-REGULACJA GOSPODARKI HORMONALNEJ
-LEPSZA PRZEMIANA MATERII
-OBNIŻENIE CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI
-WZMOCNIENIE STRUKTURY KOŚCI
-WZROST ODPORNOŚCI
-LEPSZA CZYNNOŚĆ MIĘŚNI

OBAWY DOTYCZĄCE STOSOWANIA ĆWICZEŃ FIZYCZNYCH W CHOROBIE

-USZKODZENIE MIĘŚNIA SERCA

-OBNIŻENIE ODPORNOŚCI
-BÓL, NUDNOŚCI, WYMIOTY I ZMĘCZENIE
-BRAK TOLERANCJI WYSIŁKU FIZYCZNEGO
-SŁABA KONDYCJA FIZYCZNA I PSYCHICZNA
-WZROST PŁUCNEGO CIŚNIENIA ŻYLNEGO
-DUSZNOŚĆ
-ZŁAMANIA PATOLOGICZNE KOŚCI

NASTĘPSTWA OGRANICZENIA AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ W CHOROBIE

Choroba, leczenie -> spadek wydolności, wzrost zmęczenia

ZNACZENIE ĆWICZEŃ FIZYCZNYCH W CHOROBIE

-PRZYGOTOWANIE DO LECZENIA
-WSPOMAGANIE LECZENIA CHOROBY ZASADNICZEJ
-BEZPIECZNE PRZEPROWADZENIE PRZEZ LECZENIE
-POWRÓT DO ZDROWIA I AKTYWNOŚCI
-NIEZALEŻNOŚĆ I SAMODZIELNOŚĆ
-PREWENCJA WTÓRNA

MIEJSCE I ZNACZENIE FIZJOTERAPII W KOMPLEKSOWEJ REHABILITACJI
-Natura
-Bezpieczeństwo
-Skuteczność
-Dobrostan

Kinezyterapia - leczenie ruchem

Dlaczego kinezyterapia?

Cele kinezyterapii

Metody zwiększania ruchomości

Ćwiczenia rozciągające

Wykonywane w stałej pozycji utrzymywanej przez całe ćwiczenie

Szybkie, szarpane ruchy nakładane na rozciągane mięśnie i tkankę łączną

Metody zwiększające ruchomość

Metody zwiększania siły mięśniowej

Metody zwiększania wytrzymałości

Wpływ energii cieplnej na organizm człowieka

Wpływ energii świetlnej na organizm człowieka

Wpływ energii elektrycznej na organizm człowieka

Wpływ pola elektromagnetycznego na organizm człowieka

Wpływ ultradźwięków na organizm człowieka

Wpływ masażu na organizm człowieka

Fizykoterapia i masaż w fizjoterapii

REHABILITACJA SPOŁECZNA

Zadania

Czynniki poprawiające jakość życia osób niepełnosprawnych

Czynniki rehabilitacji społecznej

Środki i metody rehabilitacji społecznej

Rehabilitacja zawodowa-Umożliwienie wykonywania pracy zawodowej osobom niepełnosprawnym

Znaczenie pracy zawodowej

80% osób niepełnosprawnych jest biernych zawodowo

80% osób niepełnosprawnych jest w wieku produkcyjnym 3-krotnie niższy poziom aktywności zawodowej

Nakłady na rehabilitację zwracają się po 1,5 roku pracy20-krotny zwrot po całym okresie pracy

Przyczyny niskiej aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych

Czynniki warunkujące pracę osób niepełnosprawnych

Formy rehabilitacji zawodowej

Poradnictwo zawodowe

Szkolenie zawodowe

Pośrednictwo pracy

Środki i metody rehabilitacji zawodowej

Procesy występujące w rehabilitacji

Regeneracja -Zdolność odradzania się

Kompensacja-Zdolność zastępowania

Adaptacja -Zdolność przystosowania się

Rodzaje kompensacji

-Samoistna. Patologiczna
-Czynnościowa. Organiczna
-Bezpośrednia. Pośrednia
-Zaburzeń statycznych. Zaburzeń statyczno-dynamicznych

Czynniki warunkujące kompensację

stopień dojrzałości uszkodzonej struktury

stopień zróżnicowania uszkodzonej struktury

Prawa kompensacji Anochina- Każdy żywy organizm cechuje wrodzone „pogotowie kompensacyjne”

Kompensacja może nastąpić tylko w przypadku zaburzeń czynności podstawowych mechanizmów fizjologicznych odpowiedzialnych za daną funkcję oraz w wyniku odpowiedniego nasilenia sygnałów. Procesy kompensacji zostają uruchomione bez udziału woli i niezależnie od tego, który narząd uległ uszkodzeniu. Kompensacja wymaga stałego utrwalania oraz poszukiwania właściwych bodźców fizjologicznych. Kompensacja nie jest procesem trwałym i wymaga stałego treningu.

Plastyczność układu nerwowego

Zdolność do zmian reaktywności oraz zmian mikrostruktur neuronów w następstwie powtarzanych pobudzeń ich receptorów.

Rodzaje plastyczności

REHABILITACJA KARDIOLOGICZNA

Choroby układu krążenia są przyczyną 55% zgonów kobiet i 43% mężczyzn.

Rehabilitacja kardiologiczna:

Ogół aktywności i interwencji wymaganych do osiągnięcia najlepszego możliwego stanu fizycznego, umysłowego i społecznego, tak aby pacjent z przewlekłą chorobą sercowo-naczyniową lub po okresie ostrym choroby był w stanie o własnych siłach ponownie zająć właściwe miejsce w społeczeństwie i prowadzić aktywne życie (WHO 1993)

Metoda lecznicza mająca najwyższą klasę (I) wiarygodności naukowej w postępowaniu z pacjentami chorymi na chorobę niedokrwienną serca (European Society of Cardiology, American Heart Association, American College of Cardiology)

Wskazania do rehabilitacji kardiologicznej:

Cele rehabilitacji kardiologicznej:

Etapy rehabilitacji kardiologicznej:

Etap I – rehabilitacja wewnątrzszpitalna. Celem jest zapobieganie powikłaniom i zaburzeniom oraz jak najszybsze osiągnięcie samodzielności i niezależności

Etap II – trwa 4- 12 tygodni i może być realizowany w szpitalu, przychodni lub domu (zależnie od ryzyka)

Etap III – trwa do końca życia i jest realizowana w przychodni i warunkach domowych. Cele jest poprawa tolerancji wysiłkowej, zmniejszenie ryzyka nawrotu choroby i utrzymanie dotychczasowych wyników leczenia

Modele rehabilitacji kardiologicznej:

I etap rehabilitacji:

Model A

Niepowikłany przebieg (A1 4-7 dni NSTEMI)( A2 7-10 dni STEMI)

Model B

Powikłany przebieg >10 dni

II etap rehabilitacji:

Model A Niskie ryzyko >7 MET >100 W

Model B Średnie ryzyko 5-7 MET 75-100 W

Model C Średnie ryzyko 3-5 MET 50-75 W

Model D Wysokie ryzyko < 3 MET < 75 W

Zasady treningu wytrzymałościowego:

Etap II (wczesny ok. 3-4 tyg):

Model A Interwałowy lub ciągły 3-5/tydzień 60-90 minut 60-80% HRrez lub 50-70% HRmax

Model B Interwałowy lub ciągły 3-5/tydzień 45-60 minut 50-60% HRrez lub 50 HRmax

Model C Interwałowy 3-5/tydzień 45 minut 40-50% HRrez lub 40-50 HRmax

Etap III (późny do końca życia):

Model A Interwałowy lub ciągły 3/tydzień 45-60 minut 60-80% HRrez lub 50-70% HRmax

Model B Interwałowy 3/tydzień 30-45 minut 40-60% HRrez lub 40-50 HRmax

Model C Interwałowy 3/tydzień 30-45 minut 40-50% HRrez lub 40-50 HRmax

Metody rehabilitacji kardiologicznej:

Formy treningu w rehabilitacji kardiologicznej:

Maksymalna częstość akcji serca zależnie od wieku:

MHR/min = 205 – (0,41 x wiek w latach)

MHR/min = 198 – (0,41 x wiek w latach)

MHR/min = 220 – wiek

MHR/min = 199 – (0,63 x wiek w latach)

MHR/min = 208 – 0,7 x wiek

Rehabilitacja kardiologiczna kobiet:

..jeżeli spotkasz mężczyznę z bólem w okolicy serca, promieniującym do lewej ręki, śmierć jest blisko(papirus Ebersa 2600 rok p.n.e.)

…spotkałem prawie 100 mężczyzn z tym problemem, a tylko 3 kobiety…(Wiliam Heberden 1768)

„How & Can Help My Husband Cope with Heart Disease”( Konferencja Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego 1960 r.)

Choroby układu krążenia to „choroby męskie”:

W Europie z przyczyn kardiologicznych umiera około 55% kobiet (około 3% z powodu raka piersi).W Stanach Zjednoczonych ChNS to główna przyczyna śmierci kobiet po 50 r.ż. 3-cia przyczyna ich zgonów w ogóle.

W Polsce z przyczyn kardiologicznych umiera około 53% kobiet,(43% mężczyzn).

Kobiety stanowiły w XX wieku od 0 do 30% populacji w kardiologicznych badaniach naukowych.

Standardy postępowania wynikają z badań, w których kobiety były bardzo słabo reprezentowane
lub brak było analizy uzyskanych wyników zależnie od płci.( Third Report of the National Cholesterol Education Program Expert Panel on Detection Evaluation and Treatment of High Blood Cholesterol Adultes European guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice ).

Obawa kobiet przed chorobą:

Różnice zależne od płci:

Czynniki ryzyka:

(90% zawałów serca u mężczyzn, 94% zawałów serca u kobiet)

Czynniki ryzyka kobiet:

Rozkład BMI kobiet z ChNS:

(Wojcieszczyk 2010)

Kobiety chorują o 10 lat później na ChNS a zawał występuje u nich o 20 lat później niż u mężczyzn.

Rozkład wieku kobiet z ChNS:

(Wojcieszczyk 2010)

Objawy ChNS u kobiet:

Różnice i trudności diagnostyczne:

i zaawansowaniem zmian

w tętnicach,

odcinka ST-T,

w porównaniu

z mężczyznami (7-44%),

Wyniki pomiaru zdolności wysiłkowej kobiet z ChNS:

(Wojcieszczyk 2010)

Przebieg ChNS u kobiet:

Leczenie ChNS u kobiet:

poddanej ocenie skuteczności

angiolastyki tętnic wieńcowych,

aortalno-wieńcowego,

W rehabilitacji kardiologicznej bierze udział tylko około 20% kobiet.

Udział w rehabilitacji kardiologicznej zależnie od płci:

Stacjonarna RK Ambulatoryjna RK

Pierwsze półrocze 2003 r.( POLKARD 2003-2005)

Bariery udziału w rehabilitacji kardiologicznej:

(Am Heart J 2009)

Bariery udziału w rehabilitacji kardiologicznej:

(Am Heart J 2009)

Przyczyny rzadszego udziału i częstszej rezygnacji kobiet z RK:

rehabilitacji,

Około 53% kobiet poddanych rehabilitacji kardiologicznej miało >65 lat (analiza 163 programów RK).( J. Am. Med..Wom. Associat. 2003)

Wyniki rehabilitacji kardiologicznej kobiet:

(Folia Cardiol. 2004)

Wyniki rehabilitacji kardiologicznej zależnie od płci:

(Can J Cardiol 2000)

Wyniki rehabilitacji kardiologicznej zależnie od płci:

(Can J Cardiol 2000)

Skuteczność RK zależnie od płci:

(J. Am. Med..Wom. Associat. 2003)

Czynniki ukończenia
rehabilitacji kardiologicznej przez kobiety:

(Am. Heart J. 2005)

Źródła informacji kobiet o chorobach układu krążenia:

(Grodstein F., Manson J. E. 2006)

Znaczenie informacji w przebiegu RK:

Niższy poziom edukacji w opinii kobiet, Informacja o chorobie 1,77x większe u kobiet, Informacja o ciśnieniu tętniczym krwi 1,57x większe u kobiet.

Szpitalna informacja o programach
rehabilitacji kardiologicznej:

(J Cardiopulmonary Rehabil. 2001)

Skierowania
na rehabilitację kardiologiczną:

(J Cardiopulmonary Rehabil. 2001)

Brak różnic stanu psychicznego między kobietami i mężczyznami uczestniczącymi w ambulatoryjnej
rehabilitacji kardiologicznej.

Perspektywy:

Organizacja i przebieg RK powinny uwzględniać istniejące bariery psychologiczne, socjologiczne i osobiste kobiet.

Rehabilitacja kardiologiczna osób starszych:

Rehabilitacja kardiologiczna osób starszych:

Korzyści rehabilitacji kardiologicznej:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
FORMY I METODY REHABILITACJI(1)
Rehabilitacja po endoprotezoplastyce stawu biodrowego
REHABILITACJA PULMONOLOGICZNA ZAGADNIENIA
Rehabilitacja medyczna prezentacja ćw I
Specyfika rehabilitacji w chorobach wewnętrznych
Programowanie rehabilitacji 2
Metody rehabilitacji u dzieci metodą Weroniki Sherborne
rehabilitacja kardologiczna wyklad II
środki treningowe w rehabilitacji
PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY REHABILITACJI
Rehabilitacja i adaptacja
Podst rehabilitacji
1 Systematyka rehabilitacjiid 9891 ppt

więcej podobnych podstron