Dega W – rehabilitacja to proces wyrabiania lub przywracania sprawności fizycznej , psychicznej i społecznej człowiekowi który tego potrzebuje dla uzyskania sprawności organizmu.

Ossowski R. – idea dotycząca wielopłaszczyznowego funkcjonowania człowieka w wymiarach zdrowotnym, ekonomiczno socjalnym , społecznym. Również idea wyrównywania szans osób niepełnosprawnych umożliwiająca doświadczenie sensu życia.

Rehabilitacja medyczna – dziedzina służb medycznych której celem jest zmniejszenie lub usuwanie fizycznych i fizjologicznych skutków naruszenia sprawności organizmu. Obejmuje leczenie kliniczne, farmakologiczne, zabiegi chirurgiczne, fizykoterapie, terapię zajęciową, psychoterapie.

Rehabilitacja zawodowa – celem jest pomoc osobie niepełnosprawnej w podjęciu pracy.

Etapy rehabilitacji zawodowej – poradnictwo zaw, odpowiednie przygotowanie zawodowe, zatrudnienie zgodne z psychofizycznymi możliwościami i kwalifikacjami, dost środowiska pracy do stanu zdrowia.

A.Hulak przesłanki rehabilitacji zawodowej – każda osoba niepełnosprawna pomimo utraconej sprawności zachowuje funkcje, nabyte umiejętności które są podstawą umożliwiającą podjęcie pracy. Żadna praca nie wymaga od osoby zaangażowania wszystkich funkcji i sprawności w tym intelektualnych i fizycznych.

Działania w zakresie rehabilitacji zawodowej ustawa : dokonanie oceny zdolności ( przez badania ), prowadzenie poradnictwa zawodowego, przygotowanie zawodowe z perspektywą zatrudnienia, dobór miejsca pracy, określenie środków technicznych.

Rehabilitacja psychologiczna – celem jest pomoc osobie niepełnosprawnej w jej przystosowaniu do życia z niepełnosprawnością. Przez poradnictwo, psychoterapie, socjoterapie.

Rehabilitacja pedagogiczna – praktyczna, profesjonalna działalność wspomagająca i korygująca rozwój osób niepełnosprawnych poprzez włączenie w system kształcenia ( pedagogika rewalidacyjna, ped specjalna, ped lecznicza, korekcyjna )

Rehabilitacja społeczna – celem jest integracja osoby niepełnosprawnej ze społeczeństwem przez usuwanie barier : społecznych, prawnych, ekonomicznych, architektonicznych i urbanistycznych. To proces który przywraca osobie samodzielność, przygotowuje do życia w rodzinie, pracy, sąsiedztwie. I też to proces przygotowania społeczeństwa na przyjęcie osoby niepełnosprawnej.

Dwie koncepcje – 1. Tworzenie warunków do uczestnictwa osób niepełnosprawnych aby ich obecność była naturalna i akceptowana. 2. Osoby niepełnosprawne znajdą zrozumienie tylko we własnym środowisku.

CECHY REHABILITACJI – wczesność ( od początku pomoc terapeuty ) kompleksowość ( wszechstronne podejście ) powszechność ( dostępność usług ) ciągłość ( od powstania niepełnosprawności do uczestnictwa w życiu społecznym )

Niepełnosprawność intelektualna ( obniżenie poziomu rozwoju intelektualnego ) – zaburzenie rozwojowe polegające na obniżeniu poziomu funkcjonowania intelektualnego.

WHO – istotne obniżenie ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego oraz trudności w zachowaniu przystosowawczym przed 18 r.ż.

AAMR – ( Amerykańskie Towarzystwo ds. Niedorozwoju Umysłowego ) niedorozwój umysłowy jest niepełnosprawnością charakteryzującą się ograniczeniami w funkcjonowaniu intelektualnym i zachowaniu przystosowawczym.

JEDNOSTKI ZABURZEŃ

- genetyczne z. Downa, Jacobsena, Kociego Krzyku, stwardnienie guzowate

- całościowe zab. Rozwoju: Autyzm, Z. Retta

- neurologiczne : padaczka, mpdz, stany pourazowe

- stany po infekcjach okresu prenatalnego: embionopatia poróżyczkowa, toksoplazmoza.

- choroby metaboliczne

- inne : FAS ( alkoholowy zespół płodowy )

KLASYFIKACJE DSM IV ATP diagnoza wieloosiowa

- 69 – 55 IQ : niepełnosprawność w stopniu lekkim 10 – 12 lat, brak etapu myślenia abstrakcyjnego, nie podejmuje decyzji

- 54 – 35 IQ umiarkowany ( 6 – 9 lat, trudności z nabywaniem reguł społecznych

- 34 – 20 IQ w stopniu znacznych ( 2 – 4 lat ) zauważalne opóźnienie rozwoju psychofizycznego niezdolne do wyuczenia zawodu raczej czynności.

- poniżej 20 – głębokim. Wymagana opieka instytucjonalna.

KLASYFIKACJA ICD – 10 MSKC i PZ

- F70 – lekkie . IQ obniżone do 70. Określany za pomocą testów inteligencji . Deficyty w przystosowaniu społecznym , w porozumiewaniu się, w zaradności prowadzeniu domu , uczenia się, pracy.

- F71 – umiarkowane ( 6 – 9 lat ) osiąga pewien stopień niezależności w samoobsłudze , komunikacji.

- F72 – znaczne upośledzenie : mogą potrzebować opieki

- F73 – głębokie , poważne ograniczenia w samoobsłudze, komunikowaniu i poruszaniu.

- F78 – inne upośledzenie

- F79 – nieokreślone .

Upośledzenie umysłowe to niższy niż przeciętny poziom funkcjonowania intelektualnego, któremu towarzyszą ograniczenia w komunikacji słownej, w samoobsłudze, radzeniu sobie w obowiązkach domowych, sprawności interpersonalne, kierowanie sobą.

Istota upośledzenia umysłowego

- dotyczy sfer emocji, uspołeczniania, sprawności motorycznej

- nie da się poprawić , wyeliminować

- powstaje do 18 r. ż

- wieloczynnikowe, im głębsze tym bardziej działają czynniki biologiczne.

- istotne obniżenie ogólnego poziomu sprawności intelektualnej.

Diagnoza – proces diagnostyczny jest długotrwały, ocenie podlega i dziecko i rodzice, wielodyscyplinarny, wieloaspektowy.

Twórczość – atrybut bogów, dzieło, proces, zespół specyficznych cech osobowości, zespół stymulatorów społecznych. Kreowanie czegoś nowego co inni mogą zobaczyć lub usłyszeć.

Być twórczym oznacza uważać cały proces życia za proces narodzin i nie brać żadnej jego fazy za końcową. Twórczym oznacza narodzić się zanim się umrze.

Wg Maslowa – osoba twórcza to pomysłowa, oryginalna, wprowadzająca nowości, znajduje satysfakcje w swych działaniach. Twórczość wynikająca z talentu, ale też z urzeczywistnianiem siebie , bezpośrednio wynikająca z osobowości, przejawiająca się w zwykłych sprawach życiowych.

Rogers – twórcze właściwości człowieka podlegają wychowaniu a wychowanie to proces najpełniejszego rozwoju człowieka )

Warunki sprzyjające rozwoju twórczości – otwartość na doświadczenie, umiejętność samodzielnego wartościowania , spontaniczność , motywacja.

Radlińska – twórczyni pedagogiki społecznej.

Twórczość do której wszyscy są zdolni to przejmowanie wybranych dóbr, nadawanie im życia przez odtwarzanie ich w sobie , pomnażanie ich dzięki spożytkowaniu jako podstawy własnych czynów i dążeń.

Codzienna twórczość życia – działania twórcze nie przynoszące wytworów o wartości powszechnej realizujące twórcze wyzwania w zwyczajnym codziennym życiu.

Twórczość wybitna kończąca się społecznie znaczącym dziełem.

S. Popek – proces twórczy to kompleks ukierunkowanych czynności psychicznych i fizycznych mniej lub bardziej uświadomionych przez podmiot tworzący w wyniku których następuje ekspresja własnej osobowości poprzez dokonywanie zabiegu przekształcana rzeczywistości zewnętrznej i własnego ja.

S. Popek postawa twórcza – aktywny stosunek człowieka do świata i życia wyrażający się potrzebą poznania , przeżywania i świadomego przetwarzania rzeczywistości.

Guilford Postawa twórcza kryteria :

- wrażliwość na problemy; - zdolność do pozostania w stanie gotowości;- plastyczność, -zdolność przeobrażania się, - zdolność analizy i syntezy, - organizacja koherentna.

Rogers, Maslow, Fromm Postawa twórcza kryteria :

- zdolność dziwienia się, - zdolność koncentracji na zadaniu, poczucie tożsamości, akceptowanie konfliktów i napięć, chęć do rodzenia się wciąż na nowo.

Faza inkubacji – rodzi się pomysł przyszłego dzieła.

Faza opracowania – pomysł zostaje przekształcony w dzieło końcowe

S.Popek Właściwości osobowościowe ludzi twórczych

- ponadprzeciętne uzdolnienia poznawcze, wysoki poziom percepcji, specyficzna uwaga, specyficzne właściwości pamięci, ponadprzeciętny poziom inteligencji, bogata wyobraźnia i intuicja twórcza.

- specyficzne właściwości emocjonalne, wysoki poziom wrażliwości emocjonalnej, tendencja do fascynacji, odporność emocjonalna w sytuacjach niepowodzeń, spontaniczna ekspresja.

- specyficzne właściwości wolicjonalno – motyacyjne

- specyficzne właściwości charakterologiczne

- charakterystyczne przystosowanie społeczne

A . Góralski- Twórczość jako dążenie do mistrzostwa :

- twórca mistrz wykazuje się pasją. – wykwalifikowany rzemieślnik. – wzór osobowy. – Posiada jasno określony cel życia , dar otwartego umysłu, niezależność poznaczą.

Twórczość – rehabilitacja

- rehabilitacja przez twórczość to wskazywanie drogi wychodzenia na świat osób niepełnosprawnych.

- terapia przez twórczość to pełna czci opieka która umożliwia świadome przeciwstawianie się poprzez wprowadzanie własnych zamysłów w otaczający świat tendencjom rozpadu, bezruchu uzależnienia.

- terapia przez twórczość winna służyć wszelkim układom terapeutycznym od najprostszego nauczyciel uczeń aż do terapii w rozbudowanej instytucji.

Rehabilitacja przez sport – olimpiady Specjalne

Główną działalnością OS jest organizowanie treningów i zawodów sportowych dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Przez sport zawodnicy rozwijają się fizycznie i społecznie. Uczą nowych umiejętności , przełamują własne bariery, staja się bardziej odważni, pewni siebie. Spierane są rodziny zawodników i szersze środowisko społeczne. Przełamuje się stereotypy dzięki ukazaniu wysiłku i radości zawodników Olimpiad Sportowych. Dokonuje się lepsze zrozumienie, akceptacja i tolerancja wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną.

Specyfika organizacji – współzawodnictwo osób o tym samym poziomie umiejętności jest najlepszym sposobem by dokonać oceny możliwości poszczególnych zawodników, ich postępów.

- uczestnictwo w programach treningów i zawodów sportowych pozwala osobom z niepełnosprawnością stać się bardziej sprawnymi fizycznie. Podstawą rozwoju umiejętności sportowych jest systematyczne uczestnictwo w treningach .