Cera to potoczne określenie powierzchni skóry twarzy i jej cech.

Rozróżniamy cztery podstawowe typy cer:

• normalna,

• sucha,

• tłusta

• mieszana.

Podział ten zależy od rozmieszczenia gruczołów łojowych (porów) w skórze, ich czynności oraz w konsekwencji ich działania. Nie wszystkie gruczoły wykazują taką samą aktywność. Najbardziej nasilone wydzielanie występuje w okolicach czoła, nosa a znacznie mniej na brodzie. Oczywiście nie u wszystkich osób produkcja łoju jest tak samo nasilona. Uzależniona jest ona od wieku, unaczynienia skóry, wpływu hormonów i temperatury zewnętrznej.

Gruczoły łojowe umiejscowione są w skórze w ścisłym związku z włosami, a największe ich skupiska obserwuje się w następujących okolicach: nos, czoło, broda, okolica mostka, na plecach, niewielka ilość uchodzi wokół czerwieni warg.

W okresie dojrzewania i podczas przekwitania wydzielanie łoju gwałtownie wzrasta w porównaniu z innymi okresami życia.

Mineralokortykoidy i glikokortykoidy oraz androgeny zwiększają wydzielanie łoju. Zimno oraz niedostateczne ukrwienie nasilają wydalanie gruczołów łojowych.

Każda cera, zarówno normalna, sucha, tłusta jak i mieszana może być cerą naczynkową, może być również cerą wrażliwą (lub nawet nadwrażliwą), cera tłusta lub mieszana w pewnych okresach życia może być równocześnie cerą trądzikową i cera - atroficzna czyli cera przedwcześnie się starzejąca (najczęściej zdarza się ten przypadek u posiadaczy cery suchej, czasami normalnej). Dodatkowo występuje cera zniszczona.

CERA NORMALNA

Jest różowa, gładka, jędrna, napięta, dobrze odżywiona, właściwie reaguje na warunki atmosferyczne (takie jak wiatr, słońce, mróz) oraz na wodę i mydło. Niewidoczne są na niej naczynia krwionośne, plamy barwnikowe, nie występuje problem łuszczenia, nie widoczne są zaskórniki. Ślad tłuszczu na lusterku jest ledwie widoczny, "zmarszczka" ginie natychmiast, nakreślony znak jest ledwo widoczny, szybko ginie. Taka cera występuje tylko u dzieci do okresu pokwitania.

CERA SUCHA

Skóra sucha dotyczy nie tylko twarzy, ale również kończyn, a często całego ciała.

• Pojęcie skóra sucha pochodzi z języka potocznego, natomiast pojęcie nadmierna suchość (xerosis) oznacza skórę suchą w języku medycznym.

• Pojęcie rybia łuska — oznacza skórę bardzo suchą, złuszczającą się na dużych powierzchniach, trudną do leczenia, patologiczną i odpowiada dermatozie, charakteryzującej się genetycznie uwarunkowanym upośledzeniem lub brakiem syntezy profilagryny.

• Łuszczyca — jest to wysuszona skóra, której towarzyszy pogrubienie warstwy rogowej, spowodowane nagromadzeniem nieprawidłowych komórek z zachowanym jądrem. Proces keratynizacji jest zaburzony, natomiast przepuszczalność skóry jest znacznie zwiększona. Jest to oczywiście dermatoza znacznie odbiegająca od stanu zwykłej kserozy (nadmierna suchość skóry, błon śluzowych i spojówek).

Cera sucha

Jest cienka, chropowata, łuszcząca się pokryta drobnymi zmarszczkami. Ma jasny kolor, jest cienka, mało elastyczna, gładka, mogą na niej występować przebarwienia, pojawia się sieć rozszerzonych naczyń krwionośnych, może się łuszczyć, reaguje zaczerwienieniem na mydło, wodę i warunki atmosferyczne. Przy złej pogodzie cechy te nasilają się. Suchość skóry wynika z nieprawidłowej spójności korneocytów, skutkiem czego jest zwiększona utrata wody. Stwierdzono zmiany w składzie lipidów naskórkowych i brak naturalnego czynnika nawilżającego. Z wiekiem suchości skóry nasila się. Wszystkie osoby starsze maja skórę suchą. Jest ona delikatna, ulega podrażnieniom, ale nie jest szczególnie podatna na alergie

Powstają na niej ubytki, takie jak budzące niepokój rozpadliny i pęknięcia. Wysychając, powierzchnia skóry złuszcza się, potem pęka, powodując powstanie łatwo krwawiących ran, szczególnie w obrębie palców, paluchów oraz warg.

• Rozpoznanie skóry suchej

- po wyglądzie i dotykiem;

- po przyłożeniu bibułki na czoło lub policzki; obserwuje się zaburzenie lub brak wchłaniania łoju;

- przy użyciu metod instrumentalnych, z zastosowaniem urządzeń badających stopień nawilżenia skóry metodą pomiaru przewodnictwa (które wzrasta ze wzrostem ilości wody) oraz oceniających ilość wydzielanego łoju przez nasycenie nieprzezroczystej taśmy z tworzywa, która staje się bardziej przepuszczalna dla światła w obecności substancji tłuszczowych: a więc można ocenić ilość wydzielanych lipidów przez pomiar ilości światła przepuszczanego przez taśmę.

• Przyczyny powstawania skóry suchej

Suchość skóry może być spowodowana:

- predyspozycją genetyczną

- zbyt częstymi i zbyt długimi ekspozycjami na słońce;

- czynnikami środowiskowymi: zimno, wiatr, nadmierne ogrzewanie;

- starzeniem się;

- skłonnością do wyprysku atopowego;

- chorobą skóry.

Cera taka szybko się starzeje, a pielęgnowana niewłaściwie staje się cerą starczą. Około dwudziestego roku życia zaczynają pojawiać się pierwsze zmarszczki wokół oczu, ust i szyi, co wymaga podjęcia działań od początku ich występowania, gdyż już w młodym wieku skóra taka staje się coraz cieńsza, wręcz pergaminowa. Odcisk na lusterku nie wykazuje śladów tłuszczu, a tylko lekką wilgoć, "zmarszczka" utrzymuje się najwyżej pół minuty, ślad na czole jest także krótko widoczny.

CERA TŁUSTA

Ma kolor szarożółty, zazwyczaj jest dość gruba, a jej powierzchnia błyszcząca. Widoczne są na niej rozszerzone pory z zaskórnikami. Jest słabo ukrwiona, rano często blada, rzadko zdarzają się rozszerzone naczynka. Dobrze reaguje na czynniki atmosferyczne: na zimno, wiatr i słońce, oraz na wodę i mydło. Zaletą cery tłustej jest także to, że w wieku starszym, czy podeszłym, nie ulega wysuszeniu. Wadą natomiast są dosyć częste powikłania trądzikowe i skłonność do tworzenia zmian zastoinowych oraz nieestetyczny wygląd.

Dużo silniejsze znaczenie mają czynniki wewnętrzne, takie jak stres, zaburzenia hormonalne, napięcia nerwowe i zaburzenia układu trawiennego. Stosunkowo późno rozpoczyna się okres jej starzenia. Cera tłusta nie występuje w dzieciństwie. Jej objawy pojawiają się dopiero po okresie pokwitania, ok. 12 roku życia, co jest związane ze wzmożoną stymulacją hormonalną gruczołów płciowych i gruczołów łojowych. Pojawia się w okresie dojrzewania, ale może przetrwać do wieku dorosłego. bywa, że nasila się pod wpływem czynników drażniących. Odcisk na lusterku jest tłustawo-wilgotny, "zmarszczka" szybko się wygładza, znak na czole szybko znika.

Rozpoznanie:

• Bibułka pochłaniająca staje się przezroczysta pod wpływem składników tłuszczowych absorbujących i wiążących wydzielany łój; są one następnie analizowane metoda obrazową.

• Sebumetr zawiera głowicę pomiarową z matową taśmą z tworzywa sztucznego, która staje się bardziej przepuszczalna dla światła W obecności substancji lipidowych.

• Głowicę pomiarową przykłada się do powierzchni skóry probanta na określony czas, a następnie umieszcza się w czynniku optycznym, mierzącym ilość przepuszczalnego światła.

CERA TRĄDZIKOWA

Trądzik pojawia się zarówno u dziewcząt jak i u chłopców w okresie dojrzewania. Trądziku młodzieńczego nie należy bagatelizować. Błędny jest pogląd, że dolegliwość ta przechodzi z wiekiem. Trądzik może mieć różnorodną postać: od formy zaskórnikowej, przez drobne krostki, po blizny.

Każdy rodzaj trądziku wymaga konsultacji z lekarzem dermatologiem, w lekkich postaciach pomocne mogą być zabiegi przeciwtrądzikowe w gabinecie kosmetycznym. Przeważnie leczenie jest skojarzeniowe, a więc zalecane są zarówno środki kosmetyczne, miejscowe jak i ogólne - farmakologiczne: antybiotyki, preparaty cynkowe, witaminowe.

Trądzik może być skutkiem zaburzeń hormonalnych , zaburzeń w funkcjonowaniu tarczycy( pomocna może okazać się konsultacja z lekarzem endokrynologiem), nieprawidłowych czynności przewodu pokarmowego.

W przypadku wystąpienia trądziku młodzieńczego ważna jest podstawowa pielęgnacja, higieniczny, racjonalny tryb życia (pedantyczna czystość, dotlenianie organizmu, odpowiednia dieta, sen).

Oprócz trądziku pospolitego wyróżnia się jego bardziej zaawansowane formy:

• trądzik ropowiczy - oprócz typowych zmian tworzą się torbiele ropne, gojenie następuje przez bliznowacenie, blizny są nierówne, wciągnięte, bardzo szpecące, przyczyną wystąpienia trądziku ropowiczego jest przede wszystkim nadczynność gruczołów łojowych i skłonność skóry do bliznowacenia.

• trądzik skupiony - występują głębokie nacieki i torbiele ropne, czasami zlewają się ze sobą, widoczne są również drobne zaskórniki, gojenie następuje przez nierówne, przerosłe blizny.Ta odmiana dotyczy przeważnie mężczyzn, a zmiany obejmują nie tylko twarz, plecy, klatkę piersiową, ale również okolice pach i pachwin oraz pośladki ( jeśli trądzik skupiony występuje w miejscach nietypowych to wówczas mamy do czynienia z trądzikiem odwróconym), przyczyną jest nadmierna czynność gruczołów łojowych.

• trądzik bliznowcowy - tworzą się bliznowce w obrębie wykwitów trądzikowych, ten rodzaj trądziku często towarzyszy trądzikowi skupionemu lub ropowiczemu, może objawiać się tylko na karku, przyczyną jest nadmierna czynność gruczołów łojowych.

• trądzik z objawami ogólnymi o ciężkim przebiegu - Oprócz zaskórników i krost widoczne są liczne nacieki zapalne z odczynem krwotocznym. Występują również objawy ogólne w postaci gorączki, bólów stawowych, przyspieszonego OB, leukocytozy

• trądzik neuropatyczny - występuje u młodych kobiet, jako lekka postać trądziku pospolitego, jednak na skutek ciągłego wyciskania i drapania powstają stany zapalne, które po zagojeniu pozostawiają blizny, typowe są liczne przebarwienia, trądzik powstaje na tle zaburzeń psychiki młodych kobiet, pogłębiają go sytuacje stresowe.

• trądzik wywołany:

zawodowy (przyczyną jest kontakt z chlorem, olejami mineralnymi),

polekowy (wywołują go steroidy, leki wydalane przez gruczoły łojowe, witamina B12,jod, barbiturany)

kosmetyczny (wywołany przez kosmetyki kolorowe lub źle dobrane preparaty pielęgnacyjne), niemowlęcy (przyczyną są tłuste olejki do pielęgnacji skóry),

Zmiany ustępują po usunięciu czynników wywołujących.

Trądzik jest chorobą przewlekłą, leczenie jest trudne i długie. W dużym stopniu efekty leczenia zależne są od skrupulatnego wypełniania zaleceń lekarskich i współpracy pacjenta z wykwalifikowaną kosmetyczką. Pierwszym etapem leczenia musi być terapia wewnętrzna. Lekarz dermatolog decyduje o sposobie leczenia.

CERA MIESZANA

Ma cechy dwóch rodzajów skóry: jedne partie są suche, inne zaś tłuste. Najczęściej partią tłustą jest środkowy pas: czoło, nos, broda. Partie boczne natomiast są suche, choć czasami można spotykać sytuację odwrotną.
Pielęgnacja tego rodzaju cery jest trudna i pracochłonna, ponieważ należy postępować tak, jak z dwoma rodzajami cery. Przy cerze mieszanej występuje jednocześnie skłonność do łojotoku oraz nieprawidłowa reakcja na wodę i mydło, co objawia się podrażnieniem, zaczerwienieniem, uczuciem pieczenia i napięcia skóry. Odcisk z czoła na lusterku wykazuje wyraźny tłusty ślad, ten z policzków jest ledwo widoczny, "zmarszczka" utrzymuje się ok. pół minuty, znak też jest widoczny ok. pół minuty.

CERA ZNISZCZONA

Jest trudna do pielęgnacji. Na zniszczenie cery wpływa zanieczyszczenie środowiska, smog, stres, tryb życia i wiele innych czynników, które powodują, że skóra staje się bezbronna, a wolne rodniki atakują komórki naskórka, co prowadzi do uszkodzeń skóry, czyli przyspieszenia procesu starzenia. Jej wygląd świadczy m.in. o zakłóceniach w procesie oddychania komórkowego. Zanieczyszczenia atmosferyczne, stres i niehigieniczny tryb życia (nikotyna, alkohol, brak snu itp.) ograniczają możliwości pobierania tak ważnego dla naszej skóry tlenu. Każdy rodzaj cery może być równocześnie cerą zniszczoną.

CERA STARCZA

Proces starzenia obejmuje nie tylko naskórek. Symptomy starzenia się skóry powstają zarówno na powierzchni, jak i w warstwach leżących głębiej. Główne zmiany powstają w skórze właściwej. Polegają one na degradacji włókien kolagenowych i sprężystych. Powstają zmarszczki, dochodzi do suchości i silnego złuszczania naskórka.

W wyniku działania promieniowania świetlnego zewnętrzna martwa warstwa naskórka staje się niespójna i gruba. Proces starzenia polega więc na tym, że skóra staje się sucha, mało elastyczna, chropowata, pokryta zmarszczkami, a z wiekiem zaczynają pojawiać się przebarwienia i odbarwienia, naczyniaki, plamy soczewicowate, brodawki, łojotokowe zmiany zastoinowe, jak również nadmierne rogowacenie.

• Najczęściej występujące cechy skóry starczej:

• zanik żywego naskórka objawia się ścieczeniem skóry; zgrubienie warstwy rogowej w niektórych okolicach na skutek braku złuszczenia;

• szorstki wygląd spowodowany zmniejszeniem wydzielania łoju i zmianą składu macierzy skórnej, odpowiedzialnej za nawilżanie skóry;

• obwisły, zwiotczały wygląd, utrata elastyczności.

Skóra starcza jest wrażliwa na słońce, zabarwia się nierównomiernie, jest mniej odporna na czynniki zewnętrzne i bardzo wrażliwa. Nie jest specjalnie podatna na alergie, ponieważ obserwuje się zmniejszenie liczby komórek Langerhansa. Jednak w ciągu całego życia może dojść do zsumowania się efektów działania szkodliwych czynników, co skutkować może wystąpieniem nabytej nadwrażliwości

Następstwem poważnego wysuszenia skóry są zwłaszcza w zimie, bolesne pęknięcia i rozpadliny. Powierzchnia pokryta naturalnie grubą warstwą rogową ma tendencję do nadmiernego rogowacenia (pięty, łokcie, kolana) dlatego stosuje się różne produkty ścierania lub abrazję oraz kremy do stóp.

Czynniki wpływające na starzenie się skóry:

• dziedziczność

• ekspozycja na słońce, która przyspiesza biologiczne procesy degradacji przez wyzwalanie wolnych rodników.

• endogenne (genetyczne, przebyte choroby itp.)

• egzogenne (zewnątrzpochodne), do których można zaliczyć m.in. ekspozycję na promieniowanie UV.

CERA ATROFICZNA

Atrofia (zanik) skóry fizjologicznie jest związana z procesem starzenia się, którego tempo zależy od czynników genetycznych. Zewnętrzne starzenie się skóry występuje wtedy, gdy skóra jest narażona na kontakt z czynnikami zaburzającymi jej normalne funkcjonowanie - głównie słońca.

Symptomy starzenia powstają zarówno na powierzchni skóry, jak i w warstwach położonych głębiej. Około 30 roku życia zmarszczki mimiczne zaczynają powoli przechodzić w trwałe, widoczne nawet przy całkowitym spokoju mięśni twarzy. Po czterdziestce pojawiają się zmarszczki promieniste nad wargą górną. Początkowo są one nikłe, w miarę upływu czasu zaś coraz głębsze. Do ich powstawania przyczyniają się: częste palenie papierosów, ściąganie mimiczne ust, ubytki uzębienia i nadmierne opalanie.

Na proces starzenia się skóry ogromny wpływ mają zmiany hormonalne, szczególnie w okresie menopauzy, w czasie którego, oprócz zaniku hormonów, występuje często osłabienie stanu psychicznego, co bardzo uwidocznia się na twarzy. Owal twarzy staje się nieregularny, fałdy "linii smutku" pogłębiają się, opadają policzki, widoczne zmarszczki pojawiają się na czole, nasadzie nosa, szyi i dekolcie.

Bardzo niekorzystny wpływ na skórę mają papierosy, nikotyna bowiem przyczynia się do skurczu naczyń krwionośnych, a więc do gorszego odżywienia. Wygląd skóry osób palących różni się od skóry osób niepalących, tzn. występuje na niej dużo więcej zmarszczek, skóra ma kolor ziemisty i często pojawiają się rozszerzone naczynka krwionośne. U osób palących proces starzenia się skóry ulega przyspieszeniu.
Skóra atroficzna ulega ścienieniu, traci rozciągliwość i elastyczność, następuje regres tkanki tłuszczowej, zanik przydatków skóry, powstają głębokie zmarszczki.

Atrofia może powstać spontanicznie lub jako konsekwencja innych chorób skóry, zmiany zaś mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty.

SKÓRA ZE ZMIANAMI NACZYNIOWYMI

Kruchość naczynek jest związana z ich podwyższoną przepuszczalnością, która powoduje przenikanie do skóry wielu czynników zapalnych. W konsekwencji dochodzi do pojawienia się na skórze rozlanego rumienia, uczucia pieczenia i rozgrzania.

Kruchość i nadwrażliwość naczyń krwionośnych jest jednym z czynników przyczyniających się do powstawania trądziku różowatego.
Z czasem skłonność do pojawiania się rumieni utrwala się. Kruche naczynia włosowate nie wytrzymują ciśnienia krwi, zaczynają pękać, pozostawiając na skórze trwałe ślady, potocznie nazywane pajączkami. Skłonność do występowania rozszerzonych naczyń krwionośnych (teleangiektazji) występuje już w dzieciństwie, a po dwudziestym roku życia naczynka zaczynają być widoczne.

Skórę ze zmianami naczyniowymi przy pielęgnacji należy traktować jako nadzwyczaj wrażliwą. Bardzo często reaguje ona długotrwałym rumieniem , czasem opuchlizną, pieczeniem i swędzeniem. Zaczerwienienie może pojawiać się w okolicy policzków, nosa i brody, najczęściej na skutek picia kawy, mocnej herbaty, alkoholu, spożywania ostrych przypraw, a nawet w przypadku zjedzenia gorącego posiłku.

Do pierwszych sygnałów tej dolegliwości można również zaliczyć pojawianie się rumienia wywołanego zmianą temperatury, wzruszeniem lub zdenerwowaniem.

Rozszerzone naczynka mogą powstać przy każdym typie cery, ale najbardziej narażona na tę dolegliwość jest skóra delikatna, cienka i wrażliwa, nie bez znaczenia jest też głębokość unaczynienia skóry.

Mechanizm usuwania zmian naczyniowych

• laser - energia świetlna emitowana z lasera jest pochłaniana przez czerwony barwnik krwi, tj. hemoglobinę, a krew „ścina się” i niszczy od wewnątrz ściany naczynia krwionośnego. Po pewnym czasie naczynie jest samoczynnie usuwane z organizmu. Aby zamknąć wszystkie popękane naczynia krwionośne z reguły potrzeba od 1 do 3 zabiegów wykonywanych w ciągu kilku miesięcy. Zależy to od: ilości, średnicy i koloru naczyń oraz głębokości ich położenia.

• elektrokoagulacja - koagulacja tkanek za pomocą prądu wysokiej częstotliwości.

• skleroterapia - polega na wstrzyknięciu do naczynia krwionośnego preparatu obliterującego co powoduje zarastanie światła naczynia,

• krioterapia - przy użyciu podtlenku azotu lub ciekłego azotu;

CERA WRAŻLIWA

Skórę wrażliwą określa się mianem „niewidocznej dermatozy”. Około 50 do 60% kobiet uważa, że ich skóra jest wrażliwa lub nadwrażliwa na produkty kosmetyczne.

Spotyka się skórę wrażliwą nabytą lub uwarunkowaną genetycznie. Występuje ona często u kobiet, których reakcje skórne zależą od cyklu miesiączkowego i stanu emocjonalnego. Jest bardzo trudna w pielęgnacji, występuje często w powiązaniu z cerą suchą, alergiczną i płytko unaczynioną. Objawia się uczuciem pieczenia, mrowienia, ściągania, świądu, który występuje po myciu wodą lub po stosowaniu niektórych kosmetyków.

Coraz częściej spotyka się ten rodzaj cery, a wiąże się to przede wszystkim z obciążeniem środowiska naturalnego toksynami i z nieodpowiednią pielęgnacją, stosowaniem kosmetyków o wysokim stopniu aktywności, często niewłaściwych do danego typu cery i wieku. Ogromny wpływ na uwrażliwienie ma nadmierna ilość promieniowania słonecznego, nie tylko naturalnego, ale także sztucznego (solaria), przegrzanie i suchość pomieszczeń oraz stresy.

Spośród czynników środowiska naturalnego, nie tylko toksyny mają negatywny wpływ na cerę. Są to również zanieczyszczenie kurzem i pyłem, oddziaływanie włókien sztucznych na skórę, nieprawidłowe odżywianie się oraz brak ruchu. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do ubytku wilgoci i warstwy ochronnej tłuszczu ze skóry.

Przyczyną mogą być problemy związane z większą przepuszczalnością skóry, połączone z zaburzeniami krążenia. Funkcje skóry są zaburzone i dlatego jest bardziej wrażliwa na bodźce zewnętrzne. Dochodzi do tego pobudzenie nerwów i obserwuje się uwalnianie mediatorów zapalnych.

W niektórych przypadkach przyczyną powstania skóry wrażliwej jest rozpoznana lub podejrzewana atopia, ale na ogół powody nie są znane.

• Do czynników sprzyjających należą:

• wpływ środowiska, np.: chłód, skażenia, zmiany temperatury; styl życia, emocje, stres, alkohol i mocno przyprawione przyprawy; używanie różnych środków chemicznych gospodarstwa domowego;

• narażenie zawodowe na detergenty, rozpuszczalniki, kontakt z szorstkimi przedmiotami;

• • wiek: dzieci są bardziej wrażliwe niż dorośli

• • płeć: kobiety mają na ogół skórę bardziej wrażliwą niż mężczyźni;

• o czynniki hormonalne: zależność nadwrażliwości skóry od cyklu miesiączkowego

Natomiast typ skóry i karnacja nie są czynnikami predysponującymi do nadwrażliwości skóry.

SKÓRA CZARNA

Rróżni się od białej jedynie zabarwieniem. Wyróżnia się doskonałym zaadoptowaniem do gorącego lub wilgotnego klimatu tropikalnego i nieprzystosowaniem do klimatu chłodniejszego oraz bardziej suchego.

Grubość naskórka taka sama jak skóry białej, ale warstwa rogowa ma 20 warstw komórkowych zamiast 16. Dlatego jest bardziej zwarta i mocna, przez co można było kiedyś sądzić, że jest grubsza. Złuszczanie jest 2,5 raza większe. Objawia się występowaniem małych, szarych łusek podobnych do blaszek miki. Ta szczególna forma złuszczania nadaje skórze matowy i zakurzony wygląd, który nie jest kompensowany przez naturalne pocenie w klimacie gorącym. Naskórek osób czarnoskórych jest słabo nawilżony niż u człowieka białego. Zawartość lipidów w cemencie międzykomórkowej warstwy rogowej naskórka jest o 15% wyższa w porównaniu za skórą białą. Gruczoły łojowe nie są liczniejsze. Jeśli wydzielają więcej potu, to ma to związek z przystosowaniem do klimatu, a nie uwarunkowaniami genetycznymi. Ph skóry jest bardziej kwaśne (4,8÷5,2 )niż skóry białej

Jedyna znacząca różnica dotyczy zabarwienia. Każdy typ skóry ma tą samą liczbę melanocytów ale melanosomy nie są identyczne.

U człowieka białego melanosomy są mniejsze (400 nm), zgrupowane wewnątrz keratynocytów i ulęgają rozpadowi w wyższych warstwach naskórka.

U czarnoskórego melanosomy są dwukrotnie większe (800 nm) i rozsiane w cytoplazmie keratynocytów. Nie ulegają rozpadowi i docierają w stanie nienaruszonym do warstwy rogowej.

DIAGNOZA SKÓRY

Cerą nazywamy skórę występującą na twarzy, szyi i dekolcie. Jej rodzaj zależy od aktywności gruczołów łojowych w skórze, która to aktywność jest uwarunkowana genetycznie i zależna od wieku, płci, rasy, stanu zdrowia, trybu życia i sposobu pielęgnacji.

Wyróżniamy następujące podstawowe rodzaje cery:
• cera normalna
• cera sucha
• cera tłusta
• cera mieszana

Dodatkowo wyróżniamy:

• cerę trądzikową
• cerę wrażliwą
• cerę atroficzna
• cerę naczyniowa
• cerę zniszczoną
• cerę starczą

Prawidłowe określenie rodzaju cery jest podstawowym i nieodzownym elementem pierwszej wizyty u kosmetyczki lub kosmetologa.

Zdiagnozować i określić rodzaj cery można na kilka sposobów, począwszy od najprostszej metody wizualnej i palpacyjnej a skończywszy na użyciu specjalistycznej aparatury diagnostycznej.

Etap I - Demakijaż
Bez względu na rodzaj użytej metody pierwszym etapem prawidłowo przeprowadzonej diagnostyki jest dokładny demakijaż twarzy, szyi i dekoltu

Etap II - Ocena wizualna
Polega na dokładnym obejrzeniu skóry. W metodzie wizualnej bardzo pomocnym urządzeniem jest dostępna w każdym gabinecie kosmetycznym lampa lupa, która w zależności od jej rodzaju wyposażona jest w szkło powiększające podświetlane od spodu.

Innym rodzajem lampy wykorzystywanej do diagnozowania skóry jest lampa Wooda, której działanie polega na emitowaniu promieniowania UV o określonej długości fali. Badanie przeprowadza się w zaciemnionym pomieszczeniu. W zależności od rodzaju cery oraz ewentualnych jej schorzeń pod wpływem zjawiska fluorescencji występują na niej barwne odbicia.

Przy skórze normalnej – zauważamy odbicie w kolorze niebiesko-fioletowym, skóra sucha i odwodniona daje słabą fluorescencję i odbicie w kolorze białym, skóra tłusta – odbicie w kolorze czarnym, skóra prawidłowo nawilżona – kolor ciemnoniebieski i intensywną fluorescencję.

Bardziej precyzyjnym przyrządem służącym do oceny stanu skóry jest dermatoskop czyli lampa dermatologiczna. Dermatoskop to połączenie lupy, która daje 10-20-krotne powiększenie, z odpowiednim bocznym oświetleniem, co daje trójwymiarowy obraz skóry. Dermatoskop jest wykorzystywany w dermatologii w celu diagnozowania zmian skórnych m.in. znamion barwnikowych, czerniaków, brodawek łojotokowych. Badanie jest nieinwazyjne i bezbolesne, polega na dokładnym obejrzeniu, w okularze przyrządu, zmienionej chorobowo powierzchni skóry.

Do pomiaru odczynu pH naskórka stosuje się pehametr. Prawidłowy odczyn skóry waha się w granicach 4,7 do 5,5 pH, czyli jest lekko kwaśny.

Do pomiaru elastyczności skóry używany jest tzw. kutometr. Badanie polega na zasysaniu skóry pod ciśnieniem. Im więcej skóry wiotkiej zassie sonda tym skóra jest mniej elastyczna.

Korneometr mierzy stopień nawilżenia warstwy rogowej skóry.

Tewametr (ewaporimetr) służy do pomiaru wielkości transepidermalnej (przeznaskórkowej) utraty wody, czyli TEWL. Przyrząd wyposażony w dwie głowice, które mierzą objętość wydzielanej przez skórę pary wodnej.

Sebumetr (ebumetr) jak sama nazwa wskazuje pokaże stopień natłuszczenia powierzchni naszej skóry lub włosów. Badanie polega na przyciśnięciu głowicy z papierem pergaminowym do powierzchni skóry. Stopień zatłuszczenie papieru wskazuje na stopień natłuszczenia powierzchni skóry.

Meksametr służy do pomiaru poziomu melaniny oraz podrażnień skóry.

Warto również wspomnieć o profilometrii, jest to metoda diagnostyczna służąca ocenie głębokości zmarszczek.
W uproszczeniu, metoda polega wykonywaniu silikonowych odlewów skórnych, które następnie poddawane są analizie trzema metodami.

I - metoda badania za pomocą mikroskopu elektronowego,
II – metoda to analiza obrazu powstałych cieni,
III – metoda trójwymiarowa profilometria laserowa.

Profilometria jest metodą bardzo czasochłonną jednakże pozwala bardzo dokładnie określić najmniejsze różnice w gładkości skóry i głębokości zmarszczek.

Przeprowadzenie wywiadu z klientem oraz diagnostyki kosmetycznej jest niezbędnym elementem wstępu do każdego prawidłowo wykonanego zabiegu kosmetycznego. Bardzo często do salonów urody przychodzą kobiety, których stan skóry wymaga skierowania do lekarza dermatologa, bądź podjęcia współpracy z dermatologiem. Zareagowanie w odpowiednim momencie może się tylko przysłużyć się naszym klientkom, a nas uchronić przed konsekwencjami, które mogłyby wyniknąć, gdybyśmy podjęły się wykonania zabiegu w momencie dla tego niewskazanym.

Wywiad zaczynamy od wypełnienia karty, gdzie klient podaje nam swoje dane personalne oraz dane teleadresowe, następnie przechodzimy do pytań podstawowych tj.:

1. Pytamy się klientkę/klienta jak zdefiniowałby swoja skórę, czy jest ona według niego sucha, tłusta, a może mieszana (pytanie to pozwoli nam poznać pielęgnację klienta, jaką stosuje w domu)?

2. Pytamy się klienta jak dotychczas wyglądała jego pielęgnacja, (jakie preparaty stosuje w domu, jeżeli istnieje taka możliwość prosimy o przyniesienie preparatów, z których najczęściej korzysta, bądź spisanie ich listy na kartce).

3. Pytamy się, czy klientka korzystała z zabiegów kosmetycznych, jeżeli uzyskamy odpowiedź twierdzącą, pytamy się, jakie zabiegi były przeprowadzane?

4. Jaki jest stan zdrowia klienta (czy przechodził jakieś poważne choroby, jak wyglądało leczenie)?

5. Czy prowadził leczenie dermatologiczne skóry, (jeżeli tak, na jakie schorzenie, jakie miały działanie leki), jeżeli jest w trakcie leczenia przed podjęciem zabiegów kosmetycznych, należałoby się skontaktować z dermatologiem.

6.Jaką stosuje dietę, jak wygląda jego sposób odżywiania?
7. Pytamy o rodzaj wykonywanej pracy oraz warunki pracy.
8. Czy klientka jest w ciąży, czy karmi piersią?

9. Czy jest alergikiem
10. Czy pali papierosy?
11. Czy pije alkohol?
12. Czy korzysta z solarium (jak często)?
13. Czy przyjmuje leki, (jakie, na co, jak długo)?

14. Czy stosuje doustną lub iniekcyjną lub plasterkową antykoncepcje?
15. Czy jest cukrzykiem?
16. Czy ma metalowe implanty w tkankach?
17. Jaki ma problem w pielęgnacji ciała, twarzy, w czym mamy mu pomóc, czego oczekuje po naszych usługach?

Fototypy skóry

• Wyróżniamy trzy rasy ludzi - czarną, żółtą i białą. Przedstawiciele rasy białej legitymują się fototypem od I do IV, a część z nich (mieszkańcy Afryki Północnej) - V.

• Rasa żółta w większości reprezentuje typ V, natomiast ludzie rasy czarnej mają fototyp VI.

• Typ I - celtycki

• Cera: biała karnacja
  Włosy: bardzo jasny blond lub rude
  Oczy: jasnoniebieskie, przezroczyste bądź w odcieniu zielonym
  Informacje dodatkowe: duża ilość piegów
  Reakcja na opalanie: już nieduża dawka słońca wywołuje poparzenia. Bez względu na długość seansu - brak pigmentacji skóry. Jest to oznaką, że osoby o tym fototypie nigdy nie będą brązowe, a więc nie powinny korzystać z kąpieli słonecznej w celu uzyskania opalenizny. 

• Opalanie na plaży:

Osobom o fototypie I nie zaleca się wcale pobytu na otwartej plaży. Nawet gdy przebywają pod parasolem, w cieniu, dociera do ich skóry od 30 do 50% promieni słonecznych. Wskazane jest bezwzględne stosowanie kosmetyków ochronnych z nominalnym faktorem 15 lub większym. W przypadku tego fototypu można powiedzieć, że im wyższy faktor, tym lepiej

• Typ II - północnoeuropejski

• Cera: jasna karnacja.
  Włosy: jasny i ciemny blond
  Oczy: niebieskie, szare lub zielone
  Informacje dodatkowe: skłonność do występowania piegów
  Reakcja na opalanie: Już nieduża dawka słońca wywołuje zaczerwienienie skóry, większa - natychmiastowe jej poparzenie. Przy częstych i krótkich seansach występuje jednak pigmentacja skóry. To oznacza, że osoby o tym fototypie muszą bardzo ostrożnie korzystać z dobrodziejstw słońca, a by być brązowe - poświęcić temu procesowi bardzo dużo czasu.

• Opalanie na plaży: Osobom o fototypie II zaleca się ograniczanie pobytu na otwartej plaży. Wskazane jest bezwzględne stosowanie kosmetyków ochronnych. W pierwszych dniach opalania zalecamy faktor SPF14, w następnych - z przedziału 14-9.

• Typ III - środkowoeuropejski                        

• Cera: lekko śniada karnacja.
  Włosy: ciemny blond lub brązowe
  Oczy: brązowe, szare lub niebieskie
  Informacje dodatkowe: bardzo rzadka skłonność do występowania piegów

• Reakcja na opalanie: Już nieduża dawka słońca wywołuje pigmentację i zbrązowienie skóry. Stosunkowo duża odporność własna skóry na poparzenia. Dobre skłonności do uzyskania opalenizny nie zwalniają jednak z odpowiedzialnego korzystania ze słońca. Duża dawka UV nawet w przypadku tego fototypu wywoła tak samo groźne w skutkach poparzenia jak przy innych fototypach. Przy częstych i krótkich seansach występuje szybkie pogrubienie się naskórka, a więc bardzo dobre przygotowanie do urlopu. Zalecany faktor w kosmetyku do opalania na plaży to przedział SPF 5-10, przy czym w pierwszych dniach liczba ta nie powinna wynosić mniej niż 8.

• Typ IV - południowoeuropejski
  Cera: śniada karnacja.
  Włosy: ciemne, brązowe
  Oczy: ciemnobrązowe oraz czarne
  Informacje dodatkowe: brak skłonności do występowania piegów

• Reakcja na opalanie: Już nieduża dawka słońca wywołuje pigmentację i silne brązowienie skóry. Bardzo duża odporność własna skóry na poparzenia. Przy tym fototypie można by powiedzieć żartobliwie: hulaj dusza, piekła nie ma. Fantastyczne wręcz skłonności do uzyskania opalenizny nie likwidują jednak efektów postarzanie jej pod wpływem nadmiernych ilości promieni ultrafioletowych. Zalecany faktor w kosmetyku do opalania na plaży to przedział SPF 2-6, przy czym w pierwszych dniach wzmożonego kontaktu ze słońcem faktor nie powinien być mniejszy niż 4.

• Fototyp V
  Charakterystyczny dla przedstawicieli rasy żółtej oraz Arabów. Charakterystyczne dla tego typu jest stałe zabarwienie skóry stanowiące bardzo dobrą ochronę przed słońcem. Nie oznacza to jednak, że ludzie o tym fototypie mogą wystawiać się dowolnie długo i bezkarnie na działanie promieni słonecznych. Arabowie pomimo swej bardzo ciemnej karnacji bardzo skrupulatnie chronią swe ciało przed słońcem a mieszkańcy Azji spędzają większą części swojego życia w cieniu lub pod kapeluszem wielkim rondem.

• Typ VI
  Osoby o bardzo ciemnej lub czarnej skórze, która ze względu na swoje pochodzenie geograficzne jest bardzo dobrze przygotowana na działanie słońca.

Żadna skóra - nawet należąca do fototypu V i VI - nie ma całkowitej odporności na poparzenie słoneczne, a więc i nie dostaje od matki natury licencji na bezterminowe bezkarne opalanie.

GALWANIZACJA

Jest to zabieg z zastosowaniem prądu stałego, który cechuje stała siła i kierunek przepływu. Wykonuje się go za pomocą dwóch płaskich elektrod umieszczonych w pewnej odległości od siebie i połączonych z przeciwnymi biegunami źródła prądu stałego.

Działanie elektrod:

KATODA (-) BIEGUN UJEMNY(jako elektroda czynna)

• - działa zasadowo

• - podrażnia zakończenia nerwowe i pobudza ukrwienie

Wskazania:

• - odmrożenia, zaburzenia krążenia obwodowego, porażenia wiotkie

• głęboko oczyszcza i z skórę

• wspomaga złuszczanie

• zwiększa wydzielanie łoju przez usprawnienie krążenia (korzystne dla cery suchej)

• poprawia stan cery odwodnionej przyciągając płyny, lub przez jonoforezę pomaga zatrzymać naturalną jej wilgoć

• działa korzystnie na cerę dojrzałą przyciągając płyn tkankowy, dzięki czemu ujędrnia cerę starczą i pomarszczoną

ANODA (+)BIEGUN DODATNI

• działa kwaśno więc jest bakteriobójcza

• uspokaja naczynia nerwowe

• zmniejsza przepływ krwi

• ujędrnia tkanki

Wskazania:

• - nerwice naczyniowe skóry, trądzik różowaty, pospolity, nerwobóle, zapalenia zakończeń nerwowych.

• poprawia kontur twarzy, odżywia cerę zmęczoną i wyczerpaną

• dopomaga w usuwaniu grudek i krostek

• zwęża rozszerzone pory

• pomaga zmniejszyć rumień i objawy trądziku różowatego

PRZECIWWSKAZANIA do zabiegu galwanizacji:

• ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich

• wykwity nasilone

• stany gorączkowe

• porażenia spastyczne

• rozrusznik serca

• mechaniczne uszkodzenia naskórka

• uczulenie na prąd galwaniczny

• trądzik pospolity

• stosowanie maści i kremów przed zabiegiem

• zaburzenia czucia

• ubytki i skaleczenia skóry

• ciąża

• stosowanie maści i kremów przed zabiegiem

Lampa sollux

• Emituje promienie świetlne i podczerwone, których największa ilość przypada na promieniowanie o długości fali 800÷1600 nm. Naświetlania dużą lampą sollux wykonuje się z odległości 100÷120 cm, natomiast modelem mniejszym - z odległości 30÷60 cm. Czas jednorazowego naświetlania wynosi 20 ÷ 30 minut. Naświetlania można stosować codziennie.

Wskazania :

Filtr niebieski lub fioletowy

Stosowany w celu złagodzenia podrażnień. Właściwości: kojące, przeciwbólowe, zmniejsza przekrwienie czynne, łagodzi podrażnienia. Stosowany:

• przy skórach suchych i wrażliwych,

• przy złuszczaniu naskórka,

• po zabiegu oczyszczania skóry,

• przy zapaleniu nerwu trójdzielnego;

• odmrożeniach twarzy,

• przy trądziku różowatym

• przy rozszerzonych naczyniach krwionośnych

• przy nerwobólach

Filtr czerwony:

• przy stanach wysiękowych,

• przy uszkodzeniach skóry

• przy źle gojących się ranach,

• w oparzeniach wywołanych działaniem fotochemicznych promieni ultrafioletowych,

• w trądziku pospolitym,

• przy czyrakach,

• przy bliznach,

• przy skórach suchych i grubych, w celu rozgrzania ich przed zabiegiem oczyszczania.

Przeciwwskazania do naświetleń lampą sollux:

• filtr czerwony:

dermatologiczne: rozszerzone naczynka krwionośne, trądzik różowaty;

ogólnoustrojowe: nadczynność tarczycy, skłonność do krwotoków, nowotwory, nadciśnienie, miażdżyca, gruźlica.

• filtr niebieski:

niewydolność krążenia, czynna gruźlica płuc, skłonność do krwawień, stany gorączkowe, ostre stany zapalne skóry i tkanek miękkich, stany ogólne wyniszczenia organizmu.

HENNA

Środki do farbowanie są roślinne i syntetyczne. Do najczęściej używanych preparatów należą farby roślinne, jak:

• henna -(sproszkowane liście Lawsonia Intermis), która barwi włosy na rudo.

• basma czyli reng – sproszkowane liście indygo barwią włosy na ciemno ale nie trwale,

• natomiast w połączeniu z henną dają kolor trwały. Czarny kolor uzyskuje się z mieszanki składającej się z:

• 3 części basmy i 1 części henny.

Farby syntetyczne są w kremie lub w proszku. Rozrabia się z wodą utlenioną (3%) lub 6-procentowym nadtlenkiem wodoru.

Do farbowania brwi rzęs potrzebne są:

• farba,

• woda utleniona,

• bagietki szklane lub patyczki

• wykałaczki,

• naczynie szklane do farby,

• miska kosmetyczna lub nerka do zmywania oczu, wata,

• lignina,

• środki łagodzące i dezynfekujące do oczu,

• krem do izolacji skóry,

• środki do zmywania: mydło (najlepiej w kremie, łagodne, obojętne lub przetłuszczone)

• Do epilacji łuku brwiowego:

• 2-procentowy spirytus salicylowy,

• pęsetka.

PRZECIWWSKAZANIA DO FARBOWANIA BRWI I RZĘS

• Przed przystąpieniem do farbowania należy sprawdzić, czy pacjent nie ma skłonności do uczuleń

• Ze względu na to, że zdarzają się przypadki uczuleń na farbę, osobom zgłaszającym się pierwszy raz do farbowania brwi i rzęs należy zrobić próbę uczuleniową (test płatkowy). W tym celu nakłada się kroplę farby, wielkości ziarnka grochu za uchem pacjenta. Po 1 5—20 minutach zmywa się ją ciepłą wodą. Poleca się przyjść pacjentowi na drugi dzień. Jeśli w tym czasie nie wystąpią objawy uczulenia w postaci zaczerwienienia, swędzenia lub wysypki, to można przystąpić do farbowania.

Przeciwwskazania:

• Stany zapalne i zakaźne oczu i skóry twarzy,

• Przerwana ciągłość skóry,

• Zapalenie spojówki,

• Świeżo wyepilowane brwi,

• Dermatozy, np.jęczmień,

• Klaustrofobia,

• Soczewki kontaktowe,

• Nerwowe ruchy gałki ocznej- tiki nerwowe,

• Mrużenie oczu, zaciskanie oczu,

PRZYGOTOWANIE DO FARBOWANIA

• Pacjenta okrywa się serwetką lub pelerynką dla zabezpieczenia odzieży przed zaplamieniem, po czym przystępuje się do zmycia makijażu oka. Przy rozmalowaniu oka najważniejsze jest staranne zmycie tuszu z rzęs, gdyż w przeciwnym razie farba źle się przyjmie. Zaczyna się od zmywania rzęs zmywaczem. Zmywacze się tłuszczowe i beztłuszczowe. Użycie ich zależy od rodzaju tuszu (niektóre zmywają się tłuszczowym, inne beztłuszczowym).

• Przygotowuje się podkłady z waty, ligniny lub nawet z celofanu. Najczęściej używane są podkłady z waty lub ligniny. Z waty są najprzyjemniejsze dla pacjenta, a zarazem najwygodniejsze, ponieważ miękko się układają. Przecinamy płatek kosmetyczny na pół dajac nam dwa księżyce.

• Brzeg wcięty smaruje się tłuszczem –wazelina lub tłustym kremem. Krem podkładowy powinien być dobrze izolujący, z zawartością wazeliny i para finy, aby nie był wchłaniany przez skórę. Bagietką szklaną lub plastikową nakłada się krem kolejno na dolną powiekę jednego i drugiego oka, od zewnętrznego do wewnętrznego kąta oka.

• Na posmarowaną skórę kładzie się przygotowany podkład, chwytając go za obydwa końce od strony natłuszczonej, kciukiem i wskazującym palcem i podkładając pod dolne rzęsy (stroną natłuszczoną na skórę). Sprawdza się, czy wszystkie dolne rzęsy leżą na wacie. Jeśli jakieś włoski wysunęły się, należy je wykałaczką lub bagietką szklaną wyciągnąć. Trzeba sprawdzić, czy nie ma szpary między podkładem i granicą powieki. Jeśli podkład nie wszędzie dokładnie przylega, to należy bokiem bagietki lekko podsunąć go. Po zamknięciu oczu smaruje się górne powieki. Nie należy nakładać kremu zbyt blisko rzęs, ponieważ można podrażnić oko.

FARBOWANIE

• Farbę nabiera się szklaną bagietką i nakłada na rzęsy miejsce około miejsca. Nadmiar farby z górnych powiek należy zebrać pałeczką kosmetyczną. Powiekę wtedy przytrzymuje się lewą ręką (czwartym palcem) i przeciąga wykałaczką po skórze górnych powiek tuż nad rzęsami. Ruch musi być ciągły, od lewej do prawej strony.

• Farba do brwi powinna być rzadsza niż do rzęs, tak żeby lekko można było nią „rysować”.

• Brwi farbuje się średnio od 0.5 do 10 min. (dłużej tylko wyjątkowo), rzęsy zaś od 5—20 min. Długość trzymania farby zależy od gatunku i grubości włosa. Na włosach cienkich, słabych trzyma się farbę dłużej, włos gruby szybciej przyjmuje farbę.

• Po zakończeniu farbowania usuwa się resztki farby. Najpierw wyjmuje się podkłady z waty i ściera krem spod oka. Następnie zbiera się farbę z brwi serwetką z ligniny (jeżeli nie zostało to uczynione wcześniej i zmywa brwi tamponem zwilżonym ciepłą wodą. Do zmywania rzęs przystawia się nerkę do lewego policzka i tamponem waty obficie spłukuje rzęsy wodą. Osusza się wyżętą watą i przystępuje do zmywania prawego oka. Po zmyciu starannie osusza się rzęsy.

• ,Mając w pogotowiu dobrze wyżętą watę, prosi się pacjentkę o otwarcie oczu i popatrzenie w górę. W tym czasie czwartym palcem lewej ręki odciąga się lekko dolną powiekę i szybkim ruchem osusza się dolne rzęsy, przeciągając watką od zewnętrznego do wewnętrznego kąta oka. Najpierw lewego potem prawego oka. Po zmyciu farby należy oko przepłukać roztworem soli fizjologicznej po czym leciutko wklepuje wokół oczu trochę kremu może być maść łagodna z chabrem, świetlikiem lub rumiankiem. Na powieki górne na granicy oczodołu nakłada się czwartymi palcami odrobinę kremu. Krem nałożony bliżej rzęs może spłynąć do mieszków włosowych rzęs i podrażnić oko. Nałożony wyżej zostanie rozprowadzony po powiece w cza sie mrugania.

REGULACJA BRWI

• Po zmyciu oczu przystępuje się do regulacji brwi.

• Regulację wykonuje się w ten sposób, że lewą ręką naciąga się skórę pod brwią, przytrzymując kciukiem i środkowym palcem. Pęsetę ujmuje się palcami prawej ręki, trzymając ją pod kątem ostrym od powierzchni czoła pacjenta. Regulację, zaczyna się od zewnętrznego kąta oka — podprowadza się pęsetę pod włos i pociąga włos zgodnie z kierunkiem jego wzrostu. Epiluje się od zewnętrznego do wewnętrznego kąta oka. lm ruchy są szybsze i lepiej napięta skóra, tym zabieg jest mniej bolesny. Oczyszcza się najpierw części skóry bliższe gałki ocznej, stopniowo podchodząc do łuku brwiowego. Na końcu nadaje się brwiom odpowiedni kształt.

• Po skończonym zabiegu stosuje się okłady łagodzące i ściągające (napar świetlika, herbaty, chabru). Okłady kładzie się na całe oczy łącznie z brwiami.

• Czasem po farbowaniu, przy bardzo wrażliwej skórze, może wystąpić przemijające zaczerwienienie, a po epilacji nawet lekki obrzęk. Można wtedy przed okładem zrobić naświetlanie lampą solluks z niebieskim filtrem lub niebieską żarówką Minina (czas naświetlania 5—10 minut).

Hypertrichosis, hirsutismus

Nadmiernym owłosieniem nazywamy patologiczny wzrost włosów uogólniony lub ograniczony tylko do pewnych okolic w miejscach, gdzie fizjologicznie występuje jedynie meszek włosowy. Stwierdza się wówczas zmiany jakościowe włosa polegające na jego zgrubieniu i wydłużeniu fazy anagenu

Uogólnione nadmierne owłosienie jest rzadką chorobą. W zależności od przyczyny rozróżniamy postaci:
a) wrodzoną - dochodzi do przerostu włosów mieszkowych, tak że stają się one długie i gęste,
b) nabytą - nadmierne owłosienie pojawia się zwykle na skutek zaburzeń wydzielania hormonów i zaburzeń w obrębie układu nerwowego.

Ograniczone nadmierne owłosienie jest dość często spotykane. W zależności od przyczyny wyróżniamy postaci:
a) wrodzoną - zwykle w okolicy lędźwiowej i miedzyłopatkowej (zwykle towarzyszy rozmaitym wadom wrodzonym, np. rozszczepowi kręgosłupa),
b) nabytą - pojawiającą się zwykle na skutek zaburzeń wydzielania hormonów, nadmiernej wrażliwości mieszków włosowych na androgeny rzadziej w związku z przyjmowaniem niektórych leków.

Hypertrichoza to nadmierny porost włosów (niektórych tylko przypadkach hypertrichoza ograniczona pojawia się na skutek działania czynników drażniących mechanicznych, chemicznych, fizycznych czy rozmaitych stanów zapalnych).
Hypertrichoza ograniczona u kobiet dotyczy zwykle skóry twarzy, brodawek sutkowych, okolicy łonowej oraz podudzi. Pojawia się ono zwykle około 25 - 30 r. ż. W wielu przypadkach nie udaje się stwierdzić zaburzeń hormonalnych. Przypuszcza się wiec, że przyczyną nadmiernego wzrostu włosów jest wzmożona aktywność enzymu 5-alfa-reduktazy lub nadmierna wrażliwość mieszków włosowych na androgeny nadnerczowe.

Hirsutyzm nadmierne owłosienie skóry twarzy, tułowia i kończyn kobiet i dzieci typu owłosienia męskiego, zawsze związane z zaburzeniami hormonalnymi.

Masaż twarzy

Masaż to rodzaj mechanicznego oddziaływania za pomocą zespołu ruchów na skórę i położone pod nią tkanki, mięśnie i narządy. Wśród podstawowych typów masażu wyróżnia się masaż klasyczny - ogólny (całego ciała) i częściowy (poszczególnych części ciała), a także leczniczy, sportowy i kosmetyczny.  

Masaż kosmetyczny
Jest to typ masażu ręcznego, wykonywanego za pomocą palców i dłoni.

 W ramach masażu kosmetycznego wyróżnia się jeszcze masaże o charakterze profilaktyczno-pielęgnacyjnym (najczęściej wykonywane w gabinetach), korekcyjne (np. likwidujące podwójny podbródek), regenerujące (np. po gwałtownej kuracji odchudzającej, po silnych przeżyciach psychicznych).

Masaż twarzy jest jednym z najbardziej precyzyjnych masaży które można wykonać zarówno w celach leczniczych, relaksacyjnych, ale przede wszystkich kosmetyczno-pielęgnacyjnych.

Twarz to także swoista "mapa" aktywnych punktów energetycznych wykorzystywanych w akupresurze, refleksoterapii, masażu chińskim, gdzie masaż twarzy stanowi ważny element pracy z ciałem i emocjami. Podobnie jak z hinduskim masażem głowy oraz japońskim Siatsu.

Obecnie w Polsce do najczęstszych masaży związanych z opracowaniem twarzy należą:

• Klasyczny masaż twarzy, modyfikacje oraz jego elementy są stosowane także w wielu zabiegach kosmetycznych.

• Manualny drenaż limfatyczny - stosowany min. w celu oczyszczania twarzy, leczenia niewielkich problemów limfatycznych, stymulacji krążenie okolicy twarzy.

• Metody akupresury,wykorzystujące aktywne punkty biologiczne.

• Lifting Twarzy Technika Rosenberga - metoda autorska polegająca na bardzo precyzyjnym opracowaniu tkanek miękkich - skóry, mięśni w celu regulacji napięcia skóry oraz mięśni. Następuje efekt rewitalizacji i "podniesienia" tzw. liftingu twarzy.

Masaż metodą Jacqueta

• Masaż metodą JACQUETA ma za zadanie usunięcie guzów trądzikowych i zalegającego łoju. Jest to metoda niezbyt delikatna, polegająca na wyciskaniu i gnieceniu opuszkami palców tkanek dających się ująć w fałdy. Masaż ten powoduje opróżnienie zawartości gruczołów łojowych i silne przekrwienie skóry. Można go stosować tylko na skórze młodej, jędrnej i elastycznej.

• Masaże firmowe związane z zastosowaniem danego produktu kosmetycznego.

• Specjalistyczne masaże wspomagające wybrane zabiegi medycyny estetycznej, uzupełniające działania lekarskie w celu podtrzymania pozytywnego efektu zabiegu.

• Z grupy zabiegów fizykalnych wykorzystujących sprzęt, najczęściej wykonuje się elektrostymulację

Wpływ masażu na tkanki:

• w tkance łącznej powoduje: odżywienie, uplastycznienie, poprawia funkcje życiowe i zwiększa przyrost tkanki;

• w tkance chrzęstnej :powoduje jej lepsze odżywienie, zapobiega procesom zwyrodnieniowym lub powstrzymuje już istniejące;

• w tkance kostnej: wpływa na utrzymanie równowagi między związkami organicznymi i nieorganicznymi, przyspiesza proces kostnienia;

• w tkance tłuszczowej :przyczynia się do rozdrobnienia i usunięcia komórek tłuszczowych, co prowadzi do poprawy przemiany materii;

• w tkance mięśniowej :przyczynia się do podniesienia napięcia mięśniowego, usuwa produkty przemiany materii, przez rozgrzanie poprawia dotlenienie, jędrność, elastyczność

• W tkance siateczkowatej :wzmaga odporność organizmu, a na skutek lepszego odżywienia tkanki powoduje wzmożenie procesów wytwórczych składników morfotycznych krwi;

Wpływ masażu na skórę:

• szybka odbudowa uszkodzonych komórek;

• rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry pod wpływem temperatury;

• lepsze dotlenienie, dzięki złuszczeniu naskórka i otwarciu porów skóry;

• lepsze odżywienie, dzięki układom: krwionośnemu i limfatycznemu;

• uelastycznienie skóry;

• udrożnienie kanałów potowych i łojowych skóry;

• przyspieszenie procesu rogowacenia, co prowadzi do odmłodzenia naskórka;

Przeciwwskazania w masażu:

stany gorączkowe,

• stany zapalne, choroby zakaźne i alergiczne skóry,

• zagrożenia krwotoczne,

• łamliwość kości,

• wczesne stany pozłamaniowe,

• owrzodzenia podudzi,

• zapalenie żył,

• świeże zakrzepy,

• niewyrównane wady serca

• daleko zaawansowana miażdżyca,

• choroby nowotworowe,

• występowanie tętniaków,

• guzki niewiadomego pochodzenia na przebiegu węzłów chłonnych,

• ekstrakcja zęba,

• zmiany ropne okołozębowe,

• migdałki w stanie ropnym.

• Stany chorobowe przebiegające z wysoką temp. powyżej

• Stany zapalne, alergiczne oraz zakaźne skóry

• Przerwanie ciągłości tkanek

• Krwotoki i tendencje do wystąpienia krwotoku

• Zapalenie szpiku kostnego

• Zaawansowana miażdżyca

• Nadciśnienie

• Nadczynność tarczycy (nie masować szyi)

• Ciąża i czas menstruacji (nie masować ciała)

• Kamica wątrobowa i nerkowa (nie masować powłok brzusznych)

Wskazania do masażu:

• zaburzenia odżywcze skóry

• przewlekłe odmrożenia

• choroby naczyń limfatycznych i krwionośnych

• choroby układu oddechowego

• niewydolność układu krążenia

• obniżone ciśnienie krwi

• stwardnienie tętnic obwodowych

• choroby układu mięśniowego

• zapobieganie zanikom mięśni po nieczynności (gips)

• stany pourazowe

• stany zapalne mięśni i ścięgien

• regulacja napięcia mięśniowego

• odnowa biologiczna

• porażenia i niedowłady

• uelastycznia skórę i mięśnie

• zapobiega powstawaniu zmarszczek

Wyposażenie pomieszczenia do masażu:

• pomieszczenie o wymiarach minimum 3,0 x ,

• 2 stoły do masażu,

• parawan,

• stolik, krzesło, taboret obrotowy,

• szafka na czystą bieliznę zabiegową i pojemnik na brudną bieliznę,

• umywalka z ciepłą i zimną wodą, kabina z natryskiem, ręcznik, mydło,

• spirytus, sterinol, lizoformina,

• lampa sollux.

Ruchy w masażu twarzy:

1. Głaskanie (gładzenie)

Rozpoczyna i kończy każdy zabieg. Masażysta łączy palce i wolno przesuwa je wzdłuż mięśni w kierunku serca. Małe powierzchnie ciała, np. policzki, głaszcze się dwoma lub trzema środkowymi palcami dłoni.

W ten sposób usuwa się zrogowaciały naskórek, by ułatwić pracę gruczołom potowym i łojowym. Skóra staje się gładsza i bardziej sprężysta. Głaskanie obniża wrażliwość zakończeń nerwowych w skórze, co odpręża ośrodkowy układ nerwowy.

2. Rozcieranie

Technika polegająca na wykonywaniu rękoma masażysty ruchów kolisto-posuwistych wraz z tkanką masowaną . Istotą rozcierania jest to, aby tkanka masowana przesuwała się za ręką masażysty.

Rozcieranie powoduje utworzenie się fałdu skórnego, w którym następuje rozciąganie i rozcieranie tkanek.

• Rozcieranie wykonuje się przy naroślach na tkankach kostnych, przy bliznach i zrostach w celu zmiękczenia tkanki i przywrócenia ich do stanu pierwotnego. Pod wpływem rozcierania wytwarza się znaczna ilość ciepła, a więc towarzyszy temu zjawisku przekrwienie tkanek, co powoduje wchłonięcie rozdrobnionych i przemieszczonych drobin. W ten sposób zostają usunięte z mięśni kwaśne metabolity przemiany materii nagromadzone wskutek pracy, np. kwas mlekowy.

3. Ugniatanie

Technika masażu polegająca na wykonaniu rękoma masażysty ruchów : przyłożenia, unoszenia, uciskania i wyciskania tkanki masowanej.

Przyspiesza przepływ krwi i limfy, szybko usuwa produkty przemiany materii, pobudza tzw. receptory czucia głębokiego.

• Ugniatanie powoduje przesuwanie produktów przemiany materii, usuwa substancje zużyte, robiąc miejsce substancjom odżywczym, powoduje lepsze odżywienie tkanek, zwiększa napięcie i zdolność kurczenia się mięśnia. Mięśnie zmęczone, np. po wysiłku fizycznym, na skutek tego ruchu szybciej po wracają do stanu wyjściowego.

• Ugniatanie wpływa na wzrost siły i wytrzymałości mięśnia, przyrost tkanki i lepsze jej odżywienie, a w efekcie przyczynia się do poprawy prężności. Ruch ten można wykonać kilkoma sposobami, w zależności od masowanego odcinka jednostki chorobowej.

na tkanki ruch rozluźniający wspomagający przesuwanie produktów przemiany materii w kierunku serca

• opróżnianie naczyń żylnych i zwiększenie dopływu krwi tętniczej do masowanego odcinka usprawnienie krążenia limfy

• poprawa sprężystości mięśni

• przyśpieszenie regeneracji uszkodzonych mięśni

• zwiększenie elastyczności ścięgien

• działanie pobudzające na ośrodkowy układ nerwowy

• rozbicie tkanki tłuszczowej

4. Oklepywanie

Seria energicznych uderzeń rękoma masażysty następujących jedno po drugim , bardzo szybko w tkankę masowaną.

5. Wibracja

Delikatne rytmiczne uderzenia, wprawiające tkanki w ruch drżący.

Powoduje wzrost napięcia i zwiększenie sprawności mięsni, uelastycznia je, zwiększenie napięcia naczyń krwionośnych, podnosi ciśnienie krwi, wpływa odprężająco na zakończenia nerwowe, likwiduje zmęczenie

Drenaż limfatyczny

Specjalny rodzaj masażu pobudzający krążenie limfy, co z kolei pobudza czynności gruczołów w organizmie ludzkim. Ułatwia on przemianę materii i wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii, czyli toksyn. Drenaż limfatyczny, jak i jego elementy także stosuje się w gabinetach kosmetycznych.

Masaż kosmetyczny twarzy powinien trwać ok. 20 minut, do pół godziny maksymalnie.

Masaż powinien być dostosowany do stanu skóry (zwłaszcza jej uelastycznienia i grubości podściółki tłuszczowej skóry), rodzaju cery i jej potrzeb. Ma to również wpływ na liczbę poszczególnych elementów masażu - może być więcej np. ruchów głaskania czy ugniatania niż oklepywania. Delikatny masaż działa uspokajająco i przeciwbólowo, mocniejszy zaś pobudzająco i drażniąco (stymuluje). 

Przed wykonaniem masażu kosmetyczka ocenia stan skóry, by wykonać właściwy masaż.

Na młodszą skórę można działać silniej, natomiast jeśli skóra jest zwiotczała, nie wykonuje się zbyt silnego rozcierania, tylko głaskanie i oklepywanie.

• Do środków poślizgowych zalicza się: talk kosmetyczny, wazelinę, lanolinę, oliwę, mydło i inne.

• Dobór środka zależy od zabiegu wykonywanego przed masażem i rodzaju skóry.

• Czasami konieczne jest użycie środków wspomagających, do których zalicza się: preparaty chemiczne lub ziołowe, olejki eteryczne, a nawet muzykę i światło, jeśli ich zastosowanie może wspomóc efekt leczenia.

• Środki wspomagające mogą być: lecznicze silnie rozgrzewające i słabo rozgrzewające, preparaty odżywcze i przeciwbólowe.

Zasady wykonywania masażu:

1. Przeprowadzić wywiad i założyć kartę pacjenta.

2. Zabieg wykonywać z uwzględnieniem wszystkich wskazań i przeciwwskazań.

3. Koniecznie zachowywać kierunek masażu zgodny z kierunkiem przepływu krwi żylnej.

4. Czas trwania zabiegu w zależności od wielkości

masowanej powierzchni, rodzaju schorzenia, stanu

zdrowia pacjenta.

5. Po zabiegu konieczny relaks — ok. 15 minut.

6. Liczba zabiegów ograniczona - 30 seansów. Końcowi zabiegi należy wykonywać w odstępach 2 - 3-dniowych, w celu stopniowego odzwyczajenia organizmu od masażu.

7. Poszczególne chwyty masażu wykonywać minimum 2-krotnie.

8. Niewskazane jest przerywanie wykonywanych ruchów. Chwyt przerwany w czasie wykonywania należy powtórzyć.

9. Całkowicie przerwany masaż musi być rozpoczęty od początku.

Metody i środki oraz ogóle zasady dezynfekcji, sterylizacji, sanityzacji, aseptyki, antyseptyki, dezynsekcji i deratyzacji.

Dezynfekcja (odkażanie) – postępowanie mające na celu maksymalne zmniejszenie liczby drobnoustrojów w odkażanym materiale. Dezynfekcja niszczy formy wegetatywne mikroorganizmów, a nie zawsze usuwa formy przetrwalnikowe. Zdezynfekowany materiał nie musi być jałowy. Dezynfekcja, w przeciwieństwie do antyseptyki dotyczy przedmiotów i powierzchni użytkowych. Środki dezynfekcyjne wykazują zróżnicowaną aktywność: od podstawowego bakteriobójczego zakresu po szeroki obejmujący również zdolność eliminowania prątków gruźlicy , grzybów i wirusów.

Skuteczność dezynfekcji zależy od :

• właściwości środka dezynfekcyjnego

• rodzaju, wrażliwości i liczby drobnoustrojów

• warunków środowiska takich jak: pH , temperatura, które mogą oddziaływać zarówno na przeżywalność drobnoustrojów jak i właściwości środka dezynfekcyjnego ,(większość środków lepiej działa w podwyższonej temperaturze) czas trwania procesu, stężenie środka dezynfekcyjnego

• obecności substancji organicznych i innych zanieczyszczeń, mogą one reagować ze środkiem dezynfekcyjnym i zmniejszać jego stężenie, a także tworzyć warstwę ochronną

Dlatego bardzo ważne jest niedopuszczenie do zaschnięcia substancji organicznej na powierzchni narzędzi , jeżeli czyszczenie narzędzi ma nastąpić w późniejszym czasie należy je przechowywać w roztworach myjąco –dezynfekcyjnych , które zabezpieczają przed zasychaniem zanieczyszczeń i jednocześnie inaktywują drobnoustroje –takie roztwory robocze należy wymieniać przynajmniej raz dziennie.

Wstępnie wydezynfekowany a następnie umyty sprzęt poddaje się procesowi dezynfekcji lub sterylizacji w zależności od dalszego przeznaczenia. I tak:

• narzędzia, które mają kontakt z uszkodzoną tkanką lub naruszają ciągłość powłok ciała muszą być sterylne, tzn. wolne od wszystkich form drobnoustrojów zarówno wegetatywnych jak i przetrwalników,

• narzędzia które mają kontakt z nieuszkodzoną błoną śluzową powinny być sterylne, jeżeli ze względu na materiał z którego sprzęt został wykonany nie może być poddany procesowi sterylizacji musi być zdezynfekowany w sposób zapewniający wysoki poziom dezynfekcji takie jak zniszczenie wszystkich wegetatywnych form drobnoustrojów: bakterii, grzybów i wirusów,

• narzędzia i sprzęt, które mają kontakt z nie uszkodzoną skórą powinny być wolne od form wegetatywnych drobnoustrojów czyli poddane dezynfekcji.

Metody dezynfekcji

Czynniki fizyczne używane do dezynfekcji:

Para wodna. Do dezynfekcji wcześniej oczyszczonego sprzętu, odzieży, unieszkodliwiania odpadów, używa się pary wodnej w temperaturze 100- pod zmniejszonym ciśnieniem (0.5 - 0.45 atm). Pary wodnej pod normalnym ciśnieniem używa się do odkażania m.in. wyposażenia sanitarnego.

promieniowanie. Do odkażania używa się promieni UV o długości fali 256nm, które niszczą drobnoustroje w powietrzu i na niezasłoniętych powierzchniach.

Czynniki chemiczne używane do dezynfekcji:

czwartorzędowe sole amoniowe

alkohole np. alkohol etylowy, alkohol izopropylowy

aldehydy np. formaldehyd, aldehyd glutarowy

związki fenolowe np. krezol, rezorcynol

biguanidy np. chlorheksydyna

metale ciężkie np. związki srebra, miedzi, rtęci

związki halogenowe np. jodyna, chloramina

barwniki np. fiolet krystaliczny, mleczan etakrydyny (Rivanol)

utleniacze - nadtlenki, np. H₂O₂ lub nadmanganiany, np. nadmanganian potasu

tenzydy np. mydła

kwasy i zasady

Im dłuższy jest czas działania i stężenie środka dezynfekcyjnego, tym większa liczba drobnoustrojów zostanie zniszczona. Ze względu na to, iż środki chemiczne zwykle nie działają w środowisku suchym, ważny jest również stopień ich wilgotności, co jest szczególnie ważne w dezynfekcji powietrza.

Środki do dezynfekcji narzędzi

Lizoformina 3000

Lizoformina specjal

Aldesan E

Aldewir

Spirytus 70%

Środki do dezynfekcji powierzchni

Aerodesin 2000

Incidin

Środki do dezynfekcji skóry

Woda utleniona

Skinsept

Jodyna

Tonik na bazie alkoholu

Spirytus salicylowy

Środki do dezynfekcji rąk

Manusan

AHD

Skinsept

Dermosprej

Sterylizacja, wyjaławianie - jednostkowy proces technologiczny polegający na zniszczeniu wszystkich, zarówno wegetatywnych, jak i przetrwalnikowych form mikroorganizmów. Sterylizacji można dokonać mechanicznie, fizycznie, bądź chemicznie, najczęściej używa się metod fizycznych. Prawidłowo wysterylizowany materiał jest jałowy - nie zawiera żadnych żywych drobnoustrojów (także wirusów) oraz ich form przetrwalnikowych.

Sterylizacja suchym gorącym powietrzem -powoduje utlenianie, a co za tym idzie inaktywację i degradację składników komórkowych drobnoustrojów.

Wyjaławianie suchym gorącym powietrzem prowadzi się w sterylizatorach powietrznych, stanowiących zamknięte komory z termoregulacją, stosując temperatury 160- utrzymywane w czasie od dwóch godzin do kilkunastu minut. Warunki sterylizacji zależą w głównej mierze od wyjaławianego materiału i jego wytrzymałości termicznej. Materiał powinien być suchy, czysty i zabezpieczony przed ponownym skażeniem, na przykład za pomocą termoodpornej folii z tworzywa sztucznego.

Aby materiał został wyjałowiony, suche gorące powietrze musi przeniknąć do jego wnętrza - czas potrzebny na zajście tego procesu nazywany jest czasem przenikania. Gdy materiał osiągnie odpowiednią temperaturę, rozpoczyna się czas utrzymywania się, będący właściwym procesem sterylizacji. Zwykle dla bezpieczeństwa oba czasy wydłuża się o połowę. Materiał powinien być ułożony w sterylizatorze tak, by nie utrudniać dostępu gorącego powietrza.

Sterylizacja parą wodną pod ciśnieniem (autoklaw)- nasycona para wodna powoduje gwałtowną hydrolizę, denaturację i koagulację enzymów i struktur komórkowych. Wyjaławianie jest rezultatem zarówno wysokiej temperatury, jak i aktywności cząsteczek wody. Zwykle stosowane temperatury sięgają 108-, zaś czas wyjaławiania wynosi 15-30 minut. Aby osiągnąć taką temperaturę pary, podnosi się ciśnienie o wartość od jednej atmosfery w górę. Wzrost ciśnienia o jedną atmosferę powoduje podniesienie temperatury wrzenia wody o około 10 stopni. Wyjaławianie parą wodną przeprowadza się w autoklawach (aparatach ciśnieniowych), wyposażonych w przyrządy do pomiaru temperatury i ciśnienia oraz odpowiednie elementy zabezpieczające (zawory). Wyjaławianie hermetycznie zamkniętych pojemników z roztworami możliwe jest dzięki temu, że doprowadzona do autoklawu nasycona para wodna oddaje im swoje ciepło utajone, ogrzewając je do własnej temperatury. Roztwór w pojemniku paruje, wytwarzając "własną" parę, która jest faktycznym czynnikiem sterylizującym.

Formaldehyd

Formaldehyd jest czynnikiem alkilującym, aktywnym względem form wegetatywnych i przetrwalników. Ma jednak ograniczone zastosowanie ze względu na toksyczność. Do wyjaławiania używa się sterylizatorów.

Sterylizacja roztworami środków chemicznych

Metoda stosowana tylko w szczególnych przypadkach, gdy wyjaławianie innymi metodami jest niemożliwe. Wyjaławianie prowadzimy w temperaturze pokojowej w zbiornikach pełnych roztworu środka chemicznego. Po zakończeniu sterylizacji materiały opłukuje się jałową wodą, suszy na jałowej serwecie i zabezpiecza przed wtórnym skażeniem.

Aldehyd glutarowy

Aldehyd glutarowy jest aktywny w stosunku do form wegetatywnych bakterii, wirusów, przetrwalników, i grzybów. Nie powoduje korozji metali i nie uszkadza wyrobów gumowych.

Do wyjaławiania stosowany jest przeważnie roztwór 2% o pH 7,5-8,5 (o największej aktywności w stosunku do przetrwalników), do którego dodaje się 0,3% wodorowęglanu sodu. Materiał zanurza się w nim na trzy godziny.

Aldehyd glutarowy może powodować podrażnienie skóry, oczu i błon śluzowych.

Kwas nadoctowy

Kwas nadoctowy jest silnie utleniający, toksyczny i reaktywny. Wykazuje aktywność w stosunku do form wegetatywnych i przetrwalników. W roztworach wodnych łatwo rozkłada się do tlenu i kwasu octowego.

Do wyjaławiania stosuje się roztwory 0,1-0,5%.

Środki do sterylizacji narzędzi

Autoklaw

Sterylizator kulkowy

Sanityzator

Sanityzacja - proces dążący do eliminacji możliwie dużej liczby mikroorganizmów na przedmiotach codziennego użytku, powierzchniach płaskich itp. w gospodarstwie domowym i miejscach publicznych. Sanityzację przeprowadza się za pomocą zwykłych środków myjących. Proces ten nie daje gwarancji jałowości czyszczonego obiektu. W najbliższej przyszłości nanopowłoki ze srebrem ,miedzią i TiO2 mogą zastąpić standardowe środki sanityzujące. Srebro nie wymaga dostępu światła w przeciwieństwie do nano dwutlenku tytanu ,który w procesie fotokatalizy wykazuje właściwości sanityzujące ,dezodoryzujące i samoczyszczące.

SANITYZATOR

Sanityzator jest urządzeniem, w którym źródłem promieniowania ultrafioletowego 253,7 nm jest promiennik G8T5. Promieniowanie to posiada bardzo efektywne działanie bakteriobójcze i naświetlanie nim jest bardzo skutecznym sposobem niszczenia bakterii, wirusów, pleśni i zarodników grzybów.

Sanityzator przeznaczony jest głównie dla zakładów fryzjerskich i salonów kosmetycznych jako podręczne urządzenie dosanityzacji narzędzi i przyrządów. Szczególnie przydatny i niezastąpiony jest dla sanityzacji narzędzi i przyrządów, które nie mogą być sterylizowane termicznie lub chemicznie.

Sanityzator sprawdza się także doskonale gdy chodzi o zachowanie czystości bakteriologicznej przyrządów i narzędzi wysterylizowanych, które przez pewien czas są przechowywane przed ich późniejszym użyciem.

Aseptyka - postępowanie mające na celu dążenie do jałowości bakteriologicznej pomieszczeń, narzędzi, materiałów opatrunkowych i innych przedmiotów w celu niedopuszczenia drobnoustrojów do określonego środowiska, np. otwartej rany operacyjnej.

Aseptyczność jest to stan, w którym pomieszczenia, środki opatrunkowe, leki, narzędzia chirurgiczne i ręce operatora są wolne od żywych drobnoustrojów chorobotwórczych. Zapewnia to dokładne mycie i dezynfekowanie dłoni oraz rękawiczek, narzędzi. Oznacza to także działania, zabezpieczające przed zakażeniem.

Antyseptyka, postępowanie odkażające, wyjaławianie, którego celem jest zabicie wszystkich drobnoustrojów (bakterii, wirusów, grzybów) znajdujących się w danej przestrzeni lub substancji, na określonych przedmiotach, na rękach, w ranie lub w jej otoczeniu. Do wyjaławiania stosuje się: środki antyseptyczne, wysoką temperaturę w sterylizatorach (sterylizacja) i autoklawach, promienie nadfioletowe lampy kwarcowej, promieniowanie jonizujące.

STERYLIZATOR KULKOWY – umożliwia szybką i perfekcyjną sterylizację narzędzi kosmetycznych tj. cążek, kopytek, radełek, nożyczek, pęset i innych drobnych narzędzi metalowych w temp. 250 stopni C.

OPIS DZIALANIA:Wsypujemy kulki do sterylizatora. Umieszczamy np.: kopytko w sterylizatorze. Szklane kulki pomagają w utrzymaniu sterylizowanych narzędzi w pożądanym położeniu.Włączamy sterylizator, po 11 minutach sterylizator osiąga temp.250 stopni C. Po 12min narzędzia są wysterylizowane.Jeżeli sterylizator jest rozgrzany po 12min pracy do 200-250 stopni C, kolejne narzędzia należy sterylizować nie dłużej niż 1 min.

Dezynsekcja - tępienie szkodliwych owadów (zwłaszcza pasożytniczych stawonogów jak muchy, komary, pchły, wszy i karaluchy), ich jaj i larw, ze względów sanitarnych i gospodarczych. W szerszym znaczeniu niszczenie stawonogów w ogóle.

Dezynsekcję można wykonać przez zastosowanie środków fizycznych (para, ogień, gorące powietrze, promieniowanie ultrafioletowe), mechanicznych (wyłapywanie, trzepanie, oczyszczanie), chemicznych (środki owadobójcze) i biologicznych (zwalczanie za pomocą innych organizmów żywych).

Deratyzacja (odszczurzanie) - zwalczanie za pomocą środków chemicznych, fizycznych lub biologicznych wszelkich szkodliwych gryzoni najczęściej szczurów i myszy. Przeważnie zatrutym pokarmem lub za pomocą pułapek, rzadziej innymi metodami.

W celu osiągnięcia właściwej higieny w salonie kosmetycznym dezynfekcji należy poddawać:

Ręce personelu

Skórę klienta

Narzędzia i przybory kosmetyczne

Miejsca trudno dostępne

Duże powierzchnie

Odzież

Sanitariaty

Kolejność czynności dezynfekowania narzędzi:

Dezynfekcja

Opłukanie

Osuszenie

Konserwacja

O skuteczności procesu dezynfekcji decyduje zachowanie wszystkich parametrów dezynfekcyjnych:

Wybór odpowiedniego preparatu

Właściwe przygotowanie roztworu

Dokładny kontakt dezynfekowanej powierzchni

Odpowiedni czas trwania procesu dezynfekcyjnego

Regularna wymiana płynów dezynfekcyjnych

Kryteria decydujące o wyborze środka do dezynfekcji:

Niska toksyczność wobec klienta i personelu

Tolerancja materiałowa co oznacza że wybrany środek nie może ujemnie wpływać na narzędzia i sprzęt w gabinecie kosmetycznym

Oczekiwana skuteczność mikrobójcza

Dobra biodegradacja

Ekonomika, czyli stosowany środek powinien być racjonalny w użyciu, np. myjąco – dezynfekujący, łatwe przygotowanie roztworu roboczego o właściwym stężeniu.

MIKRODERMABRAJA DIAMENTOWA - jest metodą mechanicznego złuszczania naskórka warstwa po warstwie. Polega na usunięciu-ścieraniu warstw naskórka za pomocą specjalnego urządzenia wyposażonego w głowicę z chirurgicznej stali nierdzewnej, pokrytą różnej ziarnistości drobinami diamentu, oraz wykorzystujące podciśnienie do usuwania zrogowaciałego naskórka w bardzo łagodny sposób. Dzięki umiarkowanemu usuwaniu górnych warstw naskórka w jego warstwie podstawnej dochodzi do zintensyfikowanego tworzenia się nowych, pełnowartościowych komórek, wędrują one do góry zastępując komórki uszkodzone. Obserwuje się pogrubienie naskórka i wzmożenie syntezy kolagenu i elastyny Złuszczanie następuje stopniowo dlatego nie ma niebezpieczeństwa zbyt głębokiego lub nierównomiernego złuszczania ani powstania blizn. To rodzaj kontrolowanej mikrodermabrazji, ponieważ intensywność zabiegu (głębokość złuszczania) jest dobierana indywidualnie dla pacjenta. Mikrodermabrazja diamentowa jest zabiegiem bezpiecznym, nieinwazyjnym, bezbolesnym i nie powodującym uczuleń jak w przypadku innych metod peelingu. To zabieg skutecznie regenerujący i odmładzający skórę.

Zalety mikrodermabrazji:

• bezpieczna kontrolowana głębokość ścierania

• pobudzenie produkcji kolagenu i elastyny

• nie ma ograniczeń wiekowych

• zabieg jest bezbolesny

• możliwość częstego powtarzania

• alternatywa dla osób nietolerujących peelingu chemicznego

• likwidacja drobnych zmarszczek, uszkodzeń, zanieczyszczeń

• odnowa komórkowa

• generalna regeneracja skóry

• eliminacja nadmiernego rogowacenia, suchości i uszkodzeń posłonecznych

• przyspieszenie krążenia krwi i limfy

• zwiększenie absorbcji kosmetyków – odżywienie i nawilżenie skóry

• wzmocnienie zdolności obronnych skóry

Wskazania do mirkodermabrazji diamentowej:

• trądzik pospolity (grudkowy, zaskórnikowy)

• blizny potrądzikowe

• łojotok

• rozszerzone pory

• zaskórniki, prosaki

• blizny

• przebarwienia i odbarwienia

• uszkodzenia posłoneczne

• szorstki, zrogowaciały naskórek

• rozstępy

• cellulit

• wiotkość skóry

• rogowacenie okołomieszkowe

• zabieg jest idealnym przygotowaniem do zabiegów laserowych: fotoodmładzania, rozszerzonych, popękanych naczyń krwionośnych oraz przebarwień

Przeciwwskazania do mikrodermabrazji diamentowej:

• zakażenia wirusowe: brodawki, opryszczka, mięczak zakaźny

• zakażenia bakteryjne: liszajec zakaźny, figówka gronkowcowa

• zakażenia grzybicze

• trądzik krostkowy, ropowiczy

• trądzik różowaty

• skóra powiek

• przeczosy, nadżerki (uszkodzenia ciągłości skóry)

• nowotwory skóry i znamiona

• naczyniaki jamiste

• terapia przeciwtrądzikowa Roaccutanem - wskazana co najmniej 3 miesięczna przerwa

• skłonność do keloidów (bliznowców)

• zabiegi chirurgiczne w obrębie twarzy (do 2 miesięcy)

Nie ma przeciwwskazań w przypadku:

• ciąży

• menstruacji

• skóry opalonej

• skóry płytkounaczynionej

5 dni przed wykonaniem zabiegu należy unikać:

• chemicznych kremów do depilacji

• elektrolizy, woskowania

• szorstkich gąbek/szczoteczek do czyszczenia twarzy

• żelów i kremów peelingujących do twarzy

Przebieg zabiegu

Należy zmyć makijaż z twarzy, przetrzeć skórę kwasem bornym lub spirytusem (przy nasilonym łojotoku). W przypadkach grubych, tłustych cer istnieje możliwość łączenia mikrodermabrazji z peelingiem chemicznym.

Objawy niepożądane po mikrodermabrazji:

• uczucie mrowienia, pieczenia, świądu-objawy te szybko ustępują

• przetrwały rumień (do 24-48 godzin); każdego następnego dnia zaczerwienienie skóry jest coraz mniej widoczne i nie przeszkadza w zrobieniu makijażu oraz w aktywnym wykonywaniu codziennych czynności

• nadwrażliwość skóry

• wybroczyny u osób stosujących aspirynę lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (utrzymują się 24-72 godziny)

Wpływ mikrodermabrazji na skórę:

• poprawa jakości skóry ( struktury i kolorytu)

• zwiększenie elastyczności

• zmniejszenie rozszerzonych porów, usunięcie zaskórników

• spłycenie powierzchownych zmarszczek, wygładzenie skóry

• usunięcie przebarwień posłonecznych (lub starczych)

• zmniejszenie łojotoku

• skóra świeższa i młodsza

Pielegnacja skóry w warunkach domowych:

• unikanie opalania przez pierwsze 48 godzin od zabiegu

• unikanie kąpieli w chlorowanej wodzie (baseny) do 48 godzin po zabiegu

• picie 8-12 szklanek wody mineralnej dziennie (uelastycznia dodatkowo skórę)

• pacjenci z przebarwieniami w przerwie między kolejnymi zabiegami powinni używać preparatów zawierających hydrochinon w stężeniu co najmniej 2%; preparaty wybielające powinny być nakładane 24 godziny po zabiegu mikrodermabrazji 2 razy dziennie

• na dzień zaleca się stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym o faktorze co najmniej 25

Częstotliwość zabiegów:

- co 2-3 tygodnie w leczeniu trądzika i zmian potrądzikowych, cykl obejmuje 5-10 zabiegów,

- co 3-4 tygodnie w zabiegach odmładzających, cykl około 5 zabiegów, poleca się wykonanie 2 sesji w ciągu roku. W celu podtrzymania i utrwalenia uzyskanych wyników zaleca się co 4 – 6 tygodni ponowne wykonanie mikrodermabrazji,

- regularnie w razie potrzeby jako oczyszczenie i odświeżnie skóry.

Zabiegi mikrodermabrazji można przeprowadzać na wszystkich typach skóry (od łojotokowej i trądzikowej do bardzo wrażliwej i suchej, od białej do bardzo opalonej, od bladej do bardzo ukrwionej) i każdej części ciała np. twarzy, szyi, dekoltu, pleców dłoni czy nóg. Po każdej mikrodermabrazji poprawa stanu skóry jest coraz bardziej widoczna.

MIKRODERMABRAZJA KORUNDOWA (proszkowa) - ze specjalnie dobranym i zaprojektowanym silnikiem wytwarza strumień wirowy proszku kryształowego (tlenek glinu) z wysoką prędkością poprzez wysokie ciśnienie. Tysiące kryształków w postaci proszku uderza na każdy mm², subtelnie pocierając o skórę. Dobrze i szybko usuwa zrogowaciałe obumarłe komórki naskórka. Użyty proszek wraca poprzez ssanie do pustego zbiornika wraz z usuniętym naskórkiem. Zostaje również przyspieszony metabolizm komórkowy oraz cyrkulacja krwi. Blisko 99.8% substancji odżywczych zostaje wchłoniętych dając skórze młodszy i zdrowszy wygląd.

DERMABRAZJA KLASYCZNA

Klasyczną dermabrazję głęboką rozpoczyna się od ręcznego złuszczania skóry za pomocą drobnoziarnistego papieru chirurgicznego lub też złuszczania mechanicznego za pomocą urządzenia podobnego do mechanicznej polerki do paznokci lub specjalnych urządzeń, w których elektrycznie napędzana, wirująca tarcza lub ostra szczoteczka ściera wierzchnie warstwy skóry aż do poziomu naczyń krwionośnych. Jest to zabieg ingerujący w zewnętrzne warstwy skóry, mający na celu odbudowanie nowego, gładszego naskórka.

Zabieg dermabrazji trwa zazwyczaj od 30 minut do 2 godzin, w zależności od wielkości powierzchni. Jeśli dermabrazji poddawane są duże powierzchnie, wymaga znieczulenia miejscowego lub ogólnego.

Po operacji zakłada się opatrunki z tiulem. Rany goją się w ciągu 7-14 dni i obrzęk znika. Całkowite wygojenie następuje po upływie kilkunastu tygodni. Dopóki skóra się nie wygoi, przez około 8 dni należy nosić opatrunek z maści z antybiotykiem lub maskę zastępującą naskórek do czasu wytworzenia własnego.

Przez kilka miesięcy należy unikać promieni słonecznych, gdyż po ich wpływem mogą pociemnieć operowane miejsca. Skórę należy dodatkowo chronić kremami z wysokim filtrem UVA/UVB (SPF 30). Dermabrazji klasycznej nie wykonuje się na śluzówkach, powiekach ani wargach.

Zabieg powinno się wykonywać jesienią, zimą i wiosną, gdyż latem od słońca mogą wystąpić przebarwienia.

Wskazania:

• blizny potrądzikowe,

• blizny po ospie wietrznej,

• niektóre blizny pourazowe,

• zmarszczki,

• nierówności powierzchniowe,

• tatuaże,

• przebarwienia,

• trądzik.

Przeciwwskazania:

• ewentualne infekcje w miejscu poddawanym peelingowi, np. czynny proces ropny skóry,

• wykwity w ciągu ostatnich 12 miesięcy,

• skłonność do tworzenia blizn przerosłych lub koloidów,

• retinoidy, wpływające na proces rogowacenia naskórka.

DERMABRAZJA LASEROWA

w dermabrazji laserowej komputer kontroluje głębokość ścierania, które jest bezkrwawe. Do dermabrazji laserowej wykorzystuje się wysokoenergetyczny laser na dwutlenek węgla (CO2), który nie tnie tkanek, lecz je odparowuje, pozostawiając żywe warstwy skóry w nie naruszonym stanie. Odparowując laserem powierzchowne warstwy skóry, usuwamy bardzo dokładnie stary, zniszczony naskórek, a wszystkie głębiej położone warstwy skóry pozostają zdrowe i nieuszkodzone.

Po około tygodniu na miejsce usuniętego naskórka pojawia się nowy, a kolagen głębszych warstw skóry staje się bardziej elastyczny i jędrny. Skóra przez kilka tygodni jest różowa i wrażliwa, ale potem wygląda znacznie młodziej

Przygotowanie do zabiegu.

Zabieg dermabrazji laserowej całej twarzy wykonuje się w znieczuleniu ogólnym.
Przed zabiegiem konieczne jest wykonanie badań w celu wykluczenia niektórych chorób, takich jak niedokrwistość, stany zapalne, nadciśnienie tętnicze lub cukrzyca. Stwierdzenie nadciśnienia lub cukrzycy nie wyklucza wykonania dermabrazji. Trzeba jednak zastosować odpowiednie przygotowanie przedoperacyjne, w wyniku którego ciśnienie krwi lub poziomy cukru zostaną uregulowane. Stosuje się też zwykle leki przeciwbakteryjne i przeciw wirusowe.
Do zabiegu dermabrazji można zakwalifikować pacjentkę dopiero po zbadaniu jej przez lekarza. Zaleci on niezbędne badania i leki oraz wytłumaczy, jak się do zabiegu przygotować. Jeżeli dermabrazja dotyczy tylko części twarzy, np. czoła lub okolicy ust, można ją wykonać w znieczuleniu miejscowym, bez usypiania pacjentki.

Pielęgnacja po zabiegu:

Skórę po zabiegu przykrywa się maseczką z folii Gore-tex. Maska ta chroni skórę przed bakteriami i utratą płynu i dlatego ułatwia regenerację naskórka. Po tygodniu, gdy skóra pokryta jest już nowym naskórkiem, maskę zdejmuje się. Po kilku następnych dniach można stosować delikatny makijaż. Przez następne tygodnie skóra staje się coraz bardziej elastyczna i gładka Nie można jedynie przez co najmniej pół roku opalać się, by nie dopuścić do powstania w skórze brunatnych przebarwień.

PARAFINOTERAPIA

Parafina jako weglowodór nienasycony jest otrzymywana w procesie destylacji

frakcjonowanej ropy naftowej.

Parafina musi wykazywac pewna plastycznosc, dlatego łaczy sie parafine stała z płynna w

Proporcji parafiny stałej i ; „ parafiny płynnej.

W celach leczniczych stosuje sie parafine stała chemicznie czysta, dla której temperatura

Topnienia wynosi 42-. Parafina zastygajac przechodzi w stan stały.

Jej cecha charakterystyczna jest duża pojemność cieplna i małe przewodnictwo, co pozwala jej długo utrzymywać ciepło.

W trakcie stosowania okładów parafinowych, ciepło przenika głeboko do tkanek,

Podwyższajac w znacznym stopniu ich temperaturę.

Zabiegi parafinowe można wykonywać w różnych modyfikacjach.

Najczęściej stosuje się zawijanie parafinowe w postaci plastrów o grubości 2-.

Mogą to być pędzlowania, okłady lub bezpośrednie kąpiele kończyn (tak zwane "rękawice"

Lub "skarpety"), a także maseczki, jak w przypadku porażenia nerwu twarzowego.

Czas zabiegu powinien trwać 30-45 minut, przeciętnie 30, nie mniej jednak ni_ 20 minut.

Dłuższe trzymanie okładu z parafiny jest bezcelowe, ze względu na wystudzenie masy

Parafinowej.

W trakcie ochładzania się masy parafinowej, pojawia się pewien element mechaniczny.

Otóż, bardzo pozytywnym zjawiskiem jest fakt zmniejszania swej objetości, co w rezultacie

daje efekt wywierania ucisku na rozgrzane tkanki. Dochodzi wówczas do łatwego

przekazywania ciepła, a jednocześnie zapobiega przegrzaniu ogólnemu. Zabiegi te ułatwiają

krążenie w naczyniach skóry, wzmagają procesy utleniania oraz ułatwiają resorbcję i

wydalanie z tkanek toksycznych produktów procesu zapalnego.

Seria zabiegów parafinowych zlecanych jednorazowo w liczbie 10-20, powinna być

powtarzana nie cześciej niż raz na pół roku. Nadużywanie jest, bowiem przyczyna

Odwapnienia kości, dlatego należy unikać stosowania parafinoterapii u dzieci i osób w

Podeszłym wieku lub ze stwierdzona osteoporoza.

Po 20-30 okładach stosowanych codziennie, należy dokonać, co najmniej kilkutygodniowej

przerwy.

Po zawijaniu nie wolno wychładzać przegrzanych części ciała przez 2-3 godziny.

Obowiazują ogólne wskazania i przeciwwskazania do leczenia ciepłem, przy czym przyjmuje

się, że głównymi wskazaniami do stosowania parafinoterapii są:

-przykurcze stawów;

-blizny;

-zrosty pooperacyjne;

-urazy więzadeł i torebek stawowych (nie wcześniej niż 2 tygodnie po urazie);

-niektóre porażenie nerwów obwodowych;

-schorzenia stawów o różnej etiologii;

-zmiany zwyrodnieniowe i zniekształcające w stawach (bez odwapnień);

-RZS i ZZSK;

-wysiękowe zapalenie opłucnej i dychawica oskrzelowa;

-jako przygotowanie do ćwiczen.

Do przeciwwskazań dodatkowo należą:

-odwapnienia - osteoporoza;

-czynna gruźlica;

-ubytki i owrzodzenia skóry, wypryski;

-ostre stany chorobowe;

-swieże blizny;

-zespół Sudecka;

-obrzęki i zaburzenia czucia

-choroby serca

-choroby naczyń krwionośnych

-na czesci ciała, które bezposrednio przed zabiegiem były wychłodzone oraz na wilgotna

skóre, aby nie spowodowac oparzenia.

- hemofilia,

- miażdżyca,

- nadcisnienie tetnicze,

- choroby nowotworowe,

- żylaki,

- zmiany troficzne skóry,

- swieże wynaczynienia,

WYKONANIE ZABIEGU PRAFINOWEGO NA DŁONIE:

• Wykonujemy peeling dłoni aby pozbyć się zrogowaciałego naskórka i umożliwić lepsze wchłonięcie się substancji odżywczych.

• Nakładamy krem lub serum odżywcze ze składnikami pielęgnującymi dłonie.

• Nakładamy małą kroplę parafiny na dłoń, sprawdzając czy nie jest zbyt gorąca.

• Zanurzamy dłonie w rozgrzanej parafinie przez ok. 5 sek., tak by nie dotykać ścianek rozgrzanej parafiniarki lub garnka (by uniknąć poparzenia dłoni).

• Wyciągamy dłonie i nakładamy na nie rękawice foliowe, a na nie rękawice frotte lub ręcznik frotte, które utrzymają ciepło. Nie wolno w tym czasie ruszać palcami, gdyż może to spowodować popękanie parafiny.

• Dłonie trzymamy tak ok. 15 - 20 min.

• Po upływie czasu ściągamy zaschniętą parafinę z dłoni. Ściągnięcie parafiny jest bezbolesne.

• Wykonujemy delikatny masaż dłoni

• Wmasowujemy krem po zabiegu parafinowym, który wygładza i zwiększa elastyczność skóry.

• Nie wolno wychładzać przegrzanych części ciała przez 2-3 godziny.

Peeling chemiczny

• PEELING (od słowa peel [ang.] złuszczać, zedrzeć, obrać) to usunięcie defektów kosmetycznych i/lub zmian chorobowych zlokalizowanych w obrębie naskórka lub naskórka i skóry właściwej. Naskórek składa się z kilku warstw komórek ułożonych jedna na drugiej. Stosując peelingi medyczne można usuwać poszczególne warstwy naskórka regulując głębokość złuszczania.
  Inne określenia peelingu to: abrazja, złuszczanie, chemabrazja, ablacja, chemeksfoliacja.

Podział peelingów w zależności od głębokości działania:

• powierzchowne - w obrębie naskórka,

• średniogłębokie - obejmujące cały naskórek i górną warstwę skóry

• głębokie - sięgające do głębszych warstw skóry

Im głębszy peeling tym większe ryzyko skutków ubocznych np. przebarwień, blizn, zakażeń (np. opryszczka).

Podział peelingów ze względu na rodzaj:

• mechaniczne - ścieranie naskórka przy użyciu tarcz korundowych lub diamentowych lub kryształków korundu (mikrodermabrazja),

• fizyczne - wykonywane przy użyciu lasera (CO2, Er:YAG), ciekłego azotu, podtlenku azotu,

• chemiczne (chemabrazja);

Peeling chemiczny to procedura polegająca na nałożeniu na skórę odpowiednio dobranej mieszaniny związków chemicznych w określonym stężeniu. Substancje te przenikają w głąb skóry i mają wpływ na przebudowę kolagenu i elastyny, które są czynnikami podporowymi w skórze. Tym samym seria peelingów wpływa na odnowę naskórka oraz skóry, a także działa odmładzająco likwidując oznaki starzenia się skóry: przebarwienia, drobne zmarszczki i inne niedoskonałości.

Hydroksykwasy

Kwasy hydroksylowe- hydroksykwasy to substancje należące do ogólnie pojętej grupy eksfoliantów chemicznych, czyli środków złuszczających skórę.

• Najbardziej popularne to alfa-hydroksykwasy (AHA) i beta-hydroksykwasy (BHA) oraz

poli-hydroksykwasy (PHA).

Działanie hydroksykwasów

• Regulują proces odnowy komórkowej i powodują łatwiejsze złuszczanie się komórek warstwy rogowej naskórka dzięki temu, że rozluźniają połączenia międzykomórkowe. Stosowane są jako piling chemiczny.

• Usunięcie warstwy zbędnych, martwych i zrogowaciałych komórek, odsłania nowe, zdrowe komórki, dzięki czemu poprawia się struktura i koloryt skóry. Cera nabiera delikatności, blasku, jędrności i miękkości.

• Znacznie wygładzają naskórek oraz zwiększają skuteczność stosowanych po nich preparatów pielęgnacyjnych. Skóra przygotowana kwasami lepiej absorbuje składniki aktywne zawarte w kremach.

• Zapewniają lepsze nawodnienie skóry, ponadto stosowane w większych stężeniach mają dodatkowo wpływ na skórę właściwą przyczyniając się do poprawy produkcji kolagenu i elastyny - odnosi się to do kwasów AHA.

• Odblokowują pory zapobiegając w ten sposób tworzeniu ognisk zapalnych skóry czyli wszelkiego rodzaju wyprysków oraz działają antybakteryjnie - dotyczy to kwasów BHA.

• Poprawiają kondycję i wygląd zgrubiałej i suchej skóry zniszczonej np. w efekcie nadmiernego opalania, palenia lub w wyniku nieprawidłowego wzrostu komórek.

• Są pomocne w przypadku przebarwień i niewielkich blizn potrądzikowych.

• Spłycają drobne zmarszczki powierzchniowe i poprawiają elastyczność skóry.

• Alfa-hydroksykwasy wystepują powszechnie w przyrodzie, można je więc otrzymywać z produktów naturalnych jak: trzcina cukrowa, mleko, owoce lub mogą być one także syntetyzowane metodami chemicznymi. W produktach kosmetycznych stosuje się najczęściej 5 typów kwasów alfa-hydroksylowych:

kwas glikolowy (hydroksyoctowy, glycolic acid) otrzymywany z soku trzciny cukrowej,/winogronach, jabłkach, agreście.HOCH2COOH

kwas mlekowy (alfa-hydroksypropionowy, lactic acid) powstaje podczas fermentacji cukru mlekowego i innych cukrów, występuje w kwaśnym mleku, maślance, jogurcie, żurach, kiszonych warzywach i owocach- jabłkach, pomidorach,piwie CH3CH(OH)COOH

kwas jabłkowy (hydroksyetanodikarboksylowy, malic acid) występujący w wielu owocach-jabłkach, agreście, piwie HOOCCH(OH) CH2COOH

kwas cytrynowy (2-hydroksypropano-1,2,3-trikarboksylowy, citric acid), który występuje w owocach np. w cytrynach, ananasach, soku z buraków, winie, mleku

HOC(COOH)( CH2COOH)2

kwas winowy (dihydroksybursztynowy, tartaric acid) wystepujący w winogronach i winie. HOOC(CHOH)2COOH

Najczęściej stosowane są kwas mlekowy i glikolowy, gdyż mają one najmniejszy rozmiar cząsteczek spośród wszystkich kwasów AHA i w związku z tym są najlepiej absorbowane przez skórę i najskuteczniej działają.

• Preparaty z kwasami polecane są nie tylko do twarzy, ale i do całego ciała. Ich stosowanie jest bardzo pomocne zwłaszcza w przypadku zrogowaciałych i przesuszonych partii ciała jak: łokcie, kolana czy stopy. Balsamy z kwasami zapobiegają wrastaniu delikatnych i cienkich włosów odrastających po depilacji. Poleca się również preparaty z wysokimi stężeniami kwasów AHA (conajmniej 20 %) jako kurację rozjaśniającą rozstępy na ciele.

• Kwasy AHA stosowane są również w dermatologii do leczenia niektórych schorzeń skóry, jak: rybiej łuski, trądzika, znamion starczych, rogowacenia słonecznego, brodawek, przebarwień itp.

• Kwasy AHA należą do kwasów rozpuszczalnych w wodzie, dlatego też nie mają zdolności do przenikania przez warstwę sebum czyli warstwę łoju i wnikania w głąb oraz oczyszczania porów skóry.

• Z tego względu preparaty z kwasami AHA są bardziej polecane dla skóry suchej, zgrubiałej oraz zniszczonej opalaniem, ale oczywiście są pomocne także w przypadku cery trądzikowej, zwłaszcza w wyższych stężeniach stosowanych w gabinetach dermatologicznych.

• W niskich stężeniach działają tylko na naskórek.

• W wyższych stężeniach, które mogą silnie podrażniać, mają wpływ na głębiej położone warstwy skóry, czyli skórę właściwą.

• Aby skutecznie działać wymagają optymalnego pH w zakresie 3 - 4.5.

• Aby kwasy AHA mogły skutecznie działać, muszą być zastosowane w odpowiednim stężeniu oraz przy odpowiedniej wartości pH preparatu.

• Kwasy AHA skutecznie wpływają na proces złuszczania tylko wtedy jeśli występują w stężeniu w granicach 5-8 % i powyżej.

• Jeśli chodzi o optymalną wartość pH potrzebną dla efektywnego działania złuszczającego kwasów AHA to mieści się ona w granicach pH 3 - 4,5.

• Jeśli produkt nie spełnia tych warunków, czyli stężenie kwasów AHA jest niższe a pH nie jest dostatecznie kwaśne, to wtedy taki krem nie jest tak skuteczny pod względem złuszczania i regulacji procesu rogowacenia naskórka, ale ponieważ kwasy AHA mają także właściwości nawilżające, tak więc spełnia on rolę nawilżacza skóry.

• Kwasy AHA należą do kwasów rozpuszczalnych w wodzie, dlatego też w odróżnieniu od kwasów BHA nie mają zdolności do przenikania przez warstwę sebum czyli warstwę łoju i wnikania w głąb oraz oczyszczania porów skóry.

Kwas glikolowy (hydroksyoctowy) otrzymywany z soku trzciny cukrowej. Ma najmniejszy rozmiar cząsteczek spośród wszystkich kwasów AHA i w związku z tym jest najlepiej absorbowany przez skórę i najskuteczniej działa.

• Poprawia kondycje skóry. Skóra sucha i szorstka staje się lepiej nawilżona, bardziej miękka oraz poprawia się jej koloryt. Tłusta z rozszerzonymi porami, często także z bliznami potrądzikowymi nabiera delikatności, spłycają się blizny. Od zastosowania odpowiedniego stężenia zależy sposób i intensywność jego działania na skórę. 

• W stężeniu do 10% -działanie nawilżające, niewidoczne dla oka działanie złuszczające na powierzchowną warstwę rogową naskórka, oraz wspomaga odnowę i regenerację skóry właściwej poprzez pobudzenie aktywności fibroblastów (komórek łącznotkankowych wytwarzających kolagen i elastynę).

• stężenie 20% - 35% oprócz działania nawilżającego i oczyszczającego skórę (np. trądzikową) dają efekt powierzchownego peelingu.

• Przy długotrwałym stosowaniu preparatów zawierających kwas glikolowy obserwujemy:
  - odbudowę włókien sprężystych i poprawy elastyczności skóry,
  - zwiększoną produkcję włókien kolagenu i mukopolisacharydów (mukipolisacharydy występują w tkance łącznej w połączeniu z białkami - kolagenem i elastyną - nadają skórze odpowiednią elastyczność i sprężystość, podtrzymują zewnętrzne warstwy skóry oraz pełnią również funkcję łącznika naskórka ze skórą właściwą. Pomagają zatrzymać wodę w skórze i przez to ją nawilżają),
  - przyspieszoną odnowę komórkową,
  - zmiękczanie i wygładzanie skóry, poprawa barwy i faktury skóry,
  - zmniejszenie zmarszczek i spłycenie blizn, zapobieganie starzeniu się skóry,
  - rozjaśnienie plam pigmentowych i przebarwień,
  - oczyszczenie skóry, 
  - regulację zaburzeń rogowacenia.

Kwas pirogronowy to alfa-ketokwas obecny w naturze (jabłka, sfermentowane owoce, ocet) posiadający właściwości :

• sebostatyczne - silne działanie regulujące sebum i

• zmniejszające tłustość skóry łojotokowej i trądzikowej

• dermoplastyczne - stymulacja syntezy kolagenu na poziomie skóry właściwej

• antybakteryjne – znaczące obniżenie miejscowego pH, co działa bakteriostatycznie,

• złuszczające - mniejsze przyleganie komórek naskórka, co powoduje utratę łączności i w następstwie następuje ścieńczenie warstwy rogowej.

• komedolityczne (przeciwzaskórnikowe),

• działa rozjaśniająco i zwiększa świetlistość skóry.

• Kwas migdałowy –mandelic acid

należy do grupy kwasów alfa-hydroksylowych (AHA). Występuje w naturze w gorzkich migdałach.

Spośród kwasów AHA jest tym o największych właściwościach przeciwbakteryjnych oraz dzięki budowie cząsteczki posiada specyficzne możliwości terapeutyczne.

Charakterystyczną właściwością kwasu migdałowego jest powolność działania, dzięki czemu stanowi on substancję pewna i łatwą w aplikacji.

Peelingi kwasem migdałowym w wysokich stężeniach - od 20% do50% - pozwalają uzyskać poprawę stanu skóry z trądzikiem, zmarszczkami, piegami, ostudą.

Nie wywołują przy tym uczucia dyskomfortu i dają natychmiastowe efekty.

Kwas migdałowy nie uwrażliwia skóry na słońce i dlatego może być stosowany przez cały rok, a także - ze względu na brak ryzyka wystąpienia przebarwień - u osób z wysokim fototypem. Z tego powodu bywa nazywany "peelingiem letnim" lub "peelingiem dla wszystkich o każdej porze roku".

Peeling kwasem migdałowym nie wywołuje uczucia pieczenia ani zaczerwienienia (w 80% przypadków), zachowując jednocześnie swoją skuteczność.
W niskich stężeniach (5%-10%) stosowany jest w produktach przeznaczonych do łagodnej pielęgnacji skóry tłustej ze skłonnościami do trądziku, a dzięki właściwościom złuszczającym wykorzystuje się go również w produktach o działaniu przeciwstarzeniowym.

• Efekty stosowania kwasu migdałowego:
  *zmniejszenie grubości warstwy rogowej i normalizacja keratynizacji - skóra uzyskuje gładkość i ładny, świetlisty koloryt;
  *wzrost spoistości i zwartości głębszych warstw naskórka;
  *zwiększenie grubości warstwy twórczej naskórka, wzmocnienie skóry;
  *odbudowa i reaktywacja postarzałej skóry;
  *wzrost nawilżenia naskórka, a w efekcie uelastycznienie go i ujędrnienie;
  *regeneracja skóry z fotouszkodzeniami i przebarwieniami posłonecznymi - depigmentacja;
  *regulacja poziomu łoju;
  *własności antybiotykowe

Kwasy BHA

• Kwasy Beta-hydroksylowe - BHA - kwas salicylowy- otrzymywany z kory wierzby

• Kwas salicylowy jest związkiem spokrewnionym z aspiryną (chemiczna nazwa aspiryny to kwas acetylosalicylowy) i tak jak ona posiada pewne właściwości przeciwzapalne, sprzyja więc procesowi gojenia wyprysków i podrażnień.

• Jest to kwas rozpuszczalny w tłuszczach, dzięki temu oprócz tego, że złuszcza martwe komórki z powierzchni naskórka.

• Dzięki temu iż wykazuje zdolności bakteriostatyczne oraz przenikania przez warstwę sebum i wnikania w głąb mieszków włosowo-łojowych, jest szczególnie polecany osobom z trądzikiem i nadmiernym wydzielaniem sebum (zapobiega powstawaniu zmian trądzikowych) oraz osobom z suchą skorą do stosowania na zanieczyszczającą się strefę T.

• Zastosowanie kwasu salicylowego w stężeniu 1%-2% w preparatach kosmetycznych do użytku domowego, warunkują jego właściwości komedolityczne (przeciwzaskórnikowe), bakteriostatyczne, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne i keratolityczne.

Działa łagodniej (min. łagodniej złuszcza) w porównaniu do kwasów AHA. Podczas jego stosowania rzadziej pojawiają się efekty uboczne w postaci pieczenia, szczypania i nadmiernego złuszczania się skóry. Może więc być alternatywą dla osób, które nie tolerują kwasów AHA.

• Działanie kwasu salicylowego na struktury skóry polega na:
  *oczyszcza gruczoły łojowe (tzw. oczyszczanie porów skóry) z zaskórników i zapobiega tworzeniu wszelkich wyprysków;
  *przyspiesza proces gojenia ognisk zapalnych (np. zmiany trądzikowe) i podrażnień;
  *reguluje odnowę komórkową skóry i działa złuszczająco na zgrubiała warstwę rogową naskórka;
  *dzięki efektowi złuszczania komórek naskórka zmniejszają posłoneczne i pozapalne przebarwienia (mechaniczne usuwaniu melanocytów z warstwy podstawnej naskórka);
  * zwiększa skuteczność działania innych preparatów kosmetycznych- skóra przygotowana kwasami lepiej absorbuje składniki aktywne w nich zawarte;
  *zmniejsza płytkie blizny potrądzikowe.

• Ostatnie badania wykazały również działanie antybakteryjne kwasu salicylowego, co w przypadku cery z wypryskami jest szczególnie istotne.

• Jeśli chodzi o stężenie, to w przypadku kwasów BHA efektywne stężenie jest dużo niższe i wynosi 1-2 %.

• W przypadku pH produktu wartość optymalna jest zbliżona do wartości pH potrzebnej dla kwasów AHA. Jedyna różnica jest taka, że kwasy BHA skuteczniej działają w bardziej kwaśnym pH. Powyżej wartości pH 4 nie są już tak efektywne, jak kwasy AHA. Ogólnie zakres podaje się między pH 3-4.

• Jeśli chodzi o czas działania to właściwości kwasów BHA różnią się zasadniczo od kwasów AHA. Ich zdolność do złuszczania nie zmienia się w ciągu upływu czasu, czyli działają one w stałym tempie przez cały okres ich stosowania. Nie osiągają takiego punktu, w którym przestają działać, tak jak to w przypadku kwasów AHA.

• czas i tempo działania kwasów BHA, a konkretnie kwasu salicylowego, różni się zasadniczo od kwasów AHA.

• Zdolność keratolityczna kwasu salicylowego, czyli złuszczania, nie zmienia się w ciągu upływu czasu. Działa on w stałym tempie przez cały okres stosowania.

• Zatem preparaty z kwasem salicylowym mogą być używane stale, bez przerw.

Kwasy Poli-hydroksylowe - PHA 

to nowa generacja kwasów hydroksylowych, które posiadają wszystkie cechy i zdolności charakterystyczne dla kwasów AHA, ale dodatkowo działają łagodniej, nie powodując efektów ubocznych w postaci intensywnego łuszczenia, pieczenia, szczypania lub zaczerwienienia skóry możliwego w przypadku kwasów AHA.

• Łagodniejsze działanie kwasów PHA jest wynikiem budowy ich cząsteczek, które mają większe rozmiary przez co nie mają możliwości tak szybkiego wnikania głęboko w skórę jak kwasy AHA, zwłaszcza kwas glikolowy.

• PHA są więc dobrą opcją dla osób o bardzo wrażliwej skórze, a także mogą być stosowane u osób z trądzikiem różowatym, łuszczycą, łojotokiem, egzemą i innymi schorzeniami skórnymi, w przypadku których złuszczanie może być pomocne w leczeniu, ale musi być ono przeprowadzane bez ryzyka wystąpienia drażniących efektów ubocznych.

kwasy PHA ze względu na swą budowę wykazują:

• Silne właściwości nawilżające, potrafią  wiązać wodę z powietrza i zatrzymywać wilgoć w naskórku. Są one bowiem pochodnymi związków naturalnie występujących w skórze - glikozaminoglikanów, które to odpowiadają za utrzymanie odpowiedniego nawilżenia skóry.

•  są dobrymi antyutleniaczami walczącymi z niszczącymi skórę wolnymi rodnikami oraz wiążącymi metale ciężkie. 

• Posiadają właściwości przeciwzmarszczkowe, wpływają bowiem pozytywnie na syntezę kolagenu i elastyny, zwiększając grubość skóry, która z wiekiem staje się coraz cieńsza. Tak więc z jednej strony regulują odnowę komórkową, złuszczając zbędne, zrogowaciałe komórki naskórka, z drugiej działając na poziomie skóry właściwej poprawiają ogólną grubość skóry.

• Łagodzą podrażnienia i przyspieszają proces gojenia skóry.

• Wzmacniają barierę lipidową skóry.

• polecane są w przypadku cery naczynkowej, wpływają korzystnie na stan rozszerzonych naczynek, zmniejszając ich widoczność i skłonności do czerwienienia.

• W odróżnieniu od kwasów AHA, kwasy PHA nie zwiększają wrażliwości skóry na promieniowanie UV. Produkty z kwasami PHA mogą być stosowane także latem, nawet przy mało rygorystycznej ochronie przeciwsłonecznej.

Aby kwasy poli-hydroksylowe mogły skutecznie działać podobnie jak kwasy AHA  także wymagają conajmniej 5 % stężenia oraz kwaśnego odczynu w granicach pH 3 - 4.

W praktyce stosuję się trzy typy poli-hydroksykwasów:
- glukonolakton,
- glukoheptanolakton,
- kwas laktobionowy.

Kwas laktobionowy pozyskiwany jest z cukru mlecznego-laktozy. Posiada on wszystkie właściwości charakterystyczne dla kwasów PHA

• - wiąże i zatrzymymuje wodę w naskórku
  - wygładza i zmiękcza naskórek
  - jest antyoksydantem
  - wpływa na regulację odnowy komórkowej 
  - łagodzi podrażnienia i stany zapalne skóry

• Badania kliniczne potwierdzają całkowitą remisję lub znaczną redukcję teleangiektazji i zmniejszenie lub całkowite usunięcie stanu zapalnego skóry przy miejscowym stosowaniu 4% kwasu laktobinowego raz dziennie przez okres 6 tygodni.

Substancje wykorzystywane w peelingach chemicznych:

• Kwas glikolowy – z trzciny cukrowej

• Kwas mlekowy – z zsiadłego mleka, pomidorów

• Kwas maleinowy – z jabłek

• Kwas cytrynowy – z cytryn, pomarańczy, ananasów

• Kwas winowy – z winogron

• Kwas szczawiowy – z kapusty kiszonej

• Kwas masłowy – ze zjełczałego masła

• Kwas kojowy – z grzybów

• Beta-hydroksykwasy, np. kwas salicylowy,

• Kwas trójchlorooctowy (TCA)

• Kwas witaminy A (retinol)

• Fenol

• Rezorcyna

• Roztwór Jessnera

• Skuteczność działania eksfoliacyjnego kwasów hydroksylowych zależy od mocy kwasu, którą określa parametr pKa danego kwasu (który jest wartością stałą dla danego kwasu), np. pKa kwasu glikolowego wynosi 3.83, kwasu cytrynowego 3.13, kwasu migdałowego 3.41, a kwasu salicylowego 2,97.

• Znajomość wartości pKa ma zastosowanie w ustaleniu najbardziej optymalnego pH roztworu danego kwasu w celu zwiększenia jego działania.

• Największe działanie biologiczne wykazuje taki preparat, którego pH jest niższe od pKa danego kwasu w nim użytym.

• Dlatego stosując kosmetyki zawierające kwasy hydroksylowe należy zwrócić uwagę na informację dotyczącą pH danego preparatu (które jest wartością zmienną, zależną od sposobu jego produkcji) i które powinno mieścić się w skali 2,5-3 dla BHA i 3-4 dla AHA.

• Im wyższe pH preparatu tym jego moc eksfoliacyjna jest mniejsza i kwasy w nim zawarte działają głównie nawilżająco.

• Czym niższe pH tym kwas ma większą moc przez co ma wieksze działanie złuszczające i drażniące na skórę.

• O skuteczności działania kwasów decyduje również stężenie, w którym zostały użyte. Najczęściej stosowanymi są stężenia od 5% do 70%.

• Niższe stężenia (od 5% do 10% dla AHA i 1% -2% dla BHA) znajdują się w preparatach służących do tzw. złuszczania kosmetycznego. Zabieg taki można bezpiecznie wykonać samemu w warunkach domowych.

• Bardzo niskie stężenia (1%-2%) działają jedynie nawilżająco.

• Wyższe stężenia (30%-70%) znajdują się w profesjonalnych peelingach stosowanych wyłącznie w gabinetach kosmetycznych i dermatologicznych w leczeniu zmian chorobowych (np. rybia łuska, ostuda) i poważnych wad kosmetycznych (np. głębokie blizny potrądzikowe). 

Kwas trójchlorooctowy (TCA):

TCA jest pochodną kwasu octowego, w zależności od stężenia wywołuje martwicę naskórka i górnych warstw skóry właściwej. Peeling wykonywany niskim stężeniem

Zalety peelingu TCA 15%

• duża kontrola dzięki pojawianiu się efektu zeszronienia

• w niskich stężeniach zaliczany do peelingów powierzchownych

•  łatwa technika aplikacji

•  brak neutralizacji

• przewidywalna reakcja skóry w trakcie I po zabiegu

• niski koszt zabiegu

• widoczny efekt dla pacjenta

Wskazania do stosowania TCA: 

• matowa, sprawiająca wrażenie„zmęczonej” skóra – tzw. „peeling odświeżający”.

• uszkodzenia posłoneczne skóry,

• rogowacenie słoneczne,

• przebarwienia pozapalne, ostuda, plamy soczewicowate,

• drobne zmarszczki mimiczne i dosłoneczne,

• płytkie blizny będące zejściem trądzika pospolitego.

• istnieją różne stężenia TCA: od 10% do 50%; stężenie użytego do peelingu TCA dobiera lekarz wykonujący zabieg, najczęściej są to stężenia w zakresie 20-35%,

• za pomocą szpatułki zakończonej bawełnianym wacikiem rozprowadza się preparat na całej złuszczanej powierzchni,

• po 1-3 minutach od aplikacji pacjent odczuwa nieprzyjemne doznania pod postacią uczucia pieczenia i palenia skóry; można zminimalizować te odczucia stosując wentylator bądź też schłodzone woreczki z żelem tzw. cold pack,

• w tym czasie obserwujemy zbielenie naskórka, co świadczy o prawidłowej reakcji skóry

• nieprzyjemne doznania mijają po kilkunastu sekundach - kilku minutach; zależy to od osobniczej wrażliwości skóry,

• można ponownie zaaplikować 1-3 warstw TCA, zwłaszcza w miejscach, w których zależy nam na największym efekcie, można też zastosować niewielki ucisk dla zwiększenia penetracji TCA;

Po peelingu TCA:

• bezpośrednio po zabiegu skóra jest zarumieniona z widocznymi miejscami zbielenia, po kilku minutach nie

• widać zbielenia, natomiast skóra robi się wygładzona,

• właściwe złuszczanie rozpoczyna się po ok. 2-3 dniach od

• zabiegu, skóra zmienia barwę na kolor brązowy, pacjent ma uczucie posiadania „skorupki” na skórze, następnie dochodzi do powolnego złuszczania się naskórka - proces ten trwa kolejne 3-4 dni,

• nie wolno zdrapywać płatów złuszczającego się naskórka! sprzyja to powstawaniu przebarwień i/lub blizn,

• w okresie złuszczania najczęściej pacjent musi pozostać w domu (3-4 dni) - można to rozwiązać wykonując peeling w środę lub czwartek, wówczas najintensywniejszy proces złuszczania przypada na weekend;

• Kolejne zabiegi (4-6) z użyciem TCA wykonuje się w odstępach ok. 4-tygodniowych.

Po peelingu TCA:

• może wystąpić opuchlizna w drugim dniu po zabiegu,

• nie wolno zdrapywać strupów (świadczą one o większej penetracji niż chcieliśmy osiągnąć – peeling środniogłęboki),

• nie należy drapać ani ściągać złuszczającego się naskórka,

•  nie stosować środków myjących, perfum, wód toaletowych i dezodorantów na leczonej powierzchni skóry,

• nie wolno stosować żadnych preparatów przed i po goleniu,

• mężczyźni powinni golić się bardzo delikatnie tylko maszynkami elektrycznymi,

• należy unikać ekspozycji na światło słoneczne,

• po peelingu twarzy nie należy długo nosić uciskających okryć głowy, czepków kąpielowych,

• w przypadku odczuwania bólu należy natychmiast powiadomić lekarza w celu upewnienia sięczy nie doszło do zakażenia lub/i opryszczki.

Roztwór Jessnera:

• mieszanina rezorcynolu, kwasu salicylowego, kwasu mlekowego i 95% etanolu,

• preparat nakłada się na skórę za pomocą specjalnego pędzelka,

• po 1-3 minutach od aplikacji pacjent odczuwa nieprzyjemne

• doznania pod postacią uczucia pieczenia i palenia skóry; można zminimalizować te odczucia stosując wentylator bądź też schłodzone woreczki z żelem tzw. cold pack,

• w tym czasie obserwujemy zbielenie naskórka, co świadczy o prawidłowej reakcji skóry,

• nieprzyjemne doznania mijają po kilkunastu sekundach - kilku minutach; zależy to od osobniczej wrażliwości skóry,

• można ponownie zaaplikować 1-3 warstw roztworu, zwłaszcza w miejscach, w których zależy nam na największym efekcie, można też zastosować niewielki ucisk dla zwiększenia penetracji preparatu;

Peeling roztworem Jessnera wskazany jest przy:

• przebarwieniach pozapalnych (potrądzikowe) i o innej etiologii

• trądziku zaskórnikowym oraz grudkowo - krostkowym

• drobnych zmarszczkach

• u osób nietolerujących leczenia Roaccutanem

• skóry z uszkodzeniami słonecznymi

Po peelingu roztworem Jessnera:

• bezpośrednio po zabiegu skóra jest zarumieniona z widocznymi miejscami zbielenia, po kilku minutach nie widać zbielenia, natomiast skóra robi się wygładzona,

• właściwe złuszczanie rozpoczyna się po ok. 2-3 dniach od

• zabiegu, skóra zmienia barwę na kolor brązowy, pacjent ma uczucie posiadania „skorupki” na skórze, następnie dochodzi do powolnego złuszczania się naskórka - proces ten trwa kolejne 3-4 dni,

• nie wolno zdrapywać płatów złuszczającego się naskórka! sprzyja to powstawaniu przebarwień i/lub blizn,

• w okresie złuszczania najczęściej pacjent musi pozostać w domu (3-4 dni) - można to rozwiązać wykonując peeling w środę lub czwartek, wówczas najintensywniejszy proces złuszczania przypada na weekend;

• Kolejne zabiegi (4-6) z użyciem roztworu Jessnera wykonuje się w odstępach ok. 4-tygodniowych.

High Potency Peel (HPP):

• zawiera: 70% kwas glikolowy, 4% kwas octowy, 0,5% kwas pirogronowy, 1,5% pirogronian etylu, 1% glikol propylenowy

• nie jest wymagane specjalne przygotowanie skóry do zabiegu (tzn. stosowanie kremów z AHA),

• przebieg zabiegu jest identyczny jak zabieg samym kwasem glikolowym.

W jakich sytuacjach wskazany jest peeling HPP:

• skóra zwiotczała,

• skóra atroficzna,

• starzenie,

• bardzo dobre efekty w obrębie skóry szyi i dekoltu,

• raczej nie stosuje się w leczeniu trądzika.

Zalecenia ogólne po peelingu chemicznym:

• zakaz opalania się przez 4 tygodnie,

• wskazane stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym o faktorze SPF co najmniej 30,

• zakaz stosowania kremów z AHA przez 14 dni,

• aby utrzymać i wzmocnić efekt działania peelingu można stosować kremy z wit. C 2 x dziennie,

• makijaż można nałożyć kilka godzin po zabiegu (najlepiej po 24 godzinach),

• bezwzględny zakaz zdrapywania złuszczającego się naskórka,

• wskazane intensywne nawilżanie skóry,

• bezpośrednio po peelingu lub dla podtrzymania jego efektu mozna wykonać zabiegi
  kosmetyki leczniczej.

Efekty uboczne i powikłania:

• utrzymujący się rumień twarzy - zazwyczaj zaczerwienienie skóry mija w ciągu kilku dni po zabiegu,

• zapalenie okołowargowe,

• uaktywnienie opryszczki (u nosicieli wirusa HSV-1) - lekarz przepisze acyklowir dla szybszego wygojenia się zmian,

• przejściowe zaburzenia pigmentacji - szczególnie u osób z istniejącymi przebarwieniami, które nie stosuję ochrony przeciwsłonecznej lub u osób zdrapujących złuszczający się naskórek.

Przeciwwskazania:

•  Zmiany ropne, nacieki zapalne (występowanie pojedynczych zmian ropnych nie jest przeciwwskazaniem do wykonywania zabiegu eksfoliacji)

• Nadwrażliwość na AHA (alergia),

• Rozszerzone naczynia krwionośne na twarzy w zasadzie nie są przeciwwskazaniem do eksfoliacji, ale zdarza się, że mocno unaczyniona skóra źle toleruje kwasy owocowe, występuje pieczenie, rumień; w takiej sytuacji należy zrezygnować z kuracji AHA

• Eksfoliacje nie jest wskazana w postaci acne cystita, szczególnie, gdy występują zmiany naciekowe,

• Aktywna opryszczka

• Brodawki

• Łuszczyca

• Retinoidy używane w ciągu ostatnich 6 miesięcy

• Zabiegi chirurgiczne (świeże blizny)

• Terapie światłolecznicze (w ostatnim czasie)

• Podrażnienie słoneczne lub podrażnienie po stosowaniu solaria

• Krioterapia / kriochirurgia w ciągu ostatnich 6 miesięcy/

• Ciąża (rezultat występuje dopiero po 5-6 miesiącach po porodzie i najlepiej zasięgnąć opinii lekarza prowadzącego)

• Atopowe zapalenie skóry

Peelingi

• Peeling znaczy złuszczanie- oznacza z j. ang. peel czyli złuszczać, jest to zabieg, którego zadaniem jest usuniecie naskórka, zmian chorobowych lub defektów kosmetycznych. W zależności od głębokości peelingu można usunąć lub zredukować zmiany występujące w warstwie rogowej lub głębszych warstwach naskórka, a także zmiany dotyczące skóry właściwej.

Rodzaje peelingów:

• Peelingi powierzchowne

· scrub, brushing, enzymatyczny, gommage, peel off,

• Średniogłęboki i głęboki

· eksfoliacja AHA, eksfoliacja AHA + BHA, Neoderma, Azjatycki, mikrodermabrazja.

Metody złuszczania naskórka:

• peeling mechaniczny

• peeling enzymatyczny

• peeling gommage

• maski peel-off

• peelingi ziołowe

• dermabrazja i mikrodermabrazja

• przy użyciu ultrapulsowego lasera CO2

• chemiczne złuszczenie naskórka

• peeling chemiczny (eksfoliacja kwasami owocowymi AHA)

• Peelingi bardzo powierzchniowe. (zlłuszczające warstwę rogową naskórka do warstwy ziarnistej)
  Działa na glebokość ok.
  Zlecane przy uszkodzeniach skóry II stopnia
  - tretinoina 0,05 i 0,1
  - kwas glikololowy 30-50%
  - roztwór Jassnera 1-3 warstwy

• Peelingi powierzchniowe (złuszczające cały naskórek i warstwę brodawkowatą skory właściwej)
  Działa na gł. ok. 0,30-0,45mm
  Zalecane przy uszkodzeniach skóry II stopnia
  -kw. glikolowy 50-70%,
  -kw. trójchlorooctowy 10-25% (np: blue peel)
  -roztwór Jassnera 4-10 warstw

• Peeling średniej głębokości (zlłuszczające do do powierzchniowej warstwy siateczkowatej skóry własciwej)
  Działa na głębokość ok. 0,46-
  Zalecane przy uszkodzeniach skóry II i III stopnia
  - kwas TCA 25-40%

• Peelingi głębokie (złuszczające do środkowej warstwy siateczkowatej skory właściwej)
  Działa na gł. powyżej
  Zalecane przy uszkodzeniach skory III, IV stopnia
  - kwas TCA 45-60%,
  -roztwór Baker Gordona,Exodem.

• Reakcja skóry na peeling
  
  Analizując reakcje skóry zachodzące w różnym czasie po zadziałaniu środka złuszczającego, wyróżnia się następujące etapy odpowiedzi tkankowej:
  
  1. Koagulacja – występuje bezpośrednio po aplikacji lub po kilku-kilkunastu minutach, nie występuje wcale w przypadku słabszych peelingów. Objawia się „zmrożeniem” powierzchni skóry, ustępującym po upływie kilku-kilkudziesięciu minut.

• 2. Zapalenie – jest wyrazem reakcji obronnej na czynnik uszkadzający, klinicznie objawia się wczesnym zaczerwienieniem i obrzękiem.
  
  3. Reepitaliazacja – zachodzi, zależnie od głębokości peelingu, od 4 do 14 dnia, postępuje jednocześnie z formowaniem i odseparowaniem różnej grubości martwiczych warstw złuszczonej skóry (złuszczanie otrębiaste, płatowe lub demarkacja strupa).

• 4. Angiogeneza – jest wyrazem wzmożonych zjawisk naprawczych w obrębie regenerującej się skóry, objawia się późnym zaczerwienieniem. Jednocześnie często obserwuje się późny obrzęk.
  
  5. Przemodelowanie kolagenu (fibroplasia) – jeden z ważniejszych uchwytnych histologicznie objawów odwrócenia cech degeneracji skóry, objawia się splyceniem zmarszczek.

• Peeling mechaniczy - peeling scrub
  
  Scrub oznacza szorowanie. Jest to substancja ścierająca w postaci drobnoziarnistego proszku. W tym celu stosuje się rozrobione łupiny orzechów, pestek brzoskwiń, migdałów, drobiny suszonych korzeni roślinnych, delikatny piasek morski lub delikatne kuleczki polietylenu. Do scrubów dodaje się także gojącą podrażnienia alantoinę. Grubość peelingu scrub uzależniona jest od cery i okolicy ciała, gdzie zamierzamy do zastosować. Dla cer wrażliwych zalecane są bardzo delikatne, drobne kuleczki, a sama konsystencja peelingu powinna być kremowa.

• Dla cery tłustej peeling może być drobnoziarnisty i powinien zawierać substancje antyseptyczne. Do pielęgnacji ciała peeling może być gruboziarnisty.
  Peeling mechaniczny możemy wykonywać samodzielnie w domu, jest on także wykonywany przy każdym zabiegu w gabinecie kosmetycznym.

• Peeling enzymatyczny
  
  Zaliczany do najdelikatniejszych peelingów, jest peelingiem chemicznym, a jego działanie polega na rozpuszczeniu zrogowaciałych komórek naskórka poprzez enzymy zawarte w preparacie. Enzymy te to biokatalizatory, działające na zasadzie "zjadania" obumarłych komórek naskórka. Peeling ten szczególnie polecany jest do cer
  suchych, wrażliwych, naczyniowych. Można wykonać go samodzielnie w domu.

• Do enzymów tych należą papaina z papai i bromelaina z ananasa. Zawiera również enzymy lipolityczne. Dzięki temu peeling enzymatyczny usuwa mieszaninę łoju i płytki rogowej naskórka. Peeling enzymatyczny nakłada się na skórę pędzelkiem i przez cały czas jego działania należy dbać o to aby był lekko wilgotny. Stosuje się go przy cerach suchych, wrażliwych gdyż działa delikatnie i w przeciwieństwie do peelingu mechanicznego nie drażni skóry.

• Peeling gommage
  
  Peeling ten trudno zaliczyć tylko do mechanicznych, gdyż oprócz usuwania komórek poprzez ścieranie, zawiera on także enzymy łagodnie usuwające stare, luźno ułożone płytki naskórka. Peeling ten jest delikatny i polecany do cer wrażliwych, naczyniowych. Zabieg polega na nałożeniu preparatu na oczyszczoną skórę, następnie należy odczekać kilka minut, kiedy to preparat "zastyga" i kosmetyczka wykonuje krótkie podłużne ruchy ścierające kosmetyk. NNKT w połączeniu z parafiną łączą się z obumarłymi komórkami naskórka, które następnie są eliminowane poprzez delikatne pocieranie

• Peeling za pomocą masek peel-off
  
  Złuszczanie zrogowaciałego naskórka można także wykonać za pomocą masek kosmetycznych. Zabieg ten można wykonać samodzielnie w domu. Po demakijażu skóry twarzy nakładamy na nią cienką warstwę maski peel-off i po około 20 minutach maskę należy ściągnąć zaczynając od brody. Maska ta ma "gumowatą" konsystencje i daje się ściągnąć w całości. W wyniku zabiegu cera jest odświeżona i bardziej napięta. Peeling ten dobrze stosować przed zabawą, balem.

• Peelingi ziołowe
  
  Peelingi te wykonywane są jedynie w gabinetach kosmetycznych przez przeszkolone do tego zabiegu kosmetyczki, a to ze względu na ich bardzo intensywne działanie. Green-peel to głęboka, ziołowa kuracja złuszczająca. Mieszanka ziołowa stosowana do tego zabiegu nie zawiera dodatków chemicznych ani innych syntetycznych cząsteczek trących. Podczas specjalnego masażu wykonywanego podczas tego zabiegu dochodzi do lekkiego starcia wierzchnich warstw naskórka dzięki mikrocząsteczkom zawartym w ziołach. Mamy także do czynienia ze wzmożonym przekrwieniem skóry i poprawą metabolizmu komórkowego. Zabieg ten stymuluje regeneracje naskórka i górnych warstw skóry właściwej. Po zabiegu odczuwalne jest pieczenie.

• Trzeciego, czwartego dnia widoczne jest łuszczenie się skóry. Wówczas należy wykonać zabieg uzupełniający, podczas którego wykonywany jest masaż mający na celu usunięcie resztek naskórka i dostarczenie substancji odżywczych. Ważna jest pielęgnacja domowa skóry po takim peelingu. Po całkowitym wygojeniu się skóry wymagane jest używanie preparatów z wysokim filtrem przeciwsłonecznym przez przynajmniej 4 tygodnie. Dobrym momentem na wykonanie tego peelingu jest okres wczesnowiosenny, kiedy promieniowanie słoneczne nie jest mocne.

• Wskazania do green-peel:
  

• zmiany starcze skóry

• zwiotczenie skóry

• plamy barwnikowe

• cellulit

• blizny

• rozszerzone pory

• zaskórniki

• zanieczyszczona skóra

• cera łojotokowa zagojona

• dojrzała cera

Peeling azjatycki

• To głębokie złuszczanie skóry za pomocą preparatu mineralno-ziołowego Arabad. Na 3-4 dni przed jego wykonaniem dobrze jest najpierw wykonać w gabinecie kosmetycznym oczyszczanie skóry. Zabieg ten polega na wcieraniu ręką ziół w skórę, wówczas preparat ten wnika nawet do czterech warstw naskórka. Po upływie trzech dni dochodzi to złuszczania, kiedy to należy zastosować specjalny wyciąg z Arabadu, a także krem łagodzący swędzenie. Przez cały czas gojenia nie wolno moczyć skóry, gdyż hamuje to proces łuszczenia. Po zabiegu zaleca się nie uprawianie żadnych ćwiczeń fizycznych, unikanie nadmiernego wysiłku.
   

Wskazania do peelingu azjatyckiego:

• zaleczony trądzik pospolity

• rozszerzone pory

• blizny

• cellulit

• zaburzenia krążenia

• dojrzała cera

Roślinne substancje

• flawonoidy (przeciwzapalne, stymulujące naczynia kapilarne)

• barwniki (do barwienia włosów i rzęs),
  śluzy (ochronne)

• garbniki lub kwas krzemowy (przeciwłojotokowe)

• saponiny (emulgujące i czyszczące)

• związki o działaniu promieniochronnym.

flawonoidy (przeciwzapalne, stymulujące naczynia kapilarne) to roślinne substancje czynne o właściwościach antyoksydantów (przeciwutleniaczy). W organizmie ludzkim spełniają rolę podobną do witamin. Flawonoidy występują w warzywach i owocach (najwięcej ich posiadają ciemne owoce z grupy jagodowatych). Działają przeciwutleniająco chroniąc zdrowie i zapobiegając chorobom. Flawonoidy to składniki zioła i rośliny, które już od setek lat wykorzystywane były do leczenia wielu chorób.

• Właściwości:

• * działają jako naturalne przeciwutleniacze

• * działają przeciwzapalnie

• * wzmacniają odporność

• * działają przeciwalergiczne i przeciwastmatycznie

• * działają antybakteryjnie

• * korzystnie wpływają na działanie ukłądu naczyń krwionośnych

• * aktywność estrogenna

• * profilaktyka chorób nowotworowych

• * dermatologiczne

• * zapobiegają wypadaniu włosów

Występują m.in. w owocach (szczególnie w grapefruitach), warzywach (np. pomidorach, brokułach, papryce, sałacie), kaszy gryczanej, roślinach strączkowych (głównie soi), zielonej herbacie, czerwonym winie, piwie, młodym pieprzu, czekoladzie, kakao oraz oliwie z oliwek. Są także składnikami ziół (rozmaryn), które od dawna wykorzystywano do leczenia wielu chorób. Najbardziej popularne i najlepiej poznane flawonoidy to kwercetyna i rutyna.
chronią komórki roślinne przed chorobami oraz szkodliwym działaniem słońca, grzybów i insektów. Przeniesione do organizmu człowieka mogą pełnić podobną rolę jak witaminy. Najczęściej występują w formie glikozydów tj. połączeń z cukrami i w tej postaci są na ogół dobrze przyswajane przez organizm. Wykazują wielostronną aktywność biologiczną, co sprawia, że znajdują szerokie zastosowanie w leczeniu i profilaktyce schorzeń krążeniowych. Flawonoidy chronią kwas askorbinowy (wit.C) w organizmie, wpływając korzystnie na biosyntezę kolagenu i poprawiając tym samym stabilność tkanki łącznej, a więc i wygląd skóry.
Flawonoidy są uważane za jedne z najlepszych substancji o właściwościach antyoksydacyjnych, czyli tzw. "zmiataczy wolnych rodników" z organizmu. Przynoszą korzystne efekty zdrowotne oraz opóźniają procesy starzenia się skóry, wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne oraz zdolność pochłaniania promieniowania UVA i UVB, co również znalazło zastosowanie w kosmetykach, kosmetologii i dermatologii estetycznej.

• Właściwości biologiczne flawonoidów, a zwłaszcza ich wpływ na elastyczność naczyń, były powodem przyznania tym związkom rangi witamin - witamina P. Obecnie określenie to jest używane rzadziej, natomiast aktywne biologiczne połączenia flawonoidów określa się jako bioflowonoidy. Niedobór bioflawonoidów w organizmie przejawia się najczęściej skłonnością do pękania naczynek włosowatych (podskórne mikrowylewy, siniaki, krwawienia z dziąseł, rozszerzone naczynka na twarzy, nogach idt.).

• W tych przypadkach stosuje się najczęściej rutynę, oraz zespół flawonoidów wydzielanych z owoców cytrusowych (Rutinoscorbin, Cerutin, Ascorutical, Ascorutical forte), a także herbatki bogate w te związki ( ziele ruty, ziele fiołka trójbarwnego, kwiaty głogu, świeża cytryna czy sok z grejfruta). W kosmetykach bioflawonoidy stosowane są w kremach anti-aging, odżywczych, w trądziku zwykłym lub różowatym oraz w celu zmniejszenia negatywnych skutków nadmiernego opalania się.

Śluzy - są połączeniami wielu cząsteczek cukrów prostych (glukozy, ramnozy, ksylozy, arabinozy) oraz kwasów uronowych i często towarzyszą w komórkach roślinnych pektynom. Śluzy wykazują znaczną odporność na hydrolizę i z tego względu stosowane są w lecznictwie jako środki powlekające i osłaniające. Śluzy roślinne są dla błon śluzowych tym czym kremy ochronne dla skóry.
Na skórę śluzy działają zmiękczająco i odświeżająco, łagodzą podrażnienia, swędzenie, spierzchnięcia, leczą wypryski alergiczne. Surowce śluzowe, takie jak korzeń i liście prawoślazu, kwiaty ślazu i czarnej malwy, siemię lniane, nasiona kozieradki i babki płesznika, porost irlandzki należą do najczęściej stosowanych roślin leczniczych w praktyce domowej. Wchodzą w skład syropów przeciwkaszlowych i preparatów odchudzających (zmniejszają łaknienie, regulują trawienie, likwidują zaparcia).
Garbniki - są bezazotowymi substancjami roślinnymi, o złożonym składzie chemicznym, zawierającymi liczne grupy hydroksylowe, dzięki którym dobrze rozpuszczają się w wodzie. Garbniki tworzą z białkiem trwałe, nierozpuszczalne połączenia powodując procesy garbujące skórę oraz błony śluzowe. Ściągający smak surowców garbnikowych jest również wynikiem tego procesu.

• Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że nadużywanie herbaty, zawierającej znaczne ilości garbników, może przy długotrwałym stosowaniu okazać się szkodliwe dla zdrowia

• W lecznictwie surowce garbnikowe stosowane są głównie jako leki przeciwbiegunkowe (nawet w krwawych biegunkach i zatruciach pokarmowych, gdyż garbniki oprócz działania ściągającego wywierają również efekt bakteriobójczy i tamujący krew). Garbniki stosowane zewnętrznie działają

• ściągająco,

• przeciwbakteryjnie,

• przeciwzapalnie,

• przeciwwysiękowo,

• hamują drobne krwawienia a jednocześnie znoszą uczucie bólu, pieczenia czy swędzenia, minimalizowania skutków ukąszeń przez owady.

Saponiny są substancjami roślinnymi o charakterze glikozydów steroidowych lub trójterpenowych. Posiadają one zdolność obniżania napięcia powierzchniowego na granicy fazy wodnej, dzięki czemu wytwarzają obfitą, utrzymującą się długo na powierzchni pianę. Jako świetne detergenty, naturalne saponiny stosowane są przy wytwarzaniu “naturalnych” szamponów, płynów do kąpieli i pieniących past do zębów. Saponiny doskonale nadają się do delikatnego a przy tym skutecznego oczyszczania skóry wrażliwej i starzejącej się. Kąpiele saponinowe polecane są w kuracjach odchudzających.

• Ze względu na duże właściwości emulgujące, saponiny wykorzystywane są w kosmetyce jako naturalne emulgatory pozwalające na związanie z podłożem tłuszczowym znacznych ilości wody lub wodnych wyciągów roślinnych. W naszej strefie klimatycznej jako surowce saponinowe wykorzystuje się szczególnie korzenie i kwiaty pierwiosnka oraz korzeń mydlnicy lekarskiej, ponadto kwiat dziewanny wykorzystywany jest w kąpielach regenerujących skórę i owoc kasztanowca stosowany w maseczkach kosmetycznych, szamponach i płynach do kąpieli.

• Saponiny stosowane są również w lecznictwie, gdzie wykorzystuje się ich właściwości wykrztuśne, przeciwzapalne, moczopędne, przeciwwysiękowe, uszczelniające naczynia włosowate a także działanie grzybobójcze.

Cechą charakterystyczną ich jest:

• pienienie się (wykazują zdolność obniżania napięcia powierzchniowego roztworów wodnych. Pienią się w wodzie jak mydło (szczególnie dobrze w ciepłej), dlatego organy roślinne bogate w saponiny stosowano jako namiastkę mydła, do prania

• hemoliza czerwonych krwinek (łatwo wnikają w warstwę lipidową błony komórkowej tuż przy cząsteczkach cholesterolu, ściągają cholesterol do warstwy zewnętrznej błony, co powoduje wniknięcie następnych cząsteczek saponin. Następuje wybrzuszenie i dalej rozerwanie błon komórkowych erytrocytów).

• Mają działanie lecznicze: moczopędne, wzmagają wydzielanie śluzu, wzmagają procesy wchłaniania składników pokarmowych z jelit do krwi, przeciwbakteryjne, pierwotniakobójcze, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe, pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, żółci i soku jelitowego. Mogą wpływać na poziom cholesterolu. Nasilają trawienie tłuszczów. Ponadto roztwory saponin mają działanie wymiotne.
  Niektóre z nich są truciznami.

• Saponiny występują najczęściej w skórce łodyg i owoców oraz w korzeniach, m.in. takich roślin jak:
  zapian (mydleniec)
  mydlnica lekarska (w korzeniach)
  łyszczec (w korzeniach u kilku gatunków)
  nagietek lekarski
  kasztanowiec zwyczajny
  naparstnica
  winorośl
  oliwki
  żeń-szeń
  soja
  jukka
  aloes
  komosa ryżowa

• Podział i występowanie saponin:
  
  saponiny sterydowe - steroidowy charakter aglikonu np.Yucca, Agava są produktami wyjściowymi do syntezy hormonów sterydowych.
  
  saponiny triterpenowe - triterpenowy charakter aglikonu
  
  Saponiny triterpenowe drażnią błony śluzowe narządów wewnętrznych wywołując określone skutki. Drażniąc błonę śluzową żołądka działają wykrztuśnie /korzeń pierwiosnka / Rx. Primulae/, korzeń mydlnicy / Rx. Saponariae/, korzeń senegie /Rx. Senegae/, liść bluszczu / Folium Herniariae/
  
  saponina kasztanowca - escyna /Sem.Hipocastani/ zmniejsza krwawienia, wybroczyny z naczyń krwionośnych, przeciwdziała obrzękom, zastoinom żylnym
  
  saponiny nagietka /Flos Calendulae/ działają przeciwzapalnie
  
  saponiny korzenia lukrecji /Rx. Glycyrrhizae/ działają silnie przeciwzapalnie w chorobie wrzodowej
  
  panaksozydy - saponiny żeń-szenia /Panax Ginseng/ i saponiny Aralii mandżurskiej /Elenterococcus senticosus/ wykazują działanie psychopobudzające

DOLEGLIWOść: Pieczenie, zaczerwienienie
PRZYCZYNA POWSTANIA:
- zbyt długie oglądanie telewizji lub czytanie
- praca przy komputerze
- przebywanie w zadymionym lub zakurzonym pomieszczeniu
- uczulenie na kosmetyki kolorowe
- działania słońca, wiatru
- alergia
-soczewki kontaktowe
LECZENIE:
- stosowanie kompresów
- sen
- wypoczynek
SKłADNIKI AKTYWNE:
- rumianek - mięta- koper włoski- świetlik- bławatek- ogórek - macerat z gardenii taitańskiej w oleju koprowym

DOLEGLIWOść: łzawienie
PRZYCZYNA POWSTANIA:
- alergia
- osłabione naczynia krwionośne
- brak snu
- nadmiar nikotyny i alkoholu
- soczewki kontaktowe
- przebywanie w zakurzonych i zadymionych pomieszczeniach
- negatywne działanie wiatru i słońca
LECZENIE:
- gdy czynnik podrażniający znika, oko powraca do normalnego stanu
- kompres na oczy
- sen i wypoczynek
SKłADNIKI AKTYWNE:
- rumianek
- mięta
- koper włoski
- świetlik
- bławatek
- ogórek
- macerat z gardenii taitańskiej w oleju koprowym

DOLEGLIWOść: Opuchlizna powiek
PRZYCZYNA POWSTANIA:
- gromadzenie się wody w tkankach z powodu przemęczenie
- nadmiar soli w pożywieniu
- zły dobór kosmetyków do pielęgnacji oczu
- problemy sercowe, wysokie ciśnienie krwi, nieprawidłowa praca nerek lub wątroby
- alergia
LECZENIE:
- zimne kompresy
- okłady
- aparaty drenujące
SKłADNIKI AKTYWNE:
- ogórek (plastry z lodówki)
- awokado (plastry z lodówki)
- lód (owinięty gazą)

DOLEGLIWOść: Opuchnięcie dolnej powieki
PRZYCZYNA POWSTANIA:
- dziedziczna skłonność do odkładania się pod oczami tkanki tłuszczowej, która zaczyna opadać, gdy zmniejsza się elastyczność skóry
- zaburzenia krążenia
- choroby nerek
- stany wyczerpania nerwowego
- zastoje limfy
LECZENIE:
- stosowanie preparatów zawierających wyciągi z: przywrotnika, bluszczu, skrzypu
- kompresy z kwiatów lipy i świetlika lekarskiego
SKłADNIKI AKTYWNE:
- przywrotnik
- bluszcz
- skrzyp
- kwiat lipy
- świetlik lekarski

DOLEGLIWOść: Zmarszczki w kącikach zewnętrznych oczu (kurze łapki)
PRZYCZYNA POWSTANIA:
- starzenie się
- stałe obciążenie skóry wokół oczu
- niedostateczna ochrona przed promieniami słonecznymi
LECZENIE:
- dobre okulary przeciwsłoneczne
- kompresy z herbaty miętowej
- masaż: głaskanie i oklepywanie (automasaż)
- hydrożele
SKłADNIKI AKTYWNE:
- gardenia taitańska
- olejki: migdałowy i sezamowy
- mięta
- mleczko pszczele
- żeń-szeń
- kolagen
DOLEGLIWOść: Czarne obwódki pod oczami
PRZYCZYNA POWSTANIA:
- nerwowość
- brak snu
- niewłaściwe odżywianie się
- wyczerpanie organizmu
- brak żelaza i witamin
- cecha wrodzona związana z rodzajem skóry
- uczulenie
- nieprawidłowe krążenie krwi
- alergia na pleśniowy grzybek ( w dużych miastach)
LECZENIE:
- więcej snu i odpoczynku
- spacery na świeżym powietrzu
- posiłki bogate w witaminy i żelazo
- picie soku z cytryny
- kompres z czarnej herbaty
- kremy z arniką
- drenaż limfatyczny
- preparaty kamuflujące ( dla estetyki i lepszego samopoczucia)
SKłADNIKI AKTYWNE:
- arnika
- kwiaty i nasiona kasztanowca zwyczajnego
- liście miłorzębu japońskiego
- nagietek
- bluszcz zwyczajny
- kwiat lipy
DOLEGLIWOść: Zaczerwienienie spojówek
PRZYCZYNA POWSTANIA:
- ciało obce
- promienie UV
- uczulenie, alergia
- światłowstręt
- przemęczenie oczu
- warunki atmosferyczne
- dym papierosowy
- opary chemikaliów
- infekcje bakteryjne lub wirusowe
LECZENIE:
- zakraplać oczy specjalnymi kroplami (np. Visine)
- okulary przeciwsłoneczne
- nie używać niektórych ziół, mogą wywołać reakcję uczuleniową
- okłady, kompresy
SKłADNIKI AKTYWNE:
- woda borowa
- świetlik
- rumianek
- arnika
- kwiat lipy

Słońce i ochrona przeciwsłoneczna

Skóra ludzka jest narządem łączącym ustrój z otaczającym środowiskiem i jednocześnie stanowiący barierę, która osłania narządy wewnętrzne przed niekorzystnym wpływem tego środowiska. Promienie słoneczne kojarzą się nam nieodłącznie ze zdrowiem i dobrym samopoczuciem. Trzeba jednak pamiętać, że słońce niesie ze sobą również i pewne zagrożenie.

Korzyści

• Udział w syntezie witaminy D3 (wpływ na stan kości)

• Wpływ na syntezę melatoniny – hormonu poprawiającego samopoczucie

• Opalenizna poprawia urodę, jest postrzegana jako objaw zdrowia

• Leczenie niektórych chorób skóry, np. łuszczycy, wyprysku

Wady

• Oparzenia słoneczne

• Reakcje alergiczne

• Osłabienie systemu immunologicznego - prowokowanie wystąpienia objawów niektórych chorób ogólnoustrojowych (np. tocznia rumieniowatego)

• Ryzyko wystąpienia nowotworów skóry (raki, czerniak)

• Fotostarzenie skóry

Charakterystyka promieniowania słonecznego

Promieniowanie słoneczne jest promieniowaniem elektromagnetycznym i obejmuje promieniowanie podczerwone, światło widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe (UV).
Promieniowanie podczerwone dociera do najgłębszej warstwy skóry, powodując rozszerzenie naczyń krwionośnych, które może być przyczyną uczucia gorąca podczas opalania.
Promieniowanie ultrafioletowe zostało podzielone na trzy główne zakresy o różnych efektach biologicznych:

1. UVA

2. UVB

3. UVC

Im promieniowanie jest krótsze, tym większa jest jego energia. Działanie promieniowania UV na skórę człowieka zależy od: położenia geograficznego, zawodu, sposobu życia, wieku, zanieczyszczenia środowiska oraz pory roku i dnia.

• UVA
  Jest to promieniowanie o długości 320-400 nm przenikające do skóry właściwej. Ma ona właściwości bardziej barwnikowe (wywołuje plamy pigmentacyjne i zaburzenia komórkowe) niż rumieniogenne. Jego bezpośredniego działania nie odczuwamy. Penetrując do skóry promienie UVA uszkadzają włókna kolagenu i elastyny oraz osłabiają mechanizmy odpornościowe. Wyrządzone przez nie szkody są nieodwracalne (starzenie się skóry, nadmierne wysuszenie) i najczęściej ujawniają się po wielu latach. Promieniowanie UVA jest duże od wschodu do zachodu słońca i około 50 % ekspozycji na nie ma miejsce w cieniu.

• UVB
  Ma bardzo silne właściwości rumieniotwórcze. Jest falą o długości 290 – 320 nm. Działa na powierzchni skóry (penetruje tylko do naskórka) powodując zwiększoną syntezę barwnika skóry, oparzenia słoneczne oraz przy długotrwałej ekspozycji raka skóry. Szczyt promieniowania UVB przypada na południe. Ponadto warto wspomnieć, że szyby dzienne i samochodowe chronią przed nim a przepuszczają UVA.
  Właściwa opalenizna wywołana jest promieniowaniem UVA i UVB. Powstaje ona po 72 godzinach nasłonecznienia i związana jest ze zwiększeniem liczby komórek barwnikowych a także wzrostem syntezy melaniny.

• UVC
  To promieniowanie o krótkiej fali poniżej 280 nm. Jest najbardziej szkodliwe i niebezpieczne, ale prawie całkowicie pochłaniane przez warstwę ozonową atmosfery i nie dociera do powierzchni Ziemi.
  Skóra poddana przewlekłemu działaniu promieni słonecznych ulega pogrubieniu, staje się szorstka i nieelastyczna a w końcu może ulegać zanikowi i ścieńczeniu. Tworzą się głębokie zmarszczki i bruzdy, różnego rodzaju przebarwienia i odbarwienia. Najczęstszymi zmianami są piegi, plamy soczewicowate, barwnikowe ogniska rogowacenia słonecznego i łojotokowego oraz barwnikowe postacie raków podstawnokomórkowych.

• Należy unikać tego, należycie chroniąc skórę przed promieniami słonecznymi!

Ochrona przeciwsłoneczna

• Skóra jest wyposażona w naturalny kapitał słoneczny, czyli mechanizmy obronne wobec promieni UVB i UVA, do których należą:

• opalenizna

• pogrubienie warstwy rogowej naskórka

• proces odnowy komórkowej

• Kapitał ten zależy od takich cech jak fototyp, wiek oraz skłonności dziedziczne. Jednak naturalne mechanizmy ochronne skóry nie zawsze wystarczają. Wówczas istnieje konieczność sięgnięcia po odpowiednie preparaty chroniące przed promieniami słonecznymi. Zewnętrznymi środkami chroniącymi przed światłem są na ogół preparaty kosmetyczne, zawierające w swoim składzie substancje (filtry) ograniczające kontakt skóry z promieniami ultrafioletowymi.

Rodzaje filtrów
chemiczne - protekcyjne działanie opiera się na absorpcji promieni UV

Substancje wykorzystywane:

oktokrylen - chroni przed UV-B

trisiloxan drometrizolu i jego pochodne - chroni przed UV-B i UV-A, spotykany pod handlowymi nazwami silatrisol

butyl methoxydibenzoylomethane (Parsol 1789 ) - czyli avobenzon, który jest obecnie jednym z nielicznych związków chroniących przed promieniowaniem UV-A .

fizyczne - chronią skórę wskutek odbijania lub rozpraszania promieni UV;

Substancje wykorzystywane:

dwutlenek tytanu (TiO2),

tlenek cynku

Związki w/w chronią przed UV-B oraz przed częścią widma UV-A.

• Cechy idealnego preparatu do ochrony przeciwsłonecznej:

• idealna tolerancja

• wysokiej klasy właściwości kosmetyczne

• brak toksyczności

• wodoodporność

• wysoka efektywność zarówno wobec promieni UVA jaki i UVB

• korzystne cechy fizykochemiczne (bezbarwny, bezwonny, bez połysku, nietłusty)

• wysoki międzynarodowy wskaźnikiem SPF ( sun protective factor = stopień ochrony przeciwsłonecznej)

• Substancje najnowszej generacji chroniące przed słońcem najczęściej zawierają mieszaninę kilku filtrów chemicznych oraz filtr fizyczny. Takie połączenie ma za zadanie poszerzenie zakresu działania ochronnego poszczególnych preparatów.

• SPF to sun protective factor = stopień ochrony przeciwsłonecznej. Według zaleceń Unii Europejskiej najwyższy faktor to obecnie 50+, chociaż na rynku spotkać można jeszcze produkty oznaczone faktorem 100. SPF oznacza, że po nałożeniu preparatu do momentu wystąpienia rumienia, czyli zaczerwienienia skóry można przebywać na słońcu tyle razy dłużej, ile wynosi wartość SPF. W naszej szerokości geograficznej w lecie czas do wystąpienia rumienia w przypadku nie stosowania ochrony przeciwsłonecznej waha się przeciętnie od 10-30 minut.

• Przykład:
  Produkt z SPF 30
  Czas bez ochrony do uzyskania rumienia: 10-30 min.
  10x30=300 min. (5 godzin),
  30x30=900 min. (15 godzin).
  Czas bezpiecznego przebywania na słońcu: 5-15 godzin (średnio 10 godzin).

• Należy jednak pamiętać, że preparat musimy rozprowadzać grubą i jednolitą warstwą. Istotny jest także fakt, że nasze wyliczenia nie biorą pod uwagę pocenia się, tarcia ręcznikiem czy piaskiem, które w sposób istotny redukują wartość ochronną preparatu. Z tego względu, ażeby utrzymać właściwą ochronę przed promieniowaniem UV, konieczne jest kilkukrotne aplikowanie preparatu na skórę w czasie przebywania na słońcu.

• Melanina
  jest jedynym znanym filtrem pochodzenia zwierzęcego. Ma działanie ochronne jako filtr i działanie antyutleniające, czyli neutralizujące wolne rodniki. Do celów kosmetycznych uzyskuje się ją z wełny czarnych owiec lub z gruczołów kałamarnic i ośmiornic. Częściej stosuje się melaninę syntetyczną. Pojawiły się doniesienia o melaninie biotechnologicznej, produkowanej przez rośliny lub bakterie zmodyfikowane genetycznie. Zakres ochronny melaniny obejmuje promieniowanie UVA i UVB, o skuteczności porównywalnej do SPF 2-3. Stosuje się ją w stężeniu tylko 1%, gdyż nadaje kosmetykom nieestetyczny, ciemny kolor. Najważniejsza jest jej rola antyrodnikowa. W stężeniu 0,005-0,01% potrafi zwalczyć 80% powstających wolnych rodników. Dodatek witaminy E podnosi skuteczność.

• Masło Shea
  Butyrospermum Parkii - masło Karite - Shea Butter. Uzyskuje się je z orzeszków drzewa masłowego rosnącego w Afryce. Drzewo owocuje raz w roku, może żyć nawet 300 lat. Masło Shea zawiera odżywcze substancje tłuszczowe, witaminy E i F oraz substancje promieniochronne antyUVB. Powszechnie stosowane w kosmetykach ochronnych i pielęgnacyjnych. Także w leczeniu reumatyzmu, bolących mięśni, oparzeń i podrażnień skóry, opryszczek i dermatoz.

• Inne tłuszcze roślinne
  zaliczane do środków promieniochronnych: masło kakaowe (z nasion kakaowca właściwego

• masło shorea (z pestek drzewa Shorea robusta);

• olej sezamowy (z nasion Sesamum indicum) - ochrona SPF 3-4;

• olej z orzechów laskowych i włoskich (Corylus avellana i Juglans regia);

• olej z orzechów macadamii (Macadamia internifolia);

• olej babassu (masło wytłaczane z orzeszków palmy atalia - Orbignya oleifera);

• olej avocado (z wysuszonego miąższu owoców Persea americana);

• olej jojoba (z nasion krzewu Simmondsia chinensis lub S. californica);

• olej arachidowy (z orzechów Arachis hypogaea);

• olej rokitnikowy (z pestek Hypophae rhamnoides).

• Juglon
  to naturalny barwnik roślinny z liści lub łupinek owoców orzecha włoskiego (Juglans regia). Działanie promieniochronne przejawia się w stężeniu 1-5%, głównie w zakresie UVB. Wraz ze wzrostem stężenia, wzrasta zdolność ochrony przed UVA.

• Arnika górska (Arnica montana)
  Wyciąg z jej kwiatów, w stężeniu około 3%, pochłania część promieniowania UVB oraz część w zakresie krótkich fal UVA (w pasmie UVA II). Arnika znana jest z działania wspomagającego krążenie krwi, wzmacniającego naczynka krwionośne. To ważne w przypadku cery z problemami naczynkowymi. Dodatek ekstraktu z arniki, w połączeniu z filtrami słonecznymi, jest dobrym sposobem ochrony takiej skóry.

• Korzeń tarczycy bajkalskiej (Scutellaria baicalensis)
  Roślina wykorzystywana w medycynie chińskiej. Dla celów kosmetycznych i leczniczych najważniejsza jest zawartość związków flawonoidowych (ok. 20%), takich jak bajkalina, bajkaleina, wogonina.
  Flawonoidy są skutecznymi antyutleniaczmi. Bajkalina i wogonina mają ponadto zdolność pochłaniania promieniowania UV w zakresie UVA i UVB. Ekstrakty z tarczycy nie wywołują reakcji alergicznych. 2%-owy odwar z korzenia działa przeciwko bakteriom jamy ustnej, wywołującym zapalenie dziąseł (leczenie parodontozy).

• Korzeń ratanii (Krameria triandra)

• Tarczyca bajkalska - Scutellaria baicalensis Inaczej Pastwin trójpręcikowy. Jest krzewem rosnącym w Andach. Korzeń od wieków był wykorzystywany przez Peruwiańczyków do przyrządzania proszku do zębów oraz wody do ust. Wyciąg z korzenia zawiera sporą ilość garbników katechinowych, dzięki czemu ma działanie ściągające i przeciwbakteryjne. Niedawno odkryto również jego skuteczność w ochronie przeciwsłonecznej.

• Naturalny PABA
  Syntetyczny kwas para-aminobenzoesowy (PABA) został wycofany z kosmetyków ochronnych, ze względu na wywoływanie podrażnień i uczuleń skóry. Jednej z amerykańskich firm udało się pozyskać PABA naturalny z drożdży, który chroni przed działaniem UVB. Związek nie jest jeszcze powszechnie stosowany w kosmetykach.

• Kwas ferulowy
  i jego pochodne. Występuje w wielu roślinach, głównie w liściach, korze i nasionach drzew iglastych. Także w ziarnach ryżu, kukurydzy, pszenicy i żyta. Kwas oraz jego pochodna, gamma-oryzanol, użyte w kosmetykach w stężeniu 2-5% wykazują działanie ochronne równe SPF 3-5.

• Pochodne benzofenonu, pozyskiwane z oczaru wirginijskiego (Hammamelis virginiana), chronią przed UVA i UVB.
  Beta-glukan, pozyskiwany z owsa, zapewnia 50% protekcji w zakresie UVB.
  Kwas cynamonowy, z kory drzewa cynamonowego (Cinnamonum zeylanicum), daje dość wysoką ochronę - SPF 9.
  Balsam Tolu (balsam Peruwiański) z żywicy drzewa Myroxylon balsamum; styraks (ekstrakt z żywicy drzewa Styraks tonkiensis). Salicylany izolowane z kwiatów tawuły (Spiraea).

Samoopalacze

• Samoopalacze pozwalają uzyskać przyciemnienie koloru skóry, dzięki substancjom chemicznym obecnym w ich składzie. Substancje te wywołują zabarwienie skóry poprzez wiązanie się z warstwą rogową (zewnętrzną) naskórka.
  
  Głównym, aktywnym składnikiem samoopalaczy powodującym przyciemnienie skóry jest związek o charakterze cukrowym-dihydroksyaceton - DHA. Właściwości przyciemniające kolor skóry tego związku zostały odkryte całkiem przypadkiem pod koniec lat 50 w szpitalu dziecięcym. DHA jako węglowodan czyli związek z grupy cukrów był stosowany w leczeniu cukrzycy, powoduje bowiem obniżenie poziomu cukru we krwi. Zauważono, że dzieci, którym podawano syrop zawierający DHA, przypadkowo rozlewając go plamiły sobie skórę. W tym miejscach po czasie pojawiało się trwałe brązowe zabarwienie. Od tego czasu dihydroksyaceton podbił rynek kosmetyczny.

• Zabarwienie skóry powodowane przez DHA jest efektem reakcji chemicznej między DHA a aminokwasami występującymi w warstwie rogowej naskórka. Zabarwienie zwykle pojawia się po około 1-2 godzinach od nałożenia preparatu, osiągając maksimum po ok. 6 godzinach. Ponieważ komórki w warstwie rogowej naskórka ulegają stale procesowi złuszczania, dlatego opalenizna z czasem blednie i znika.

• W razie pojawienia się zacieków i plam po nałożeniu samoopalacza można sięgnąć np. po krem z kwasami AHA lub BHA albo sok z cytryny (on także zawiera kwas owocowy). Kwasy przyspieszą proces złuszczania naskórka i dzięki temu szybciej pozbędziemy się niechcianej plamy.

Trwałość opalenizny uzyskanej za pomocą samoopalaczy zależy od:

• szybkości odnowy naszego naskórka, co jest cechą indywidualną, u jednych proces odnowy naskórka zachodzi szybciej u innych wolniej,

• od głębokości na jakiej powstało zabarwienie. DHA działa co prawda tylko na poziomie zewnętrznej - rogowej warstwy naskórka. Jednak martwe komórki w strefie rogowej naskórka ułożone są warstewkami jedna na drugiej. Jeśli skóra przed nałożeniem samoopalacza zostanie dokładnie złuszczona za pomocą pilingu lub balsamu z kwasami owocowymi wtedy samoopalacz ma szansę wniknąć nieco głębiej co gwarantuje dłuższej utrzymującą się opaleniznę.

• Zalety DHA:

• Jest związkiem łagodnym, nie wywołującym podrażnień, alergii (oczywiście indywidualne reakcje alergiczne są zawsze możliwe nie zależnie od rodzaju składnika kosmetycznego), nie powoduje uszkodzeń naskórka, nie działa kancerogennie czyli rakotwórczo, nie powoduje reakcji toksycznych.

• Jest całkowicie bezpieczny, gdyż działa tylko na poziomie zewnętrznej, rogowej warstwy naskórka, nie wnika głębiej w skórę.

• Sam DHA nie ma niekorzystnego działania np. zatykającego pory w przypadku osób o przetłuszczającej się cerze, mogą one bez przeszkód stosować lekkie, nie zawierające zbyt dużo natłuszczających składników samoopalacze.

• Preparaty z DHA można stosować także w ciąży.

• Światło słoneczne nie wpływa na kolor opalenizny uzyskanej dzięki samoopalaczowi, poza tym taka sztuczna opalenizna zupełnie nie przeszkadza i nie hamuje naturalnego przyciemnienia skóry pod wpływem promieni słonecznych. Można spokojnie opalać się chroniąc się preparatem z filtrami będąc jednocześnie "opalonym" za pomocą samoopalacza.

• Barwa nie zmywa się natychmiast podczas kąpieli słonecznych czy podczas mycia.

• Wady DHA:

• Może spowodować lekkie przesuszenie skóry, dlatego obecnie już wszystkie samoopalacze mają skład wzbogacony różnego rodzaju nawilżaczami czy substancjami natłuszczającymi oraz antyutleniaczami, a niektóre zawierają także filtry anty-UV. DHA bywa także czasem dodawany w mniejszych ilościach do typowych preparatów do opalania, aby przyśpieszyć wystąpienie zabarwienia skóry.

• Zdarza się, że DHA może powodować zbyt żółty odcień opalenizny. Dlatego aby uniknąć tego efektu bardzo często oprócz DHA samoopalacze zawierają także inne związki wpływające na odcień koloru skóry, są to różne ekstrakty roślinne. Najczęściej stosuje się juglon-naturalny barwnik roślinny z zielonych łupin orzecha włoskiego lub lawson- z henny (ekstrakt z rośliny Lawsonia internis). Ekstrakty te przyciemniają lekko skórę, stosowane samodzielnie nie dają bardzo spektakularnych efektów, ale razem z DHA mogą dać efekt bardzo naturalnego koloru opalenizny. Barwniki te mają także niewielkie właściwości promienioochronne, absorbują bowiem w pewnym stopniu promieniowanie słoneczne w zakresie UVB.

• cecha, która najbardziej zniechęca- dość nieprzyjemny zapach, który pojawia się po około godzinie od użycia samoopalacza. Zapach ten towarzyszy reakcji jaka zachodzi między DHA a naskórkiem. Nie zależy on tak bardzo od składu kremu samoopalającego, tak samo będzie "śmierdział" drogi i jak tani samoopalacz. Intensywność tego zapachu zależy także od właściwości naszej skóry, czyli u jednych jest mocniejszy u innych słabszy.

STARZENIE SIĘ SKÓRY

• Starzenie się skóry - jest naturalnym procesem polegającym na zmniejszeniu biologicznej aktywności komórek organizmu, spowolnieniu procesów regeneracyjnych i utracie zdolności adaptacyjnych ustroju.

Czynniki wpływające na pojawianie się zmarszczek:

• Przyspieszające

• Opóźniające

W procesie starzenia udział biorą:
1) czynniki genetyczne – zaprogramowany, kontrolowany proces obumierania komórek uzależniony od aktywności genów,
2) czynniki zewnętrzne - promieniowanie UV (fotostarzenie – photoaging), skażenie środowiska, palenie papierosów, niewłaściwa pielęgnacja, promieniowanie jonizujące (np. komputery), nadmiar ozonu, zanieczyszczenia w powietrzu czy bakterie, dym z papierosów, spaliny samochodowe,
3) czynniki wewnętrzne - związane z zaburzeniami regulacji hormonalnej, nieprawidłowym odżywianiem i niedoborami witaminowymi.

Efekty fotostarzenia:

• suchość skóry - utrata dotychczasowej elastyczności, następuje odwodnienie, silniej zaznaczają się zmarszczki mimiczne, pojawiają się drobne zmarszczki wokół kącików oczu i ust,

• skóra staje się bardziej gruba, szorstka i zrogowaciała, gdyż promieniowanie pobudza komórki skóry do podziałów i przyspiesza proces rogowacenia naskórka (w procesie starzenia bez udziału promieniowania UV naskórek staje się cieńszy i szorstki, ponieważ keratynocyty pomnażają się w zwolnionym tempie),

• powstawanie teleangiektazji, czyli rozszerzonych i popękanych naczyń włosowatych skóry pogorszeniu ulegają także już istniejące zmiany naczynkowe,

• wydzielanie melaniny następuje w sposób niejednolity, czego wynikiem są liczne brązowe plamy w miejscach odkrytych - pojawiają się plamy pigmentacyjne,

• mniejsza aktywność fibroblastów, pogarsza się produkcja włókien kolagenowych i elastynowych,

• wzrost ilości pojawiających się zaskórników widocznych w postaci drobnych, ciemnych punkcików oraz białych prosaków na skórze;

Zmarszczki są zagięciami i deformacjami skóry pojawiającymi się w miarę starzenia. Wraz z upływem lat skóra traci elastyczność, co powoduje powstawanie linii lub drobnych rys, które później stają się zmarszczkami.

3 typy starzenia się skóry:

każda z nich posiada cechy charakterystyczne.

Zmarszczki, tak jak i wszystkie inne cechy starzenia się skóry, nie zawsze pojawiają się z tej samej przyczyny.

Starzenie mimiczne skóry (miostarzenie )

• Miostarzenie

Ciągłe ruchy mięśni twarzy powodują stałe kurczenie się i rozkurczanie skóry właściwej. W miarę upływu czasu linie powtarzających się ekspresji stają się widoczne, tworząc w ten sposób pierwsze zmarszczki na twarzy.

• Oznaki miostarzenia pojawiają się około 35. roku życia i są wynikiem marszczenia się skóry pod wpływem mimiki twarzy. Nieustanne ruchy mięśni twarzy powodują stałe kurczenie się i rozkurczanie skóry właściwej, powstają linie mimiczne.
  Z biegiem czasu utrwalają się one, a wraz ze stałym powtarzaniem ruchów twarzy, skóra traci właściwości rozkurczania się w sposób naturalny. Linie mimiczne, które się zarysowywały, stopniowo zaczynają się coraz bardziej utrwalać, po pewnym czasie stają się wyraźniej widoczne.
  Analizując te miejsca na twarzy, na których pojawiają się pierwsze zmarszczki, można zauważyć obszary najczęściej objęte ruchami mimicznymi lub takie, gdzie mięśnie podskórne znajdują się blisko naskórka.

• Aż 54 mięśnie mimiczne twarzy mają taką siłę napinania skóry, że jest ona w stanie spowodować z biegiem czasu zmiany na naskórku. Najbardziej narażone na zmiany są obszary: okolice oczu, czoło, obszar między brwiami oraz na wysokości nosa i ust. Powiązanie tych zmarszczek z anatomią twarzy jest bezpośrednie i stałe: napięcia mięśni przekładają się na naskórek, który napinany wzdłuż osi prostopadłej do mięśnia, tworzy linie na skórze ułożone dokładnie w takim kierunku.
  Śmianie się, marszczenie czoła, mrużenie oczu, uśmiechanie oraz inne ruchy należą do mimiki ekspresyjnej, która towarzyszy nam w codziennym życiu, charakteryzuje naszą osobowość, lecz która jednocześnie uruchamia mechanizm tworzenia się pierwszych zmarszczek.

• W porównaniu z innymi formami starzenie mimiczne skóry nie powoduje niszczenia komórek naskórka lub włókien. Analiza histologiczna pozwoliła odkryć, że włókna elastyny oraz kolagenu pozostają niezmienione oraz że naskórek utrzymuje zawsze tę samą grubość. Proces niszczenia pojawia się w następnym etapie lub wtedy, kiedy z miostarzeniem zaczynają działać równocześnie (i w sposób nieunikniony) proces chronicznego starzenia się skóry oraz fotostarzenie się skóry.

• Chronologiczne starzenie się skóry

związane z wiekiem po 40. roku życia, jako wynik serii zaprogramowanych genetycznie zmian w warstwach skóry, zaczyna słabnąć jej struktura – włókna kolagenu i elastyny odpowiedzialnych za spójność i elastyczność skóry. Zmarszczki chronologiczne uwidaczniają się na policzkach, wokół oczu i ust.

Skóra staje się słabsza i pojawiają się zmarszczki.
Są one efektem utraty jędrności skóry i jej wysuszenia. Skóra traci na zwartości, jest cienka i coraz bardziej wiotczeje.

• Chronologiczne starzenie się skóry widać po tworzących się oznakach, tj. po utracie napięcia, zwiotczeniu oraz obecności zmarszczek. Oznaki te odpowiadają niektórym zmianom fizjologicznym zachodzącym w naskórku i będącym konsekwencją upływu czasu.
  Jednak samo starzenie się skóry jest zjawiskiem przebiegającym bardzo indywidualnie. Możliwe jest starzenie się bez głębokich zmarszczek lub zjawisko przeciwne – liczne zmarszczki mimo młodego wieku.

• Z tego właśnie powodu zjawisko starzenia się skóry należy potraktować całościowo.
  Gdy patrzymy na czyjąś twarz, próbując wyczytać z niej informację o wieku, nie bierzemy pod uwagę jedynie pojedynczych oznak, ale całość, jej wygląd ogólny.
  Aby wyglądać młodziej, nie wystarczy więc jedynie skorygować pojedyncze zmarszczki, konieczne jest podejście do problemu z myślą o całej twarzy.

• Hormonalne starzenie się skóry

Wraz ze spadkiem aktywności hormonalnej, który następuje w wieku około 50 lat, w skórze zachodzą dalsze zmiany: traci ona swoją gęstość, wysycha oraz zaczyna wiotczeć. Połączenia pomiędzy skórą właściwą a naskórkiem stają się mniej spójne – owal twarzy opada.

• Spadek aktywności hormonalnej powoduje powstawanie zmian we wszystkich warstwach skóry: w skórze właściwej, naskórku oraz tkance podskórnej.

• Spadek aktywności hormonalnej: utrata gęstości skóry (wiotczenie) i zanik lipostruktury

• Tkanka podskórna, która znajduje się w głębokich warstwach skóry, zbudowana jest z włókien oraz komórek tłuszczowych: adipocytów. Mogą one być dwojakiego rodzaju: strukturalne oraz magazynujące.

• Komórka tłuszczowa zbudowana jest z siatki tworzonej przez adipocyty strukturalne, która nadaje twarzy kształt, tworzy wypukłości zakrywające kości oraz chrząstki. Jest jakby elementem zbrojącym skórę, sprawia, że wypukłości twarzy są delikatniejsze, jest również głównym elementem odpowiedzialnym za morfologię twarzy oraz harmonię jej rysów.
  Wraz ze spadkiem aktywności hormonalnej utracie gęstości przez skórę towarzyszy zmniejszanie się struktury lipidowej, co przyczynia się do zaniku i deformacji siatki adipocytów.

Schemat przekroju poprzecznego skóry

• 1. Suchość skóry.
  Wskutek zmniejszenia ilości lipidów powierzchnia skóry staje się sucha, traci sprężystość i staje się matowa.

• 2. Zanik naskórka, czyli jego ścieńczenie.
  Proces odnowy komórek naskórka ulega spowolnieniu. Ich liczba maleje, a podziały komórkowe są coraz rzadsze. Naskorek staje się cieńszy.

• 3. Wiotkość skóry właściwej, czyli zanik wewnętrznej materii.
  Na granicy naskórka ze skórą właściwą zmniejszenie syntezy włókien kotwiczących osłabia spójność połączeń między obu warstwami. W głębokich strefach skóry właściwej jej główne składniki budulcowe ulegają degradacji, a ich liczba maleje. Zmniejsza się ilość i wielkość włókien kolagenu i elastyny oraz glikozaminoglikanów (GAG) - silnie chłonących wodę cząsteczek, zapewniających skórze sprężystość.

• Skóra, która traci gęstość, staje się cieńsza, coraz bardziej sucha i wiotczeje.

• Spadek aktywności hormonalnej powoduje utratę gęstości skóry, której towarzyszy deformacja i zanik lipo-struktury wywołany ubytkami w sieci adipocytów oraz zniekształceniem tej sieci.

• Skutki: "objętości" podtrzymujące skórę twarzy zmniejszają się. Skóra pozbawiona naturalnego "rusztowania" opada (skronie, kości policzkowe i policzki).Rysy twarzy zmieniają się

RODZAJE ZMARSZCZEK:

• Dynamiczne to zmarszczki mimiczne

• Statyczne to te, które pogłębiają się z czasem i są widoczne na twarzy bez względu na mimikę. Ich przyczyną jest naturalny proces starzenia się skóry zanik włókien kolagenowych jak również czynniki genetyczne i związane z trybem życia.

Zmarszczki dzielimy na 4 grupy ze względu na ich przyczynę powstawania: 

• mimiczne (wynikające z ruchów mięsni mimiki twarzy),

• posłoneczne (spowodowane szkodliwym działaniem promieni słonecznych)

• senne (wynikające z ułożenia skóry podczas snu)

• grawitacyjne (spowodowane naturalnym procesem starzenia się skóry). Na skutek wewnętrznych zmian, skóra opada i marszczy się. Ten rodzaj zmarszczek powstaje w okolicach policzków, powiek i szyi. Chcąc je zobaczyć trzeba popatrzeć w lustro w pozycji pionowej i na leżąco. Te, które znikają w pozycji leżącej, to właśnie zmarszczki grawitacyjne.

Profilaktyka zmarszczek:

• unikanie nadmiernego opalania,

• stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym,

• okulary przeciwsłoneczne z dużymi szkłami, by nie dopuścić do padania promieni na skórę wokół oczu,

• picie dużych ilości wody,

• stosowanie multiminerałów, witamin A, B, C i E, beta-karotenu (prowitamina A) oraz witamin C, E, które są bardzo skuteczne w unieszkodliwianiu wolnych rodników,

• łagodny masaż skóry przez około 2 minuty, aby pobudzić krążenie,

• używanie kremów nawilżających;

Składniki kosmeceutyków (dermokosmetyków), które skutecznie przeciwdziałają procesowi starzenia się skóry :

• Witamina A, retinol i jego pochodne - pobudzają odbudowę komórek,

• Filtry ochronne UVA i UVB - ochrona przed fotostarzeniem,

• Hydroksykwasy (w szczególności kwas glikolowy z uwagi na jego najmniejszą cząsteczkę) - wspierają odnowę i mechanizmy regeneracyjne,

• Przeciwutleniacze (antyoksydanty) - wspierają mechanizmy ochronne i regeneracyjne. Należą do nich m.in. witamina C, która jak wykazały badania, ochrania skórę, zapobiega jej fotostarzeniu się oraz stymuluje produkcję kolagenu. Aby jednak witamina C zadziałała jej stężenie w preparatach musi wynosić co najmniej 10%,

• Substancje poprawiające strukturę i funkcję naskórka,

• Substancje hormonopodobne, np. soja - spowalnia tworzenie się zmarszczek,

• Kwas hialuronowy - jest substancją silnie wiążącą wodę w tkance łącznej. Wypełnia przestrzenie między włóknami kolagenowymi i utrzymuje elastyczność skóry;

Nieinwazyjne (niechirurgiczne) programy odmładzające:

• Peelingi chemiczne
  Substancje używane do peelingów (kwas glikolowy, TCA, HPP) usuwają martwe komórki naskórka, a ponadto nawadniają skórę. Przy stałym używaniu dokonują one dużych zmian w wyglądzie skóry odnawiając i odmładzając ją.

• Mikrodermabrazja
  Dzięki mechanicznemu ścieraniu naskórka i pobudzaniu aktywności fibroblastów w skórze dochodzi do poprawy jakości skóry (struktury i kolorytu), zwiększenia elastyczności, zmniejszenia rozszerzonych porów, usunięcia zaskórników, spłycenia powierzchownych zmarszczek, wygładzenia skóry, usunięcia przebarwień posłonecznych (lub starczych). W efekcie skóra staje się świeższa i młodsza

• Mezoterapia
  Zmniejsza objawy starzenia się skóry takie jak zmarszczki, zwiotczenie i ścieńczenie skóry. Stosowanie jej można łączyć z innymi zabiegami estetycznymi. Odpowiednie koktajle stosowane są do zabiegów mezoterapii skóry twarzy, szyi i dekoltu. Mieszanina wielu substancji rewitalizujących i regenerujących (takich jak: kwas hialuronowy, krzemionka organiczna i kompleksy multiwitaminowe, które stymulują metabolizm komórek, zwiększają produkcję kolagenu i elastyny) poprawiają stan skóry. Po serii zabiegów mezoterapii skóra wygląda znacznie lepiej, drobne zmarszczki znikają całkowicie, głębsze ulegają spłyceniu. Widoczna jest także poprawa napięcia i jędrności skóry.

• Laseroterapia – fotoodmładzanie za pomocą intensywnego żródła światła IPL.

• Zabiegi z użyciem IPL działają na 2 grupy objawów fotostarzenia skóry:
  Grupa A uszkodzeń skóry to plamy barwnikowe, piegi oraz zmiany naczyniowe - rumień i porozszerzane naczynka, będące efektem średnich uszkodzeń świetlnych, ale również chorób np. trądzika różowatego.
  Grupa B to zmiany strukturalne skóry i naskórka - zmarszczki, rozszerzone pory, a także zmiany sprężystości skóry charakteryzowane jako rumiana i pofałdowana cera. Leczenie składa się z serii pięciu zabiegów, wykonywanych co trzy-sześć tygodni. Efekty zauważalne są już po drugim zabiegu. Zabieg można wykonać na całej twarzy, w obrębie szyi, dekoltu, rąk. Aby uzyskać jednorodny efekt estetyczny skórę naświetla się dwukrotnie w czasie jednego spotkania. Zaletą zabiegu jest to, że pacjent może powrócić do swoich aktywności zaraz po jego wykonaniu.

Fraxel laser - laser frakcyjny

• Botox – wstrzykiwanie toksyny botulinowej w celu porażenia partii mięśniowych, przez co dochodzi do niwelowania zmarszczek.

• Wypełniacze – substancje na bazie kwasu hialuronowego, polimlekowego i innych stosowane śródskórnie na przebiegu zmarszczki powodując efekt “wypełnienia” zmiany.

ULTRADŹWIĘKI

Właściwości fizyczne
Dźwięk - wrażenie słuchowe wywołane zaburzeniem falowym w ośrodku sprężystym.
Jednostką częstotliwości (F) fali akustycznej jest 1 Hz (herc). Fale akustyczne przenikają przez ciała stałe, ciecze, gazy. Fale słyszalne przez człowieka noszą nazwę fal dźwiękowych i mają częstotliwość 16 – 20 kHz.

Fale niesłyszalne to infradźwięki i ultradźwięki.
F< 16 kHz – infradźwięki
F > 20 kHz - ultradźwięki

Terapia ultradźwiękowa:
W terapii wykorzystuje się mechaniczne wibracje o częstotliwości większej niż 20 kHz. W kosmetyce dermatologii i fizykoterapii stosuje się głównie częstotliwości 800, 2400 kHz i 3MHz, 1MHz Ultradźwięki są wytwarzane w tzw. przetwornikach ultradźwiękowych z wykorzystaniem zjawiska piezoelektrycznego.

Fala ultradźwiękowa - przekazywanie energii układu drgającego (przetwornika ultradźwiękowego) i pobudzanie do drgań cząsteczek sąsiadującego z nim ośrodka.

Działanie mechaniczne
- mikromasaż w wyniku różnicy ciśnień.
- zmiękcza naskórek,
- przyspiesza absorbcję preparatów kosmetycznych,
- zwiększa metabolizm i krążenie,
- delikatnie stymuluje system nerwowy i komórki.

Działanie fizykochemiczne:
- przyśpieszenie rozpadu białek (utlenianie i redukcja), zamiana żelu w zol,
- wzrost szybkości dyfuzji
rozpad wody (zmiany pH - wzrost),
- działanie bakteriobójcze.

Działanie biologiczne
- jest wypadkową działania cieplnego, mechanicznego i fizykochemicznego ultradźwięków,
- działanie miejscowe i ogólne, które jest następstwem mechanizmów nerwowo-humoralnych,
- usprawnienie krążenia krwi,
- zwiększenie rozciągliwości włókien kolagenowych,

przyspieszenie gojenia się ran,
działanie przeciwbólowe,
- przyspieszenie regeneracji tkanek w stanie zapalnym,
- usprawnianie syntezy kolagenu i zwiększenie elastyczności kolagenu bez zmniejszenia wytrzymałości,

Działanie nietermiczne:
- głównie efekty mechaniczne (mikromasaż tkanek),
- zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, podtrzymując proces dyfuzji, dzięki działaniu strumienia akustycznego.
- okresowe zmiany w ciśnieniu, stosowanie dużych mocy może powodować kawitację (jamy powstające wskutek rozrywania cząsteczek, pod wpływem podciśnienia powstającego w fazie rozrzedzenia, które wypełniają się parami cieczy - mogą zagrażać rozerwaniem tkanki).

Działanie cieplne:
- drgania powodują wytworzenie ciepła w tkankach,
- stopień nagrzania zależy od natężenia, rodzaju tkanki i czasu oddziaływania ultradźwięków, najsilniej nagrzewa się tkanka nerwowa, następnie mięśniowa, najsłabiej tłuszczowa.

Zmiany ogólne (wtórne)

Zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych,
- szybkość przewodzenia nerwów czuciowych wzrasta przy podwyższeniu temperatury,
- powoduje wzrost syntezy protein, mikromasaż powoduje zmniejszenie obrzęku, co pobudza proces naprawy,
- działanie bezpośrednie poprzez wzrost temperatury nadźwiękawianych tkanek, działanie odruchowe (nadźwiękawianie zwojów sympatycznych).

Dawkowanie ultradźwięków

Podstawowe lecznicze działanie ultradźwięków stanowi natężenie dźwięku, tzn. ilość energii, która jest emitowana przez jednostkę powierzchni przetwornika. Natężenie ultradźwięków zależy od wielkości przetwornika, np. moc 10 W emitowana jest przez przetwornik o powierzchni 10 cm² daje natężenie 1 W/cm², przetwornik o powierzchni 2 cm² daje natężenie 5 W/cm².

Dawki ultradźwięków:
- dawki słabe: 0,05 – 0,5 W/cm²
- dawki średnie: 0,5 – 1,5 W/cm²
- dawki mocne: 1,5 – 2,0 W/cm²

Dawki mocne stosuje się bardzo rzadko. W ostrych i podostrych stanach chorobowych stosuje się dawki słabe, w stanach przewlekłych – dawki średnie.

Zasady stosowania ultradźwięków

Dawkę ultradźwięków dostosowujemy do:
- wielkości powierzchni nadźwiękawianej,
- rodzaju i stadium schorzenia lub zabiegu,
- powierzchni drgającej przetwornika,
- częstotliwości drgań,
- czasu trwania zabiegu,
- rodzaju fali ultradźwiękowej (ciągła lub impulsowa),
- sposobu nadźwiękawiania (stacjonarnie lub dynamicznie)

Czas trwania zabiegów:
- krótki czas: 1 – 3 min
- średni czas: 4 – 9 min
- długi czas: 10 min i więcej

Zabiegi ultradźwiękowe wykonuje się co drugi tydzień. Pełny cykl 12 -15 zabiegów, po których powinna nastąpić 3 – 4 miesięczna przerwa,

WSKAZANIA DO STOSOWANIA ULTRADŹWIĘKÓW

- rozszerzone naczynka krwionośne,
- przebarwienia,
- odmładzanie
- opuchlizny i podkrążenia oczu,
- przerosty blizn,
- łysienie plackowate,
- przesuszona skóra,
- cellulit,
- rozstępy
- bóle różnego pochodzenia,
- nerwobóle,
- choroby zwyrodnieniowe

PRZECIWWSKAZANIA

- skazy krwotoczne,
- niewydolność krążenia,
- zaburzenia rytmu serca,
- rozrusznik serca,
- zakrzepowe zapalenie żył,
- ostre procesy zapalne,
- ciężki stan ogólny i wyniszczenie,
- niezakończony wzrost kości,
- stany po terapii rentgenowskiej,
- obecność w tkankach metalowych części,

- nerwica wegetatywna,
- nerwobóle idiopatyczne,
- ciąża,
- czynne procesy gruźliczne,
- nowotwory i stany ponowotworowe

Sonoforeza

Sonoforeza to relaksujący i korzystny sposób głębokiego wtłaczania aktywnych substancji zawartych w kosmetykach. Podczas zabiegu na skórę zostaje nałożony specjalny żel lub serum zaiwrające składniki aktywne, odzywcze, a następnie są przykładane dwie sondy emitujące fale ultradźwiękowe w celu zwiększenia penetracji produktami aktywnymi.

Ciepło wytworzone przez ultradźwięki penetruje głębiej tkankę, aby odprężyć skórę i mięśnie, podczas gdy głęboki delikatny masaż poprawia przepływ krwi i limfy, metabolizm i regenerację komórek. Tym samym ultradźwięki ułatwiają penetrację substancjom leczniczym i preparatom które działają uszczelniająco na naczynia krwionośne lub przyspieszają leczenie zmian trądziku pospolitego i różowatego, a także preparatom nawilżającym, odżywiającym i regenerującym skórę suchą, złuszczającą się, niedotlenioną, wiotką, poszarzałą, zmęczoną i dojrzałą.

Efektem tego jest spłycenie zmarszczek, ujędrnienie, nawilżenie i wygładzenie skóry, stymulacja mięśni, zlikwidowanie przebarwień oraz dokładne odżywienie. Ultradźwięki przyspieszają również metabolizm i rozpad komórek tłuszczowych, powodując rozpad skupisk tłuszczu, zwiększają ukrwienie i poprawiają krążenie, dzięki czemu wspomagają odchudzanie i likwidują cellulit.

Peeling ultradźwiękowy
Peeling ultradźwiękowy lub kawitacja ultradźwiękowa to sposób głębokiego oczyszczania skóry, który jest absolutnie nieinwazyjny i może być stosowany nawet na najbardziej wrażliwej skórze.

Kawitacja to zjawisko, które zachodzi, gdy wilgotną skórę potraktuje się falami ultradźwiękowymi. Tworzą się wówczas mikroskopijne pęcherzyki gazu, następuje gwałtowna zmiana ciśnienia i szereg procesów, których efektem jest rozbicie martwych komórek rogowej warstwy naskórka. Do zabiegu wykorzystuje się aparat wytwarzający fale ultradźwiękowe, zakończony szpatułką, którą przesuwa się po zwilżanej wodą twarzy. Zjawisko kawitacji to inaczej "zimne gotowanie wody". Peeling kawitacyjny oczyszcza skórę bezboleśnie i dokładnie, a dodatkowo sterylizuje ją, a wiadomo nie od dziś, że to właśnie bakterie są główną przyczyną wyprysków.

• działanie bakteriobójcze: mikrowibracje ultradźwiękowe niszczą drobnoustroje odpowiedzialne za powstawanie i rozwój trądziku oraz stanów zapalnych,
• zmniejszanie przebarwień i zapobieganie ich powstawaniu (poprzez rozbijanie złogów melaniny i blokowanie aktywności tyrozynazy – enzymu biorącego udział w procesie powstawania melaniny),
• zwężanie rozszerzonych porów,
• pobudzanie metabolizmu komórek, krążenia krwi i limfy.

Działanie:

• usuwa przebarwienia naskórkowe

• usuwa zanieczyszczenia skóry

• bezboleśnie i dokładnie czyści skórę twarzy, szyi i dekoltu

• usuwa martwe komórki skóry

• uwalnia pory od nadmiaru łoju, bakterii i substancji toksycznych

• regeneruje skórę oraz mięśnie mimiczne

• przyspiesza mikrokrążenie

• pomaga w leczeniu trądziku poprzez swoje działanie sterylizujące

• głęboko nawilża poprzez mikromasaż

• poprawia wymianę jonową, wzmaga produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego

• poprawia strukturę blizn

• pozostawia nadzwyczajnie odmłodzoną, odświeżoną i zregenerowaną skórę

Skórę zwilża się wodą lub tonikiem, a następnie przykłada łopatkę produkującą ultradźwiękowe wibracje o wysokiej częstotliwości, które docierają głęboko w pory i mieszki włosowe oczyszczając je z nadmiaru sebum - pozbywając się starych, obumarłych komórek, wydzielin i tłuszczów. Rezultatem jest natychmiastowe oczyszczenie z efektem wygładzającym, jak również dokładne przygotowanie skóry na lepszą penetrację składnikami aktywnymi.

Ultradźwięki powodują zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, w tym dla jonów wapnia, zmiany stanu koloidalnego białek, zwiększają syntezę kolagenu, zwiększają rozciągliwość włókien kolagenowych, przyspieszają gojenie się ran i działają przeciwbólowo. Mają też sprzyjać powstaniu nowych naczyń włosowatych w przewlekle niedokrwionych tkankach i uwalnianiu czynników wzrostowych z makrofagów. Mimo że mechanizm działania ultradźwięków jest bardzo zło, są one uważane za najważniejszy zabieg o głębokim działaniu cieplnym.

Zabiegi z zastosowaniem ultradźwięków:

• Peeling kawitacyjny

• Jonoforeza

• Mikromasaż

• Ultrafonoforeza

• Usuwanie owłosienia

• Usuwanie cellulitu

• Usuwanie fałd na brzuchu i skórze

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu: Usuwanie przebarwień

• Przebarwienia, to widoczne gołym okiem, plamki lub plamy, ciemniejsze od otaczającej je zdrowej skóry. Przebarwienia bardzo często powstają przy udziale światła słonecznego i często są po prostu nagromadzeniem melaniny - barwnika skóry produkowanego w odpowiedzi na promienie ultrafioletowe. Czasem jednak niewielka plamka na skórze może być wynikiem zwiększenia ilości nie tylko samego barwnika, ale także produkujących go komórek - melanocytów.

• Mogą pojawić się na czole, policzkach, nosie, dłoniach i dekolcie, rzadko na żuchwie. W skrajnej postaci, może dochodzić do przebarwień w formie pasów w środkowej części twarzy. Dotyczą 30% kobiet po trzydziestym roku życia i 90% po pięćdziesiątym.

• Przyczyny powstawania przebarwień:

• 1) pod wpływem promieniowania słonecznego dochodzi do samoistnego pojawiania się przebarwień o podłożu hormonalnym:
  - ciąża,
  - stosowanie doustnej antykoncepcji,
  - stosowanie zastępczej terapii hormonalnej,
  - okres menopauzy,
  - inne kuracje hormonalne,
  2) choroby wątroby,
  3) niedoczynność nadnerczy,
  4) nadczynność tarczycy,
  5) działanie substancji fitotoksycznych lub fotoalergizujących, znajdujących się w lekach, kosmetykach, mydłach;

• Podział przebarwień:

• Naskórkowe:
  1) związane z nadmierną liczbą melanocytów w naskórku
  2) związane z nadprodukcją melaniny przez prawidłową liczbę melanocytów:

• Piegi (ephelides) to liczne drobne (wielkości 1-), nieregularne, jasno - lub ciemnobrązowe plamki powstające pod wpływem światła słonecznego, dlatego najczęściej występują na skórze twarzy i kończyn górnych. Piegi pojawiają się we wczesnym dzieciństwie, ok. 2 roku życia, potem stopniowo ich przybywa, a w starszym wieku ilość piegów zwykle maleje. Piegi są gładkie, nie wystają ponad poziom skóry.

• Przyczyną brązowego zabarwienia jest nadmiar melaniny, przy prawidłowej ilości melanocytów. Powstawanie piegów jest uwarunkowane genetycznie i dziedziczy się jako cecha autosomalna, dominująca. Piegi występują z jednakową częstością u kobiet i u mężczyzn, szczególnie często pojawiają się u osób o jasnej skórze i o jasnych lub rudych włosach. Pod wpływem światła słonecznego piegi stają się ciemniejsze i bardziej widoczne.

• Melasma (ostuda, chloasma) jest jednym z najczęstszych przebarwień występujących głównie u kobiet. Pojawiają się najczęściej po 30 roku życia. Rola czynników powodujących schorzenie jest nie do końca wyjaśniona. Są to przebarwienia nieregularne, ostro ograniczone brązowe plamy bez oznak zapalenia, umiejscowione na twarzy (czoło, policzki, wargi górne). Symetria ognisk sprawia, że przybiera ona wygląd maskowaty.

• Najczęstsza jest forma objawowa, występująca w czasie ciąży, podczas stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych (chloasma uterinum) – u 10-20% kobiet, leków (np. hydantoiny) oraz w czasie zaburzeń endokrynologicznych (nadczynność tarczycy, choroby jajników). Wykwity nasilają się podczas intensywnej ekspozycji na ultrafiolet ( w tym solarium)

• Plamy soczewicowate starcze (letingines seniles) zostały nazwane tak z powodu swojego wyglądu zbliżonego do ziaren soczewicy. Są to okrągłe lub owalne, wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry, niewielkie plamki w kolorze od jasnego brązu do prawie czarnego. Tworzą się w miejscach nieosłoniętych przed działaniem promieniowania ultrafioletowego (również tego z solarium), głównie na twarzy, grzbietach dłoni i szyi, a także przedramionach i podudziach. Najczęściej pojawiają się między 50 rokiem życia. W miarę upływu czasu plamy te mogą się powiększać i przybierać coraz ciemniejsze zabarwienie.

• Przebarwienia pozapalne mogą wystąpić w miejscach, gdzie wcześniej występowały zmiany trądzikowe, niektóre wysypki skórne (np. ospa wietrzna), oparzenia słoneczne, uczulenia, urazy.
  
  Skórne: melanina zlokalizowana w makrofagach okołonaczyniowych w warstwie brodawkowej
  Mieszane: cechy przebarwień naskórkowych i skórnych
  Rodzaj przebarwienia można określić oglądając skórę oświetloną lampą Wood\'a - jest to integralna część badania skóry.

• Miejsca, w których najczęściej pojawiają się przebarwienia:

• policzki

• górna warga

• broda

• czoło

• nos

• Profilaktyka:

• Podstawą leczenia przebarwień jest skuteczna ochrona przeciwsłoneczna. Obejmuje ona ograniczenie ekspozycji na promieniowanie słoneczne w godzinach południowych, stosowaniu zewnętrznych preparatów chroniących przed UVB i UVA, noszeniem odzieży osłaniającej ciało.
  Preparaty przeciwsłoneczne powinny zawierać filtry fizyczne bądź mieszaninę filtrów chemicznych i fizycznych. Skuteczna ochrona przeciwsłoneczna powinna być stosowana w Polsce od kwietnia do końca września. Osoby pracujące przy oświetleniu jarzeniowym powinny stosować kremy z filtrami przez cały rok, niezależnie od pory roku.

• Leczenie:

• Miejscowe:
  A. Hydroksykwasy:

• Alfa – hydroksykwasy (np. glikolowy, mlekowy, cytrynowy, szczawiowy)- kwas glikolowy stosowany jest najczęściej; oprócz poprawy kolorytu skóry, przyspiesza odnowę komórkową, redukuje zmarszczki, poprawia nawilżenie i fakturę skóry,

• Beta – hydroksykwasy (np. salicylowy zawarty w płynie Jessnera) – stężenia 3-5% kwasu salicylowego powodują złuszczanie naskórka,

• Wielohydroksykwasy (np. glukonolakton, kwas laktobionowy, mleczan kwasu glukonowego) - dają lepsze efekty kliniczne u osób z wrażliwą skórą, w trądziku różowatym, zaburzeniach rogowacenia;

• KWAS AZELAINOWY działa wybiórczo na nadmiernie aktywne i nieprawidłowe melanocyty, a zatem w odróżnieniu od hydrochinonu jego stosowanie nie wiąże się z występowaniem odbarwień skóry lub egzogennej ochronozy, jako że depigmentacja dotyczy tylko zmienionej chorobowo skóry, bez oddziaływania na prawidłową skórę. 

• KWAS GLIKOLOWY stosowane w dużych stężeniach zmniejszają wzajemne przyleganie keratynocytów górnych warstw naskórka, w efekcie działając epidermolitycznie, przyśpieszając usuwanie nadmiernej ilości barwnika.

• HYDROCHINON hamuje melanogenezę poprzez blokowanie tyrozynazy. Uznawany za "złoty standard" w terapii przebarwień, jako że korzyści z jego stosowania przynoszą efekty większej ilości pacjentów. Stosowanie w stężeniach od 2-5% jest nietoksyczne, niekancerogenne, nieteratogenne. Stężenia 2% i mniejsze traktowane jest jako kosmeceutyk.   Hydrochinon słabo penetruje skórę, nie działa ogólnoustrojowo. Zaleca się podczas stosowania obowiązkową ochronę przed promieniowaniem UV.

• RETINOIDY MIEJSCOWE to m.in. adapalen, tazaroten, tretynoina, izotretynoina. Działanie depigmentacyjne zbliżone do hydrochinonu, tyle że w przypadku retinoidów nie zdarza się tak jak podczas stosowania hydrochinonu całkowite odbarwienie okolicy poddawanej leczeniu. Bardzo dobre efekty uzyskuje się po 10 miesiącach stosowania.
  
  Mechanizm działania retinoidów:

• zmniejszenie proliferacji komórek zapalnych

• zmniejszenie przylegania i nasilenie złuszczania korneocytów

• zmniejszenie aktywności tyrozynazy, a w następstwie zahamowanie melanogenezy i transferu melaniny z melanocytów

• normalizację procesu dojrzewania i różnicowania się keratynocytów

• pobudzenie syntezy kolagenu i angiogenezy

• Retinoidy mają wpływ na przyśpieszenie komórkowego "turnover" skóry - keratynocyty przemieszczają się szybciej z warstwy podstawnej w kierunku warstwy rogowej, przyśpieszają utratę pigmentu z naskórka. Zwiększają również skuteczność środków odbarwiających - modyfikują warstwę rogową naskórka i w ten sposób ułatwiają penetrację cząsteczek do naskórka.
  Objawy niepożądane szczególnie nasilone są w pierwszych trzech miesiącach stosowania. Polegają na suchości, złuszczaniu skóry, występowaniu świądu i zaczerwienienia. Występują w 1/3 przypadków.

• RETINOL hamuje tyrozynazę i transport pigmentu do keratynocytów, przyspiesza rewitalizację skóry, powoduje usuwanie barwnika.

• WITAMINA C witamina C wpływa na wytwarzanie pigmentu na wszelakich etapach syntezy melaniny przez współdziałanie z jonami miedzi w miejscu aktywnym tyrozynazy. Trwała pochodna sól magnezowa fosforanu askorbinowego zmniejsza przebarwienia skóry.

• ALOESYNA naturalna hydroksychromonowa pochodna, izolowana z aloesu, która hamuje tyrozynazę w stężeniach niecytotoksycznych. Połączenie aloesyny u arbutyny synergistycznie hamuje melanogenezę wywołaną przez promieniowanie ultrafioletowe.

• AMID KWASU NIKOTYNOWEGO amidowa postać witaminy B3, hamuje transport melanosomów z melanocytów do keratynocytów, obniża aktywność tyrozynazy w melanocytach, w celu poprawy wyglądu zaleca się stosowanie o stężeniu 3,5% wraz z palimtynianem retinylu.

• KWAS KOIKOWY inhibitor tyrozynazy, stosowany w stężeniach od 1-4%, skuteczny w połączeniu z innymi składnikami, często wywołuje działania alergizujące i może powodować występowanie kontaktowego zapalenia skóry z podrażnienia. Wskazany u osób nietolerujących hydrochinonu.

• GLABRYDYNA (składnik ekstraktu z kłączy lukrecji) - hamuje aktywność tyrozynazy, jedna ze skuteczniejszych składników posiadających działanie rozjaśniające,

• MĄCZNICA jest głównym składnikiem mącznicy lekarskiej są krystaliczne glikozydy znane jako arbutyna i metyloarbutyna. Działanie rozjaśniające obydwóch substancji polega na hamowaniu aktywności tyrozynazy melanosomów. 

• MORWAdziałanie przeciwzapalne, hamuje aktywność tyrozynazy, niezbyt często stosowana w produktach rozjaśniających skórę.

• Mikrodermabrazja - to rodzaj mechanicznego złuszczania powierzchownych warstw skóry przy pomocy materiałów ściernych o dużej twardości, takich jak korund czy diament. Zabieg polega na ścieraniu naskórka warstwa po warstwie, aż do pożądanego poziomu, bez dochodzenia do splotów naczyniowych warstwy brodawkowatej skóry właściwej, a więc bez wywoływania krwawienia. Zabieg jest bezbolesny.
  
  Dermabrazja - kontrolowane usuwanie powierzchownych warstw skóry przy użyciu specjalnego urządzenia z szybkoobrotową tarczą ścierną. Nie powinno przekraczać się granicy skórno - naskórkowej, ponieważ głębsza ingerencja prowadzi do bliznowacenia. Zabieg jest bolesny.

• Zabiegi laserowe

• Chromoforem docelowym zmian barwnikowych jest melanina zawarta w melanosomach, która absorbuje światło w zakresie 250-1200 nm, co pokrywa się częściowo również z absorpcją światła przez hemoglobinę i wodę w tkankach. Istotna jest gęstość energii lasera i długość trwania impulsu.
  
  Lasery wykorzystywane w leczeniu zmian barwnikowych to laser neodymowo - itrowo - glinowo - granatowy (Nd-YAG), laser kryptonowy, laser dwutlenkowo - węglowy, laser erbowy, laser diodowy, ipl, laser rubinowy, aleksandrytowy, jak i pulsacyjny laser barwnikowy (PDL). Mogą pojawiać się skutki uboczne takie jak bolesność, podrażnienie, przebarwienia pozapalne.

• Krioterapia

• Najczęściej stosuje się natryskowe lub punktowe zamrażanie miejsc zmienionych. Zabieg polega na niszczeniu komórek przez tworzenie kryształków lodu wewnątrz i na zewnątrz komórek w wyniku oddziaływania na skórę czynnika mrożącego. Do czynników tych należą CO2, ciekły azot, podtlenek azotu. Melanocyty są wrażliwe na mrożenie, znacznie bardziej niż niebarwnikowe komórki skóry. Jest skuteczna i niebolesna, może pozostawiać blizny.

nowotwory, czyn na gruźlica płuc, nerwice wegetatywne, choroba naczyń wieńcowych, zakrzepowe zapalenie żył, stany po terapii rentgenowskiej, nie zakończony wzrost kości, stany gorączkowe i ciąża, ciężki stan ogólny organizmu, implanty, rozrusznik serca, ostre procesy zapalne, przypadki o niejasnej etiologii

Mikromasaż:

Wykonanie mikromasażu zaleca się na skórach dojrzałych. Ta faza zabiegu powoduje przenikanie rozdrobnionych cząstek preparatów do głębiej położonych warstw skóry. Mamy tu do czynienia z nawilżaniem wewnętrznym spowodowanym sprężeniem i rozprężeniem struktur komórkowych czyli mikromasażem.

To działanie wywołuje poprawę mikrokrążenia i aktywację pompy sodowo- potasowej , która przyspiesza wszystkie procesy odnowy komórkowej poprzez zaopatrzenie komórek w tlen i substancję odżywcze, oraz doprowadzenie wody do najgłębiej położonych warstw skóry. Preparaty powinny być żelowe, wodniste, czyste chemicznie. Po zakończeniu tej fazy zabiegu, skóra może być przez kilka minut zaczerwieniona.

Wpływ witamin na skórę i organizm człowieka

Witamina A - retinol

• Organizm wytwarza ją w wątrobie z prowitaminy A – beta-karotenu zawartego w pożywieniu

(w produktach roślinnych i zwierzęcych, np. maśle, śmietanie, wątrobie, tranie, marchwi ).

• Jest związkiem bardzo wrażliwym na działanie tlenu: łatwo ulega procesowi utlenienia, przez co traci swoje właściwości.

• Aby temu zapobiec, do preparatów z witaminą A często dodaje się przeciwutleniacze, spośród których najlepszy jest tokoferol, czyli witamina E.

• Witamina A odgrywa znaczącą rolę w metabolizmie komórek skóry.

WPLYW NA SKÓRĘ:

• jest niezbędna do regeneracji komórek w warstwie podstawnej naskórka;

• poprawia strukturę warstwy rogowej, a tym samym wzmacnia funkcje obronne skóry i zapobiega wysuszeniu skóry (utracie wody);

• zmniejsza przebarwienia i plamy;

• chroni przed działaniem wolnych rodników i zapobiega starzeniu się skóry;

• reguluje procesy keratynizacji naskórka;

• wywiera znaczący wpływ na równowagę wodno-tłuszczową, dzięki czemu ogranicza szorstkość i złuszczanie naskórka;

• uczestniczy w prawidłowym wzroście włosów i paznokci;

• wspomaga leczenie trądziku.

Witamina A stosowana w kosmetykach występuje w trzech formach:

• palmitynianu retinolu (najsłabsza forma witaminy A),

• retinolu (czysta postać witaminy A, najczęściej stosowana )

• i kwasu retinowego (o najsilniejszym działaniu).

Palmitynian retinolu zawarty w kosmetykach działa słabiej w porównaniu np. z kwasem retinowym, jednak dzięki tej właściwości zawierające go preparaty mogą być stosowane przez osoby ze skórą nadwrażliwą, a także np. przez nastolatki do wygładzania skór trądzikowych lub po leczeniu kwasem retinowym.

Witamina A najpierw wpływa na powierzchowną warstwę naskórka, wygładzając ją i rozjaśniając. Dezaktywuje również wolne rodniki, które są jednym z czynników powodujących starzenie się skóry.

• Gdy przeniknie w głąb naskórka, poprzez uwolnienie cytokin pomaga w tworzeniu włókien kolagenowych w skórze właściwej, poprawiając jej elastyczność i jędrność.

• korzystnie wpływa na skórę przedwcześnie starzejącą się w wyniku działania słońca (szybko powstające zmarszczki, plamy i przebarwienia, nierówny koloryt, zaburzenia rogowacenia naskórka).

• Kosmetyki z witaminą A rozjaśniają koloryt, wybielają plamki pigmentacyjne, wygładzają cerę i likwidują ogniska nieprawidłowego rogowacenia.

• Stosowanie kosmetyków zawierających w składzie witaminę A działa stymulująco na komórki skóry właściwej, poprawia jej elastyczność, odżywia, zapobiega procesom wiotczenia.

• Działa przeciwrodnikowo, dzięki poprawie ogólnej kondycji skóry.

• Przywraca blask i młodość skórze zniszczonej w wyniku zbyt intensywnego korzystania ze słońca.

Objawy niedoboru witaminy A:

·         Kurza ślepota

·         Suchość, łuszczenie się, nadmierne rogowacenie skóry, zaburzona grubość warstwy rogowej

·         Łupież

·         Spadek sprężystości skóry

·         Kruchość i wolny wzrost paznokci

·         Pieczenie i suchość pod powiekami

·         Zmniejszenie odporności na infekcję

·         Spowolnienie tempa gojenia się ran

·         Zaburzenia wzrostu i rozwoju dzieci

·         Brak łaknienia

·         Zanik wydzielania gruczołów łojowych

Objawy nadmiaru witaminy A:

• ·         Bóle głowy

• ·         Nudności, wymioty

• ·         Światłowstręt i drgawki

• ·         Suchość i przebarwienia skóry

• ·         Wypadanie włosów, łamliwość paznokci

• ·         Powiększenie wątroby, bóle kostno-stawowe, krwawienie z warg

• ·         Żółte zabarwienie skóry

Występowanie:

Retinol znajduje się w żywności pochodzenia zwierzęcego:

w żółtkach jaj, pełnotłustym mleku i jego przetworach, wątrobie, tłustych morskich rybach, tranie. Natomiast ß-karoten, który w organizmie człowieka zamienia się w retinol występuje w warzywach i owocach o zielonym, żółtym, pomarańczowym i czerwonym kolorze – w marchwi, rzodkiewce, brokułach, papryce, morelach, truskawkach, arbuzach.

Witamina C – kwas askorbinowy

• chroni przed niszczącym działaniem wolnych rodników. Jest to szczególnie ważne dla osób mieszkających w dużych miastach, gdyż pod wpływem zanieczyszczeń w atmosferze uwalniają się one w dużej ilości;

• wywiera korzystny wpływ na syntezę kolagenu, odpowiedzialnego za elastyczność i sprężystość skóry, tym samym oddziałując przeciwzmarszczkowo (postępujące z wiekiem wiotczenie skóry przyczynia się do powstawania zmarszczek);

• poprawia stan kruchych i skłonnych do pękania naczyń krwionośnych (bardzo istotne dla skór płytko unaczynionych i wrażliwych);

• odgrywa ważną rolę w przebiegu procesów metabolicznych skóry: najbardziej spektakularny efekt działania kosmetyków z witaminą C polega na poprawie kolorytu skóry. Skóra nabiera blasku, jest gładsza, odświeżona.

Obecnie na rynku są dostępne preparaty zawierające biologicznie aktywną witaminę C, charakteryzujące się dużą stabilnością, czyli odpornością na niekorzystne warunki środowiskowe. Znacznie usprawniono jej wchłanianie, dzięki opracowaniu specjalnych nośników (transporterów) przenoszących aktywną postać witaminy C wgłąb naskórka.

• Aktywna witamina C ma wiele ważnych właściwości niezbędnych zwłaszcza zniszczonej promieniowaniem ultrafioletowym, poszarzałej i zmęczonej skórze.

Witamina E- tokoferol

·         Posiada właściwości neutralizowania wolnych rodników czyli przerywania procesów oksydacyjnych i reakcji rodnikowych

• ·         Zmniejsza wrażliwość na promieniowanie UV

• ·         Przywraca skórze równowagę i hamuje procesy starzenia

• ·         Wbudowuje się w lipidy naskórka

• ·         Poprawia mikrocyrkulację w naczyniach włosowatych skóry

• ·         Wzmacnia tkankę łączną

• ·         Poprawia gospodarkę wodną naskórka i skóry właściwej

• ·         Przyspiesza gojenie oparzeń, wygładzanie blizn

• ·         Usuwa starcze przebarwienia skóry

• ·         Nadaje włosom połysk i wpływa na ich wzrost

• ·         Wzmaga leczenie łojotokowego zapalenia skóry

• ·         Przyspiesza tworzenie się kolagenu i elastyny

• ·         Uodparnia na fotoalergie

• ·         Wzmaga działanie innych witamin

• ·         Chroni przed nowotworami

• ·         Chroni przed zaćmą

• ·         Pobudza krążenie krwi

• ·         Pomocna w leczeniu trądzika, owrzodzeń

• W kosmetykach witamina E często jest łączona z witamina C. Obie działają antyrodnikowo, dlatego są tak potrzebne skórze.

• Witamina E jest zlokalizowana na błonach komórkowych naskórka i skóry. Jako pierwsza odpiera napaść wolnych rodników – działa „na pierwszej linii frontu”. Dlatego po walce wymaga regeneracji, ponieważ wolne rodniki utleniają ją, co powoduje zahamowanie jej aktywności.

• Rolę „drugiego frontu” przejmuje wtedy witamina C, która znajduje się we wnętrzu komórki. Po cyklu przemian witamina E może znowu być aktywna.

• Zdrowa i młoda skóra broni się przed utleniającym działaniem wolnych rodników dzięki wzajemnie odnawiającemu się systemowi tych witamin. Jednak skóra narażona na uszkadzający wpływ środowiska, a szczególnie promieniowanie ultrafioletowe wymaga podreperowania tych strat. Dlatego ważne jest systematyczne stosowanie preparatów zawierających obie witaminy ochronnego systemu.

Objawy niedoboru witaminy E:

• ·         Trudności z koncentracją

• ·         Nadpobudliwość

• ·         Sucha skóra z tendencja do szybkiego pojawienia się zmarszczek

• ·         Troficzne zaburzenia skóry, włosów i paznokci

•  

Objawy nadmiaru witaminy E:

• ·         Bóle głowy

• ·         Osłabienie mięśni

• ·         Zaburzenia widzenia

 

Występowanie:

• Oleje roślinne, pełne ziarna zbóż, migdały, pestki słonecznika, orzechy włoskie i ziemne, sałata, kapusta.

Witamina D (kalcyferol)

Występuje w organizmie w postaci tzw. prowitamin np. cholekalcyferolu czyli witaminy D3.

Działanie witaminy D:

·         Reguluje gospodarkę wapniowo-fosforową i węglowodanową ustroju

·         Konieczna do prawidłowej funkcji przytarczyc

·         Wpływa na równowagę kwasowo-zasadową ustroju

·         Pod wpływem UV skóra sama produkuję tę witaminę

·         D2 i D3 przyspieszają procesy metaboliczne i zwiększają napięcie naskórka

·         Pomocna w leczeniu trądzika, łuszczycy, chorób alergicznych

Objawy niedoboru witaminy D:

• ·         Krzywica

• ·         Zaburzenia w kostnieniu

• ·         Zaburzenia w gospodarce wapniowej

• ·         Próchnica zębów

• ·         Nerwowość

• ·         Bezsenność

• ·         Osteomalacja i osteoporoza

Objawy nadmiaru witaminy D:

• ·         Bóle głowy

• ·         Mdłości

• ·         Senność

• ·         Swędzenie skóry

• ·         Łysienie

• ·         Pękanie warg

• ·         Zaburzenia widzenia

• ·         Ból wokół kości długich

Występowanie:

• Żółtka jaj, mleko, masło, śmietana, podroby, tłuste ryby, tran

Witamina K (filochinon)

 

Działanie witaminy K:

• ·         Jest niezbędna do syntezy czynników krzepnięcia w wątrobie

• ·         Odgrywa znaczną rolę w gospodarce wapniowej i mineralizacji tkanek

• ·         Zmniejsza kruchość naczyń krwionośnych

• ·         Zapobiega tworzeniu się teleangiektazji i wylewów podskórnych

• ·         Poprawia koloryt skóry

•  

Objawy niedoboru witaminy K:

• ·         Obfite miesiączki

• ·         Skłonność do teleangiektazji

• ·         Trudne gojenie się ran

• ·         Długotrwała kuracja antybiotykami

• ·         Skaza krwotoczna

•  

Objawy nadmiaru witaminy K:

• ·         Zaburzenia pracy wątroby

• ·         Odczyny alergiczne

• ·         Skoki ciśnienia tętniczego

•  

Występowanie:

• Wieprzowina, wątroba, żółtka jaj, natka pietruszki, szpinak, kalafior, kapusta, pomidory.

Witamina B1 (tiamina), (aneuryna)

 

Działanie witaminy B1:

• ·         Reguluje gospodarkę wodną, białkową i węglowodanową

• ·         Niezbędna do prawidłowej pracy układu nerwowego i pracy mięśni

• ·         Przyczynia się do poprawy sprawności umysłowej

• ·         Stosowana w leczeniu łojotoku, łysienia na tle łojotoku, trądzika, łuszczycy, świądu, półpaśca, czyraczności, ropnych schorzeń skóry, pokrzywki

•  

Objawy niedoboru witaminy B1:

• ·         Zmęczenie

• ·         Drażliwość

• ·         Utrata apetytu

• ·         Nastroje depresyjne

• ·         Świąd skóry

• ·         Zapalenie nerwów

• ·         Zanik mięśni

• ·         Paraliż kończyn (choroba beri-beri)

•  

Objawy nadmiaru witaminy B1:

• ·         Zawroty głowy

• ·         Nadwrażliwość

• ·         Drżenie mięśni

• ·         Zaburzenia rytmu serca

• ·         Reakcje alergiczne

Witamina B2   (ryboflawina)

stosowana w preparatach i kuracjach leczących trądzik i łojotokowe zapalenie skóry. Wspomaga utrzymanie naturalnego kolorytu i stanu skóry. Zapobiega wypadaniu włosów, jest jedną z witamin opóźniających powstawanie zmarszczek, zwłaszcza wokół ust.

Niedobór witaminy B2 powoduje zapalenie czerwieni warg, obrzmienie lub pękanie błony śluzowej jamy ustnej ,zapalenie śluzówek, zajady jamy ustnej, łojotok, zawroty głowy oraz łuszczące się okolice nosa i ust, czoła i uszu.. Przy dłużej trwającym niedobo­rze skóra staje się mało elastyczna i przybiera starczy wygląd.

Źródło: wątroba, chude sery, grzyby, ryby, kefir, maślanka, drożdże, mięso, owoce morza

Witamina B5 –kw. pantotenowy

• wykazuje właściwości nawilżające, dzięki zdolności zatrzymywania wody w skórze;

• łagodzi uczucie napięcia w skórze, zmiękcza naskórek;

• przyśpiesza procesy gojenia mikro- i makrourazów skóry powstających w wyniku działania czynników mechanicznych, jak również oparzeń słonecznych i dermatoz;

• działa osłaniająco na skórę wrażliwą, łagodzi podrażnienia i zapobiega nadmiernemu rogowaceniu naskórka.

Witamina B6
wspomaga zwalczanie trądziku młodzieńczego, leczenie zapalenia warg i języka. Jej niedobór powoduje zmiany łojotokowe skóry. Wykorzystywana jest w dermokosmetykach mających na celu pielęgnację skóry tłustej i mieszanej

Witamina B12 – niezbędna do właściwego funkcjonowania wszystkich komórek, odgrywa ważną rolę w syntezie DNA. Wspomaga pracę mózgu, zwalcza uczucie zmęczenia, działa antystresowo, reguluje czerwone ciałka krwi,

Witamina B15 – wydłuża życie komórek, co jest szczególnie ważne w zanieczyszczonym środowisku,

Witamina PP – odgrywa ważną rolę w przemianie materii, usuwa toksyczne substancje z organizmu, reguluje wilgotność i łuszczenie skóry, eliminuje stany zapalne skóry, wspomaga układ odpornościowy,

Wit H- biotyna, zwana koenzymem R lub witaminą antyłojotokową.

• Oddziaływuje na metabolizm aminokwasów, białek, tłuszczy, węglowodanów i kwasu pirogronowego. Bierze udział w tworzeniu kreatyny oraz substancji spajającyh komórki rogowe skóry włosów i paznokci.
  Leczenie biotyną polega na podawaniu wit H razem z A i E w formie liposomowej - działa wtedy przeciwzmarszczkowo, rozjaśnia plamy starcze, nawilża, zwęża rozszerzone pory.

• Niedobór:
  -łojotokowe zapalenie skóry, zwłaszcza głowy ( łuszczyca)
  -przedwczesne siwienie
  -łamliwość włosów, wypadanie włosów, łupież
  -łamliwość paznokci
  -skóra przybiera szary odcień, włosy tracą połysk
  -bóle mięśni

• Wystepowanie:
  Wątróbka, mąka sojowa, drożdże, marchew, żóltka jaj, orzechy, grzyby, banany.

Wpływ mikroelementów na skórę i jej przydatki

Mikroelementy to pierwiastki śladowe, które pełnią bardzo ważną rolę w syntezie enzymów, hormonów, białek, a tym samym odgrywają zasadniczą rolę w wyglądzie i stanie naszej skóry. 

Piękne włosy, zdrowa skóra, radość życia, odporność na stres – to tylko niektóre cechy zależne od obecności w naszym organizmie składników mineralnych (mikro- i makroelementy).

Obecny tryb życia, obfitujący w stres i pośpiech sprawia, że nasz organizm jest narażony na bardzo szybką utratę składników mineralnych.

Chrom - pełni rolę aktywatora różnych enzymów, pomaga w zachowaniu struktury białek i kwasów nukleinowych. 

Chrom wpływa na cerę poprzez:

• - przyspieszenie gojenia stanów zapalnych

• - zmniejsza skłonność do powstawania zaskórników

• - przywraca odpowiedni poziom pH skóry

• - stabilizuje układ immunologiczny skóry

Cynk - Właściwości lecznicze znano już w starożytności.

• Niedobór cynku powoduje suchość skóry.

• Cynk umożliwia tworzenie włókien elastyny i kolagenu, które są odpowiedzialne za gładką i jędrną skórę.

• Przyspiesza procesy regeneracji, wspomaga neutralizację wolnych rodników i uczestniczy w procesach syntezy i spalania tłuszczów.

• Wzmacnia kości, przyspiesza gojenie się ran, poprawia odporność, bierze udział w regulacji ciśnienia krwi i zwiększa produkcję plemników.

• Pomaga utrzymać piękny wygląd.

• Cynk wchodzi w skład wielu kosmetyków. Jego właściwości sprawiają, że skóra wygląda ładniej i szybko się regeneruje.

• Pierwiastek ten zapobiega nadmiernej produkcji łoju, chroniąc w ten sposób przed problemami z trądzikiem młodzieńczym. 

• Jeżeli nasz organizm cierpi na niedobór cynku, paznokcie łatwo się łamią i rozdwajają.

• Cierpią również nasze włosy, które słabo rosną, wypadają i tracą połysk.

W przypadku poważnych niedoborów cynku objawami są: kurza ślepota, brak apetytu, osłabienie popędu płciowego. U młodych kobiet często występują zaburzenia miesiączkowania.

Wystepowanie: w mięsie, jajach, mleku,nasionach roślin strączkowych, pełnoziarnistym pieczywie. Nie musimy się obawiać przedawkowania tego pierwiastka.

Mangan 

Wpływa on na wytwarzanie melatoniny. Ponadto buduje naturalną ochronę przed promieniowaniem UV. Ma własności regenerujące. Bierze udział w aktywacji enzymów odpowiedzialnych za prawidłowe wykorzystaniu biotyny, witaminy B1 i witaminy C.

Ten pierwiastek to naturalny antyutleniacz. W organizmie neutralizuje wolne rodniki, co sprawia, że nasze komórki wolniej się starzeją i są w lepszej kondycji.

Mangan bierze udział w wielu procesach niezbędnych do życia, m.in. we wzroście.

Chroni kości, poprawia funkcjonowanie układu nerwowego. Pomaga też uporać się z trądzikiem.

Niedobór sprawia, że spada sprawność seksualna, zmniejsza się nasze libido. Innymi objawami są nerwobóle, czasem nawet niekontrolowane drgawki.

Paznokcie robią się słabe, włosy się rozdwajają i zaczynają wypadać. Pogarsza się stan kości, niedobór manganu przyspiesza także rozwój osteoporozy. Może dojść do zaburzeń w krzepnięciu krwi. Aby do tego nie doszło, trzeba jeść przede wszystkim pełnoziarniste pieczywo.

Wystepowanie; w orzechach, migdałach, szpinaku i ziarnie słonecznika.

Miedź 

• wpływa na regulację wydzielania sebum.

• Ma działanie przeciwzmarszczkowe, uelastycznia i dotlenia skórę. 

• Zwiększa aktywność komórek skóry, wpływa na jej sprężystość i jędrność. Współdziała w procesie neutralizowania wolnych rodników.

• Działa przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie.

• Miedź uczestniczy w syntezie kolagenu. To bardzo ważne białko, które nadaje skórze elastyczność.

• Pierwiastek ten jest bardzo ważny także dla zdrowia włosów.

• Miedź ma ogromne znaczenie dla całego organizmu. Przede wszystkim ma swój udział w produkcji krwi. Poza tym miedź wpływa na rozwój układu nerwowego, pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi i poprawia stan kości.

• Niedobory miedzi na szczęście są mało prawdopodobne u kogoś, kto odżywia się normalnie. Jednak mogą się pojawić u osób stosujących ostre diety. Objawy to: nadciśnienie, migreny, blada cera. W ekstremalnych przypadkach brak miedzi w organizmie prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i serca.

Wystepowanie; szpinak, sałata, pełnoziarniste pieczywo, wątróbka, orzechy, groch i fasola.

• Jod - Niedobór sprawia, że skóra staje się blada, sucha. Charakterystyczne jest wówczas rogowacenie i szare zabarwienie skóry łokci i kolan.

• Kobalt - W skórze wzmaga wytwarzanie melaniny. Brak kobaltu powoduje niedokrwistość.

• Selen - Wchodzi w skład enzymów, które chronią komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Jest silnym antyutleniaczem, opóźnia procesy starzenia. Pomaga zachować elastyczność skóry, zwłaszcza w połączeniu z witaminą E

Żelazo wpływa na stan skóry poprzez udział w syntezie DNA i RNA oraz kolagenu. 

Reguluje wytwarzanie krwinek, odpowiada za ładny koloryt skóry. Umożliwia przyswajanie przez organizm witamin z grupy B.

• Jeden z najważniejszych pierwiastków budujących naszą krew. Bez żelaza nie dałoby się transportować tlenu z płuc do komórek organizmu.

• Pierwiastka tego potrzebują
  również mięśnie oraz wiele enzymów. Zwiększone zapotrzebowanie na żelazo mają kobiety w ciąży i osoby po wypadkach, które utraciły duże ilości krwi.

• Najwięcej żelaza znajduje się wątróbce, mięsie, ale występuje ono też w morelach i warzywach strączkowych.

• Co ważne, nasz organizm lepiej radzi sobie z wchłanianiem żelaza z produktów pochodzenia zwierzęcego, dlatego na niedobór tego mikroelementu najbardziej narażeni są wegetarianie.

• Efektem braku żelaza jest anemia, osłabienie, kłopoty z koncentracją.

• Niedobór - skóra staje się blada, paznokcie łamliwe, wypadają włosy. Ponadto przejściowy niedobór żelaza może pojawić się w czasie miesiączki.

• Ale uwaga, żelazo można przedawkować. Poznamy to po bólu brzucha i biegunce. Pierwiastek ten może również odkładać się w tkankach, co w przypadku długotrwałego łykania dużych ilości suplementów może doprowadzić do poważnego zatrucia organizmu – jest ono groźne przede wszystkim dla dzieci.

• Krzem to jeden z najważniejszych mikroelementów. 

• Jest istotnym elementem tkanki łącznej.

•  Reguluje przemianę materii, uszczelnia naczynia krwionośne, a co najważniejsze – przeciwdziała odkładaniu się tłuszczów w naszych naczyniach krwionośnych i w ten sposób chroni nas przed miażdżycą.

• Krzem sprawia, że nasza skóra jest sprężysta, a włosy zdrowe.

• Związki krzemu działają przeciwzapalnie i przeciwalergicznie.

• Zapobiegają również cellulitowi.

• Pierwiastek ten chroni nas również przed bolesnymi miesiączkami i zmniejsza krwawienie w czasie menstruacji.

• Jest również ważny dla zdrowia stawów.

• Pierwszym objawem spowodowanym utrata krzemu w organizmie może być częste, zwykle samoistne krwawienie z nosa oraz uszkodzenie dziąseł, do którego dochodzi przy szczotkowaniu zębów, trudność gojenia się ran.

• Przy długotrwałym niedoborze krzemu może dojść do uszkodzenia stawów, osteoporozy, zapalenia spojówek i powiek. Źródłem tego pierwiastka są ryby i owoce morza. Można także sięgnąć po zioła – najlepszy będzie skrzyp, ale sporo krzemu znajdziemy np. w pokrzywie.

• Alternatywą dla mikroelementów zażywanych w postaci tabletek są kremy i inne kosmetyki z dodatkiem minerałów. Ich bezpośrednie stosowanie na skórę przynosi bardzo dobry efekt. Zwłaszcza wtedy, gdy mikro- i makroelementy zawarte są w wodzie termalnej i morskiej oraz w algach. Nie tylko świetnie ją nawilżają, ale także wyzwalają proces zatrzymywania wilgoci w organizmie.

Postaci leków ziołowych:

• Napary (Infusum) - jest to jedyna z najczęściej stosowanych form wyciągów z ziół. Napary przyrządza się z surowców zawierających olejki lotne lub substancje nie znoszące dłuższego gotowania. Odpowiednią ilość suszonych ziół (np. 1,2 łyżeczki) zalewamy wrzątkiem i odstawiamy w naczyniu pod przykryciem na 20-30min. Można je także podgrzewać, ale nie powinny się gotować. Napary są nietrwałą postacią leków i powinny być spożyte w dniu przygotowania. Pijemy pół szklanki 3-4 razy dziennie, zazwyczaj pomiędzy posiłkami.

• Odwary (Decoctum) - Przygotowanie odwaru uzależnia się od rodzaju surowca, rozpuszczalność substancji czynnych w wodzie, odporności na wysoką temperaturę. Zioła zawierające składniki łatwiej rozpuszczalne w wodzie gotuje się krócej; natomiast odporne na działanie wysokiej temperatury lub bardzo twarde (korzenie, kory) gotuje się dłużej. 1-2 łyżki mieszanki ziołowej (surowiec należy rozdrobnić) zalewamy wodą o temperaturze pokojowej i podgrzewamy aż do wrzenia, a następnie gotujemy jeszcze 3-5 minut. W przypadku roślin zawierających trudno rozpuszczalne substancje czas gotowania należy wydłużyć do 10 i więcej minut. Odstawiamy odwar na kilkanaście minut i po przecedzeniu możemy spożywać.

• Maceraty (Maceratio) -Maceraty przygotowuje się najczęściej z ziół zawierających śluzy. Surowiec zielarski zalewa się letnią Przegotowana wodą i pozostawia w temperaturze pokojowej przez 3 - 10 godzin, w zależności od rodzaju surowca. Po przecedzeniu i wyciśnięciu surowca macerat należy zużyć w ciągu dnia. W przypadku twardych, trudno pęczniejących surowców /korzenie żywokostu, korzenie prawoślazu/, korzystne jest po 2 godzinach maceracji, doprowadzić do wrzenia i pozostawić na dalsze 6 - 8 godzin. Zioła zalewamy zimną wodą i odstawiamy na kilka godzin w temperaturze pokojowej.

• Nalewki (Tincturae) - Nalewkę otrzymuje się najczęściej przez wytrawienie rozdrobnionych ziół 60 -70% alkoholem lub winem. Po 7 -14 dniach trzymania w temperaturze pokojowej i mieszania co pewien czas, nalewkę należy zlać a pozostałość wypłukać niewielką ilością spirytusu i wycisnąć zioła.

• Intrakty (Intracta) - wyciągi podobne z wyglądu do nalewek, otrzymywane ze świeżych roślin działaniem wrzącego etanolu, dzięki czemu zawarte w roślinie enzymy nie powodują rozkładu pierwotnych substancji czynnych np. Intractum Crataegi.

• Wyciągi (Extracta) - przetwory otrzymywane przez wytrawienie surowca roślinnego odpowiednim rozpuszczalnikiem i częściowe lub całkowite usunięcie rozpuszczalnika. Rozróżnia się wyciągi suche (extracta sicca), z których całkowicie usunięto rozpuszczalnik, stanowiące proszek lub masę dającą się sproszkować oraz wyciągi płynne (extracta fluida), które charakteryzują się tym, że najczęściej jedna część wyciągu płynnego odpowiada jednej części surowca roślinnego. Wyciągi zawierają 10-krotnie większą zawartość substancji czynnych niż nalewki np. Extractum Chamomillae fluidum

• Sok (Succus) - wygnieciony ze świeżego surowca, często stabilizowany alkoholem np. Succus Taraxaci.

• Mikstura (Mixtura) - mieszanina naparów, odwarów, nalewek, syropów lub wyciągów.

• Krople (Guttae) - wyciągi lub roztwory substancji stosowane w dawkach określonych liczbą kropli np. Guttae stomachicae

• Syropy (Sirupi) - wyciągi za świeżych lub suszonych ziół gotowane w roztworze cukru. Syropy przyrządza się w niewielkich ilościach, ponieważ łatwo ulegaja zepsuciu. Przechowuje w chłodnym miejscu, w szczelnie zamkniętych naczyniach.

• Olejki eteryczne (Oleum aethereum) - produkt destylacji surowców aromatycznych parą wodną.

• Granulaty (Granulata) - otrzymuje się ze sproszkowanych ziół zmieszanych z substancją pomocniczą.

• Tabletki (Tabulettae) - sprasowane maszynowo suche wyciągi z ziół, często powlekane (drażetki).

• Kapsułki (Capsulae)- sproszkowane zioła, suche ekstrakty z ziół powleczone otoczką skrobiową lub żelatynową.

Algi - glony, wodne rośliny o zróżnicowanej budowie, będące cennym źródłem wielu substancji aktywnych biologicznie, m. in. witamin z grupy B, biorących udział w metabolizmie tłuszczy i białek, witamin E, C, §- karotenu, polifenoli, mikroelementów, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), w tym także kwasu g-linolenowego, mukopolisacharydów, węglowodanów, dzięki którym wykazują szerokie spektrum aktywności biologicznej. Chronią keranocyty i fibroplasty przed działaniem wolnych rodników, zapewniają prawidłowe funkcjonowanie skóry, opóźniając procesy jej starzenia. Wzmacniają barierę lipidową skóry, wykazują silne działanie nawilżające. Regulują pracę gruczołów łojowych, działają bakteriostatycznie, likwidują stany zapalne naskórka. Obecny w wielu glonach kwas alginowy stymuluje przemianę materii i przyczynia się do usuwania złogów tłuszczu, a także ze względu na efekt drenażu tkanek działa wyszczuplająco i detoksykująco. Są składnikiem wielu preparatów pielęgnacyjnych oraz antycelulitowych.

Aloes – zawiera dużo minerałów, wielocukrów i aminokwasów. Dostarcza skórze dużą dawkę składników odżywczych. Przyspiesza regenerację skóry, łagodzi jej podrażnienia i stany zapalne, ma właściwości ochładzające. Powoduje dotlenienie tkanek i głęboko je nawilża. Występuje w bardzo wielu kosmetykach pielęgnacyjnych do różnego rodzaju cery. Stosowany jest również jako suplement diety, np. w postaci tabletek lub płynów do picia.

Róża – oprócz pięknego zapachu ma wiele właściwości, które powodują, że występuje w wielu kosmetykach: od perfum do płynów i żeli do mycia. Zawiera bogactwo witamin, a zwłaszcza witaminy C. Najczęściej pojawia się w kosmetykach przeznaczonych dla bardzo wrażliwej cery. Ma zastosowanie w kremach na przebarwienia, ponieważ dzięki wysokiej zawartości witaminy C daje efekt rozjaśniający.

Aminokwasy - podstawowe elementy strukturalne protein, otrzymywane w wyniku ich hydrolizy. Związki biologicznie aktywne, uczestniczące w biosyntezie wielu związków w komórkach, dobrze przyswajane przez naskórek. Wykazują zdolność zatrzymywania wilgoci, są składnikiem NMF (Natural moisturizing factor), czyli naturalnego czynnika nawilżającego skórę. Działają nawilżająco, zwiększają działanie higroskopijne innych składników NMF. Zmiękczają i uelastyczniają naskórek.

Krwawnik Pospolity – wyciąg z kwiatu tego starożytnego zioła jest stosowany przeciwzapalne i przeciw podrażnieniowo. Dodaje również połysk włosom oraz działa ujądrniająco na skórę.

Aloe Vera – Aloes Zwyczajny –środek na gojenie ran i otarcia. Jest uważany za jeden z najbardziej skutecznych środków na oparzenia słoneczne i podrażnienia skóry. Wspaniały nawilżacz do suchych włosów oraz skóry.

Rumianek Rzymski – zmiękczający środek do szorstkiej i suchej skóry. Stosowany od czasów antycznych dzięki właściwościom uspokajającym i nawilżającym. Jego właściwości kojące i nawilżające również działą dobrze na włosy i skórę głowy.

Eukaliptus – najczęściej jest składnikiem kremów do masażu, kosmetyków po goleniu i innych kosmetyków męskich. Znajduje się również w pastach do zębów, dezodorantach i dodatkach do kąpieli. Związki zapachowe otrzymywane z eukaliptusa są również wykorzystywane w przemyśle perfumeryjnym. Ma właściwości łagodzące, odświeżające i antyseptyczne.

Oliwka – wykorzystywana do produkcji kosmetyków najwyższej jakości, które służą do pielęgnacji  zwłaszcza suchej cery i wrażliwej. Ma właściwości ochronne i nawilżające. Oliwa z oliwek jest doskonałym składnikiem kremów i środków do mycia twarzy i ciała, a także szamponów i olejków do kąpieli.

Awokado – miąższ tego owocu zawiera do 30% oleju bardzo wysokiej jakości, który stosuje się przy produkcji kosmetyków pielęgnacyjnych. Jest również źródłem białka i witamin. Awokado można spotkać jako składnik wielu lotionów, olejków do kąpieli (zwłaszcza do suchej skóry), kremów do twarzy i popularnego obecnie masła do ciała. Ma silne właściwości nawilżające i ochronne.

Arnika górska (Arnica monatana) - roślina bogata w kwasy tłuszczowe, aminy i fitosterole. Ekstrakty dobrze wchłaniają się przez naskórek, docierając do naczynek włosowatych, które wzmacniają i obkurczają. Wspomagają krążenie krwi, zmniejszają obrzęki i zaczerwienienia, łagodzą podrażnienia, uszkodzenia i stany zapalne skóry. Charakteryzują się działaniem oczyszczającym, regenerującym.

Arbutyna - pochodna hydrochinonu, naturalny czynnik o działaniu depigmentacyjnym, polegającym na regulowaniu produkcji podstawowego barwnika skóry - melaniny, oraz równomiernym rozmieszczaniu jej w naskórku. Wykazuje dobrą skuteczność działania w stosunku do różnego rodzaju plam pigmentacyjnych, nie powodując jednocześnie odczynów alergicznych oraz odbarwiania zdrowej skóry. W preparatach kosmetycznych znajduje zastosowanie zarówno czysta arbutyna, jak i wyciągi z roślin ją zawierających, szczególnie z mącznicy lekarskiej, przy czym działanie wybielające czystego związku jest skuteczniejsze niż ekstraktów.

Azulen - substancja czynna rumianku, wykazująca działanie przeciwzapalne, łagodzące, bakteriostatyczne oraz powodująca zmniejszenie obrzęków. Stosowany w preparatach do skóry podrażnionej, z odczynami zapalnymi.

Bisabolol - naturalny składnik rumianku o bardzo silnych właściwościach kojących, łagodzących i przeciwinfekcyjnych. Łagodzi podrażnienia skóry, chroni przed powstawaniem zaczerwienień i uczuleń, zapobiega powstawaniu stanów zapalnych.

Babka lancetowata Działanie: bakteriostatyczne, osłaniające, zmiękczające. Zastosowanie: zewnętrzne przy wypryskach, oparzeniach, ukąszeniach owadów, przy skórach łojotokowych.

Bluszcz pospolity- Napar z liści może być używany do mycia w przypadku obrzęków, owrzodzeń, łupieżu i innych chorób skóry

Chmiel zwyczajny - D z i a ł a n i e: bakteriostatyczne. Hormonalne działanie chmielu znalazło zastosowanie w kosmetyce do zwalniania procesu starzenia się skóry. Odkrycie tej właściwości nie jest nowością, odpady z browarów już w średniowieczu wykorzystywano do kąpieli odmładzających. Przeznaczenie: do cery wrażliwej, zanieczyszczonej i zwiotczałej oraz jako składnik kąpieli łagodzących i regenerujących. Najważniejsze zastosowanie w kosmetyce to wykorzystanie chmielu do produkcji specjalnych szamponów nadających połysk włosom i chroniących przed jego utratą.

Dąb szypułkowy-bakteriobójcze, garbujące, ściągające, uśmierzające swędzenie, bakteriostatyczne.Z a s t o s o w a n i e: przy ranach ropiejących, czyrakach, oparzeniach, trądziku, wypryskach, odmrożeniach, składnik masek, kąpieli (przy łojotoku skóry), maści, kremów do opalania

Dziurawiec zwyczajny- D z i a ł a n i e: bakteriostatyczne, ściągające, przyspieszające gojenie ran; hyperyna reguluje przepuszczalność naczyń krwionośnych, hyperycyna zwiększa wrażliwość ustroju na promienie słoneczne. Zbyt duże dawki hype rycyny mogą spowodować uczulenie na promienie nadfioletowe. Z a s t o s o w a n i e: na trudno gojące się rany, liszaje, egzemy, trądziki

Glistnik jaskółcze ziele- dz i a ł a n i e: bakteriostatyczne, oczyszczające rany, przeciwgrzybicze. Z a s t o s o w a n i e: zewnętrzne — świeży sok glistnika ma właściwos i niszczenia brodawek pospolitych dzięki podofilinie, która hamuje rozwoj wirusa

Chitozan - polisacharyd (wielocukier) otrzymywany głównie z okrywy skorupiaków o silnych właściwościach ochronnych. Tworząc na powierzchni skóry film okluzyjny, zatrzymuje wodę zapewniając jej odpowiednie nawilżenie. Przywraca skórze właściwą wilgotność i elastyczność. Przyspiesza proces ziarninowania i gojenia ran. Reguluje równowagę białkowo-cukrową skóry. Wykazuje działanie bakteriobójcze. Znajduje zastosowanie w preparatach pielęgnacyjnych do skóry suchej z wyraźnymi oznakami starzenia. Równie chętnie stosowany w produktach do pielęgnacji włosów.

Drożdże - grzyby, które dzięki zawartości fosfolipidów, witamin z grupy B, witaminy D oraz siarki wpływają na metabolizm komórkowy, wykazują właściwości detoksykujące i regeneracyjne. Hamują czynność gruczołów łojowych, ograniczają tworzenie zaskórników, działają oczyszczająco i ściągająco. Często wykorzystywane w preparatach przeznaczonych do pielęgnacji skóry łojotokowej i trądzikowej.

Escyna - aktywny składnik wyciągu kasztanowca, działający przeciwobrzękowo, przeciwwysiękowo i uszczelniająco na ściany naczyń krwionośnych, zwłaszcza dużych, umieszczonych pod powierzchnią skóry. Znajduje zastosowanie w preparatach do pielęgnacji cery ze skłonnością do rozszerzonych i pękających naczynek oraz trądziku różowatego.

Fitohormony - roślinne odpowiedniki hormonów ludzkich, wykazujące analogiczne działanie bez towarzyszących często terapii hormonalnej skutków ubocznych. Pobudzają proces odnowy komórek, zwiększają ich zdolność do przyswajania substancji biologicznie aktywnych. Sprzyjają usuwaniu toksyn, neutralizują wolne rodniki. Stosowane zewnętrznie w kosmetykach zapobiegają utlenianiu i uszkodzeniu błon komórkowych, hamują działanie enzymów, np. kolagenezy rozkładającej włókna podporowe skóry właściwej. Aktywują produkcję kolagenu i elastyny opóźniając procesy starzenia skóry. Stymulują produkcję kwasu hialuronowego zatrzymującego wodę i zapewniającego odpowiednie nawilżenie skóry, dzięki czemu zwiększa się jej napięcie i elastyczność, poprawia koloryt. Powodują wyraźne spłycenie zmarszczek. Wykazują działanie kojące i przeciwzapalne.

Fitosterole - związki pochodzenia roślinnego wzmacniające barierę naskórkową, hamujące utratę wody, działające ochronnie i nawilżająco. Wykazują silne działanie przeciwzapalne, regenerująco-kojące, przeciwalergiczne i immunostymulujące.

Hydrochinon - jeden ze skuteczniejszych naturalnych związków wybielających. Powszechnie wykorzystywany, jako czynnik depigmentacyjny do rozjaśniania przebarwień skóry. Działanie jego związane jest z blokowaniem tyrozynazy, enzymu katalizującego pierwszy etap syntezy melaniny, naturalnego barwnika skóry. Zaliczany jest również do substancji mających zdolność zmniejszania liczby melanocytów, komórek wytwarzających barwnik. Wykazuje dobrą skuteczność działania w stosunku do różnego rodzaju plam pigmentacyjnych, nie powodując jednocześnie odbarwiania zdrowej skóry. Częsty składnik kremów wybielających.

Kaolin - rozdrobniona glinka o silnych właściwościach higroskopijnych. Ma właściwości absorbowania nadmiaru łoju. Wykorzystywana w preparatach oczyszczających, ściągających, zamykających pory.

Karoteny - rozpuszczalne w tłuszczach żółto-pomarańczowe pigmenty roślinne. Są prekursorami witaminy A. Po zastosowaniu miejscowym, w wyniku procesów enzymatycznych, mają zdolność przekształcania się w tę witaminę. Przyspieszają ziarninowanie, warunkują szybką regenerację naskórka i jego wzrost. Pochłaniają promieniowanie UV, są inhibitorami wolnych rodników, nadają skórze ładny koloryt.

Kasztanowiec (Aesculus hippocastanum L.) - wyciąg zawiera cały szereg związków biologicznie aktywnych m.in. escynę, flawonoidy, związki kumarynowe, garbniki. Powoduje wzmocnienie naczynek krwionośnych, zmniejsza kurczliwość naczyń włosowatych, działa przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo, ułatwia oczyszczanie skóry i nadaje jej matowość, chroni ją przed szkodliwym działaniem promieni UV. Stosowany do pielęgnacji cery wrażliwej z pękającymi naczynkami lub tendencją do ich pękania. Stosuje się go także w preparatach do kąpieli, jak również w szamponach i odżywkach przeznaczonych dla włosów przetłuszczających się z łojotokowym zapaleniem skóry.

Koenzym Q 10 - znany również jako ubichinon. Substancja witaminopodobna, określana często mianem eliksiru młodości. Stymuluje biologiczne funkcje skóry, katalizuje niezbędne do życia procesy zachodzące w komórkach, chroni je przed niedotlenieniem, poprawia ich metabolizm i regenerację. Zwiększa zdolności obronne naskórka, neutralizuje wolne rodniki, zabezpiecza skórę przed zanieczyszczeniam środowiska, zwiększa jej jędrność, powoduje zmniejszenie zmarszczek. Spowalnia procesy starzenia skóry.

Kofeina - związek zaliczany do grupy alkaloidów purynowych. Stymuluje przemianę materii i przyczynia się do usuwania złogów tłuszczu, a także ze względu na efekt drenażu tkanek działa wyszczuplająco i detoksykująco. Poprawia mikrokrążenie krwi w tkankach skóry, zwiększa jej sprężystość. Stosowana w preparatach wyszczuplających i antycellulitowych.

Krwawnik (Achillea millefolium L.) - wyciąg zawiera chamazulen, garbniki, fitosterole, flawonoidy i witaminę C. Przyczynia się do łatwiejszego gojenia uszkodzonego naskórka. Łagodzi podrażnienia, stany zapalne, działa kojąco. Wykazuje działanie przeciwzapalne i antybakteryjne, ściąga pory i oczyszcza przetłuszczającą się cerę. Chroni skórę przed szkodliwym wpływem środowiska.

Lipa - ekstrakt bogaty w garbniki, kwasy organiczne, witaminę E. Działa osłaniająco, łagodząco, lekko wybiela karnację. Chętnie stosowany w kremach do cery wrażliwej, skłonnej do podrażnień i pierzchnięcia.

Lukrecja (Glycyrrhiza glabra L.) - korzeń zawiera fitohormony, saponiny, flawonoidy, fitosterole, żywice. Ze względu na obecność glicyryzyny ma słodki smak. Wykazuje działanie nawilżające, przeciwdrażniące, przeciwzapalne, immunostymulujące. Doskonale odżywia tkanki, nawilża, regeneruje i ujędrnia skórę.

Miłorząb japoński (Gingko bilobae) - ekstrakty pobudzają krążenie, poprawiają ukrwienie, zmniejszają napięcie naczyń krwionośnych oraz zapobiegają ich pękaniu. Pojędrniają i uelastyczniają skórę, przywracając jej ładny koloryt. Neutralizują wolne rodniki, hamując procesy starzenia skóry. Rozjaśniają cienie i zmniejszają "worki" pod oczami. Są także efektywnym surowcem wykorzystywanym w preparatach antycellulitowych.

Miód - naturalny produkt wytwarzany przez pszczoły, zawierający m. in. cukry, witaminy, enzymy, makro i mikroelementy, kwasy owocowe. Wykazuje działanie bakteriostatyczne, przeciwazapalne, antybiotyczne. Łagodzi podrażnienia skóry. Ma zdolność przenikania przez barierę warstwy rogowej. Zmiękcza, wygładza i lekko rozjaśnia skórę. Utrzymuje prawidłowe nawilżenie oraz dostarcza jej wielu substancji odżywczych. Przyspiesza metabolizm komórek oraz procesy regeneracyjne naskórka. n

Mleczko pszczele - wydzielina gruczołów gardzielowych młodych pszczół, przeznaczona do karmienia larw w ciągu pierwszych trzech dni ich życia, konsystencją podobna do śmietanki o zabarwieniu od kremowego do szarego. Jest to produkt bogaty w witaminy. Zawiera ponadto - białka, cukry, lipidy, kwasy organiczne, hormony, enzymy, biopiewiastki. Ze względu na skład bywa określane mianem "eliksiru młodości". Wykazuje działanie rewitalizujące, tonizujące, normalizujące wydzielanie gruczołów łojowych. Wpływa korzystnie na nawilżanie i elastyczność skóry. Może jednak powodować alergie i podrażnienia. Najczęściej stosowane w postaci liofilizowanej, w której jest najbardziej trwałe.

 Magnolia – naturalny tonik i środek przeciwpodrażnieniowy jest dodatkiem w kremach do twarzy. Ma niewielki wpływa na wybielanie skóry. Czasami używany jako zapach.

Ślaz Dziki – dzięki właściwościom nawilżającym i zmiękczającym jest idealnym dodatkiem do kremów, balsamów i masek dla cery suchej. Używany również jako środek do przemywania zmęczonych oczu.

Lucerna Siewna – posiada właściwości myjące oraz jest bogata w witaminy A,B,C,D,E oraz minerały. Używana w maskach do twarzy, olejkach do kąpieli, kremach, balsamach. Bogata jest w proteiny, które są doskonałym składnikiem w kosmetykach do włosów. Zawiera również saponinę (naturalny składnik pieniący)

 Drzewo Herbaciane – olejek eteryczny o silnych właściwościach antyseptycznych i bakteriobójczyc – podobnie do olejku eukaliptusa. Ze względu na silny zapach, jest stosowany w niewielkich ilościach w kosmetykach, ale stanowi doskonałe uzupełnienie szamponów przeciwłupieżowych, terapeutycznych masek i kremów nawilżających.

Melisa Lekarska – bardzo łagodny ekstrakt, idealny dla skóry wrażliwej, skłonnej do podrażnień oraz skóry ze skłonnościami do innych reakcji alergicznych. Środek uspakajający oraz przeciw podrażnieniom, łagodzi i uspakaja skórę ,skórę głowy oraz pomaga w gojeniu.

Mięta Polna – olejek eteryczny o właściwościach podobnych do mięty pieprzowej. Dzięki właściwościom antyseptycznym i przyjemnemu zapachowi często stosowany w mydłach.

Mięta Pieprzowa (olejek) – doskonały antyseptyk. Dzięki właściwościom tonizującym często używany w szamponach i środkach do płukania włosów. Natomiast dzięki właściwościom rozgrzewająco-chłodzącym stosuje się go w olejkach do kąpieli, które działają rewelacyjnie na zmęczone mięśnie. Naturalny środek przeciwzapalny, działający bardzo kojąco na skórę ora skórę głowy.

Morwa Biała – wyciąg z kory korzenia morwy jest wspaniałym humektantem o właściwościach przeciwzapalnych. W Chinach jest szeroko wykorzystywany dzięki właściwościom wygładzającym oraz rozjaśniającym skórę.

 Bazylia – olejek eteryczny z tej rośliny pomaga w krążeniu. Ma właściwości odtruwające z toksyn, dlatego często jest używany w produktach przeciwko trądzikowych.

Wiesiołek Dwuletni – wspaniały środek zmiękczający i odżywczy, bogaty w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Źródło rzadkich kwasów gamma-linolenowych (GLA), które można znaleźć w ludzkim mleku matki. Niezwykle skuteczny w leczeniu egzemy oraz innych dolegliwości skórnych ciała i głowy.

Lebiodka Pospolita / Oregano – silny środek gojący i przeciwgrzybiczny. Chińscy zielarze używali olejku od pokoleń by łagodzić wysypki i inne podrażnienia skóry oraz przynieść ulgę w swędzeniu.

 Korzeń Żeń-Szeń – jedno z najbardziej cenionych ziół w Chinach. Środek pobudzający i tonizujący używany w maskach do twarzy, balsamach i kremach na noc. Jest również wspaniałym składnikiem w produktach do pielęgnacji włosów ze względu na jego odżywiające właściwości. Zawiera saponiny.

 Sosna Zwyczajna – aromatyczny wyciąg z tonikiem antybakteryjnym i właściwościami tonizującymi. Doskonały dodatek do preparatów myjących do twarzy, naturalnych dezodorantów i olejków do masażu rozgrzewającego. Często stosowany jako zapach.

Rdest Wielokwiatowy – silny środek stymulująco- tonizujący skórę głowy. Stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej w celach odświeżających i energetyzujacych skórę głowy, minimalizujących utratę włosów oraz minimalizujących lub zapobiegających siwienie włosów. (W języku chińskim, Shou-wu dosłownie oznacza głowę pełną czarnych włosów.)

Mleko - produkt naturalny o dużej aktywności biologicznej. Zawiera proteiny, tłuszcze, witaminy, pierwiastki m. in. wapń i potas, minerały. Wykazuje działanie nawilżające, kojące, łagodzące. W kosmetyce stosowane w postaci proszku mlecznego pełnego i chudego, kompleksu białek mleka, kazeiny, tłuszczu mlecznego.

Mocznik - składnik NMF, czyli naturalnego czynnika nawilżającego skórę, odpowiedzialnego za jej prawidłowe uwodnienie. Powoduje złuszczanie zrogowaciałych warstw naskórka. Zwiększa przepuszczalność warstwy rogowej, dzięki czemu ułatwia przenikanie substancji biologicznie aktywnych. Zmiękcza, odświeża i uelastycznia skórę.

Nagietek lekarski (Calandula oficinalis) - już w czasach starożytnych stosowany jako środek odmładzający. Zawiera m.in. saponiny, karotenoidy, czyli prekursory witaminy A, fitosterole, kwasy organiczne. Działa kojąco, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie grzybobójczo. Stosowany zewnętrznie wpływa korzystnie na właściwy wzrost nabłonka, przyspiesza ziarninowanie i bliznowacenie uszkodzonej skóry. Regeneruje, nawilża, tonizuje, oczyszcza i zmiękcza naskórek. Hamuje łuszczenie się skóry, chroni ją przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Zmniejsza kruchość naczyń włosowatych. Chętnie stosowany w preparatach do pielęgnacji cery wrażliwej, skłonnej do infekcji i podrażnień.

NMF - natural moisturizing factor, czyli naturalny czynnik nawilżający skórę, będący składnikiem warstwy rogowej i zapewniający skórze odpowiednie nawilżenie. Wieloskładnikowa mieszanina zwierająca m. in. aminokwasy, sól sodową kwasu piroglutaminowego, mocznik, glikozoaminę. W kosmetyce stosowane bądź mieszaniny bądź pojedyncze związki spośród jego składników.

Oczar wirginijski (Hamamelis virginiana) - liście i kora są bogatym źródłem polifenolokwasów, garbników, saponin. Ekstrakt wykazuje działanie przeciwzapalne, ściągające, bakteriobójcze, ograniczające wydzielanie łoju. Poprawia krążenie podskórne i ukrwienie skóry. Wycisza dolegliwości skóry z tendencją do rozszerzonych naczynek. Działa ujędrniająco, nadaje skórze ładny koloryt.

Propolis - tzw. kit pszczeli, lepka substancja żywiczna o barwie żółtej, zielonej lub brunatnej charakteryzująca się przyjemnym, aromatycznym zapachem. Wykazuje działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Do składników decydujących o jego własnościach należą między innymi kwasy organiczne, flawonoidy, witaminy, enzymy, białka i aminokwasy, węglowodany. Skuteczny w leczeniu stanów zapalnych i ropnych skóry. Ekstrakty wykazują działanie znieczulające i antyutleniające. Regenerują uszkodzoną skórę, zapobiegają jej nadmiernemu przetłuszczaniu się, działają przeciwtrądzikowo. Stosowany w kremach, głównie przeciwzmarszczkowych, mleczkach do ciała, płynach do golenia, dezodorantach, mydłach, preparatach do pielęgnacji jamy ustnej, m. in. pastach do zębów.

Rzodkiew Zwyczajna – antybakteryjna i ściągająca. Czasami używana jako naturalny barwnik.

Ekstrakt z Czarnej Porzeczki – źródło naturalnych kwasów owocowych wykorzystywanych do masek do twarzy oraz balsamów. Wspomaga odnowę komórek. => Fruit Acids

Rącznik Pospolity – humektant oraz środek działający łagodząco. Dodawany do szminek, błyszczków i innych produktów kosmetycznych w celu poprawy ich tekstury.

Róża Rdzawa (olejek) – olej z owocu rzadkiej róży która rośnie w górach Andach, Chile. Bogata w witaminę C, kwas linolowy i linolenowy, nienasycone kwasy tłuszczowe niezbędne dla regeneracji komórek skóry, dzięki właściwościom leczniczym i nawilżającym była używana przez setki lat przez Indian z Ameryki Północnej. Badania kliniczne wykazały, że Rosa Mosqueta, stosowana regularnie, pomaga zmniejszyć blizny, przebarwienia skóry oraz wspomaga wzrost komórek. Nie ma lepszego środka nawilżającego do suchej lub dojrzałej skóry i kruchych, zniszczonych włosów.

Rozmaryn Lekarski – olejek eteryczny korzystny zarówno dla włosów i skóry dzięki właściwościom przeciwutleniającym, tonizującym i oczyszczającym. W produktach do pielęgnacji włosów stymuluje mieszek włosowy do wzrostu oraz pobudza skórę głowy do cyrkulacji. Używany w płukankach do włosów, zwłaszcza w połączeniu z szałwią. Koi i nawilża skórę głowy, jednocześnie pomaga usunąć warstwę łojotokową i zapobiega powstawaniu łupieżu.

Malina Właściwa – przeciwutleniacz i środek ściągający. Chroni i tonizuje skórę.

Szałwia Lekarska – środek oczyszczający i tonizujący. Jego właściwości antybakteryjne czynią z niego wspaniały dodatek do preparatów dla delikatnej skóry, jak również przeciw łupieżowych. W środkach do pielęgnacji skóry i włosów, często jest łączona z rozmarynem. Podobnie jak rozmaryn ma właściwości przeciwutleniające i jest bardzo korzystna dla skóry oraz skóry głowy.

Szałwia Muszkatołowa – olejek eteryczny o właściwościach ściągających i przeciwzmarszczkowych. Również stosowany jako naturalny zapach.

Bez Czarny – wspaniały środek zmiękczający skórę. Zawiera olej o wysokiej zawartości kwasów tłuszczowych (66%) – bardzo korzystny dla włosów i skóry.

Drzewo Sandałowe – jeden z najstarszych składników zapachowych..

Mydlnica Lekarska – bogata w saponiny, naturalne środki myjące. Używana w mydłach dzięki jej właściwościom pieniącym.

Sól Morska – naturalnie uzyskana z wody morskiej. Dzięki właściwościom zmiękczającym oraz dużą ilością składników mineralnych, jest używana do kąpieli oraz do produkcji peelingów do ciała.

Krzemionka – minerał wykorzystywany, jako zagęszczacz i stabilizator.

Ostropest Plamisty – środek detoksykujący używany doustnie w leczeniu zaburzeń wątroby. Badania kliniczne wykazały, iż jego aktywne związki silymariny, flawonoidy o silnych właściwościach przeciwutleniających, pomagają chronić komórki skóry narażone na promienie słoneczne i zanieczyszczenia. Bardzo kojący do skóry i skóry głowy.

Wiązówka Błotna – znana również jako Lady of the Meadow i Meadow Queen, uznana świętą rośliną przez Druidów. Stosowana w kosmetykach dla skóry wrażliwej, dzięki łagodnemu tonizującemu działaniu.

Żywokost Lekarski – ekstrakt z żywokostu lekarskiego (bulwiastego) jest używany w terapii komórkowej, kremach do twarzy, w kremach do opalania jako środek leczniczy i nawilżający. Środek przeciwzapalny i przeciwpodrażnieniowy przyśpiesza regenerację skóry. Alantoina może być również uzyskana z kwasu moczowego, lecz ta pochodząca z korzenia żywokostu jest lepsza. Najlepsza jakość alantoiny jest bez alkaloidów.

Aksamitka Drobna – olejek eteryczny o właściwościach antyseptycznych i antybakteryjnych.

Wrotycz Błękitny – przeciwbakteryjny i tonizujący, działa łagodząco na skórę oraz skórę głowy. Jego olejek eteryczny ma piękny niebieski kolor i wspaniały zapach.

Tymianek Właściwy – antyseptyczny i tonizujący. Wnosi ziołową nutkę do produktów kosmetycznych.

Lipa Drobnolistna – ekstrakt z kwiatów z lipy, który zawiera olejek eteryczny, famesol, podobnie jak aloes i rumianek. Działa jako środek łagodzący i zmiękczający; używany również w produktach do pielęgnacji oczu.

Pszenica Zwyczajna – pochodzący z jądra zarodków pszenicy środek przeciwzapalny i odżywczy, który działa również jako naturalny środek konserwujący ze względu na wysoką zawartość witaminy E.

Podbiał Pospolity – wspaniały środek odżywczy, bogaty w polisacharydy, witaminę C i cynk. Działa przeciwzapalnie i kojąco. Nadaje miękkości i regeneruje skórę. W preparatach do pielęgnacji włosów w połączeniu ze skrzypem wzmacnia i wygładza strukturę włosa oraz działa leczniczo na skórę głowy.

Pokrzywa Zwyczajna – ma doskonałe działanie tonizujące i ściągające. bogata w fosforany i śladowe minerały. Wspiera cyrkulację skóry i skóry głowy oraz stymuluje wzrost włosa, przede wszystkim w połączeniu ze skrzypem i podbiałem. Dzięki wysokiej zawartość krzemionki i siarki znakomicie odżywia włosy i skórę głowy. Stanowi doskonały dodatek do produktów dla włosów cienkich lub przerzedzających się.

Borówka Czarna / Czernica – ekstrakt z owoców wzmacnia włosowate naczynia krwionośne. Źródło naturalnych kwasów owocowych, używanych do masek i balsamów wspomagających złuszczanie nabłonka oraz pobudza odnowę komórek skóry. Brany doustnie wspomaga sen i pomaga zapobiec zwyrodnieniu mięśni.

Wetiweria Pachnąca – łagodzący olejek eteryczny wykorzystywany w kosmetykach dzięki zapachowi dymu oraz ziemi. Ze względu na swoje właściwości uspokajające w Indiach jest znany, jako „olejek spokoju”.

Fiołek Wonny – środek łagodzący i przeciwbólowy; bardzo korzystny dla wrażliwej skóry.

Jemioła Pospolita – środek anty-drażniący; znany z właściwości kojących dla wrażliwej skóry. Często występuje w połączeniu z koprem włoskim, chmielem, rumiankiem, miętą i krwawnikiem pospolitym.

Ekstrakt z Winorośli – jeden z najbardziej potężnych antyoksydantów.Chroni również komórki skóry przed szkodliwym działaniem słońca oraz zanieczyszczenia.

Jukka – łagodny, naturalny środek używany w szamponach i mydłach dzięki jego właściwościom pieniącym i oczyszczającym. Zawiera saponiny.

Kukurydza Zwyczajna – proszek uzyskany z suszonej kolby kukurydzy, dodawany do masek i peelingów dzięki właściwościom złuszczającym i oczyszczającym pory. Czasami używany, jako zagęszczacz.

Imbir Lekarski – środek przeciwzapalny i stymulujący z właściwościami łagodzącymi i ogrzewającymi. Używany w kremach, balsamach i produktach do pielęgnacji włosów. Wspomaga cyrkulację skóry i skóry głowy. Zarówno w formie pudru jak i w formie olejku eterycznego, jest wspaniałym składnikiem kąpieli i innych produktów pielęgnacyjnych. Czasami używany, jako zapach.

Inne składniki i związki:

Alantoina - pochodna mocznika, działająca regenerująco, przyspieszająca odnowę i ułatwiająca gojenie uszkodzonego naskórka. Wykazuje silne właściwości łagodzące i kojące. Zmniejsza pieczenie i zaczerwienienie skóry wrażliwej na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. Ma działanie nawilżające, powoduje wygładzenie i zmiękczanie skóry. Preparaty z alantoiną polecane są do pielęgnacji cery wrażliwej, skłonnej do uczuleń i podrażnień. Wykorzystuje się ją także w preparatach przeciwtrądzikowych, po opalaniu, dezodorantach, płynach do kąpieli, zasypkach, pudrach kosmetycznych.

AHA - alfa-hydroksykwasy - naturalne kwasy występujące w wielu owocach, ale również w mleku. Działanie ich polega na delikatnym rozpuszczaniu substancji spajających komórki warstwy rogowej naskórka. Stymulują produkcję kolagenu i elastyny, ułatwiają wchłanianie substancji biologicznie aktywnych z preparatów kosmetycznych. Pobudzają zdolność do utrzymania naturalnej wilgotności skóry, likwidują przebarwienia i poprawiają jej koloryt.

Biooleje - naturalne oleje o wysokiej zawartości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, zawierające ponadto inne związki biologicznie czynne, takie jak witaminy, fosfolipidy i fitosterole. Wykazują działanie farmakologiczne, mają zdolność przenikania do skóry właściwej, gdzie normalizują jej aktywność. Wpływają na stan nawodnienia, poprawiają elastyczność i miękkość skóry. Zapobiegają jej łuszczeniu.

Biotyna (witamina H) - witamina z grupy rozpuszczalnych w wodzie. Istotna dla prawidłowego funkcjonowania skóry i włosów. Bywa określana mianem Koenzymu R. Reguluje gospodarkę hydro-lipidową, wzmacnia działanie naskórka, wpływa na procesy związane z jego rogowaceniem. Normalizuje czynność gruczołów łojowych, przeciwdziała łojotokowemu zapaleniu skóry, zwiększa poziom jej nawilżenia. Zapobiega wczesnemu siwieniu włosów, ich przetłuszczaniu i wypadaniu.

Ceramidy - substancje tłuszczowe, będące naturalnym składnikiem lipidów skóry. Stanowią główny element spoiwa wypełniającego przestrzenie międzykomórkowe w warstwie rogowej naskórka. Wraz z towarzyszącymi kwasami tłuszczowymi tworzą jego barierę wodno-lipidową określaną mianem cementu międzykomórkowego. Wywierają znaczący wpływ na spójność i elastyczność naskórka. Dostarczane w preparatach kosmetycznych uzupełniają ceramidy naturalne, których ilość zmniejsza się wraz z wiekiem. Chronią skórę przed działaniem niekorzystnych czynników zewnętrznych. Hamują procesy jej fizjologicznego starzenia się. Zmniejszają utratę wody, regulując jej zawartość w warstwie rogowej. Działają przeciwzmarszczkowo, przywracają prawidłowe napięcie i elastyczność skóry. Są wykorzystywane w preparatach do pielęgnacji skóry cienkiej, suchej, starzejącej się. Stosuje się je także w szamponach i odżywkach do włosów.

Chlorofil - zielony barwnik występujący w roślinach i glonach. Przyspiesza regenerację naskórka oraz gojenie drobnych podrażnień skóry. Charakteryzuje się działaniem antyseptycznym i ściągającym. Ze względu na swoje właściwości chętnie stosowany w kremach szczególnie przeznaczonych do cery tłustej, pastach do zębów, dezo-dorantach.

Cholesterol - związek z grupy steroli obecny niemal we wszystkich żywych tkankach zwierzęcych i roślinnych. Naturalny emulgator i przeciwutleniacz. Przenika przez warstwę rogową, zmiękcza skórę, ułatwia przenikanie innych składników preparatów kosmetycznych. Wykazuje działanie nawilżające.

Cytokiny - substancje białkowe zaliczane do grupy glikoproteidów znajdujące się i poruszające się w przestrzeniach międzykomórkowych (citos - komórka, kinesia - ruch). Podstawowa rola, jaką pełnią w organizmie związana jest z przekazywaniem informacji pomiędzy komórkami. Stymulują wzrost syntezy kolagenu i elastyny oraz produkcję kwasu hialuronowego, podstawowych składników odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie skóry. Wykazują działanie antyoksydacyjne. Stosowane miejscowo mają zdolność do opóźniania i zapobiegania niekorzystnym zmianom spowodowanym starzeniem się. W efekcie ich działania następuje wyraźne zmniejszenie zmarszczek, wygładzenie skóry, poprawa jej kolorytu.

Elastyna - biogenne białko występujące w skórze będące wraz z kolagenem podstawowym składnikiem włóknistej tkanki łącznej. Dzięki ciągliwości i sprężystości swoich włókien najdoskonalszy biologiczny elastomer. Odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie skóry, zapewniając jej odpowiednią elastyczność i rozciągliwość. Wykazuje działanie nawilżające. Stosowana zarówno w preparatach do pielęgnowania skóry jak i włosów.

Enzymy - biokatalizatory o specyficznym działaniu, regulujące metabolizm komórek i tkanek. Układy zbudowane z części białkowej (apoenzymu) i grupy prostetycznej (koenzymu). Umożliwiają przebieg większości reakcji zachodzących w żywych organizmach, w tym także w skórze. Najczęściej stosowane są enzymy pochodzenia roślinnego. Umożliwiają lub przyspieszają określone procesy chemiczne. Powodują odnowę komórkową, neutralizują szkodliwe produkty przemiany materii. Dezaktywują wolne rodniki, rozkładają i usuwają uszkodzone utlenianiem proteiny i lipidy. Odgrywają istotną rolę w fizjologii skóry właściwej, biorąc udział w metabolizmie tkankowym

Euceryna - ważny składnik kosmetyczny otrzymywany w wyniku połączenia lanoliny z wazeliną lub olejem parafinowym. Znakomity emulgator o silnych właściwościach higroskopijnych. Chłonąc duże ilości wody, zatrzymuje wilgoć w naskórku, powodując jego miękkość i elastyczność. Stosowana do produkcji kremów, mleczek, maseczek, oliwek kosmetycznych, preparatów upiększających.

Fitantriol - alkohol wielowodorotlenowy wspomagający utrzymanie poziomu wilgoci w skórze i we włosach. Wpływa dodatnio na adsorpcję substancji biologicznie czynnych między innymi D-pantenolu i aminokwasów. Szczególnie chętnie stosowany w preparatach do pielęgnacji włosów, które chroni przed mechanicznymi uszkodzeniami oraz nadaje im odpowiedni połysk.

Folacyna - rozpuszczalna w wodzie witamina znana jako witamina B9 lub M, biorąca udział w metabolizmie białek, odgrywająca dużą rolę w syntezie kwasów nukleinowych DNA i RNA. Wpływa na metabolizm cukrów i aminokwasów. Ułatwia wzrost komórek skóry. Uelastycznia i regeneruje skórę, opóźniając procesy jej starzenia. Stosowana w preparatach o działaniu regenerującym, poprawiającym elastyczność i koloryt skóry.

Fosfolipidy - tłuszcze złożone, stanowiące istotny element budulcowy błon komórkowych, składnik struktur skórnych. Są naturalnymi emulgatorami. Wykazują silne działanie nawilżające i natłuszczające. Zmiękczają naskórek, ułatwiając resorpcję i penetrację substancji biologicznie czynnych preparatów kosmetycznych. Regulują pracę gruczołów łojowych zapobiegając przetłuszczaniu się skóry i włosów.

Gliceryna - alkohol wielowodorotlenowy o silnych właściwościach higroskopijnych, jeden z najstarszych czynników wykorzystywanych do nawilżania skóry. Przyciąga wodę z otoczenia, zatrzymując wilgoć w warstwie rogowej naskórka, dzięki czemu w sposób widoczny go nawilża. Penetruje do głębszych warstw skóry, gdzie ułatwia długotrwałe, efektywne związanie wody (nawet do 24 godzin). Wyraźnie poprawia elastyczność i miękkość skóry.

Glikoceramidy - roślinne odpowiedniki ceramidów, najczęściej pozyskiwane poprzez izolację z handlowej lecytyny sojowej. Podobnie jak ceramidy chronią skórę przed działaniem niekorzystnych czynników zewnętrznych. Skutecznie wzmacniają jej barierę ochronną. Zmniejszają utratę wody, regulując jej zawartość w warstwie rogowej. Działają przeciwzmarszczkowo, przywracają prawidłowe napięcie i elastyczność skóry. Hamują procesy jej fizjologicznego starzenia.

Glikol propylenowy - alkohol wielowodorotlenowy o silnych właściwościach higroskopijnych. Tworzy na powierzchni skóry nie wysychający film, zmniejszający ubytek wody z naskórka, zapobiega jego wysuszeniu. Ułatwia wnikanie substancji biologicznie aktywnych, działa synergicznie z konserwantami, dzięki czemu można obniżyć ich zawartość w preparacie kosmetycznym.

Glutation - oligopeptyd, składnik drożdży, który ze względu na zawartość związanej siarki reguluje pracę gruczołów łojowych. Stabilizuje gospodarkę tłuszczową, przeciwdziała nadmiernemu łojotokowi. Stosowany w preparatach do skóry tłustej oraz szamponach do włosów przetłuszczających się.

Keratyna - białko należące do skleroprotein - grupy białek włóknistych. Główny składnik naskórka, włosów, włókien wełny, paznokci, kopyt, rogów i piór. W składzie strukturalnym zawiera cystynę, aminokwas siarkowy, zapewniający mu trwały efekt kondycjonujący. Działa regenerująco w stosunku do włókna włosowego, chroni je przed różnorodnymi uszkodzeniami. Stosowany w środkach kondycjonujących, płynach do trwałej ondulacji, farbach do włosów. Wykazuje działanie ochronne w stosunku do skóry i włosów przed anionowymi związkami powierzchniowo czynnymi (ZPC).

Kinetyna - naturalna substancja z grupy cytokinin, roślinnych odpowiedników cytokin. Pobudza wiele procesów fizjologicznych, w tym także aktywność fibroplastów odpowiedzialnych za produkcję kolagenu i elastyny. Umożliwia prawidłowe odtwarzanie substancji sterujących procesami fizjologicznymi w komórce. Stosowana w kremach aplikowanych na skórę, opóźnia i zapobiega niekorzystnym zmianom spowodowanym jej starzeniem.

Kolagen - białko zwierzęce, w tym także ludzkie, podstawowy składnik włóknistej tkanki łącznej i materiał budulcowy skóry. Odpowiada m. in. za elastyczność, sprężystość i gładkość skóry. Biopolimer wyróżniający się nadzwyczajną zdolnością wiązania wody. Za najcenniejszy dla kosmetyki uważany jest kolagen III, znany również jako "kolagen natywny" lub tropokolagen, będący rozpuszczalną w wodzie frakcją kolagenu tkanki łącznej młodych cieląt. Charakteryzuje się on doskonałymi własnościami błonotwórczymi, a jego roztwory nie są lepkie. Podobnie jak keratyna ze względu na swoje amfoteryczne własności stanowi barierę ochronną dla skóry i włosów przed anionowymi związkami powierzchniowo czynnymi (ZPC).

Konserwanty - surowce chemiczne hamujące rozwój mikroorganizmów w kosmetyku, czyli zapewniające mu określoną stabilność mikrobiologiczną. Mają one za zadanie utrzymywać wyroby kosmetyczne w stanie pozbawionym zanieczyszczeń podczas ich wytwarzania, pakowania, a także podczas całego okresu ich stosowania, co jest szczególnie istotne dla preparatów mających kontakt z oczami czy jamą ustną.

Kwas hialuronowy - składnik tkanki łącznej, ciała szklistego i chrząstek stawowych. Posiada własności higroskopijne, warunkujące prawidłowe uwodnienie międzykomórkowej tkanki łącznej. Stanowi naturalną barierę chroniącą tkanki przed infekcją bakteryjną. W kosmetyce on oraz jego sól sodowa uważane są za jedne z najlepszych środków nawilżających i chroniących naskórek przed wysychaniem.

Kwas gamma-linolenowy - GLA, kwas z grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, NNKT. Prekursor wielu układów ludzkiego organizmu, między innymi prostaglandyn i prostacyklin regulujących niektóre czynności skóry. Jego niedobory mogą powodować podatność na alergie, nadmierne rogowacenie i złuszczanie naskórka. Miejscowe stosowanie preparatów zawierających ten kwas przynosi wymierne efekty kosmetyczne. Składnik kremów, mleczek, maseczek odżywczych.

Kwas mlekowy - przedstawiciel kwasów owocowych, naturalny produkt przemian biochemicznych. Występuje w wielu produktach spożywczych m. in. kwaśnych ogórkach, kapuście, mleku, kefirze. Środek łagodnie zakwaszający i zmieniający skład flory bakteryjnej. Działa złuszczająco, dzięki czemu przyspiesza odnowę naskórka, wygładza i odświeża skórę oraz poprawia jej koloryt. Odgrywa ważną rolę w procesie pielęgnacyjnym torebki włosa. Stosowany w preparatach pielęgnacyjnych, wybielających oraz płukankach do włosów.

Kwasy nukleinowe - DNA i RNA - pozyskiwane z surowców roślinnych, doskonale przyswajane przez skórę, czynniki nawilżające i odżywcze. Przyspieszają odnowę komórek, usprawniają ich metabolizm. Chronią przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Stosowane w kosmetykach nowej generacji o silnym działaniu regenerującym i przeciwzmarszczkowym.

Lanolina - produkt uboczny otrzymywany przy oczyszczaniu wełny owczej. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa "lano", co oznacza wełna. Zaliczana do grupy wosków. Pod względem chemicznym kompleksowa mieszanina estrów i poliestrów wysoko-cząsteczkowych alkoholi i kwasów tłuszczowych, wolnych alkoholi i steroli oraz śladowej ilości kwasów i węglowodorów. Skład chemiczny lanoliny jest podobny do naturalnej wydzieliny gruczołów łojowych - sebum. Doskonale wchłania się w skórę, uzupełnia jej barierę lipidową i hamuje utratę wody, dzięki czemu działa zmiękczająco i nawilżająco. Powoduje gładkość i zmniejszenie szorstkości skóry. Stosowana jako środek oczyszczający, wygładzający, natłuszczający, uelastyczniający skórę.

Lecytyna - główny składnik błon komórkowych, nawilża i ułatwia wchłanianie substancji aktywnych zawartych w preparacie kosmetycznym, szczególnie aktywnie działa w połączeniu z białkami. Normalizuje procesy metaboliczne komórek naskórka, pobudza jego regenerację. Chętnie stosowana w kremach i maseczkach przeciwzmarszczkowych, odżywczych, regenerujących (kremach, maseczkach), a także w preparatach do pielęgnacji włosów szczególnie wysuszonych, zniszczonych trwałą, farbowaniem lub zbyt intensywnym działaniem promieni słonecznych.

Lipidy - tłuszcze, różnorodna pod względem chemicznym grupa produktów pozyskiwanych z surowców roślinnych i zwierzęcych. Niezbędne składniki kosmetyków regulujące równowagę wodno-tłuszczową skóry. Natłuszczają skórę, tworzą na jej powierzchni warstwy okluzyjne. Umożliwiają zatrzymanie wody, chronią przed jej niekontrolowaną utratą, są niezbędne do prawidłowego nawilżania skóry. Zabezpieczają ją przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych.

Liposomy - drobne ciała tłuszczowe, mające zdolność przenikania między komórkami keratyny naskórka. Mikroskopijne pęcherzyki zbudowane z tłuszczów roślinnych, między innymi fosfolipidów. Wnikają głęboko w skórę i przenikają do wnętrza komórek, ułatwiają transport substancji odżywczych, takich jak: kolagen, enzymy, witaminy. Regulują równowagę wodno-tłuszczową naskórka, pozwalają na wprowadzenie do przestrzeni międzykomórkowej warstwy rogowej cennych składników, co sprzyja regeneracji skóry.

Masło kakaowe - tłuszcz pozyskiwany poprzez tłoczenie nasion kakaowca właściwego (Theobroma cacao L.) o przyjemnym zapachu kakao. Topi się w temperaturze zbliżonej do temperatury ciała ludzkiego. Natłuszcza i uelastycznia skórę. Wykazuje korzystne działanie w stosunku do skóry suchej, w stanach zapalnych i oparzeniach słonecznych.

Masło Shea - otrzymywane z nasion drzewa masłowego (Vittelaria paradoxa), znane również jako masło karite lub olej z masłosza. W jego skład wchodzą odżywcze substancje tłuszczowe, witaminy E, F oraz substancje, które chronią skórę przed promieniami UVB. Tłuszcz charakteryzujący się dużym powinowactwem do warstw lipidowych naskórka, wspomaga ich ochronne działanie. Pielęgnuje skórę nie pozostawiając uczucia tłustości. Naturalny filtr słoneczny. Zalecany szczególnie do cer suchych i zniszczonych. Stosowane także jako naturalny środek pomocny w łagodzeniu oparzeń słonecznych, podrażnień skóry i dermatoz.

Melanina - naturalny barwnik skóry, chroniący ją przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych. Absorbuje i rozprasza promieniowanie słoneczne, neutralizuje wolne rodniki, ma własności antyoksydacyjne, wzmacnia system immunologiczny. Ze względu na swoje własności skutecznie chroni głębsze warstwy skóry, opóźnia procesy jej starzenia. Stosowana w preparatach kosmetycznych, jako naturalny filtr UV.

Melatonina - hormon szyszynki, wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, ma zdolność neutralizowania wolnych rodników, aktywizuje działanie w organizmie enzymów antyoksydacyjnych. Powoduje lekkie natłuszczenie skóry, zabezpiecza ją przed reakcjami zapalnymi spowodowanymi działaniem promieniowania UV, opóźnia procesy jej starzenia.

Mentol - związek o silnym, charakterystycznym zapachu miętowym oraz piekącym smaku, jeden z głównych składników olejku miętowego. Charakteryzuje go działanie odświeżające, kojące, chłodzące, znieczulające, łagodzące podrażnienia. Szczególnie chętnie stosowany w preparatach pielęgnacyjnych po kąpieli oraz po opalaniu.

Mukopolisacharydy (MPS) - znane również jako glukozoaminoglukany (GAG) lub śluzowielocukry. Związki biogenne, występujące w tkance łącznej, tworzące z białkami strukturalnymi (kolagenem i elastyną) tzw. proteoglikan - układ podporowy tkanki łącznej. Wywierają wpływ na jędrność komórek tkanki łącznej, dzięki czemu powodują prawidłową elastyczności skóry. Tworzą na powierzchni skóry film okluzyjny, który chroniąc ją przed zwiększonym odparowaniem wody zapewnia odpowiednie jej nawilżenie. Zmniejszają możliwość podrażnień i uczuleń oraz zwiększają jej odporność na działanie czynników zewnętrznych. Posiadają zdolność wiązania substancji toksycznych, np. metali ciężkich czy zanieczyszczeń przemysłowych, są rozpuszczalne w wodzie, łatwe do usunięcia z organizmu. Wykazują działanie łagodzące i kojące. Zapobiegają gromadzeniu tkanki tłuszczowej oraz wpływają na prawidłową cyrkulację krwi i limfy. Przeciwdziałają powstawaniu efektu cellulitu.

NNKT - mieszanina egzogennych, nienasyconych kwasów tłuszczowych: linolowego, linolenowego i arachidonowego, w kosmetyce określana mianem witaminy F. Działa immunostymulująco na cały organizm. Obniża poziom cholesterolu i ciśnienia krwi. Korzystnie wpływa na przyswajanie witamin E, A i D. Przyspiesza regenerację komórek tkanki skórnej. Odbudowuje płaszcz lipidowy naskórka, normalizuje jego fizjologiczne właściwości ochronne. Do objawów niedoboru NNKT należą zaburzenia w funkcjonowaniu skóry, w wyniku których wykazuje ona objawy wczesnego starzenia się. NNKT stosowane miejscowo mogą być włączane w strukturę błony komórek warstwy korneocytowej. Normalizując międzykomórkowe warstwy lipidowe i poprawiając funkcjonowanie bariery ochronnej naskórka, przeciwdziałają utracie wody i hamują procesy starzenia skóry. Z tego powodu często określane mianem czynnika regulującego jej gospodarkę wodno-lipidową. Następstwem zaburzeń w funkcjonowaniu skóry związanych z niedoborem NNKT może być również trądzik. Miejscowe ich zastosowanie w znaczący sposób łagodzi jego objawy.

Olej awokado - tłuszcz pozyskiwany z owoców Perscea americanea. Bogaty w witaminy A, E, K i PP, chlorofil, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jest naturalnym filtrem słonecznym, chroni skórę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Doskonale ją natłuszcza i regeneruje. Zaliczany do olejów kosmetycznych stosowanych w luksusowych kremach, balsamach do ciała i włosów, preparatach do masażu. Szczególnie polecany do pielęgnacji skóry suchej i zniszczonej.

Olej brzoskwiniowy - pozyskiwany z pestek brzoskwiń Prunus Persica L., działa ochronnie, regenerująco, odżywczo i nawilżająco. Zmiękcza naskórek, działa odświeżająco i delikatnie ściąga rozszerzone pory skóry. Poprawia jej karnację.

Olej jojoby - tłuszcz otrzymywany z nasion krzewu Simmondsia chinensis i Simmondsia californica. Bardzo dobrze wchłania się poprzez naskórek, zmniejsza utratę wody w warstwie rogowej, wykazuje właściwości natłuszczające oraz odżywcze. Nadaje skórze wyjątkową gładkość i miękkość. Jest bardzo dobrym tłuszczem do pielęgnacji skóry wysuszonej, łuszczącej się.

Olej z kiełków pszenicy - olej tłoczony na zimno z podkiełkowanych nasion Triticum L., niezwykle cenny tłuszcz, bogaty w NNKT, witaminy, składniki mineralne, lecytyny, enzymy, fitosterole, karoteny, fitohormony o działaniu estrogennym. Wykorzystywany do pielęgnacji skóry zniszczonej i zmęczonej. Przeciwdziała jej odwodnieniu, chroni ją przed uszkadzającym działaniem światła i wolnych rodników. Uelastycznia zwiotczałą skórę, wygładza i nawilża naskórek.

Olej migdałowy - pozyskiwany poprzez wyciskanie pozbawionych miąższu pestek Prunus amigdalus chilsis. Charakteryzuje się dużą zawartością kwasu oleinowego oraz linolowego. Zawiera także fitosterole, lecytyny oraz witaminę E. Wykazuje działanie pielęgnacyjne i wygładzające. Zalecany do stosowania w preparatach do wszystkich rodzajów cery, ale szczególnie suchej, starzejącej się. Znaleźć go można w recepturach wielu kremów, mleczek, olejków do masażu, preparatów pielęgnacyjnych do włosów, wysokiej jakości mydeł.

Olej z pestek winogron - cenny surowiec kosmetyczny pozyskiwany z pestek Vitis vinifera, bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe, fosfolipidy, polifenole. Bardzo dobrze wchłania się przez naskórek. Ma działanie nawilżające, ochronne i łagodzące. Jest skutecznym środkiem antyoksydacyjnym. Chroni lipidy skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Zapobiega przedwczesnemu procesowi starzenia się skóry.

Olej wiesiołkowy - otrzymywany z nasion roślin rodzaju Oenothera L., uznawany za najbogatsze źródło NNKT. Zawiera rzadko spotykany w roślinach kwas g-linolenowy (GLA) oraz fitosterole, witaminę E, związki polifenolowe. Ma zdolność kumulowania się w głębszych warstwach skóry, zapobiegając jej wysychaniu. Łagodzi podrażnienia i stany zapalne skóry, opóźnia procesy jej starzenia. Działa przeciwzmarszczkowo, likwidując płytkie zmarszczki, wygładza skórę.

Olejki eteryczne - wieloskładnikowe mieszaniny związków organicznych otrzymanych z różnych części roślin, w wyniku destylacji z parą wodną. W zależności od składu działają na skórę tonizująco, oczyszczająco, przeciwzapalnie, nawilżająco, dezynfekująco itd.

Pantenol - prowitamina witaminy B5, czyli kwasu pantotenowego. W większych ilościach znajduje się w wątrobie, mleku, żółtkach jaj, drożdżach, otrębach ryżowych, preparatach pszczelich. Należy do grupy witamin B, bez których nie mógłby prawidłowo przebiegać cykl przemian metabolicznych komórek. Łatwo wchłania się przez barierę warstwy rogowej. Działa aktywizująco na podziały komórek naskórka, przyspieszając gojenie i łagodząc podrażnienia. Działa przeciwzapalnie. Podwyższa wilgotność skóry, uelastycznia ją. W połączeniu z witaminą C zmniejsza plamy starcze skóry. Przyspiesza opalanie, a jednocześnie chroni skórę przed skutkami nadmiernego działania promieni UV. Stąd często stosowany w preparatach promieniochronnych, gdzie stymuluje pigmentację, zmniejsza rumień oraz łagodzi zaczerwienienia i podrażnienia skóry. W preparatach do włosów nawilża włókno włosowe, czyni włosy podatnymi na czesanie, zmniejsza ich skłonność do rozdwajania. Poprawia stan uszkodzonych włosów, pogrubia je. Bardzo często bywa łączony z fitantriolem.

Parabeny - estry kwasu p-hydroksybenzoesowego, najczęściej stosowane środki konserwujące. W spisach surowców występują jako: methylparaben, propylparaben, ethylparaben, butylparaben, isobutylparaben. W środowisku kwaśnym są one aktywne przeciwko drożdżom i pleśniom, działają grzybostatycznie. Są one natomiast mało skuteczne w stosunku do bakterii. Z tego powodu bywają chętnie stosowane w połączeniu z innymi środkami konserwującymi, z którymi działają synergicznie, np. fenoksyetanolem, czy pochodnymi imidazolidynylo-mocznika.

Parafina - produkt przerobu ropy naftowej, ciało stałe, które miesza się z różnymi substancjami, dając mieszaniny o różnej konsystencji. Wykazuje tendencję do tworzenia trwałych warstw okluzyjnych na powierzchni skóry. Ze względu na własności stosowana w preparatach do demakijażu, kremach ochronnych, okładach i maskach parafinowych.

PCA-Na - sól sodowa kwasu piroglutaminowego, składnik NMF-u, naturalnego czynnika nawilżającego skórę. Jeden z najbardziej efektywnych czynników nawilżających. Stosowana nawet w dużych stężeniach nie wykazuje działania drażniącego. Ma zdolność penetrowania w głąb warstwy rogowej, zapobiegając wysuszeniu skóry.

Placenta - liofilizowany wyciąg łożysk ludzkich lub wołu, bogaty w witaminy, mikroelementy, enzymy, aminokwasy. Jeden z najaktywniejszych czynników regenerujących, w sposób widoczny poprawiający metabolizm tkankowy. Regeneruje skórę zmęczoną, starzejącą się. Wykazuje silne działanie nawilżające. Stosowany w preparatach anti ageing.

Polifenole - produkty przemiany wtórnej, szeroko rozpowszechnione w przyrodzie. Efektywne zmiatacze wolnych rodników łatwo przyswajane przez organizm. Chronią przed promieniowaniem UV. Wzmacniają tkankę łączną skóry i ściany naczyń krwionośnych. Chętnie stosowane w preparatach przeciw starzeniowych, tzw. anty ageing.