10. Metody i techniki wychowania.

Metody wychowania to systematycznie stosowane sposoby postępowania wychowawczego lub powtarzalne czynności zmierzające do urzeczywistnienia celów, jakie stawia sobie wychowawca (Łobocki)

Klasyfikacja

• metody indywidualne i grupowe

• metody bezpośredniego i pośredniego oddziaływania wychowawczego;

• metody wpływu osobistego, sytuacyjnego i społecznego oraz metody kierowania samowychowaniem;

• metody strukturalne i sytuacyjne

METODY WYCHOWANIA

Metody oddziaływań indywidualnych:

• metoda modelowania,

• metoda zadaniowa

• metoda perswazyjna

• metoda nagradzania

Metody oddziaływań grupowych:

• organizowania działalności zespołowej i samorządnej

• metodę współdziałania uczniów w organizowaniu lekcji

METODY ODDZIAŁYWAŃ INDYWIDUALNYCH

Metoda modelowania- własnym przykład lub przez dawanie dobrego przykładu. Przez modelowanie rozumie on zarówno odwzorowywanie, czyli przyswajanie zaobserwowanych zachowań, jak również nabywanie nowych zachowań lub modyfikowanie zachowań dawniej już ujawnionych przez obserwatora.(A. Badura)

Metoda zadaniowa- polega ona na powierzaniu dzieciom i młodzieży konkretnych zadań, których wykonywanie —jak się zakłada —prowadzi zwrotnie do zmian ich zachowań i postaw pożądanych z wychowawczego punktu widzenia, a także do wzbogacania ich wiedzy i doświadczeń w określonej dziedzinie działalności. Zaliczana jest do oddziaływań pośrednich w przeciwieństwie do takich metod oddziaływań wychowawczych, jak perswazja, nagradzanie i karanie, które zalicza się do dyrektywnych (bezpośrednich) metod wychowania. Istotną jej cechą jest postawienie wychowanka wobec wymagań, wynikających z zaistniałej sytuacji.

Metoda perswazyjna- polega na uświadamianiu dzieciom i młodzieży różnych obowiązków i powinności, jakie mają wobec społeczeństwa, innych ludzi i samych siebie oraz na przypominaniu przysługujących im praw.

Metoda nagradzania- wzmacnianie pozytywne. Metoda ta polega na promowaniu zachowań pożądanych z wychowawczego punktu widzenia za pomocą udzielania pochwał lub przyznawania nagród. Pochwał udziela się w formie, ustnej lub pisemnej za pomocą wymownego gestu. Nagrody mają najczęściej charakter wzmocnień materialnych ale nie wyklucza się także tych o charakterze wzmocnień niematerialnych

Metoda karania- wzmocnienie negatywne. Jest ona sposobem oddziaływania wychowawczego za pomocą świadomie stosowanych kar, celem zapobieżenia powtórzenia przez chłopców i dziewczęta zachowań niezgodnych z obowiązującymi w życiu wartościami i normami.

METODY ODDZIAŁYWAŃ GRUPOWYCH

Metoda organizowania działalności zespołowej. Polega ona na tworzeniu w klasie szkolnej lub grupie wychowawczej kilkuosobowych zespołów, celem omówienia lub przedyskutowania interesujących dzieci i młodzież problemów oraz wykonania przez nich konkretnych zadań

Metoda organizowania działalności samorządowej. Polega na umożliwianiu im większego współudziału w decydowaniu o wspólnych sprawach i wykonywaniu przez nich konkretnych działań zgodnych z wcześniej decyzją.

Metoda współudziału uczniów w organizowaniu lekcji. Możliwa jest do zastosowania w ich planowaniu, przygotowywaniu, prowadzeniu i ocenianiu. Większy udział w organizowaniu lekcji sprzyja pogłębieniu pozytywnych postaw wśród uczniów, powoduje wzrost jedności stosunków społecznych, korzystnie wpływa na zmianę stosunku uczniów do nauki szkolnej, eliminuje rutynę zachowania nauczycieli i uczniów.

Techniki wychowawcze jako część składowa metody wychowania moralnego, polegającego na właściwym organizowaniu pracy i życia uczniów są środkami wychowawczymi, podporządkowanymi tej metodzie.

Rodzaje technik wychowawczych:

• Narady wychowawcze - umożliwiają uczniowi, którego zachowanie się jest przedmiotem tego typu narady, poznanie siebie w świetle opinii, jaką mają o nim jego koledzy z klasy.

2. Techniki socjodramatyczne(socjodrama) - stanowią spontaniczne odegranie (udramatyzowanie) przez uczniów jakiegoś wydarzenia, sytuacji, ukazanie osoby w działaniu, a także odpowiednie przedyskutowanie przedstawionych improwizacji.

3. Techniki grupowe - stanowią swoisty sposób oddziaływań wychowawczych, zmierzających do zdyscyplinowania klasy.
      4. Techniki psychoterapeutyczne:

         -psychodrama - polega na improwizowanym odgrywaniu określonych ról i udramatyzowanych zdarzeń.

              -psychogimnastka -polega na tym, że członkowie grupy wypowiadają się i komunikują niewerbalnie.

              -psychorysunek - polega na wykorzystaniu twórczo-kreacyjnej aktywnośc jak: rysowanie, malowanie, modelowanie.

              -muzykoterapia - polega na słuchaniu lub tworzeniu muzyki w celu leczniczym.