Wawrzyn Nowak

WT II

Grupa B1

Narzędzia pomiarowe

1. Wiadomości ogólne

Przymiar kreskowy

- budowa

Rysunek 1. Traserski przymiar kreskowy i ryśnik

- obsługa

Przymiary kreskowe służy do bezpośredniego pomiaru długości. Jest to narzędzie pomiarowe, którym można wykonywać pomiary z dokładnością do l mm. Przymiar kreskowy jest to taśma stalowa, na której pi/y jednej z krawędzi wykonano podziałkę o wartości działki elementarnej równej l mm. Niekiedy przy drugiej krawędzi nacięta jest podziałka o działkach równych 0,5 mm. O takiej podziałce mówimy, że dokładność jej pomiaru wynosi 0.5 mm. Dla łatwiejszego odczytywania kreski są różnej długości.

Suwmiarka

- budowa

Rysunek 2. 1-prowadnica, 2-suwak, 3-szczęka płaska, 4-szczęka krawędziowa, 5-zacisk samoczynny, 6-wysuwka głębokościomierza

- obsługa

Suwmiarki służą do pomiaru średnic wałków. Jednym z istotnych błędów przy pomiarze suwmiarką jest skośne ustawienie się szczęki suwaka względem prowadnicy. Przed przystąpieniem do pomiaru należy: sprawdzić, czy szczęki prowadnicy i suwaka są czyste przedmiot głęboko wsunąć między szczęki suwmiarki starannie docisnąć szczęki uruchomić zacisk dokonać odczytu

Odczytu dokonuje się następująco:

- pełną liczbę działek elementarnych podziałki prowadnicy wskazuje zerowy wskaż noniusza i jest to liczba całkowita (w mm)

- ułamek tworzy się jako iloczyn wartości działki elementarnej noniusza a liczbą działek noniusza wskazaną przez wskaż, który pokrywa się z dowolnym wskazem podziałki prowadnicy

Transametr

- budowa

Rysunek 3. 1-korpus, 2-tuleja zaciskowa, 3-nakrętka nastawcza, 4-kowadeiko nastawcze, 5-kowadelko ruchome, 6-sprężyna naciskowa, 7-dźwignia wyłącznikowa

- obsługa

Transametr przeznaczony jest do pomiaru metodą różnicową. Wymaga to ustawienia stosu płytek wzorcowych na żądany wymiar odpowiadający ustawieniu zerowemu, ustawienie zera w przyrządzie a następnie dokonanie pomiaru.

Średnicówki mikrometryczne

- dwustykowe składane

• budowa

Rysunek 4 1-tulejka z podziałką, 2-bęben, 3-końcówka stała, 4-przetllużacz, 5-trzpień pomiarowy, 6-wrzeciono, 7-trzpień

- obsługa

Pomiar średnicówką polega na umieszczeniu jej w otworze i przez obracanie śruby mikrometrycznej doprowadzenie do styku kowadełka i wrzeciona z powierzchnią mierzonego przedmiotu. Trudność pomiaru polega głównie na tym, aby ustawić średnicówkę wzdłuż średnicy i prostopadle do osi otworu.

- trójstykowe

- budowa

Rysunek 5. l-sprężyny dociskowe, 2-trzpienie pomiarowe, 3-trzpień stożkowy z naciętą spiralą śrubowo-schodkową, 4-korpus głowicy, 5-gwint mikrometryczny, 6-trzpień, 7-tuleja z podziałką, 8-bęben mikrometryczny, 9-sprzęglo

- obsługa

Bęben obrotowy 8 jest połączony przez trzpień 6 z gwintem walcowym 5 i trzpieniem 3 z naciętym na nim specjalnym gwintem stożkowym o kącie gwintu 90°. Do trzpienia stożkowego 3 dociskane są poprzez sprężyny l trzy wysuwane trzpienie pomiarowe 2 rozmieszczone na obwodzie co 120°. Poprzez obrót bębna 8 powoduje się przesuw osiowy trzpienia stożkowego 3 i rozsunięcie trzpieni pomiarowych. Stały nacisk pomiarowy zapewnia sprzęgło przeciążeniowe 9. Zasada odczytu jak przy mikrometrze.

Kątomierz uniwersalny

• budowa

Rysunek 8. 1-tarcza z podziałką, 2-noniusz, 3-ramię stale, 4-ramię ruchome, 5-zacisk tarczy, 6-zacisk ramienia ruchomego

- obsługa

Technika pomiaru kątomierzem uniwersalnym polega na dokładnym przyłożeniu ramion kątomierza do powierzchni przedmiotu, tak aby nie było widocznej szczeliny. unieruchomieniu ramion przy pomocy zacisku a następnie dokonaniu odczyni. Odczytywanie minut na noniuszu należy dokonywać z tej strony podziałki noniusza, z której oznaczenia liczbowe rosną zgodnie ze wzrostem podziałki kątowej pierścienia.

1

---