Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Rok studiów I
Wydział inżynierii Środowiska i Geodezji Grupa 7
Katedra Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej
ĆWICZENIE NR 4
Temat: Mineralogia i petrografia
Rok akademicki 2010/2011 Olga Martiszek
Skała- zespół minerałów o naturalnej genezie powstających w wyniku procesów geologicznych.
-jedno mineralne (mono minerały)
-wielominutowe (polimeryzowały)
Geneza pochodzenia:
magmowe- zastygnięcie stopu krzemianu zwanego magmą w głębi (głębinowe i plutoniczne)
lub lawą wewnątrz- skały wulkaniczne i skały pośrednie tzw. żyłowe(duże minerały)
osadowe- powstałe w wyniku nagromadzenia się elementów mineralnych i organicznych w postaci osadu na powierzchni skorupy.
-Produkowanych poprzez wietrzenie skał starszych
-produkowanych poprzez działalność mikroorganizmów
-produkowanych poprzez wytrącanie się pierwiastków z roztworów wodnych
metamorficzne- powstające przez przeobrażenia skał starszych w wyniku czynników wewnątrz skorupy ziemskiej.
Skały MAGMOWE magma najczęściej w wyniku przetopienia skał. Energia do tego procesu pochodzi z :
rozpadu pierwiastków promieniotwórczych
wskutek tarcia kompleksów skalnych podczas przesuwania się względem siebie skał (lustro tektoniczne)
ciepło pierwotne- wzrost temperatury 33m - 10 stopni Celsjusza- stopni
geotermiczny
skład chemiczny magmy: w większości przypadków stop glinokrzemianu
kwaśne większe niż 65% SiO2 (kwarc)
obojętne 52-65% SiO2
zasadowe 45-52% SiO2
ultrazasadowe mniej niż 45% SiO2
im dalej od źródła ciepła tym stopień geotermiczny mniejszy
Budowa wewnętrzna skał magmowych- sposób wykształcenia i rozmieszczenie składników w skale zależy od składu warunków fizycznych i ich zmian podczas krzepnięcia magmy (krystalizacji). Budowę opisujemy strukturą i teksturą.
- struktura -sposób wykształcenia składników skały zależy od warunków i szybkości krystalizacji magmy w mniejszych stopniu od jej składników
- tekstura- sposób ułożenia i rozmieszczenia składników skały tzn. uporządkowania składników skały i stopnia wypełnienia przez nie przestrzeni w skale
czas krystalizacji
PODZIAŁ SKAŁ ZE WZGLĘDU NA STOPIŃ KRYSTALIZAJI
pełno krystaliczne (holokrystaliczne) wszystkie składniki skały są wykrystalizowane sprzyjające warunki krystalizacji
częściowokrysliczne (hipokrystaliczne) część szkliwo, część kryształ, zmienne warunki krystalizacji występują głównie w skałach wulkanicznych rzadziej żyłowych
niekrystaliczne (hialinowe, szkiliste) skały składające się ze szkliwa powstają w wyniku gwałtownego stygnięcia stopu krzemianowego występują tylko w skałach wylewnych możliwa petryfikacja- odszklenie
PODZIAŁ SKAŁ ZE WZGLĘDU NA WZAJEMNE RELACJE
skały równo krystaliczne- skały głębinowe
skały porfirowe- skały głębinowe
skały porfirowe- skały wylewne
PODZIAŁ TEKSTURY WDŁUG SPOSOBU UPOŻĄDKOWANIA SKŁADNIKÓW:
bezładna- składniki rozmieszczone przypadkowo brak prawidłowości wskazuje na równomierny przebieg krystalizacji- skały głębinowe
kierunkowa- pewna prawidłowość w wyniku krzepnięcia magmy , różnych czynników początkujących np. ciśnienia kierunkowego, płynięcie magmy
PODZIAŁ TEKSTUR WEDŁUG SPOSOBU WYPEŁNIENIA PRZESTRZENI
zbita- bark wolnych miejsc( próżni) charakterystyczna dla skał plutonicznych, żyłowych, wull, głębinowa
porowata- występują wolne przestrzenie (pęcherzyki gazowe) zależny od kryształu
-pęcherzykowate- pory kuliste lub elipsoidalne jeżeli pęcherzyki wypełniają wyraźnie tekstura migdałocowa
-miarolityczne- pory ograniczone ścianami kryształów (kanciaste)
SKAŁY OSADOWE
nagromadzenie osadu na powierzchni sedymentacji gromadzenie się lub rozdzielanie
-produkcja wietrzelin skał starszych
-szczątki organiczne
-materiał piroklastyczny
-związki chemiczne wytrącone z roztworów
sedymentacja może być poprzedzona przez transport, po osadzeniu materiał podlega diagenezie
-złożone procesy fizyko- chemiczne przejście osadu luźnego w zwięzłą skałę (plastyfikacje),
w diagenezie komacja dehydratacja rekrystalizacja krystalizacja.
Miąższość- odległość między stropem a spągiem warstwy.