EGZAMIN IN


J. Aparatura medyczna i oprogramowanie aplikacyjne, organizacja ochrony zdrowia i oprogramowanie aplikacyjne, zarządzanie szpitalem, poradniami i oprogramowanie aplikacyjne, zarządzanie apteką i oprogramowanie aplikacyjne

1. Konstrukcja aparatu RTG

- Generator wysokiego napięcia

-Lampa rentgenowska

-Filtr AL

-Kolimator

-Kratka (przesłony przeciw rozproszeniowej)

-Kaseta (ekran i klisza)

2. Typy (generacje) skanerów RTK

I generacja

Skanery pierwszej generacji składają się z:

-lampy promieniującej pojedynczą skolimowaną wiązkę promieniowana

- jednego fotopowielacza.

Proces skanowania składa się z dwóch faz - skanowania linii, po którym następuje obrót urządzenia o 1 stopień. W czasie skanowania linii wykonywanych jest 160 pomiarów, kompletne badanie trwające około 5 min wymaga wykonania 180 skanów linii. Ze względu na wykonywany przez detektor i lampę rentgenowską ruch zarówno liniowy jak i obrotowy skanery I generacji określa się jako "translate-rotate single detector".

0x01 graphic

II generacja

W celu zredukowania czasu skanowania, w skanerach drugiej generacji zastąpiono pojedynczą prostoliniową wiązkę promieniowania wąską wiązką wachlarzową, oraz zwiększono liczbę detektorów. Różne wykonania skanerów posiadają od 3 do 52 elementów detekcyjnych. Użycie wiązki wachlarzowej pozwoliło na zwiększenie wartości kąta obrotu w poszczególnych krokach, co z kolei zmniejszyło liczbę koniecznych do wykonania kompletnego obrazu skanów linii. Ponieważ w skanerach II generacji nadal występuje ruch zarówno liniowy jak i obrotowy tomografy te określa się jako "translate-rotate, multiple detectors".

0x01 graphic

III generacja

Dalsza redukcja czasu wykonywania kompletnego badania wymagała całkowitego wyeliminowania fazy skanowania linii. W skanerach III generacji użyto szerokiej wachlarzowej wiązki promieniowania (od 40 stopni do 55 stopni) oraz dużej matrycy detektorów. W czasie badania wykonywany jest jednoczesny obrót lampy i matrycy detektorów, wiązka promieniowania obejmuje przekrój całego pacjenta, kompletne badanie wymaga wykonania jednego pełnego obrotu skanera (360 stopni). Ilość detektorów w skanerach tego typu zawiera się w przedziale 256 do nawet ponad 1000, a czas badania skrócono do 2 s. Tomografy III generacji nazywane są "rotate-rotate" - ze względu na wyłącznie obrotowego ruchu zarówno lampy jak i matrycy detektorów.

0x01 graphic

IV generacja

Kolejnym krokiem w ewolucji skanerów było wyeliminowanie ruchu matrycy detektorów. Detektory znajdują się w stałych pozycjach wokół gantry. Lampa rentgenowska obraca się wewnątrz kręgu nieruchomych detektorów wysyłając, podobnie jak to było w skanerach III generacji, szeroką wachlarzową wiązkę promieniowania. Liczba detektorów zawiera się w przedziale od 600 do 5000. Zmniejszenie masy gantry i zmniejszenie liczby połączeń kablowych w części obracającej się umożliwia wykonanie kompletnego skanu w czasie rzędu 1 s. Systemy IV generacji są generalnie droższe ze względu na dużą liczbę zastosowanych detektorów, jednak ich szybkość umożliwia obrazowanie poruszających się organów dzięki zsynchronizowaniu ruchu obrotowego z sygnałami fizjologicznymi uzyskiwanymi, np. z EKG.

Tomografy tej generacji nazywa się "rotate-fixed" ze względu na obrotowy ruch lampy wokół nieruchomego pierścienia detektorów.

0x01 graphic

V generacja

Dalsze zwiększenie szybkości skanerów RTK wymagało całkowitego wyeliminowania elementów ruchomych w skanerze. Typowymi systemami tego typu są oraz CV CT.

System DSR składa się z 28 źródeł promieniowania rentgenowskiego oraz 28 detektorów obrazu umieszczonych naprzeciwko. W ciągu jednego cyklu pomiarowego wykonywanych jest 240 obrazów przyległych do siebie przekrojów o grubości 1mm obrazujących cylinder o średnicy 38 cm i długości 24cm. Czas kompletnego badania wynosi 10 ms, kiedy to każde z 28 źródeł generuje impuls rentgenowski trwający 0.34 ms. Cykle te mogą być powtarzane 60 razy w ciągu sekundy.

Podobny cel przyświecał wynalezieniu CV CT; różni się on od poprzedniego rozwiązania bardziej zwartą budową. Zamiast wielu źródeł promieniowania zastosowano tu działo elektronowe, w którym strumień elektronów odchylany polem magnetycznym uderza w wolframowy pierścień wytwarzając wiązkę promieniowania rentgenowskiego z dowolnego miejsca na wycinku pierścienia, obejmującym kąt 210ş. Matryca detektorów składa się z dwu 210ş wycinków pierścieni, każdy z 420 kadmowo-wolframowymi detektorami umieszczonymi dokładnie naprzeciw pierścienia wolframowego. Ponieważ w skanerze tego typu w czasie jego pracy następuje wyłącznie przemieszczanie strumienia elektronów czas akwizycji danych może zostać skrócony do około 50 ms. W przyszłości przewiduje się skrócenie tego czasu do 10 ms.

0x01 graphic

3. Budowa aparatu MRI

W technice MRI wykorzystuje się trzy rodzaje pól magnetycznych:

-statyczne pole magnetyczne,

-gradient pola

- pole zmienne z zakresu częstotliwości radiowych.

W praktyce konieczne jest dodatkowo wykorzystanie cewek lub magnesów korygujących statyczne pole magnetyczne tak, aby uzyskać maksymalnie jednorodne pole statyczne w obszarze badania.

System pomiarowy MRI można podzielić na dwa główne bloki:

-część analogową odpowiedzialną za tworzenie odpowiedniego pola magnetycznego oraz pomiar sygnału NMR (magnesy, cewki gradientowe i cewki RF, układy pomiarowe, wzmacniacze, transmitery sygnału itp.);

-część cyfrową odpowiedzialną za sterowanie pobudzeniem (amplitudy i sekwencje czasowe pobudzeń), przechowywanie danych pomiarowych, ich obróbkę cyfrową oraz generację obrazów NMR (komputer, pamięć masowa, konsola operatora, układy dużej mocy obliczeniowej).

0x01 graphic

4. Konstrukcja gamma-kamery

0x01 graphic

Promieniowanie wytworzone przez rozpadający się izotop w narządzie rozchodzi się w różnych kierunkach. Część promieni pada na płaszczyznę gamma-kamery, które są filtrowane przez kolimator. Kolimator zbudowany jest jako regularna siatka otworów w materiale absorbującym promieniowanie gamma (np. w ołowiu), dzięki czemu przepuszcza tylko te promienie, które padają w ramach określonego kąta.

5. Technika SPECT

Technika tomografii emisyjnej pojedynczego fotonu (z ang. SPECT - Single Photon Emission Computed Tomography) stanowi bezpośrednie zastosowanie gammakamer do obrazowania warstwowego. Obrazowanie warstwowe wymaga zastosowania określonych zmian w protokole pomiarowym oraz w metodzie pozyskiwania obrazu. Metoda pomiarowa dla potrzeb obrazowania warstwowego wykorzystuje obrót źródła promieniowania. W przypadku SPECT źródłem promieniowania są organy badanego pacjenta, w których zgromadzony jest izotop promieniotwórczy. Zatem pierwsze systemy SPECT wykorzystywały obrót pacjenta względem nieruchomej gammakamery, uzyskując w ten sposób liczne pomiary aktywności izotopu rejestrowane dla kolejnych kątów obserwacji. Oczywiście obrót pacjenta jest czynnością dla niego uciążliwą, stąd wprowadzono zmianę w procedurze pomiarowej tworząc systemy z ruchomą kamerą. Uzyskanie zbioru pomiarów aktywności izotopu dla różnych kątów badania jest analogiczne do uzyskania zbioru promieni przechodzących przez obiekt badany w rentgenowskiej tomografii komputerowej (RTK). Stąd w metodzie SPECT w celu uzyskania obrazów warstwowych wykorzystuje się praktycznie te same techniki rekonstrukcji obrazów, co w RTK.

6. Technika PET

W celu wykonania badania tą techniką podaje się pacjentowi związku chemicznego znakowanego izotopem zdolnym do emisji pozytonów. Następnie pacjent jest umieszczany w polu widzenia detektorów rejestrujących promieniowanie gamma. Zastosowanie izotopu bogatego w protony może spowodować ich rozpad na neutrony, pozytony (elektrony o ładunku dodatnim) i neutrino. Bezpośrednio wyemitowane pozytony charakteryzują się początkową energią rzędu 1-3MeV. Ich przemieszczanie się w organizmie powoduje zmniejszanie się energii kinetycznej głównie poprzez oddziaływanie elektronów. W efekcie, po przejściu określonej drogi przez pozyton (rzędu 1mm), może dojść do interakcji pozytonu z elektronem, co może spowodować ich anihilację. Należy, zatem pamiętać, iż anihilacja nie powstaje w miejscu wystąpienia rozpadu izotopu, lecz w pewnej odległości od izotopu, jaką przebył pozyton. Z zasady można przyjąć, że im większa energia pozytonu, tym większa maksymalna droga, jaką może on przejść (nawet 17 mm). Zjawisko to stanowi, więc ważny problem w precyzyjnej lokalizacji źródeł (degradacja rozdzielczości przestrzennej obrazu). W wyniku anihilacji powstają dwa fotony o energii 511keV, poruszające się w przeciwnych kierunkach. Jeżeli w momencie anihilacji pozyton i elektron były w stanie spoczynku wygenerowane fotony będą rozchodziły się pod kątem 180 stopni. W przeciwnym przypadku kąt ten podlegać może zróżnicowaniu rzędu 0.3 stopnia, co przykładowo dla pola widzenia systemu rzędu 60cm powoduje degradację jego rozdzielczości o 1.57mm, zgodnie ze wzorem

R=0.3*Pi*r/180,gdzie:r - promień pola widzenia w mm.

Aby wywołać efekt emisji pozytonów a przez to generację fotonów promieniowania rejestrowanych przez zewnętrzne detektory, konieczne jest zastosowanie specjalnych izotopów.

  1. Rodzaje głowic ultradźwiękowych

Głowice ultrasonograficzne możemy podzielić na dwie zasadnicze grupy:

1. W zależności od sposobu nadźwiękawiania badanego przekroju głowice dzielimy na:

a) mechaniczne - przeglądanie danego przekroju realizowane jest przez ruch kryształu głowicy.

b) elektroniczne(pierścieniowa)- nieruchome kryształy przełączane są elektronicznie przez odpowedni procesor.

2. W zależności od usytuowania wzajemnego wiązek ultrasonograficznych w przestrzeni głowice dzielimy na

a) sektorowe - przedłużenia wysyłanych przez nie wiązek elektronicznych spotykają się w jednym punkcie.Można to porównać do rozchodzenia się promieni słonecznych.

[Odmianą głowicy sektorowej jest też po prostu głowica z wieloma włączanymi kolejno elementami umieszczonymi tak, że ich czoła stanowią fragment okręgu. Zobrazowanie z takiej głowicy różni się od typowego, sektorowego tym, że ma bardziej "wycięty" wierzchołek (zgodnie z kształtem swego czoła) i dlatego stosuje się dla niej osobna nazwę głowica konweksowa lub krzywoliniowa]

b)równoległe zwane też liniowymi.- Wiązki ultradźwięków przebiegają równolegle do siebie.

DODATKOWO

-W niektórych rodzajach badań zamiast zobrazowania sektorowego czy  konweksowego czyli obrazu tworzonego we współrzędnych kątowych korzystniejsze jest zobrazowanie we współrzędnych prostokątnych, wymagające użycia głowicy z liniowym szykiem przetworników, w skrócie zwanej głowicą liniową

-Głowica wieloelementowa zbudowana jest z wielu niezależnych kryształów,

umieszczonych na powierzchni roboczej obok siebie. Kryształy mogą być

umieszczone na linii prostej - głowica taka nosi nazwę głowicy liniowej lub na

łuku, wtedy jest to głowica typu convex. Stosuje się np. 192 kryształy.

Możliwe są wszystkie kombinacje głowic z grupy pierwszej z głowicami z grupy drugiej.

  1. Odprowadzenia w standardowym EKG, EKG holterowskie

EKG

Ma 6 odprowadzeń kończynowych i 6 przedsercowych [Wilsona] .

Kończynowe to 3 odprowadzenia Einthovena [lewa noga i obie ręce- ta na nodze to do redukcji zakłóceń] i 3 odprowadzenia wzmocnione.

Odprowadzenie to para lub więcej elektrod, pomiędzy którymi wykonywany jest pomiar napięcia (różnicy potencjałów).

Gdy pomiar odbywa się za pomocą 2 elektrod mówimy o odprowadzeniu dwubiegunowym, a jeżeli występuje większa ilość elektrod to mówimy o odprowadzeniu jednobiegunowym- wszystkie elektrody oprócz jednej łączy się za pomocą rezystorów do jednego punktu.

EKG holterowskie, czyli 24 godzinny zapis czynności serca

Przez badanie holterowskie rozumie się długotrwałą (relatywnie) np. 24 godzinną rejestrację EKG. Nazwa badania pochodzi od prekursora tej metody. W pierwszej fazie rozwoju system holterowski oparty był na rejestratorze magnetycznym, a dokładniej taśmie magnetycznej. Obecnie, wraz z rozwojem techniki metody rejestracji oprócz rejestratorów na bazie taśm magnetycznych oparte są na takich podzespołach jak, np. karty pamięci. Bez względu na rodzaj pamięci typowy system holterowski składa się z rejestratora oraz analizatora, który umożliwia i wspomaga analizę zarejestrowanych przebiegów.

0x01 graphic
  Rys. 2. Przykładowy system rejestracji stosowany w zapisach holterowskich, kolorem zielonym oznaczono elektrodę "uziemiającą", tzn. stosowana do poprawy jakości zapisu, kolorem czerwonym oznaczono odprowadzenie Y, kolorem żółtym odprowadzenia X a czarnym i białym z czarną otoczką odprowadzenie Z

10. Cyfrowe EEG

Sygnał analogowy - sygnał cyfrowy

Zmiany potencjału, jakie rejestrujemy na powierzchni głowy zmieniają się w czasie w sposób płynny w odróżnieniu do sygnału dyskretnego gdzie zmiany w czasie są skokowe. Inaczej mówiąc sygnał analogowy pomiędzy dwoma dowolnie bliskimi siebie wartościami (np. 34,9mV i 35mV) może przyjąć dowolnie wiele wartości pośrednich (np. 34,91mV lub 34,9005mV) natomiast sygnał dyskretny może przyjmować tylko z góry określone wartości tzw. poziomy (np. wartości całkowite: 34, 35, 36...) Potencjały generowane przez mózg zmieniają się w czasie w sposób ciągły, mówiąc inaczej: potencjał jest funkcją ciągłą w dziedzinie czasu.
 

Budowa cyfrowego aparatu EEG

-elektrody

-przewody

-wzmacniacze wejściowe

- filtr antyaliasowy-jest on konieczny do przeprowadzenia poprawnej konwersji A/C. Tłumi on częstotliwości wyższe od pewnej wartości granicznej, aby nie spowodowały one błędnego próbkowania

- przetwornik A/C o rozdzielczości 8 do 16 bitów i programowalnej częstotliwości próbkowania.

- Dane otrzymane w wyniku konwersji A/C wędrują do procesora, który zależnie od programu poddaje je wstępnej obróbce lub zapisuje od razu na dysk bądź do innego rodzaju pamięci. Ponadto procesor steruje całym urządzeniem tj. ustawia częstotliwość próbkowania, dokonuje kalibracji, steruje zapisem.
 

Konwersja analogowo-cyfrowa (A/C)

Aby komputer mógł zebrać a następnie przetworzyć sygnał, musi on otrzymać cyfrową jego postać. Proces konwersji sygnału analogowego na postać cyfrową nazywa się przetwarzaniem analogowo-cyfrowym lub konwersją A/C (ang. DAC Digital-Analog Conversion). Fizycznej realizacji konwersji A/C dokonuje podzespół elektroniczny nazywany przetwornikiem analogowo-cyfrowym. W odpowiedzi na sygnał podany na wejście przetwornika A/C na wyjściu pojawiać się będą dane (liczby) proporcjonalne do wartości na wejściu.

Na przetwarzanie A/C składają się dwa niezależne procesy: próbkowanie oraz kwantowanie.

Tak otrzymujemy sygnał cyfrowy: w określonych częstotliwością próbkowania momentach czasu sygnał przyjmuje wartości dyskretne. W postaci tabeli kolejnych wartości dobrze się nadaje do zapamiętania oraz do obróbki. W tabeli przedstawiono dane dla przebiegu z powyższych ilustracji.

10. Cechy oprogramowania aplikacyjnego do zarządzania apteką, szpitalem, poradniami. Struktura programu, realizacja obiegu dokumentów w programie.

APTEKA

KS-Apteka- KAMSOFT

System komputerowy składa się z kilkudziesięciu wzajemnie powiązanych modułów zapewniając bardzo szeroki zakres możliwości, mogący zadowolić nawet najbardziej wymagających użytkowników. Jednocześnie sama obsługa jest tak prosta i intuicyjna, że do nauczenia się obsługi podstawowych funkcji systemu potrzeba niewiele czasu. Osiągnięcie takich rezultatów stało się możliwe dzięki spędzeniu tysięcy godzin w aptekach i obserwowaniu ich pracy od strony praktycznej. Sam system zmienia się i rozbudowuje wraz z pojawiającymi się nowymi potrzebami. Stale analizowanych i uwzględnianych jest wiele sugestii użytkowników. Na bieżąco wprowadzane są wszystkie zmiany wynikające z przepisów.

Budowa modułowa zapewnia możliwość zainstalowania systemu zarówno w punktach aptecznych i niewielkich aptekach, jak również w aptekach największych. Duża liczba wdrożeń w aptekach o określonej specyfice pracy praktycznie gwarantuje spełnienie oczekiwań wobec systemu ze strony jakiegokolwiek typu apteki.

System posiada obszerną i przejrzystą instrukcję obsługi.

Istotne cechy wybranych modułów:

Sprzedaż

Zamówienia

Zakupy

Zestawienia

Analizy

Płatności

Administrator

SZPITAL

  1. KA-MED -Program Ka-Medica PLUS

  1. KAMSOFT - Zintegrowany System Informatyczny KS-Medis- na system ten składają się następujące programy

DT (ruch danych i statystyka medyczna):  Zlecenia, Rejestrowanie zasobów, Dietetyka

Blok operacyjny, Zakłady diagnostyczne, Laboratorium (analityczne, mikrobiologiczne, serologiczne), Bank krwi, Diagnostyka obrazowa (USG, RTG), Zakażenia szpitalne, Apteka szpitalna, Apteki oddziałowe, Kalkulacja kosztów (KS-FKW - System Finansowo-Księgowy, KS-KPW - System Kadry-Płace, KS-STW - System Środki Trwałe, KS-GMW - System Wspomagający Zarządzanie Gospodarką Materiałową).

  1. QBS- program Q-Klinika 3000