AKADEMIA BYDGOSKA

IM. KAZIMIERZA WIELKIEGO

MATERIAŁOZNASTWO METALI

TEMAT ĆWICZENIA :

Próba przeginania blach, taśm i bednarki

WYKONALI :

MARCIN MARMUROWICZ

TOMASZ MŁYNARCZYK

MICHAŁ JANCZUR

II ROK WT - gr.e

1. Cel ćwiczenia ................................................................. 3

2. Opis aparatury .............................................................. 4

3. Wykonanie ćwiczenia ............................................... 5

4. Wyniki pomiarów ....................................................... 6

5. Wnioski ............................................................................ 7

1. Cel ćwiczenia

Zapoznanie się z własnościami technologicznymi (w zakresie podatności do odkształceń plastycznych ) blach i drutów, wynikającymi z próby przeginania ;

Określenie podatności próbki na odkształcenia plastyczne oraz

wykrycie wad wewnętrznych materiału. O podatności próbki na odkształcenia plastyczne należy wnioskować z liczby przegięć, a o wadach materiału - z przełomu próbki.

2. Opis aparatury

Przyrząd do próby wielokrotnego przeginania powinien być wyposażony w komplet wymiennych wałków oraz prowadnic dla całego zakresu średnic lub grubości badanych próbek.

Promień rolek lub promień zaokrąglonych szczęk oporowych dobiera się w zależności od rodzaju metalu i grubości - wg tablicy.

Fragment przyrządu do próby wielokrotnego przegina­nia :

1 - próbka, 2 - wałek, 3 - prowadnica, 4 - wkładka, 5 - dźwignia, 6 - oś obrotu dźwigni.

Grubość próbki	Promień rolek oporowych
do 0,3	1,0
Powyżej 0,3 do 0,5	2,5
Powyżej 0,5 do 1,0	5,0
Powyżej 1,0 do 1,5	7,5
Powyżej 1,5	10,0

3. Wykonanie ćwiczenia

W technologicznych próbach badania metali nie chodzi zazwyczaj o pomiar siły, lecz o określenie własności metali za pomocą bezpośredniej obserwacji działania tej siły.

Do najczęściej przeprowadzanych prób należą : próba skręcania drutu, próba przeginania drutu i walcówki, technologiczna próba zginania blach, próba tłoczności, próba kucia i spęczniania oraz rozbijania otworu.

Próba przeginania drutu i walcówki o średnicy lub grubości 0,5 mm i powyżej służy do określenia podatności próbki na odkształcenia plastyczne i wykrycia wad wewnętrznych materiału. Do próby tej musimy przygotować co najmniej 5 próbek. Próbki pobiera się w kierunku równoległym lub prostopadłym do kierunku walcowania w zależności od wymagań norm. Długość pobranej próbki powinna wynosić od 100 do 150 mm. Grubość próbki powinna odpowiadać grubości danego wyrobu. Polskie normy zalecają, aby szerokość wynosiła 20 ± 5 mm, zaś taśmy które mają zastosowanie w elektronice zaleca się szerokość 30 ± 0,2 mm.

Powierzchnie walcowane próbek nie powinny podlegać obróbce wiórowej. Jedynie dopuszcza się lekkie oczyszczenie i zaokrąglenie powierzchni papierem ściernym i pilnikiem.

Próbkę zamocowuje się w szczękach w położeniu pionowym i zgina na przemian w jedną i w drugą stronę o kąt 90° z prędkością około 1 przegięcia na sekundę.

W czasie przeprowadzania próby obserwuje się powierzchnię próbki w miejscu zgięcia. Próbę należy przerwać z chwilą pojawienia się pęknięcia. Za jedno przegięcie uważa się zgięcie o kąt 90° i powrotne odgięcie do wyjściowego położenia pionowego. Przegięcia poprzedzającego pęknięcie próbki nie zalicza się. Próbę przeprowadza się w temperaturze 20 +/- 5° C, jeśli normy szczegółowe lub warunki techniczne nie przewidują inaczej.

4. Wyniki pomiarów

Próbka I oznaczona symbolem W

Grubość próbki P₁= 1 mm

Pęknięcie nastąpiło za 29 przegięciem, natomiast zerwanie próbki nastąpiło za 33 przegięciem.

Próbka II oznaczona symbolem P

Grubość próbki P₂= 1,3 mm

Pęknięcie nastąpiło za 22 przegięciem, natomiast zerwanie próbki nastąpiło za 25 przegięciem.

5. Wnioski

Próba przeginania jest szczególnie ważna dla wszelkiego rodzaju taśm i bednarek podatnych na odkształcenia. Określa ona jednoznacznie wytrzymałość materiału i jego podatność na odkształcenia plastyczne.

Wytrzymałość zmienia się wraz ze zmianą temperatury otoczenia oraz jest zależna od składu chemicznego stopu. Ważny jest także proces obróbki metalu oraz rodzaj hartowania.

Defekty strukturalne materiału mają duży wpływ na wytrzymałość na odkształcenia plastyczne. Próbę należy przeprowadzać na co najmniej trzech próbkach, a to dlatego, że wyniki trzeba uśrednić by uzyskać miarodajny wynik.

2

---