Instrukcja do laboratorium „Materiały budowlane”

Ćwiczenie 1

IBD sem. 2

ĆWICZENIE 1

ZASTOSOWANIE METOD ANALIZY CHEMICZNEJ W

BUDOWNICTWIE

1.1. WPROWADZENIE

Zaczyn cementowy po związaniu i stwardnieniu powinna charakteryzować stała objętość. Najważniejszą przyczyną nierównomiernych zmian objętości zaczynu cementowego jest hydratacja niezwiązanego CaO i MgO (peryklaz). Zawartość wolnego tlenku wapnia w zaczynie cementowym nie powinna przekraczać 1%.

Jedną z metod oznaczania wolnego tlenku wapnia jest metoda glikolowa, powszechnie stosowana w cementowniach. Polega ona na związaniu CaOw w glikolan etylenowy w wyniku ogrzewania próbek badanego materiału z bezwodnym glikolem etylenowym w temperaturze 65÷75oC.

H C OH

H C O

2

2

CaO

Ca

H O

2

H C OH

H C O

2

2

H C O

H C OH

2

2

Ca

2HCl

CaCl2

H C O

H C OH

2

2

1.2. OZNACZENIE ZAWARTOŚCI NIEZWIĄZANEGO CaO W

KLINKIERZE PORTLANDZKIM METODĄ GLIKOLOWĄ

2. Na wadze analitycznej odważyć około 0,75 g próbki przenieść ją ilościowo do suchej kolby stożkowej o pojemności 200 cm3.

3. Wsypać do kolby 2 g wysuszonego, grubego piasku kwarcowego i wymieszać zawartość kolby.

4. Wlać do kolby 50 cm3 glikolu etylowego i ponownie wymieszać.

5. Kolbę ogrzewać w temperaturze 65÷75oC przez 30 minut, potrząsając ostrożnie kolbą co 5÷6 minut.

6. Zawartość kolby sączyć przez sączek szklany G-4 lub G-5, używając pompki wodnej.

7. Osad na sączku przemyć trzy razy bezwodnym alkoholem etylowym.

8. Do przesączu dodać 4 krople czerwieni metylowej lub wskaźnika mieszanego (czerwień metylowa + zieleń bromokrezolowa).

9. Miareczkować 0,1 M roztworem kwasu chlorowodorowego do zmiany barwy, odpowiednio z żółtej na czerwoną lub z niebieskiej na pomarańczową.

Zawartość wolnego CaO w próbce [% wag.] można obliczyć ze wzoru: X

=

(0,2804V)/m

gdzie: X – zawartość procentowa CaOw w badanym materiale [% masy]

V – objętość 0,1 M roztworu HCl użytego do miareczkowania [cm3]

m – masa próbki [g].

- 1 -

Instrukcja do laboratorium „Materiały budowlane”

Ćwiczenie 1

IBD sem. 2

Grupa LP - ………/zespół ………

Data……………

1. …………………………

2. …………………………

3. …………………………

4. …………………………

Ćwiczenie 1

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI NIE ZWIĄZANEGO CaO

W KLINKIERZE PORTLANDZKIM METODĄ GLIKOLOWĄ

Objętość

Zawartość

Miano

Masa

roztworu

Średnia

Nr

procentowa

titranta

próbki

użytego do

objętość

próbki

CaO

miareczkowania

w

mol/dm3 g

cm3 cm3 %

masy

1

2

Uwagi końcowe: …………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………

- 2 -