lipiec 2014/102

12

ISSN1895-5355

podatkowe

t e z y u z a s a d n i e n i a k o m e n t a r z e p o r a d y

rzecznictwo

O

PODATEK DOCHODOWY

OD OSÓB PRAWNYCH

Wypracowany limit zwolnienia z CIT
można wykorzystać do końca
funkcjonowania stref

1

sygn. akt II GSK 136/13

POSTĘPOWANIE SĄDOWO-
-ADMINISTRACYJNE

Pismo procesowe w wersji elektronicznej
podatnik złoży dopiero w 2017 roku

1

sygn. akt I OPS 10/13

PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG

Przy rozliczaniu transakcji w euro
trzeba stosować ustawowe zasady

3

sygn. akt I FSK 947/13

PODATEK DOCHODOWY
OD OSÓB FIZYCZNYCH

Wybraną metodę rozliczeń należy
stosować do pełnego zamortyzowania
środka trwałego

4

nr ITPB1/415-92/14/PSZ

TEMAT NUMERU

Z wakacyjnych zarobków trzeba
rozliczyć się z urzędem skarbowym

5–8

PODATEK DOCHODOWY
OD OSÓB FIZYCZNYCH

Odpisy amortyzacyjne można rozpocząć
po uzyskaniu zgody nadzoru budowlanego

9

sygn. akt II FSK 1274/12
Składka OC dla członka zarządu
nie generuje dla niego przychodu

10

nr ILPB1/415-132/14-2/TW
Opłata za studia podyplomowe
przedsiębiorcy jest kosztem podatkowym

11

nr IBPBI/1/415-54/14/SK

w n u m e r z e

Wypracowany limit zwolnienia z CIT można

wykorzystać do końca funkcjonowania stref

Udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej w specjalnych

strefach ekonomicznych na czas określony jest ograniczeniem wolności prowa-

dzenia takiej działalności – uważa NSA.

Spółka prowadziła działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, na pod-

stawie zezwolenia obowiązującego do 2015 roku. Przedsiębiorca uważał, że zezwo-

lenie wygasa wraz z upływem okresu, na jaki została ustanowiona strefa. Sprawa

trafiła do NSA. Sąd stwierdził, że w dniu wydawania zezwolenia spółce nie było

podstawy prawnej, która określałaby końcową datę obowiązywania zezwolenia.

– Wyrok NSA jest kluczowy dla wszystkich przedsiębiorców działających w strefach

na podstawie zezwolenia z terminem ważności. Orzeczenie to stanowi solidną pod-

stawę do unieważnienia wskazanego zapisu i wydłużenia okresu korzystania ze

zwolnienia podatkowego – uważa Rafał Pulsakowski, starszy menedżer w Zespo-

le ds. Pomocy Publicznej w Dziale Prawno-Podatkowym PwC.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt II GSK 136/13

Przeczytaj komentarz eksperta na stronie 2.

Pismo procesowe w wersji elektronicznej

podatnik złoży dopiero w 2017 roku

W postępowaniu sądowoadministracyjnym podatnik nie może złożyć pisma opa-

trzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym – wyjaśnili sędziowie NSA w naj-

nowszej uchwale. Będzie to możliwe dopiero po zmianie odpowiednich przepisów.

Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego prosił o wyjaśnienie, czy możliwe jest

skuteczne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem elek-

tronicznym. Poszerzony skład NSA orzekł, że e-dokumenty nie spełniają warunków

formalnych. Każdy dokument powinien zawierać podpis strony albo jej przedstawi-

ciela ustawowego lub pełnomocnika.

Zdaniem Jakuba Rychlika, doradcy podatkowego, stanowisko NSA jest słuszne.

– Obecnie brak jest przepisów zarówno prawa krajowego, jak i wspólnotowego, któ-

re pozwalałyby uczestnikom postępowania sądowoadministracyjnego na składa-

nie pism opatrzonych jedynie podpisem elektronicznym – zwraca uwagę ekspert.

Uchwała siedmiu sędziów NSA, sygn. akt I OPS 10/13

Przeczytaj komentarz eksperta na stronie 2.

N O W E   E - B O O K I   D L A   P R E N U M E R A T O R Ó W

Nowe zasady odliczania VAT od firmowych pojazdów oraz Wskaźniki i stawki
uwzględniające zmiany od 1 czerwca 2014 r.
Sprawdź na www.ebooki.wip.pl w zakładce księgowość.

2

Podatek dochodowy od osób prawnych/ Postępowanie sądowoadministracyjne

dokończenie ze str. 1

Z wyroku NSA wynika, że zawierając

w zezwoleniach na prowadzenie działalno-

ści w specjalnych strefach ekonomicznych

terminy ich ważności, organy podatkowe

działały bez podstawy prawnej.

Pytanie do eksperta:

Jakie znaczenie

dla przedsiębiorców strefowych ma

omawiany wyrok?

dokończenie ze str. 1

Sędziowie uznali, że umożliwienie

wykonywania czynności procesowych

w formie elektronicznej i opatrywania

pism podpisem elektronicznym wyma-

ga przyjęcia szczegółowych regulacji.

Pytanie do eksperta:

Czy uchwała NSA

rozwiewa wątpliwości dotyczące skła-

dania dokumentów do sądów? Kiedy

będzie można złożyć e-pismo?

Wypracowany limit zwolnienia z CIT można wykorzystać do końca

funkcjonowania stref

Pismo procesowe w wersji elektronicznej podatnik złoży dopiero w 2017 roku

może nastąpić tylko wtedy, gdy istnieje

przepis stanowiący podstawę do podjęcia

takiego działania przez organ administracji.

W związku z czym w celu rozstrzygnięcia

sprawy należało ustalić, czy w dniu wydawa-

nia zezwolenia spółce istniała w przepisach

rangi ustawy podstawa do określenia koń-

cowej daty obowiązywania zezwolenia. Tym

samym z rozważań wyłączone zostały wszel-

kiego rodzaju argumenty obu stron, mają-

ce umocowanie w rozporządzeniach. Sąd

wyjaśnił, że uchwalona w 2000 roku zmia-

na ustawy o SSE obejmowała m.in. wykre-

ślenie zapisu, zgodnie z którym zezwolenia

wydawane były na czas określony. Wprowa-

dzono za to zapis, na podstawie którego

zezwolenie miało obowiązywać do końca

okresu, na jaki została ustanowiona strefa.

Zdaniem NSA wskazuje to jednoznacznie

na odejście ustawodawcy od zasady wyda-

wania zezwoleń na czas określony. Co wię-

cej, również obowiązująca w dniu wydania

zezwolenia ustawa o swobodzie działalno-

ści gospodarczej nie zawierała żadnych

regulacji umożliwiających organowi cza-

sowe ograniczanie udzielanych zezwoleń.

Komentowany wyrok stanowi solidną pod-

stawę do unieważnienia wskazanego zapisu

i wydłużenia okresu korzystania ze zwolnie-

nia podatkowego. Warto również podkreślić,

że w większości przypadków przedsiębiorcy

strefowi nie byliby w stanie wykorzystać całej

wypracowanej ulgi podatkowej w wyznaczonym

w zezwoleniu terminie. Przełomowy charakter

wyroku wynika z tego, że jego uzasadnie-

nie kwestionuje legalność dat ważności we

wszystkich wydanych po 1 stycznia 2001 r.

zezwoleniach. Stanowi to również jedno-

znaczne zakończenie toczącej się od dawna

dyskusji na temat nierównego traktowania

poszczególnych przedsiębiorców, którzy

uzyskali zezwolenia po tej dacie, czyli od

momentu, w którym przestał obowiązywać

zapis dotyczący wydawania zezwoleń na

czas określony.

Jednolite podejście do terminów wskaza-

nych w zezwoleniach umożliwi wszystkim

przedsiębiorcom pełniejsze wykorzysta-

nie wypracowanego przez nich zwolnienia

z CIT, z którego będą mogli korzystać do

końca funkcjonowania specjalnych stref

ekonomicznych, czyli zgodnie z obecnym

stanem prawnym aż do końca 2026 roku.

Wyrok NSA z 11 marca 2014 r.,

sygn. akt II GSK 136/13

Tezą leżącą u podstaw uzasadnienia wyro-

ku NSA jest określenie na samym wstępie,

że udzielenie zezwolenia na prowadzenie

działalności gospodarczej na terenie SSE

na czas określony jest ograniczeniem

swobody prowadzenia tej działalności.

Sąd podkreślił, że kompetencje do działania

organu muszą mieć wyraźne oparcie w obo-

wiązujących normach prawnych i nie moż-

na ich domniemywać. W tym konkretnym

przypadku oznacza to, że wydanie decyzji

czy też bezpośrednią podstawę prawną dla

tych czynności stanowią przepisy dyrek-

tywy 1999/93/WE z 13 grudnia 1999 r.

w sprawie wspólnotowych ram w zakre-

sie podpisów elektronicznych lub usta-

wy o podpisie elektronicznym stanowią

implementację dyrektywy do porządku

polskiego. NSA definitywnie stwierdził,

że samodzielnej podstawy nie stano-

wią przepisy ustawy o podpisie elektro-

nicznym, a w szczególności art. 5 ust. 2.

W przepisie tym jest o zrównaniu pod

względem skutków prawnych pism opa-

trzonych podpisem elektronicznym oraz

podpisem własnoręcznym.

Natomiast ustawodawca nie odniósł się

w tym przepisie do kwestii dopuszczalno-

ści składania pism opatrzonych podpisem

elektronicznym w postępowaniu sądowo-

administracyjnym czy jakiejkolwiek innej

procedurze. W kwestii bezpośredniego

zastosowania dyrektywy argumentacja

NSA nie do końca jest pełna. NSA zabrakło

koronnego argumentu, który przesądzał-

by o tym, że dyrektywa nie ma zastosowa-

nia do postępowań przed sądami, w tym

przed sądami administracyjnymi.

Obecnie brak jest przepisów, które pozwa-

lałyby uczestnikom postępowania sądo-

woadministracyjnego na składanie pism

podpisanych jedynie podpisem elektronicznym.

Jakub Rychlik

doradca podatkowy

Wprawdzie uchwała podjęta przez NSA

rozstrzyga rozbieżności, które pojawiły się

w orzecznictwie sądów administracyjnych

w omawianej kwestii, jednak uzasadnie-

nie mogłoby zawierać bardziej pogłębioną

argumentację. Istota różnic sprowadza się

do wyjaśnienia, czy konieczne jest dodanie

odpowiednich zapisów w Prawie o postę-

powaniu przed sądami administracyjnymi

Rafał Pulsakowski

starszy menedżer w Zespole ds.

Pomocy Publicznej w Dziale Prawno-

-Podatkowym PwC

E-pismo do sądu za 3 lata

Ustawa o zmianie ustawy o informatyzacji

działalności podmiotów realizujących

zadania publiczne oraz niektórych innych

ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 183)

przewiduje, że podatnik może złożyć

do sądu pismo w formie dokumentu

elektronicznego. Musi być ono podpisane

przez stronę albo jej przedstawiciela

ustawowego lub pełnomocnika bezpiecznym

podpisem elektronicznym weryfikowanym

za pomocą ważnego kwalifikowanego

certyfikatu albo podpisem potwierdzonym

profilem zaufanym ePUAP. Takie zmiany

w postępowaniu sądowoadministracyjnym

wejdą w życie 11 lutego 2017 r.

Uchwała siedmiu sędziów NSA z 12 maja

2014 r., sygn. akt I OPS 10/13

Kup książkę

3

Podatek od towarów i usług

Przy rozliczaniu transakcji w euro trzeba stosować ustawowe zasady

Zagadnienie sporne

Sprawa dotyczyła podatnika zajmujące-

go się handlem detalicznym papierosami.

Klienci za towar mogli też płacić w euro.

Przedsiębiorca wyliczał płatność w walu-

cie obcej jako iloraz ceny ustalonej w zło-

tówkach przez przyjęty na dany dzień kurs

euro. Kurs ten ustalany był na podstawie

kursów rynkowych. Na koniec dnia podat-

nik zliczał utarg, osobno w PLN i EUR. Euro

przeliczał według kursu NBP z danego dnia.

Na koniec miesiąca rozliczał sprzedaż zare-

jestrowaną za pomocą kasy fiskalnej na

podstawie raportów miesięcznych z urzą-

dzenia fiskalnego, a różnicę pomiędzy tymi

raportami a obliczonymi utargami ujmował

w księgach rachunkowych jako dodatnie

lub ujemne różnice kursowe. Taki sposób

rozliczeń został zakwestionowany w toku

kontroli skarbowej.

Sprawa trafiła do WSA w Gorzowie Wiel-

kopolskim. Sąd przyznał rację podatniko-

wi. Uznał, że przedsiębiorca sprzedający

artykuły tytoniowe w ramach prowadzo-

nej działalności stosował ceny wyrażo-

ne w walucie krajowej, zatem obrotem

również była kwota wyrażona w walucie

krajowej. Wbrew twierdzeniom organu

nie można mówić o stosowaniu dwóch

cen na sprzedawane towary, ale o jednej

cenie wyrażonej w walucie krajowej, któ-

rą, jedynie w celu jej faktycznej zapłaty,

przeliczano na walutę obcą.

Sąd stwierdził, że sam fakt przeliczenia

ceny za towar wyrażonej w walucie krajowej

na walutę obcą pozostaje bez wpływu na

określenie podstawy opodatkowania, jest

bowiem jedynie czynnością techniczną.

Stanowisko sądu

Przeciwnego zdania był jednak Naczelny

Sąd Administracyjny, do którego ostatecz-

nie sprawa trafiła. Sąd uznał, że w sytuacji

gdy klient za towar płaci w euro, podat-

nik nie może stosować wybranego przez

siebie przelicznika walutowego i w ten

Podatnik handlujący papierosami nie może stosować wybranego przez siebie

przelicznika walutowego i na tej podstawie ewidencjonować sprzedaży za pomo-

cą kasy rejestrującej. Przeliczenie sporządza się na podstawie kursów średnich

walut obcych ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski.

w przypadkach gdy nie jest na nich wykazy-

wany VAT. Dotyczy to, przykładowo, faktur

dokumentujących wewnątrzwspólnotowe

dostawy towarów, eksport towarów czy sprze-

daż poza terytorium kraju.

Oprócz przeliczania na złote przychodów

oraz kosztów wyrażonych w walutach

obcych trzeba także pamiętać o obo-

wiązku rozpoznawania różnic kursowych

(zwiększają one przychody lub zmniejszają

koszty uzyskania przychodów podatników;

wyjątek stanowią podatnicy korzystający

z opodatkowania podatkiem dochodo-

wym w formie ryczałtu – u nich różnice

kursowe zwiększają lub zmniejszają przy-

chody), przy czym różnice takie należy roz-

poznawać tylko do celów opodatkowania

podatkiem dochodowym. Na gruncie VAT

różnice kursowe nie występują. Od rozlicza-

nia transakcji w walutach obcych odróż-

nić jednak należy sytuację, w której ceny

wstępnie określane są w walucie obcej,

lecz ostateczne rozliczenie następuje w zło-

tówkach. W takich przypadkach nie ma

potrzeby stosowania do przeliczenia kur-

sów określonych przepisami podatkowy-

mi (zastosowany może być dowolny kurs

ustalony przez strony). W takiej sytuacji

nie powstają różnice kursowe.

Ze szczególną sytuacją będziemy mieli do

czynienia w przypadku transakcji rozlicza-

nych w sposób mieszany. Chodzi o transak-

cje wyrażone w walucie obcej, lecz opłacane

w złotówkach, a także wyrażone w złotów-

kach, lecz opłacane w walucie obcej.

W takiej sytuacji nie powstają różnice kur-

sowe. Jednocześnie w przypadku pierw-

szego ze wskazanych typów transakcji

trzeba przeliczyć na złote kwoty stosowa-

ne do określenia podstawy opodatkowa-

nia (do celów VAT) oraz przychód lub koszt

uzyskania przychodów (do celów podatku

dochodowego).

PODSTAWA PRAWNA

art. 11a oraz art. 24c ustawy z 26 lipca

1991 r. o podatku dochodowym od osób

fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r.

poz. 361 ze zm.),
art. 12 ust. 2, art. 15 ust. 1 zdanie drugie

oraz art. 15a ustawy z 15 lutego 1992 r.

o podatku dochodowym od osób prawnych

(tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397

ze zm.),
art. 31a oraz art. 106e ust. 11 ustawy

z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów

i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 177,

poz. 1054 ze zm.).

Wyrok NSA z 14 maja 2014 r.,

sygn. akt I FSK 947/13

Podatnicy rozliczający transakcje w walu-

cie obcej powinni mieć na uwadze, że

przepisy najważniejszych ustaw podatko-

wych (tj. ustawy o VAT oraz ustaw o podat-

ku dochodowym) zawierają zasady, na

jakich należy przeliczać kwoty stosowane

do określenia podstawy opodatkowania

(w przypadku VAT) oraz przychody i koszty

wyrażone w walucie obcej (w przypadku

ustawy o PIT oraz ustawy o CIT). Zgodnie

z tymi przepisami przeliczenia dokonuje

się na podstawie kursów średnich walut

obcych ogłoszonych przez Narodowy Bank

Polski (dodatkowo do celów VAT możliwe

jest stosowanie kursów wymiany opubliko-

wanych przez Europejski Bank Centralny).

Podatnicy nie mają zatem w tym zakre-

sie swobody (co potwierdził Naczelny Sąd

Administracyjny w omawianym wyroku).

Wskazać przy tym należy, że przepisy

ustaw o podatku dochodowym nie są

w tym zakresie identyczne. W konsekwen-

cji kurs przeliczeniowy obowiązujący do

celów VAT może być dla danej transakcji

inny od kursu przeliczeniowego obowią-

zującego do celów podatku dochodo-

wego. Sytuację dodatkowo komplikuje

fakt, że jeszcze inny kurs przeliczenio-

wy może wynikać z przepisów ustawy

o rachunkowości.

Trzeba również pamiętać, że kwoty VAT na fak-

turach (a także – jak się przyjmuje – na para-

gonach) podatnik zawsze wykazuje w złotych.

W konsekwencji faktury w walutach obcych,

bez przeliczeń, mogą być wystawiane, tylko

Aktualności podatkowe

www.portalfk.pl

Tomasz Krywan

doradca podatkowy

sposób ewidencjonować obrotu przy uży-

ciu kasy rejestrującej.

Pytanie do eksperta:

O jakich zasadach

powinni pamiętać przedsiębiorcy, którzy

rozliczają transakcje w walucie obcej?

Kup książkę