1

sprawozdawczości

Nowe

 standardy

 

Jak sprawnie i bezpiecznie przejść z UOR na MSR/MSSF i dalej je stosować

16–31 lipca 2014

issn 1895-2844

AKTUALNOŚCI

Uproszczenia w sprawozdaniach  
finansowych za 2014 r. 

1–2

Spółki inwestycyjne zwolnione 
z obowiązku konsolidacji 

2

SPRAWOZDANIA FINANSOWE

Zbycie aktywów trwałych 

1–3

PRZYCHODY I KOSZTY

Rozliczanie kosztów w czasie 

5

KONSOLIDACJA

Metody tworzenia  
jednostek zależnych 

7

POŁĄCZENIA JEDNOSTEK

MSSF 3: Metody wyznaczania  
wartości firmy 

10

EKSPERT ODPOWIADA

Jednorazowe odpisy dla małych 
podatników w 2014 r. 

12

Obniżenie kapitału zakładowego 

13

Metoda rozliczania kosztów 

14

Refakturowanie usług  
reklamowych 

15

PORÓWNANIE PRZEPISÓW

Regulacje w zakresie UOR oraz  
MSR 40, MSR 41, MSSF 1,  
MSSF 2 

16

w   n u m e r z e

ciąg dalszy na stronie 3

ciąg dalszy na stronie 2

T y l k o   d l a   s t a ł y c h   C z y t e l n i k ó w

CODZIENNY E-LETTER „E-doradca podatki i rachunkowość”

BEZPŁATNE ELEKTRONICZNE ARCHIWUM czasopisma na stronie www.emsr.pl

MOŻLIWOŚĆ ZADAWANIA PYTAŃ EKSPERTOM za pośrednictwem redakcji nd@wip.pl

TELEFONICZNY DYŻUR EKSPERTA z zakresu podatków i rachunkowości w każdą środę

Niektóre podmioty zastosują uproszczenia 

w sprawozdaniach finansowych za 2014 rok

Mikroprzedsiębiorcy będą przygotowywali jedynie bilans i rachunek zysków 

i strat. Niektóre dane będzie trzeba ująć w informacjach dołączonych do bilansu. 

Takie zmiany nastąpią w ustawie o rachunkowości. Senatorowie przyjęli ustawę, 

wprowadzając do niej kilka poprawek.

Większość przyjętych poprawek Senatu miała charakter doprecyzowujący i eliminujący 

wątpliwości interpretacyjne, jak np. definicja pojęcia „jednostki mikro”. Z kolei inna 

poprawka (8) zmierza do tego, aby stowarzyszenia, związki zawodowe, organizacje 

pracodawców, izby gospodarcze oraz inne tego typu podmioty mogły skorzystać 

z uproszczeń sprawozdawczości, począwszy od sprawozdań za rok 2014.

Nowelizacja ustawy o rachunkowości wdraża przepisy dyrektywy Parlamentu Euro-

pejskiego i Rady 2013/34/UE z 26 czerwca 2013 r. (dalej: dyrektywa). Przyjęte zmiany 

oznaczają, że najmniejsze jednostki będą sporządzały jedynie bilans i rachunek zysków 

i strat. Nie będzie już obowiązku przygotowania informacji dodatkowej oraz spra-

wozdania z działalności. Jednak, aby było to możliwe, niektóre dane będą wymagały 

ujawnienia w informacjach dołączonych do bilansu.

Zbycie aktywów trwałych trzeba zaprezentować 

w rachunku zysków i strat

W rachunku zysków i strat – zarówno sporządzanym według ustawy o rachun-

kowości, jak i MSR – należy zaprezentować skutek zbycia aktywów trwałych. 

Najczęściej ta pozycja nazywana jest „Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów 

trwałych” lub „Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”. 

Po sprzedaży środka trwałego należy go usunąć z ewidencji księgowej i bilansu, 

a następnie odzwierciedlić w rachunku zysków i strat. Konieczne jest również zawarcie 

odpowiedniej informacji w części sprawozdania finansowego: Dodatkowe informacje 

i objaśnienia.

Warto przypomnieć, że operacje związane ze sprzedażą niefinansowych składników mająt-

ku wykazuje się jako pozostałą działalność operacyjną na kontach zespołu siedem, a nie 

cztery (lub pięć), gdzie są ewidencjonowane operacje związane z działalnością statutową.

2

Aktualności

Szanowny Czytelniku

Zarówno ustawa o rachun-

kowości, jak i międzynaro-

dowe standardy nakładają 

na  jednostkę  obowiązek 

wyceny poszczególnych składników aktywów 

z uwzględnieniem utraty ich wartości użytko-

wej lub handlowej – także tych składników, 

dla których w normalny sposób nie odwzoro-

wuje tego ich amortyzacja.

Jak ocenić, czy składnik aktywów utracił na swej 

wartości? Zgodnie z MSR 36 „Utrata wartości 

aktywów” do oceny, czy dany składnik majątku 

stracił na wartości, służy test (ilościowy) na 

utratę wartości. Ta procedura (zarówno według 

MSR 36, jak i według KSR 4) polega na usta-

leniu oraz porównaniu wartości bilansowej 

danego składnika aktywów do jego wartości 

odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalna odpowiada 

wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprze-

daży lub wartości użytkowej składnika aktywów 

– w zależności od tego, która z tych wartości 

jest wyższa. Jeżeli wartość odzyskiwalna jest 

niższa od wartości netto danego składnika akty-

wów, konieczne jest utworzenie odpisu aktuali-

zującego wartość tego składnika.

Lidia Pogodzińska

redaktor prowadząca

Niektóre podmioty zastosują uproszczenia 

w sprawozdaniach finansowych za 2014 rok

rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli 

Komunikacyjnych – jeżeli nie prowadzą 

działalności gospodarczej,

 

y

osoby fizyczne, spółki cywilne osób 

fizycznych, spółki jawne osób fizycz-

nych, spółki partnerskie – jeżeli ich 

przychody netto ze sprzedaży towa-

rów, produktów i operacji finansowych 

za poprzedni rok obrotowy wyniosły 

nie mniej niż równowartość w walucie 

polskiej 1.200.000 euro i nie więcej niż 

2.000.000 euro,

 

y

osoby fizyczne, spółki cywilne osób 

fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, 

spółki partnerskie, które mogą stoso-

wać zasady rachunkowości od początku 

następnego roku obrotowego, jeżeli ich 

przychody netto ze sprzedaży towa-

rów, produktów i operacji finansowych 

za poprzedni rok obrotowy są niższe 

niż równowartość w walucie polskiej 

1.200.000 euro.

Z uproszczeń nie będą mogły skorzystać 

przykładowo spółdzielcze kasy oszczęd-

nościowo-kredytowe czy też jednostki 

organizacyjne działające na podstawie 

Prawa bankowego.

Etap legislacyjny: 

Projekt z poprawkami przyjęty przez Senat.

„

„

Sylwia Maliszewska

specjalista ds. rachunkowości

ciąg dalszy ze strony 1

Dotyczy to m.in. kwoty wszelkich zobowią-

zań finansowych, w tym z tytułu dłużnych 

instrumentów finansowych, gwarancji 

i poręczeń lub zobowiązań warunkowych 

nieuwzględnionych w bilansie (zakres tych 

danych został określony w załączniku nr 4 

do ustawy). 

Dyrektywa za jednostki mikro uzna-

je spółki akcyjne, spółki z ograniczoną 

odpowiedzialnością oraz spółki koman-

dytowo-akcyjne (w tym również spółki 

przez nie tworzone), które na dzień bilan-

sowy nie przekroczyły co najmniej dwóch 

z następujących pułapów:

 

y

1.500.000 zł – w przypadku sumy akty-

wów bilansu na koniec roku obrotowego,

 

y

3.000.000 zł – przychody netto ze sprzeda-

ży towarów i produktów za rok obrotowy,

 

y

10 osób – średnioroczne zatrudnienie 

w przeliczeniu na etaty.

Nowelizacja ustawy o rachunkowości po 

uwzględnieniu poprawek Senatu do tego 

katalogu zalicza również:

 

y

stowarzyszenia, związki zawodowe, 

organizacje pracodawców, izby gospo-

darcze, fundacje, przedstawicielstwa 

przedsiębiorców zagranicznych, 

w rozumieniu przepisów o swobodzie 

działalności gospodarczej, społecz-

no-zawodowe organizacje rolników, 

organizacje samorządu zawodowego, 

organizacje samorządu gospodarczego 

W skrócie

Spółki inwestycyjne zwolnione 

z obowiązku konsolidacji

Rada MSR zaproponowała potwier-

dzenie, że zwolnienie ze sporządzania 

skonsolidowanych sprawozdań dotyczy 

pośrednich jednostek dominujących 

będących spółkami zależnymi jedno-

stek inwestycyjnych. Termin zgłaszania 

uwag do projektu upływa 15 września 

2014 r.

Problem pojawia się gdy spółka zależna 

sama spełnia kryteria definicji spółki inwe-

stycyjnej i dodatkowo świadczy usługi 

związane z działalnością inwestycyjną 

jednostki dominującej. Obecny MSSF 10 

nie precyzuje, czy dominująca spółka inwe-

stycyjna powinna wyceniać taką spółkę 

zależną według wartości godziwej, czy też 

powinna ją konsolidować. W projekcie do 

dyskusji proponuje się, że jeśli:

 

y

głównym celem spółki zależnej jest 

działanie jako przedłużenie działalności 

spółki inwestycyjnej, a sama spółka 

zależna nie kwalifikuje się jako inwe-

stycyjna, wówczas wymagana jest 

konsolidacja.

 

y

spółka zależna sama kwalifikuje się jako 

inwestycyjna, wówczas jednostka domi-

nująca wycenia ją w wartości godziwej.

Źródło:

Projekt standardu dotyczący zmian do MSSF 

10 i MSR 28. 

Tylko dla stałych Czytelników

Specjalnie dla Prenumeratorów miesięcznika „Nowe Standardy Sprawozdawczości” przygotowaliśmy:



 

E-BOOK MIESIĄCA – 12 comiesięcznych dodatków do pobrania (PDF)

Materiały do pobrania znajdą Państwo na stronie archiwum miesięcznika pod adresem 

www.emsr.pl

 w zakładce>>

Twój e-book

kolejna pozycja z serii to: 

„Rezerwy z tytułu niewykorzystanego urlopu należy wykazać w bilansie”

Kup książkę

3

Sprawozdania finansowe 

 

 

PRZYKŁ

AD 2.

 

 

PRZYKŁ

AD 3.

 

 

PRZYKŁ

AD 1.

Zbycie aktywów trwałych trzeba zaprezentować w rachunku zysków i strat

ciąg dalszy ze strony 1

Takie postępowanie wynika z  zasad 

zawartych w art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy 

o rachunkowości. Zgodnie z tym przepi-

sem przez pozostałe koszty i przychody 

operacyjne rozumie się te, które związane 

są pośrednio z działalnością operacyjną 

jednostki, a w szczególności: ze zbyciem 

środków trwałych, środków trwałych 

w budowie, wartości niematerialnych 

i prawnych, a także z utrzymywaniem 

SPRZEDAŻ MASZYNY

Jednostka sprzedała maszynę stanowiącą jej środek trwały. Cena sprzedaży wyniosła 

12.300 zł brutto. Wartość początkowa maszyny to 20.500 zł, a jej dotychczasowe 

umorzenie: 9.000 zł. 

„Środki trwałe”

„Umorzenie środków 

trwałych” 

„VAT należny”

sp) 20.500 20.500 (1

1) 9.000 9.000 (sp

2.300 (1a

 

 

 

„Pozostałe koszty 

operacyjne”

„Pozostałe przychody 

operacyjne”

„Pozostałe rozrachunki”

1) 11.500  

10.000 (1a

1a) 12.300  

 

 

 

W tym przypadku spółka w rachunku zysków i strat zaprezentuje stratę ze zbycia 

niefinansowych aktywów trwałych w kwocie 1.500 zł.

ZBYCIE SAMOCHODU CIĘŻAROWEGO

Jednostka sprzedała samochód ciężarowy stanowiący jej środek trwały. Cena 

sprzedaży wyniosła 15.000 zł brutto. Wartość początkowa auta wynosiła 20.500 zł, 

a dotychczasowe umorzenie 9.000 zł. 

„Środki trwałe”

„Umorzenie środków 

trwałych” 

„VAT należny”

sp) 20.500 20.500 (2

2) 9000 9000 (sp

2804,88 (2a

 

 

 

„Pozostałe koszty 

operacyjne”

„Pozostałe przychody 

operacyjne”

„Pozostałe rozrachunki”

2) 11.500  

12.195,12 (2a

2a) 15.000  

 

 

 

W tym przypadku spółka w rachunku zysków i strat zaprezentuje zysk ze zbycia 

niefinansowych aktywów trwałych w kwocie 695,12 zł.

ZBYCIE NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNEJ

Jednostka posiada nieruchomość zaliczoną do inwestycji, którą ewidencjonuje 

w wartości godziwej. Na początek 2014 roku wartość ta wynosiła 750.000 zł. W 2014 

roku spółka poniosła:

 

y

koszty utrzymania tej nieruchomości – uprzednio ujęte w zespole kosztów 

rodzajowych 5.000 zł (op. 3a),

 

y

nakłady na ulepszenie 18.000 zł (op. 3b).

Na koniec roku wartość rynkowa nieruchomości według operatu rzeczoznawcy 

wyniosła 800.000 zł i za taką cenę ją zbyto. Sprzedaż korzysta ze zwolnienia z VAT.

„Nieruchomość inwestycyjna”

„Pozostałe koszty operacyjne”

sp) 750.000 750.000 (3d

3a) 5.000  

 

3b) 18.000  

3d) 750.000  

„Obroty wewnętrzne”

„Pozostałe przychody operacyjne”

5000 (3a

800.000 (3c

 

 

„Rozliczenie zakupu”

„Pozostałe rozrachunki „

18.000 (3b

3c) 800.000  

i zbyciem nieruchomości oraz wartości 

niematerialnych i prawnych zaliczanych 

do inwestycji (przykład1–3).

Dotacje ujmuje się w osobnej pozycji 

rachunku zysków i strat, wykazując: 

 

y

rzeczywiście otrzymane na rachunek 

bankowy jednostki środki pieniężne 

w postaci dotacji, subwencji, dopłat 

z budżetu centralnego, organów samo-

rządu lub ze środków pomocowych Unii 

Europejskiej z przeznaczeniem na pokry-

cie kosztów całokształtu działalności;

 

y

przypadające na dany okres sprawozdaw-

czy (najczęściej miesiąc) raty odpisu dota-

cji, subwencji lub dopłat otrzymanych na 

sfinansowanie budowy środków trwałych 

bądź kosztów prac rozwojowych, których 

dokonuje się równolegle do odpisów amor-

tyzacyjnych tych obiektów lub tytułów. 

Nie ujmuje się tu dotacji do ceny ofe-

rowanych przez jednostkę dóbr i usług. 

(przykład 4) 

Innymi przychodami operacyjnymi są 

przede wszystkim:

 

y

otrzymane lub należne (możliwe do 

uzyskania) kary umowne z tytułu dostaw 

i usług;

 

y

otrzymane od innych jednostek kaucje 

lub wadia, które przepadły;

 

y

umorzone lub przedawnione zobowiązania;

 

y

odpis ujemnej wartości firmy;

 

y

przychody z wynajmu środków trwałych, 

pod warunkiem że najem nie stanowi 

statutowej działalności jednostki;

 

y

wartość nieodpłatnie otrzymanych (tj. dro-

gą przekazania lub w formie darowizny) 

rzeczowych aktywów trwałych, które 

wstępnie ujmuje się na koncie 84  „Rozli-

czenia międzyokresowe przychodów” (tak 

jak wcześniej opisane dotacje), a później 

odpisuje w pozostałe przychody opera-

cyjne równolegle do odpisów amorty-

zacyjnych;

 

y

korekty odpisów aktualizujących, w wyni-

ku ustania przyczyny utraty wartości akty-

wów, pod warunkiem że odpisy te nie 

dotyczyły aktywów z operacji finansowych;

 

y

równowartość nadwyżek stwierdzonych 

w drodze inwentaryzacji przeprowadza-

nej w formie spisu z natury rzeczowych 

aktywów trwałych oraz obrotowych;

 

y

przyznane i otrzymane odszkodowania 

z tytułu zdarzeń niezaliczanych do losowych. 

Aktualizacja wartości aktywów obejmuje 

między innymi: 

 

y

odpisy aktualizujące z tytułu trwałej 

utraty wartości środków trwałych, 

środków trwałych w budowie, wartości 

niematerialnych i prawnych, inwestycji 

w nieruchomości i prawa;

Kup książkę