BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 3 (1) Warszawa, luty 2006 r. 

Zapraszamy do naszej siedziby w goscinnych progach Muzeum Ziemi PAN, Al. Na 
Skarpie 
26 /w willi Pniewskiego/. Poczatek spotkań 
zawsze o godzinie 18oo. 

Tematy najbli szych spotkan: 

16 lutego – „Bieszczadzkie historie” – filmy dok. – prowadzi Zbyszek Muszynski 

9 marca – Słowackie Tatry /Vel’ká kalamita/ -prowadzi Tomasz Gutry 

23 marca – „Helikopter nad Tatrami” film dok.-prowadzi Wiesław Furmaniuk 

Sekretarz Oddziału 
Małgorzata Muszynska 

*** 

Wa ne dla wyje d ajacych w góry !!! 

W górach trzeba mysleć 
i to nie tylko o pieknych widokach, ale przede wszystkim o 
bezpieczenstwie, a to kosztuje. Niefrasobliwy turysta nawet do kilkudziesieciu 
tysiecy złotych 
mo e zapłacić 
za akcję 
ratownicza. 

Ustawowe przepisy, pozwalajace egzekwować 
koszty ratunku, wprowadził niedawno parlament 
Słowacji. Przepisy takie obowiazują 
w wiekszosci krajów europejskich, a na pewno Unii 
Europejskiej. Polska zaczyna być 
pod tym wzgledem wyjatkiem. Odpowiednie ustawy wprowadził 
parlament Słowacji. Bedą 
one obowiazywać 
od 1 lipca 2006 roku. Decyzja słowackiego parlamentu 
zbiegła się 
w czasie z wypadkiem polskich turystów, którzy pobładzili w Tatrach naszych 
południowych sasiadów, na dodatek w terenie ju. 
zamknietym na okres zimowy. Nie byli 
ubezpieczeni i najprawdopodobniej bedą 
musieli poniesć 
koszty swojej niefrasobliwosci. Czy zapłacą 
-nie wiadomo. Na pewno jednak zapłacili alpinisci, którzy pobładzili w tym roku 
pod Matterhornem. 
Kilkadziesiat tysiecy euro sciagnie z nich firma windykacyjna. Nie jest to 
wypadek odosobniony. 

Standartowa akcja ratownicza kosztuje w przeliczeniu na złotówki od kilku do 
kilkunastu tysiecy. 
Cenę 
tą 
podbija wszystko -transport, smigłowiec, opieka medyczna. Mo e to wiec być 
równie dobrze 
kilkadziesiat tysiecy. Dla Polaków, przyzwyczajonych do "bezpłatnej" pomocy, 
czesto jest to szok. 
Przecie. 

Strona 1

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

tylko wybrali się 
na narty, wycieczke, małą 
wspinaczke. Tych wszystkich kosztów nie 
byłoby, gdyby się 
ubezpieczyli. Ma je w swojej ofercie wiekszosć 
towarzystw ubezpieczeniowych. Ich 
cena -w porównaniu z kosztami akcji -jest znikoma. W standartowym ubezpieczeniu 
jeden dzień 
bezpieczenstwa kosztuje od 2,50 do 10 zł przy bardzo ekstremalnych planach 
wypoczynku. Trzeba 
jednak wiedziec, co bedziemy robić 
w górach, bo składowe naszego ubezpieczenia są 
bardzo 
precyzyjne. 

-Taka bedzie przyszłosć 
uprawiania turystyki -twierdzi Jan Krzysztof, naczelnik TOPR. -My w 
TOPR-ze wszyscy mamy wykupione ubezpieczenia, a wiekszosć 
z nas nale y do Alpenferein 

(odpowiednik polskiego PTTK), które ma dla swoich członków specjalne polisy. Na 
rok na wszystkie 
góry kosztuje ona 40 euro. 

Szlakiem do zródeł Sanu 

Do zródeł Sanu, nie prowadzi  aden szlak turystyczny, a wycieczce mo e 
towarzyszyć 
atmosfera 
rodem z filmu „Mission Impossible”. Jednak ju. 
wkrótce ma się 
to zmienić 
-w Bieszczadzkim Parku 
Narodowym zapadła własnie decyzja o wytyczeniu trasy, dzieki której do zródeł 
Sanu dotrzemy w 
legalny i bezpieczny sposób. Dyrekcja parku jak i Stra. 
Graniczna nie ukrywają 
faktu, i. 
podjeta 
decyzja ma równie. 
na celu monitorowanie ilosci osób przebywajacych w tym zakatku chronionego 
obszaru Polski. Prace nad oznakowaniem szlaku rozpoczną 
się 
wiosną 
br. Trasa powinna być 
gotowa 
z koncem maja tak, aby oficjalnie udostepnić 
ją 
wraz z rozpoczeciem letniego sezonu turystycznego 
ok. 1. czerwca 2006r. Jej przebieg bedzie jednak nieco odbiegać 
od tej przetartej „na dziko” przez 
turystów. – Chcemy ominać 
wiekszy odcinek pasa granicznego oraz odcinek biegnacy parowem, 
którym dochodzi się 
do zródła – mówi Franciszek Adamczyk. – Do obelisku oznaczajacego to 
miejsce, dojdziemy bezposrednio z punktu widokowego na Sianki, a nastepnie 
skierujemy się 
na 
południowy-zachód idac granicą 
lasu. Wychodzac z niego w odpowiednim oznakowanym miejscu 
dotrzemy do celu naszej wedrówki. Udostepnienie nowej trasy turystycznej 
miłosnikom Karpat 
Wschodnich to kolejny krok zwiekszajacy atrakcyjnosć 
zwiedzania obszarów chronionych w 
Bieszczadach oraz przykład,  e po raz kolejny udało się 
znalezć 
kompromis w zarzadzaniu ruchem 
turystycznym na tym tak bardzo atrakcyjnym terenie Bieszczadzkiego Parku 

Strona 2

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Narodowego. 

(www.bieszczady.pl) 

Jak minał rok 2005 w zaprzyjaznionej z nami Grupie Podhalanskiej GOPR. 

W minionym roku a. 
500 sposród 800 wypadków na terenie działania Grupy Podhalanskiej 
GOPR wydarzyło się 
na stokach narciarskich. Goprowcy apeluja, by narciarze, zwłaszcza 
dzieci, jezdzili w kaskach. 

Prawie 800 wypadków, z czego a. 
12 smiertelnych, wydarzyło się 
w minionym 
roku na terenie działania Grupy Podhalanskiej GOPR, czyli w Gorcach, Pieninach i

Pasmie Policy. A. 
500 sposród wszystkich 800 wypadków, wydarzyło się 
na 
stokach narciarskich. W ciagu całego roku ponad 650 osób odniosło kontuzje. 
Dwunastoma sposród ratowanych osób byli obcokrajowcy. 16 razy ratownicy 
wzywali na pomoc smigłowiec. Czesto w akcjach pomagały ratownikom psy. 

Obecnie w szeregach GOPR-u Podhalanskiego szkoli się 
szesciu czworono nych ratowników. 
Przyczyny smierci 12 osób w górach były bardzo ró ne. -Od zawału serca w 
Pieninach po wypadek 
przy pracach lesnych, do którego doszło w Pasmie Policy. Jeden z grzybiarzy 
zasłabł i zmarł. 
Przyczynasmierci me czyzny, którego ciało ratownicy odnalezli na poczatku zimy, 
było 
zamarzniecie -mówi Mariusz Zaród, naczelnik Grupy Podhalanskiej GOPR. Wcia. 
niewyjasnione są 
okolicznosci zaginiecia profesora AGH z Krakowa. Mimo  e od zdarzenia minał 
prawie rok, ciała 
me czyzny wcia. 
nie odnaleziono. -Był to turysta w sile wieku, ponad 50-letni, miał bardzo dobrą

kondycje. Szedł na Turbacz na nartach tourowych z plecakiem. Nie uznawał 
telefonów komórkowych, 
lubił ciszę 
i samotnosc. O tym,  e nie wrócił z gór, okazało sie, gdy nie zjawił się 
na uczelni -mówi 
Mariusz Zaród. Turysta zaginał prawdopodobnie w rejonie Ochotnicy. -Ró ne rzeczy
mogły się 
wydarzyc. Mógł wpasć 
w złomowisko powstałe w miejscu powalonych drzew. Takich wykrotów po 
wichurze, która miała miejsce w listopadzie 2004 roku, było wiele. Mógł doznać 
kontuzji, a w 
zimowych warunkach mógł nie przetrzymać 
nocy... Szukali go ratownicy, pracownicy Gorczanskiego 
Parku Narodowego, lesniczy, psy tropiace. Szukał nawet jasnowidz. Bez skutku. 

adnego sladu ciała 

ani te. 
ubran, nart badź 
plecaka nie zauwa yli penetrujacy okolicę 
grzybiarze czy te. 
zbieracze 
borówek. Zimą 
najczestszymi przyczynami wypadków -poza kontuzjami narciarskimi -są 
zabładzenia. 

Ratownicy pomagali tak e pogotowiu ratunkowemu. Nie raz i nie dwa karetka nie 
była w stanie 
dojechać 
do trudno dostepnych przysiółków poło onych w Gorcach lub Pieninach. Wtedy w 

Strona 3

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

ruch szły 
skutery snie ne, landrovery, tobogany. Minionej zimy ratownicy pomagali w ten 
sposób pogotowiu 
kilkadziesiat razy. W stosunku do roku 2004 goprowcy odnotowali spadek liczby 
zdarzeń 
o ok. 100. 
Tak e pod wzgledem finansowym było trochę 
lepiej ni. 
w latach minionych. -Od marszałka 
województwa małopolskiego dostali nowy sprzet. Nie mielismy okazji oficjalnie 
podziekowac, bo 
specjalistyczny sprzet poszedł od razu w ruch. U ywany jest niemal codziennie na
stokach. 

Nowe przejscie graniczne z Czechami 

Turysci mogą 
ju. 
korzystać 
z nowo otwartego przejscia na granicy polsko-czeskiej Łomnica 

– Ruprechtický Špicák. Przejscie znajduje się 
na najwy szym szczycie czeskiej czesci Gór 
Suchych. Na samej górze stoi wie a widokowa, z której mo na podziwiać 
panoramę 
Głuszycy, 
Broumova i polską 
czesć 
Gór Suchych. Przejscie przeznaczone jest wyłacznie dla turystów pieszych, 
rowerzystów oraz narciarzy. Czynne jest w godzinach 8-18. 
*** 

Na poczatku stycznia zmarł znany austriacki himalaista, badacz, pisarz i 
nauczyciel 
Dalajlamy Heinrich Harrer. Harrer zmarł w miescie Friesach, w Karyntii, kraju 
zwiazkowym 
w Austrii. Miał 94 lata. 

Napisał ponad 20 ksia ek. Swiatowym bestsellerem stały się 
jego 
wspomnienia "Siedem lat w Tybecie. Moje  ycie na dworze 
Dalajlamy". 

Latem 1939 roku Heinrich Harrer wział udział w niemieckiej 
ekspedycji na Nanga Parbat. Gdy w Europie wybuchła wojna, 
himalaisci, jako obywatele III Rzeszy, zostali internowani przez 
Brytyjczyków. Kilka lat spedzili w obozie jenieckim w Indiach. W 
koncu udało im się 
uciec. Po długiej wedrówce Harrer dotarł do Lhasy. 
W stolicy Tybetu przebywał w latach 1946-1952, uczac młodego XIV. 
Dalajlame, politycznego i duchowego przywódcę 
Tybetanczyków, m.in. 
angielskiego i geografii. W 1952 roku powrócił do Europy -zorganizował wiele 
ekspedycji 
etnograficznych i górskich w Azji, Ameryce Łacinskiej, Afryce i Oceanii. Na 
postawie jego 
tybetanskich wspomnień 
Jean-Jacques Annaud nakrecił w 1997 roku film "Siedem lat w Tybecie" -w 
postać 
Herrera wcielił się 
amerykanski aktor Brad Pitt. W 1997 roku Heinrich Harrer przyznał,  e był 
członkiem SS i partii narodowosocjalistycznej (NSDAP). 

Nowe 
Towarzystwo 
– 
Polskie 
Towarzystwo 
Sudeckie 

Strona 4

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Artykuł wstepny UTRZYMANY TRUD 

Powstanie Polskiego Towarzystwa Sudeckiego 

Dnia 10 listopada 2005 roku uwzgledniajac przedło ony wniosek zorganizowanej 
turystycznej grupy 
przyjaciół Sudetów, Sad Rejonowy dla miasta Wrocławia postanowił wpisać 
do Krajowego Rejestru 
Sadowego pod numerem 0000244684 POLSKIE TOWARZYSTWO SUDECKIE z siedzibą 
we 
Wrocławiu. Tym samym zrodziło się 
przy terenie Sudetów pierwsze polskie turystyczne 
stowarzyszenie z dostepem doń 
organizacji z Kraju i Zagranicy, obejmujace swoim działaniem całosć 
obszaru Przewy szenia Sudeckiego. 

Praktycznie powołane z postanowienia działaczy i członków Towarzystwa Sudeckiego
we 
Wrocławiu i Klubu Sudeckiego w Poznaniu, administracyjnie ustalone, powstaniem 
Polskie 

fot. arch. Wikipedia.org 

Towarzystwo Sudeckie siega czasu odleglejszego.Oba współtwórcze stowarzyszenia 
wyra ajac 
własną 
mysl turystyczną 
wczesniej w ró nych organizacjach: PTT i PTTK, w przyjetych nazwach 
własnych podkreslały uzurpowanie sobie prawa do przedstawicielstwa sudeckiego. 
Działajac 
równolegle od roku 1989, trudziły się 
w ramach PTT jako Oddział Sudecki i w PTTK jako Sekcja 
Przewodników Sudeckich dla najbli szych im terenowo gór: Sudetów. 

Towarzystwo Sudeckie po zerwaniu się 
w 1999 roku wiezi Oddziału Sudeckiego PTT z Zarzadem 
Głównym PTT i wpisie o przyjetej nazwie do ewidencji stowarzyszeń 
zwykłych w 2002 roku, 
podkresliło w swym Regulaminie,  e "jest kontynuatorem tradycji Oddziału 
Sudeckiego PTT z lat 
1989-1999 oraz istniejacych w latach 1945-1950 innych oddziałów dolnoslaskich 
PTT, pózniej 
PTTK".Klub Sudecki po likwidacji ju. 
w 1989 roku Sekcji Przewodników Sudeckich przy Oddziale 
PTTK w Poznaniu i przemianowaniu jej na Klub Sudecki PTTK oraz wpisie o 
przyjetej nazwie tego. 
do ewidencji stowarzyszeń 
zwykłych w 2003 roku jako stowarzyszenie samorzadne, podtrzymało 
zapał do misji przewodnickiej (Udowodniony sukcesem przez wywodzacego się 
z Klubu; pózniej 

Przedstawiciela osrodka jeleniogórskiego) kroczac własna sudecką 
droga. 
Organizacja przyjeła w to samym znaku za symbol muflona; zwierzecia 
rozpoznawalnego w 
Karkonoszach i nadajacego charakter Sudetom, w połaczeniu z goryczką 
trojesciowa; rosliną 
wystepujacą 
powszechnie w Sudetach. Trzy kwiaty goryczki symbolizują 
trzy osrodki: Wrocław, 
Poznań 
i Jelenią 
Góre, które staneły u podstaw Polskiego Towarzystwa Sudeckiego. 

Strona 5

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Lokalne stowarzyszenia turystyczno-krajoznawcze w Sudetach tworzono od poczatku 
lat 
osiemdziesiatych XIX wieku, bowiem rosnacy szybko ruch krajoznawczy wprowadził 
potrzebę 
powołania do  ycia takich specjalnych organizacji, które by niosły pomoc 
wedrowcom w urzadzaniu i 
odbywaniu wycieczek, zwłaszcza dłu szych (Patrz: J.Janczak Z kuferkiem i 
chlebakiem Kraj 
1988).Na terenie Sudetów zorganizowano w roku 1880 niemieckie Towarzystwo 
Karkonoskie o 
nazwie Riesengebirgsverein w skrócie RGV z siedzibą 
w Jeleniej Górze; siedem lat pózniej ni. 
powstałe w 1873 roku Galicyjskie Towarzystwo Tatrzanskie, te potem znane jako 
Polskie 
Towarzystwo Tatrzanskie w skrócie PTT. Od 1881 roku działało tu Towarzystwo 
Górskie Hrabstwa 
Kłodzkiego o niemieckiej nazwie Gebirgsverein der Grafschaft Glatz. W roku 1884 
powstały jego 
sekcje we Wrocławiu i Gliwicach o nastepnej nazwie Kłodzkie Towarzystwo Górskie,
w jezyku 
niemieckim Glatzer Gebirgsverein w skrócie GGV. Po czasie, w latach 1946-1950 na
terenie Dolnego 
Slaska zało ono cztery oddziały Polskiego Towarzystwa Tatrzanskiego: W Jeleniej 
Górze, 
Wrocławiu, Kłodzku i Wałbrzychu. Oddział PTT we Wrocławiu zaistniał w 1946 roku 
jako drugi po 
Dolnoslaskim Oddziale PTT w Jeleniej Górze wywiedzionym z zało onego tam w 1945 
roku 
Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Niezale nie od nich działała 
Miedzyoddziałowa Komisja 
Sudecka PTT oraz Dyrekcja Turystyki Sudeckiej PTT (Patrz: Z.Kulik Oddział PTT we
Wrocławiu 
Slaski Labirynt Krajoznawczy Sudety 1991). 

Teraz znów Polskie Towarzystwo Sudeckie podejmuje trud poprzedników: Dolno-i 
Górnoslazaków; 
Niemców, Polaków, Czechów w Górach Sudeckich zwanych te. 
Czeskimi -ludzi słu acych 
turystycznie tej Ziemi od ponad stu lat. 

Wrocław, 25 listopada 2005 Artur Desławski 

(skrót Red.). 

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszynski 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 4 (1) Warszawa, marzec 2006 r. 

Zapraszamy do naszej siedziby w goscinnych progach Muzeum Ziemi PAN, Al. Na 
Skarpie 
26 /w willi Pniewskiego/. Poczatek spotkań 
zawsze o godzinie 18oo. 

Tematy najbli szych spotkan: 
9 marca – Słowackie Tatry /Vel’ká kalamita/ -prowadzi Tomasz Gutry 

23 marca – „Helikopter nad Tatrami” film dok.-prowadzi Wiesław Furmaniuk 

Strona 6

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

6 kwietnia – „Bieszczadzkie historie” – filmy dok. – prowadzi Zbyszek Muszynski 

po projekcji spotkanie wielkanocne 
Uwaga! W zwiazku z nowymi warunkami umowy z Muzeum, terminy naszych spotkań 
mogą 
ulec zmianie. 

Sekretarz Oddziału 
Małgorzata Muszynska 

• Wiadomosci z zaprzyjaznionej z nami Grupy Podhalanskiej GOPR 
W tym roku Grupa Podhalanska GOPR, podobnie jak inne grupy ratownicze na terenie

kraju, nie dostanie wiecej pieniedzy z bud etu panstwa, ni. 
w roku ubiegłym. Panstwo 
przeka e goprowcom zaledwie połowę 
kwoty, której potrzebuja. Jak informuje Mariusz 
Zaród, naczelnik Grupy Podhalanskiej GOPR, w tym roku ratownicy otrzymają 
z 
Ministerstwa Spraw Wewnetrznych i Administracji 4 miliony 600 tysiecy zł, z 
czego do 
Grupy Podhalanskiej trafi ok. 600 tysiecy złotych. Jak co roku GOPR bedzie 
"łatac" bud et 
pieniedzmi od sponsorów oraz samorzadów. W ubiegłym roku srodki przekazane przez

darczynców stanowiły 27 procent bud etu Grupy Podhalanskiej. Ratownicy, aby nie 
zabrakło 
im pieniedzy, bedą 
musieli równie. 
sami zarabiać 
na swoje utrzymanie, wykonujac m.in. 
specjalistyczne prace wysokosciowe. Tymczasem nie dosc,  e goprowcom brakuje 
pieniedzy, 
bywa,  e dopłacają 
za niesioną 
kontuzjowanym narciarzom pomoc. Zdarza sie,  e ofiary 
białego szalenstwa do szpitala transportuje GOPR -na swój koszt. Tak było 
podczas 
tegorocznych ferii zimowych. Tymczasem zadanie to nale y do SP ZOZ-ów, a 
opłacane 
powinno być 
przez NFZ. -Ze szpitalami współpracuje nam się 
dobrze. To,  e karetka nie 
dociera natychmiast do kontuzjowanego narciarza, nie jest winą 
SP ZOZ-ów. Szpitale mają 
po prostu za mało karetek. Tymczasem w sezonie turystycznym, zwłaszcza zaś 
podczas ferii, 
liczba ludzi na terenie Podhala zwieksza się 
kilkakrotnie, podobnie jak liczba wypadków mówi 
Mariusz Zaród. Jak stwierdza naczelnik, GOPR nie mo e podpisać 
umowy z 
Narodowym Funduszem Zdrowia, poniewa. 
nie jest zakładem opieki zdrowotnej. 

Grupa Podhalanska GOPR zrzesza ponad 300 ratowników ochotników, którzy pełnią 
słu bę 

w czynie społecznym, oraz 10 ratowników zawodowych, którzy zarabiają 
miesiecznie ok. 
1000 złotych netto. -To kolejny "twardy orzech do zgryzienia" dla zdolnego 
goprowca, który 
chciałby zostać 
ratownikiem zawodowym. Z tych pieniedzy przecie. 
nie utrzyma siebie i 
rodziny. A praca jest bardzo wymagajaca -mówi naczelnik. 

Strona 7

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

• Wiadomosci z Pienin 
Tansze wyciagi narciarskie, baseny oraz noclegi. Od kilku lat Słowacy skutecznie

podbierają 
Polakom turystów. W tym roku konkurencja prawdopodobnie uderzy w 
pieninskich flisaków. 

Niewatpliwie spływ Dunajcem to jedna z najwiekszych atrakcji w Polsce. Rocznie 
korzysta z 
niej około 230 tys. turystów. Za 18-kilometrową 
przeprawę 
ze Sromowiec Katów do 
Szczawnicy polscy flisacy kasują 
39 zł. Połowę 
mniej płacą 
jedynie dzieci oraz szkolne 
wycieczki. Słowaccy przewoznicy, których przystań 
główna znajduje się 
w Czerwonym 
Klasztorze, chcą 
za bilet od 200 do 250 koron. 50-procentową 
zni ką 
objete są 
dzieci od 3 do 
10 lat. Przeprawa Dunajcem jest krótsza o 8 km od tej oferowanej przez polskich 
przewozników. Do tej pory polscy i słowaccy flisacy nie wchodzili sobie w droge.
Jedni i 
drudzy mieli swoich klientów. Niewykluczone jednak,  e po otwarciu kładki 
pieszo-
rowerowej, łaczacej Sromowce Wy ne z Czerwonym Klasztorem, sytuacja na 
przystaniach 
flisackich mo e się 
zmienic. -Po otwarciu granic przybedzie nam turystów, tylko się 
z tego 
powodu cieszyć 
-próbuje  artować 
Stefan Laskowski, prezes Polskiego Stowarzyszenia 
Flisaków Pieninskich na Dunajcu. Podobne  arty padały kilka lat temu, choć 
wówczas polscy 
flisacy próbowali wszelkimi mo liwymi sposobami zablokować 
transgraniczną 
inwestycje. 

Tymczasem przyje d ajacy w Pieniny turysci chetnie korzystają 
z usług słowackich 
przewozników. – Ze wzgledu na ni sze koszty, zakopianskie biura turystyczne 
chetnie oferują 
swoim klientom Spływ Dunajcem, rozpoczynajacy się 
po słowackiej stronie -mówi 
zakopianski przewodnik. Słowacy oferują 
tak e polskim turystom tansze wyciagi narciarskie i 
baseny, ni sze koszty wy ywienia oraz noclegów. Władze gminy Czorsztyn licza,  e
kładka 
łaczaca Sromowce Wy ne i Czerwony Klasztor otwarta zostanie 31 lipca. 

• Udana wyprawa do Szczawnicy. 
W dniach 24 – 26 lutego 2006 r. Radomski Oddział PTT im. dr T. Chałubinskiego 
zorganizował IV Zimową 
Wyrypę 
„Przez Zaspy i Zamiecie” z bazą 
w bacówce PTTK pod 
Beresnikiem. Ta wielce udana impreza, w której wzieli te. 
udział członkowie naszego 
Oddziału pozwoliła chocia. 
na chwilę 
oderwać 
się 
od warszawskiej codziennosci. Zasnie one 
Pieniny te. 

Strona 8

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

są 
pełne uroku, a zachód słonca z Tatrami w tle pozostaje na wiele dni w pamieci. 
Korzystajac z tej okazji podaję 
kilka informacji o dawnej Szczawnicy – kiedyś 
perle polskich 
uzdrowisk. 

• Szczawnickie reminiscencje 
100 lat temu pieninskie uzdrowisko wygladało zupełnie inaczej. Plac Dietla 
tetnił  yciem 
przez cały rok. W podziemiach kawiarni "Zbójnicka Piwnica" le akowały butelki ze

szczawnicką 
woda, a w Parku Górnym goscie grali w krykieta i tenisa. 

Na wystepy do Dworca Goscinnego przyje d ali aktorzy z całej Polski. Podobnie 
jak 
kuracjuszom, szczawę 
przynosiły im ubrane w stroje góralskie „podawajki”. W pijalniach 

mo na było posłuchac, jak gra wojskowa orkiestra. Nad czystoscią 
miasta czuwała komisja 
zdrojowa, która pilnowała, by „chorzy piersiowo” korzystali z kieszonkowych 
spluwaczek. 
Kiedyś 
Szczawnicę 
nazywano „Królową 
wód Polskich”, „Polską 
Szwajcaria”. 

Wedrówkę 
po dawnym uzdrowisku nale y zaczać 
od... 

Placu Dietla -który nazwę 
zawdziecza Józefowi Szalay’owi, ówczesnemu włascicielowi 
uzdrowiska. Długo miejsce to szczawniczanie i kuracjusze nazywali po prostu 
rynkiem. Rano 
odbywały się 
tutaj targi, a wieczorami zabawy i rauty przy lampionach. Tak było do lipca 
1971 r. i powodzi, która zniszczyła plac. 
Kawiarnia Zbójnicka Piwnica u wylotu drogi na Bryjarkę 
-do połowy XIX w. własciciele 
uzdrowiska w podziemiach budynku magazynowali butelkowaną 
wode. Szczawą 
z 
pieninskiego kurortu zachwycała się 
cała Polska. Przy zródłach od rana ustawiały się 
kolejki 
kuracjuszy. Kurację 
wodą 
rozpoczynało się 
od wypijania jednego kubka szczawy. Do 
podawania wody we wszystkich pijalniach zatrudnione były najładniejsze 
włoscianskie 
dziewczeta, tzw. „podawajki”, ubrane w regionalne stroje. 

Park Górny -zało ył go w 1824 r. Jan Kutschera. Przez wiele lat miejsce to było 
przedmiotem szczególnej troski kolejnych włascicieli uzdrowiska. Józef Szalay z 
rzadkich 
okazów drzew szpilkowych komponował gaje i skwery. Cały park obsadzony był 
mnóstwem 
kwiatów, których zapach przeplatał się 
z balsamiczną 
wonią 
drzew. Ulubioną 
rozrywką 
kuracjuszy była gra w krykieta. W latach osiemdziesiatych XIX w. na jednym z 

Strona 9

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

wy szych 
tarasów parkowych powstał chodnik, z którego rozposcierał się 
widok na górną 
Szczawnice. 
Kuracjuszom, wypoczywajacym w Parku Górnym, ka dego dnia przygrywała kapela 
wojskowa. W Dworcu Goscinnym, który spłonał w 1962 r., mo na było w czytelni 
zakładowej zagłebić 
się 
w lekturze pism codziennych oraz tygodników. Była w nim tak e 
du a sala, w której odbywały się 
przedstawienia teatralne, koncerty spiewaków, muzyków i 
monologistów, rauty oraz dancingi. 

Park Dolny -urzadził go Władysław Dabski w latach w 1861-68. Przeszło 100 lat 
temu było 
tu pastwisko. W górnej czesci parku stoją 
2 bran owe domy sanatoryjno-wypoczynkowe. 
Znajduje się 
tu tak e nieczynna altana zdroju „Wanda”, a obok niej murowana kaplica, która 
jeszcze w latach 1867-88 słu yła jako pijalnia. To własnie przy tej pijalni do 
1880 r. był 
dzwonek, którym kuracjusze dzwonili na podawajke, by przyniosła im wodę 
ze zródła 
„Wanda”. 

Komunikacja -Ju. 
w latach 1920-25 ze Szczawnicy do Nowego Targu i Nowego Sacza 
kursowały autobusy i auta luksusowe. Przejazd w jedną 
stronę 
kosztował 10 zł. Na stacjach 
kolejowych w obu miastach do dyspozycji podró nych były wygodne powozy i landa. 
Jazda 
do uzdrowiska powozem, za który trzeba było zapłacić 
30-35 zł, trwała około 4 godz. 

• Warto przypomnieć 
historię 
skoków narciarskich w Szczawnicy. Czas zaciera fakty, 
prawdopodobnie nie zachowała się 
ju

adna dokumentacja z tego okresu, a tych, którzy 

próbowali swoich sił w skokach narciarskich jest coraz mniej. 
Zaczeło się 
wszystko od turystyki górskiej, którą 
propagowano w Polskim Towarzystwie 
Tatrzanskim, a po po odze wojennej z wielkim trudem reaktywowanym w Szczawnicy w

1923 roku Oddziale Towarzystwa. Pionierami okazali się 
Czesław Winiarski i dr Artur Karol 
Werner. Pierwszy dokooptowany został do zarzadu oddziału 9 marca 1930 r., drugi 
wybrany 
w 1931. Obaj uznawani są 
za współzało ycieli sekcji narciarskiej, która wystartowała od razu 

z inicjatywą 
zbudowania skoczni narciarskiej, której skromny kosztorys opiewał na 2 500 zł, 
a kwota, jaką 
zarzad przyznał na ten cel, wyniosła zaledwie... 500 zł. 

Na przełomie 1931 i 1932 roku doprowadzono do rozmów z płk. Franciszkiem 
Wagnerem, 
działaczem z zakopianskiego TS "Wisła", w wyniku których w roku 1933 z sekcji 
narciarskiej 
oddziału PTT utworzył się 
samodzielny klub sportowy w Szczawnicy. Jego pierwszym 
prezesem został Czesław Winiarski. Do tego czasu sekcja uporała się 
z budową 
skoczni 
narciarskiej na Jarmucie z zeskokiem do Malinowa. Wydatnej pomocy udzielił 1 

Strona 10

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Pułk 
Strzelców Podhalanskich z Nowego Sacza. W inauguracyjnym konkursie skoków wzieli

udział -oprócz miejscowych zawodników -goscie z Zakopanego, Krynicy, Nowego 
Sacza i... 
Lwowa! 

Pierwsza skocznia narciarska uległa zniszczeniu w czasie okupacji. Szkoda, bo 
była w miarę 
nowoczesna, umo liwiajaca oddawanie długich skoków. Pierwszym trenerem, który 
uczył 
skakania, był dr Artur Karol Werner. Sam skakał niedaleko, chodziło przecie. 
o pokazanie 
zawodnikom, jak nale y to robic. Czesto treningi i zawody odbywały się 
przy współudziale 
zawodników z Zakopanego, których podgladano, jak skacza; mieli wieksze 
doswiadczenie. 
Podczas okupacji Niemcy zabronili wszelkiej działalnosci, a narty rekwirowali, 
wiec dr 
Werner posłu ył się 
fortelem, polecił narty skracac! Obcietych, a zatem niewymiarowych, nie 
zabierano na potrzeby wojska. Drugą 
skocznię 
zbudowano ju. 
po wojnie na Palenicy z 
zeskokiem na Polanki. Próg był z kamienia, murowany. W latach 1956-58 została 
przebudowana według projektu Muniaka z Krakowa, najazd i zeskok poprawiał 
Kazimierz 
Sowa, a całosć 
nadzorował Wojciech Piecyk. Obok zeskoku usytuowano wie ę 
sedziowska, 
liczyła kilka metrów wysokosci, z dwiema platformami i schodkami. 

Nie wiemy, ile i jakiej rangi zawody przeprowadzono na niej, rzekomo raz jedyny 
-z tych 
liczacych się 
-odbył się 
tam konkurs skoków o mistrzostwo województwa. Wtedy nart 
skokówek nie było, wykorzystywano do tego celu narty zjazdowe. Najdalej ponoć 
ladował 
Adam Majerczak, który skakał na odległosć 
do 65 m. Patrzac jednak na archiwalne zdjecia 
zeskoku, mo na mieć 
watpliwosci, czy były one a. 
tak długie. 

Z niepotwierdzonych informacji wiemy,  e w okresie miedzywojennym miała się 
znajdować 
w okolicy Grywałdu jeszcze jedna dosć 
prosta i prymitywna skocznia, na której oddawano 
skoki do 30 m. Ale to wszystko ju. 
odległa historia. 

• Kolejna smierć 
w górach. 
„Tam w górze jestem nikim. Z samotną 
wspinaczką 
jest tak -najpierw jedna droga, 
potem druga i kolejna, a. 
w koncu przegram” – przepowiadał Jean Christophe Lafaille. 
Stało sie. Był wszechstronnym wspinaczem, wybitnym alpinistą 
i himalaista. Jego pasją 
były 
solowe wspinaczki. Wiele dokonał w górach. Ostatnim jego celem było pierwsze 
zimowe 
wejscie -solo i bez wsparcia tlenowego -na Makalu (8481 m), piaty co do 
wysokosci szczyt 
swiata. Do bazy nie powrócił. Zostawił  onę 
Katię 

Strona 11

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

i piecioletniego syna Toma, którym przed 
dwoma laty dedykował nową 
drogę 
na Makalu II (7678 m). 

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszynski 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 5 (1) 
Warszawa, kwiecień 
2006 r. 

Zapraszamy do naszej siedziby w goscinnych progach Muzeum Ziemi PAN, Al. Na 
Skarpie 
26 /w willi Pniewskiego/. Poczatek spotkań 
zawsze o godzinie 18oo. 

Z okazji zbli ajacych sieSwiat Wielkanocnych, Wszystkim Członkom 
i sympatykom Oddziału Warszawskiego PTT, ich Rodzinom i Przyjaciołom, 
spedzenia tych Swiat 
w pieknej, polskiej, rodzinnej atmosferze 

yczy 

Zarzad Oddziału 

Tematy najbli szych spotkan: 

6 kwietnia – 
„Helikopter nad Tatrami” film dok .-prowadzi Wiesław Furmaniuk 
po projekcji spotkanie wielkanocne 

4 maja -„Bieszczadzkie historie” – filmy dok. – prowadzi Zbyszek Muszynski 

Uwaga! 
W zwiazku z nowymi warunkami umowy z Muzeum, terminy naszych spotkań 
mogą 
ulec zmianie. 

Sekretarz Oddziału 
Małgorzata Muszynska 

• Nowa atrakcja turystyczna Małopolski 
Być 
mo e Małopolska wzbogaci się 
wkrótce o kolejną 
atrakcję 
turystycznasciagajacą 
tłumy turystów. Pomysł na kolejową 
linię 
retro Nowy Sacz-Chabówka nabiera nareszcie 
realnych kształtów. 

O 76-kilometrową 
trasę 
przebiegajacą 
przez malownicze tereny Beskidu Wyspowego walczy 
od 2001 r. stowarzyszenie Ogólnopolskie Forum Rozwoju Kolejowych Szlaków 
Turystycznych (OFRKSzT). Na swoim koncie ma ju. 

Strona 12

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

kilka sukcesów: to ono ocaliło od 
zagłady skansen kolejowy w Chabówce, a od grudnia ub. r. dzieki jego staraniom 
na tory 
miedzy Nowym Saczem a Chabówką 
powróciła regularna komunikacja kolejowa. To dopiero 
poczatek planów stowarzyszenia. Własnie powstała strategia dla całej linii, 
opracowana przez 
naukowców z Wy szej Szkoły Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej. Liczacy 
ponad 100 

stron dokument ma być 
kartą 
przetargową 
w staraniach o fundusze na przywracanie blasku 
zaniedbanej obecnie trasie. Ju. 
niebawem Zarzad Województwa Małopolskiego zadecyduje, 
czy rozwój linii Chabówka-Nowy Sacz wpisać 
do strategii województwa na lata 2007-2015. 
Trwają 
równie. 
zabiegi o unijne fundusze na remont torów na całym 76-kilometrowym 
odcinku. Na razie wiadomo,  e w 2006 r. odbedą 
się 
cztery przejazdy pociagu retro. Za 
ka dym razem zabytkowym składem pojedzie ponad 300 osób, bo z frekwencją 
na imprezach 
organizowanych przez OFRKSzT nigdy nie ma problemu. Sam pociag to jednak za 
mało, 

eby sciagnać 

turystów. Pomysł jest jak najbardziej trafiony, bo na turystykę 
kolejową 
jest 
ogromne zapotrzebowanie na zachodzie Europy.  eby powa nie mysleć 
o sciagnieciu 
turystów, trzeba rozbudować 
turystyczną 
infrastrukture. Na razie turystom muszą 
wystarczyc: 
pieć 
rezerwatów przyrody, 22 szlaki turystyczne i 12 wyciagów narciarskich, które są 
zlokalizowane w najbli szym sasiedztwie trasy. A to ju. 
powa ny kapitał na przyszłosc. 
WIESCI SPOD GIEWONTU 

• Czy powstanie Muzeum Turystyki ? 
Od kilku lat trwają 
starania o utworzenie w Zakopanem muzeum, w którym znalazłoby 
się 
miejsce dla eksponatów zwiazanych z historią 
turystyki, przewodnictwa, taternictwa, 
ratownictwa i narciarstwa. Problemem jest brak budynku. 

Poczatkowo chciano aby muzeum powstało w budynku Dworca Tatrzanskiego, ale 
Polskie 
Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze zaoferowało zaporowy czynsz, na który Urzad

Marszałkowski się 
nie zgodził. Jest to niezrozumiałe, bo przecie. 
PTTK wywodzi się 
z 
Polskiego Towarzystwa Tatrzanskiego i taką 
ideę 
powinno wesprzec. Teraz jest koncepcja, 

eby muzeum utworzyć 

w zmodernizowanym kompleksie, jaki powstanie na bazie budynków 
zakopianskiego "Sokoła". Wszyscy są 

Strona 13

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

bardzo dobrze nastawieni do tego pomysłu. 
Muzeum Turystyki, Przewodnictwa, Taternictwa, Ratownictwa i Narciarstwa byłoby 
oddziałem Muzeum Tatrzanskiego. Znalazłoby się 
w nim miejsce m.in. na zabytkowy sprzet 
narciarski, turystyczny i wspinaczkowy oraz na trofea znanych zakopianskich 
sportowców. Wielkim 
sympatykiem tego pomysłu jest Mieczysław Król-Łegowski, który zobowiazał się 
przekazać 
do muzeum czesć 
swojej kolekcji nart. Pomoc zaoferowała tak e Ewelina 
Peksowa, córka Stanisława Zubka oraz Małgorzata Marusarz, córka Stanisława 
Marusarza. 
Na pewno mo emy tak e liczyć 
na trofea takich mistrzów jak Wojciech Fortuna czy Józef 
Łuszczek. Pomysłodawca przyznaje,  e dopóki nie ma budynku, sytuacja jest 
patowa.  aden 
ze sportowców nie przeka e swoich trofeów i medali, je eli nie bedzie 
odpowiedniego 
miejsca, w którym mo na by je było eksponować 
i przechowywac. Budynek muzeum musi 
mieć 
przynajmniej 150-200 m kw. powierzchni. Konieczny jest magazyn, w którym mo na 
deponować 
eksponaty oraz sala audiowizualna dla młodzie y o powierzchni 50 m kw. Bardzo 
wa ną 
rzeczą 
jest tak e dobra lokalizacja, w centrum miasta. Na razie nie wiadomo, kiedy 
ruszy modernizacja obiektów zakopianskiego "Sokoła". Urzad Miasta, przy wsparciu

Ministerstwa Kultury, zło ył wniosek o dofinansowanie inwestycji do 
Europejskiego Obszaru 
Gospodarczego. Wstepne rozstrzygniecie nastapi za kilka miesiecy. Oby jak 
najszybciej. 

• Co dalej z zabytkową 
willą 
„Oksza” 
Trzeci dom według projektu Stanisława Witkiewcza -willa "Oksza" -bedzie 
słu ył Zakopanemu, tylko jeszcze nie wiadomo czy jako muzeum Stanisława Ignacego

Witkiewicza, czy siedziba Małopolskiego Centrum Promocji Produktu Regionalnego. 

W willi „Oksza” znajduje się 
obecnie osrodek wypoczynkowy urzedu wojewódzkiego. 
Zabytkowy dom, zbudowany w roku 1895 według projektu Stanisława Witkiewicza, 
jest 
jednym z lepszych przykładów jego stylu. Niestety, jest bardzo zaniedbany i 
wymaga 
gruntownej renowacji. Konieczne jest te. 
wpisanie go do rejestru zabytków. Przywrócenie 
dawnej swietnosci zapowiadają 
starajacy się 
o jego pozyskanie -starostwo i Muzeum 
Tatrzanskie. Starostwo widziałoby tutaj Małopolskie Centrum Promocji Produktu 
Regionalnego. Marszałek województwa zdecydował,  e siedziba tej presti owej 
instytucji 
miescić 
się 
bedzie własnie w Zakopanem. Ma ona prowadzić 
politykę 
promocyjną 
i 
swiadczyć 
usługi informacyjne dla potencjalnych inwestorów, zamierzajacych ulokować 
swoje przedsiebiorstwa w Małopolsce. Zupełnie inne plany ma dyrektor Muzeum 
Tatrzanskiego Teresa Jabłonska. W „Okszy” miałoby się 
miescić 
muzeum Stanisława 
Ignacego Witkiewicza lub galeria Młodej Polski Tatrzanskiej. Gdyby willa 

Strona 14

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

stanowiła 
własnosć 
muzeum, automatycznie znalazłaby się 
te. 
w rejestrze zabytków. 

• „Wojna serowa” zakonczona 
Wygralismy batalię 
o oscypka. Decyzję 
o odstapieniu Słowaków od roszczeń 
do 
rejestracji oscypka podał 28 lutego rzad w Bratysławie. Bedzie lepiej, czyli 
dro ej. 

Oscypek produkowany bedzie tylko w Polsce i według okreslonych norm, co oznacza 
tak e, 

e zniknać 

bedzie musiała jego podróbka ze sklepów i straganów. Słowacy pójdą 
własną 
drogą 
i ich ostiepok bedzie osobnym produktem. To rezultat prowadzonych od grudnia 
ubiegłego roku dyplomatycznych rozmów. Oznacza to,  e odblokowane zostały 
procedury 
rejestracji produktu w Brukseli i je eli do pół roku nikt nie zgłosi roszczeń 
-a wszystko na to 
wskazuje -oscypek stanie się 
produktem unijnym. Z chwilą 
rejestracji ka dy sprzedawany na 
rynku oscypek bedzie miał firmowe opakowanie, na którym podany bedzie numer 
producenta, czyli bacy, numer serii i numer kolejny samego oscypka. Na 
opakowaniu 
znajdzie się 
równie. 
informacja o składzie sera i mapa regionu, z którego pochodzi. Chodzi o 
to, by klient wiedział co kupuje i nie pytał, czy to prawdziwy oscypek. Oscypek 
do tej 
operacji jest ju. 
przygotowany. Od kilku lat bacówki starajace się 
o jego produkcję 
przystosowywane są 
do unijnych norm, receptura sera le y w Brukseli. Gotowe jest te. 
firmowe opakowanie i gdy oscypek bedzie miał ju. 
swój „unijny paszport”, ka dy chetny do 
jego produkcji bedzie musiał okreslic, ile w danym sezonie serów wyprodukuje. Na
tej 
podstawie dostanie opakowania firmowe. Oscypek ma wiec pełne szanse stać 
się 
produktem 
niezwykle cennym. Jak cennym? Szacuje sie,  e kosztować 
bedzie około 30 złotych. 
• Haluszky i pirohy z bryndzy – tanie przysmaki, czyli kulinarna wizyta na 
Słowacji. 
Słowacką 
specjalnoscią 
są 
bryndzowe haluszky, czyli kluseczki ziemniaczane z bryndzą 
i ze 
skwarkami. Ich odmianą 
są 
richtarowe haluszky z cebulka, sma oną 
kiełbasa, polane 
smietaną 
i posypane tartym wedzonym serem. Porcja kosztuje 90 koron, czyli 9 zł. W 
podobnej cenie mo na zjesć 
bryndzowe pirohy, czyli pierogi z bryndza.Bardzo smaczny jest 

inny miejscowy specyfik -vypra any syr, czyli panierowany, sma ony ser, podawany

Strona 15

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

z 
sosem tatarskim. Porcja z frytkami (hranolky) kosztuje 90 -120 koron (9 -12 zł).

Z mies serwowana jest głównie wieprzowina (bravczovy rezen to kotlet wieprzowy, 
przypomina nasz schabowy) oraz kurczak. Danie z ziemniakami albo frytkami 
kosztuje 90 160 
koron (9 -16 zł). 

Popularne są 
zupy (polievka): tradycyjna kapustnica, czyli kapusniak, na wedzonym miesie i 
kiełbasie, zabielany smietana, cebulowa, czosnkowa, fasolowa, soczewicowa oraz 
rosół z 
kury (slepaci vyvar). Tajemnicza rajczinova to poczciwa pomidorowa. Za miseczkę 
zupy 
zapłacimy miedzy 30 -55 koron (3 -5,5 zł). 

Na deser mo na zjesć 
palacinky, czyli cienkie nalesniki podawane na słodko, z marmolada, 
bitasmietaną 
i czekolada: 40 -70 koron (4 -7 zł). Czasem mo na spotkać 
podawane na 
ciepło z bitasmietaną 
pyszne strudle, czyli cienkie ciasto z masą 
jabłkowa, jabłkowomakową 
lub wisniowo-makowa. Taki przysmak kosztuje ok. 50 koron (5 zł). 

Słowackim napojem numer jeden jest piwo -smaczne i tanie. Małe czapovane, czyli 
z beczki 
,kosztuje 17 -23 korony (1,7 -2,3 zł), du e 30 -40 koron (3 -4 zł). 

Uwaga, wino, tak e grzane (varene), soki (d us) i napoje gazowane w 
restauracjach czesto 
sprzedawane są 
na decylitry, czyli 0,1 litra, decylitr wina kosztuje 17 -20 koron (1,7 -2 zł), 
soki i napoje ok. 10 koron (1 zł). Zamawiajac, prosimy o odpowiednią 
ilosć 
"decy". 

Mocne alkohole -boroviczka, czyli jałowcówka, sliwowica i ziołowa demanovka 
(znakomita!!) serwowane są 
w kieliszkach lub kubeczkach 0,04 l kosztują 
30 -40 koron 
(3 -4 zł). 

Kawa, herbata (czaj -jesli chcemy czarna, dodajmy czerny, inaczej dostaniemy 
herbatę 
owocowa), czekolada na goraco kosztują 
20 -40 koron (2 -4 zł). 

• Kulinaria 
Haluszki 

Składniki: 

500 g ziemniaków, 300 g maki, sól, 250 g bryndzy, 60 g cebuli, 80 g wedzonej 
słoniny, 
szczypiorek, koper. 

Sposób przyrzadzenia. 
Obrane, surowe ziemniaki scieramy na tarce, dodajacmakę 
i sól. Wyrobione ciasto 
przekładamy na deskę 
i no em rzucamy do wrzacej wody. Ugotowane haluszki wybrac, 
przemieszać 
z bryndzą 
i posypać 
podsma oną 
cebulka, którą 

Strona 16

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

wczesniej podsma amy na 
słoninie pokrojonej na drobne kawałki. Zamiast cebuli mo emy dodać 
szczypiorek lub 
koperek. 

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszynski 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 6 (1) Warszawa, maj 2006 r. 

Zapraszamy do naszej siedziby w goscinnych progach Muzeum Ziemi PAN, Al. Na 
Skarpie 
26 /w willi Pniewskiego/. Poczatek spotkań 
zawsze o godzinie 18oo. 

Tematy najbli szych spotkan: 

4 maja -„Bieszczadzkie historie” – filmy dok. – prowadzi Zbyszek Muszynski 
1 czerwca -prelekcja z niespodzianką 
-prowadzi Małgorzata Muszynska 
Uwaga! Czerwcowe spotkanie jest naszym ostatnim spotkaniem przed wakacjami, 

dlatego prosimy o uczestniczenie w nim. 

Sekretarz Oddziału 
Małgorzata Muszynska 

• Obserwatorium na Lubomirze 
Obiekt na Lubomirze (najwy szy szczyt Beskidu Makowskiego) powstanie w miejscu 
dawnego obserwatorium zbudowanego w latach 20-tych XX wieku. To własnie z niego 
Lucjan Orkisz zaobserwował pierwszą 
polską 
komete. Niestety, obserwatorium zostało 
zniszczone w czasie II wojny swiatowej. Po wojnie kilka razy podejmowano próby 
odbudowy. Szanse na spełnienie ma ostatnia, która rozpoczeła się 
wiosną 
2003 roku. 
Powołano wówczas Komitet Odbudowy zło ony z profesorów Akademii Pedagogicznej, 
Uniwersytetu Jagiellonskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej, a tak e członków 
Polskiego 
Towarzystwa Miłosników Astronomii. 

W pazdzierniku 2003 zaprezentowano projekt nowego obserwatorium. Rozpoczeły się 
prace 
przygotowawcze pod przyszłą 
inwestycje. Na polanę 
pod szczytem Lubomira doprowadzono 
ju. 
sieć 
elektryczną 
i droge. Gmina Wisniowa, na której terenie le y szczyt Lubomira, 

ogłosiła przetarg na budowę 
obserwatorium. 
budynku. Prace budowlane mają 
rozpoczać 
się 
atrakcja turystyczna w tym rejonie. 
Niedługo 

Strona 17

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

wiosna. 
zostanie 
Dzieki twyłoniony wykonawca 
emu powstanie ciekawa 
Wiesci spod Giewontu 
• Na Krupówkach 

Dla jednych to miejsce odpoczynku i zabawy, dla innych zysku i zarobku, dla 
mieszkanców 
to zródło nocnych hałasów i gwaru. Krupówki, które miały być 
reprezentacyjnym deptakiem, 

zamieniają 
się 
w dzikie targowisko. Teoretycznie wjazd na Krupówki powinni posiadać 
nieliczni. Otrzymują 
oni z urzedu miasta identyfikatory po to, aby do sklepów dowozić 
towar. 
W praktyce jest zupełnie inaczej. Tak naprawdę 
nie wiadomo, jakimi zasadami kierują 
się 
władze, przyznajac identyfikatory. Posiadają 
je na przykład znani biznesmeni, którzy na 
Krupówki dowo ą 
nie towar, a siebie, i jeszcze robią 
sobie z deptaku bezpłatny parking. Mają 
je tak e chocby przedstawiciele Polskich Kolei Linowych czy notariusz. Wszyscy 
oni zamiast 
płacić 
miastu za parkowanie -stawiają 
swoje samochody na cały dzień 
-od rana do 
nocy -na deptaku. 
Niestety, reprezentacyjny deptak coraz bardziej pogra a się 
w chaosie. Wszystko zaczeło się 
kilka miesiecy temu, gdy na Krupówkach pojawili się 
słowaccy Cyganie. Kilkunastoosobowe 
grupy Romów przemierzały deptak z góry w dół kilka razy dziennie, 
sprzedajaczreki 
lornetki i bi uterie. 
Nikt nie potrafił dać 
sobie z nimi rady. Nawet stra. 
graniczna po paru dniach przestała 
zaczepiać 
Cyganów. Po romskich handlarzach obudzili się 
nasi rodacy. W okolicach 
sylwestra jak grzyby po deszczu na deptaku zaczeły pojawiać 
się 
nielegalne kramy i kramiki. 
Sprzedawcy z całej Polski nic nie robili sobie z niezbyt zresztą 
stanowczych interwencji 
stra y miejskiej. Woleli przyjmować 
mandaty i stać 
dalej. Dodajmy,  e nielegalne stoiska 
wygladają 
fatalnie. Sprzedawcy ustawiają 
swój towar na stojakach do bielizny czy nawet 
deskach do prasowania. Krupówki zamieniają 
się 
wiec nie tylko w autostrade, ale równie. 
w 
coś 
na kształt słynnego warszawskiego stadionu dziesieciolecia. Niestety, to jeszcze
nie 
wszystko. Nikt nie mo e sobie te. 
dać 
rady z nachalnymi pseudoartystami. Przebrani w 
brudne futra diabła czy misia, czesto bedacy pod wpływem alkoholu, jegomoscie 

Strona 18

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

atakują 
niczego nie spodziewajacych się 
przechodniów. W ten sposób zawsze mo e się 
udać 
wy ebrać 
dwa złote pod pozorem zrobienia zdjecia. Temu wszystkiemu przygladają 
się 
sprzedawcy oscypków, którzy uiszczajac na rzecz miasta opłatę 
targowa, próbują 
zwiazać 
koniec z koncem. 
Od paru lat w spokoju handlowali oscypkami, przekonani,  e płacac gminie 
podatki, bedą 
spokojnie handlować 
dalej. Nic z tych rzeczy -to własnie ich czeka rewolucja. Władze miasta 
zdecydowały,  e zamiast dotychczasowego losowania, które decydowało o wyborze 
stoisk, 
ogłoszą 
przetarg na ich dzier awe. Jego przygotowaniem zajmuje się 
Biuro Promocji, a 
zasady są 
na razie skrywane w zaciszu magistrackich gabinetów. 

Sytuacja na Krupówkach, to jeden wielki skandal. Władze powinny zatrudnić 
osobe, która 
pełniłaby funkcję 
miejskiego plastyka. Powinny być 
z nią 
uzgadniane wszelkie sprawy 
dotyczace wygladu Krupówek. W tej chwili nawet sprzedawcy oscypków robią 
to czesto pod 
nieestetycznymi czerwonymi parasolami. Za to, co dzieje się 
na Krupówkach, odpowiadają 
te. 
czesciowo własciciele kamienic, którzy pozwalają 
sprzedawcom zawieszać 
swoje towary 
na scianach. Do tego wszystkiego dochodzi potworny brud i reklamowy chaos. 

Władze miasta ju. 
dawno powinny podjać 
kroki, które uporzadkowałyby sytuacje, bo to 
przecie. 
najbardziej reprezentacyjna ulica Zakopanego. 

• 57 -tyle zakopianskich obiektów zapisanych jest w rejestrze zabytków. Reszta 
własciwie nie jest chroniona. Zakopane, które pamietamy, które podziwiały i 
podziwiają 
od ponad stu lat pokolenia, mo e stać 
się 
historia. 
Zakopane nigdy nie miało szczescia do rozwiazań 
urbanistycznych z prawdziwego zdarzenia, 
za to ogromne do ludzi, którzy inwestowali tu du e pieniadze. Wies, a od 1933 
roku miasto, 
rozwijało się 
spontanicznie i malowniczo, co najlepiej widać 
na Krupówkach, gdzie typowo 
miejskie kilkupietrowe kamienice stoją 
obok góralskich chatynek. Na dodatek Krupówki to 

własciwie jedyna ulica o typowo miejskim charakterze. Reszta Zakopanego to 
ostatnio coraz 
bardziej zwarte dzielnice willowe, te. 
zresztą 
bardzo zró nicowane stylowo. Wiele sposród 
tych domów to prawdziwe perełki, które tworzą 
klimat Zakopanego, klimat przez wielu 

Strona 19

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

uwa any za niepowtarzalny i wyjatkowy. 

Coraz wiecej starych domów popada w ruinę 
i jest rozbieranych. W to miejsce pojawiają 
się 
nowe, czesto niby-regionalne, ale w rzeczywistosci obce stylowo do tego stopnia,

e mo e ju. 

lepiej byłoby zgodnie z zakopianską 
tradycją 
postawić 
coś 
nowoczesnego, ale wartosciowego 
architektonicznie. Opieka nad zakopianskimi zabytkami zawsze była problemem. To 
trochę 
tak jakby mieszkancy nie lubili swojego miasta. Urzad miasta te. 
szybko pozbył się 
konserwatora zabytków. Rozbieranie domów, wycinanie starodrzewia, zabudowa 
terenów 
tradycyjnie uznanych za zielone to jak wykorzenianie własnej przeszłosci. 

Jest oczywiscie kilka pozytywnych przykładów: Staszeczkówka, Poraj, Gazdowa 
Kuznia 
(Hotel pod Giewontem), Witkiewiczówka, Ornak. Negatywnych jest du o wiecej. W 
miejscu 
hotelu Karpowicza w samym centrum jest grillowisko pomieszane z wesołym 
miasteczkiem, 
Turnia straszy w srodku miasta, a jej własciciele walczą 
o wypisanie z rejestru zabytków, 
Helena, której własciciel czeka a. 
sama się 
rozpadnie, dawne wille przy ulicy Sienkiewicza, 
Nowotarskiej, przy Chramcówkach, Bulwarach Słowackiego. Poza rejestrem zabytków 
są 
nawet domy autorstwa samego Witkiewicza, jak chocby Oksza czy Czerwony Dwór, 
postawiony przez Wojciecha Roja według projektów twórcy stylu zakopianskiego. 
Poza 
jakakolwiek opieką 
są 
domy bedace nie tylko swiadectwem historii Zakopanego, ale i polskiej 
kultury, wille, w których mieszkali literaci, politycy, artysci. 

• Flisacki rekord 
Pieninscy flisacy chcą 
w tym roku pobić 
rekord i spławić 
wiecej ni. 
275 tys. turystów w ciagu 
sezonu. O ile dopisze pogoda i goscie, jest pewna szansa na nowy rekord. Do 
rezultatu z 1975 

r. przewoznikom od kilku lat brakuje około 50 tys. By maksymalnie zwiekszyć 
swoje szanse 
na sukces, górale rozpoczeli sezon ju. 
1 kwietnia, a zakonczą 
ostatniego pazdziernika. 
Spływ Dunajcem odbywać 
się 
bedzie codziennie z wyjatkiem Bo ego Ciała i Wielkanocy. 
Turysci tak jak do tej pory bedą 
mogli skorzystać 
z przeja d ki do Szczawnicy (18 km) lub 
Kroscienka (23 km). W tym roku, podobnie jak w ubiegłych latach, na turystów 
czekać 
bedzie około 250 łodzi. Ceny biletów nie zmienią 
sie. Dorosli za spływ ze Sromowiec Katów 
do Szczawnicy zapłacą 
39 zł, a dzieci 19,50 zł. 
• „Na Bezdro ach Tatrzanskich” 
Sposród pozycji, które powinien znać 

Strona 20

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

ka dy, kto interesuje się 
górami na jednym 
z pierwszych miejsc jest zbiór pism Mariusza Zaruskiego "Na Bezdro ach 
Tatrzanskich". 
Wydana w 1923 roku ksia ka jest swiadectwem pionierskiego poznawania Tatr na 
poczatku 
XX wieku. Jej autorem był legendarny zało yciel TOPR, pionier polskiego 
narciarstwa 
i zimowego taternictwa... Przedstawiamy jeden z jej fragmentów. 

*** 

Stanałem na płasience pod ostrym karbem w granitowej grani. Na lewo olbrzymia, 
pochylona 
nad przepascią 
płyta, której krawedz, nie grubsza od małego palca reki, biegnie zrazu 
pionowo a wy ej zagina się 
w przepiekną 
półkolistą 
linie. Z dołu wyglada jak ostrze sztyletu, 
skierowane w niebo. Kilka gzymsików podzwigneło mię 
w góre. Dosiegnałem reką 
malutkiej 

poprzecznej szczeliny i wciagnałem się 
na listewkę 
płyty. Płaska, równa, poczciwa płyta 
tatrzanska: niby idealnie gładka, cała jednak porosła suchym i ostrym mchem 
skalnym, 
wygrzana w słoncu, od wieków dumajaca nad głebią 
pustej dolinki, w którą 
poziera... Rece 
dosiegają 
ju. 
grani. Na lewo ledwie widoczne wklesniecie w skale -tyle tylko oparcia, ile 
starczy dla konca trzewiczka. Jeden silny rzut i wciagnałem się 
na siodełko w grani -siodełko 
niedu e, nie wieksze od tego, którym kulbaczy się 
konia. 
Tatry! Całe Tatry przede mna! 
Hen daleko, daleko, w niebieskawej mgle szczyt jeden, drugi, skalne zeby, 
uskoki, turnie 
sciete krzesanicami,  lebiska potworne, mrokiem swoich czelusci ziejace w 
doliny; białe 
we e sniegów, kłebiace się 
nad piargami w ucieczce przed słoncem; Lodowy, Kie marski, 
Ostry, Starolesna, a bli ej olbrzymi Garłuch -stary baca, pozierajacy na cały 
kierdel szczytów 
pomniejszych... 
Znajome, znane i ukochane Tatry bo e... niczyje... 
Tylem o was przedumał, tylem za wami się 
stesknił! 
Jak lisć 
oderwany od drzewa gnały mię 
losy dziejowe przez pola, lasy, rzeki, ugory i bagna, 
przez rumowiska czarne i gruzy, patrzace oczodołami zakopconych murów, jak 
patrzy trup 
bezduszny na przechodzacego wedrowca: smutnie i obojetnie, a jednak straszliwie.
Z całym 
pieniem i potega ycia, którego ju. 
nie ma. Przez rumowiska, swiadczace krzykiem ciszy 
cmentarnej,  e były niegdyś 
tu osiedla ludzkie. Ludzie w swiat poszli. Gdzie oni? Czy wróca? 
Przez pola bitew, bluzgajace krwią 
i nienawiscia, zgrzytem  elaza szarpiacego wnetrznosci 
ziemi, ludzi i koni; dudniace turkotem dział, uderzeniami cyklopowych pocisków i
kopyt 
tetentem; a dziś 

Strona 21

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

milczace i ciche, jak ci, którzy na nich posneli. W dziwacznych skretach le ą 
pokotem, broń 
w zacisnietych dłoniach trzymaja...Przez cały zamet burzy wojennej jak lisć 
z drzewa zerwany... 
I oto znów na was patrze, Tatry odwieczne, coscie ju. 
na tyle nawałnic ze spokojem 
olbrzymów patrzyły i z litoscią 
nad mrowiem ludzkim, które u stóp waszych pełza. 
Słyszałyscie tepe uderzenia maczug i swist strzał pierwotnego człowieka, 
zmagajacego się 
z jaskiniowym niedzwiedziem, skrzyp wozów Balamira, ciagnacego na podbicie 
swiata, 
i brzek saracenskiej szabli i jazgot szrapneli ponad Nowym Saczem... 
Wszystko mineło, lecz wyscie przetrwały. Takie same strzeliste, dumne i grozne, 
jak w dniu 
onym, gdyscie się 
wzniosły ponad poziom nizin i orlim okiem rozejrzałyscie się 
po swiecie 
szerokim. Przeto w was jest moc rzeczy wiecznych i prostych. Tajemniczy urok 
swiatyn, 
w których mieszka bóstwo nieznane, litujace się 
nad człowiekiem, skazanym na tepe 
uderzenia maczug i jazgot szrapneli rozrywajacych wnetrznosci. 
Przeto stałyscie się 
marzeniem i tesknotą 
ludzi spragnionych modlitwy bezsłownej i słonca. 
Wróciłem do was, znów na was patrze, czar piekna waszego wchłaniam całą 
trescią 
swej 
duszy, z miłoscią 
dotykam chropawego granitu waszych turni krzesanych, powietrzem się 
waszym upijam... Skarby wasze przyjmuje... Za tyle smutku, za tyle udreki... 
Tatry wy bo e, niczyje... 

Mariusz Zaruski (1918 r.) 

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszynski 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 7 (1) 
Warszawa, czerwiec 2006 r. 

Zapraszamy do naszej siedziby w Muzeum Ziemi PAN, Al. Na Skarpie 26 /w willi 
Pniewskiego/. 
Poczatek spotkań 
zawsze o godzinie 18oo. 

Temat najbli szego spotkania: 

1 czerwca -prelekcja z niespodzianką 
-prowadzi Małgorzata Muszynska 

Uwaga! 
Czerwcowe spotkanie jest naszym ostatnim spotkaniem przed wakacjami. 
Nastepne dopiero 5 pazdziernika 2006 r. 

Sekretarz Oddziału 
Małgorzata Muszynska 

Strona 22

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Wiesci spod Giewontu 

• Kasprowy Wierch: limity czasu dla turystów 
Kolejka linowa na Kasprowy Wierch przechodzi wiosenny przeglad techniczny. 
Wszyscy 
czekają 
jednak na pozwolenie na jej przebudowe. 

Na razie jest to zwyczajny przeglad. Gdy tylko jednak starosta tatrzanski wyda 
pozwolenie 
na budowę 
rozpocznie się 
trwajaca do grudnia przebudowa. 
Przeciwko modernizacji protestują 
organizacje ekologiczne. Pisma w tej sprawie trafiły do 
Komisji Europejskiej. Budowa 
nowej 
kolejki 
na 
Kasprowy 
ma 
ruszyć 
jeszcze 
w 
tym 
miesiacu. 
Bedzie 
ona 
mogła 
wwozić 
dwa 
razy 
wiecej 
turystów: 
zamiast 
180 
-360 
osób 

na 
godzine. 
To 
niepokoi 
ekologów, 
zwłaszcza, 
(e 
Polskie 
Koleje 
Liniowe 
chcą 
budować 
bez 
sporzadzania 
raportu 
oddziaływania 
inwestycji 
na 
srodowisko. 
Tymczasem 
TPN 
planuje 
wprowadzić 
ograniczenia 
czasowe 
pobytu 
na 
szczycie 
Kasprowego. 
Najwy ej 50 

Strona 23

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

minut spedzi latem na kopule Kasprowego Wierchu turysta, który wjedzie na szczyt
kolejka. 

Osoba, która bedzie chciała przejechać 
się 
kolejka, w dolnej stacji w Zakopanem bedzie 
wykupywała bilet na jazdę 
tam i z powrotem na konkretne godziny. Ci, którzy z Kasprowego 
wybierają 
się 
na wycieczkę 
dalej w Tatry, wykupią 
bilet tylko na przejazd w góre. Jesli wrócą 
na Kasprowy, kupią 
bilet na przejazd w dół. 

Takie obostrzenia nie bedą 
dotyczyły zimą 
narciarzy. Ich sezon na Kasprowym jednak 
się 
skróci. 

• Misie w natarciu 
Pod Turbaczem zadomowił się 
niedzwiedz. Tutaj przezimował, a teraz intensywnie 

eruje. Jest szansa,  e zostanie w Gorcach na dobre -cieszą 

się 
pracownicy GPN. 
Pierwsze sygnały o "gorczanskim" misku dotarły do siedziby Parku wiosną 
ubiegłego 
roku. 

Slady drapie nika były widywane w rejonie przełeczy Borek. Latem zakłócił 
wakacyjny 
wypoczynek turystom z Francji, którzy spedzali noc na biwaku „Trusiówka” w 
Lubomierzu. 
Kolejne informacje mówiły o niedzwiedzich sladach w okolicach Koninek. Pózną 
jesienią 
w 
tym samym rejonie obserwował go grzybiarz z Krakowa. Pod koniec roku tropy misia
były 
widywane w okolicach: schroniska na Starych Wierchach, Obidowca i w dolinie 
Lepietnicy. 
To były ostatnie informacje. Pózniej niedzwiedź 
uło ył się 
do snu. 

Lesnicy i parkowcy wytypowali dwa bardzo prawdopodobne miejsca gawrowania. Na 
temat 
ich dokładnej lokalizacji -milczą 
jak zakleci. GPN podkresla,  e odnalezienie miejsca 
zimowego spoczynku niedzwiedzia mogłoby dostarczyć 
wielu po ytecznych informacji, 
a przede wszystkim -pozwoliłoby objać 
gawrę 
strefą 
ochronna. Dosć 
czesto niedzwiedzie 
zimują 
kilkakrotnie w tym samym miejscu. W ubiegłym roku , miś 
był naprawdę 
dziki 
i stronił od ludzkich osiedli. Tymczasem jego wycieczki do schroniska 
mogaswiadczyć 

o poczatkach demoralizacji. Jesli niedzwiedź 
nabierze odwagi i zacznie się 

Strona 24

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

zapuszczać 
w zamieszkane rejony -czekają 
go kłopoty.. 
Gospodarz schroniska na Turbaczu, nie jest zaskoczony informacjami o 
niedzwiedziu. 
Słyszelismy o nim jeszcze w ubiegłym roku od mysliwych. A parę 
dni temu slady 
niedzwiedzia na szlaku, prowadzacym od Nowego Targu, zauwa ył jeden z naszych 
stałych 
gosci. Okropnie się 
przestraszył -relacjonuje. Opowiada te. 
o dziwnym zachowaniu 
schroniskowych psów. Przed dwoma dniami podczas spaceru czworonogi zawziecie 
oszczekiwały zarosla przy oczyszczalni scieków (a własnie tam slady niedzwiedzia

doprowadziły pracowników GPN). Pracownicy schroniska obawiają 
sie,  e misiek odstraszy 
turystów. 

Obecnosć 
niedzwiedzia pod Turbaczem nie jest ewenementem. Zimą 
1992 roku pracownicy 
GPN stwierdzili przypadek gawrowania misia na terenie Parku. Czy niedzwiedź 
osiadzie 
w Gorcach na stałe? -wydaje sie,  e jest na to spora szansa. Teren pasma, 
łacznie 
z okolicznymi wzniesieniami Beskidu Wyspowego, wydaje się 
być 
wystarczajacym 
terenem nawet dla tak ogromnego drapie nika. 

• W Tatrach misie na szlaku 
Ju. 
kilkaset metrów po wejsciu w Tatry mo na spotkać 
niedzwiedzie. W sobotę 
20 maja 
koło godz. 15 dwoje zakopianczyków wybrało się 
na wycieczkę 
szlakiem z Kuznic przez 
Dolinę 
Jaworzynki w kierunku Hali Gasienicowej. 

-Uszlismy zaledwie kilkaset metrów – relacjonuje turysta. -Nie dotarlismy 
jeszcze nawet 
do polany z szałasami, gdy z lasu po prawej stronie wyszła na szlak 
niedzwiedzica. Była od 
nas jakieś 
100 metrów. Chciała isć 
do góry, ale prawdopodobnie spłoszyli ją 
idacy wy ej 
turysci. Niedzwiedzica przeszła przez szlak, a za nią 
poda ył mały mis. Chodzimy po 
górach od lat, ale pierwszy raz w  yciu widzielismy misie – dodaje turysta. 

Pracownicy TPN ostrzegają 
przed bli szymi kontaktami z niedzwiedziami. 

• Nowe przejscie graniczne 
Turysci piesi i rowerzysci, a w zimie narciarze mogą 
przekraczać 
granicę 
polsko-czeską 
przez 
nowo otwarte przejscie graniczne na szlaku turystycznym Wigancice 
ytawskie-Vinovská 
w Worku Turoszowskim (Bogatynia, powiat zgorzelecki). 

Przejscie ma być 

Strona 25

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

otwarte od 1 kwietnia do 30 wrzesnia w godzinach 6-20, a od 1 pazdziernika 
do 31 marca od 8 do 18. Odprawy graniczne prowadzone są 
przez Łu ycki Oddział Stra y 
Granicznej. 

Propozycja w sprawie otwarcia przejscia została zgłoszona przez stronę 
czeska. Szczegóły 
dotyczace jego utworzenia uzgodniono podczas spotkania ekspertów polsko-czeskiej
Komisji 
ds. Przejsć 
Granicznych w Jabloncu w listopadzie 2004 r. 

Wojewoda dolnoslaski poinformował,  e stara się 
o uruchomienie kolejnych przejsć 
turystycznych, które mają 
usprawnić 
ruch po obu stronach granicy. 

• Przyroda powraca 
Po blisko 200 letniej przerwie, po północnej stronie Karkonoszy pojawił sie ryś 
Lynx lynx. 
Ostatniego rysia w Karkonoszach zastrzelono około 1800 roku. Od tego czasu 
informacje 
o obserwacjach tropów lub pojedynczych osobników najwiekszego w europie 
przedstawiciela 
rodziny kotowatych, pojawiały się 
sporadycznie i były to dane niepotwierdzone lub watpliwe. 
2 kwietnia b.r tropy jednego osobnika stwierdzil (i sfotografowal) Roman Rapała,
przyrodnik 
z Karkonoskiego Parku Narodowego. 

Obserwacje potwierdzil prof. Jedrzejewski z Zakładu Badań 
Ssaków PAN w Białowie y. Od 
kilku lat pojedyncze rysie wystepują 
w KRNAP (Krkonošský narodní park) i CHKO Jizerské 
hory. W 2000 r. tropy jednego osobnika stwierdzono równie. 
po polskiej stronie Gór 
Izerskich. Pozostaje tylko wierzyc,i. 
ryś 
pozostanie w naszych górach i w przyszłosci bedzie 
stałym składnikiem karkonoskiej fauny. 

Jeszcze niedawno informacje o bobrach w Sudetach miały charakter historyczny. 
Dziś 
zwierzeta te powracają 
dzieki staraniom przyrodników (reintrodukcje) oraz poprawie 
czystosci wód. 

Tak jest m.in. u podnó a Jesioników, gdzie wytepiono je do lat 30. XVIII 
stulecia, a obecnie 
ich populacja systematycznie rosnie. 

Pierwsze okazy bobrów sprowadzono na Morawy z Austrii w 1991 r. i wypuszczono do
rzeki 
Morawy w okolicy miasta Litovel. Wkrótce bobry zaczeły zakładać 
kolonie wzdłu. 
rzeki 
w kierunku północnym i w 2005 r. dotarły do miejscowosci Bohutín u stóp 
Hanušovickiej 
vrchoviny. Ostatnio zaobserwowano je te. 
na obrze ach Šumperka nad rzeką 
Desna. 

W sumie, w powiecie šumperskim  yje obecnie około 100 bobrów. Ich obecnosć 
w terenie 
podgórskim mo na poznać 
po przegradzajacych potoki zaporach, zbudowanych z 
charakterystycznie „spiłowanych” pni. Dzieki nim bobry spietrzają 

Strona 26

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

wody potoku, na którym 
budują 
swoje  eremia. Pojedynczą 
kolonię 
zamieszkuje od czterech do osmiu osobników. 

• Nareszcie PTTK modernizuje schroniska 
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze modernizuje górskie schroniska. 
Niedługo do Murowanca zostanie poprowadzony kabel energetyczny. W tym roku 
rozpocznie się 
budowa nowego schroniska na Markowych Szczawinach. 

Od kilku lat PTTK przy współpracy Ekofunduszu i Narodowego Funduszu Ochrony 
Srodowiska w Warszawie realizuje program pn. „Zmniejszenie ucia liwosci obiektów
PTTK, 
zlokalizowanych na terenach parków narodowych dla ich srodowiska 
przyrodniczego”. 
W ramach projektu wykonywana jest termo modernizacja budynków, ocieplenie scian 
i dachów oraz wymiana stolarki budowlanej, zmiana systemu ogrzewania na 
ekologiczny 
przy zastosowaniu energii elektrycznej, oleju opałowego i drewna. Poza tym w 
wielu 
obiektach wykorzystywana jest energia słoneczna i siła wody. W schroniskach 
sukcesywnie 
budowane są 
nowe lub modernizowane biologiczne oczyszczalnie scieków. Obiektami 
zarzadza spółka „Karpaty” PTTK. 

Trwają 
prace przygotowawcze do zmodernizowania schroniska na Hali Gasienicowej. Jeszcze

w tym roku do Murowanca zostanie poprowadzony z dolnej stacji kolejki w Kotle 
Gasienicowym przewód energetyczny, zasilajacy budynki PTTK. Dzieki takiemu 
rozwiazaniu 
bedzie mo liwa budowa wysokosprawnej biologicznej oczyszczalni scieków i 
modernizacja 
ogrzewania schroniska. 

Na remont czeka te. 
schronisko w Dolinie Pieciu Stawów Polskich. Usytuowane w trudnym, 
wysokogórskim terenie do dziś 
nie posiada odpowiedniego zasilania energetycznego. Kłopoty 
są 
równie. 
z oczyszczaniem scieków. W zwiazku z tym planowana jest modernizacja małej 
elektrowni wodnej, a pochodzaca stamtad energia zasili oczyszczalniescieków i 
ogrzeje 
budynek. 

W tym roku rozpoczną 
się 
równie. 
prace przy budowie nowego schroniska na Markowych 
Szczawinach na Babiej Górze. Niedawno została tam wybudowana biologiczna 
oczyszczalnia 
scieków. PTTK czeka na decyzję 
ministra srodowiska. 

yczymy udanych wakacji, wielu ciekawych wycieczek i pieknych widoków 

na górskich szlakach. Do zobaczenia w pazdzierniku. 
Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszynski 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 

Strona 27

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 8 (1) Warszawa, pazdziernik 2006 r. 

W dniu 19 pazdziernika 2006 r. odbyło się 
pierwsze po wakacyjnej przerwie spotkanie O/W 
PTT. Mimo zawiadomienia o miejscu i terminie zerowa wrecz frekwencja sprawiła, 

e było 

to zebranie Zarzadu Oddziału. Omówiono bie ace sprawy i ustalono terminy spotkań

do 
konca tego roku. 

Terminy najbli szych spotkan: 

2 listopada – spotkanie odbedzie się 
w Instytucie Geologii PAN /ul. Twarda/ 

16 listopada – o miejscu spotkania informacja pod nr tel. 0508 003 316; 0503 905
384 

7 grudnia – Roczne Zebranie Sprawozdawcze /obecnosć 
obowiazkowa/ 

21 grudnia – spotkanie opłatkowe 

Uwaga! W zwiazku z awarią 
jaka miała miejsce w Muzeum Ziemi, jestesmy chwilowo 
pozbawieni naszego miejsca spotkan. Korzystamy z sali na ul. Twardej. Być 
mo e nasze 
spotkanie w dniu 16 listopada bedzie mogło się 
odbyć 
w Muzeum. Dlatego prosimy o 
kontakt pod podanymi numerami telefonów o miejscu spotkania. 

Sekretarz Oddziału 
Małgorzata Muszynska 

• Kulinaria 
Haluszki 

Składniki: 

500 g ziemniaków, 300 g maki, sól, 250 g bryndzy, 60 g cebuli, 80 g wedzonej 
słoniny, 
szczypiorek, koper. 

Sposób przyrzadzenia. 
Obrane, surowe ziemniaki scieramy na tarce, dodajacmakę 
i sól. Wyrobione ciasto 
przekładamy na deskę 
i no em rzucamy do wrzacej wody. Ugotowane haluszki wybrac, 
przemieszać 
z bryndzą 
i posypać 
podsma oną 
cebulka, którą 
wczesniej podsma amy na 
słoninie pokrojonej na drobne kawałki. Zamiast cebuli mo emy dodać 
szczypiorek lub 
koperek. 

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszynski 

BIULETYN 

Strona 28

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 9 (1) Warszawa, grudzień 
2006 r. 

Z okazji zbli ajacych sieSwiat Bo ego Narodzenia, wszystkim Członkom 
i Sympatykom Oddziału Warszawskiego PTT, ich Rodzinom i Przyjaciołom 
spedzenia tych Swiat w miłej, rodzinnej i radosnej atmosferze, a w 
nadchodzacym Nowym Roku wiele pomyslnosci 

yczy 

Zarzad Oddziału 

Zwyczaje wigilijne 

Dzień 
wigilijny bogaty jest w zwyczaje i zabobony posiadajace magiczną 
moc: jednym z 
nich był zakaz szycia, tkania, motania i przedzenia. Były to czynnosci 
szczególnie lubiane 
przez demony wody, które mogły zjawić 
się 
wszedzie tam, gdzie zakaz złamano. Do dzisiaj 
przestrzega sie, aby w Wigilię 
nie kłócić 
się 
i okazywać 
sobie wzajemnie  yczliwosc. 
Przetrwał te. 
przesad,  e jesli w wigilijny poranek pierwszym gosciem w domu bedzie młody 
chłopiec, przyniesie to szczesliwy rok. Mysliwi tego dnia tradycyjnie udają 
się 
na polowanie, 
którego pomyslny wynik zapewni opiekę 
na cały rok patrona łowiectwa sw. Huberta. 

Nieodłacznym elementem kolacji wigilijnej jest obdarowywanie się 
prezentami, które 
w polskiej tradycji przynosi pod choinke, w zale nosci od regionu: sw. Mikołaj, 
aniołek lub 
Gwiazdor. Do tradycji nale y równie. 
rodzinne spiewanie koled. O północy w kosciele 
odbywa się 
uroczysta msza zwana pasterka. 

Wró by wigilijne 

Dzień 
wigilijny, od rana do wieczora, szczególnie sprzyja wszelkim wró bom, rytuałom 
i obyczajom. Folklor polski był pod tym wzgledem szczególnie bogaty i 
zró nicowany 
w zale nosci od regionu. Niektóre zwyczaje zachowały się 
do dzis. 

Choinka 

Tradycja ta wywodzi się 
z VIII w. Sw. Bonifacy, nawracajac na chrzescijanstwo poganskich 
Franków, kazał sciać 
olbrzymi dab, któremu oddawano czesc. Upadajacy dab zniszczył 
wszystkie pobliskie drzewa oprócz małej sosenki. Swiety uznał to za znak 

Strona 29

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

niebios, a młode 

zielone drzewko za symbol Chrystusa i chrzescijanstwa. Zwyczaj ubierania choinki
w znanej 
formie przyszedł do nas z Niemiec na przełomie XVIII i XIX w. Zawieszane na 
drzewku w 
wigilię 
ozdoby i smakołyki nie były dobrane przypadkowo. I tak: 

· jabłka -symbolizowały zdrowie i urode, 
· orzechy -zawijane w złotko miały zapewnić 
dobrobyt i siły witalne, 
· miodowe pierniki -dostatek na przyszły rok, 
· opłatek -umacniał miłosc, zgodę 
i harmonię 
w rodzinie, 
• 
łancuchy -wzmacniały rodzinne wiezi 
• 
lampki i bombki -miały chronić 
dom od demonów i ludzkiej nie yczliwosci 
• 
gwiazdka na czubku -to pamiatka gwiazdy betlejemskiej oraz znak majacy pomagać 
w powrocie członków rodziny przebywajacych poza domem, 
• 
dzwonki -oznaczały dobre nowiny i radosne wydarzenia w rodzinie 
• 
aniołki -to opiekunowie domu 
Propagatorzy starochinskiej sztuki feng shui zalecają 
zawieszenie na choince drobnych 
przedmiotów, np. dzwoneczka lub szklanego paciorka, które pózniej mo na umiescić

w 
swoim pokoju na resztę 
roku. Bedą 
słu yć 
wspomaganiu harmonii , zdrowia i pomyslnosci 
przez wzmocnienie przepływu dobroczynnej energii. Staną 
się 
nie tylko ozdoba, ale i naładują 
się 
szczególną 
mocą 
zwiazaną 
z drzewkiem, które obdarzamy uczuciem i w którym skupia się 
najbardziej pozytywna energia swiatecznych dni. 

ZWYCZAJE BO ONARODZENIOWE 

Swieto Bo ego Narodzenia jest pozostałoscią 
zwyczajów przedchrzescijanskich. Ju. 
bowiem w wielu religiach ludów pasterskich i rolniczych były znane swieta ku 
czci narodzin 
bogów. Obchodzono je w koncu grudnia lub na poczatku stycznia. Pierwotnie miały 
charakter 
sakralny, z czasem stały się 
hucznymi uroczystosciami, połaczonymi z ucztami, zabawami 
ludowymi, procesjami, przedstawieniami komedii i tragedii. 

Kosciół nie mógł tolerować 
tych poganskich zwyczajów, zwłaszcza  e wielu wiernych, po 
odprawieniu obrzedów chrzescijanskich, nadal poda ało na uroczystosci ku czci 
starych 
bogów. Próbował wiec wykorzenić 
je, a kiedy to się 
nie udało, przekształcił i właczył do 
swoich obrzedów: na poczatku IV wieku ustanowił swieto ku czci narodzin Jezusa 
Chrystusa, 

Strona 30

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

jego datę 
zaś 
wyznaczył na 6 stycznia. Ale ju. 
w połowie tego. 
wieku w Kosciele zachodnim 
(rzymskim), a w połowie nastepnego w Kosciołach wschodnich Bo e Narodzenie 
zostało 
przeniesione na 25 grudnia. Obie daty -6 stycznia, a potem 25 grudnia -nie 
zostały 
przypadkowo ustalone. 

Zbiegały się 
z uroczystosciami ku czci narodzin dawnych bogów i nowe, chrzescijanskie 
swieto miało zastapić 
stare oraz zatrzeć 
w pamieci wiernych wszelkie wspomnienia o 
poganskich bogach. Zwyczaje bo onarodzeniowe kształtowały się 
przez cale stulecia i są 
konglomeratem antycznych pozostałosci, sredniowiecznych naleciałosci i 
poganskich 
pozostałosci miejscowego pochodzenia, usankcjonowanych przez Kosciół. 

Takim doskonałym przykładem są 
własnie polskie zwyczaje bo onarodzeniowe, przede 
wszystkim Wigilia. Prawie dokładnie zbiega się 
ona z dawnym słowianskim swietem ku czci 
narodzin boga Słonca i ognia, zawierajacym w sobie elementy zaduszkowe i 
agrarne. Te dwa 

elementy zostały złaczone z obrzedami zwiazanymi z narodzinami Chrystusa i -mimo

upływu wieków -w szczatkowych formach przetrwały do dnia dzisiejszego. 

O zaduszkowym charakterze Wigilii swiadczy uroczysta wieczerza, składajaca się 
ze 
specjalnie przygotowanych potraw. Spo ywana jest w ciszy i skupieniu, a nawet w 
podniosłym nastroju, aby nie urazić 
dusz zmarłych członków rodziny, które -jak niegdyś 
wierzono -odwiedzają 
w tym dniu swoich najbli szych. Dla nich to pozostawiano resztki 
jedzenia na stole przez noc lub rezerwowano miejsce podczas wieczerzy. Ten 
ostatni zwyczaj 
w latach minionej wojny nabrał innego charakteru: w niektórych domach zostawiano
wolne 
miejsce dla najbli szych, przebywajacych z dala od rodzinnych stron. Elementy 
agrarne, 
zwiazane z nadzieją 
na dobry urodzaj, to ustawianie podczas Wigilii snopka nie młóconego 
zbo awkacie izby oraz rozscielenie słomy lub siana na podłodze lub stole pod 
obrusem. Na 
ten poganski zwyczaj pomstowali kaznodzieje jeszcze w połowie XVII wieku, ale 
ju. 
pod 
koniec tego. 
wieku upowszechniło się 
przekonanie,  e czyniono to na pamiatke łóbka, w 
którym się 
narodził Chrystus. 

Do stołu wigilijnego zasiada się 
po pojawieniu się 
pierwszej gwiazdy, symbolizujacej 
gwiazdę 
betlejemska, która -jak czytamy w Ewangelii wg. Mateusza -wskazywała trzem 
medrcom drogę 
do Betlejem, "a doszedłszy do miejsca, gdzie było dziecie, zatrzymała sie". 
Temu chrzescijanskiemu zwyczajowi przez długi czas towarzyszyły liczne poganskie

Strona 31

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

przesady, z których przetrwał jeden. Otó. 
przy stole wigilijnym powinna zasiadać 
parzysta 
liczba osób, a jesli takowej nie było, pozostawia się 
wolne miejsce dla nieprzewidzianego 
goscia. Nieparzysta bowiem liczba oznacza, ze ktoś 
z wieczerzajacych umrze w najbli szym 
roku. Ilosć 
potraw powinna być 
parzysta. 

Przed rozpoczeciem wieczerzy wigilijnej dzielimy się 
opłatkiem. Jest to pozostałosć 
poganskiego zwyczaju dzielenia się 
pieczywem obrzedowym w celu odnowienia lub zawarcia 
pobratymstwa. Dawniej przypisywano opłatkowi własciwosci magiczne i dawano go 
równie. 
bydłu oraz rozrzucano w ogrodzie, aby uchronić 
zwierzeta i rosliny przed chorobami i wzmóc 
ich siły rozrodcze. Podobne własciwosci przypisywano tak e potrawom wigilijnym i
ich 
resztki podawano bydłu i koniom. 

Po wieczerzy wigilijnej spiewa się 
koledy. Pierwotnie były to piesni swieckie, siegajace 
swoimi poczatkami czasów rzymskich. W Polsce zwiazane zostały z obrzedami 
noworocznymi i ze zwyczajem składania  yczen, za które winszujacemu nale ały się

podarki. 
Na przełomie XV i XVI wieku zaczeły ustepować 
miejsca piesniom religijnym, zwiazanym 
tematycznie z Bo ym Narodzeniem, czyli dzisiejszym koledom. 

Choinka, którą 
ubieramy w Wigilie, a która powinna stać 
a. 
do swieta Trzech Króli, do 
Polski przywedrowała z Niemiec w drugiej połowie XVII wieku i zadomowiła się 
najpierw u 
ewangelickich mieszczan pochodzenia niemieckiego, ale ju. 
w poczatkach nastepnego wieku 
towarzyszyła wieczerzy wigilijnej w katolickich domach magnackich i 
szlacheckich, a 
wkrótce potem i w izbach chłopskich. Kosciół dosć 
szybko adaptował ją 
do własnych potrzeb 
kultowych i uznał za symbol biblijnego "drzewa poznania dobra i zła". Opasujace 
ją 
łancuchy 
symbolizują 
we a -kusiciela, rozwieszone jabłka -owoce grzechu z rajskiego drzewa, 
gwiazda na jej czubie -gwiazdę 
betlejemska. 

W cyklu swiat bo onarodzeniowych znajduje się 
równie. 
Nowy Rok, z którym łaczą 
się 
liczne zabiegi magiczno-wró biarskie, majace odsłonić 
przyszłosc. Sposród nich 
najpopularniejsze jest przewidywanie pogody na najbli szy rok. Wró enie 
rozpoczyna się 
25 

grudnia, a ka dy dzień 
odpowiada kolejnym miesiacom nadchodzacego roku. Je eli na 
przykład 25 grudnia jest sucho i mrozno, to taki bedzie styczen, je eli 30 
grudnia pada deszcz, 

Strona 32

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

to czerwiec bedzie deszczowy. 

Okres Bo ego Narodzenia zamyka swieto Trzech Króli. W Ewangelii wg. Mateusza są 
to 
medrcy, czyli magowie ze Wschodu, którzy przybyli do Betlejem, gdzie znajdował 
się 
"nowo 
narodzony król  ydowski", któremu zło yli pokłon i dary. Pózniejsza tradycja 
nazwala ich 
królami i okresliła ich liczbę 
stosownie do wymienionych przez Mateusza trzech darów. Ich 
imiona: Kacper (Kasper), Melchior i Baltazar -wymienione zostały po raz pierwszy
dopiero 
w IX wieku. Pierwszy ofiarował kadzidło, symbol boskosci, drugi -złoto, symbol 
władzy 
królewskiej, trzeci -mirre, zapowiedź 
meczenskiej smierci. Tradycja sredniowieczna nazwała 
ich Trzema Królami z Kolonii (Niemcy), gdzie w miejscowej katedrze znajdują 
się 
ich 
relikwie. Kacper od XV wieku wystepuje jako Murzyn lub Maur. 

W dniu Trzech Króli pisze się 
"swieconą 
kreda" inicjały KMB na drzwiach domów i 
mieszkan, ksiadz chodzi po koledzie i kropi "wodaswiecona" mieszkanie, na wsi 
niekiedy 
równie. 
obejscie gospodarskie. Jest to relikt dawnych wierzeń 
poganskich przeniesiony na 
grunt chrzescijanski. Otó. 
wierzono,  e 5 stycznia konczy się 
dwunastodniowy pobyt dusz na 
ziemi, na którą 
przybyli w dzień 
wigilijny. Ró nymi wiec zakleciami magicznymi 
przynaglano je do odejscia ze swiata  yjacych. Kosciół katolicki ten zwyczaj 
usankcjonował, 
ale nadał mu charakter obrzedu chrzescijanskiego i zwiazał ze swietem Trzech 
Króli. 

Kulinaria 

Z łemkowskiej kuchni. Dzisiaj polecam wspaniałe danie wigilijne. 

PIEROGI Z SUSZONYMI SLIWKAMI (NA 25 SZTUK) 

CIASTO: 2 SZKLANKI MAKI, 
3/4 SZKLANKI WODY, 
EW. 1 JAJKO 
FARSZ: OKOŁO 25 SUSZONYCH SLIWEK BEZ PESTEK (NAJLEPIEJ PODWEDZANYCH POLSKICH 
WEGIEREK), 
4 ŁY ECZKI CUKRU WANILIOWEGO, 150 ML MIODU, 200 G MASŁA 

Zmaki i wody zagniatamy ciasto. Jesli lubimy odrobinkę 
twardsze, dodajemy jeszcze jajko. Zwijamy 
ciasto w kulę 
i przykrywamy sciereczka. Sliwki zalewamy ciepłą 
woda, odstawiamy na 10 min, a 
nastepnie odcedzamy. Rozwałkowujemy ciasto na podsypanej maką 
stolnicy i szklanką 
wycinamy 
kra ki, na których układamy po jednej sliwce. Zlepiamy brzegi ciasta i gotujemy 
pierogi we wrzacej 
wodzie posłodzonej 2 ły eczkami cukru waniliowego. W rondelku topimy masło, 
dodajemy miód i 
pozostałe 2 ły eczki cukru waniliowego. Pierogi podajemy polane miodowo-maslanym
sosem. 

Strona 33

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszynski 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 10 (2) Warszawa, styczeń 
2007 r. 

W pierwszym w tym roku Biuletynie od razu mamy dobrą 
dla Nas wiadomość. Wszystko wskazuje na 
to, Se od lutego będziemy juS 
mogli się 
spotykać 
w siedzibie Muzeum Ziemi PAN w willi 
Pniewskiego. 

W styczniu spotykamy się 
tradycyjnie w 1 i 3 czwartek miesiąca czyli 4 i 18 stycznia. 

Sekretarz O/w PTT 

Misiek w Gorcach 

W lasach Lubonia Wielkiego, między Rabką 
a Rabą 
NiSną, pojawił się 
niedźwiedź. Zwierzak 
szuka miejsca na gawrę. -To nic nadzwyczajnego. Kilka razy mieliśmy niedźwiedzia
w tym 
rejonie -skomentował Stanisław Biedrończyk, leśniczy gospodarujący na wschodnich

stokach Lubonia. Zaznacza jednak, Se wielki drapieSnik nigdy nie zabawił w 
okolicach Rabki 
i Raby zbyt długo. Po kilkudniowym odpoczynku wyruszał w dalszą 
drogę 
-zwykle w stronę 
Tenczyna i Krzeczowa, tam przekraczał zakopiankę 
i szedł dalej – wzniesieniami Beskidu 
Makowskiego aS 
do Pasma Babiogórskiego, by tam przezimować. Po drodze niedźwiedzie 
prawi zawsze zaglądały do kilku połoSonych na stokach Lubonia pasiek. Informacje
od 
zdenerwowanych pszczelarzy docierały do Biedrończyka lotem błyskawicy. 

Tym razem jest jednak inaczej. -Z opisu wynika, Se miś 
idzie do parku -wysuwa własną 
hipotezę 
doktor Jan Loch, szef Pracowni Naukowej Gorczańskiego Parku Narodowego. 
Przypomina o ostatnich przypadkach gawrowania niedźwiedzi pod Turbaczem. W 
ubiegłym 
roku misiek spędził w Gorcach całe lato, jesień 
i prawdopodobnie przezimował. -Popróbował 
Sycia w Gorcach i pewnie mu się 
tutaj spodobało -przekonuje Loch. -To moSe być 
ten sam 
osobnik -dodaje. Teorię 
Locha potwierdzają 
opisy tropów pozostawionych przez misia na 
łąkach nad Rabą 
NiSną 

Strona 34

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

i Zarytem -bardzo podobne do tych obserwowanych ubiegłej jesieni 
i wiosny przez pracowników GPN. 

Nowi gospodarze na Turbaczu 

Mają 
zamiar wybudowaćściankę 
wspinaczkową, a zimą 
-lodową. Chcieliby cyklicznie 
urządzać 
festiwale filmów i pokazy przeźroczy. Schronisko na Turbaczu ma nowych 
gospodarzy -Bogumiłę 
i Aleksandra Długopolskich. Schronisko objęli półtora miesiąca temu. 
Zamierzają 
oSywić 
to miejsce i na Turbacz ściągnąć 
turystów, zwłaszcza zimą, kiedy jest 
trudniej dotrzeć. JuS 
na wstępie zmienili nieco jadłospis. Kiedy okoliczne lasy obrodziły 
w grzyby, podawali zupę 
z prawdziwków. Strudzeni turyści chętnie jedli teS 
kwaśnicę 
i domowe pierogi. Olek chciałby stworzyć 
tutaj miejsce, gdzie spotykaliby się 
wspinacze, 
dlatego za schroniskiem zamierza wybudowaćściankę 
wspinaczkową, która w zimie 

zamieniałaby się 
w ścianę 
lodową. Marzy mu się 
teS 
organizowanie festiwalu filmów 
górskich oraz spotkań 
z alpinistami czy podróSnikami. Nowi gospodarze pochodzą 
z Dzianisza. Bogusia z domu Krupa ma wiele zainteresowań, chociaS 
do tej pory sporo czasu 
pochłaniały jej studia polonistyczne w Krakowie, które juS 
kończy. Zamiłowania artystyczne 
pochodzą 
jeszcze z czasów szkolnych.Tymczasem Olek Długopolski przyznaje się 
do 
zainteresowania lutnictwem. Praktykował u świetnego lutnika Andrzeja Janika 
Firka. 
Skończył teS 
szkołę 
muzyczną.Wcześniej Olek był księgowym w gminie Kościelisko, 
wspólnie z Bogusią 
prowadził karczmę 
w Witowie, a później bar na Palenicy Białczańskiej. 
Tego roku wspólnie z Krzysztofem Babiczem gospodarzył w Jaskini Mroźnej. Nowym 
gospodarzom Syczymy sukcesów. 

Przed laty w Szczawnicy. 

Najnowocześniejsze. Jedyne w Polsce. Komfortowo urządzone. Tak tuS 
po otwarciu 
"Inhalatorium" w Szczawnicy ponad 70 lat temu pisały wszystkie gazety. Kolejki 
ustawiały 
się 
do komór pneumatycznych oraz urządzeń 
przepłukujących nosy i gardła. Otwarcie 
"Inhalatorium" było waSnym wydarzeniem w Polsce. Szczawnica nie miała w tym 
czasie 
najlepszej passy. Wielu liczących się 
wówczas dziennikarzy wytykało hrabiemu Adamowi 
Stadnickiemu, właścicielowi uzdrowiska, brak nowych inwestycji. Zapominali o 
okolicznościach, jakie towarzyszyły przedsiębiorcy w zakupie zakładu zdrojowego,

Strona 35

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

pomijali 
takSe trudny okres I wojny światowej. Stadnicki kupił od Akademii Umiejętności w
Krakowie 
Zakład Zdrojowy w 1909 r. Zniszczone obiekty zdrojowe, zaniedbane źródła i park 
długo 
czekały na dobrego gospodarza. Akademii Umiejętności zaleSało na sprzedaniu 
Zakładu 
Zdrojowego Stadnickiemu, w którym widziano niejako męSa opatrznościowego. 
Kiedy jednak Stadnicki złoSył swoją 
ofertę 
Akademii, profesorowie jej nie przyjęli (była ona 
znacznie niSsza od tej, której się 
spodziewali). Zaniechano negocjacji. W tym czasie pojawili 
się 
inni kupcy, którzy zaoferowali znacznie wySszą 
stawkę. Był to tzw. obcy kapitał, przed 
którym w tamtym czasie tak bardzo się 
chroniono. To właśnie zmobilizowało Stadnickiego 
do działania. Kierując się 
poczuciem patriotyzmu, kupił zakład i przystąpił do modernizacji. 
Stadnicki powoli, ale konsekwentnie odnawia Zakład Zdrojowy. Kupuje nowe meble, 
powiększa park, dba o ujęcia szczaw. Nie udaje mu się 
jednak zrealizować 
dwóch 
najwaSniejszych planów: przeprowadzenia w Szczawnicy linii kolejowej, w czym 
przeszkodziła mu I wojna światowa, a takSe skanalizowania uzdrowiska i zrobienia
nitki 
wodociągowej. Stadnicki bardzo nad tym bolał. Dopiero lata 30. przynoszą 
oSywienie. W tym 
czasie powstaje kryty dworzec autobusowy "Pod Bazarami" oraz nowe ujęcie zdroju 
"Józefina" i "Stefan". Hrabia z Nawojowej rozpoczyna takSe na nowo butelkowanie 
wody 
mineralnej. 
Prawdziwy przełom w szczawnickich inwestycjach następuje po wizycie Stadnickiego

w zagranicznych kurortach. Hrabia wraca z nich z głową 
pełną 
pomysłów. To właśnie wtedy 
zleca Stanisławowi Dziewólskiemu wykonanie projektu "Inhalatorium". Nowoczesny 
budynek powstaje w ciągu dwóch lat. Brakuje mu tylko głównej atrakcji: komór 
pneumatycznych. Pierwsze i jedyne urządzenia leczące przy pomocy odpowiedniego 
ciśnienia zostają 
zamontowane kilka miesięcy później. -Huczne otwarcie "Inhalatorium" 
następuje 30 czerwca 1936 r. -opowiada dyrektor Muzeum Pienińskiego w 
Szczawnicy. 
W dniu otwarcia zgromadzeni goście zobaczyli we wnętrzu budynku marmurową 
tablicę 
ze słowami Adama Stadnickiego: "Społeczeństwu szukającemu zdrowia oddaję 
ten gmach, 
wzniesiony własnym trudem i wysiłkiem." 

Kobiety Witkacego 

Jego kochanką 
była Irena Solska, Maria Jasnorzewska-Pawlikowska, Sona Tadeusza 
Boya śeleńskiego -Zofia. Przez jego Sycie przewinęło się 
wiele kobiet, na małSeństwo 
zdecydował się 
jednak z powodu przepowiedni. Miało ono jednak charakter 
korespondencyjny, dzięki czemu mamy dziś 
ponad 1200 listów artysty, które są 
dziś 
bezcennym źródłem wiedzy o nim. 

Witkacy myślał o ślubie kilka razy. Pierwszą 
jego wybranką 
była Ewa Tyszkiewiczówna, 

Strona 36

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

obydwaj ojcowie -i jej, i Witkiewicz -byli przeciwni małSeństwu. Dla pierwszego 
był to 
mezalians, drugi uwaSał, Se syn-artysta, ładując się 
w małSeństwo, zmarnuje sobie Sycie. 
Potem była o 10 lat starsza Irena Solska. Echa burzliwego romansu moSna znaleźć 
w „622 
Upadkach Bunga”, gdzie Solska to Akne. 
Kolejną 
kandydatką 
na Sonę 
jest o 10 lat młodsza od Witkacego śydówka z Warszawy, córka 
adwokata. I tym razem Witkacemu ślub wyperswadował ojciec, przedstawiając mu w 
liście 
wizję, która go przeraziła: „Pomyśl, jak ci się 
wysypie pół tuzina śydków”. 
Ojciec zaakceptował dopiero kolejna pannę 
-Jadwigę 
Janczewską, córkę 
ziemianina. Witkacy 
oświadczył jej się 
w 1913 roku i został przyjęty. Do ślubu jednak nie doszło, bo narzeczona 
strzeliła sobie w serce pod Skałą 
Pisaną. Witkacego obwiniano za to samobójstwo. Do 
tragedii doszło, kiedy wiał halny. Trzy dni wiało, a Witkacy w tym czasie był w 
Tatrach. 
MoSe dziewczyna myślała, Se to on sobie coś 
zrobił. Najprawdopodobniej przyczyną 
była 
miłość 
Jadwigi do Karola Szymanowskiego, przyjaciela Witkacego. Dziewczyna była w ciąSy

-czy z Witkacym, czy z Karolem Szymanowskim – tę 
tajemnicę 
zabrała do grobu. 
Załamanego śmiercią 
narzeczonej Witkacego ratuje Bronisław Malinowski, który zabiera 
artystę 
na wyprawę 
w tropiki. W Australii zastaje ich wiadomość 
o wybuchu wojny 
światowej. Witkacy dociera do Petersburga, tu doświadcza rewolucji. W 1918 roku 
wraca do 
kraju, o małSeństwie juS 
nie myśli. Romansuje z Soną 
Boya, przy akceptacji tego drugiego. 
Bywają 
jednak zaskakujące momenty, na przykład kiedy Boy zastaje Witkacego w swoim 
mieszkaniu w jego (Boya) piSamie. To nie był jedyny romans Witkacego przed ani 
po ślubie. 

Pod koniec 1922 roku wróSka warszawska Helena Messalska przepowiedziała mu, Se 
nadchodzący rok-1923-będzie dla niego przełomowy. Witkacy był przesądnyi te 
przepowiednię 
potraktował bardzo powaSnie. Bojąc się 
innych „przełomów”, postanowił 
losowi dopomóc i zaczął intensywnie poszukiwaćSony. Początkowo myślał o bogatej 
pannie 
Eichenwaldównie, której nadał przydomek „Królowej Cykorii”. „Co sądzisz o tym, 
Sebym się 
oSenił z młodąśydówką, dziewiętnastoletnią 
damą, straszliwie inteligentną 
i bardzo bogatą! 
Proszę, odpisz mi natychmiast, bo jest to najbardziej niebezpieczna chwila w 
moim Syciu. 
Pędzę 
jak pociąg ekspresowy, a po drodze Sadnych sygnałów. Ta pierwsza dama jest córką

„Króla Cykorii” (Polaka), blondynką 
i córką 

Strona 37

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

mojej trzeciej miłości. Ta druga czystej krwi 
śydówką, nie ma takich jasnych włosów, ale bez porównania większą 
inteligencję. Co robić? 
-pytał Malinowskiego, swojego przyjaciela. Ostatecznie wybrał trzecią 
kobietę 
-Jadwigę 
UnrunSankę 
-pannę 
nie najmłodszą, ubogą, z arystokratycznym pochodzeniem, krewną 
Kossaków. „Moja narzeczona jest nie bardzo ładna, ale jest bardzo sympatyczna. 
Nie kocha 
mnie wcale, a nawet się 
jej specjalnie nie podobam, ale mniejsza o to” -donosił 
przyjacielowi. „Jestem zupełnie przytomny, ale ślub myślę 
wziąć 
po pijanemu albo pod 
narkozą” -wyznawał. 
Termin ślubu trzymany był w tajemnicy. Datę 
znał tylko pan młody. DruSbowie mieli czekać 
na sygnał, jeden z druSbów -Tomasz Zan sygnał źle zrozumiał, nie dotarł i na 
ślubie musiał 

go zastąpić 
ministrant. Sytuacja młodej pary była dramatyczna, nie mieli nawet pieniędzy na 
obrączki, Jadwiga dostała od matki, Witkacy – od swojej ciotki. 
Zamiast hucznego wesela była kolacja dla przyjaciół, choć 
goście nie byli pewni, czy młodzi 
są 
po czy przed ślubem. Nie była to szczęśliwa para, Jadwidze przeszkadzały liczne 
romanse 
męSa, on Sądał od Sony tolerancji i swobody. Obydwojgu doskwierały problemy 
finansowe. 
śeby utrzymaćSonę, Witkacy załoSył słynną 
firmę 
portretową. On nie chciał dziecka, kiedy 
Jadwiga zaszła w ciąSę, musiała dziecko usunąć. MałSeństwo miało charakter 
korespondencyjny, listy krąSyły pomiędzy Zakopanem a Warszawą. 
Kolejny romans Witkacego z Marią 
Jasnorzewską-Pawlikowską, cioteczną 
siostrą 
Jadwigi, 
spowodował, Se ta zaSądała rozwodu. „Nawróć 
się 
na mnie” -błagał niewierny mąS, walcząc 

o zatrzymanie swojej Sony. Do rozwodu nie doszło, ale z czasem Jadwiga z 
kochanki i Sony 
przekształciła się 
w jego przyjaciółkę, powierniczkę 
jego najskrytszych tajemnic i intymności. 
O tym nietypowym małSeństwie moSna wiele dowiedzieć 
się, czytając listy Witkacego do 
Sony. Pierwszy z czterech tomów, zawierający listy z lat 1923-27, został wydany 
w 2005 r. 
Ta korespondencja to nie tylko historia ich małSeństwa, to takSe szczegółowa 
kronika Sycia i 
twórczości wybitnego artysty, jego bardzo intymny, na granicy ekshibicjonizmu, 
dziennik. 
Dzięki listom pisanym do Sony poznajemy Witkacego bardzo prywatnego, bez masek i
min. 

W artykule wykorzystałem opracowanie prof. Deglera, dołączone do I tomu „Listów 
do Sony” S.I. Witkiewicza. 

Kulinaria 

Morszczuk w sosie aromatyzowanym 
Składniki: 

Strona 38

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

70 dag filetów z morszczuka (nie panierowanych) 
łySeczka soli, liść 
laurowy, kilka ziaren pieprzu, kilka ziaren ziela angielskiego 

Sos: 

25 dag pomidorów mroSonych lub 5 dag koncentratu pomidorowego,2 płaskie łySki 
mąki 
2 płaskie łySki masła, szklanka mleka,1 /2 łySeczki pieprzu mielonego, 1/2 
łySeczki 
przyprawy włoskiej Pisana, 1/2 łySeczki tymianku,1/2 łySeczki mięty, 2 łySki 
posiekanej 
natki pietruszki, sól 

Etapy przygotowania 

1.W dość 
duSym, płaskim garnku zagotować 
wadę 
z solą, ziarnami pieprzu, ziela 
angielskiego oraz liściem laurowym. WłoSyć 
filety i na bardzo słabym ogniu gotować 
około 
15 minut. 
2.Przygotowujemy sos: pomidory obrać, pokroić 
na ćwiartki, rozgotować 
we własnym soku 
pod przykryciem. 
3.Przyrządzić 
białą 
zasmaSkę 
zmąki i masła, rozprowadzić 
zimnym mlekiem, a potem, co 
pewien czas mieszając, zagotować. 
4.Odstawić 
z ognia i dodać 
przetarte pomidory lub koncentrat oraz około 3/4 szklanki 
wywaru ryby. 
5.Następnie dodać 
wszystkie przyprawy, doprawić 
solą, po czym raz jeszcze krótko 
zagotować. 
6.Ugotowaną 
rybę 
ułoSyć 
na półmisku i polać 
sosem, obficie posypując zieleniną. 
Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 11 (2) Warszawa, luty 2007 r. 

Od lutego znów moSemy się 
spotykać 
w siedzibie Muzeum Ziemi PAN w willi Pniewskiego jak 

Strona 39

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

zwykle w 1 i 3 czwartek miesiąca o godz. 18-tej. 

Terminy najbliSszych spotkań 
to: 15 luty, 1 marca, 15 marca. 

Sekretarz O/w PTT 

• SŁOWACJA: OSCYPKA POLAKOM NIE DAMY 
Wszystkie słowackie gazety informują,iS 
Bratysława zaprotestowała w Unii 
Europejskiej przeciwko zarejestrowaniu oscypka jako wyrobu z Polski, bo jest on 
od 
wieków robiony równieS 
po słowackiej stronie Tatr. 

"Oscypka Polakom nie damy", "Zaczęliśmy walczyć 
o oscypek", "Słowacja protestowała w 
Unii w sprawie oscypka" -to tytuły z pierwszych stron słowackich gazet. Jeszcze 
ostrzejsze, 
często wulgarne, komentarze znalazły się 
na stronach internetowych gazet. 
Zarejestrowanie oscypka przez Polaków oznaczałoby, iS 
moSe być 
on wyrabiany tylko po 
polskiej stronie Tatr i oznaczany jako "polski produkt" -wyjaśnia "Pravda". 
"Sme" informuje, 
iS 
Polacy chcą 
zarejestrować 
takSe inne "typowo słowackie produkty" jak bryndza, czy 
korbacze (Sółty ser w pasemkach poskręcany w kształcie warkocza), które zdaniem 
gazety, 
"od wieków były »wizytówką« Słowacji".Przegraliśmy z Węgrami, przegramy z 
Polakami? zastanawiają 
się 
"Hospodarske noviny", odnosząc się 
do faktu, iS 
Komisja Europejska 
zdecydowała, iS 
wino tokaj jest wyrobem węgierskim, choć 
winorośl do produkcji tego wina 
jest uprawiana takSe w kilku wioskach po słowackiej stronie Dunaju. Tylko ta 
gazeta, jako 
jedyna, informuje, iS 
od 2005 roku istnieje między Bratysławą 
i Warszawą 
umowa, iS 
Polacy 
zarejestrują 
w UE "oscypek", a Słowacy zgłoszą 
swój wyrób, bardzo podobny, ale 
zawierający więcej mleka krowiego i robiony trochę 
inną 
technologią, pod nazwą 
"słowacki 
oscypek" (slovensky osztiepok). 

• ZAKOPIANKA ZAKRĘCA 
Gmatwa się 
budowa zakopianki. Ministerstwo Transportu i Budownictwa wstrzymało 
wykup gruntów pod nową 
trasę. 

Protesty zakopiańczyków przeciwko planom modernizacji „zakopianki”, proponowanym
przez 
Generalną 
Dyrekcję 
Dróg Krajowych i Autostrad -nie słabną. Doprowadzili oni do 
wstrzymania wykupów gruntów, a ostatnio przygotowali własny kontrprojekt. Ich 

Strona 40

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

działaniom 
sprzeciwia się 
grupa właścicieli budynków, którzy pogodzili się 
z myślą 
o wyburzeniach 
swoich domów. Protesty Komitetu Mieszkańców przeciwko modernizacji zakopianki 
trwają 
juS 
od roku, od momentu, kiedy zakopiańczycy dowiedzieli się 
z prasy o planowanej przez 
GDDKiA w Zakopanem inwestycji i związanej z nią 
koniecznością 
wyburzenia ok. 90 
budynków w mieście. Ani inwestor, ani władze miasta, które o inwestycji 
wiedziały od marca 
2003 r. -nie poinformowały mieszkańców. Według projektu GDDKiA w stolicy Tatr ma
być 
wybudowana 4-pasmowa droga -wg pierwszej wersji „GP” -główna przyspieszona, w 
drugiej wersji „G” -główna. KaSda z tej wersji -jak podkreślają 
protestujący -proponuje 

parametry charakterystyczne dla autostrady. Obecnie pojawiła się 
trzecia wersja projektu, 
określana jako ostateczna, o której jednak wiedzą 
nieliczni. 
Wersja ta nie róSni się 
od poprzednich, jeSeli chodzi o przebieg i wielkość. 

W dalszym ciągu do wyburzenia przeznaczonych jest 65 budynków, a łącznie do 
wykupu 
według projektu pozostaje ok. 1000 działek. Mimo Se w sprawie budowy nie podjęto
jeszcze 
Sadnych decyzji administracyjnych, juS 
wykupuje się 
nieruchomości podtę 
inwestycję. 

Katastrofa dla Zakopanego 

Protestujący uwaSają, Se doprowadzenie drogi o takich parametrach do centrum 
Zakopanego to dla podgórskiego kurortu o niepowtarzalnym krajobrazie i 
architekturze katastrofa. 
Projektowana nowa droga, a nie modernizacja juS 
istniejącej -jak podkreślają 
protestujący -ma przebiegać 
przez miasto w kierunku granicy ze Słowacją, niszcząc 
istniejący układ urbanistyczno-architektoniczny. 
Infrastruktura komunikacyjna Zakopanego nie jest -ich zdaniem -przygotowana na 
przyjęcie 
zwiększonego ruchu samochodowego, a ruch tranzytowy na całym świecie prowadzi 
się 
poza terenami zabudowanymi. Inwestorowi zarzucają 
teS 
marnotrawstwo publicznych 
pieniędzy, uwaSają, Se projekt nasączony jest niepotrzebnymi, kosztownymi 
inwestycjami. 
Domagają 
się 
szerokiej dyskusji społecznej i powaSnego traktowania ich postulatów przez 
władze miasta. 
Jednocześnie podkreślają, Se widzą 
potrzebę 
modernizacji „zakopianki” z Krakowa do 
Zakopanego, a ich protest dotyczy jedynie odcinka Poronin -Zakopane. -Zdajemy 
sobie 

Strona 41

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

sprawę 
równieS 
z tego, Se jest kilka osób, które chcą 
pozbyć 
się 
swoich nieruchomości z 
róSnych względów, nie moSe to jednak zmienić 
naszego krytycznego stosunku do 
projektowanej inwestycji -podkreśla Janina Stańco. -Występujemy w imieniu 
zdrowego 
rozsądku i zasad porządku urbanistycznego, przeciw gigantomanii oraz w obronie 
tych, 
którzy związani są 
emocjonalnie ze swoją 
własnością. Wielu z nas budowało bądź 
remontowało swoje domy kosztem licznych wyrzeczeń 
w czasach bardzo trudnych. Wiemy, 
Se wysokość 
odszkodowań 
nie pokryje faktycznych rynkowych wartości naszych domów, a 
GDDKiA nie oferuje zamiennych własności -tłumaczy. Protestujący podkreślają, Se 
często 
budynki wskazane do wyburzenia zamieszkuje po kilka rodzin, w tym osoby starsze 
i 
schorowane, a przymusowa zmiana siedliska przy bardzo wysokich cenach rynkowych 
nieruchomości w Zakopanem będzie dla nich kolejną 
katastrofą. Przypominają, Se ci, którzy 
podjęli decyzję 
o budowie nowej drogi na terenie Zakopanego, powołują 
się 
na nieistniejący 
plan zagospodarowania przestrzennego miasta: -Powstał on w czasie „radosnej 
twórczości” 
komunistycznej, a trasę 
tej drogi (którą 
obecnie poszerzono do gigantycznych rozmiarów) 
wytyczono na istniejących terenach zabudowanych, wcześniej wydając pozwolenia na

budowę 
-przypomina Andrzej Bachleda Szeliga. JeSeli ta droga ma być 
realizowana aS 
do 
Chochołowa, to wyburzenia dotkną 
takSe mieszkańców Skibówek, Krzeptówek, Kościeliska i 
dalszych miejscowości – przewidują 
protestujący. Zwracają 
uwagę 
takSe na aspekt 
finansowo-prawny. Osoby nie posiadające uregulowanych prawnie własności nie 
otrzymają 
rekompensat tytułem wykupu nieruchomości, pieniądze trafią 
do depozytu, tracąc tym 
samym na wartości. 

Alternatywa dla gigantomanii 

Po proteście podpisanym przez 409 zakopiańczyków, jaki wpłynął do Ministerstwa 
Transportu i Budownictwa w kwietniu, wiceminister Piotr Stomma nakazał 
wstrzymanie 
wykupu gruntów w Zakopanem. Wcześniej inwestor zdąSył nabyć 
20 działek. Jednocześnie 
zakopiański oddział Towarzystwa Opieki nad Zabytkami zadeklarował opracowanie 
alternatywnej koncepcji odcinka „zakopianki” od Poronina do Zakopanego, do 
istniejących 
pod Gubałówką 
wiaduktów. Koncepcję 
przygotował społecznie Maciej Targowski niezaleSny 

Strona 42

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

konsultant w dziedzinie projektowania dróg i mostów z 20-letnim doświadczeniem 
we Francji. Jego koncepcja zakłada rozłoSenie ruchu na kilka innych potoków, z 

wykorzystaniem istniejącej juS 
sieci dróg lokalnych, które po modernizacji i oznakowaniu w 
naturalny sposób przejęłyby część 
ruchu. W samym Zakopanem proponuje drogę 
o 
charakterze miejskim. Minimalizuje liczbę 
budynków do wyburzeń. 

Niedźwiedzia przysługa 

Tymczasem -jak się 
okazuje -nie wszyscy właściciele budynków przeznaczonych do 
wyburzeń 
-są 
zadowoleni z akcji protestowych i ich skutków. -Mamy juS 
dość 
spania na 
walizkach. Nie wierzymy, Seby jakiekolwiek protesty zablokowały budowę 
„zakopianki”. 
Nie chcemy teS 
mieszkać 
w pobliSu tej drogi, bo to nie Sycie. Pogodziliśmy się, Se nasze 
domy znikną, chcemy jak najszybciej dostać 
pieniądze, tymczasem akcja pani Janiny Stańco 
zablokowała wykupy -stwierdza Witold Chyc, którego dom przeznaczony jest do 
wyburzenia. -Te protesty to dla nas niedźwiedzia przysługa. My chcemy mieć 
to juS 
za sobą 
-wtrąca Andrzej Starzyk. -I nie Syczymy sobie, Seby protestujący wypowiadali się

w naszym 
imieniu -dodaje. Stanisława Bafia miała juS 
wypatrzony nowy dom, czekał na nią 
do 
czerwca, bo wtedy GDDKiA deklarowała wypłatę 
odszkodowań. 
-Dom mi przepadł. Co teraz? -denerwuje się. 
-Ludzie mają 
juS 
wypatrzone domy, niektórzy podpisali wstępne umowy. Teraz muszą 
rezygnować 
-mówi Agata Pawlikowska. 
-Coraz trudniej kupić 
jakiś 
budynek w Zakopanem, te protesty spowodują, Se pozostaną 
nam domy w Maniowach albo Bustryku. 
Poza tym ceny ciągle rosną 
-martwi się 
Witold Chyc. -Biegły wyznaczony przez GDDKiA 
wycenił mój budynek znacznie poniSej ceny rynkowej, jeśli wykupy będą 
dalej 
wstrzymywane, stracimy jeszcze więcej -obawia się 
Włodzimierz Mentel, który ma dom na 
Starym Kamieńcu. -Nikomu z nas ta „zakopianka” nie jest na rękę, ale ta 
modernizacja jest 
nieunikniona, te protesty tylko wszystko spowalniają. Chcemy to juS 
mieć 
za sobą 
-tłumaczy 
pan Witold. Właściciele obawiają 
się 
teS, Se kolejne zmiany w projekcie spowodują, Se ich 
domy pozostaną, a wtedy będą 
musieli mieszkać 

Strona 43

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

przy „zakopiance”. Twierdzą, Se juS 
teraz 
nie da sięSyć 
w tej okolicy z powodu ciągłych korków i duSej liczby samochodów. Po 
otwarciu okna, zamiast górskiego powietrza, wdychają 
spaliny. 
Warszawa w końcu chce rozmawiać 
z protestującymi i poznać 
ich alternatywną 
koncepcję, 
burmistrz Bąk – który powinien reprezentować 
mieszkańców, protestujących traktuje jak 
wrogów, a na ich kontrprojekt – nawet nie chciał spojrzeć 
podczas niedawnego spotkania. 

• RATOWANIE CZY ZAGŁADA 
Zabytkowe szałasy na Polanie Podokólne niszczeją. ZkaSdym rokiem ich ubywa. Czy 
pomysł przetworzenia zabytkowej osady w domki pod wynajem je uratuje? 

Polanę 
Podokólne mieszkańcy wsi otrzymali w gromadzkie uSytkowanie pod koniec XIX 
wieku w zamian za utracone polany i hale tatrzańskie. Z Tatr przenieśli swoje 
szałasy i w ten 
sposób ok. 2 km za Jurgowem powstała wioska letnia, do której przenoszono się 
z bydłem w 
sezonie letnim. KaSdy gazda miał tam swój szałas, w którym była wydzielona część

dla 
pasterza i część 
dla bydła. Przez dzień 
jurgowianie wspólnie wypasali zwierzęta, a 
wieczorem kwitło przy ogniskach Sycie towarzyskie. Dziś 
część 
obiektów słuSy jako 
magazyny, część 
została odsprzedana osobom spoza Jurgowa, część 
zniknęła z polany. 
Dziś 
praktycznie wszystkie wymagają 
większych lub mniejszych remontów. Na przełomie lat 

70. i 80.część 
z nich pod nadzorem Muzeum Tatrzańskiego została wyremontowana. Na 56 
zinwentaryzowanych wtedy szałasów, ministerialnych pieniędzy starczyło dla 28 
obiektów. 
JuS 
kilka lat temu powstał pomysł, Seby letnią 
wioskę 
w Jurgowie zaadaptować 
pod turystów. 
KaSdy pomysł, który doprowadzi do uratowania tych obiektów, jest dobry. Na wypas
nie ma 
juS 
szans, ich funkcja pasterska zaniknęła, zostałaby zamieniona na mieszkalną. 
Standard w 
środku zmieniłby się, ale architektura zostałaby zachowana. O turystycznym 
zagospodarowaniu szałasów myśli spółka „Hawrań”, którą 
załoSyli jurgowianie, budujący we 

wsi kompleks narciarski. Powstaje on właśnie vis a vis Polany Podokólne. Liczą, 
Sez 
pomocą 
funduszy unijnych uda im się 
przekształcić 
szałasy w domki pod wynajem. To 
jednak dalszy etap inwestycji. Na razie przeciwległy stok chcą 
zapełnić 
wyciągami. 

Strona 44

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

• TU SIĘ 
NARODZIŁ STYL ZAKOPIAŃSKI 
„Koliba” -pierwszy dom w stylu zakopiańskim według projektu Stanisława 
Witkiewicza ma 
juS 
110 lat. „Kolibę” budowano w latach 1892-1894 dla Zygmunta Gnatowskiego, 
ziemianina 
z Jakimówki w guberni kijowskiej, absolwenta WySszej Szkoły Rolniczej w 
Dublanach, który 
przyjechał do Zakopanego leczyć 
gruźlicę. Dom budowali górale: Maciej Gąsienica Józkowy 
-wówczas jedyny koncesjonowany majster ciesielski oraz Jasiek Stachoń, Staszek 
Bobak i 
Klimek Bachleda. Snycerka jest dziełem Wojciecha Brzegi i Józefa Kasprusia 
Stocha. 
Początkowo Gnatowski zamierzał wybudować 
sobie tradycyjną 
chałupę 
góralską, ale 
Witkiewicz przekonał go do zmiany planów. Pisał do niego: „(...) chata zbudowana
przez 
„Pana”, nie byłaby czym innym, niS 
chata budowana przez „Chłopa”, byłaby tylko jej kopią, 
powtórzeniem, nie zaś 
rozwinięciem jej form (...)”. Właściwie Stanisław Witkiewicz nie 
wykonał projektu Koliby, a jedynie rysunki i szkice, które pozwoliły na 
stopniową 
budowę. 
Wykorzystał w niej charakterystyczne proporcje podhalańskiej chałupy, zrębową 
konstrukcję 
ścian i półszczytowy dach w kilku róSnych kompozycjach. Ostatecznie dom Zygmunta

Gnatowskiego miał być 
swoistym połączeniem tradycyjnej budowli góralskiej i letniskowej 
willi, nawet z pewnymi analogiami do stylu „szwajcarskiego”. „Koliba” została 
wyposaSona w 
stylowe meble, tkaniny oraz inne przedmioty codziennego uSytku specjalnie 
zaprojektowane 
dla Zygmunta Gnatowskiego. „(...) Styl góralski dostarcza doskonałych i 
charakterystycznych 
wiązań 
nóg, nie tylko do stołów, lecz równieS 
biur, biurek, do ław i szafek, stojących przy 
łóSkach (...)” -pisał w „Stylu zakopiańskim” Stanisław Witkiewicz. WyposaSenie 
projektował 
teS 
właściciel „Koliby”. Meble wykonywał Józef Giewont, którego Witkiewicz uwaSał za

najlepszego stolarza w Zakopanem. Swój udział miał równieS 
Kazimierz Sieczka i Andrzej 
Krzeptowski. Niektóre meble zdobił ornamentami Józef Kaspruś 
Stoch. Niemal wszyscy 
zatrudniani przez Witkiewicza byli absolwentami Szkoły Przemysłu Drzewnego. 
Niestety, nie 
zachowało się 
pierwotne wyposaSenie Koliby. Uroczystość 
poświęcenia domu odbyła się 
w 
lipcu 1894 roku. Odtąd „Kolibę” uwaSano za przykład stylu rodzimego w 
architekturze 
drewnianej. Z czasem -z nieznanych przyczyn -„Kolibę” rozbudowano. W 1901 roku 
od 
strony zachodniej dobudowano parterowe skrzydło z osobnym wejściem i wySką 
z pokojami. 
Autorem projektu był prawdopodobnie Tadeusz Prauss. Stanisław Witkiewicz 
określił to 
przedsięwzięcie jako „przerobienie zupełne”. W 1906 roku w Jakimówce zmarł 
Zygmunt 
Gnatowski, w testamencie zapisując Muzeum Tatrzańskiemu swoje zbiory 

Strona 45

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

etnograficzne, 
biblioteczne oraz 10 tys. koron z przeznaczeniem na fundusz budowy murowanego 
gmachu 
muzealnego. Po śmierci Gnatowskiego „Koliba” została sprzedana i funkcjonowała 
jako 
pensjonat. Ostatnim właścicielem był generał Marian Linde, który dom zadłuSył i 
zaniedbał. 
W 1935 roku wystawiono go na licytację. „Koliba” przeszła na własność 
Kolejowego 
Przysposobienia Wojskowego z Warszawy, które -zmieniając wnętrze i elewację 
północną 
zaadaptowało 
ją 
na dom wczasowy. W okresie okupacji była tu siedziba Hitlerjugend. Po II 
wojnie światowej -jako spadkobierca -właścicielem „Koliby” został Związek 
Zawodowy 
Pracowników Kolejowych PRL, który przekazał dom Funduszowi Wczasów 
Pracowniczych. 
W latach 1954-1981 -w „Kolibie” znajdował się 
dom dziecka. W tym okresie naprawy i 
remonty domu bez uzgodnień 
konserwatorskich doprowadziły do dewastacji willi, a 
późniejszy stan wojenny uniemoSliwił podejmowanie jakichkolwiek decyzji. Dopiero
w 1985 
roku na podstawie porozumienia ze związkami zawodowymi, Muzeum Tatrzańskie 
wydzierSawiło „Kolibę” na 10 lat, zobowiązując się 
wykonać 
pełny remont konserwatorski i 
zaadaptować 
dom na Muzeum Stylu Zakopiańskiego. 
Opracowanie dokumentacji konserwatorskiej i kapitalny remont zajęły kilka lat. 
Ostatnie 
prace wewnątrz willi wykonano w 1993 roku, a otwarcie muzeum nastąpiło 4 
grudnia. W 
1995 roku Muzeum Tatrzańskie kupiło „Kolibę” od federacji związków zawodowych. 

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 12 (2) 
Warszawa, marzec 2007 r. 

Od lutego znów moSemy się 
spotykać 
w siedzibie Muzeum Ziemi PAN w willi Pniewskiego jak 
zwykle w 1 i 3 czwartek miesiąca o godz. 18-tej. 

Terminy najbliSszych spotkań 
to: 
1 marca –Walne Zebranie Oddziału, 
15 marca, 
5 kwietnia – spotkanie wielkanocne, 
19 kwietnia. 

Sekretarz O/w PTT 

• Skandal na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem 
Gdzie spoczywa Jan Pęksa, fundator zabytkowego Starego Cmentarza w 
Zakopanem? Jeszcze niedawno odwiedzający cmentarz mogli zobaczyć 

Strona 46

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

grób 
fundatora nekropolii. Skandal wybuchł, gdy okazało się, Se grób Jana Pęksy 
został... 
przekopany. 

Mogiła została przekopana, a na jej miejscu pochowano inną 
osobę. Potomkowie 
Jana Pęksy są 
wstrząśnięci. Przekopaną 
mogiłę 
odnalazła jedna z kuzynek Jana 
Pęksy, kiedy przyszła posprzątać 
na cmentarzu. Na miejscu fundatora pochowano 
jego daleką 
krewną. Cmentarzem zarządza ksiądz dziekan Stanisław Olszówka z 
miejscowej parafii rzymsko-katolickiej. Jak tłumaczy, na miejscu Jana Pęksy 
pochowano jego prawnuczkę. W parafii są 
wszystkie potwierdzające to dokumenty. 
Pęksowy Brzyzek to wyjątkowa nekropolia. Spoczywa tam Stanisław Witkiewicz, 
Kornel Makuszyński, Kazimierz Przerwa-Tetmajer czy Sabała. Czy wolno zatem 
niszczyć 
taki zabytek ? 

• Do Moka pojedziemy fasiongami 
JuS 
tego lata na trasie z Palenicy Białczańskiej do Morskiego Oka pojawią 
się 
nowe fasiongi, do których będą 
się 
musieli przesiąść 
fiakrzy jeSdSący na tej trasie z 
turystami. Te radykalne zmiany to następstwo nieprzestrzegania przez wozaków 
regulaminu ustalonego przez dyrekcję 
Tatrzańskiego Parku Narodowego. Chodzi 
głównie o przeładowanie wozów turystami i związane z tym przemęczenie koni. 
Według regulaminu ustanowionego przez park, ale podpisanego przez fiakrów i 
stanowiącego integralną 
część 
umowy z nimi – na wóz moSna zabrać 
maksymalnie 
15 osób. Niestety, ten przepis jest permanentnie łamany. Skargi w tej sprawie 
płyną 
do nas, do ministerstwa, do władz miasta i starostwa. Kontrole niewiele dają, bo

wśród fiakrów istnieje doskonały system wzajemnego informowania się 
i zanim dotrą 
na miejsce, na wozie jest juS 
właściwa liczba osób – powiedział Stanisław Czubernat, 

zastępca dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego w Zakopanem. To nie jedyny 
przykład łamania regulaminu. To takSe brak odpowiedniego stroju, kwestia 
zbierania 
nawozu końskiego (woźnica ma obowiązek posprzątania drogi po swoich koniach), 
czy teS 
zachęcanie konia batem do jazdy, co takSe, niestety, ma miejsce. 

TPN nie jest w stanie wyegzekwować 
regulaminu, więc zdecydowano się 
na 
radykalną 
zmianę 
– dotychczasowy pojazd zostanie zastąpiony innym – 
nawiązującym do tradycyjnego fasiongu. Będzie lSejszy i bezpieczniejszy, zamiast
15 
osób – maksymalnie będzie mogło nim jeździć 
10-12 turystów. 

Pojazd, którego projekt wykonał Andrzej Jankowiak – będzie na kołach 

Strona 47

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

drewnianych szprychowych, ogumowanych. Wóz będzie resorowany, wyposaSony w 
dwa niezaleSne hamulce tarczowe (z moSliwością 
hamowania tylnimi i przednimi 
kołami niezaleSnie). Szkielet wozu będzie wykonany z jesionowego drewna, boki 
mają 
być 
wypełnione deską 
olchową, wykończoną 
snycerką 
o wzorze plecionki. 
Będzie przykryty kabłąkiem nawiązującym do starych fasiongów. Projektant 
podkreśla jego lekkość, duSą 
wytrzymałość 
i dekoracyjność. Modelowy pojazd został 
juS 
przez dyrekcję 
TPN zamówiony. Zostanie on wystawiony w siedzibie parku wraz 
z danymi technicznymi, by fiakrzy mogli wykonać 
pojazd według ściśle określonego 
wzoru. Wóz będzie musiał mieć 
odbiór techniczny. Obowiązująca obecnie umowa z 
fiakrami wygasa z końcem lutego. W połowie lutego dyrekcja TPN-u zamierza 
ogłosić 
nowy przetarg, który w drodze rynkowej ustali opłacalność 
przejazdu dla 10-12 osób, 
przy wkalkulowaniu kosztów takiego wozu i ustali wysokość 
opłat licencyjnych. 

• Maniowy zatopione w jeziorze 
W lipcu tego roku minie 10 lat, odkąd zapora i elektrownia na Dunajcu zaczęły 
pracować, nieco wcześniej w jeziorze pojawiła się 
woda, pod którą 
znalazły się 
między innymi stare Maniowy. Fundamenty domów, miejsce po kościele, szkole, 
remizie, cmentarzu, droga przez wieś. Byłem tam tuS 
przed zalaniem wsi. To było 
lato 1995, moSe 1994 roku. W starych Maniowach mieszkało jeszcze kilka osób. 
Upartych, bo nie chcieli iść 
do nowej wsi, na górze. Prąd został juS 
odcięty. Ze studni 
poznikała woda. Wieś 
była martwa, część 
budynków została rozebrana do 
fundamentów, część 
straszyła wyglądem. Pamiętam pusty kościół, który tuS 
po mojej 
wizycie został wysadzony. Na ostatnich, upartych mieszkańców czekały pokoje w 
ośrodku pomocy społecznej – tam, na górze, w nowej wsi. 
JuS 
wtedy na górze wieś 
tętniła Syciem. Ludzie cieszyli się 
z wygód, dla większości 
przenosiny oznaczały poprawę 
warunków Sycia. Niektórym tylko było ciasno, bo dom 
stał przy domu, jak w mieście, i sąsiedzi byli nowi, moSe nie gorsi, ale trzeba 
się 
było 
do nich przyzwyczajać. 

O zaporze mówiło się 
jeszcze przed wojną 
– w 1938 roku powstał nawet jej 
pierwszy projekt. Dunajec co kilka lat zalewał wsie, niszczył plony. Powódź 
w 1934 
roku, była ogromna, jedna wielka fala szła polami, niszczyła domostwa, porywała 
zwierzęta, zabierała plony. Po wojnie mówiło się 
o zaporze coraz głośniej, juS 
pod 
koniec lat 50. trudno było o zezwolenie na budowę 

Strona 48

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

czy remont. To były czasy, kiedy 
w Maniowach juS 
praktycznie ustało wszelkie budownictwo. 
Ten czas – gdzieś 
pomiędzy 1960-1974 r. – naleSał chyba do najgorszych lat w 
powojennej historii Maniów. Nikt jeszcze nie wiedział, gdzie i kiedy powstanie 
zapora, 
na wszelki jednak wypadek postanowiono zatrzymać 
wieś 
w rozwoju. Maniowy stały 

się 
na całe lata zakładnikiem, by nie rzec kozłem ofiarnym przyszłej inwestycji. 
Maniowian skazano na powolną 
agonię. Rodziny gnieździły się 
w starych, ciasnych 
budynków, których nie moSna było remontować. Młodzi uciekali ze wsi. W końcu w 
kwietniu 1965 roku Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów podjął uchwałę 
dotyczącą 
między innymi budowy zapory na Dunajcu. We wsi zaczęli pojawiać 
się 
geodeci. 
Podczas zebrań 
mieszkańcy dowiadywali się 
o róSnych pomysłach dotyczących ich 
przyszłości – np. o planowanej dla nich przeprowadzce w Bieszczady albo do 
bloków 
na os. Bór w Nowym Targu. W końcu powstała idea przeniesienia wsi tylko o kilka 
kilometrów w górę. Władze zaczęły wypłacać 
odszkodowania. 

Ci, którzy zdecydowali się 
na przeprowadzkę 
pierwsi, najwięcej skorzystali. 
Za odszkodowanie mogli wybudować 
dom w nowych Maniowach i jeszcze im coś 
zostało. Władze nie chciały zgodzić 
się 
na budowę 
zabudowań 
gospodarczych koło 
nowych domów. Chciały, Seby nowe Maniowy były wsią 
turystyczną, ale ludzie 
sprzeciwiali się, więc wydawano zgodę 
na niewielkie stajenki, które potem się 
rozrastały. A pomysł z letniskową 
wsią 
się 
nie sprawdził do dzisiaj. 

• Kierunek: Harklowa 
Niewtajemniczeni mijają 
leSącą 
nieco z boku wioskę. Z drogi z Nowego Targu do 
Krościenka nie widać 
uroków Harklowej. Turyści jadą 
podziwiać 
kościółek w 
pobliskim Dębnie, zamek w Niedzicy, jezioro. Ci jednak, którzy zboczą 
raz, 
powracają, a niektórym wioska przewraca Sycie do góry nogami. Ale zawsze na 
lepsze. Tu nie ma turystów przypadkowych, tu przyjeSdSają 
ludzie, którzy wiedzą, 
czego tu szukać, czują 
magię 
tego miejsca. Najczęściej są 
to przyjaciele rodzin od 
pokoleń. 

Strona 49

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Wiecznie uśmiechnięta Japonka Akiko Miwa przyjechała tu w 1989 roku. Podczas 
spaceru natrafiła w Gorcach na Polanę 
Styrek. Zimowy pejzaS 
roztaczający się 
z 
tego miejsca tak ją 
zauroczył, Se postanowiła tu wybudować 
pensjonat i zostać. Nie 
przeraził ją 
głęboki, leśny Sleb, który stanowił jedyną 
drogę 
z oddalonej 3,5 kilometra 
wsi na dole. Akiko sama woziła ciągnikiem kamienie na górę. Sympatyczna i uparta

Japonka szybko zyskała sympatię 
harklowian. Ona zachwyciła się 
ich góralską 
naturą, mentalnością, tutejszą 
tradycją. I pokochała pejzaSe. 

Okazały budynek, świetnie wkomponowany w otoczenie, stanął na początku lat 90. 
Właścicielka nazwała to miejsce „Ariake” – w japońskim języku oznacza to chwilę,

kiedy księSyc świeci jeszcze czysto, ale za moment zacznie się 
wschód słońca. 

Dziś 
pensjonat nad Harklową 
znany jest bardziej w Japonii, niS 
w Polsce. W to 
niedostępne miejsce przyjeSdSają 
zresztą 
goście zróSnych stron świata, często 
osoby znane. Na dole zostawiają 
nie tylko swoje samochody, ale takSe troski. Bo u 
Akiko Syje się 
innym rytmem, niezaleSnie czy spędza się 
tu weekend, wakacje, czy 
całe Sycie. 

To cudowne miejsce i ludzie. Tradycja pięknie łączy się 
z nowoczesnością. Jest 
mnóstwo rodzin zasiedziałych, Syjących tu od 200 lat, podtrzymujących tradycje. 
Do 
kościoła podczas uroczystości chodzi się 
w stroju góralskim, tak pięknych procesji, 
jak tuna BoSe Ciało, nie ma gdzie indziej na Podhalu. 

Rozwój wsi przytłumiła budowa zapory. Harklowa miała być 
zalana tak samo jak 
Maniowy. Do 1976 roku nie moSna się 
było budować 
ani nic remontować, woda 
miała sięgnąć 
aS 
po Łopuszną.W końcu Harklowa ocalała, podobnie jak Dębno 

i Frydman. Harklowa miała szczęście. I dobrze, bo to perełka Podhala. Kościółek 
jest o wiele ciekawszy od tego z Dębna. Jest tak samo stary, ale zdobienia 
wewnątrz 
ma o wiele bogatsze. 

Harklowa została załoSona w 1335 roku przez sołtysa Hartlema, stąd 
najprawdopodobniej nazwa wsi. Od połowy XVI wieku stała się 
własnością 
szlacheckich rodów: Rogowskich, Lubomirskich, Janickich, Cisowskich, Radeckich i

Strona 50

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Krobickich. Ci ostatni byli spokrewnieni z Tetmajerami z pobliskiej Łopusznej. 
To na 
dworze w Harklowej w ostatnim dniu grudnia 1861 roku urodził się 
Włodzimierz 
Tetmajer, kuzyn Kazimierza Przerwy-Tetmajera, malarz, znany między innymi dzięki

„Weselu” Wyspiańskiego. Naprawdę 
warto tu wstąpić. 

• Nielegalna transakcja 
Były burmistrz Zakopanego Adam Bachleda Curuś 
nielegalnie wszedł 
w posiadanie polany w Dolinie Chochołowskiej. Sąd w Nowym Sączu uznał 
protest Tatrzańskiego Parku Narodowego i uniewaSnił transakcję 
zakupu ziemi 
w Tatrach. 

– To dla nas bardzo waSna kwestia – podkreśla Paweł Skawiński, dyrektor TPN. 
Kiedyś 
wywłaszczona, Polana Merkusia w Dolinie Chochołowskiej o powierzchni 1,5 
ha, była własnością 
rodziny Grzegorza Gąsienicy Sieczki. W latach 90. w jej 
posiadanie wszedł biznesmen Roman Bulas. 

– Panowie Bulas i Curuś 
chcieli obejść 
przepisy, które mówią 
o tym, Se Parkowi 
Tatrzańskiemu przysługuje prawo pierwokupu działek w Tatrach – twierdzi dyrektor

TPN. 
– Roman Bulas miał kupić 
polanę 
za kredyt zaciągnięty u Adama Bachledy Curusia. 
PoniewaS 
go nie spłacił, były burmistrz teoretycznie stał się 
właścicielem terenu. 
Zdaniem TPN była to transakcja nielegalna, której nie powinien zatwierdzićSaden 
notariusz. Zresztą 
władze parku informowały notariuszy o tym, Se zgodnie z prawem 
TPN ma prawo pierwokupu wszelkich transakcji z udziałem prywatnej własności w 
Tatrach. 

Teraz nowosądecki sąd wydał wyrok, zgodnie z którym Adam Bachleda Curuś 
nielegalnie stał się 
właścicielem polany. Rozstrzygnięcie to nie jest prawomocne. 
Na ten interes były burmistrz wydał 100 tys. złotych. 

Z tego co wiadomo w tej sprawie , druga strona będzie składać 
apelację, ale nawet 
sędzia po ogłoszeniu wyroku stwierdził, Se transakcja Bulasa z Curusiem była 
próbą 
ominięcia prawa o pierwokupie – stwierdził Michał Kołodziejski, prawnik w TPN. 

Opracowanie, redakcja i skład: Zbigniew Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 13 (2) Warszawa, kwiecień 
2007 r. 

Strona 51

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

śyczenia 
Radosnych 
Świąt 
Wielkanocnych 
wypełnionych 
nadzieją 
budzącej 
się 
do 
Sycia 
wiosny 
i 
wiarą 
w 
sens 
Sycia. 
Pogody 
w 
sercu, 
radosnego, 
wiosennego 
nastroju, 
serdecznych 
spotkań 
w 
gronie 
rodziny 
i 
wśród 
przyjaciół 

składa 

Zarząd 
Oddziału 

Nasze najbliSsze spotkania odbędą 
się 
w terminach: 19 kwietnia; 10 maja; 24 maja 
Przygotowany jest interesujący program. Zapraszamy! 

Sekretarz Oddziału 
Małgorzata Muszyńska 

• Wielkanoc na Łemkowszczyźnie 
Czas obrzędów Wielkanocnych na Łemkowszczyźnie rozpoczynała niedziela 
palmowa zwana "kwitną 
nedilą". Święcono wtedy w cerkwiach palmy, wiązane 
z gałęzi obsypanych baziami. Były one później wykorzystywane np. jako lekarstwo 
w 
leczeniu ludzi i zwierząt lub podkładano je by przynosiły szczęście pod 
przyciesie 
-pierwszy wieniec zrębu -nowo budowanego domu. 
Wielki Czwartek był dniem pamięci o zmarłych, w ten dzień 
wedle wierzeń, po 
świecie błąkały się 
dusze zmarłych. Łemkowie odwiedzali groby swoich bliskich a na 
cmentarzu ksiądz odprawiał naboSeństwo za dusze zmarłych. Na polach palono 
ogniska, które miały przypominać 
o śmierci Judasza, z ognisk tych przynoszono do 
domów płonące głownie, zapalając w domach nowy ogień. 
W Wielki Czwartek w cerkwiach nie uSywano juS 
dzwonów, zastępowały je kołatki. 
Dla starszych Łemków czas po zachodzie słońca, był początkiem postu ścisłego, 
który trwał aS 

Strona 52

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

do niedzieli. Kobiety rozpoczynały malowanie pisanek, wchodzących 
tradycyjnie w skład "święconego". W czasie świąt, dzielono się 
nimi przy składaniu 
Syczeń 
a dziewczęta w drugi dzieńświąt wykupywały się 
nimi od polewania wodą. 
Wielki Piątek był czasem czuwania, rozpalano wtedy przy cerkwiach ogniska, przy 

których chłopcy czuwali aS 
do niedzieli. 

W Wielką 
Sobotę 
pod wieczór lub w niedzielę 
z rana przynoszono do cerkwi jadło 
do święcenia. W koszyku kobiety niosły wędlinę, chleb, jajka, chrzan, sól, 
natomiast 
męSczyźni przynosili specjalnie na tą 
okazję 
upieczony chleb -"paschę".Był to duSy 
bochen, dochodzącydo 80 cm średnicy, wypiekany z mąki pszennej i Sytniej, 
posypany z wierzchu makiem. Po poświęceniu pascha nabierała właściwości 
szczególnych; uSywana była min. w celach leczniczych lub "chroniła" przed 
skutkami 
burzy i gradu. 

Po powrocie z cerkwi, gospodarze wraz ze "święconym" obchodzili chySe trzy 
razy dookoła, od prawej strony do lewej, co miało "chronić 
od złego" zarówno 
sam budynek jak i jego mieszkańców oraz ich dobytek. 
Z samego rana w pierwszy dzieńświąt, Łemkowie chodzili nad rzekę 
aby zobaczyć 
ryby; według tradycji kto w ten dzień 
zobaczył w wodzie rybę, był zdrów jak ryba 
i czekało go wielkie szczęście. Po naboSeństwie, często oddawano się 
zabawom 
oraz przesądom. MłodzieS 
po wyjściu z cerkwi wspólnie urządzała sobie róSne 
tradycyjne zabawy połączone ze śpiewami i tańcem. 

Drugi dzieńświąt czyli poniedziałek wielkanocny zaczynał się 
juS 
dla młodych 
chłopców przed świtem, był to czas robienia dowcipów, często bardzo złośliwych 
-zdarzało się 
znaleźć 
rano wóz na dachu chałupy, pług w studni czy zamalowane 
wszystkie okna w chySy by gospodarze nie wiedzieli czy jeszcze jest noc czy juS 
dzień. Oczywiście ten dzień 
to równieS 
tradycyjne oblewanie wodą. Wszystkie panny 
musiały zostać 
zlane wodą 
z wiader a często nawet ku uciesze gawiedzi nie 
uSywano wiader tylko wrzucano je bezpośrednio do rzeki lub stawu. 

• Jak to dawniej w Krościenku bywało 
6 kilometrów od Szczawnicy znajduje się 
Krościenko. Choć 
dziś 
trudno w 
to uwierzyć, do tej niewielkiej miejscowości jeszcze przed I wojnąświatową 
na kurację 
wodami przyjeSdSali goście z całej Polski. 

Dziś 
nad krościeńskimi zdrojami nie czuwa nadzorca, a szczawy nie podają 
ubrane 

Strona 53

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

w góralskie stroje urodziwe panny. Nie ma takSe kortów tenisowych i góralskiej 
kapeli, która kiedyś 
przygrywała odpoczywającym przy źródłach gościom. Brakuje 
parku miejskiego, budek do kąpieli oraz raków w Dunajcu. A jeszcze niedawno... 

Krościeńskie wody były niezastąpione w leczeniu gorączek zgniłych, krwotoków, 
Sółtaczki, suchot płucnych oraz zatkań 
wątroby. Właściwości wody „Stefan”, jednej 
z pienińskich szczaw, wychwalał na początku XX w. doktor Stanisław Lewicki, 
przekonując, Se to „bardzo dobry napój dietetyczno-leczniczy, działający 
zapobiegawczo przy naszym odSywianiu się 
mięsem... pod wypływem podawania 
wody krościeńskiej ustrój zostanie wyługowany z najrozmaitszych materii w nim 
zalegających”. Przez wiele lat wody z Krościenka były niezastąpionym antidotum 
na 
przewlekłe nieSyty oskrzeli, rozedmę 
płuc, a nawet gruźlicę. Raczyły się 
nimi osoby 
cierpiące na schorzenia dróg moczowych i kamienie nerkowe. Do źródeł 
„Michaliny”, 
„Stefana” oraz „Dzikiego Źródła” (dziś 
nazywanego przez mieszkańców Krościenka 
„Maria”) od rana ustawiały się 
kolejki kuracjuszy. 

W połowie XIX w. Henryk Gross, po uzyskaniu pozytywnych opinii na temat 
właściwości leczniczych krościeńskich wód, rozpoczął inwestycje. WzdłuS 
drogi 
do „Michaliny i Stefana” powstał pensjonat z salą 
gościnną 
oraz budynek do celów 
zabiegowych. W tym ostatnim stało kilka wanien, w których woda do kąpieli 
podgrzewana była od 8 do 36 C. Budynek zdrojowy rozebrano w 1894 r. 

Krościeńskie zdroje miały swojego nadzorcę 
– osobę, która dbała o źródła 
i przylegający do nich las. Dojazdu do źródeł chronił szlaban. Na ul. Zdrojowej 
wsiała 
tablica zakazu przepędzania bydła. Pierwszym straSnikiem „Michaliny i Stefana” 
był 
Klamerus, ostatnim -Józef Tokarczyk zwany DrąSkiem. By napić 
się 
szczawy, trzeba 
było nadzorcę 
zdroju prosić 
o klucz. 

Pierwszymi kuracjuszami byli ubodzy śydzi, którzy ze względu na niskie ceny 
usług i wolne pokoje, zamiast Szczawnicy wybierali Krościenko. W latach 60. XIX 

w. pieniński kurort odwiedzają 
goście z całej Polski. Zimne kąpiele były dodatkową 
metodą 
leczniczą, promowaną 
w Krościenku. Sprzyjał jej spokojny, płytki, 
o kamienistym dnie Dunajec. W lecie temperatura wody wahała się 
od13do15 C. 
Zimna kąpiel miała leczyć 
gośćca i choroby skóry, a takSe uspakajać 
nerwy. W 1911 
r. nad brzegiem Dunajca pojawiły się 
budki do kąpieli. Prawdziwym hitem stała się 
w połowie XIX w. kuracja Sętycowa. Wypróbowana w Europie sto lat wcześniej, była

skutecznym środkiem dla gruźlików i chorych na oskrzele. Kuracjusze pili mleczny

napój na czczo, z niewielką 
ilością 

Strona 54

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

krościeńskiej szczawy. Opłata za taksę 
klimatyczną 
była jednocześnie opłatą 
za szczawę. Za 7-dniowy pobyt w Krościenku 
kuracjusz płacił około 10 zł. By dostać 
wodę, trzeba było pokazać 
kobietom 
nalewającym szczawę 
kwit z opłaty. Jak wspominają 
mieszkańcy, w głównym 
pomieszczeniu zdrojowym za barierką 
stały dwie dziewczyny w strojach góralskich, 
które czerpakiem nalewały wodę 
do szklanek i dzbanków. Wyjątkową 
atrakcją 
krościeńskich zdrojowisk były koncerty miejscowych muzykantów. Występów górali 
domagali się 
sami goście. W lecie 20-osobowy zespół występował 3 razy w tygodniu: 
w środy, soboty i niedziele. Dyrygował nim Jan Mikołajczyk. Jednym z najczęściej

zamawianych przez kuracjuszy utworów była „Poczta w lesie” -solówka grana przez 
Franciszka Koterbę. Muzyków wynagradzała gmina. Za koncert otrzymywali oni 
po 2zł. 
Wody krościeńskie w latach 1903-1906 były wysyłane do wszystkich klinik 
uniwersytetu krakowskiego i lwowskiego. Szczawa z Pienin rozchodziła się 
po całej 
Europie. Eksport z Galicji w najlepszym okresie wynosił 40-50 tys. flaszek 
rocznie. 
Przez pewien czas głównym problemem Krościenka była niewystarczająca baza 
noclegowa. W pierwszym, otwartym w 1923 r. pensjonacie mogło się 
zatrzymać 
zaledwie 20 osób. Dopiero w latach 30. powstała willa „Hanka” i „Luna” oraz 
„Granit”. 
Ten ostatni długo był uznawany w Krościenku za symbol absolutnego luksusu, być 
moSe dlatego, Se zatrzymywali się 
w nim tylko zamoSni goście. Przed II wojną 
światową 
umywalka w pokoju była prawdziwym rarytasem. 

Kąpiel w Dunajcu, łowienie raków, przejaSdSki doroSkami i wycieczki na Trzy 
Korony były ulubionymi rozrywkami kuracjuszy do czasu otwarcia parku miejskiego.

Centrum wypoczynku dla gości otworzył w 1902 r. Hammerschlaga, a główną 
jego 
atrakcją 
był kort tenisowy. Tak było kiedyś, a co z tego zostało do dzisiaj? 

• Nowe przepisy dla kierowców na Słowacji 
Z dniem 1 listopada 2006 r. weszła na Słowacji w Sycie nowa Ustawa nr 578/2006 
dotycząca wymaganego stanu technicznego i obowiązkowego wyposaSenia 
samochodu. 

Kontrolowane 
przez 
policję 
będą: 

hamulce; 
rura 
wydechowa; 
wydzielanie 
spalin;waSność 
badań 
technicznych; 
układ 
kierowniczy; 
ustawienie 

Strona 55

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

świateł 
i 
kierunkowskazów; 
koła 
samochodowe; 
stan 
opon; 
amortyzacja; 
podwozie. 

Do 
obowiązkowego 
wyposaSenie 
samochodu 
osobowego 
naleSą: 

zapasowe 
bezpieczniki 
elektryczne, 
jeSeli 
są 
uSywane 
w 
instalacji 
elektrycznej 
danego 
samochodu; 
zapasowe 
Sarówki, 
po 
jednej 
sztuce 
z 
kaSdego 
rodzaju; 
podnośnik 
samochodowy; 
klucz 
do 
demontaSu 
kół 
samochodowych; 
koło 
zapasowe; 
linka 
holownicza; 
trójkąt 
ostrzegawczy; 
kamizelka 
odblaskowa, 
która 
musi 
być 
umieszczona 
w 
kabinie 
pasaSera, 
a 
nie 
w 
bagaSniku; 
apteczka 
samochodowa 

WyposaSenie 

Strona 56

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

apteczki 
samochodowej: 

· Gaza 
hydrofilna, 
składana 
sterylna 
7,5 
x 
7,5 
cm 
10 
sztuk 
· Roztwór 
dezynfekcyjny 
Ajatin 
-jodyna 
50 
ml 
1 
szt. 
· Ustnik 
do 
sztucznego 
oddychania 
1 
szt. 
· Folia 
izotermiczna 
1 
szt. 
· Chusta 
trójkątna 
2 
szt. 
· Rękawice 
ochronne 
(gumowe) 
jednorazowe 
1 
para 
· Chusta 
foliowa 
20 
x 
20 
cm 
1 
szt. 
· Plaster, 
szeroki 
1,25 
cm 
1 
szt. 
· BandaS 
sterylny 
4 
szt. 
· Kompresy 
hydrofilne, 
sterylne 
10 
x 
15 
cm 
1 
szt. 

Strona 57

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

· Kompresy 
hydrofilne, 
sterylne 
6 
x 
5 
cm 
1 
szt. 
· Opaska 
gumowa 
70 
cm 
1 
szt. 
· Opaska 
elastyczna 
6 
x 
4 
cm 
1 
szt. 
· Plaster 
opatrunkowy 
8 
x 
4 
cm 
10 
szt. 
· Agrafki 
4 
szt. 
· NoSyce 
1 
szt. 
· Plastikowy 
pojemnik 
apteczki 
do 
transportu 
1 
szt. 
Przed podróSą 
samochodem na Słowacji polecamy sprawdzenie wyposaSenia samochodu 

uzupełnienie brakujących rzeczy. Unikną 
Państwo nieprzyjemności podczas podróSy 
i niepotrzebnego płacenia mandatów. Wprowadzono teS 
obowiązek jazdy na światłach 
mijania przez cały rok. 

Opracowanie, redakcja i skład: Zbigniew Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 14 (2) Warszawa, maj 2007 r. 

ZbliSają 

Strona 58

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

się 
wakacje i w związku ztymkończy się 
zimowo-wiosenny cykl naszych spotkań. Dwa 
spotkania w czerwcu w dniach 14 i 28 będą 
ostatnimi przed wakacjami. 

Przypominamy! Terminy najbliSszych spotkań 
to: 14 czerwca i 28 czerwca. 

Uwaga! Planowany w maju wyjazd do Biebrzańskiego Parku Narodowego został 
przełoSony na 
termin jesienny. 

Sekretarz O/w PTT 

Zdrój pod niedźwiedziem 

Ubiegłej jesieni niedźwiedź 
pojawił się 
na Luboniu Wielkim – wzniesieniu górującym nad 
Rabką. Znawcy tematu prorokowali, Se zwierzak zabawi tu najwySej parę 
tygodni. Misiek 
miał inne plany. Włóczył się 
po bulońskich lasach jeszcze w pierwszych dniach stycznia. 
Intensywnie zwiedzał teS 
o kolicę. Chętnie zapuszczał się 
do Zarytego, przeprawiał przez 
Rabę 
i ruszał do Rabki. 
Kobieta z Ponic widziała niedźwiedzia pod lasem, niedaleko zabudowań. Miś 
oganiał się 
od 
wiejskich kundli. Stawał na zadnich łapach, a pieski grzecznie, z podwiniętymi 
ogonami 
zawracały w kierunku budy. Opowiadała o tym naszemu straSnikowi – relacjonuje 
Jan Loch, 
szef Pracowni Naukowej Gorczańskiego Parku Narodowego. Ślady niedźwiedzia moSna 
było 
spotkać 
na stokach Grzebienia, a nawet w lasach Krzywonia – niewielkiej górki połoSonej 
w 
granicach miasta Rabki. Gdy temperatura na dobre ustabilizowała się 
kilka stopni poniSej zera 

– wszelki ślad po misiu zaginął. W grę 
wchodziło kilka ewentualności: miś 
mógł się 
wyprowadzić 
(ta brzmiała najbardziej prawdopodobnie), mógł teS 
ułoSyć 
się 
do snu w 
przytulnej gawrze pod Luboniem. Nie dało się 
jednak wykluczyć 
najbardziej dramatycznego 
scenariusza, Se zwierz wpakował się 
w tarapaty i przypłacił je Syciem. 
Gdy w połowie marca odciski niedźwiedzich łap znów pojawiły się 
na drodze poniSej 
schroniska na Luboniu – doktor Loch odetchnął z ulgą. Głośno o tym nie mówił, 
ale miał 
nadzieję, Se tak właśnie się 
wypadki potoczą. Informacje o wyprowadzce miśka na Szczebel i 
dalej w okolice Myślenic trochę 
zbiły go z tropu. Wiedział jednak, Se jeśli niedźwiedź 
przespał zimowy miesiąc pod Luboniem – wylezie z gawry właśnie teraz. 
Wystarczyło 
popatrzyć 
na dobowy rozkład temperatur, zarejestrowany przez termometry zamontowane na 

Strona 59

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Suchorze w Gorcach. Polana połoSona na wysokości tysiąca metrów nad poziomem 
morza, 
oddalona zaledwie kilkanaście kilometrów w linii prostej od wierzchołka Lubonia,
to świetna 
podstawa dla porównań. Loch patrzył w komputer i analizował. Dotychczasowe 
ocieplenia 
były krótkotrwałe. Temperatura wyskakiwała parę 
kresek powySej zera, by zaraz spaść 
na 
niebieskie pole wykresu. 

Misiek powinien to wiedzieć 
bez komputera. – Wyłaź, stary, no wyłaź 
– mruczał naukowiec 
na wpół do siebie, na wpół do niedźwiedzia. A misiek… posłuchał. Sobotni ranek, 
blady świt, 
godzina z piosenki o rezerwistach (piąta, minut: trzydzieści). Luboń 
tonie w mroku. 
Wystarczy dwudziestominutowy marsz w kierunku wierzchołka, by zostawić 
ciemności w 
dolinie. Ślady miśka ledwie widać 
na skraju drogi. Są 
stare, co najmniej tygodniowe, mocno 
rozmyte. Ledwie przypominają 
kształtem odcisk łapy wielkiego drapieSnika. Niemało 
problemów nastręcza nawet ustalenie kierunku marszu zwierzaka. W tej chwili to 
sprawa 
kluczowa. W poszukiwaniu gawry trzeba tropić 
misia „pod prąd”. Tropy układają 
się 
równo, 
pod sznurek. Misiek nie omijał młodników, które człowiek moSe pokonać 
jedynie na 
czworakach, lazł przez środek śnieSnych zasp sięgających pasa. Jan Loch z 
niedowierzaniem 
spogląda na prostą 
kreskę, przecinającą 
wyświetlacz GPS-a. 

– Zupełnie jakby miał kompas w głowie – z uznaniem wyraSa się 
o niedźwiedziu. 
Orientacyjny kurs: 260 stopni. Informacja przydaje się, gdy gubimy ślad w 
rzadkim bukowym 
lesie, gdzie prawie nie ma juSśniegu. Wystarczy kierować 
się 
wskazaniami kompasu i na 
przeciwległym stoku niewielkiej dolinki bezbłędnie trafiamy na znajomy sznurek 
tropów. 
Gdy ślady po raz kolejny nikną 
wgęstym młodniku, do głowy przychodzą 
tylko niepochlebne 
opinie na temat miśka, jego krewnych i wszystkich kudłatych znajomych. „Świnia” 
– to jedno 
z najlSejszych określeń. 
Koniec kolejki 

W niedzielę 
6 maja swój Sywot skończyła "staruszka". Wtedy na Kasprowy ostatni raz 
wyjechała zbudowana przed 71 laty kolejka. 

Mimo, Se zakopiańczycy uśmiechają 
się 
patrząc na stare wagoniki, kolejka przez 71 lat 
spisywała się 
bez zarzutu. Nie doszło do Sadnego wypadku. Na niedzielę 
zaplanowano ostatni 
kurs staruszki, która pierwszy raz wyjechała 15 marca 1936 roku. Teraz 
rozpocznie się 

Strona 60

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

modernizacja przestarzałej kolejki. Nowe wagoniki będą 
mogły wywozić 
na górę 
dwa razy 
więcej turystów. Modernizację 
kolejki oprotestowali ekolodzy. Sprawę 
rozpatruje Komisja 
Europejska. 

Wyburzanie schroniska pod Babia Górą 

8 maja zaczęły się 
prace wyburzeniowe 101-letniego schroniska na Markowych Szczawinach. 
Wybudowany w 1906 roku przez Klemensa Trybałę 
obiekt zostanie zastąpiony nowoczesnym 
pawilonem, którego otwarcie dla turystów planuje się 
w przyszłym roku. 

PPN mówi: NIE ! 

Dyrekcja Pienińskiego Parku Narodowego nie zgadza się 
na budowę 
kładki pieszo-rowerowej 
na Dunajcu, która miała powstać 
na Piaskach, nieopodal nowej przystani flisackiej. 

Krościenko od przeszło dwóch lat zabiegało o takie połączenie. W związku z 
negatywnymi 
opiniami PPN-u lokalizacja obiektu była kilka razy zmieniana. Ostatecznie gmina 
po 
uzgodnieniach z przedstawicielami Rady Naukowej PPN-u postanowiła wybudować 
kładkę 
w 
miejscu dawnego „Zerwanego Mostu”. 

Stwierdzono wówczas, Se odtworzenie dawnego ciągu komunikacyjnego między 
Krościenkiem a Szczawnicą 
będzie najmniej szkodliwe dla przyrody – wyjaśnił Michał 
Sokołowski, dyrektor PPN-u. 

Wydając taką 
opinię, nie wzięto jednak po uwagę 
faktu, Se osiedle Piaski bardzo się 
rozwinęło w ostatnim czasie. Kiedyś 
znajdowało się 
tam zaledwie kilka domów, dziś 
teren ten 
przeznaczony jest pod zabudowę 
pensjonatowo-letniskową. 

W efekcie miejsce to coraz chętniej odwiedzają 
turyści, których obecność 
nie jest bez wpływu 
na przyrodę. Kilka tygodni temu Krościenko zwróciło się 
do dyrekcji PPN o przekazanie 
gruntu pod budowę 
kładki. Gdy gmina dostała negatywną 
odpowiedź, zwróciła się 
o opinię 
prawną 
do prof. dra hab. Wojciecha Radeckiego z Instytutu Nauk Prawnych PAN. 

Był to ekspert wskazany nam przez PPN. Według niego kładka nie jest wielkim 
zagroSeniem 

Strona 61

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

dla przyrody. Decyzja co do jej budowy zaleSy jednak od dobrej woli i 
przychylności 
dyrektora parku. 
Według eksperta park narodowy pełni oprócz funkcji naukowej, ochronnej czy 
kulturowej, 
takSe turystyczną. Chodzi o to, by nie kolidowały one ze sobą. 

JeSeli – zdaniem dyrektora Parku – budowa kładki wpłynie negatywnie na przyrodę 
w parku 
narodowym, to takie stanowisko przesądzi, Se budowa jej będzie niedopuszczalna. 
W takiej 
sytuacji gmina moSe podjąć 
próbę 
poddania sporu z dyrektorem rozstrzygnięciu sądu 
administracyjnego. 

KrzyS 
do remontu 

Postawiony w 1901 roku krzyS 
na Giewoncie ma być 
wyremontowany. JuS 
w zeszłym roku 
dyrekcja Tatrzańskiego Parku Narodowego zleciła przeprowadzenie ekspertyzy stanu

technicznego stalowego krzySa. Okazało się, Se jest on nadweręSony m. in. przez 
pioruny. Na 
stan techniczny krzySa mogą 
teS 
wpływać 
zawieszone kilka lat temu na jego ramionach 
obrazy o tematyce religijnej. KrzyS 
jest najbardziej rozpoznawalnym symbolem Zakopanego. 
Turyści, którzy wychodzą 
na wierzchołek góry -często -łamią 
zasady bezpieczeństwa i 
wspinają 
się 
po jego metalowej konstrukcji. 

"Beskid 
Niski. 
Przewodnik 
dla 
prawdziwego 
turysty", 
wyd. 
Rewasz 

Praca zbiorowa. Wydanie III zaktualizowane i rozszerzone. Pruszków 2007. 

Przewodnik ten to obszerne i szczegółowe kompendium wiedzy o Beskidzie Niskim 
podane 
w przystępnej i przejrzystej formie. Rozdział Beskid Niski z lotu ptaka to 
wstępna 
charakterystyka tej grupy górskiej; pomaga zorientować 
się 
czego moSna spodziewać 
się 
po 
pobycie tutaj, a czego raczej tu nie znajdziemy. Głębszą 
wiedzę 
o regionie zawiera rozdział 
Beskidzkie tematy, gdzie w krótkich artykułach omówione są 
najciekawsze zagadnienia z 
historii, geografii, przyrody i etnografii Beskidu Niskiego jak np. historię 

Strona 62

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

zasiedlenia Beskidu 
Niskiego, dzieje Konfederacji Barskiej, operację 
gorlicką 
w 1915 r. i budowę 
cmentarzy 
wojennych, bitwę 
o przeł. Dukielską 
w 1944 r., zagładę 
Łemkowszczyzny, problematykę 
wyznaniową, nazewnictwo, rezerwaty przyrody. 

Część 
szczegółowa przewodnika opisuje poszczególne pasma górskie. Są 
nimi: Pasmo 

Bukowicy i Kamienia, pasmo graniczne na wschód od Czeremchy, Okolice Iwonicza i 
Rymanowa Zdroju, Beskid Dukielski, otoczenie górnej Wisłoki, Pasmo Magurskie, 
okolice 
Lackowej, okolice Gorlic i Grybowa. Najobszerniejszą 
część 
przewodnika stanowi Słownik 
miejscowości zawierający szczegółowe informacje krajoznawcze i wszystkich 
miejscowościach na omawianym terenie, w tym takSe nieistniejących. 

Ostatnie 20 stron przewodnika to informacje praktyczne tzn. jak dojechać 
w Beskid Niski, 
gdzie przenocować, gdzie zjeść, gdzie się 
leczyć, gdzie szukać 
pomocy w róSnych 
przypadkach. 

Drewno na odbudowę 
cerkwi w Komańczy 

Lasy Państwowe przygotowują 
drewno na odbudowę 
cerkwi w Komańczy. Decyzja w tej 
sprawie zapadła jeszcze w lutym. Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, polecił 
przygotowanie 240 metrów sześciennych drewna na odbudowę 
cerkwi w Komańczy i 
przekazanie go w formie darowizny na rzecz komitetu odbudowy. 

Koszty drewna mają 
sfinansować 
solidarnie trzy regionalne dyrekcje Lasów Państwowych: 
białostocka, lubelska i krośnienska, przy czym ta ostatnia została wyznaczona na

koordynatora przedsięwziecia. 

-Cerkiew w Komańczy to obiekt o duSym znaczeniu nie tylko dla mieszkańców 
Komańczy i 
wiernych, to równieS 
zabytek będący dziedzictwem kulturowym Polski -mówi Andrzej 
Matysiak, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych -jego przywrócenie do 
funkcjonowania 
staje się 
więc sprawą 
ogólnospołeczną 
i dlatego właśnie uznałem, Se Lasy Państwowe 
powinny wesprzeć 
tę 
inicjatywę. 
-Uzgodniliśmy z dziekanem Julianem Falenczakiem warunki techniczne oczekiwane od
tego 
drewna -wyjaśnia Wojciech Szepieciński, p.o. dyrektora RDLP w Krośnie -z 
projektu 
odbudowy cerkwi wynika, ze powinny to być 
sztuki o długości 10 metrów i średnicy 50 cm w 

Strona 63

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

cieńszym końcu. W tej chwili na składach nie posiadamy odpowiedniej ilości 
drewna, 
odpowiadającego tym wymaganiom, dlatego trzeba będzie je pozyskać 
w oddziałach 
przewidywanych na ten rok do zabiegów hodowlanych. 

Wytypowane trzy nadleśnictwa: Baligród, Komańcza i Rymanów, przystąpiły juS 
do 
wykonania zlecenia. Obecnie drewno jest juS 
na składach przejściowych do dyspozycji 
Komitetu Odbudowy Cerkwi w Komańczy. 

Drewniana cerkiew w Komańczy pochodząca z pocz. XIX w. spłoneła 13 września 
ub.r. 
Konserwator zabytków zdecydował, Se powinna być 
odbudowana w poprzednim kształcie. 
Koszt odbudowy szacuje się 
na około 1 milion złotych. 

Oprac. Z. Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 15 (2) Warszawa, październik 2007 r. 

Witam serdecznie po długiej wakacyjnej przerwie. Rozpoczynamy nasz kolejny sezon

spotkań. Jak zwykle będziemy się 
staraćSeby były one interesujące dla członków naszego 
Oddziału PTT ale takSe innych sympatyków gór. Nasze spotkania mają 
charakter otwarty 
i dlatego serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych w gościnne progi 
Muzeum 
Ziemi PAN w I i III czwartek kaSdego miesiąca zawsze o godzinie 18oo /do tzw. 
willi 
Pniewskiego Al. Na Skarpie 27/. 

Oto najbliSsze terminy spotkań: 4 i 18 października, 8 i 22 listopada, 6 grudnia
oraz 
20 grudnia /spotkanie wigilijne – impreza zamknięta/. 

Sekretarz O/w PTT 

Wkraczamy 
w 
nowy 
sezon 
naszych 
spotkań. 
Przed 
nami 
dosyć 
istotne 
wydarzenia 
tej 
jesieni. 
Po 
pierwsze 
czeka 
nas 

Strona 64

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

kolejny 
Zjazd 
PTT 
w 
Zakopanem 
w 
dniach 
17-18 
listopada. 
MoSe 
tym 
razem 
chociaS 
parę 
spraw, 
które 
były 
sygnalizowane 
na 
poprzednim 
Zjeździe 
ruszy 
do 
przodu. 
Czekają 
nas 
równieS 
zmiany 
w 
Oddziale. 
Na 
skutek 
rezygnacji 
z 
członkostwa 
kilku 
osób, 
jesteśmy 
zmuszeni 
dokonać 
wyboru 
i 
uzupełnienia 
składu 
Zarządu 
i 
innych 
struktur 
działających 
w 
obrębie 
Oddziału. 
Powinniśmy 
takSe 
zastanowić 
się 
w 
jakim 
kierunku 
powinien 
rozwijać 
się 
nasz 
Oddział. 
Myślę, 
Se 
konstruktywna 
dyskusja 
na 

Strona 65

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

najbliSszym 
spotkaniu 
pozwoli 
wypracować 
koncepcję 
naszej 
dalszej 
działalności 
na 
najbliSsze 
lata. 
Ze 
swojej 
strony 
obiecuję 

rozwijanie 
wspólnie 
pozostając 
w 
miarę 
moSliwości 
wprowadzimy 
nową 
wierni 
ideom 
PTT. 
„Biuletynu”. 
jakość 
w 
dMam 
nadzieję, 
Se 
ziałania 
Oddziału, 
Wasz 
Redaktor 

Chcą 
znaleźć 
zaginione 
skarby 
Morskiego 
Oka 

KaSdy 
liczący 
się 
klub 
płetwonurków 
w 
Polsce, 
jak 
twierdzi 
Paweł 
Skawiński, 
dyrektor 
Tatrzańskiego 
Parku 
Narodowego, 
chce 
nurkować 
w 
Morskim 
Oku. 
– 

Strona 66

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Wszyscy 
chcą 
wyciągać 
śmieci 
z 
jeziora 
– 
tłumaczy 
dyrektor 
TPN. 

Ale 
nie 
tylko 
śmieci 
płetwonurkowie 
chcą 
szukać 
w 
tym 
najpopularniejszym 
polskim 
stawie. 
Od 
prawie 
dwustu 
lat 
poszukiwacze 
tatrzańskich 
skarbów, 
a 
ostatnio 
płetwonurkowie 
z 
całej 
Polski, 
wśród 
nich 
l 
eśniczy 
Krzysztof 
Cudzich, 
szukają 
w 
Morskim 
Oku 
zatopionego 
popiersia 
cesarza 
Franciszka 
Józefa... 
które 
wcale 
nie 
istnieje! 
Jak 
dowodzi, 
wbrew 
powszechnemu 
przekonaniu, 
Maciej 
Pinkwart, 
kustosz 
Muzeum 
Karola 
Szymanowskiego 
w 

Strona 67

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Zakopanem 
i 
znawca 
historii 
tego 
miasta 
– 
wcale 
nie 
jest 
to 
popiersie 
cesarza, 
ale 
gubernatora 
Galicji, 
Ludwika 
Patricka 
Taaffe. 
Ale, 
jak 
dodaje 
kustosz, 
w 
tatrzańskim 
stawie 
jest 
mnóstwo 
interesujących 
rzeczy, 
które 
przyniosłyby 
sławę 
ich 
odkrywcy. 

– 
Legendy 
legendami, 
ale 
popiersie 
cesarza 
Franciszka 
Józefa 
rzeczywiście 
zostało 
zatopione 
w 
Morskim 
– 
twierdzi 
leśniczy. 
Wielu 
juS 
płetwonurków 
z 
Polski 
go 
szukało, 
ale 
bez 
efektu. 
– 
Od 
dawna, 
odkąd 
zaczęło 
się 

Strona 68

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

nurkowanie 
w 
Morskim 
Oku, 
mówiło 
się 
o 
zatopionym 
w 
stawie 
popiersiu 
cesarza. 
KaSdy 
chciał 
je 
znaleźć 
– 
podkreśla 
Andrzej 
Blacha, 
z 
grupy 
płetwonurków 
w 
TOPR. 
– 
Ale 
przez 
ileś 
tam 
lat 
wywoSono 
na 
stawy 
śmieci 
i 
jeSeli 
nawet 
popiersie 
tam 
gdzieś 
na 
dnie 
leSy, 
to 
pewnie 
zostało 
ono 
juS 
dawno 
przykryte 
mułem 
i 
śmieciami. 
Nie 
znaleziono 
go 
do 
tej 
pory, 
więc 
myślę, 
Se 
teraz 
są 
juS 
małe 
szanse. 
– 

Strona 69

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Rada 
Parku 
negatywnie 
wypowiedziała 
się 
na 
temat 
nurkowania, 
które 
jej 
zdaniem 
wzbudza 
osad 
gromadzący 
się 
na 
dnie 
stawów. 
Osad 
to 
zapis 
historii 
tatrzańskich 
jezior 
i 
tego, 
co 
wokół 
nich 
się 
dzieje 
– 
wyjaśnia 
Paweł 
Skawiński, 
dyrektor 
TPN. 
– 
A 
utopionego 
popiersia, 
myślę, 
Se 
juS 
nikt 
nie 
odnajdzie. 
Kolejka 
na 
Kasprowy 
Wierch 
ma 
juS 
nowe 
wagoniki 

Supernowoczesne, 
przeszkolne 
wagony 
kolei 
linowej 
przyjechały 
do 
Kuźnic 
ze 
Szwajcarii 
potęSnymi 
cięSarówkami 

Strona 70

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

z 
platformami 
transportowymi, 
a 
podróS 
trwała 
4 
dni 
. 
Nowe 
wagony 
w 
ogóle 
nie 
przypominają 
starych, 
do 
których 
się 
juS 
przyzwyczailiśmy. 
Przede 
wszystkim 
są 
duSo 
większe. 
Teraz 
przed 
szwajcarską 
firmą 
Garaventa, 
która 
prowadzi 
modernizację 
kolejki 
nie 
lada 
wyzwanie 
-wagoniki 
trzeba 
podczepić 
do 
lin 
nośnych. 
Najtrudniej 
będzie 
na 
odcinku 
z 
Myślenickich 
Turni 
do 
Kasprowego 
Wierchu. 
Zgodnie 
z 
planem 
modernizacja 
powinna 
zakończyć 
się 
w 
połowie 
grudnia. 
Koszt 
prac 
to 
ponad 
60 

Strona 71

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

milionów 
złotych. 

Muzeum 
zwijamy 

Czy 
Muzeum 
im. 
Władysława 
Orkana 
w 
Rabce 
grozi 
likwidacja? 
PowaSnie 
rozwaSana 
jest 
moSliwość 
wyprowadzenia 
placówki 
ze 
starego 

kościółka 
– 
co 
potwierdza 
starosta 
Krzysztof 
Faber. 
Rabczańskie 
muzeum 
działa 
od 
lat 
dwudziestych 
ubiegłego 
stulecia. 
Od 
ośmiu 
lat 
podlega 
powiatowi. 
Do 
samorządu 
nie 
naleSy 
natomiast 
główna 
siedziba 
placówki, 
zabytkowy 
drewniany 
kościółek 
św. 
Marii 
Magdaleny. 
Formalnie 
obiekt 
jest 
wciąS 
własnością 
rabczańskiej 
parafii. 

Strona 72

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Komunistyczne 
władze, 
które 
przed 
laty 
przejęły 
muzeum 
od 
probostwa, 
zapomniały 
o 
uregulowaniu 
spraw 
własnościowych. 
Przez 
lata 
zaszłościami 
nie 
interesował 
się 
takSe 
obecny 
administrator 
obiektu 
– 
nowotarskie 
starostwo. 

Sprawa 
bezumownego 
uSytkowania 
wypłynęła 
dopiero 
kilka 
miesięcy 
temu. 
Władzom 
zaleSy 
na 
szybkim 
podpisaniu 
umowy 
z 
parafią. 
Zgodnie 
z 
przepisami 
powiat 
nie 
moSe 
utrzymywać 
obiektu, 
do 
którego 
nie 
ma 
Sadnych 
praw. 
Probostwo 
nie 
chce 
jednak 
przystać 
na 
dalsze 
bezpłatne 
udostępnienie 
kościółka. 

Strona 73

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Proboszcz 
z 
Rabki 
przedstawił 
władzom 
swoje 
oczekiwania. 
Parafia 
zaSądała 
miesięcznego 
czynszu 
w 
wysokości 
6 
tysięcy 
złotych. 
CzySby 
pat? 

Rekordowy 
Oscyp 
na 
Sywieckim 
stole 

śywieccy 
bacowie 
sprostali 
nie 
lada 
wyzwaniu 
-wytworzyli 
Mega 
Oscypa, 
który 
został 
wpisany 
do 
Księgi 
Rekordów 
Guinnessa! 
Gigantyczny 
smakołyk 
był 
wytwarzany 
przez 
5 
godzin. 
Uroczysty 
pomiar 
i 
ogłoszenie 
Rekordu 
Guinnessa 
odbyły 
się 
w 
trakcie 
niecodziennej, 
góralskiej 
biesiady. 
Półmetrowy 
oscypek, 
o 
wymiarach 
24 
cm 

Strona 74

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

średnicy 
i 
50 
cm 
długości, 
waSący 
11,5 
kg 
trafi 
pod 
młotek 
na 
cele 
charytatywne. 
„Jednym 
z 
powodów 
dla 
których 
zorganizowaliśmy 
Oscypek 
Fest 
jest 
brak 
młodych 
ludzi 
podtrzymujących 
tradycyjne 
wytwarzanie 
oscypka 
i 
ginąca 
powoli 
technologia 
produkcyjna. 
Młodzi 
ludzie 
coraz 
częściej 
wyjeSdSają 
za 
granicę, 
więc 
w 
przyszłości 
określenie 
„Baca” 
moSe 
zniknąć 
z 
naszego 
słownictwa. 
Nie 
chcemy 
do 
tego 
dopuścić” 
– 
mówi 
Paweł 
Pieczarka, 
gospodarz 
festiwalu. 
Oscypek 
Fest 
2007 
był 
poświęcony 
nie 

Strona 75

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

tylko 
promocji 
tego 
oryginalnego, 
góralskiego 
przysmaku 
ale 
takSe 
kultury 
Podhala 
i 
śywiecczyzny. 

Przypominamy 
o 
najnowszym 
numerze 
Pamiętnika 

Pamiętnik 
PTT 
-tom 
14 
(2005) 
-stron 
326 

Tom 
XIV 
jest 
bardzo 
starannie 
wydany 
i 
zróSnicowany, 
lektura 
dla 
ducha 
i 
ciała... 
Urzekają 
w 
nim, 
pełne 
górskiej 
mądrości, 
wiersze 
znanej 
aktorki 
Anny 
Milewskiej 
(Sony 
śp. 
himalaisty 
Andrzeja 
Zawady) 
i 
fotografie 
artysty 
Jarosława 
Majchera. 
Czytelnik 
pozna 
dokonania 
badaczy 
i 

Strona 76

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

obrońców 
Tatr 
związanych 
z 
UJ 
profesorów 
Maksymiliana 
Siły 
-Nowickiego 
i 
Władysława 
Szafera, 
jaskinię 
nad 
jaskiniami 
czyli 

Wielką 
ŚnieSną, 
porosty 
tatrzańskie. 
Nauczy 
się 
nie 
naduSywać 
określenia 
"Ludzie 
gór", 
pozna 
legendarnego 
Staszka 
Marusarza, 
a 
takSe 
równie 
legendarny 
Oddział 
Czarnohorski. 
Będzie 
mieć 
okazję 
przeczytania 
wspomnień 
nieodSałowanej 
pamięci 
redaktora 
Adama 
Liberaka 
dotyczących 
Tatr 
i 
Podhala 
oraz 
fragmentów 
dziennika 
pierwszego 
prezesa 
odrodzonego 
PTT 
Stefana 
Maciejewskiego, 
dowie 
się 
teS 

Strona 77

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

o 
związkach 
Mickiewicza 
z 
górami. 
Jak 
zawsze 
będzie 
mógł 
zapoznać 
się 
z 
działalnością 
oddziałów 
PTT 
i 
pracą 
ratowników 
TOPR. 
Ponadto 
pozna 
historię 
słynnej 
rozebranej 
ostatnio 
karczmy 
"Redykołka". 
CIEKAWE 
WYDARZENIA, 
IMPREZY, 
SPOTKANIA 

Tybet 
-klejnot 
w 
Lotosie 
-wystawa 
fotografii 

2007-10-08 
-2007-10-31 

Klub 
Dowództwa 
Garnizonu 
w 
Warszawie 
serdecznie 
zaprasza 
na 
wernisaS 
i 
wystawę 
pt. 
"Tybet 
-klejnot 
w 
Lotosie" 
Izabelli 
Janeckiej. 

To 
o 
czym 
słyszymy 

Strona 78

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

tysiące 
razy, 
dobrze 
jest 
zobaczyć 
choćby 
raz 

"Kierując 
się 
przytoczonym 
powiedzeniem 
azjatyckich 
koczowników 
wybrałam 
się 
w 
podróS 
na 
Dach 
Świata. 
Znalazłam 
się 
w 
świecie 
marzeń, 
oderwana 
od 
materializmu, 
monotonii 
i 
pośpiechu 
własnego 
Sycia, 
w 
skarbnicy 
klejnotów, 
którymi 
chciałabym 
się 
z 
Państwem 
podzielić. 
Pragnę 
przybliSyć 
Państwu 
ten 
kraj, 
jego 
mieszkańców, 
ich 
kulturę 
i 
religię." 

Gdzie: 
Warszawa, 
Al. 
Niepodległości 
141, 
Klub 
Dowództwa 
Garnizonu 

Kiedy: 
wernisaS 

Strona 79

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

8 
października 
2007 
o 
godz. 
19.00, 
wystawę 
moSna 
oglądać 
do 
końca 
miesiąca 
we 
wtorki, 
środy 
i 
czwartki 
od 
15.00 
do 
18.00 

Oprac. Z. Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 16 (2) 
Warszawa, listopad 2007 r. 

Nasze spotkania mają 
charakter otwarty i dlatego zapraszamy wszystkich zainteresowanych 
członków naszego Oddziału PTT ale takSe innych sympatyków gór w gościnne progi 
Muzeum Ziemi PAN w I i III czwartek kaSdego miesiąca zawsze o godzinie 18oo /do 
tzw. 
willi Pniewskiego Al. Na Skarpie 27/. 

Terminy najbliSszych spotkań: 
8 i 22 listopada, 6 grudnia oraz 
20 grudnia /spotkanie wigilijne – impreza zamknięta/. 

Sekretarz O/w PTT 

Serdecznie zapraszamy wszystkich Miłośników Gór do obejrzenia wystawy 

pt. „Zakopane i Tatry przed 100 laty -na starych pocztówkach”, 
zorganizowanej przez Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa 
Tatrzańskiego im. Mieczysława Karłowicza dzięki uprzejmości Tatrzańskiego 
Parku Narodowego oraz nieocenionej współpracy Muzeum Ziemi PAN w 
Warszawie. Wystawa ta to niezwykła podróS 
w czasie do miejsc znajomych lecz 
jakSe innych. Odeszli ludzie, zmieniły się 
krajobrazy lecz utrwalone piękno gór 
pozostało. Dumny Giewont jak przed 100 laty leSy nadal u bram tatrzańskich 
szlaków. 

Wystawę 
moSna oglądać 
w siedzibie Muzem Ziemi PAN w Warszawie przy Al. Na Skarpie 27. 

Strona 80

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Zarząd Oddziału 

Rozmaitości 
górskie 

Uwaga! Tatry Słowackie zamknięte 

Przypominamy, Se od 1 listopada do 15 czerwca przyszłego roku, wszystkie szlaki 
wysokogórskie w Tatrach Słowackich (w tym równieS 
do chaty pod Rysami) zostają 
zamknięte dla ruchu turystycznego. 

Bestialsko zabito niedźwiadka 

Grupa sześciu osób zabiła w Dolinie Chochołowskiej półtorarocznego niedźwiadka. 
Najpierw częstowali go kanapkami, a później obrzucili kamieniami i wrzucili do 
potoku. Zwłoki zwierzęcia odnaleźli w nocy z soboty na niedzielę 
leśnicy 
Tatrzańskiego Parku Narodowego. Wieczorem w niedzielę 
na policję 
zgłosiło się 
dwoje ze sprawców. Tłumaczyli, Se karmili niedźwiedzia, a ten rzucił się 
na nich, 
wrzucili go więc do potoku. Młodzi ludzie nie mieli obraSeń 
ani śladów zębów 
i pazurów. Leśnicy zauwaSyli na ciele niedźwiedzia ślady uderzeń 
kamieniami, 
w miejscu zdarzenia znaleźli teS 
resztki kanapek i słodyczy. 

Miniaturowe sacrum 

Miniatury ponad 70 drewnianych kościołów i cerkwi z południowo-wschodniej 
Polski, 
Słowacji i Ukrainy moSna oglądać 
wośrodku Caritasu w Myczkowcach na 
Podkarpaciu. Park o powierzchni 80 arów jest częścią 
Centrum Kultury 
Ekumenicznej. Makiety świątyń 
według dokumentacji ks. Bogusława Janika wykonuje 
pięcioosobowy zespół pod kierunkiem Janusza Kuliga, stolarza z Chmielnika. 

Nowy trakt Krynica -Wysowa -granica państwa 

Radni powiatu gorlickiego podjęli uchwałę 
o przystąpieniu do projektu 
inwestycyjnego, który połączy trzy miejscowości uzdrowiskowe -Krynicę, Wysową 
i Bardejowskie Kupele. Realizacja zadania rozpocznie się 
w 2008 roku, a zakończy 
w 2013. Szacunkowe koszty budowy drogi, leSące po stronie naszego powiatu, to 
około 860 tys. zł. Przed powiatem najbardziej Smudny etap prac -opracowanie 
koncepcji programowo-przestrzennej, dokumentacji projektowo-budowlanej, 
załatwianie formalności związanych z nabyciem gruntów oraz uzyskaniem decyzji 
i pozwoleń. Projekt realizowany przez samorządy województwa małopolskiego, 
powiatu nowosądeckiego, gorlickiego, miasta Krynicy i gminy Uście Gorlickie 
przyczyni się 
do wzrostu rozwoju regionalnego, podniesie ich atrakcyjność, jako 
miejsc przyszłych inwestycji – no i oczywiście turystyki. 

Przerwy w schroniskach 

Informujemy, Se w związku z realizacją 
prac remontowo-konserwacyjnych przed 
zbliSającym się 
sezonem zimowym, ograniczoną 
działalność 
prowadziły będą 

Strona 81

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

niSej 
wymienione obiekty PTTK w Tatrach: 
schronisko nad Morskim Okiem, 19.11-20.12.2007, 
schronisko w Dolinie Roztoki, 21.10-17.11.2007 
schronisko na Hali Ornak, 15.11-30.11.2007 
schronisko na Hali Kondratowej 11.11-25.12.2007 
zajazd PTTK "Pod Roztoką" w Rytrze, w Beskidzie Sądeckim 01-30.11.2007. 
Do dyspozycji ewentualnych Gości, obiekty oferowały będą 
w tych okresach 
pomieszczenie umoSliwiające wypoczynek, zjedzenie przyniesionego przez siebie 

posiłku z ciepłą 
herbatą, (będzie moSliwość 
zakupienia herbaty lub otrzymania 
wrzątku). 

Zapomniani bohaterowie zapomnianej wojny 

Galicyjskie Cmentarze Wojenne to nieomal czterysta unikalnych i niepowtarzalnych

dzieł sztuki cmentarnej. KaSdy z rozpoznawalnym stylem właściwym dla osoby 
projektanta, kaSdy wykonany z budulca charakterystycznego dla regionu, w którym 
były tworzone. NajwySszy czas przypomnieć 
sobie o nich, popatrzeć 
ze 
współczuciem i zrozumieniem na tych którzy, choć 
walcząc pod przymusem i 
otrzymując rozkazy w obcym języku, zmienili oblicze świata. 

Czasami dominują 
nad okolicą, przyciągają 
uwagę 
monumentalnością 
i rozmachem. 
Częściej jednak zarastają 
trawą 
i mchem w cichych leśnych ostępach Galicji. 
Miejscowi ludzie mówią 
o nich "austriackie cmentarze" -zapominając, Se Polacy 
walczyli w kaSdej z armii zaborczych, nierzadko stając przeciw sobie w 
bratobójczej 
walce. Kiedy front przemieścił się 
na zachód by pozostać 
tam na długie miesiące, w 
głowach urzędników dogasającej monarchii austriackiej pojawił się 
pomysł uczczenia 
etosu Sołnierza, niezaleSnie od tego po której stronie frontu walczył. 

Ciekawa wystawa 

Nie przeoczcie tej pięknej wystawy malarstwa zorganizowanej w Muzeum 

Archidiecezji w Krakowie przy ulicy Kanoniczej. Do końca roku czynna jest tam 
wystawa zatytułowana Fryderyk Pautsch -Sceny Huculskie. 
www.muzeumkra.diecezja.pl 

Porządkowanie grobów ludzi gór 

Ośrodek Kultury Turystyki Górskiej PTTK na Markowych Szczawinach i Studenckie 
Koło Przewodników Górskich w Krakowie, w dniu 31 października 2007 r., 
porządkowało wybrane groby ludzi gór na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jest 
to juS 
kolejna, dziewiąta akcja, porządkowania górskich grobów na Rakowicach. Były 
to miejsca pochówku, na ogół XIX-wiecznych, badaczy Karpat, znakarzy, autorów 
publikacji górskich, działaczy turystycznych lub ich rodzin. Groby nie mają 
juS 
opiekunów, dlatego właśnie te były porządkowane. Są 
to groby: rodziny Hugona 

Strona 82

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Zapałowicza (1852-1917) -ojca turystyki babiogórskiej (wspólny grób Sony i 
syna), 
Włodzimierza Kulczyckiego (1919-1958) -załoSyciela SKPG Kraków, Stefana 
Szalaya (zm.1838 r.) -pierwszego właściciela zdroju w Szczawnicy, Walerego 
Eljasza Radzikowskiego (1840-1905) -znakarza pierwszego polskiego szlaku 
górskiego\ , Mieczysława Siłę-Nowickiego (1826-1890) -jednego z załoSycieli 
Towarzystwa Tatrzańskiego, badacza Karpat, śegoty Paulego (1814-1895) badacza 
dziejów Karpat, Edmunda Wasilewskiego (1814-1846) -krakowskiego 
poetę, autora pierwszego wiersza o Babiej Górze. 

Akcja ta jak co roku była szansą 
uczestniczenia w ciekawej i oryginalnej lekcji historii 
turystyki górskiej. Oprócz porządkowania miejsc pochówku odwiedzono groby innych

zasłuSonych ludzi gór, którzy spoczywają 
na Rakowicach w Krakowie (m.in. 
Władysława Krygowskiego, Edwarda Moskałę 
i innych). 

Pokazy slajdów górskich w KW Warszawa 

Zapraszamy na cykl pokazów slajdów z gór całego świata, organizowany przez Klub 
Wysokogórski Warszawa. Wszystkie pokazy odbywają 
się 
w siedzibie KW 
WARSZAWA, ul. Noakowskiego 10/12w. 

14 listopada (środa) -godz 19:00 
Kinga Baranowska: Nanga Parbat i Dhaulagiri 

To był zdecydowanie jej rok, który zaowocował zdobyciem Mount McKinley (6194 m) 
na Alasce -najwySszego szczytu Ameryki Północnej oraz ośmiotysięcznika Nanga 
Parbat (8125 m) słynną, prawie 4 km ścianą 
Diamir. Kinga była jedyną 
kobietą 
w tym 
sezonie, która wspinała się 
na Nangę. Jesienią 
Kinga ruszyła na Dhaulagiri. Będzie o 
czym opowiadać. 

21 listopada (środa) -godz 19:00 
Marcin Miotk: ŚnieSna Pantera 

Po kilku udanych wyprawach w Himalaje, Marcin Miotk (KW Warszawa, Bergson 
Team) ostatnie dwa sezony spędził w górach Pamir. Zaowocowało to zdobyciem 
tytułu ŚnieSnej Pantery, który przyznawany jest za zdobycie wszystkich 5-ciu 
siedmiotysięczników byłego ZSRR, które znajdują 
się 
w pasmach Tien-Shan i Pamir. 
Marcin zabierze nas w podróS 
przez labirynt szczelin pamirskich lodowców oraz 
czterokilometrową 
grań 
Piku Pobiedy na siedmiu tysiącach metrów. 

28 listopada (środa) -godz 19:00 
Piotr Morawski: Nanga i K2 

"Nanga i K2" -pierwszy mój samodzielny projekt, którego aklimatyzacja na Nandze 
okazała się 
bardziej spektakularna od części wspinaczkowej. Jedne z 
najpiękniejszych gór świata, walka z pogodą 
i nie tylko. Nanga okazała się 
łaskawa, 
zaś 
zachodnia ściana K2 nie pozwoliła się 
nawet dotknąć. Za to K2 przyniosło teS 

Strona 83

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

inne niespodzianki, o których szerzej na pokazie. 

Oprac. Zbigniew Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 17 (2) Warszawa, grudzień 
2007 r. 

Nasze spotkania mają 
charakter otwarty i dlatego zapraszamy wszystkich zainteresowanych 
członków naszego Oddziału PTT ale takSe innych sympatyków gór w gościnne progi 
Muzeum Ziemi PAN w I i III czwartek kaSdego miesiąca zawsze o godzinie 18oo /do 
tzw. willi 
Pniewskiego Al. Na Skarpie 27/. 

Terminy najbliSszych spotkań: 6 grudnia oraz 
20 grudnia /spotkanie wigilijne – impreza zamknięta/. 

Sekretarz O/w PTT 

Serdecznie zapraszamy wszystkich Miłośników Gór do obejrzenia wystawy 

pt. „Zakopane i Tatry przed 100 laty -na starych pocztówkach”, zorganizowanej 
przez Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego im. Mieczysława 
Karłowicza dzięki uprzejmości Tatrzańskiego Parku Narodowego oraz 
nieocenionej współpracy Muzeum Ziemi PAN w Warszawie. Wystawa ta to 
niezwykła podróS 
w czasie do miejsc znajomych lecz jakSe innych. Odeszli ludzie, 
zmieniły się 
krajobrazy lecz utrwalone piękno gór pozostało. Dumny Giewont jak 
przed 100 laty leSy nadal u bram tatrzańskich szlaków. 

Wystawę 
moSna oglądać 
równieS 
w grudniu w siedzibie Muzem Ziemi PAN w Warszawie przy 
Al. Na Skarpie 27. 

Zarząd Oddziału 

Zmiany, zmiany….. 

Władze Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (2007-2010) 

W dniach 17-18 listopada 2007 r. w Ośrodku Rekreacyjno-Wypoczynkowym Związku 
Nauczycielstwa Polskiego na Ciągłówce w Zakopanem odbył się 
VII Zjazd Delegatów 
Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Na 132 delegatów, na liście obecności 
podpisało się 
111. W wyniku wyborów wybrano nowe władze PTT. 

Zarząd Główny 

prezes: Włodzimierz Janusik (O/Łódź) 
wiceprezesi: Szymon Baron (O/Bielsko-Biała), Jerzy Piotr Krakowski (O/Mielec), 
Tomasz Kwiatkowski (O/Radom Ch.) 
sekretarz: Nikodem Frodyma (O/Kraków) 
skarbnik: Ludwik Rogowski (O/Kraków) 

Strona 84

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

członkowie Prezydium: Antoni Leon Dawidowicz (O/Kraków), Krzysztof Florys 
(O/Ostrowiec Świętokrzyski), Barbara Morawska-Nowak (O/Kraków), Wojciech Szarota

(O/Nowy Sącz) 
pozostali członkowie Zarządu: Barbara Baran (O/Kraków), Stanisław Czubernat 
(O/Poznań, TPN), Janusz Eksner (O/Radom Ch.), Jacek Gospodarczyk (k/Tarnobrzeg),

Henryk Goździewski (O/ Radom Ch.), Paweł Kosmala (O/Sosnowiec), Mateusz Kurek 
(O/Opole), Janina Mikołajczyk (O/Łódź), Michał Myśliwiec, Antonina Sebesta 
(oboje: 
Myślenice, O/Kraków), Waldemar Skórnicki (O/Radom Ch.), Krzysztof Szymiec 
(O/Radom Ak.) 

Zarząd Główny w kadencji 2007-2010 

Główna Komisja Rewizyjna 

przewodniczący: Jerzy Gałda (O/Nowy Sącz) 
zastępca przewodniczącego: Zbigniew Zawiła (O/Sosnowiec), Stanisław Wójtowicz 
(O/Radom Ch.) 
sekretarz: Barbara Rapalska (O/Jaworzno) 
członkowie: Józef Haduch (O/Chrzanów), Janusz Machulik (O/Bielsko-Biała) i 
Aleksander Stypel (k/Tarnobrzeg) 

Sąd KoleSeński 

przewodniczący: Tomasz Gawlik (O/Ostrowiec Świętokrzyski) 
zastępca przewodniczącego: Iwona Nakoneczna (O/Mielec) 
sekretarz: Paweł Błach (o/Radom Ak.) 
członkowie: Remigiusz Lichota (O/Chrzanów), Barbara Oleksyn (O/Kraków), Marek 
Piekarski (O/Łódź), Wiesław Wcześny (O/Nowy Sącz), Jerzy Leszek Zalasiński 
(O/Kraków) i Romuald Zaręba (O/Kalisz) 

Słowo Prezesa 

Drodzy towarzysze tatrzańscy! 

Dziękuję 
Wam, zarówno delegatom na VII Zjazd, jak i wszystkim członkom Polskiego 
Towarzystwa Tatrzańskiego, za okazane mi zaufanie i wybór na prezesa. Zdaję 
sobie sprawę, 
Se powierzenie mi steru PTT na najbliSsze trzy lata, to nie tylko wielki 
zaszczyt, ale przede 
wszystkim wielka odpowiedzialność 
za losy naszej organizacji. Kierowanie tak zacną 
organizacją 
zapewne nie będzie proste. Sam nie podołam, ale z Waszą 
pomocą, z nowym Zarządem 
Głównym, Komisją 
Rewizyjną 
iSądem KoleSeńskim, ze wszystkimi członkami i sympatykami 
PTT, tak pokieruję 
pracą, aby Polskie Towarzystwo Tatrzańskie rosło w siłę 
z poSytkiem 

dla polskich gór, dla naszej ukochanej przyrody i dla nas samych. 
Po tych trochę 
wzniosłych słowach zabierajmy się 
do pracy. Jeszcze raz dziękuję. 

Wasz prezes Włodek Janusik 

Sprostowanie Zarządu Głównego PTT 

Strona 85

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

W dniach 18-19 listopada br. w Zakopanem odbył się 
VII Zjazd Polskiego Towarzystwa 
Tatrzańskiego. Prezesem wybrano Włodzimierza Janusika z Oddziału PTT w Łodzi. 
Decyzją 
delegatów odmłodzono Zarząd Główny, a w związku ze 120-tą 
rocznicąśmierci 
jednego z współzałoSycieli Towarzystwa -Tytusa Chałubińskiego, ogłoszo rok 2009 
Rokiem Tytusa Chałubińskiego. 
Wbrew podanym przez PAP, a powielonym przez czasopisma i portale internetowe 
informacjom, nie podejmowano tematu zwrotu majątku PTT przejętego w 1950 roku 
przez PTTK. 

Zarząd Główny PTT 

Rozmaitości górskie 

Niedźwiedzie nie zasnęły -ciepłe dni mogą 
wrócić 

śyjące w Bieszczadach niedźwiedzie nadal są 
widywane przez leśników i mimo 
zimowej pogody nie zapadły jeszcze w zimowy sen. Jak poinformował rzecznik 
Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie, duSą 
aktywność 
niedźwiedzi 
moSna zaobserwować 
m. in. w nadleśnictwach Lutowiska i Stuposiany. Ich ślady są 
widoczne prawie kaSdego dnia. MoSe to świadczyć 
o tym, Se listopadowy atak zimy był 
krótkotrwały i wróci ocieplenie. Niedźwiedzie zasypiają 
dopiero wtedy, kiedy spadnie 
kilkadziesiąt centymetrów śniegu i przez wiele dni utrzymuje się 
mróz -zaznaczył 
rzecznik. Rok temu bieszczadzkie misie zapadły w sen zimowy na przełomie grudnia
i 
styczna i spały bardzo krótko .W Bieszczadach Syje ponad 100 niedźwiedzi 
brunatnych 
-najwięcej w Polsce. Dorosłe osobniki waSą 
ok. 300 kg, doSywają 
50 lat. Są 
wszystkoSerne, przez cały rok gromadzą 
zapasy energetyczne na zimę. NaleSą 
do 
najbardziej niebezpiecznych drapieSników w Europie. 

Turyści odpowiedzą 
za śmierć 
niedźwiadka 

Wyniki sekcji zwłok niedźwiadka zabitego w Dolinie Chochołowskiej obciąSają 
turystów.Zakopiańska prokuratura, po zapoznaniu się 
z opinią 
biegłego, 
prawdopodobnie zdecyduje się 
na postawienie im zarzutów wyrządzenia znacznej 
szkody w świecie zwierzęcym. Grozi za to do dwóch lat więzienia. Prokuratorzy 
czekają 
jeszcze na opinię 
innego biegłego, który miał ocenić, czy rany, których doznali turyści 
powstały w wyniku ataku czy raczej obrony przed niedźwiadkiem. Potem śledczy 
ewentualnie zdecydują 
o zarzutach. Wyniki sekcji zwłok nie pozostawiają 
jednak 
wątpliwości, Se bezpośrednią 
przyczynąśmierci niedźwiadka było utonięcie. Ponadto 
niedźwiadek miał rany głowy. Prawdopodobnie był bity i został utopiony. Zwierzę 
było 

Strona 86

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

osłabione -znaleziono u niego pasoSyty, które mogły mieć 
wpływ na jego zdrowie. 

„Zakopianka” -Poronin-Zakopane: czasowe wstrzymanie prac 

W 
ostatnich 
dniach 
w 
GDDKiA 
w 
Krakowie 
zapadła 
decyzja 
o 
czasowym 
wstrzymaniu 
prac 
projektowych 
nad 
modernizacją 
"zakopianki" 
na 
odcinku 
Poronin 
– 
Zakopane. 
Powodem 
tej 
decyzji 
jest 
widoczny 
brak 
porozumienia 
między 
społecznościami 
lokalnymi 
na 
Podhalu, 
a 
reprezentującymi 
je 
władzami 
samorządowymi. 
Władze 
lokalne 
Poronina 
i 
Zakopanego 
wielokrotnie 
zapewniały 
GDDKiA, 
Se 
mieszkańcy 
Podhala 
popierają 
rozbudowę 
„zakopianki”, 
przedstawiając 
uchwały 
samorządów 
róSnych 
szczebli 
z 
wnioskami 
o 
jak 
najszybszą 
realizację 

Strona 87

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

inwestycji. 
Ostatnie 
wydarzenia 
w 
Poroninie 
i 
Zakopanem 
pokazały, 
Se 
zdanie 
lokalnych 
społeczności 
stoi 
w 
coraz 
większej 
sprzeczności 
z 
oficjalnym 
stanowiskiem 
samorządowych 
władz 
Podhala. 
W 
związku 
z 
tym 
prace 
projektowe 
zostają 
wstrzymane 
do 
czasu 
opracowania 
polityki 
transportowej 
dla 
całego 
Podhala, 
do 
czego 
zobowiązał 
się 
w 
styczniu 
br. 
Marszałek 
Województwa 
Małopolskiego. 
Dokument 
ten 
ma 
identyfikować 
problemy 
i 
wskazywać 
rozwiązania 
wszystkich 
potrzeb 
transportowych 
regionu 
z 
uwzględnieniem 
całej 
sieci 
dróg 
publicznych, 
a 
więc 

Strona 88

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

nie 
tylko 
krajowych, 
ale 
równieS 
samorządowych: 
wojewódzkich, 
powiatowych 
i 
gminnych. 
Opracowanie 
ma 
brać 
pod 
uwagę 
kwestie: 
transportu 
kołowego, 
transportu 
szynowego, 
polityki 
parkingowej 
i 
komunikacji 
zbiorowej. 

Z okazji zbliSających sięŚwiąt BoSego Narodzenia, wszystkim Członkom 
i Sympatykom Oddziału Warszawskiego PTT, ich Rodzinom i Przyjaciołom 
spędzenia tych Świąt w miłej, rodzinnej i radosnej atmosferze, 
a w nadchodzącym Nowym Roku wiele pomyślności 

Syczy 

Zarząd Oddziału Warszawskiego PTT 

Oprac. i red. Zbigniew Muszyński 

BIULETYN 
INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 18 (3) Warszawa, styczeń 
2008 r. 

Nasze spotkania mają 
charakter otwarty i dlatego zapraszamy wszystkich zainteresowanych 
członków naszego Oddziału PTT ale takSe innych sympatyków gór w gościnne progi 
Muzeum Ziemi PAN w I i III czwartek kaSdego miesiąca zawsze o godzinie 18oo 
/do willi Pniewskiego Al. Na Skarpie 27/. 

Terminy najbliSszych spotkań: 

• 3 stycznia 2008 r. „Słynne postaci zakopiańskie” – ks. Józef Stolarczyk – 
pierwszy 
kronikarz Zakopanego. Prelekcja i film. Przygotował i prowadzi kol. Zbigniew 
Muszyński. 
• 17 stycznia – Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze Oddziału Warszawskiego 
PTT. 

Strona 89

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Sekretarz O/w PTT 

Rozmaitości 
górskie. 

Kolej 
na 
Kasprowy 
-ruszyła! 

Nowa 
kolej 
ruszyła 
w 
sobotę 
15 
grudnia. 
Wywiozła 
na 
Kasprowy 
Wierch 
pierwszych 
narciarzy, 
w 
tym 
grupę 
miłośników 
tejSe 
góry 
i 
kolejki 
linowej, 
Trzy 
osoby 
rozbiły 
pod 
siedzibą 
PKL-u 
namiot, 
by 
wcześnie 
rano 
zająć 
kolejkę 
i 
kupić 
pierwsze 
bilety. 
Pierwszy 
wagon 
z 
narciarzami 
ruszył 

o 
godz. 
11:00, 
ale 
juS 
2 
godz. 
wcześniej 
pod 
kasą 
zaczęła 
formować 

Strona 90

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

się 
kolejka, 
jak 
za 
dawnych 
czasów... 
Wagony 
-nowe, 
szybkie 
przestronne... 
Na 
górnej 
stacji 
wieje! 
Grupka 
świętująca 
otwarcie 
kolejki 
spędziła 
jednak 
miłe 
chwile 
w 
restauracji, 
którą 
udało 
się 
wykończyć 
na 
czas, 
mimo 
Se 
jeszcze 
kilka 
dni 
temu 
trwały 
tam 
prace 
porządkowe. 
Nieoficjalne 
otwarcie 
kolejki 
odbyło 
się 
jednak 
w 
gościnnym 
schronisku 
na 
Hali 
Kondratowej. 
Uczestnicy 
spotkania 
zostali 
bardzo 
serdecznie 
przyjęci 
przez 
gospodarzy. 
Większość 
zjechała 
na 
Kondratową 
na 
nartach. 
Nie 
mogło 
zabraknąć 

Strona 91

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

na 
tym 
spotkaniu 
Barbary 
Grocholskiej-Krukowiak 
oraz 
Stanisława 
Pierona, 
osób 
wyjątkowych, 
wpisanych 
w 
historię 
Kasprowego 
Wierchu. 
Pani 
Barbara 
wyjechała 
na 
Kasprowy 
pierwszym 
kursem 
kolejki. 
Później 
zjechała 
na 
Halę 
Kondratową, 
a 
stylu 
i 
formy 
mogło 
jej 
pozazdrościć 
wielu 
narciarzy.Dla 
jednej 
z 
najlepszych 
alpejek 
w 
historii 
polskiego 
narciarstwa 

zjazd 
z 
Kasprowego 
nie 
mógł 
być 
przecieS 
Sadną 
przeszkodą. 
Pani 
Barbara 
w 
podzięce 
za 
miłą 
gościnę 
odczytała 
w 
schronisku 
na 
Kondratowej 
wiersz 
swojego 

Strona 92

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

autorstwa. 
Podczas 
spotkania 
moSna 
było 
równieS 
obejrzeć 
unikatowy 
film 
poświęcony 
starej 
kolei 
pt. 
"Lina". 

Powstaje 
nowy 
odcinek 
"zakopianki" 

Dyrektor 
krakowskiego 
oddziału 
Generalnej 
Dyrekcji 
Dróg 
Krajowych 
i 
Autostrad 
podpisał 
umowę 
na 
wykonanie 
kompleksowej 
dokumentacji 
projektowej 
dla 
odcinka 
"zakopianki" 
Rdzawka 
-Nowy 
Targ. 
Wykonawcą 
projektu 
będzie 
Krakowskie 
Biuro 
Projektów 
Dróg 
i 
Mostów 
"Transprojekt" 
Sp. 
z 
o.o. 
Ogłoszenie 
przetargu 
na 
wykonanie 
dokumentacji, 
i 
ostatecznie 
podpisanie 
umowy, 
było 
moSliwe 
dzięki 

Strona 93

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

temu, 
Se 
nie 
wszyscy 
Podhalanie 
są 
przeciwni 
rozbudowie 
dróg. 
Samorządowcy 
z 
Nowego 
Targu 
(miasta 
i 
gminy), 
Raby 
WySnej 
i 
Rabki 
oraz 
władze 
powiatu 
nowotarskiego 
bardzo 
powaSnie 
podeszli 
do 
tematu 
modernizacji 
najwaSniejszej 
drogi 
regionu 
i 
podjęli 
konstruktywny 
dialog 
z 
inwestorem. 
W 
wyniku 
konsultacji 
udało 
się 
wypracować 
taki 
przebieg 
nowej 
drogi, 
który 
nie 
będzie 
ingerował 
w 
zabudowę 
mieszkalną 
okolicznych 
terenów 
i 
nie 
budzi 
protestów 
społecznych. 
„Zakopianka” 
pomiędzy 
Rdzawką 
a 
Nowym 
Targiem 

Strona 94

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

będzie 
drogą 
o 
długości 
17,2 
km 
biegnącą 
w 
zdecydowanej 
większości 
(15,5 
km) 
po 
nowym 
śladzie. 
Zgodnie 
z 
rozporządzeniem 
ministra, 
będzie 
to 
droga 
klasy 
GP, 
czyli 
główna 
przyspieszona. 
Kierowcy 
będą 
mieli 
do 
dyspozycji 
dwie 
jezdnie 
po 
dwa 
pasy 
ruchu 
w 
kaSdą 
stronę 
wraz 
z 
poboczami 
bitumicznymi. 
Jezdnie 
będzie 
rozdzielał 
pas 
zieleni 
o 
szerokości 
5,0 
m 
(wraz 
z 
opaskami). 
Według 
planów 
budowa 
ma 
rozpocząć 
się 
wiosną 
2010 
roku 
i 
zakończyć 
w 

Strona 95

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

grudniu 
2011 
roku. 

Pamiętnik 
Towarzystwa 
Tatrzańskiego 
tom 
I 

Z przyjemnością 
zawiadamiamy, Se nakładem Oficyny Wydawniczej Centralnego 
Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK "Wierchy" w Krakowie wydany został reprint 
Pamiętników Towarzystwa Tatrzańskiego tom I. Wydana pozycja stanowi początek 
ambitnego zamierzenia wydania kolejno wszystkich tomów Pamiętników. Tom 
pierwszy jest dostępny w siedzibie Wydawnictwa przy ul. Jagiellońskiej 6 w 
Krakowie 
w Salonie Turystyki Aktywnej oraz w ksiegarni "Wierchy" przy ul. Szewskiej 23 
równieS 
w Krakowie. Cena I tomu w sprzedaSy detalicznej -25 zł + koszty 
ewentualnej wysyłki. 
Więcej informacji na stronie www.cotg.gory.info. 

Znaczna 
szkoda? 

Biegły 
powołany 
przez 
prokuraturę 
stwierdził, 
Se 
zabicie 
misia 
w 
Dol. 
Chochołowskiej 
o 
dwa 
proc. 
uszczupliło 
populację 
niedźwiedzi 
w 
Tatrach. 
Od 
oceny 
prokuratury 
zaleSy 
określenie, 
czy 
turyści 
zabijając 
misia 
dokonali 
znacznej 
szkody 
w 
przyrodzie. 
Śledztwo 
w 
tej 
sprawie 
prowadzi 
prokuratura 
rejonowa 

Strona 96

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

w 
Zakopanem. 
Z 
opinii 
dotychczas 
powołanych 

biegłych 
wynika, 
Se 
miś 
został 
utopiony 
w 
potoku, 
a 
obraSenia 
odniesione 
przez 
głównych 
sprawców 
były 
lekkie. 
Teraz 
do 
zakopiańskiej 
prokuratury 
dotarła 
ostatnia 
opinia 
biegłego 
z 
Państwowej 
Akademii 
Nauk 
z 
Wrocławia. 
Biegły 
stwierdził, 
Se 
poniewaS 
w 
całych 
Tatrach 
Syje 
ok. 
50 
niedźwiedzi 
zabicie 
misia 
uszczupliło 
tatrzańską 
przyrodę 
o 
dwa 
proc. 
To 
ujęcie 
matematyczne 
-mówi 
prokurator 
Zbigniew 
Lis. 
-Biegły 
badał 
teS, 
czy 

Strona 97

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

zabity 
miś 
posiadał 
waSne 
cechy 
genetyczne. 
W 
tym 
wypadku 
nie 
udało 
mu 
się 
tego 
ustalić, 
ale 
stwierdził, 
Se 
niedźwiadek 
od 
kilku 
miesięcy 
był 
juS 
zwierzęciem 
samodzielnym. 

Ikonostas 
i 
polichromia 
w 
kościele 
w 
Jaworkach 

Po 
wielu 
miesiącach 
renowacji 
przez 
krakowskich 
konserwatorów 
sztuki 
powrócił 
do 
kościoła 
w 
Jaworkach 
p.w. 
Jana 
Chrzciciela 
ikonostas, 
który, 
jak 
przed 
wiekami, 
tak 
i 
obecnie 
nadaje 
blasku 
kościołowi. 
Ściana 
ikon 
z 
ostała 
odrestaurowana 

Strona 98

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

bardzo 
pieczołowicie 
z 
zachowaniem 
kanonów 
sztuki 
zdobniczej, 
jaką 
przed 
wiekami 
posługiwali 
się 
malarze 
i 
zdobnicy 
wschodni. 
Do 
najsłynniejszych 
malarzy 
ikon 
naleSy 
z 
pewnością 
Rublow. 
Ale 
i 
inni 
malarze 
dorównywali 
mu 
umiejętnościami 
malarskimi, 
co 
widać 
na 
ścianach 
i 
ikonach 
w 
jaworczańskim 
kościele. 
Kościół 
został 
zbudowany 
w 
1680 
roku. 
Środki 
pochodziły 
od 
Wojewódzkiego 
Konserwatora 
Zabytków. 
Odnowienie 
polichromii 
w 
prezbiterium 
kosztowało 
194 
tys. 
złotych, 
a 
sam 
ikonostas 
150 
tys. 
złotych. 
W 
to 

Strona 99

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

niezwykłe 
dzieło 
włączyli 
się 
takSe 
mieszkańcy 
Jaworek. 
Pomagali 
wznieść 
rusztowania 
i 
przez 
wszystkie 
dni 
pracy 
konserwatorów 
słuSyli 
im 
zakwaterowaniem 
i 
wySywieniem. 
Świadectwem 
kultury 
Łemków 
oprócz 
dwóch 
świątyń, 
cerkwi 
w 
Jaworkach 
i 
Szalchtowej 
( 
nazwa 
pochodzi 
od 
zapoSyczonego 
od 
Słowaków 
często 
uSywanego 
słowa 
łem 
„tylko”, 
było 
to 
wpierw 
obraźliwe 
ich 
określanie 
przez 
sąsiadów, 
ale 
z 
czasem 
zostało 
wprowadzone 
przez 
etnografów 
do 
obiegu, 
a 
w 
latach 
20 
–tych 
ubiegłego 
wieku 
zaakceptowane 

Strona 100

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

przez 
tą 
ludność, 
która 
na 
tych 
terenach 
osiedliła 
się 
na 
przełomie 
XIII 
i 
XIV 
wieku), 
to 
takSe 
pozostałości 
budownictwa 
i 
piękne 
przydroSne 
kapliczki. 
O 
ich 
bytności 
i 
pracy 
na 
gospodarstwie 
świadczą 
ugory 
na 
Białej 
i 
Czarnej 
Wodzie, 
gdzie 
po 
II 
w. 
ś. 
rozwinęło 
się 
wypasanie 
owiec. 
Łemkowie 
przyszli 
z 
południa 
z 
terenów 
dzisiejszej 
Macedonii, 
Albanii 
i 
Bułgarii. 
Wybitny 
etnograf 
Roman 
Reinfuss 
nazwał 
ich 
Rusinami 
Szlachtowskimi, 
a 
sami 
określali 
się 

Strona 101

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

„rusnakami”. 
Są 
chrześcijanami 
obrządku 
grekokatolickiego. 
TuS 
po 
„Wiośnie 
Ludów” 
w 
połowie 
XIX 
wieku, 
kiedy 
budziła 
się 
świadomość 
narodowa, 
ludność 
ta 
nie 
przystała 
do 
prób 
budowania 
niepodległej 
Ukrainy. 
Po 
I 
w. 
ś. 
zapragnęła 
mieć 
swoje 
własne 
państwo 
lub 
chociaS 
własną 
autonomię 
w 
granicach 
Czechosłowacji. 
Sprzeciwiła 
się 
temu 
Polska. 
To 
zepsuło 
stosunki 
w 
II 
Rzeczypospolitej 
pomiędzy 
obydwoma 
narodowościami. 
Łemkowie 
na 
tych 
terenach 
nie 
tworzyli 
struktur 
Organizacji 
Ukraińskich 
Nacjonalistów 
i 
nie 
operowały 

Strona 102

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

tu 
oddziały 
UPA. 
Pomimo 
tego 
zostali 
wysiedleni. 

Dziś 
Jaworki 
są 
duSą 
atrakcją 
turystyczną. 
Są 
tutaj 
liczne 
rezerwaty, 
w 
tym 
najpiękniejsze, 
Biała 
Woda 
i 
Homole. 
Osobliwości 
fauny, 
flory 
i 
górskiego 
krajobrazu 
przyciągają 
od 
wiosny 
do 
późnej 
jesieni 
tysiące 
turystów. 

Centrum 
miasta 
nie 
na 
Krupówkach 

Nie 
Krupówki, 
lecz 
rynek 
miejski 
będzie 
centralnym 
miejscem 
Zakopanego. 
Koncerty, 
imprezy 
plenerowe 
– 
to 
tylko 
niektóre 
atrakcje, 
które 
juS 

Strona 103

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

w 
lecie 
mają 
tu 
zagościć. 
Powstanie 
na 
miejscu 
placu 
Niepodległości. 
Plac 
Niepodległości 
utworzony 
został 
na 
początku 
XIX 
wieku. 
Przed 
I 
wojną 
światową 
znajdowało 
się 
na 
nim 
targowisko. 
Na 
rynku 
składali 
przysięgę 
Sołnierze 
wyruszający 
z 
Zakopanego 
do 
Legionów. 
Zmieniały 
się 
jego 
nazwy: 
Niepodległości, 
Adolfa 
Hitlera, 
Zwycięstwa 
i 
od 
1990 
roku 
– 
znów 
Niepodległości. 
Przywracanie 
dawnego 
klimatu 
tego 
miejsca 
będzie 
się 
wiązało 
z 
przebudową. 
Z 
pewnością 
zostanie 
zmieniona 
nawierzchnia, 
a 
całość 

Strona 104

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

pokryje 
kostka 
granitowa. 
Przybędzie 
zieleni, 
maja 
być 
ustawione 
ławki 
i 
urządzone 
letnie 
ogródki 
kawiarniane. 
Na 
plac 
ma 
wrócić 
przeniesiony 
dawniej 
do 
miejskiego 
parku 
pomnik 
Grunwaldzki. 

• Kulinaria 
Haluszki 

Składniki: 

500 
g 
ziemniaków, 
300 
g 
mąki, 
sól, 
250 
g 
bryndzy, 
60 
g 
cebuli, 
80 
g 
wędzonej 
słoniny, 
szczypiorek, 
koper. 

Sposób 
przyrządzenia. 
Obrane, 
surowe 
ziemniaki 
ścieramy 
na 
tarce, 
dodając 
mąkę 
i 
sól. 
Wyrobione 
ciasto 

Strona 105

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

przekładamy 
na 
deskę 
i 
noSem 
wrzucamy 
do 
wrzącej 
wody. 
Ugotowane 
haluszki 
wybrać, 
przemieszać 
z 
bryndzą 
i 
posypać 
podsmaSoną 
cebulką, 
którą 
wcześniej 
podsmaSamy 
na 
słoninie 
pokrojonej 
na 
drobne 
kawałki. 
Zamiast 
cebuli 
moSemy 
dodać 
szczypiorek 
lub 
koperek. 

Z łemkowskiej kuchni. Dzisiaj polecam wspaniałe danie wigilijne. 

PIEROGI Z SUSZONYMI ŚLIWKAMI (NA 25 SZTUK) 

CIASTO: 2 SZKLANKI MĄKI, 
3/4 SZKLANKI WODY, 
EW. 1 JAJKO 
FARSZ: OKOŁO 25 SUSZONYCH ŚLIWEK BEZ PESTEK (NAJLEPIEJ PODWĘDZANYCH 
POLSKICH WĘGIEREK), 
4 ŁYśECZKI CUKRU WANILIOWEGO, 150 ML MIODU, 200 G MASŁA 

Zmąki i wody zagniatamy ciasto. Jeśli lubimy odrobinkę 
twardsze, dodajemy jeszcze jajko. Zwijamy 
ciasto w kulę 
i przykrywamy ściereczką. Śliwki zalewamy ciepłą 
wodą, odstawiamy na 10 min, 
a następnie odcedzamy. Rozwałkowujemy ciasto na podsypanej mąką 
stolnicy i szklanką 
wycinamy 
krąSki, na których układamy po jednej śliwce. Zlepiamy brzegi ciasta i gotujemy 
pierogi we wrzącej 
wodzie posłodzonej 2 łySeczkami cukru waniliowego. W rondelku topimy masło, 
dodajemy miód 
i pozostałe 2 łySeczki cukru waniliowego. Pierogi podajemy polane 
miodowo-maślanym sosem. 

Oprac. graficzne, redakcja i skład: Zbigniew Muszyński 

BIULETYN 

Strona 106

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

INFORMACYJNY 
ODDZIAŁU 
WARSZAWSKIEGO 
PTT 
im. 
Mieczysława 
Karłowicza 

Nr 19 (3) 
Warszawa, luty 2008 r. 

Nasze spotkania mają 
charakter otwarty i dlatego zapraszamy wszystkich zainteresowanych 
członków naszego Oddziału PTT ale takSe innych sympatyków gór w gościnne progi 
Muzeum Ziemi PAN w I i III czwartek kaSdego miesiąca zawsze o godzinie 18oo 
/do willi Pniewskiego Al. Na Skarpie 27/. 

Terminy i tematy najbliSszych spotkań: 

• 
7 lutego 2008 r.-„Słów kilka o Bieszczadach”. Prelekcja i film. 
Przygotował i prowadzi Kol. Zbigniew Muszyński. 
• 
21 lutego 2008 r. – „Jak powstały Tatry”. Prelekcja. 
Przygotował i prowadzi: prof. Jerzy Lefeld 
Terminy następnych spotkań 
podamy w kolejnym Biuletynie . 

Sekretarz O/w PTT 

Rozmaitości 
górskie. 

Zmarł 
pierwszy 
zdobywca 
Mount 
Everest 

Edmund 
Hillary, 
nowozelandzki 
himalaista, 
który 
przeszedł 
do 
historii 
jako 
pierwszy 
zdobywca 
Mount 
Everest, 
zmarł 
w 
piątek 
11 
stycznia 
2008 
r. 
w 
wieku 
88 
lat. 
Legendarny 
alpinista, 
poszukiwacz 

Strona 107

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

przygód 
i 
filantrop 
był 
najbardziej 
znanym 
Nowozelandczykiem, 
jaki 
kiedykolwiek 
Sył. 

Edmund 
Hillary 
dokonał 
pionierskiego 
wejścia 
na 
Mount 
Everest 
wraz 
z 
Szerpą 
Tenzingiem 
Norgayem 
29 
maja 
1953 
r. 
"Załatwiliśmy 
skurczybyka" 
powiedział 
do 
towarzyszy 
eskapady 
po 
zejściu 
ze 
szczytu, 
a 
dzięki 
relacji 
BBC 
słowa 
te 
usłyszał 
cały 
świat. 
W 
szeregu 
wielkich 
poszukiwaczy 
przygód 
stawiają 
go 
równieS 
inne 
wyczyny: 
zdobył 
m.in. 
oba 
bieguny 
i 

pokonał 
łodzią 
motorową 
rzekę 

Strona 108

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Ganges 
od 
jej 
ujścia 
aS 
do 
źródeł. 
Nie 
podano 
przyczyny 
jego 
śmierci, 
jednak 
nowozelandzkie 
media 
doniosły, 
Se 
od 
pewnego 
czasu 
chorował 
na 
zapalenie 
płuc. 

Edmund 
Hillary 
był 
nie 
tylko 
pierwszym 
zdobywcą 
Everestu. 
Przejechał 
równieS 
jako 
pierwszy 
człowiek 
traktorem 
Antarktydę 
i 
dojechał 
do 
bieguna 
południowego. 
Przepłynął 
łodzią 
motorową 
Ganges 
od 
ujścia 
do 
źródeł. 
Drugą 
stroną 
jego 
działalności 
jest 
utworzenie 
fundacji 
działalność 
na 
rzecz 
poprawy 
warunków 
Sycia 
mieszkańców 

Strona 109

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Himalajów. 
ZałoSył 
organizację, 
która 
prowadzi 
w 
Nepalu 
budowę 
szkół, 
szpitali, 
mostów 
i 
lądowisk. 
Ludność 
Nepalu 
wiele 
mu 
zawdzięcza, 
a 
wśród 
Sierpów 
czczony 
jest 
w 
sposób 
niezwykły 
-po 
prostu 
jak 
bóg. 

Sprzyjało 
mi 
szczęście 
-pisał 
w 
swojej 
autobiografii 
Edmund 
Hillary. 
-
Przypadło 
mi 
w 
udziale 
wiele 
sukcesów, 
ale 
los 
nie 
szczędził 
mi 
teS 
smutków. 
Po 
zdobyciu 
najwySszego 
szczytu 
świata 
media 
okrzyknęły 
mnie 
bohaterem, 
ale 
w 
swoich 
oczach 
pozostałem 

Strona 110

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

na 
zawsze 
człowiekiem 
o 
skromnych 
moSliwościach. 
Moje 
osiągnięcia 
są 
raczej 
rezultatem 
Sywej 
wyobraźni 
i 
niespoSytych 
zasobów 
energii. 
Jako 
młody 
chłopak 
byłem 
marzycielem, 
rozmiłowanym 
w 
ksiąSkach 
podróSniczych 
i 
odbywającym 
długie 
samotne 
wędrówki 
z 
głową 
w 
chmurach. 
Nie 
wiedziałem, 
Se 
czeka 
mnie 
tyle 
ekscytujących 
wyzwań, 
zaszczytów 
i 
nagród. 
Poznałem 
wiele 
koronowanych 
głów, 
wielu 
ksiąSąt, 
prezydentów 
i 
premierów, 
ale 
najwaSniejsze 
dla 
mnie 
okazały 
się 
przyjaźnie 
zawarte 
z 
przedstawicielami 
odmiennych 
kultur. 
Moje 
dokonania 

Strona 111

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

mają 
swoją 
niewątpliwą 
wartość. 
Dane 
mi 
było 
przeSyć 
kilka 
naprawdę 
fascynujących 
przygód. 
Większą 
jednak 
wartością 
jest 
to, 
co 
udało 
mi 
się 
zrobić 
dla 
przyjaciół 
w 
Himalajach. 
Budowa 
lądowisk 
w 
górach, 
szkół, 
szpitali 
i 
klinik 
oraz 
restauracja 
odległych 
buddyjskich 
klasztorów 
wiązała 
się 
z 
wieloma 
wyzwaniami. 
Nigdy 
o 
tym 
nie 
zapomnę. 
SłuSyłem 
wielu 
słusznym 
sprawom, 
zaznałem 
wiele 
serca 
i 
miłości 
ze 
strony 
wielu 
wspaniałych 
ludzi. 
Czy 
mógłbym 
chcieć 
czegoś 
więcej? 

Strona 112

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Zarzuty 
za 
misia 

Najsurowszy 
z 
moSliwych 
zarzutów 
postawiła 
prokuratura 
turystom, 
którzy 
w 
październiku 
brali 
udział 
w 
zabiciu 
niedźwiadka 
w 
Tatrach. 
Za 
spowodowanie 
zniszczenia 
w 
świecie 
zwierzęcym 
w 
znacznych 
rozmiarach 
grozi 
im 
nawet 
do 
1,5 
lat 
więzienia. 

Sprawę 
prowadzi 
prokuratura 
rejonowa 
w 
Zakopanem. 
Ze 
względu 
na 
miejsce 
zamieszkania 
turyści, 
którzy 
brali 
udział 
w 
zabiciu 
misia 
zostali 
przesłuchani 
w 
prokuraturze 
w 
Iławie. 
Jak 
poinformował 
tamtejszy 
prokurator 

Strona 113

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Jan 
Wierzbicki 
zarzuty 
zostały 
ogłoszone 
trzem 
osobom, 
które 
były 
na 
miejscu. 
Trwają 
jeszcze 
przesłuchania 
w 
tej 
sprawie. 
Turystom 
grozi 
kara 
od 
3 
miesięcy 
do 
1,5 
roku 
więzienia. 
Wcześniej 
biegli 
powołani 
przez 
zakopiańską 
prokuraturę 
stwierdzili, 
Se 
turyści 
mieli 
tylko 
lekkie 
rany 
zadane 
przez 
misia, 
a 
jego 
zabicie 
w 
dwóch 
procentach 
uszczupliło 
stan 
populacji 
niedźwiedzia 
w 
Tatrach. 
„Turyści” 
tłumaczyli 
się, 
Se 
działali 
w 
obronie 
własnej. 

Lawiny 
niegroźne? 

Strona 114

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Turyści 
w 
Tatrach 
wciąS 
lekcewaSą 
ostrzeSenia 
o 
lawinach. 
Najczęściej 
sądzą, 
Se 
drugi 
lub 
trzeci 
stopień 
zagroSenia 
lawinowego, 
w 
pięciostopniowej 
skali 
jest 
niegroźny, 
i 
bez 
obaw 
idą 
wtedy 
w 
góry. 

W 
sobotę 
5 
stycznia 
lawina, 
która 
zeszła 
z 
Siwej 
Przełęczy 
w 
Tatrach 
porwała 
ze 
sobą 
trójkę 
turystów. 
Ślązacy 
idący 
czarnym 
szlakiem 
mogą 
mówić 
o 
ogromnym 
szczęściu 
-tylko 
26-letnia 
Magdalena 
B. 
odniosła 
powaSną 
kontuzję 
nogi, 
reszta 
osób 
wyszła 

Strona 115

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

z 
tej 
niebezpiecznej 
przygody 
bez 
szwanku. 
W 
tym 
czasie 
w 
Tatrach 
obowiązywał 
zaledwie 
drugi 
stopień 
zagroSenia 
lawinowego. 
Większość 
turystów 
-w 
ogóle 
nie 
sprawdza 
stopnia 
zagroSenia. 
Słowacy 
juS 
od 
lat 
na 
czas 
zimy 
zamykają 
Tatry 
powySej 
schronisk. 
U 
nas 
Tatrzański 
Park 
Narodowy 
uwaSa, 
Se 
kaSdy 
z 
nas 
ma 
wolną 
wolę 
i 
moSe 
decydować 
czy 
idzie 
w 
Tatry 
ponosząc 
ryzyko 
czy 
teS 
z 
wyprawy 
rezygnuje. 

Gubałówka 
Goodbye 

Strona 116

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

Miała 
być 
nowa 
trasa 
narciarska, 
miało 
być 
otwarcie 
starej. 
Latem 
miały 
być 
stragany, 
a 
wyszło 
jak 
zwykle. 
Narciarze 
nadal 
nie 
będą 
mogli 
zjeSdSać 
z 
Gubałówki. 

Przez 
ostatni 
rok 
nowy 
burmistrz 
Janusz 
Majcher 
prowadził 
negocjacje 
z 
rodziną 
Byrcynów 
w 
sprawie 
otwarcia 
trasy 
na 
Gubałówce, 
która 
przebiega 
przez 
ich 
grunty. 
Jeszcze 
miesiąc 
temu 
wydawało 
się, 
Se 
jest 
szansa 
na 
porozumienie. 
Władze 
chciały 
wytyczyć 
nową 
trasę 
po 
prawej 
stronie 
kolejki. 

Strona 117

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

W 
zamian 
latem, 
po 
lewej 
stronie 
stanęłyby 
stragany, 
a 
właściciele 
terenów 
zlikwidowaliby 
płoty 
na 
starej 
trasie 
do 
czasu 
otwarcia 
nowego 
stoku. 
Nic 
z 
tego. 
Na 
sesji 
zakopiańskiej 
Rady 
Miasta 
wystąpiła 
BoSena 
Gąsienica 
Byrcyn. 

-W 
październiku 
2007 
r. 
przekazaliśmy 
kilka 
naszych 
propozycji 
rozwiązania 
sprawy. 
Do 
tej 
pory 
całe 
Zakopane 
zarabiało 
na 
t 
rasach 
przebiegających 
przez 
nasze 
grunty 
-mówiła 
BoSena 
Gąsienica 
Byrcyn. 
Twierdziła, 
Se 
górale 
wystąpili 
do 
władz 
miasta 

Strona 118

BIULETYN INFORMACYJNY PTT WARSZAWA I 2006-VI 2010

o 
zgodę 
na 
prowadzenie 
latem 
działalności 
handlowej 
po 
lewej 
stronie 
kolejki 
i 
likwidację 
tam 
tzw. 
parków 
kulturowych 
uniemoSliwiających 
zabudowę. 
-Do 
tej 
pory 
Sadna 
z 
naszych 
propozycji 
nie 
została 
zaakceptowana 
-dodała. 

Burmistrz 
Janusz 
Majcher 
twierdzi 
coś 
zupełnie 
innego. 
-Po 
październikowych 
rozmowach, 
właściciele 
gruntów 
mieli 
przedstawić 
wnioski 
o 
wylesienia 
z 
prawej 
strony 
kolejki, 
gdzie 
ma 
powstać 
nowa 
trasa. 
Czekam 
na 
nie 
do 
tej 
pory 
i 
nic. 
Spotykamy 
się, 
dyskutujemy 

Strona 119