background image

KSIĘGOWOŚĆ I FINANSE

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI 

PUBLICZNO-PRAWNE  

W KSIĘGACH  

RACHUNKOWYCH

ROZRACHUNKI 

PUBLICZNO-PRAWNE  

W KSIĘGACH  

RACHUNKOWYCH

background image

2

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

Spis treści

VAT w księgach rachunkowych ........................................................................................................ 3
VAT naliczony – ewidencja księgowa ................................................................................................ 4
VAT należny – ewidencja księgowa ................................................................................................... 4
Rozliczenie VAT naliczonego – ewidencja księgowa ......................................................................... 5
Rozliczenie VAT należnego – ewidencja księgowa ............................................................................ 6
Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT – ewidencja księgowa .......................................... 8
Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych ..................................................... 9
Ewidencja księgowa rozrachunków z tytułu podatku dochodowego ............................................... 9
Rozrachunki z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ............................................................. 10

Autor

Beata Piotrowska

Konsultacja

Stanisław Hońko

Redakcja

Robert Sierant 

Korekta

Zespół

CBP 401   ISBN 978-83-269-0085-3

Copyright © by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

Warszawa 2010

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a,

www.wip.pl

tel. 0 22 518 29 29, faks 0 22 617 60 10

Praktyczny raport „Rozrachunki publiczno-prawne w księgach rachunkowych” chroniony jest 

prawem  autorskim.  Przedruk  materiałów  opublikowanych  w  raporcie  „Rozrachunki  publicz-

no-prawne w księgach rachunkowych” – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie do-

tyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejszy raport został przygotowany z 

zachowaniem  najwyższej  staranności  i  wykorzystaniem  wysokich  kwalifikacji,  wiedzy  i  do-

świadczenia. Zaproponowane w raporcie „Rozrachunki publiczno-prawne w księgach rachun-

kowych”  wskazówki,  porady  i  interpretacje  dotyczą  sytuacji  typowych.  Ich  zastosowanie  w 

konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane 

rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwo-

wych.

W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowa-

nie zawartych w raporcie „Rozrachunki publiczno-prawne w księgach rachunkowych” wskazó-

wek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

background image

3

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

W jednostkach prowadzących księgi rachunkowe, zgodnie z ustawą o rachunkowości, rozrachunki 

publicznoprawne stanowią bardzo ważną grupę rozliczeń o charakterze publicznoprawnym. 

Rozrachunki publicznoprawne obejmują wszelkie należności i zobowiązania od i wobec insty-

tucji publicznoprawnych. 

Rozrachunki  publicznoprawne  obejmują  przede  wszystkim  rozrachunki  z  urzędami  skarbowymi, 

urzędami celnymi, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych oraz jednostkami samorządu terytorialnego. 

Zobowiązania i należności z tytułu rozrachunków publicznoprawnych wyceniasz w wartości nomi-

nalnej z uwzględnieniem karnych odsetek i innych obciążeń związanych z nieterminowym lub niepra-

widłowym uregulowaniem zobowiązań budżetowych. Nie podlegają one aktualizacji wyceny w myśl 

art. 35b uor.

Zasady  oraz  sposób  prowadzenia  ewidencji  bilansowej  rozrachunków  publicznoprawnych  określa 

kierownik  Twojej  jednostki  w  zakładowym  planie  kont,  przy  uwzględnieniu  potrzeb  wynikających  

z zakresu i rozmiarów prowadzonej działalności oraz występujących w jednostce tytułów publiczno-

prawnych. 

VAT w księgach rachunkowych

Rozrachunki z tytułu VAT występują we wszystkich jednostkach będących podatnikami podatku od 

towarów i usług.

Prawidłowe ujęcie w księgach rachunkowych i wykazanie w sprawozdaniach finansowych VAT, wy-

maga wprowadzenia do wykazu kont księgi głównej co najmniej następujących kont:

• 

„rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”,

• 

„rozliczenie VAT naliczonego”,

• 

„rozliczenie VAT należnego”.

Prowadzenie kont „Rozliczenie VAT naliczonego” i „Rozliczenie VAT należnego” jest niezbędne w przy-

padku wystąpienia czasowych różnic pomiędzy momentem powstania przychodu dla celów bilanso-

wych oraz momentem powstania obowiązku podatkowego w zakresie VAT. Dotyczy to głównie czyn-

ności wykonanych w bieżącym okresie sprawozdawczym, przy których obowiązek podatkowy lub 

prawo do odliczenia podatku naliczonego występuje w okresie następnym.

Aby jednak prawidłowo ująć w księgach rachunkowych i wykazać w sprawozdaniach finansowych 

VAT powinieneś wprowadzić konta: „VAT naliczony” i „VAT należny”.

Na kontach „VAT należny” i „VAT naliczony” na koniec okresu sprawozdawczego nie może wystą-

pić saldo końcowe.

Czasopismo „Rachunkowość dla Praktyków” jest przeznaczone dla 

doświadczonych księgowych i głównych księgowych. To jedyny fachowy  

przewodnik po aktualnych problemach prezentujący wiedzę niezbędną  

w codziennej pracy służb finansowo-księgowych firm.

Teraz możesz testować czasopismo BEZPŁATNIE przez 14 dni.

background image

4

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

VAT naliczony – ewidencja księgowa

Konto 

„VAT naliczony” służy do ewidencji kwot podatku naliczonego podlegającego odliczeniu od 

podatku należnego w bieżącym okresie sprawozdawczym. Każda operacja ujęta na tym koncie musi 

zostać wprowadzona jednocześnie do rejestru zakupów. 

Na  koniec  okresu  sprawozdawczego  następuje  przeksięgowanie  na  konto  „Rozrachunki  publiczno-

prawne z tytułu VAT”.

Podstawowe zapisy księgowe na koncie „VAT naliczony” są następujące:

1.   VAT naliczony wykazany w fakturach z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia 

usług podlegający odliczeniu w bieżącym okresie sprawozdawczym:

 

Wn konto „VAT naliczony” ,

 

Ma konto „Rozrachunki z dostawcami”.

2.

   VAT naliczony wykazany w fakturach z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia 

usług podlegający odliczeniu w bieżącym okresie sprawozdawczym:

 

Wn konto „VAT naliczony”,

 

Ma konto „Rozliczenie zakupu”.

3. 

 VAT naliczony do odliczenia z tytułu importu towarów wykazany w dokumentach celnych:

 

Wn konto „VAT naliczony”,

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne z urzędem celnym”.

4.

   Przeksięgowanie VAT naliczonego w momencie spełnienia warunków dających prawo do obniżenia 

podatku należnego:

 

Wn konto „Podatek VAT naliczony”,

 

Ma konto „Rozliczenie VAT naliczonego”.

5. 

 VAT należny stanowiący jednocześnie VAT naliczony na podstawie faktur wewnętrznych np. z tytułu 

wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów:

 

Wn konto „VAT naliczony”,

 

Ma konto „VAT należny”.

6.

   Przeksięgowanie podatku naliczonego do odliczenia na koniec okresu sprawozdawczego:

 

Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT”,

 

Ma konto „VAT naliczony”.

VAT należny – ewidencja księgowa

Na koncie 

„VAT należny” powinieneś ujmować kwoty stanowiące w danym okresie sprawozdawczym 

zobowiązanie z tytułu czynności opodatkowanych VAT. Każda kwota podatku na tym koncie powinna 

zostać ujęta równocześnie do rejestru sprzedaży, gdyż szczegółowość rejestru jest większa niż dane 

ujmowane na kontach księgi głównej. Po zakończeniu okresu sprawozdawczego następuje przeksięgo-

wanie łącznej kwoty podatku VAT należnego na konto „Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT”.

Podstawowe zapisy księgowe na koncie „VAT należny” są następujące:

1.   VAT należny wykazany w fakturach z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia 

usług:

 

Wn konto „Rozrachunki z odbiorcami”,

 

Ma konto „VAT należny”.

2.   VAT należny na podstawie faktur wewnętrznych, stanowiący równocześnie podatek VAT naliczony:

 

Wn konto „VAT naliczony” 

 

Ma konto „VAT należny”.

3.

   Przeksięgowanie VAT należnego w momencie powstania obowiązku podatkowego:

 

Wn konto „Rozliczenie VAT naliczonego”,

 

Ma konto „VAT należny”.

background image

5

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

4. 

 VAT należny obciążający koszty operacyjne np. import usług związanych ze sprzedażą zwolnioną 

od opodatkowania VAT:

 

Wn konto „Podatki i opłaty”,

 

Ma konto „VAT należny”.

5.  VAT należny obciążający pozostałe koszty operacyjne np. darowizny towarów:

 

Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

 

Ma konto „VAT należny”.

6.

   VAT należny zwiększający cenę nabycia składnika aktywów np. niepodlegający odliczeniu podatek 

należny przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu nowych środków transportu:

 

Wn różne konta aktywów,

 

Ma konto „VAT należny”.

7.

  Przeksięgowanie VAT należnego na koniec okresu sprawozdawczego:

 

Wn konto „VAT należny” 

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT”.

Rozliczenie VAT naliczonego – ewidencja księgowa

Po stronie 

Wn na koncie „Rozliczenie VAT naliczonego” księgujesz:

1.  VAT naliczony według faktur VAT, wykazany w deklaracji VAT-7 wynikający z rejestrów zakupu,

2.  zwiększenie VAT naliczonego z tytułu podwyższenia ceny, na podstawie faktury korygującej wysta-

wionej przez dostawcę,

3.  korektę odliczenia podatku naliczonego z podatku należnego, dokonaną na podstawie decyzji 

administracyjnej,

4.  VAT niepodlegający odliczeniu od zakupów związanych ze sprzedażą zwolnioną i opodatkowaną, 

zaliczony do kosztów.

Po stronie 

Ma na koncie „Rozliczenie VAT naliczonego” ewidencjonujesz:

1.  zmniejszenie VAT naliczonego na podstawie faktur korygujących wystawionych przez sprzedawcę,

2.  kwotę podatku naliczonego zmniejszająca podatek należny pod datą ostatniego dnia miesiąca,

3.  kwotę naliczonego VAT od zakupów podlegających bezpośrednio zwrotowi przez urząd skarbowy, 

pod datą złożenia wniosku.

Ewidencja księgowa:

1.  Faktura dokumentująca zakup, od którego VAT nie podlega odliczeniu (wartość brutto):

 

Wn konto „Rozliczenie zakupu”,

 

Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami”,

 

a)  dotyczy zakupu materiałów, towarów i usług

 

 

Wn konto „Koszty według rodzajów” (chyba, że materiały i towary są magazynowane),

 

 

Ma konto „Rozliczenie VAT naliczonego”,

 

b)  dotyczy zwiększenia wartości środków trwałych

 

 

Wn konto „Środki trwałe”,

 

 

Ma konto „Rozliczenie VAT naliczonego”,

 

c)  dotyczy zwiększenia wartości inwestycji

 

 

Wn konto „Inwestycje” 

 

 

Ma konto „Rozliczenie VAT naliczonego”.

2.  Zakup usług obcych udokumentowany fakturą VAT:

 

a)  VAT naliczony w fakturze

 

 

Wn konto „Rozliczenie VAT naliczonego”,

 

 

Ma konto „Rozliczenie zakupu”,

 

b)  wartość brutto

 

 

Wn konto „Koszty według rodzajów”,

 

 

Ma konto „Rozliczenie zakupu”,

background image

6

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

 

c)  zobowiązanie wobec dostawcy (wartość brutto)

 

 

Wn konto „Rozliczenie zakupu”,

 

 

Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami”.

3.  Faktura korygująca zmniejszająca podatek naliczony (zapis ujemny):

 

a)  VAT naliczony z faktury

 

 

Wn konto „Rozliczenie VAT naliczonego”,

 

 

Ma konto „Rozliczenie zakupu”,

 

b)  wartość brutto

 

 

Wn konto „Rozliczenie zakupu”,

 

 

Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami”.

4.  Faktura korygująca zwiększająca podatek naliczony:

 

a)  VAT naliczony z faktury

 

 

Wn konto „Rozliczenie VAT naliczonego”,

 

 

Ma konto „Rozliczenie zakupu”,

 

b)  wartość brutto

 

 

Wn konto „Rozliczenie zakupu”,

 

 

Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami”.

Rozliczenie VAT należnego – ewidencja księgowa

Po stronie 

Wn na koncie „Rozliczenie VAT należnego” księgujesz:

1.  zmniejszenie podatku należnego wynikające z wystawionych faktur korygujących przez sprzedawcę,

2.  przeniesienie należnego VAT pod datą ostatniego dnia miesiąca na podstawie deklaracji VAT-7 na 

konto „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”.

Po stronie 

Ma na koncie „Rozliczenie VAT należnego” księgujesz:

1.  kwoty  należnego  VAT,  wynikające  z  faktur  VAT  wystawionych  za  sprzedane  towary,  materiały, 

środki trwałe oraz za wykonane usługi,

2.  podatek należny wynikający z faktur wewnętrznych,

3.  podatek należny ustalony za pomocą kas rejestrujących,

4.  zwiększenie podatku należnego wynikającego z faktur korygujących.

Ewidencja księgowa:

1.  Sprzedaż towarów, materiałów, wyrobów, usług

 

a)  wartość netto sprzedaży

 

 

Ma konto „Sprzedaż towarów” (materiałów, wyrobów, usług),

 

b)  VAT należny

 

 

Ma konto „Rozliczenie VAT należnego”, 

 

c)  wartość brutto

 

 

Wn konto „Rozrachunki z odbiorcami”.

2.  VAT należny od darowizn (na podstawie faktury wewnętrznej):

 

Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

 

Ma konto „Rozliczenie VAT należnego”.

3.

  Faktura korygująca zmniejszająca podatek należny:

 

Wn konto „Rozliczenie VAT należnego”,

 

Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami”.

4.

  Faktura zwiększająca podatek należny:

 

Wn konto „Rozrachunki z odbiorcami”,

 

Ma konto „Rozliczenie VAT należnego”.

Kwoty ujęte na kontach do rozliczenia w następnych okresach sprawozdawczych nie mają odzwierciedle-

nia w rejestrach VAT w danym miesiącu. Konieczność prowadzenia tych kont wynika głównie z prze-

background image

7

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

słanek czasowych pomiędzy momentem ujęcia przychodów ze sprzedaży zgodnie z prawem bilanso-

wym i datą powstania obowiązku podatkowego oraz momentem ujęcia operacji zakupu dla celów 

bilansowych i prawem do odliczenia podatku VAT naliczonego.

W rachunkowości ekonomicznym efektem sprzedaży są przychody netto ze sprzedaży. 

Przez przychody netto ze sprzedaży operacyjnej rozumiesz wpływające na wynik finansowy, kwoty 

należne za sprzedane towary, materiały, produkty, przy uwzględnieniu dotacji, opustów, rabatów i innych 

zwiększeń lub zmniejszeń, bez VAT oraz pozostałe przychody operacyjne m.in. przychody netto ze 

sprzedaży środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych.

W myśl art. 6 uor (zasada memoriałowa), przychody ze sprzedaży zaliczasz do okresów sprawozdaw-

czych, których one dotyczą i ujmowane są w księgach rachunkowych w dacie wydania lub wysłania 

towaru oraz wykonania usługi.

Dlatego też data powstania obowiązku podatkowego w VAT może być inna niż data powsta-

nia przychodów dla celów bilansowych.

Różnice czasowe dotyczą również zakupów towarów i usług. Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdaw-

czego należy wprowadzić każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie (art. 20 ust. 1 uor). A zatem, 

data otrzymania dokumentu, w tym przy zakupach rzeczowych składników i usług nie ma znaczenia. 

Natomiast w VAT, w odniesieniu do podatku naliczonego, istnieje zasada, w myśl której podatnik ma 

prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów 

i usług, związanych ze sprzedażą opodatkowaną, o czym stanowi art. 86 ustawy o VAT.

PRZYKŁAD 

8 stycznia 2010 r. otrzymano fakturę VAT z tytułu usługi wykonanej w grudniu 2009 r. związanej ze 

sprzedażą opodatkowaną. Wartość netto faktury wynosi 5.000 zł, VAT 22%.

Zapisy na kontach będą następujące:

1.  Faktura VAT:

 

a)  wartość netto – 5.000 zł

 

 

Wn konto „Usługi obce”,

 

b)  VAT naliczony – 1.100 zł

 

 

Wn konto „Rozliczenie VAT naliczonego”,

 

c)  wartość brutto – 6.100 zł

 

 

Ma konto „Rozrachunki z dostawcami”.

Kwota 1.100 zł, która stanowi saldo konta „Rozliczenie VAT naliczonego” nie jest ujęta w rejestrze 

zakupów w grudniu 2009 r., ponieważ prawo do odliczenia przysługuje w styczniu lub w lutym 2010 r. 

Saldo  końcowe  należy  wykazać  w  aktywach  bilansu  w  pozycji  B.IV.  „Krótkoterminowe  rozliczenia 

międzyokresowe”.

Wprowadzenie do rejestru VAT w styczniu lub w lutym 2008 r. wymaga dokonania przeksięgowania 

VAT oraz wprowadzenia do rejestru zakupu, co należy ująć na kontach, następującym zapisem:

1.  Przeksięgowanie VAT naliczonego – 1.100 zł

 

Wn konto „VAT naliczony”,

 

Ma konto „Rozliczenie VAT naliczonego”.

background image

8

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT – ewidencja 

księgowa

Po stronie 

Wn na koncie „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” księgujesz:

1.  naliczony VAT podlegający odliczeniu od podatku należnego lub zwrotowi przez urząd skarbowy 

od dokonanych zakupów,

2.  kwoty wydatkowane na zakup kasy rejestrującej, przysługujące do zwrotu,

3.  kwoty VAT przekazywane do urzędu skarbowego.

Po stronie 

Ma na koncie „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT ewidencjonujesz:

1.  należny VAT według faktur VAT i faktur korygujących oraz raportów z kasy fiskalnej, wystawio-

nych w miesiącu, za który sporządza się deklarację VAT,

2.  należny VAT wynikający z faktur VAT wystawionych w poprzednim okresie sprawozdawczym, co 

do którego obowiązek podatkowy powstał w okresie bieżącym,

3.  kwoty VAT zwracane przez urząd skarbowy.

Zapisy operacji księgowych będą następujące:

1.   Przeksięgowanie przy miesięcznym (kwartalnym) rozliczeniu z urzędem skarbowym VAT naliczonego:

 

Wn konto „Rozrachunki z US z tytułu VAT”,

 

Ma konto „Rozliczenie VAT naliczonego”.

2.   Przeksięgowanie przy miesięcznym (kwartalnym) rozliczeniu z urzędem skarbowym VAT należnego:

 

Wn konto „Rozliczenie VAT należnego”,

 

Ma konto „Rozrachunki z US z tytułu VAT”.

3.  Przeksięgowanie  VAT  do  rozliczenia  z  urzędem  skarbowym  jako  zobowiązanie  z  tytułu  VAT: 

 

Wn konto „Rozrachunki z US z tytułu VAT”,

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT”.

4.  Przeksięgowanie VAT do rozliczenia z urzędem skarbowym jako należności z tytułu VAT:

 

Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT”,

 

Ma konto „Rozrachunki z US z tytułu VAT”.

W czasopiśmie „

Rachunkowość dla Praktyków

” znajdziesz m.in.:

• 

 konkretne informacje o najnowszych zmianach w podatkach, rachunkowości, ubez-

pieczeniach społecznych i prawie pracy, ze wskazaniem ich konsekwencji dla Twojej 

pracy,  

• 

praktyczne wskazówki, trafiające w istotę problemu,  

• 

 fachowe wyjaśnienia problemów, jakie stwarzają niejednoznaczne przepisy i które 

pojawiają się w każdej firmie. 

Przekonaj  się  sam,  jak  bardzo  ułatwią  Ci  pracę  fachowe  porady  wyselekcjonowane 

przez doświadczonych księgowych, doradców podatkowych oraz pracowników Minister-

stwa Finansów, Urzędów i Izb Skarbowych. Rozwiązania przez nich zaproponowane są prak-

tyczne i w 100% zgodne z prawem. Teksty poparte są orzeczeniami WSA i NSA, pismami 

MF, IS i US. 

Zamów czasopismo!

background image

9

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych

Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych uregulowane jest w updop. Rozrachunki 

te obejmują zobowiązania wyłącznie wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku dochodowego od 

jednostek posiadających osobowość prawną np. spółek z o.o., spółek akcyjnych i spółek kapitałowych 

w organizacji oraz podatkowych grup kapitałowych, spółdzielni i innych posiadających osobowość 

prawną. 

Do rozrachunków z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych zalicza się w szczególności: 

• 

zryczałtowany podatek dochodowy od wypłaconych dywidend, 

• 

podatek dochodowy od osób prawnych ustalony od dochodu jednostki, 

• 

podwyższenie lub obniżenie uprzednio ustalonego zobowiązania podatkowego, 

• 

wpłaty z zysku spółek Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych, 

• 

jak również odsetki za nieterminowe wpłaty zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od 

osób prawnych.

Ewidencja księgowa rozrachunków z tytułu podatku dochodowego

Typowe zapisy księgowe w zakresie rozrachunków z tytułu podatku dochodowego od osób praw-

nych są następujące:

1.   Zarachowanie podatku dochodowego od osiągniętego dochodu przez jednostkę (zarówno w formie 

zaliczek, jak i kwoty wynikającej z zeznania rocznego):

 

Wn konto „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego”,

 

 Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu podatku dochodo-

wego od osób prawnych).

2.   Zryczałtowany podatek dochodowy od dywidendy wypłacanej przez spółkę kapitałową:

 

a)  w księgach rachunkowych spółki wypłacającej dywidendą:

 

 

Wn konto „Pozostałe rozrachunki”,

 

 

 Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu podatku docho-

dowego od osób dywidendy),

 

b)  w księgach rachunkowych jednostki otrzymującej dywidendę:

 

 

 Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu zryczałtowa-

nego podatku dochodowego od dywidendy),

 

 

Ma konto „Pozostałe rozrachunki”.

3.   Zryczałtowany podatek dochodowy od zaliczki wypłaconej wspólnikom na poczet dywidendy:

 

Wn konto „Pozostałe rozrachunki”,

 

 Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu zryczałtowanego 

podatku dochodowego od dywidendy).

4.   Zmniejszenie uprzednio ustalonego zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych:

 

 Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu podatku dochodo-

wego od osób prawnych),

 

Ma konto „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego”.

5.   Podwyższenie  uprzednio  ustalonego  zobowiązania  z  tytułu  podatku  dochodowego  od  osób 

prawnych:

 

 Wn konto „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego” Ma „Rozra-

chunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki tytułu podatku dochodowego od osób prawnych).

6.   Zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych dotyczące lat ubiegłych (błąd 

podstawowy), wynikające z decyzji pokontrolnej urzędu skarbowego:

 

Wn konto „Rozliczenie wyniku finansowego”,

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne”.

background image

10

www.RachunkowoscDlaPraktykow.pl

ROZRACHUNKI PUBLICZNO-PRAWNE W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH

7.

   Zwrot podatku dochodowego od osób prawnych za lata ubiegłe należny jednostce, uznany za 

błąd podstawowy:

 

Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne”,

 

Ma konto „Rozliczenie wyniku finansowego”.

8.

   Umorzenie zobowiązania podatkowego:

 

 Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu podatku dochodo-

wego od osób prawnych),

 

Ma konto „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego”.

9.  Wpłata z zysku należna od spółek Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych:

 

Wn konto „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego”,

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu wpłaty z zysku).

10.  Zapłata zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych do urzędu skarbowego:

 

 Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu podatku dochodo-

wego od osób prawnych),

 

Ma konto „Rachunek bieżący”.

11.  Odsetki za zwłokę spowodowane nieterminową zapłatą podatku dochodowego od osób prawnych:

 

Wn konto „Koszty finansowe”,

 

 Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z tytułu odsetek za nieter-

minową zapłatę podatku dochodowego od osób prawnych).

Rozrachunki z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne

Przykładowe operacje związane z ewidencją rozrachunków z ZUS mogą być następujące:

1.  Składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe) należne od pracowników:

 

Wn konto „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”,

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z ZUS).

2.   Składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) należne od pracodawcy:

 

 Wn konto „Koszty według rodzajów” lub konto zespołu 5 (analitycznie: Ubezpieczenia społeczne 

i inne świadczenia),

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z ZUS).

3.  Składki na ubezpieczenia zdrowotne:

 

Wn konto „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”,

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z ZUS).

4.  Zasiłki (np. wychowawcze, chorobowe) wypłacane przez jednostkę pracownikom w imieniu ZUS:

 

Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z ZUS),

 

Ma konto „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”.

5.

  Składki płacone na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

 

 Wn konto „Koszty według rodzajów” lub konto zespołu 5 (analitycznie: Ubezpieczenia społeczne 

i inne świadczenia),

 

Ma konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z ZUS).

6.   Wynagrodzenie płatnika składek za zadania związane z ustalaniem prawa do świadczeń i ich wyso-

kości oraz wypłatą świadczeń z ubezpieczenia chorobowego:

 

Wn konto „Rozrachunki publicznoprawne” (analitycznie: Rozrachunki z ZUS),

 

Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”.

Podstawa prawna:

• 

art. 6, art. 20 ust.1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, 

poz.694 z późn. zm.,

• 

art. 86 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. nr 54, poz.535 z późn. zm.

background image