background image

kwiecień–czerwiec 2014

12

issn 1895-2852

półka z o.o

P R A W O     Z A R Z Ą D Z A N I E     F I N A N S E     P R     M A R K E T I N G

S

G

G

wydanie 

specjalne

w   n u m e r z e

ZAWIADOMIENIE 

O PODEJRZENIU 

PRZESTĘPSTWA

W razie powzięcia podejrzenia 

o popełnieniu przestępstwa 

w fi rmie należy złożyć 

zawiadomienie do prokuratury.

10

WNIOSEK O ŚCIĄGANIE

SPRAWCY PRZESTĘPSTWA

W przypadku popełnienia 

przestępstwa przez prokurenta 

fi rmy zarząd powinien złożyć 

wniosek do prokuratury rejonowej. 

10

ZAŻALENIE NA ZATRZYMANIE

Z chwilą zatrzymania osoby lub 

mienia spółki zarząd może złożyć 

odpowiednie zażalenie. 

11

ZAŻALENIE NA DZIAŁANIE

FUNKCJONARIUSZY 

Na prowadzenie w siedzibie spółki 

czynności policyjnych niezgodnych 

z prawem przysługuje zażalenie. 

12

WNIOSEK O ODSZKODOWANIE

ZA NIESŁUSZNE SKAZANIE

Na podstawie przepisów można 

domagać się odszkodowania za 

niesłuszne skazanie. 

12

Zarząd ma wgląd w dowody, 
tylko jeśli jest stroną postępowania 

W przypadku wszczęcia postępowania karnego przeciwko władzom spółki zarząd 
ma możliwość obrony swoich praw. Jednak jest możliwe dopiero wówczas, gdy 
zostaną postawione zarzuty.

Członkowie zarządu jako zainteresowani nie mają prawa do wglądu w materiały zgroma-
dzone podczas kontroli. Przysługuje im natomiast uprawnienie końcowego zaznajomienia 
się z materiałami postępowania. Jednak jest to możliwe jedynie wówczas, jeżeli wcześniej 
został złożony w tym zakresie wniosek podejrzanego. Zarząd spółki z o.o. bądź jej pra-
cownicy mogą zatem skorzystać z tego prawa, tylko gdy zostały im postawione zarzuty, 
przez co stali się stroną postępowania karnego jako podejrzani. Niezwykle istotne jest 
to, że po przeprowadzonej przez funkcjonariuszy Policji kontroli w siedzibie spółki mu-
szą zostać podjęte formalne działania. Jeśli bowiem okaże się, że zgromadzone materiały 
nie zawierają dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania, przechowuje się je 
przez 2 miesiące, a następnie dokonuje się ich protokolarnego i komisyjnego zniszczenia. 

str. 2

W razie niesłusznego zatrzymania, 
pracownikowi przysługuje zażalenie

Zażalenie zatrzymanego powinno być przekazane sądowi bezzwłocznie wraz 
z niezbędnymi dokumentami, które były podstawą zatrzymania. Sąd rozpoznając 
takie zażalenie, musi o tym fakcie zawiadomić prokuratora.

Sądem właściwym do rozpoznania zażalenia jest sąd rejonowy miejsca zatrzymania lub 
prowadzenia postępowania. Warto wiedzieć, że na podstawie przepisów można domagać 
się odszkodowania za niesłuszne zatrzymanie. Podobnie jest z tymczasowym aresztowa-
niem. Środki zapobiegawcze mogą być bowiem zastosowane tylko wtedy, gdy zebrane 
dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa. Dlatego nie 
w każdym przypadku można i należy je zastosować. 

str. 6

Tajemnica handlowa w postępowaniu 
prokuratorskim jest chroniona

W razie toczonego przeciwko spółce postępowania należy szczególnie pamiętać o upraw-
nieniach i obowiązkach prokuratora wobec tajemnic przedsiębiorstwa. Przepisy Kodeksu 
postępowania karnego chronią bowiem dostęp do takich informacji fi rmy.

str. 8

background image

SPÓŁKA Z O.O.      KWIECIEŃ–CZERWIEC 2014 l  

2

Policja w spółce

O D   R E D A K C J I

SZANOWNI PAŃSTWO,
w numerze specjalnym „Spółki z o.o.” omawiamy 
działania Policji oraz prokuratury, które mogą być 
prowadzone przeciwko spółce. Zdarza się bowiem, 
że przedsiębiorca nie wie, iż przeciwko jego firmie 
przeprowadzanie są czynności operacyjne. Do mo-
mentu wykrycia przestępstwa są one prowadzone 
niejawnie i bez wiedzy kontrolowanego. Oznacza to, 
że prezes zarządu zazwyczaj nie wie o tym, iż w sto-
sunku do niego prowadzona jest kontrola policyjna.
Nie oznacza to jednak, że nie ma prawnych moż-
liwości zareagowania, w momencie gdy zostaną 
postawione konkretne zarzuty. 
Natomiast ani prawo bankowe, ani przepisy żadnej 
innej ustawy nie przewidują uprawnienia Policji 
do żądania ujawnienia informacji stanowiących 
tajemnicę bankową w związku z postępowaniem 
przeciwko spółce z o.o. w sprawie o wykroczenie. 
Inaczej jest w razie wszczęcia postępowania w spra-
wie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. 

Zapraszam do lektury

Barbara Brózda

Wydawca: Weronika Wota
Redaktor: Barbara Brózda
Autor: Przemysław Gogojewicz
Druk: Paper&Tinta
Nakład: 600 egz.

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a
Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10
e-mail: cok@wip.pl
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264
– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,
Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy.
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

„Spółka z  o.o.” wraz z  przysługującymi Czytelnikom inny-
mi elementami dostępnymi w  subskrypcji (e-letter, strona 
WWW i  inne) chronione są  prawem autorskim. Przedruk 
materiałów opublikowanych w „Spółce z o.o.” oraz w innych 
dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy 
– jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji 
z powołaniem się na źródło.

„Spółka z o.o.” została przygotowana z zachowaniem najwyższej 
staranności i  wykorzystaniem wysokich kwalifi kacji,  wiedzy 
i  doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane 
w publikacji „Spółka z o.o.” oraz w innych dostępnych elementach 
subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakte-
ru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku 
może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publi-
kowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako ofi cjalne sta-
nowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyż-
szym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za 
zastosowanie zawartych w publikacji „Spółka z o.o.” lub w innych 
dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, in-
formacji itp. do konkretnych przykładów.

Spółka z o.o.

Firma, wobec której przeprowadzono         

Uprawnienia kontrolne Policji są  ure-
gulowane w ustawie z 6 kwietnia 1990 r. 
o Policji (Dz.U. z 2007 r. nr 43, poz. 277). 
W granicach swych zadań Policja w celu 
rozpoznawania, zapobiegania i wykrywa-
nia przestępstw i  wykroczeń wykonuje 
w spółce z o.o. czynności: 

• 

operacyjno-rozpoznawcze, 

• 

dochodzeniowo-śledcze,

• 

administracyjno-porządkowe.

Policja wykonuje również czynności 
na polecenie sądu, prokuratora, organów 
administracji państwowej i  samorządu 
terytorialnego w zakresie, w jakim obo-
wiązek ten został określony w odrębnych 
ustawach. Przeprowadzanie czynności po-
licyjnych w spółce z o.o. zawsze wiąże się 
faktami i ich interpretacją. Fakty to inaczej 
miejsce zdarzenia. 
Jednak moment wkroczenia organu pro-
cesowego na  teren spółki z  o.o. stanowi 
zawsze fazę interpretacji. Dlatego warto 
wiedzieć, jakie są jej granice.

Przed interwencją

Przed każdą interwencją Policji w fi rmie 
zazwyczaj są prowadzone czynności roz-
poznawcze, których celem jest ustalenie 
niezbędnych informacji o  spółce z  o.o. 
Warto wiedzieć, że czynności operacyjno-
-rozpoznawcze mają prowadzić nie tylko 
funkcjonariusze Policji. Są do tego także 
uprawnieni pracownicy innych organów 
państwa, tj. urzędu skarbowego, ZUS, kon-
troli skarbowej, wywiadu skarbowego itp. 
Przy czym mają obowiązek przekazać zgro-
madzone materiały Policji. Uzyskane w ten 
sposób informacje o fi rmie mogą posłużyć 
Policji do wykonywania jej ustawowych za-
dań.

Zakres informacji

Zakres informacji przekazywanych Poli-
cji przez podmioty uprawnione obejmu-
je dane o spółce, w tym dane personalne 
z danymi prezesa i kierownictwa spółki. 
W  skład danych identyfikacyjnych po-
szczególnych osób mogą także wchodzić 
nie tylko informacje o zajmowanym stano-
wisku czy obowiązkach, ale również zdjęcia 
i opisy wizerunku, cech i znaków szczegól-
nych, a także pseudonimy, dane określające 
stosunki rodzinne i majątkowe, wykształ-
cenie, zawód i źródła dochodu.

Przekazanie informacji o spółce z o.o. 

dokumentuje się: 

1) w aktach spraw operacyjno-

-rozpoznawczych – notatką służbową 

zawierającą w szczególności dane 

dotyczące: 

a) daty i miejsca wystąpienia o udzielenie 

informacji, 

b) osoby występującej o udzielenie 

informacji, 

c) czasu i miejsca przekazania informacji, 

d) udzielonych informacji, 

e) sposobu przekazania informacji, 

f) w przypadku odmowy przekazania 

informacji lub ograniczenia zakresu 

przekazywanych informacji – powodów 

odmowy lub ograniczenia, 

g) osób odpowiedzialnych za przekazanie, 

odmowę lub ograniczenie zakresu 

przekazywanych informacji;

2) w zbiorach ewidencyjnych 

i archiwalnych: 

a) w teczkach materiałów archiwalnych – 

notatką służbową zawierającą dane, 

b) w kartotekach, skorowidzach, 

księgach, wykazach i innych zbiorach 

ewidencyjnych – dostosowaną adnotacją 

do metodycznych wymagań tych zbiorów. 

Kontrola operacyjna

Kontrola operacyjna przeprowadzana jest 
wówczas, gdy w  trakcie wykonywania 
czynności operacyjno-rozpoznawczych 
przez Policję, a  także w  celu uzyskania 
i utrwalenia dowodów przestępstw ściga-
nych z oskarżenia publicznego inne środki 
okazały się bezskuteczne.
Kontrola, która zaistnieje w spółce z o.o., 
przeważnie następuje w  odniesieniu 
do przestępstw:

• 

przeciwko obrotowi gospodarczemu, 
powodujących szkodę majątkową lub 
skierowanych przeciwko mieniu, jeże-
li wysokość szkody lub wartość mienia 
przekracza pięćdziesięciokrotną wy-
sokość najniższego wynagrodzenia za 
pracę określonego na podstawie odręb-
nych przepisów,

• 

skarbowych, jeśli wartość przedmio-
tu czynu lub uszczuplenie należno-
ści publicznoprawnej przekraczają 
pięćdziesięciokrotną wysokość naj-
niższego wynagrodzenia za pracę 
określonego na podstawie odrębnych 
przepisów,

Przedsiębiorca zazwyczaj nie wie o tym, iż jest w stosunku do niego prowadzona 
jest kontrola policyjna. Takim niejawnym działaniom podlega korespondencja 
spółki, a w skrajnych przypadkach nawet rozmowy telefoniczne. Wszystkie 
pozyskane informacje nie mogą jednak być przekazane osobom trzecim.

Kup książkę

background image

      

l KWIECIEŃ–CZERWIEC 2014      SPÓŁKA Z O.O.

Policja w spółce

       czynności policyjne, może skorzystać z ochrony

• 

nielegalnego wytwarzania, posiada-
nia lub obrotu bronią, amunicją, ma-
teriałami wybuchowymi, środkami 
odurzającymi lub substancjami psy-
chotropowymi albo ich prekursorami 
oraz materiałami jądrowymi i promie-
niotwórczymi,

• 

ściganych na mocy umów i porozu-
mień międzynarodowych.

Postanowienie sądu

Do wszczęcia kontroli operacyjnej wyma-
gane jest uzyskanie postanowienia wydane-
go przez sąd okręgowy właściwy miejscowo 
ze względu na siedzibę składającego wnio-
sek organu Policji. W przypadkach niecier-
piących zwłoki, jeżeli istnieje ryzyko utraty 
informacji lub zatarcia albo zniszczenia do-
wodów przestępstwa, komendant główny 
Policji lub komendant wojewódzki Poli-
cji może zarządzić, po uzyskaniu pisemnej 
zgody właściwego prokuratora, kontrolę 
operacyjną, zwracając się jednocześnie 
do właściwego miejscowo sądu okręgowe-
go z wnioskiem o wydanie postanowienia 
w tej sprawie. Jeśli sąd w terminie 5 dni 
od dnia zarządzenia kontroli operacyjnej 
nie wyda na nią zgody, kontrola operacyjna 
zostaje wstrzymana. Następnie dokonuje 
się protokolarnego, komisyjnego zniszcze-
nia materiałów zgromadzonych podczas 
stosowania tej kontroli. 

W a ż n e

Niejawność kontroli

Kontrola operacyjna prowadzona jest 

niejawnie i polega na:

• 

kontrolowaniu treści korespondencji;

• 

kontrolowaniu zawartości przesyłek;

• 

stosowaniu środków technicznych umoż-

liwiających uzyskiwanie w  sposób nie-

jawny informacji i  dowodów oraz ich 

utrwalanie, a w szczególności treści roz-

mów telefonicznych i  innych informacji 

przekazywanych za pomocą sieci teleko-

munikacyjnych. 

W przypadku potrzeby zarządzenia kon-
troli operacyjnej wobec spółki z o.o. (preze-
sa, członków zarządu, pracowników spółki) 
we wniosku organu Policji o zarządzenie 
kontroli operacyjnej zamieszcza się infor-
mację o toczącym się wobec tej osoby po-
stępowaniu.
Kontrola jest prowadzona niejawnie, a za-
tem przedsiębiorca nie wie, że organ kon-
trolujący gromadzi materiały, które mogą 
w przyszłości stanowić dowód we wszczę-
tym postępowaniu karnym. 

Przeprowadzanie niejawnego nadzoro-
wania wytwarzania, przemieszczania, 
przechowywania i obrotu przedmiotami 
przestępstwa w spółce z o.o. polega na ob-
serwowaniu: 

• 

przesyłek wchodzących i wychodzą-
cych ze spółki z o.o., co do których za-
chodzi uzasadnione przypuszczenie, 
że mogą zawierać przedmioty prze-
stępstwa;

• 

nieruchomości lub przedmiotów ru-
chomych będących w posiadaniu spół-
ki z o.o., w tym pojazdów, co do których 
zachodzi uzasadnione przypuszczenie, 
że są wykorzystywane do wytwarzania, 
przemieszczania, przechowywania lub 
obrotu przedmiotami przestępstwa;

• 

osób (prezesa, zarządu, pracowników), 
co do których zachodzi uzasadnione 
przypuszczenie, że mogą wytwarzać, 
przemieszczać, przechowywać lub do-
konywać obrotu przedmiotami prze-
stępstwa. 

Podczas przeprowadzania czynności Po-
licja może dokonywać w sposób niejawny 
następujących zmian w przesyłkach lub in-
nych rzeczach zawierających przedmioty 
przestępstwa: 

• 

wyłączać okresowo przesyłki i inne 
rzeczy z obrotu lub procesu wytwa-
rzania, otwierać je celem sprawdze-
nia i oceny zawartości, oznakowania, 
usunięcia przedmiotów przestępstwa 
lub zastąpienia ich innymi przedmio-
tami w całości albo w części oraz celem 
ujawnienia i utrwalenia śladów krymi-
nalistycznych, 

• 

zamykać przesyłki i inne rzeczy po ot-
warciu i włączać je do obrotu lub pro-
cesu wytwarzania. 

Czas kontroli

Przepisami prawa został ustalony czas 
trwania kontroli spółki z  o.o., który nie 
może trwać dłużej niż 3 miesiące. Sąd okrę-
gowy, na  pisemny wniosek komendanta 
głównego Policji lub komendanta woje-
wódzkiego Policji, złożony po uzyskaniu 
uprzednio pisemnej zgody właściwego pro-
kuratora, może postanowieniem przedłu-
żyć ten okres na kolejne 3 miesiące. 

Nowe okoliczności

Jeśli podczas stosowania kontroli opera-
cyjnej w sprawie zaistnieją nowe okolicz-
ności, które są istotne dla zapobieżenia lub 
wykrycia przestępstwa, sąd okręgowy może 
wydać postanowienie o przedłużeniu kon-
troli operacyjnej na kolejny czas oznaczony, 

również po upływie wskazanych wcześniej 
okresów. Następuje to na pisemny wnio-
sek komendanta głównego Policji złożony 
po uzyskaniu pisemnej zgody prokuratora 
generalnego. 

Złożony wniosek

Jeśli w toku kontroli operacyjnej w spółce 
z o.o. zostały zebrane dowody sugerujące, 
że popełniono przestępstwo, lub dowody, 
które mają wpływ na  postępowanie już 
się toczące, komendant główny lub woje-
wódzki Policji przekazuje je odpowiedniej 
jednostce prokuratury, w  razie potrzeby 
dołączając wniosek o wszczęcie postępo-
wania karnego. 
W  przypadku wszczęcia postępowania 
karnego przeciwko władzom spółki z o.o. 
mają oni możliwość obrony swoich praw 
jako podejrzani, co  wynika z  przepisów 
Kodeksu postępowania karnego. Sami za-
interesowani nie mają prawa do wglądu 
w materiały zgromadzone podczas kontro-
li. Przysługują im natomiast uprawnienia 
określone w art. 321 Kodeksu postępowa-
nia karnego. Oznacza to możliwość koń-
cowego zaznajomienia się z materiałami 
postępowania, jednak jedynie jeżeli wcześ-
niej został złożony w tym zakresie wniosek 
podejrzanego.
Zarząd spółki z  o.o. bądź jej pracowni-
cy mogą zatem skorzystać z uprawnienia 
wówczas, gdy zostały im postawione za-
rzuty, przez co stali się stroną postępowa-
nia karnego jako podejrzani. 
Jeśli natomiast po  zakończeniu kontro-
li okaże się, że  zgromadzone materia-
ły nie zawierają dowodów pozwalających 
na wszczęcie postępowania, przechowuje 
się je przez 2 miesiące, a następnie doko-
nuje się ich protokolarnego i komisyjnego 
zniszczenia.

Ochrona zebranych danych

Informacje i  dane zebrane przez Policję 
w toku kontroli podlegają ochronie prze-
widzianej w ustawie o ochronie informa-
cji niejawnych, a za naruszenie przepisów 
odpowiedzialność ponosi Skarb Państwa. 
Informacje o spółce z o.o., które zostały 
zgromadzone w wyniku czynności opera-
cyjno-rozpoznawczych, mogą być udostęp-
niane jedynie policjantom prowadzącym 
czynności w danej sprawie i ich przełożo-
nym, uprawnionym do sprawowania nad-
zoru nad prowadzonymi przez nich w tej 
sprawie czynnościami, a także sądom i pro-
kuratorom, jeżeli następuje to w celu ści-
gania karnego. 

Kup książkę