7. Instytucje strefy euro. EBC i polityka pieniezna [tryb zgodności]

Główne instytucje strefy euro.
Zasady funkcjonowania
Europejskiego Banku Centralnego.
Polityka monetarna realizowana w
UGW.

10 maja 2012

Instytucje finansowe Unii
Europejskiej

Europejski Trybunał
Obrachunkowy

Europejski Bank Inwestycyjny

Komitet Ekonomiczno –
Społeczny

Komitet Ekonomiczno -
Finansowy

Rada ECOFIN

Europejski System Banków
Centralnych

Komitet Ekonomiczno-Finansowy

Funkcjonuje od 1999 roku.

Jego podstawowym celem jest prowadzenie prac
analitycznych odno

nie polityki pieni

ęż

nej

prowadzonej na terenie strefy euro, koordynacja
polityk makroekonomicznych i wydawanie
zwi

zanych z tym opinii.

Jego zadaniem jest tak

e wydawanie opinii na

żą

danie

Rady, Komisji albo z inicjatywy własnej dla innych
instytucji.

Komitet

ledzi tak

e sytuacj

finansow

gospodarcz

krajów członkowskich Wspólnoty a

nast

pnie składa sprawozdania Komisji i Radzie.

Skład: po dwóch członków ze strony krajów
członkowskich, Komisji oraz EBC.

Rada ECOFIN

(Economic and Financial Affairs Council, Ecofin Council)

Rada Ecofin jest organem w którego skład wchodz

Ministrowie Finansów/Gospodarki krajów
członkowskich UE.
Rada Ecofin zajmuje si

m.in. nast

puj

cymi

zagadnieniami: koordynuje polityk

gospodarcz

krajów członkowskich UE, nadzoruje polityk

bud

etow

, finanse publiczne, funkcjonowanie

euro, rynków finansowych, przepływy kapitału
na terenie pa

stw Wspólnoty.

Rada bada raporty dotycz

ce przygotowania

krajów pragn

cych przyst

do Unii Gospodarczej

i Walutowej.

Modele bankowo

ci centralnej

Model

anglo - francuski

Model niemiecki

Europejski System Banków Centralnych
i Europejski Bank Centralny

Europejski Bank Centralny
został utworzony 1 czerwca
1998 roku a swoj

statutow

działalno

ść

rozpocz

ł 1

stycznia 1999 roku.

Siedzib

EBC jest Frankfurt

nad Menem.

Zgodnie z artykułem 107
ust

pem 1 TWE, ESBC

zło

ony jest z EBC i krajowych

banków centralnych Pa

stw

Członkowskich.

Podstawy prawne działania EBC

Podstaw

traktatow

funkcjonowania EBC

stanowi Tytuł VII TWE.

Akty prawne reguluj

ce działanie EBC to: Statut

Europejskiego Systemu Banków Centralnych i
Europejskiego Banku Centralnego.

Niektóre akty wtórnego prawa wspólnotowego.

Regulaminy ciał decyzyjnych.

Niezale

ść

Zgodnie z artykułem 108 TWE przy wykonywaniu
uprawnie

oraz zada

i obowi

zków, które zostały

im powierzone niniejszym Traktatem (TWE) i
Statutem ESBC, ani EBC, ani krajowy bank
centralny, ani członek któregokolwiek z ich
organów decyzyjnych, nie zwracaj

instrukcje ani ich nie przyjmuj

od instytucji czy

organów wspólnotowych, rz

dów Pa

stw

Członkowskich, ani jakiegokolwiek innego organu.
Instytucje i organy wspólnotowe oraz rz

dy Pa

stw

Członkowskich zobowi

zuj

respektowa

zasad

i nie d

ąż

do wywierania wpływu na

członków organów decyzyjnych EBC lub krajowych
banków centralnych przy wykonywaniu ich zada

Europejski System Banków Centralnych (struktura organizacyjna)

RADA ZARZ

DZAJ

(Governing Council)

Prezesi NBC (17 osób) i członkowie zarz

du (6 osób)

Podejmuje decyzje zwi

zane z kierunkami i instrumentami

realizacji polityki monetarnej w strefie euro

ZARZ

(Executive Board)

Prezes + wiceprezes + 4-ech członków zarz

Mianowani s

przez Rad

Europejsk

na 8 lat.

Ich kadencja jest nieodnawialna

Zajmuje si

wydawaniem instrukcji i zalece

, wykonuj

wytyczne Rady Zarz

dzaj

cej a tak

e prowadzi bie

żą

sprawy EBC.

RADA GENERALNA

(General Council)

Prezes + wiceprezes EBC + prezesi wszystkich NBC

nale

żą

cych do UE

Rol

Rady jest umo

liwienie współpracy pomi

dzy bankami

centralnymi, krajów nienale

żą

cych do UGW a bankami

krajów członkowskich strefy euro.

EUROPJESKI SYSTEM BANKÓW CENTRALNYCH

EUROPEJSKI BANK CENTRALNY

Rada Zarz

dzaj

ca (Governing

Council)

Skład:

sze

ciu członków Zarz

prezesi wszystkich krajowych banków centralnych z obszaru euro
(obecnie 17).
Obowi

zki:

uchwalanie wytycznych i podejmowanie decyzji niezb

dnych do

wykonywania zada

powierzonych Eurosystemowi;

ustalanie polityki pieni

ęż

nej obszaru euro, w tym podejmowanie decyzji

w sprawach celów pieni

ęż

nych, podstawowych stóp procentowych,

wielko

ci rezerw w Eurosystemie oraz okre

lanie wytycznych

koniecznych do realizacji tych decyzji.

Rada Prezesów zbiera si

zazwyczaj dwa razy w miesi

cu, w

budynku Eurotower we Frankfurcie nad Menem.

Na pierwszym posiedzeniu ka

dego miesi

ca Rada Prezesów

ocenia zjawiska pieni

ęż

ne oraz wydarzenia gospodarcze, a

nast

pnie podejmuje decyzj

w sprawie polityki pieni

ęż

nej na dany

miesi

c. Na drugim posiedzeniu Rada omawia kwestie zwi

zane z

innymi zadaniami i obowi

zkami EBC oraz Eurosystemu.

Protokół z posiedze

nie jest publikowany, ale podj

ta decyzja w

sprawie polityki pieni

ęż

nej jest ogłaszana na konferencji prasowej

organizowanej bezpo

rednio po pierwszym posiedzeniu miesi

ca.

Konferencj

prasow

prowadzi Prezes, wspierany przez

Wiceprezesa.

Głosowanie w Radzie
Zarz

dzaj

cej

Głosowanie w Radzie Zarz

dzaj

cej odbywa si

zwykle

na zasadzie wi

kszo

ci głosów (wymagane jest

quorum);

li jest brak quorum Prezes mo

e zwoła

obrady

nadzwyczajne, na których głosowanie nie wymaga
spełnienia tego warunku;

Decyduj

cy głos ma Prezes;

W drodze wyj

tku, niektóre decyzje Rady Zarz

dzaj

cej

podejmowane s

na podstawie głosowania, w którym

głosy oddane przez poszczególnych członków s

one według udziału poszczególnych narodowych

banków centralnych reprezentowanych w Radzie w
kapitale EBC (np. zmiany i istotne decyzje zwi

zane z

kapitałem akcyjnym EBC)

Zarz

d (Execuitive Board)

Skład:

prezes i wiceprezes,

czterech innych członków.

Obowi

zki:

przygotowywanie posiedze

Rady Zarz

dzaj

cej,

realizowanie polityki pieni

ęż

nej obszaru euro zgodnie

z wytycznymi i postanowieniami Rady Zarz

dzaj

cej. W

tych ramach Zarz

d wydaje krajowym bankom

centralnym obszaru euro niezb

dne polecenia,

kierowanie codzienn

działalno

EBC,

wykonywanie okre

lonych uprawnie

przekazanych

Zarz

dowi w drodze delegacji przez Rad

Zarz

dzaj

w tym uprawnie

o charakterze regulacyjnym.

Rada Ogólna (General Council)

Skład:

prezes i wiceprezes EBC,

prezesi krajowych banków centralnych 27 pa

stw członkowskich UE.

Obowi

zki (Rada Ogólna wykonuje te z zada

przej

tych od Europejskiego Instytutu Walutowego,

których kontynuacja na trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW) jest obowi

zkiem

EBC):

informowanie o post

pach w procesie konwergencji osi

gni

tych przez pa

stwa członkowskie

UE, które jeszcze nie wprowadziły euro;

doradztwo w sprawie przygotowa

do ustalenia przez te pa

stwa członkowskie nieodwołalnych

sztywnych kursów walutowych;

monitorowanie funkcjonowania mechanizmu kursowego ERM II oraz trwało

ci dwustronnych

relacji kursowych pomi

dzy euro a walutami poszczególnych pa

stw członkowskich spoza strefy

euro;

rola forum ds. koordynacji polityki pieni

ęż

nej i kursowej w UE;

czynno

ci administracyjne zwi

zane z mechanizmem interwencyjno-finansowym ERM II;

udział w ró

nych działaniach EBC, np. doradczych;

zbieranie informacji statystycznych.

Rada Ogólna opiniuje te

m.in. zmiany zasad rachunkowo

ci i sprawozdawczo

ci finansowej, klucza

kapitałowego EBC oraz warunków zatrudnienia personelu EBC.

Prezes EBC jest zapraszany do
uczestnictwa w posiedzeniach Rady UE
(je

li jest na nich mowa o EBC).

EBC ma obowi

zek przedstawi

Parlamentowi Europejskiemu, Radzie UE,
KE, Radzie Europejskiej roczne
sprawozdanie z działalno

ci ESBC w

sprawie polityki pieni

ęż

nej za rok ubiegły i

bie

żą

cy.

Parlament Europejski mo

e przeprowadzi

debat

generaln

na podstawie tych

sprawozda

Zadania Europejskiego Banku

Centralnego

Cele działania EBC

Zgodnie z artykułem 105 ust

pem 1 TWE,

głównym celem ESBC jest

utrzymywanie

stabilno

ci cen.

Bez uszczerbku dla celu

stabilno

ci cen, ESBC wspiera ogólne

polityki gospodarcze we Wspólnocie,
maj

c na wzgl

dzie przyczynianie si

osi

gni

cia celów Wspólnoty

przedstawionych w artykule II TWE.

OGÓLNE WYTYCZNE POLITYKI GOSPODARCZEJ

Komisja, Rada Europejska, Rada Ecofin

Art. 99 TWE

Polityka pieni

ęż

na EBC

Art. 105 TWE

Polityka kursowa

Rada (+EBC/Komisja)

Art. 111 TWE

Pakt Stabilno

ci i Wzrostu

Programy Stabilizacyjne

Programy Konwergencji

Art. 104 TWE

Proces Cardiff

Proces

luksemburski

Proces

kolo

ski

Rynek towarów i usług

Rynek kapitałowy

Dialog

makroekonomiczny

Wytyczne w

sprawie

zatrudnienia

Narodowe Plany

Działania

Polityka bud

etowa

Procedura nadmiernego

deficytu

Cele polityki pieni

ęż

nej EBC

Utrzymanie stabilnego poziomu cen

(cel bezpo

redni)

Stabilno

ść

cen oznacza sytuacj

, gdzie

rednia

stopa inflacji mierzona zharmonizowanym

indeksem cen konsumpcyjnych – Harmonised

Index of Consumer Prices, HICP) w okresie

kilkuletnim, nie przekracza

w skali roku ale

jednocze

nie jest bliska 2%.

Inflation in the euro area

(annual percentage changes, non-seasonally adjusted)

The ECB has defined price stability as a
year-on-year increase in the Harmonised
Index of Consumer Prices (HICP) for the
euro area of below 2%. In the pursuit of
price stability, the ECB aims at maintaining
inflation rates below, but close to, 2%
over the medium term.

Zgodnie z artykułem 105 ust

pem 2 TWE

podstawowe zadania ESBC

polegaj

na:

definiowaniu i urzeczywistnianiu polityki
pieni

ęż

nej Wspólnoty,

przeprowadzaniu operacji walutowych,

utrzymywaniu i zarz

dzaniu oficjalnymi

rezerwami walutowymi Pa

stw Członkowskich,

popieraniu sprawnego funkcjonowania
systemów płatniczych.

Polityka pieni

ęż

na w

wietle Traktatu

ustanawiaj

cego Wspólnot

Europejsk

Regulacje dotycz

ce prowadzenia polityki

pieni

ęż

nej zawarte s

w art. 105-111

TWE.

Instytucj

odpowiedzialn

kształtowanie i realizacj

polityki

pieni

ęż

nej jest Rada Zarz

dzaj

ca EBC.

1. Operacje otwartego rynku:

operacje z odkupem typu repo i reverse
repo,

operacje bezwarunkowe – outright,

swapy walutowe,

przyjmowanie depozytów terminowych,

emisje certyfikatów dłu

nych.

2. Stopy procentowe.
3. Rezerwy obowi

zkowe.

Trzema podstawowymi instrumentami polityki
monetarnej ESBC s

Key figures at a glance

Marginal lending facility

2.00 %

Main refinancing operations
(fixed rate)

1.25 %

Deposit facility

0.50

Operacje walutowe

Operacje dewizowe obejmuj

interwencje walutowe,

operacje takie jak sprzeda

przychodów

odsetkowych z aktywów walutowych i tzw.
transakcje handlowe.

Polityka kursowa w ramach UGW

Podstawowe kompetencje ma Rada UE
(Rada Ecofin).

Podejmuje w tej kwestii działania na
zlecenie Komisji i po konsultacji z EBC
a tak

e z Parlamentem Europejskim

Praktyczn

stron

(interwencje na

rynkach walutowych) zajmuje si

EBC.

Interwencje walutowe

Interwencje walutowe pomi

dzy

kursem euro a kursem innych walut

spoza Unii Europejskiej (czyli np.

dzy euro a dolarem ameryka

kim

lub jenem japo

skim).

Istniej

tutaj dwie mo

liwo

alternatywnych rozwi

instytucjonalnych dotycz

cych tych

walut:
Formalne umowy: Rada Ecofin mo

zawrze

umowy formalne w sprawie

systemu kursów wymiany euro.
Ogólne kierunki polityki: Rada
Ecofin mo

e okre

główne kierunki

polityki kursowej Eurosystemu.

Interwencje walutowe w ramach

mechanizmu kursowego ERM II

Obecnie w ERM II uczestnicz

nast

puj

ce kraje: Litwa, Łotwa,

Dania.

Interwencje walutowe Eurosystemu

Zarz

dzanie portfelem

EBC zarz

dza trzema portfelami:

portfelem rezerw walutowych,

portfelem funduszy własnych,

portfelem funduszu emerytalnego.

System TARGET i TARGET II

Trans-European Automated Real-time
Gross settlement Express Transfer
system.

Ogólnoeuropejski Elektroniczny System
Transferu Płatno

ci w Czasie

Rzeczywistym

Podstawowe zadanie:

Umo

liwienie dokonywania płatno

pomi

dzy podmiotami działaj

cymi na

terenie UE.

Wspieranie sprawnego funkcjonowania
systemów płatniczych.