Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

1

Przygotowanie wniosków z

Przygotowanie wniosków z

zakresu gospodarki wodno-

zakresu gospodarki wodno-

ściekowej

ściekowej

i odpadowej do Programu

i odpadowej do Programu

Operacyjnego Infrastruktura

Operacyjnego Infrastruktura

i Środowisko

i Środowisko

Magdalena Chłopek

Magdalena Chłopek

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

2

Plan prezentacji

Etapy przygotowania wniosku o dofinansowanie:
• wybór właściwego programu operacyjnego
• szczegółowa analiza dokumentów programowych

obowiązujących dla danego programu,

• wykonanie Studium Wykonalności
• weryfikacja dokumentacji OOŚ (omówienie

wytycznych …)

• wypełnienie wniosku o dofinansowanie

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

3

Wybór właściwego programu operacyjnego

Wybór właściwego programu operacyjnego

Gospodarka wodno-ściekowa:
• POIiŚ – aglomeracje powyżej 15 tys. RLM
• RPO – aglomeracje od 2 tys. do 15 tys. RLM
• PROW – miejscowości gmin wiejskich albo miejsko-

wiejskich z wyłączeniem miast powyżej 5 tys.
mieszkańców oraz z uwzględnieniem miast do 5 tys.
mieszkańców gmin miejskich

Gospodarka odpadowa:
• POIiŚ – ZZO obsługujące min. 150 tys. odbiorców
• RPO – ZZO obsługujące do 150 tys. odbiorców
• PROW – j.w.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

4

Szczegółowa analiza dokumentów

programowych obowiązujących dla danego

programu

• Zatwierdzony POIiŚ,
• Szczegółowy opis osi priorytetowych dla POIiŚ,
• Kryteria wyboru projektów,
• Zbiór wytycznych horyzontalnych i

szczegółowych,

• Wniosek o dofinansowanie wraz z instrukcją
• REGULAMIN KONKURSU

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

5

Studium Wykonalności

Studium Wykonalności

Cel: przeprowadzenie analiz dotyczących wykonalności

technicznej, formalno – prawnej i finansowej projektu,
służących do podjęcia decyzji o realizacji inwestycji i
wielkości wsparcia z Funduszu Spójności.

Wnioski i rekomendacje dla decyzji i działań, jakie

powinny podjąć strony zaangażowane w projekt, muszą
być wyjaśnione i przekonująco uzasadnione.

Studium powinno się rozpoczynać krótkim

streszczeniem pokazującym dane projektu
uzupełnione wnioskami i zaleceniami, które będą
następnie szczegółowo omówione i uzasadnione w
dalszej części opracowania.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

6

Studium Wykonalności

Studium Wykonalności

1. Podsumowanie danych na temat przedsięwzięcia
2. Przedstawienie i ocena stanu technicznego

gospodarki wodno – ściekowej

3. Analiza i prognoza popytu
4. Analiza opcji - ustalenie zakresu rzeczowego i planu

inwestycyjnego przedsięwzięcia

5. Analiza instytucjonalna - ocena obecnego systemu

instytucjonalnego, analiza i wybór rozwiązań
instytucjonalnych w okresie realizacji i eksploatacji
przedsięwzięcia

6. Opis przedsięwzięcia
7. Analiza oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz
Spójności

7

Studium Wykonalności

Studium Wykonalności

8. Plan wdrożenia przedsięwzięcia, w tym

harmonogram jego realizacji

9. Plan finansowania przedsięwzięcia
10. Analiza finansowa
11. Analiza społecznych kosztów i korzyści (ocena

ekonomicznej efektywności przedsięwzięcia)

12. Analiza ryzyka i analiza wrażliwości

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

8

Przedstawienie i ocena obecnego stanu

Przedstawienie i ocena obecnego stanu

gospodarki wodno-ściekowej

gospodarki wodno-ściekowej

Ocena jakościowa
– Opis i ocena funkcjonowania systemu pod względem

technicznym oraz spełnienia wymogów prawa

Ocena ilościowa
– Opis zapotrzebowania na usługi i ocena jego realizacji
Wynik
Identyfikacja problemów, określenie zapotrzebowania

na usługi, określenie potrzeb, w tym inwestycyjnych i
szczegółowych celów przedsięwzięcia

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

9

Przedstawienie obecnego stanu

Przedstawienie obecnego stanu

gospodarki wodno-ściekowej

gospodarki wodno-ściekowej

Wielkość aglomeracji
• % zwodociągowania
• Jakość wody dostarczanej klientowi
• Zużycie wody na własne potrzeby
• Straty w sieci
• Wiek i stan techniczny urządzeń
• Opis technologii uzdatniania wody
• Awaryjność systemu
• % skanalizowania
• Jakość ścieków oczyszczonych
• Infiltracja
• Wiek i stan techniczny urządzeń
Opis technologii oczyszczania ścieków
• Awaryjność systemu
• Jakość ścieków przemysłowych zrzucanych do systemu zbiorczego
• Gospodarka osadami

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

10

Ocena obecnego stanu

Ocena obecnego stanu

gospodarki wodno-ściekowej

gospodarki wodno-ściekowej

• Jakość wody uzdatnianej/dostarczanej odbiorcom

spełnia/ nie spełnia wymogów prawa

• Wtórne zanieczyszczenie wody w sieci
• Przerwy w dostawie wody w dzielnicy X latem
• Brak urządzeń pomiaru jakości ścieków
• Wysokie zużycie własne / straty wody w sieci
• Jakość ścieków odprowadzanych do odbiornika nie

spełnia wymogów prawa

• Uciążliwości zapachowe
• Nieuporządkowana gospodarka osadami ściekowymi
WYNIK – określenie potrzeb inwestycyjnych

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

11

Analiza i prognoza popytu

Stan istniejący
• Liczba mieszkańców aglomeracji
• Wskaźnik zwodociągowania
• Sprzedaż wody dla gospodarstw domowych
• Jednostkowe zużycie wody
• Sprzedaż wody dla przemysłu i pozostałych odbiorców
• Wskaźnik skanalizowania
• Ilość ścieków dostarczanych przez gospodarstwa domowe
• Ilość ścieków dostarczanych przez przemysł i pozostałych dostawców
Prognoza
• Prognoza demograficzna
• Prognoza jednostkowego zużycia
• Nowe podłączenia
• Rozwój przemysłu

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

12

Analiza opcji

Analiza opcji

Cele analizy opcji
• Określenie sposobu realizacji celów przedsięwzięcia

przy najniższym koszcie dla całego społeczeństwa.

• Analiza opcji jest decydująca dla właściwej identyfikacji

zakresu inwestycji i wyboru najbardziej opłacalnego
rozwiązania technicznego.

• Analiza opcji powinna być wykonana na wczesnym

etapie przygotowania projektu.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

13

Analiza opcji

Analiza opcji

Narzędzie do analizy opcji:

Analiza efektywności kosztowej w oparciu o wskaźnik
dynamicznego kosztu jednostkowego (ang. DGC).
DGC pokazuje jaki jest koszt uzyskania jednostki efektu
ekologicznego np. 10 zł za oczyszczenie 1 m³.

W analizie brany jest pod uwagę koszt inwestycyjny i
eksploatacyjny.
Wyliczenie DGC pozwala na wybór najtańszego
rozwiązania.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

14

Plan inwestycyjny przedsięwzięcia

Plan inwestycyjny przedsięwzięcia

1) Inwestycje rozwojowe i modernizacyjne
a) Projekt FS
b) inne inwestycje rozwojowe i modernizacyjne

2) Inwestycje odtworzeniowe
a) inwestycje odtworzeniowe w ramach Projektu FS
b) inwestycje odtworzeniowe dotyczące innych inwestycji
c) inwestycje odtworzeniowe dla istniejącego majątku

(poza Projektem FS)

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

15

Struktura instytucjonalna

Struktura instytucjonalna

Ocena obecnego systemu instytucjonalnego, w tym:
• struktury własności majątku,
• podmiotu odpowiedzialnego za eksploatację ww. majątku,
• efektywności funkcjonowania systemu,
• systemu opłat za usługi,
• wdrożenia w praktyce „zasady zanieczyszczający płaci”.

Analiza i wybór rozwiązań instytucjonalnych w okresie

realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia.

Określenie formy i struktury beneficjenta projektu

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

16

Analiza oddziaływania na środowisko

Analiza oddziaływania na środowisko

• Określenie wpływu przedsięwzięcia na środowisko (efekt

ekologiczny)

• Potwierdzenie zgodności z wymogami wspólnotowego i

krajowego prawa ochrony środowiska

• Przeprowadzenie postępowań w sprawie oceny

oddziaływania na środowisko, zgodnie z Ustawą Prawo
ochrony środowiska i Dyrektywą 85/337/EWG (z
późniejszymi zmianami)

• Konsultacje społeczne
• Odpowiednie udokumentowanie przeprowadzonych

postępowań

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

17

Analiza finansowa dla obliczenia

Analiza finansowa dla obliczenia

wysokości dotacji z Funduszu

wysokości dotacji z Funduszu

Spójności

Spójności

Metoda różnicowa, czyli projekcja finansowa wariantów:
- „z realizacją przedsięwzięcia” oraz
- „bez realizacji przedsięwzięcia”
a następnie odjęcie wynikowych przepływów
pieniężnych dla obu wariantów w celu uzyskania
przepływów dla „wyodrębnionego” przedsięwzięcia
Beneficjent uwzględnia:
• całość planu inwestycyjnego bez rezerwy,
• zmiany w kosztach działalności operacyjnej,
• koryguje taryfy biorąc pod uwagę dostępność cenową czyli

zdolność do płacenia za usługi.

•

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

18

Kroki obliczania dotacji UE

Kroki obliczania dotacji UE

Krok 1. Określenie wskaźnika luki finansowej R:

Krok 1. Określenie wskaźnika luki finansowej R:

R=(DIC-DNR)/DIC

DIC – zdyskontowany koszt inwestycyjny
DNR – zdyskontowany przychód netto (przychody-koszty

operacyjne + wartość rezydualna)

Krok 2. Określenie „kwoty decyzji” DA:

Krok 2. Określenie „kwoty decyzji” DA:

DA = EC*R

DA = EC*R

EC – koszt kwalifikowany

Krok 3. Określenie maksymalnej dotacji UE:

Krok 3. Określenie maksymalnej dotacji UE:

Dotacja UE=DA*MaxCRpa

Dotacja UE=DA*MaxCRpa

MaxCRpa – maksymalna stopa współf. dla danej osi

priorytetowej

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

19

Analiza społecznych kosztów i korzyści

Analiza społecznych kosztów i korzyści

Projekty o kosztach poniżej 25 mln Euro:
– w przygotowanym przez stronę polską projekcie

Wytycznych do przygotowania inwestycji (…) pełna
analiza kosztów i korzyści społecznych została
ograniczona do oceny jakościowej i ilościowej

– należy wymienić i opisać wszystkie istotne środowiskowe,

ekonomiczne i społeczne skutki projektu oraz (jeśli to
możliwe) ująć je ilościowo (np. wielkość rocznego
zmniejszenia emisji zanieczyszczeń w tonach, liczba
nowych zatrudnionych)

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

20

Analiza ryzyka i analiza wrażliwości

Analiza ryzyka i analiza wrażliwości

Jakościowa analiza ryzyka
• Beneficjent powinien ocenić prawdopodobieństwo (jako

niskie, średnie, wysokie) faktycznego wystąpienia danego
ryzyka

Przykłady zagrożeń:
• 20% przekroczenie budżetu inwestycji podczas wdrażania

projektu

• 10% spadek popytu na usługi w ciągu 2 lat po zakończeniu

realizacji projektu

• 10% wzrost najbardziej decydującego kosztu
eksploatacyjnego

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

21

Analiza ryzyka i analiza wrażliwości

Analiza ryzyka i analiza wrażliwości

Ilościowa analiza wrażliwości: należy identyfikować główne

czynniki ryzyka, uzasadnić, które z nich są istotne i
zweryfikować wyniki analizy finansowej uwzględniając
podstawowy i pesymistyczny scenariusz
makroekonomiczny

– Przykład: weryfikacja wyników analizy, przy:
• spadku o 10% popytu na usługi przy podstawowym

zestawie założeń makroekonomicznych

• spadku o 10% popytu na usługi przy pesymistycznym

zbiorze założeń makroekonomicznych

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

22

Weryfikacja dokumentacji OOŚ

Wytyczne w zakresie postępowania w

Wytyczne w zakresie postępowania w

sprawie oceny oddziaływania na

sprawie oceny oddziaływania na

środowisko dla przedsięwzięć

środowisko dla przedsięwzięć

współfinansowanych z krajowych lub

współfinansowanych z krajowych lub

regionalnych programów operacyjnych

regionalnych programów operacyjnych

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

23

Niezgodność prawa polskiego

z przepisami dyrektywy OOŚ

1. Podstawowym zarzutem KE w stosunku do polskiego prawa

regulującego oceny oddziaływania na środowisko jest
nieprawidłowe transponowanie pojęcia „zezwolenia na
inwestycję”. Nie została zaakceptowana decyzja o
środowiskowych uwarunkowaniach.

2. Zgodnie z art. 1 dyrektywy OOŚ za zezwolenie na inwestycję należy

uważać „decyzję właściwej władzy lub władz, na podstawie której
wykonawca otrzymuje prawo do wykonania przedsięwzięcia”.
W polskich realiach prawnych takie przesłanki spełnia
pozwolenie na budowę.

Jednocześnie KE, wskazuje na konieczność przeprowadzania oceny

oddziaływania na środowisko na możliwie najwcześniejszym etapie.
W konsekwencji, wobec faktu, że polski proces inwestycyjny jest
wieloetapowy należy, w razie potrzeby, przeprowadzać ww.
ocenę na różnych jego etapach w celu zidentyfikowania
wszelkich zagrożeń dla środowiska.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

24

Niezgodność prawa polskiego

z przepisami dyrektywy OOŚ

3. Niezgodny z postanowieniami zarówno dyrektywy OOŚ, jak i

dyrektywy Siedliskowej jest art. 52 ust. 1d UPoś, w myśl którego
dla przedsięwzięć polegających na przebudowie drogi oraz
dla dróg, dla których została już wydana decyzja o ustaleniu
lokalizacji, o której mowa w art. 46 ust. 4 pkt 8 i 9 UPoś, nie
przeprowadza się analizy wariantów w zakresie ich lokalizacji.

4. Zgodnie z art. 46 ust. 4a UPoś wydanie decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach dla niektórych przedsięwzięć następuje także
przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonywania robót
budowlanych oraz zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania
obiektu budowlanego lub jego części. Takie uregulowanie nie jest
zgodne z dyrektywą OOŚ, gdyż zezwolenie na realizację
inwestycji musi posiadać formę decyzji administracyjnej (w
szczególności musi mieć wyraźny charakter – czy udzielono czy
odmówiono zezwolenia).

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

25

Niezgodność prawa polskiego

z przepisami dyrektywy OOŚ

5. Zgodnie z art. 1 dyrektywy OOŚ "zainteresowana społeczność"

oznacza społeczeństwo, które jest lub może być dotknięte
skutkami lub ma interes w procedurach podejmowania decyzji
dotyczących środowiska. Do celów niniejszej definicji, organizacje
pozarządowe działające na rzecz ochrony środowiska i spełniające
wymagania przewidziane w prawie krajowym uważa się za mające
interes w tym zakresie.

Nieuzasadnioną barierą, w porównaniu do pozostałych

przedstawicieli zainteresowanej społeczności jest wymóg
zgłoszenia chęci uczestniczenia w postępowaniu OOŚ i
równocześnie przedłożenia uwag lub wniosków w terminie
21 dni. Dodatkowo, niezgodne z przepisami wspólnotowymi jest
ograniczanie udziału organizacji ekologicznych w postępowaniu
OOŚ poprzez konieczność uzasadnienia udziału miejscem
swojego działania.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

26

Niezgodność prawa polskiego

z przepisami dyrektywy OOŚ

6. W ocenie KE pojęcie „informowania” zawarte w art. 6 ust. 2 dyrektywy OOŚ

wymaga od państw członkowskich faktycznego i bezpośredniego
przekazania społeczności przedmiotowych informacji. Zgodnie z polskimi
przepisami społeczność jest jedynie informowana o umieszczeniu pewnych
danych w publicznie dostępnym wykazie.

Tymczasem ważne jest by miała ona możliwość bezpośredniego zapoznania się

ze stosownymi informacjami, co oznacza, że wpis
w publicznie dostępnym wykazie nie jest wystarczający.

7. W obecnym stanie prawnym (art. 37 UPoś) zasadą jest, że na terenach

zamkniętych nie przeprowadza się postępowania OOŚ z udziałem
społeczeństwa, natomiast wyjątkiem są przedsięwzięcia realizowane na takich
terenach kolejowych, jeżeli informacjom o nich nie przyznano klauzuli tajności.
KE uważa, że w powyższej sytuacji należy odwrócić ciężar dowodu tzn. regułą
powinno być przeprowadzanie postępowań OOŚ z udziałem społeczeństwa,
natomiast w przypadkach uzasadnionych celami obrony narodowej lub
bezpieczeństwa państwa dopuszczalne jest wyłączenie udziału społecznego.

Kwestie zostaną uregulowane w aktualnie przygotowywanych przepisach.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

27

Niezgodność prawa polskiego

z przepisami dyrektywy OOŚ

8. W ocenie KE treść § 3 ust. 1 pkt 61 rozporządzenia OOŚ nieprawidłowo

transponuje Aneks II pkt 10f w związku z pkt 13 dyrektywy OOŚ w zakresie w
jakim wyłącza z procedury screeningu przedsięwzięcie polegające na
przebudowie urządzeń przeciwpowodziowych.

9. Ponadto dodatkowo należy odnieść się do nieprawidłowej, w ocenie KE, wykładni

przepisów dyrektywy OOŚ dokonywanej przez organy administracji publicznej,
jak również inwestorów, w zakresie stosowania procedury screeningu, której
podlegają przedsięwzięcia wymienione w Aneksie II dyrektywy OOŚ.
Zastosowane w polskim rozporządzeniu OOŚ progi ilościowe (w odniesieniu do
niektórych przedsięwzięć określonych w § 3 tego rozporządzenia) należy
traktować jako mające charakter pomocniczy.

Ewentualne występowanie znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia na

środowisko należy rozważyć każdorazowo i indywidualnie przy uwzględnieniu
wszystkich kryteriów określonych w Aneksie III dyrektywy OOŚ (zostały
transponowane do § 4 i § 5 rozporządzenia OOŚ). Progi ilościowe istniejące w
obecnie obowiązującym rozporządzeniu OOŚ nie mogą być traktowane
jako przesądzające o kwalifikacji przedsięwzięcia do sporządzenia
raportu OOŚ.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

28

Wymogi prawa wspólnotowego w zakresie

postępowania OOŚ

Należy zapewnić, że zostały uwzględnione wszystkie elementy OOŚ

wymagane przez dyrektywę OOŚ, dyrektywę Siedliskową i
dyrektywę Ptasią, zgodnie z wykładnią ustaloną przez właściwe
orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, w
szczególności:

1) czy została przeprowadzona procedura tzw. „screeningu” dla

przedsięwzięć wymienionych w Aneksie II dyrektywy OOŚ przez
właściwe organy administracji publicznej;

2) czy treść raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na

środowisko odpowiada wymogom określonym w art. 5 ust. 3
dyrektywy OOŚ oraz w jej Aneksie IV, o ile raport OOŚ był
wymagany;

3) czy planowane przedsięwzięcie zostało skonsultowane z

właściwymi organami administracji publicznej – art. 6 ust. 1
dyrektywy OOŚ;

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

29

Wymogi prawa wspólnotowego w zakresie

postępowania OOŚ

4) czy konsultacje ze społeczeństwem zostały przeprowadzone

zgodnie z art. 6 ust. 2-6 dyrektywy OOŚ, o ile były one wymagane;

5) czy przeprowadzono postępowanie OOŚ w kontekście

transgranicznym, o ile było ono wymagane – art. 7 dyrektywy
OOŚ;

6) czy organ wydający decyzję w sprawie przedsięwzięcia wskazał, w

jaki sposób uwagi i informacje, o których mowa w ppkt 2-5
zgromadzone w toku postępowania zostały uwzględnione przy
wydawaniu tej decyzji, bądź poinformował o braku uwag lub
wniosków – art. 8 i 9 dyrektywy OOŚ;

7) czy wskazano, czy przedsięwzięcie może oddziaływać znacząco

na gatunki i siedliska chronione w ramach Europejskiej Sieci
Ekologicznej Natura 2000 i czy w związku z możliwością
znaczącego oddziaływania zostało przeprowadzone stosowne
postępowanie zgodnie z art. 6 ust. 3 i 4 dyrektywy Siedliskowej.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

30

W celu zminimalizowania ryzyk zaleca się

beneficjentom

1)

rzetelne przygotowanie danych wstępnych o
planowanym przedsięwzięciu, zgodnie z art. 49 ust. 3 UPoś,
które są składane razem z wnioskiem o wydanie decyzji, dla
przedsięwzięć, dla których należy stwierdzić obowiązek bądź
brak obowiązku sporządzenia raportu OOŚ w ramach
procedury tzw. „screeningu” (przedsięwzięcia z grupy II i III);

2) dla przedsięwzięć, dla których sporządzenie raportu OOŚ jest

obligatoryjne (przedsięwzięcia z grupy I), występowanie,
w miarę potrzeby, z zapytaniem o zakres raportu w
trybie art. 49 ust. 1 UPoś, w szczególności tam, gdzie
realizacja przedsięwzięcia może wiązać się ze znaczącym
oddziaływaniem na obszary Natura 2000;

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

31

W celu zminimalizowania ryzyk zaleca się

W celu zminimalizowania ryzyk zaleca się

beneficjentom

beneficjentom

3) w przypadku, gdy raport OOŚ jest wymagany,

sporządzenie go w sposób wyczerpujący, zgodnie

ze wszystkimi wymogami prawa krajowego i

wspólnotowego oraz wytycznymi i innymi dokumentami

opracowanymi przez właściwe instytucje krajowe, w

oparciu o rzetelne dane,

4) wykorzystywanie wszelkich uprawnień strony jakie

przysługują im na podstawie UPoś oraz Kpa w celu

zapewnienia odzwierciedlenia wszystkich

wymaganych prawem elementów w decyzji

określającej środowiskowe uwarunkowania

realizacji przedsięwzięcia.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

32

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

1.

W celu zlikwidowania niezgodności przygotowane są przez
Ministra Środowiska, niezbędne zmiany w przepisach
dotyczących ochrony środowiska oraz w niektórych innych
ustawach.

2.

Niniejsze zaktualizowane Wytyczne mają za zadanie
wskazać inwestorom oraz organom administracji publicznej
zagrożenia płynące z częściowo nieprawidłowej transpozycji
dyrektywy OOŚ. Ponadto, Wytyczne zawierają zalecenia
odnośnie postępowań OOŚ, które pozwolą w okresie
przejściowym w sposób maksymalny wykorzystać
istniejące regulacje Prawne.

UWAGA! Ze względu na specyfikę projektów realizowanych w

formule „projektuj i buduj” zostanie dla nich wypracowane
odrębne rozwiązanie w możliwie najkrótszym terminie.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

33

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

3. Nowa regulacja prawna w zakresie postępowania OOŚ nie będzie już zawierała

bezwzględnie obowiązującej normy, zgodnie z którą dla tego samego
przedsięwzięcia postępowanie OOŚ przeprowadza się jednokrotnie.

4. W celu uwzględnienia oceny oddziaływania na środowisko w ramach

wieloetapowego procesu inwestycyjnego (zgodnie z oczekiwaniami KE) zaleca
się stosowanie następującego podejścia do czasu wejścia w życie nowych
przepisów:

1) dla inwestycji liniowych dotyczących autostrad, innych dróg krajowych

oraz linii kolejowych, dla których trzeba uzyskać decyzje wymienione w art. 46
ust. 4 pkt 8-10 UPoś należy:

a) wystąpić z wnioskiem o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach przed

uzyskaniem jednej z decyzji lokalizacyjnych,

b) wystąpić z wnioskiem o odpowiednią decyzję lokalizacyjną zgodnie z wariantem

określonym w ostatecznej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,

c) wstrzymać się z wnioskiem o wydanie pozwolenia (pozwoleń) na budowę

do czasu wejścia w życie nowych przepisów, które wprowadzą elementy
oceny oddziaływania na środowisko do postępowania zmierzającego do wydania
pozwolenia na budowę;

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

34

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

2) dla pozostałych inwestycji, w przypadku jeżeli na obszarze planowanego
przedsięwzięcia:
•

miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego został uchwalony:

a) należy wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przed

uzyskaniem pozwolenia na budowę na dotychczasowych zasadach (ważne: uwzględnić analizę
wariantów lokalizacyjnych),

b) gdy z postępowania OOŚ wynika zasadność realizacji przedsięwzięcia w wariancie proponowanym

przez inwestora i jest to wariant zgodny z ustaleniami mpzp, powinna zostać wydana decyzja
ustalająca środowiskowe uwarunkowania (art. 56 ust. 1 UPoś), a kolejnym krokiem jest wystąpienie
z wnioskiem o pozwolenie na budowę,.

•

mpzp nie został uchwalony:

Zaleca się następującą sekwencję czynności:
a) wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (ważne: uwzględnić

analizę wariantów lokalizacyjnych).

b) wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o wzizt po uzyskaniu ostatecznej decyzji o

środowiskowych uwarunkowaniach, dla wariantu wskazanego jako najmniej uciążliwy dla środowiska,

c) posiadając ostateczne decyzje: o środowiskowych uwarunkowaniach i o wzizt
wystąpienie z wnioskiem o pozwolenie na budowę w sytuacji, gdy obie ww. decyzje nie są ze sobą

sprzeczne.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

35

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

5. Wcześniejsze ustalenie lokalizacji inwestycji (przed uzyskaniem decyzji o

środowiskowych uwarunkowaniach) nie może być interpretowane
jako dowód „braku alternatywnych rozwiązań” w rozumieniu art. 6
ust. 4 dyrektywy Siedliskowej.

6. Pozwolenia na budowę wydane przed 28 lipca 2005 r. mogą być

traktowane jako kończące proces uzyskiwania zezwolenia na
inwestycję w rozumieniu dyrektywy OOŚ. Warunkiem jest, aby
wszystkie kluczowe wymogi wynikające z dyrektywy OOŚ, Ptasiej
i Siedliskowej zostały zachowane i właściwie udokumentowane w
uzasadnieniu do decyzji lokalizacyjnej, a następnie w uzasadnieniu do
pozwolenia na budowę oraz w innych niezbędnych dokumentach.

UWAGA! Powyższe nie dotyczy pozwoleń na budowę wydawanych w trybie

specustawy drogowej w brzmieniu sprzed 28 lipca 2005 r. – ponieważ
uproszczona procedura oceny oddziaływania drogi krajowej na
środowisko przed pozwoleniem na budowę, jaką przewidywała w tamtym
okresie wspomniana ustawa, nie spełniała wymagań dyrektywy OOŚ.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

36

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

7. Zaleca się, podając do publicznej wiadomości informacji o zamieszczeniu w publicznie

dostępnym wykazie danych wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach:

- przedstawienie w sposób wyczerpujący treści wniosku o wydanie decyzji o

środowiskowych uwarunkowaniach,

- podanie informacji, że planowane przedsięwzięcie podlega postępowaniu OOŚ,
- wskazanie organu właściwego do wydania decyzji kończącej postępowanie OOŚ,
- wskazanie organu, od którego można uzyskać informacje na temat planowanego

przedsięwzięcia,

- wskazanie dokładnego miejsca i 21-dniowego terminu składania uwag i wniosków

do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz do
raportu OOŚ wraz ze wskazaniem organu, do którego można je składać,

- przedstawienie informacji o prowadzonym postępowaniu transgranicznym, jeżeli

takie jest prowadzone,

- poinformowanie o możliwości (miejscu, terminie) zapoznania się z raportem OOŚ

oraz wszystkimi innymi dokumentami zgromadzonymi w sprawie,

- poinformowanie o charakterze decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach tj. że jest ona

wiążąca w stosunku do decyzji pozostałych decyzji

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

37

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

8. Dla przedsięwzięć z I albo II grupy lub mogących znacząco oddziaływać

na obszar Natura 2000 (grupa III), które obecnie mogą być
realizowane w oparciu o zgłoszenia budowy (wykonywania robót
budowlanych/zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub
jego części) nowa ustawa wprowadzi obowiązek uzyskania
pozwolenia na budowę.

Zaleca się wstrzymanie dokonywania zgłoszeń planowanych inwestycji

do czasu wejścia w życie ww. regulacji.

Dla przedsięwzięć, dla których dokonano już zgłoszenia, zaleca się

wstrzymanie rozpoczęcia ich realizacji do czasu wejścia w życie
nowych przepisów, które umożliwią beneficjentowi wystąpienie z
wnioskiem o pozwolenia na budowę.

W przypadku inwestycji już rozpoczętych należy zawiesić prowadzone

roboty budowlane i wystąpić z nowym zgłoszeniem budowy, w którym
należy poinformować o potrzebie nałożenie obowiązku uzyskania
pozwolenia na budowę w trybie art. 30 ust. 7 Prawa budowlanego.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

38

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

Gdy przedsięwzięcie jest planowane bądź właśnie realizowane,

nie należy wprowadzać do projektów
współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej
zadań podlegających zgłoszeniu, jeżeli przedsięwzięcia
takie znajdują się w załączniku I albo II dyrektywy OOŚ, bądź
mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000.

9. W nawiązaniu do nieprawidłowej transpozycji pojęcia
„zainteresowanej społeczności” zaleca się organom

administracji publicznej prowadzącym postępowania
OOŚ dopuszczenie organizacji ekologicznych, które
wyrażą chęć udziału w postępowaniu OOŚ na
jakimkolwiek jego etapie , nawet jeśli nie zgłosiły uwag lub
wniosków w terminie 21 dni bądź nie uzasadniły udziału
miejscem swojego działania.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

39

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

10. Zaleca się, aby procedurą screeningu objąć również

planowane prace polegające na przebudowie urządzeń
przeciwpowodziowych.

11. W celu prawidłowego stosowania dyrektywy OOŚ, do czasu

wejścia w życie nowych przepisów, w przypadku planowanych
inwestycji, które mają być współfinansowane ze środków Unii
Europejskiej, a które znajdują się poniżej progów
określonych w rozporządzeniu OOŚ, należy udowodnić
przeprowadzenie procedury screeningu (kwalifikacji do
sporządzenia raportu OOŚ). Oznacza to, że beneficjent
powinien wystąpić z wnioskiem o: wydanie decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach oraz określenie w
postanowieniu o konieczności sporządzenia raportu OOŚ i jego
zakresie, bądź o braku takiej konieczności.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

40

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

Pozostałe zalecenia związane z realizacją projektów

współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej

12. Zaleca się beneficjentom umieszczenie we wniosku o

wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w
ramach opisu przedsięwzięcia, informacji, że
wnioskodawca ubiega się o dofinansowanie przedsięwzięcia ze
środków Unii Europejskiej w ramach właściwego Programu
Operacyjnego.

13. Ze względu na określone ramy czasowe przeznaczone na

przygotowanie i realizację projektów współfinansowanych ze
środków Unii Europejskiej, niezwykle istotne jest, by właściwe
organy administracji publicznej prowadziły postępowanie
OOŚ wnikliwie i szybko (art. 12 § 1 Kpa).

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

41

Zalecenia związane

Zalecenia związane

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

z nieprawidłową transpozycją dyrektywy

OOŚ

OOŚ

14. Zgodnie z wymogami dyrektywy OOŚ, właściwe organy

powinny zwracać szczególną uwagę na jakość uzasadnienia
motywów danego rozstrzygnięcia i obowiązek organu
odniesienia się do wszelkich aspektów zgromadzonego w
sprawie materiału.

15. Zaleca się beneficjentom zwracanie szczególnej uwagi na

przebieg postępowania administracyjnego i domaganie się,
aby w uzasadnieniu podjętej decyzji było zawarte
odniesienie do wszystkich uwag i wniosków
zgłoszonych w związku z udziałem społeczeństwa, a
także ustosunkowanie się do wszystkich stanowisk
organów zaangażowanych w postępowaniu.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

42

Kryteria formalne dla wniosku

Kryteria formalne dla wniosku

o dofinansowanie

o dofinansowanie

Wniosek sporządzono na obowiązującym

formularzu.

Formularz wniosku dostępny jest na stronach

internetowych MRR, do których odwołanie zawiera się w
ogłoszeniu o naborze wniosków.

Wniosek złożony w terminie
Termin składania wniosków, w przypadku projektów

konkursowych podany jest w ogłoszeniu o naborze
wniosków. Termin składania wniosków dla projektu
indywidualnego zawarty jest w pre-umowie

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

43

Kryteria formalne dla wniosku

Kryteria formalne dla wniosku

o dofinansowanie

o dofinansowanie

Wniosek wypełniony jest w języku polskim.
Zgodność okresu realizacji z okresem programowym.
Kompletność wniosku
• wymagana liczba egzemplarzy wniosku,
• wniosek zawiera wszystkie strony,
• wszystkie wymagane pola we wniosku zostały

uzupełnione,

• wniosek zawiera poprawne wyliczenia arytmetyczne,
• wersje papierowe i elektroniczna wniosku są tożsame,
• wniosek jest podpisany przez osobę upoważnioną,
• wniosek opatrzony jest pieczęcią wnioskodawcy,

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

44

Kryteria formalne dla wniosku

Kryteria formalne dla wniosku

o dofinansowanie

o dofinansowanie

• Wniosek posiada komplet załączników
• Zgodność z Programem Operacyjnym Infrastruktura i

Środowisko oraz „Szczegółowym opisem priorytetów
POIiŚ”.

Aby kryterium było spełnione wszystkie poniżej określone

elementy muszą zostać spełnione:

• Typ/rodzaj projektu zgodny z przewidzianym w szczegółowym

opisie priorytetów POIiŚ

• Typ beneficjenta
• Zachowanie pułapu maksymalnego poziomu dofinansowania,
• Spełnienie warunku minimalnej/maksymalnej wartości projektu
• Beneficjenci objęci projektem są uprawnieni do ubiegania się o

przyznanie dofinansowania w zakresie określonym we wniosku

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

45

Kryteria formalne dla wniosku

Kryteria formalne dla wniosku

o dofinansowanie

o dofinansowanie

Strategiczny charakter projektu
Projekt realizuje cele dokumentu strategicznego przyjętego

przez Radę Ministrów lub inny właściwy podmiot na poziomie
krajowym (np. SRK) oraz dokumentu strategicznego na
poziomie UE (np. SWW). W uzasadnionych przypadkach
możliwe jest wskazanie projektu dokumentu, który został już w
części dotyczącej danego projektu uzgodniony, przed jego
zatwierdzeniem

Skala oddziaływania projektu (ponadregionalna i krajowa)
Ujęcie projektu w strategiach o charakterze ponadregionalnym.

W przypadku braku takich dokumentów, należy uzasadnić
oddziaływanie wykraczające poza obszar województwa, w
którym realizowany jest projekt.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

46

Kryteria formalne dla wniosku

Kryteria formalne dla wniosku

o dofinansowanie

o dofinansowanie

Wnioskodawca nie podlega wykluczeniu

z ubiegania się o dofinansowanie

Na podstawie art. 211 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r.

o finansach publicznych.

Wykorzystanie środków, o których mowa w ust. 1, w sposób

określony w ust. 1 pkt 1 powodujący niezrealizowanie pełnego
zakresu rzeczowego projektu, określonego w umowie o której
mowa w art. 209 ust. 1, wyklucza prawo otrzymania środków, o
których mowa w ust. 1, na realizację projektu w ramach
programów finansowanych z udziałem tych środków. Okres
wykluczenia rozpoczyna się od dnia, kiedy decyzja, o której
mowa w ust. 4, stała się ostateczna, zaś kończy się z upływem
3 lat od dnia dokonania zwrotu tych środków.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

47

Kryteria formalne dla wniosku o

Kryteria formalne dla wniosku o

dofinansowanie

dofinansowanie

Załączniki do wniosku o dofinansowanie
Wykaz załączników znajduje się:
• przy wniosku o dofinansowanie,
• w regulaminie konkursu, tu podane są do

publicznej wiadomości formularze niektórych
załączników

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Solina 24-
25 września 2008

Unia Europejska
Fundusz Spójności

48

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę

Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do

biura Funduszu przy ul. Zygmuntowskiej 9

codziennie w godz. 7.30 – 15.30