Organizacja 

żywienia w 

szpitalach

KOŁO NAUKOWE PRZY INSTYTUCIE DIETETYKI

PWSZ w Nysie

System dietetyczny.



System dietetyczny dla służby zdrowia 
to  całokształt organizacji żywienia 
chorych w szpitalach, sanatoriach i 
innych zakładach leczniczych i 
profilaktycznych, jako określony, 
wypracowany model tego żywienia. 

Źródło: H. Szczygłowa, System dietetyczny dla zakładów służby zdrowia, IŻŻ, W-wa 

1992

 

Co obejmuje system 
dietetyczny?



zbiór diet, 

którymi posługuje się 

zakład leczniczy;



organizację: zaopatrzenia, 
magazynowania żywności, produkcji 
posiłków, ich wydawanie z kuchni i 
rozdział wśród pacjentów;



rozplanowanie, urządzenie, 
wyposażenie całego zespołu 
pomieszczeń działu żywienia.

Dlaczego watro ujednolicać 
nazewnictwo diet? 
Ponieważ…



stwarza wspólną płaszczyznę 
porozumiewania się zespołu leczącego 
(lekarzy, dietetyków, pielęgniarek) w 
sprawie żywienia chorych,



ułatwia współpracę dietetyka 
oddziałowego z kuchnią centralną,



usprawnia proces realizacji diety 
(zgłaszania i wydawania diet).

Obowiązujące 
nazewnictwo



Obowiązujące nazewnictwo diet zostało zaproponowane przez Instytut 

Żywności i Żywienia.



1.Żywienie podstawowe



1a. Dieta bogatoresztkowa



2.Dieta łatwo strawna



2a.Dieta łatwo strawna z ograniczeniem tłuszczu



2b.Dieta łatwo strawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie 

soku żołądkowego



3-3c.  Diety o zmienionej konsystencji



          3. Dieta papkowata



          3a. Dieta płynna



          3b. Dieta płynna wzmocniona



          3c. Dieta do żywienia przez zgłębnik (sondę) lub przetokę



4.Dieta ubogoenergetyczna



5.Dieta o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych



6.Dieta bogatobiałkowa



7.Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów



8.Dieta niskobiałkowa 

Metodyka i cel badań



Badaniem objęto 28 jednostek szpitalnych z 10 
województw w Polsce.

Organizacja żywienia:

System HACCP

System Krytycznych Punktów Kontrolnych 

zaczął być wprowadzany do szpitalnych 
kuchni aby zapewnić prawidłową 
realizację żywienia zbiorowego w 
szpitalach i zapewnić bezpieczeństwo 
zdrowotne posiłków. 

Ogólna liczba łóżek w 
szpitalu i zatrudnionych 
dietetyków



Liczba łóżek= 10072



Liczba dietetyków=97



Średnia liczba łóżek 

przypadająca na jednego 

dietetyka= 103,86



W niektórych szpitalach na 500 łóżek przypada jeden dietetyk. 

Ogólna liczba łóżek przypadająca na jednego dietetyka jest 

stanowczo za duża i uniemożliwia zlokalizowanie problemów 

takich jak niedożywienie czy też likwidację błędów żywieniowych 

pacjentów oraz ich edukację żywieniową.

Dieta:

-cukrzycowa  26 razy
-lekkostrawna  24 razy
-wątrobowa   21 razy
-płynna  18 razy
-wrzodowa  14 razy
-wysokobiałkowa  13 razy
-podstawowa  11 razy
-kleikowa  9 razy
-bezsolna  9 razy
-papkowata  9 razy

Nazewnictwo diet najczęściej 
występujące oraz liczba powtórzeń 
nazwy:

Inne przykładowe nazwy 
występujące trzy razy lub 
mniej:

Dieta:
bezbiałkowa, ziemniaczana, insulinowa, 

oszczędzająca, niskocholesterolowa,  

krwawiąca, węglowodanowa, dieta Majera, 

woreczkowa, glutenowa, bezmięsna, 

biegunkowa, niskopotasowa, 

niskofosforanowa.

Ogółem: 75 różnych nazw. 

W żadnym z 28 szpitali nie 

wprowadzono nazewnictwa zaproponowanego 

przez 

IŻŻ

. 

Nazwy pochodzą głównie od chorego narządu co jest błędne 

ponieważ różne jednostki chorobowe dotyczące jednego 

narządu wymagają różnego sposobu żywienia.

Wnioski:



Zatrudnienie większej liczby dietetyków 

zapewniałoby wymierne korzyści w żywieniu 

pacjentów oraz ich edukowaniu.



Wprowadzenie jednolitego nazewnictwa diet 

powinno być sztandarowym celem zarządów 

szpitalnych gdyż bardzo ułatwiłoby współpracę 

między poszczególnymi osobami z personelu 

medycznego, ale także między różnymi oddziałami 

szpitalnymi.



Należy monitorować postęp i przeprowadzać 

regularne badania tego typu w szpitalach całego 

kraju oraz uświadamiać wagę problemu w 

placówkach służby zdrowia.