MECHANIZMY 

WZBUDZANIA 

EMOCJI

 

ASPEKT 

BIOLOGICZNY I 

PSYCHOLOGICZNY

  Relacja pomiędzy procesami 

psychologicznymi i 
biologicznymi  to nadal  problem 
bardziej filozoficzny  niż 
psychologiczny  czy biologiczny, 
a trafnej odpowiedzi jeszcze nie 
sformułowano. 

KONTEKST 

BIOLOGICZNY

• Mózg jest narządem, który identyfikuje 

sygnały i uruchamia procesy emocjonalne 

(układ nerwowy i zachodzące w nim 

procesy stanowią podłoże tych procesów)

• Badania nad mózgiem prowadzono na 

dwa sposoby: obserwacja osób, u których 

 mózg został uszkodzony w wyniku 

choroby lub podczas chirurgicznego 

leczenia chorób, np. epilepsji

MÓZGOWE 

MECHGANIZMY EMOCJI 

(LeDoux):

   CIAŁO MIGDAŁOWATE: analiza i 

integracja złożonych bodźców 

sensorycznych oraz przetwarza 

bodźce ze świata zewnętrznego w 

znaczące informacje i uruchamia 

procesy emocjonalne.

   Uszkodzenie: brak pozytywnego lub 

negatywnego rozpoznawania bodźców, 

zakłóca nabywanie nowych reakcji 

warunkujących strach

OBSZARY MÓZGU 

ZAANGAŻOWANE W PROCESY 

EMOCJNALNE

PODWZGÓRZE

PODWZGÓRZE

•Reguluje funkcje życiowe 
(akcja serca, ciśnienie krwi), 
reakcje emocjonalne oraz 
autonomiczny układ 
nerwowy
•Drażnienie okolic 
podwzgórza może wywołać 
wściekłość, atak z objawami 
lęku i ucieczkę

ŚRÓDMÓZGOWIE

ŚRÓDMÓZGOWIE

•Koordynuje zachowania obronne 

oraz skupia neurony, które 
stanowią część tzw. układu 
nagrody

•Drażnienie istoty szarej powoduje 

lęk, niepokój i objawy 
autonomicznie (pocenie się, 
przyśpieszanie tętna i oddechu)

HIPOKAMP

HIPOKAMP

   Moduluje reakcje 

emocjonalne oraz pełni 
ważną rolę w przebiegu 
procesów pamięciowych- 
w nabywaniu pamięci 
deklaratywnej

JĄDRA PRZEDNIE 

JĄDRA PRZEDNIE 

WZGÓRZA

WZGÓRZA

• Zawierają skupiska neuronów, które 

przekazują impulsy między korą, 
hipokampem, podwzgórzem i 
wzgórzem -tzw. krąg emocjonalny 
PAPEZA

• Uszkodzenie jednego z tych 

elementów powoduje apatie, depresje 
i utratę spontaniczności emocjonalne

KORA MÓZGOWA

KORA MÓZGOWA

•Płaty: czołowy, ciemieniowy i 

skroniowy odgrywają ważną role 
w generowaniu i modulowaniu 
stanów emocjonalnych

•Dzięki procesom korowym 

możliwe jest wygaszanie 
nieuzasadnionych reakcji 
emocjonalnych 

   W aktywności poszczególnych 

obszarów mózgu związanej z 
emocjami obserwuje się pewną 
asymetrię: aktywność lewej 
części wiążę się bardziej z 
doświadczaniem emocji 
pozytywnych, a prawej- 
negatywnych(dotyczy to 
głównie przedniej części półkul)

ASPEKT PSYCHOLOGICZNY

(LAZARUS)

• Emocja ma związek z dokonywaniem przez 

nas ocen zdarzeń na różnych wymiarach 

• Zgodnie z koncepcjami oceny poznawczej 

emocja jest następstwem specyficznej 

orientacji człowieka w otoczeniu

• Ocena poznawcza to rozpoznanie 

określonego zdarzenia jako ważnego dla 

celów

• Ocena pierwotna to proces determinujący 

to, czy emocja się pojawi. Jeśli tak, to 

powstaje kwestia jej walencji: czy jest to 

em. pozytywna czy negatywna

MECHANIZMY 

WYWOŁYWANIA EMOCJI. 

(Izaard)

• SYSTEM NEURONALNY- system ten stanowi 

nie tylko biologiczną podstawę procesów 
emocjonalnych przebiegających na wyższych 
poziomach, ale może również samodzielnie 
wywoływać emocje. PRZYKŁAD:  
aktywowanie stanów emocjonalnych poprzez 
zwiększenie poziomu substancji chemicznych 
wpływających na prace neuronów, 
neurotransmiterów, albo elektryczne 
stymulowanie określonych obszarów mózgu.

SYSTEM 

SENSOMOTORYCZNY

• Działa w oparciu o mechanizm 

dodatniego sprzężenia zwrotnego. W 

tym przypadku emocje są 

aktywowane przez procesy 

sensomotoryczne, będące również 

elementami składowymi emocji. 

• PRZYKŁAD: trzymanie ołówka w 

zębach , tak aby mięśnie twarzy 

przyjmowały pozycje uśmiechu, 

ułatwia to przezywanie emocji 

pozytywnych

.

SYSTEM AFEKTYWNY 

SYSTEM AFEKTYWNY 

(MOTYWACYJNY)

(MOTYWACYJNY)

• Uruchamia stany emocjonalne w odpowiedzi 

na ważne biologiczne bodźce, takie jak 

niektóre smaki czy zapachy oraz ból. Mamy tu 

do czynienia z automatycznym, odruchowym 

reagowaniem na takie zdarzenia w otoczeniu.

• Szczególnym rodzajem czynników 

aktywujących emocje w ramach tego systemu 

są inne stany emocjonalne, potwierdzają to 

obserwacje kliniczne, szczególnie pacjentów 

depresyjnych, u których uczuciu 

przygnębienia i smutku często towarzyszy lęk 

i gniew.

SYSTEM POZNAWCZY

SYSTEM POZNAWCZY

• Procesy oceny, porównywania, atrybucji czy 

pamięciowe, mające charakter procesów 

poznawczych, mogą i bardzo często wywołują 

stany emocjonalne.

• Procesy oceny zdarzeń mogą być na przykład 

modyfikowane przez procesy 

sensomotoryczne czy neuronalne. 

Neurotransmitery mogą nie tylko zmieniać i 

uruchamiać stany emocjonalne, ale także 

nasze procesy oceny poznawczej czy atrybucji 

i poprzez nie aktywować również emocje.