Objawy zaburzeń 

pourazowych:

1. Kolejne obciążające przeżywanie 
zdarzenia urazowego. Zdarzenie to 
jest często przypominane oraz jest 
przedmiotem zmory sennej. 
Wywoływane zostaje intensywne 
pobudzenie symbolizujące to 
zdarzenie, np. ”okazję” stanowią 
kolejne rocznice. 

Objawy zaburzeń 

pourazowych

2.  Unikanie bodźców powiązanych z 

wydarzeniem lub ograniczenie 
reagowania. Osoba unika myślenia o 
urazie lub narażania się na bodźce 
mogące je przypominać. Może nawet 
powstać amnezja. Występuje w 
zaburzeniach pourazowych pewna 
fluktuacja między ponownym 
przeżywaniem a unikaniem bodźców 
związanych z obciążającymi wydarzeniami

Objawy zaburzeń 

pourazowych:

3. Objawy wzmożonego napięcia. 

Występują tu objawy polegające na: 

• trudnościach w zasypianiu oraz 

w ciągłości snu, 

• trudności w koncentracji, 
• nadmierna czujność, 
• silne reakcje trwogi. 

Depresja – objawy 

emocjonalne:

• skrajne przygnębienie, poczucie „bycia na 

dnie”, 

• niechęć do samego siebie, 
• zanik związków uczuciowych, 
• utrata zdolności bycia zadowolonym, 

odczuwanie w samym sobie „morza 
nieszczęść”, 

• poczucie bezwartościowości i bycia ciężarem 

dla innych, 

• przesadne lub nieuzasadnione poczucie winy, 

Depresja – zaburzenia 

motywacji:

• silne poczucie zniechęcenia, 

• utrata zainteresowań  jakąkolwiek  aktywnością, 

• koncentracja na stratach i porażkach, 

• oczekiwanie przykrych wydarzeń, 

• utrata inicjatywy i spontaniczności, zmuszanie się do 

 podejmowania  jakiejkolwiek pracy, a nawet do 

rozmowy z osobami bliskimi, 

• zmuszanie się do jedzenia, 

• trudności w podejmowaniu decyzji, a niektórzy 

badacze mówią wręcz o paraliżu woli, 

• samobójstwo traktowane jest wówczas jako 

ostateczny sposób uwolnienia się od obciążeń 

życiowych, samo istnienie staje się obojętne, chory 

odczuwa ogromne poczucie zmęczenia.

Depresja – zachowanie:

• poziom aktywności osób depresyjnych obniża się w 

sposób dramatyczny, ich nieznaczne działania stają 

się bezproduktywne, 

• spędzają większość czasu samotnie, często w łóżku, 
• osoby te poruszają się bardzo powoli, ociągają się, 

nie wykazują najmniejszego zapału, 

• mowa staje się spowolniona, cicha i monotonna, 

mówią zwykle ze spuszczonymi oczami i 

nieruchomymi mięśniami twarzy oraz usztywnioną 

głową; 

• można mówić o osiąganiu letargicznego poziomu 

aktywności.

Depresja – objawy 

poznawcze

• obraz samego siebie jest negatywny, oceniają siebie jako 

osoby mało wartościowe, niekompetentne, wprost złe, 

• ich przekonanie o własnym wyglądzie fizycznym nie jest 

lepsze: widzą siebie jako osoby nieatrakcyjne, wręcz 

odpychające; 

• obwiniają siebie samych za prawie każde  negatywne  

zdarzenie  oraz  za  sprawy, z którymi nie mają nic 

wspólnego, 

• równocześnie czują, iż nie są w stanie kontrolować lub 

poprawić warunki życiowe: 

• ocena przyszłości jest negatywna, oczekują najgorszego, 

• osoby depresyjne odczuwają pogorszenie pamięci, 

• nie widzą szans na rozwiązanie nawet małych problemów, 

trudności są częściej wytworzone niż realne, 

Depresja – objawy 

somatyczne

• poczucie zmęczenia, 
• utrata zainteresowań seksualnych, 
• zaparcia, 
• bóle głowy, ogólna bolesność, 

nieprzyjemne odczucia w klatce piersiowej, 

• zaburzenia snu (trudności z zasypianiem, 

bezsenność, ranne wczesne budzenie się) 

• i łaknienia (utrata apetytu i chudnięcie lub 

wzrost apetytu i przybieranie na wadze).

Dystymia

Dystymia jest utrwalonym zaburzeniem 

nastroju wykazującym zmienne 

nasilenie, ale zwykle nie osiąga 

nasilenia uprawniającego do 

rozpoznania epizodu depresyjnego. 

Określana jest jako przewlekłe obniżenie 

nastroju trwające co najmniej kilka lat, 

o nasileniu mniejszym niż występujące 

w depresji. 

Dystymia

• Pacjenci miewają okresy zupełnie dobrego 

samopoczucia, jednakże większość czasu 

czują się przygnębieni, zmęczeni, zmuszają 

się do wysiłku, nie odczuwają zadowolenia. 

• Są zniechęceni, towarzyszy im stałe poczucie 

zmęczenia i beznadziejności, mają trudności 

w podejmowaniu decyzji, miewają zaburzenia 

snu i łaknienia, zwykle są jednak w stanie 

podołać codziennym obowiązkom. 

• Okresy remisji nie przekraczają na ogół kilku 

tygodni. 

Dystymia

Inne osiowe objawy dystymii: 

• zupełny brak motywacji (ahedonia - brak radości z 

życia) 

• brak zainteresowań, 

• znaczne trudności w kontaktach towarzyskich, 

• niemożność podejmowania działań przy 

jednoczesnym bolesnym uczuciu marnowania czasu, 

• często także brak dbałości o higienę. 
U połowy osób chorych na dystymię występuje stałe 

napięcie psychiczne - niesprecyzowany niepokój, 

a nawet lęk. 

Osobie z dystymią wszystko wydaje się trudniejsze niż 

innym ludziom. 

Uwagi dla rodziny osoby 

cierpiącej na depresję: 

• pacjent nie symuluje, jest naprawdę chory 

i dlatego może nie być w stanie wykonywać 

swoich obowiązków domowych i zawodowych,

• nie należy go krytykować, ale wspomóc,

• cel leczenia to ustąpienie choroby i powrót 

pacjenta do poprzedniego funkcjonowania,

• leczenie wymaga aktywnego udziału pacjenta 

i jego zgody,

• jednak w sytuacjach skrajnych (zapowiedzi lub 

próba samobójcza) można chorego 

diagnozować i leczyć bez jego zgody.