background image

Układ sercowo - 

Układ sercowo - 

naczyniowy

naczyniowy

Katedra i Zakład Anatomii 

Katedra i Zakład Anatomii 

Prawidłowej AM w Poznaniu

Prawidłowej AM w Poznaniu

background image

Układ sercowo-naczyniowy   

Układ sercowo-naczyniowy   

                                         

                                         

Serce

Serce

Naczynia krwionośne

Naczynia krwionośne

Naczynia chłonne

Naczynia chłonne

background image
background image

Funkcja 

Funkcja 

Dostarczanie tkankom substancji odżywczych, 

Dostarczanie tkankom substancji odżywczych, 

tlenu i wody

tlenu i wody

Odprowadzanie produktów przemiany materii oraz 

Odprowadzanie produktów przemiany materii oraz 

dwutlenku węgla

dwutlenku węgla

Uczestniczenie (transport hormonów) w regulacji 

Uczestniczenie (transport hormonów) w regulacji 

czynności poszczególnych narządów i całego 

czynności poszczególnych narządów i całego 

organizmu

organizmu

Regulacja ciepłoty ciała

Regulacja ciepłoty ciała

Utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej

Utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej

Regulacja procesów zapalnych i immunologicznych 

Regulacja procesów zapalnych i immunologicznych 

przez wytwarzanie cytokin i cząstek adhezyjnych

przez wytwarzanie cytokin i cząstek adhezyjnych

Zapobieganie krwotokom (wytwarzanie skrzepu)

Zapobieganie krwotokom (wytwarzanie skrzepu)

background image

Krew

Krew

Rodzaj tkanki łącznej, której komórki 

Rodzaj tkanki łącznej, której komórki 

zawieszone sa w środowisku płynnym (osocze)

zawieszone sa w środowisku płynnym (osocze)

7-8% ciężaru ciała, osocze 55%, krwinki 45%

7-8% ciężaru ciała, osocze 55%, krwinki 45%

Osocze: 91% wody oraz białka, aminokwasy, 

Osocze: 91% wody oraz białka, aminokwasy, 

tłuszcze, gazy oddechowe, związki 

tłuszcze, gazy oddechowe, związki 

nieorganiczne. Wśród białek najwięcej jest 

nieorganiczne. Wśród białek najwięcej jest 

albumin i globulin.

albumin i globulin.

Krwinki (ciałka krwi): erytrocyty (4,5-5,4 mln w 

Krwinki (ciałka krwi): erytrocyty (4,5-5,4 mln w 

1 mm 

1 mm 

³

³

, zawierają 

, zawierają 

hemoglobinę), leukocyty 

hemoglobinę), leukocyty 

(5 000-10 000 w 1mm

(5 000-10 000 w 1mm

³

³

), 

), 

trombocyty (150-

trombocyty (150-

400tys. w 1mm

400tys. w 1mm

³

³

)

)

background image

Naczynia krwionośne

Naczynia krwionośne

Tworzą zamknięty układ cew, do których 

Tworzą zamknięty układ cew, do których 

zaliczamy:

zaliczamy:

   

   

1.  Tętnice (duża elastyczność i napięcie 

1.  Tętnice (duża elastyczność i napięcie 

ścian)

ścian)

2.  Tętniczki

2.  Tętniczki

3.

3.

Naczynia włosowate (szczególna budowa 

Naczynia włosowate (szczególna budowa 

śródbłonka umożliwiająca wymianę 

śródbłonka umożliwiająca wymianę 

cząsteczek między krwią a tkankami)

cząsteczek między krwią a tkankami)

4.  Żyły (ściany o słabo rozwiniętej 

4.  Żyły (ściany o słabo rozwiniętej 

mięśniówce, mniej sprężyste)

mięśniówce, mniej sprężyste)

5.  Żyłki

5.  Żyłki

background image
background image

UWAGA!!!!

UWAGA!!!!

Tętnica jest naczyniem krwionośnym 

Tętnica jest naczyniem krwionośnym 

prowadzącym krew z serca na 

prowadzącym krew z serca na 

obwód, niezależnie od rodzaju 

obwód, niezależnie od rodzaju 

płynącej w niej krwi. Tętnica oddaje 

płynącej w niej krwi. Tętnica oddaje 

gałęzie lub stanowi przedłużenie.

gałęzie lub stanowi przedłużenie.

Żyła jest naczyniem krwionośnym 

Żyła jest naczyniem krwionośnym 

prowadzącym krew do serca. Żyły 

prowadzącym krew do serca. Żyły 

powstają z połączenia  lub otrzymują 

powstają z połączenia  lub otrzymują 

dopływy.

dopływy.

background image

Krążenie wielkie

Krążenie wielkie

Rozpoczyna się w lewej komorze 

Rozpoczyna się w lewej komorze 

serca, z której wychodzi aorta. Aorta 

serca, z której wychodzi aorta. Aorta 

rozprowadza krew po ustroju.

rozprowadza krew po ustroju.

Krew wraca z obwodu żyłami, które 

Krew wraca z obwodu żyłami, które 

uchodzą do żył głównych (górnej i 

uchodzą do żył głównych (górnej i 

dolnej), a te uchodzą do prawego 

dolnej), a te uchodzą do prawego 

przedsionka

przedsionka

background image

Główne pnie 

tętnicze

1. Tętnice głowy i szyi 

(tętnica szyjna wspólna tętnica 
szyjna zewnętrzna i jej gałęzie)

2. Tętnice kończyny górnej

 (tętnica podobojczykowa, t. 
pachowa, t. ramienna, t. 
promieniowa i łokciowa)

3. Tętnice kończyny dolnej

(t. biodrowe wspólne, t. 
biodrowa zewnętrzna, t. 
udowa, t. podkolanowa, t. 
piszczelowa przednia)

background image

Aorta

Aorta

Jest przedłużeniem stożka tętniczego w lewej 

Jest przedłużeniem stożka tętniczego w lewej 

komorze

komorze

Części:

Części:

1. Aorta wstępująca (początek-opuszka, tu odchodzą 

1. Aorta wstępująca (początek-opuszka, tu odchodzą 

tętnice wieńcowe)

tętnice wieńcowe)

2. Łuk aorty (łuk w lewo, odchodzą: 

2. Łuk aorty (łuk w lewo, odchodzą: 

pień ramienno-

pień ramienno-

głowowy

głowowy

, który dzieli się na tętnicę podobojczykową 

, który dzieli się na tętnicę podobojczykową 

prawą i t. szyjną wspólną prawą, 

prawą i t. szyjną wspólną prawą, 

tętnica szyjna 

tętnica szyjna 

wspólna lewa

wspólna lewa

 i 

 i 

t. podobojczykowa lewa

t. podobojczykowa lewa

)

)

3. Aorta zstępująca (dzieli się na cz. piersiową i cz. 

3. Aorta zstępująca (dzieli się na cz. piersiową i cz. 

brzuszną, która na poziomie L4 dzieli się na dwie 

brzuszną, która na poziomie L4 dzieli się na dwie 

tętnice biodrowe wspólne, a jej przedłużeniem jest t. 

tętnice biodrowe wspólne, a jej przedłużeniem jest t. 

krzyżowa pośrodkowa.

krzyżowa pośrodkowa.

background image

Gałęzie aorty

background image

Żyły krążenia 

wielkiego

1. Układ żył serca

2. Układ żyły głównej górnej, do 

której uchodzą:

Żyły głowy i szyi

Żyły kończyny górnej

Żyły klatki piersiowej i 
odcinka piersiowego 
kręgosłupa

3.  Układ żyły głównej dolnej, do 

której uchodzą:

Żyły brzucha i miednicy

Żyły kończyny dolnej

4.   Układ żyły wrotnej, 

zbierający krew z 
nieparzystych trzew jamy 
brzusznej z wyjątkiem 
wątroby

background image

Krążenie małe

Krążenie małe

background image

Serce

Serce

Pompa ssąco-tłocząca

Pompa ssąco-tłocząca

Skurcz serca warunkuje pobieranie 

Skurcz serca warunkuje pobieranie 

krwi z obu żył głównych (górnej i 

krwi z obu żył głównych (górnej i 

dolnej) oraz żył płucnych i wtłaczanie 

dolnej) oraz żył płucnych i wtłaczanie 

jej do aorty i pnia płucnego, a z nich 

jej do aorty i pnia płucnego, a z nich 

dalej do naczyń włosowatych.

dalej do naczyń włosowatych.

70-75 skurczów na minutę

70-75 skurczów na minutę

Położone w śródpiersiu przednim

Położone w śródpiersiu przednim

Objęte workiem osierdziowym

Objęte workiem osierdziowym

background image

Budowa serca

Budowa serca

Osierdzie

Osierdzie

Śródsierdzie

Śródsierdzie

1. Szkielet serca (cztery pierścienie włókniste, 

1. Szkielet serca (cztery pierścienie włókniste, 

dwa trójkąty włókniste, cz. Błoniasta przegrody 

dwa trójkąty włókniste, cz. Błoniasta przegrody 

międzykomorowej)

międzykomorowej)

2. Mięsień sercowy (oddzielny dla przedsionków i 

2. Mięsień sercowy (oddzielny dla przedsionków i 

komór)

komór)

3. Układ bodźco-przewodzący (węzeł zatokowo-

3. Układ bodźco-przewodzący (węzeł zatokowo-

przedsionkowy, węzeł przedsionkowo-komorowy, 

przedsionkowy, węzeł przedsionkowo-komorowy, 

pęczek przedsionkowo-komorowy=Hisa)

pęczek przedsionkowo-komorowy=Hisa)

Wsierdzie

Wsierdzie

background image

Osierdzie

Osierdzie

Układ błon surowiczych:

Układ błon surowiczych:

   

   

Osierdzie

Włókniste

Surowicze

Bl. zewnętrzna

Bl. wewnętrzna (nasierdzie)

background image
background image
background image
background image

Zastawki serca

Zastawki serca

Ujścia przedsionkowo-komorowe 

Ujścia przedsionkowo-komorowe 

(żylne)

(żylne)

1.Zastawka dwudzielna (lewa, mitralna)

1.Zastawka dwudzielna (lewa, mitralna)

2. Zastawka trójdzielna (prawa)

2. Zastawka trójdzielna (prawa)

Ujścia tętnicze (zastawki 

Ujścia tętnicze (zastawki 

półksiężycowate)

półksiężycowate)

1.

1.

Zastawka aorty

Zastawka aorty

2.

2.

Zastawka pnia płucnego

Zastawka pnia płucnego

background image
background image
background image

Unaczynienie serca

Unaczynienie serca

Tętnice wieńcowe

Tętnice wieńcowe

1. Lewa (gałąź międzykomorowa 

1. Lewa (gałąź międzykomorowa 

przednia,   g. okalająca)

przednia,   g. okalająca)

2. Prawa (gałąź międzykomorowa tylna)

2. Prawa (gałąź międzykomorowa tylna)

Żyły serca

Żyły serca

Zatoka wieńcowa

Zatoka wieńcowa

, do której 

, do której 

uchodzą żyła wielka serca, żyła mała 

uchodzą żyła wielka serca, żyła mała 

serca, żyła średnia serca oraz inne.

serca, żyła średnia serca oraz inne.

background image

Naczynia chłonne

Naczynia chłonne

Naczynia
włosowate

Małe 
naczynia
 chłonne

Pnie 
chłonn
e

Przewody 
chłonne 
(wychodząc
e z 
regionalnyc
h węzłów 
chłonnych)

Przewód piersiowy –główne 
przewód chłonny, zbiera 
chłonkę z całej 
podprzeponowej części ciała, 
lewej strony klatki 
piersiowej, lewej kończyny 
górnej i lewej połowy głowy i 
szyi, uchodzi do lewego kąta 
żylnego

Przewód chłonny prawy – 
zbiera chłonkę z prawej 
części klatki piersiowej, 
prawej kończyny górnej i 
prawej połowy głowy i szyi, 
uchodzi do prawego kąta 
żylnego

background image

Chłonka

Chłonka

powstaje z płynu tkankowego, który 

powstaje z płynu tkankowego, który 

wnika do ślepo zakończonych naczyń 

wnika do ślepo zakończonych naczyń 

włosowatych chłonnych, 

włosowatych chłonnych, 

rozpoczynających się w tkankach

rozpoczynających się w tkankach

przepływa z tkanek do żył poprzez 

przepływa z tkanek do żył poprzez 

węzły chłonne

węzły chłonne

1-2 l na dobę

1-2 l na dobę

background image

Document Outline