„
„
Co mnie nie zabija, to mnie
Co mnie nie zabija, to mnie
wzmacnia”
wzmacnia”
Fryderyk Nietzsche
Zaradność jest tym, co pozwala ludziom
przezwyciężać stres i pokonywać cierpienie,
wywołane negatywnymi zdarzeniami.
Psycholodzy nazywają to
zarządzaniem stresującymi
wyzwaniami
Zaradność
Zaradność
zorientowana na
problem
emocjonalna
Zaradność zorientowana na problem polega
zasadniczo na rozwiązywaniu problemów.
Osoby, które wykazują ten rodzaj zaradności:
• próbują brać sytuację w swoje ręce
• podejmują konstruktywne działania
• dążą do rozwiązania danego problemu
• dążą do przezwyciężania
niekorzystnych czynników
Ludzie, którzy są zorientowani na
rozwiązanie problemu, opisują siebie
następująco:
• koncentruję się na tym, żeby coś zrobić z
daną sytuacją
• robię to co trzeba zrobić krok po kroku
• opracowuję jakąś strategię
• robię plan działania
• odkładam na bok inne sprawy
• pytam innych, co powinienem zrobić
Zaradność zorientowana na emocje
Istnieje wiele działań budujących szczęście
opartych na zaradności emocjonalnej.
To inaczej zarządzanie swoją reakcją na
wystąpienie niekorzystnego zdarzenia.
Działania dotyczące zachowań
• przekierowywanie uwagi z nękającego nas
problemu na coś innego
• wykonywanie ćwiczeń fizycznych
• poszukiwanie wsparcia emocjonalnego ze strony
bliskich nam osób
Działania kognitywne
• pozytywne reinterpretowanie sytuacji
(np.. uczenie się na doświadczeniu)
• akceptowanie negatywnych zdarzeń
• zwracanie się ku religii
Kiedy mamy do czynienia z nieprzemijającym
kłopotem, dobre rezultaty daje zarówno
zaradność emocjonalna jak i zaradność
zorientowana na problem
Budowanie pozytywów w negatywnych
sytuacjach
wymaga dostrzeżenia w swojej stracie lub
katastrofie pewnej wartości lub korzyści.
Można spojrzeć na nową sytuację z
nowego punktu widzenia
(
np. akcentujemy, że osoba, która zmarła, wciąż jest
pośród nas
)
Budowanie pozytywów w trudnych
sytuacjach życiowych jest zadziwiająco
skuteczną strategią.
To umiejętność polegająca na dostrzeganiu
korzyści w stratach i dramatycznych
doświadczeniach.
Wpływa zarówno na stan naszego zdrowia jak i
na poczucie szczęścia.
Rozwój posttraumatyczny
Rozwój posttraumatyczny
Niektórzy psycholodzy wierzą, że znajdowanie
korzyści w traumatycznych przeżyciach prowadzi
do gruntownej transformacji osobowości.
Poważny kryzys życiowy, bardzo często zmusza
nas do przyjęcia nowej roli i odnalezienia się w
sytuacjach, z jakimi nigdy wcześniej nie mieliśmy
do czynienia.
Dramatyczne wyzwania i przeżycia zmuszają do
ponownego ustanowienia życiowych priorytetów,
wskazują nowy sens życia, zmieniają również
naszą tożsamość
Skutek: rozwój osobowości – nasz charakter
staje się silniejszy i rozkwitamy na nowo.
Traumatyczne przeżycia doprowadziły do
transformacji, która objawiała się w następujące
sposoby:
• odnowienie wiary w swoją siłę przetrwania i
zwyciężania
• większe współczucie dla ludzi, którzy cierpią
• stwarzanie dojrzałej filozofii życia (większe
poczucie spełnienia)
• odkrycie kto jest a kto nie jest prawdziwym
przyjacielem
3 opcje jakie może wybrać człowiek
stojący w obliczu prawdziwego kryzysu:
• przetrwanie
• odbudowanie się
• rozwój
Przetrwanie
Przetrwanie związane jest z trwałym
pogorszeniem sposobu funkcjonowania.
Osoby wybierające tę ścieżkę tracą
poczucie szczęścia, motywację do
działania i zdolności do czerpania radości
z pracy oraz czasu wolnego.
Odbudowanie się – opcja, która pozwala
pokonać ból związany z dramatycznym
przeżyciem i po pewnym czasie powrócić do
produktywnej pracy oraz czerpania
satysfakcji z relacji międzyludzkich.
Rozwój – przezwyciężanie cierpienia, ale
nie po to, żeby wrócić do stanu
wyjściowego, ale po to, by wznieść się
wyżej. Droga ta prowadzi do
transformacji.
Im wyżej człowiek mierzy w kwestii
sposobu poradzenia sobie z traumą, tym
więcej osiąga.
Rozwój posttraumatyczny, czyli budowanie
szczęścia po dramatycznym przeżyciu to nie
to samo co bycie szczęśliwym, kiedy nie ma
się dużych trosk.
Wsparcie ze strony innych
Daje nadspodziewane efekty.
Obecność osób, na których możemy
polegać, pozwala nam myśleć, że nie
zostajemy sami z naszymi kłopotami.
Znajdowanie sensu
Bardzo ważne jest, aby człowiek po
dramatycznym zdarzeniu zrozumiał sens i
dostrzegł implikacje tego, co się wydarzyło.
Dramatyczne przeżycia często skłaniają nas
do odświeżenia naszych przekonań i
poszukiwania sensu w doświadczonej stracie
lub bólu.
Bardzo trudno jest odnaleźć sens
traumatycznego przeżycia.
Jednak Ci, którzy odnajdują ten sens,
łatwiej radzą sobie ze spustoszeniem,
jakie wywołało w ich głowach
dramatyczne przeżycie.